وصف پيامبر اسلام ص

خطبه 105: وصف پيامبر اسلام ص

و من خطبة له (عليه السلام) في بعض صفات الرسول الكريم و تهديد بني أمية و عظة الناس

از خطبه‏هاى آن حضرت است در وصف پيامبر (ص) و تهديد بنى اميّه و پند به مردم‏، (نوشته اند كه امام اين سخنرانى را 5 روز پس از بدست گرفتن قدرت سياسى كشور در آخر ذى الحجّه سال 35 هجرى ايراد فرمود)

الرسول الكريم

ويژگى هاى پيامبر ص

حَتَّى بَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً (صلى الله عليه وآله) شَهِيداً وَ بَشِيراً وَ نَذِيراً

تا اينكه خدا محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را برانگيخت، گواهى دهنده، بشارت دهنده، هشدار دهنده.

خَيْرَ الْبَرِيَّةِ طِفْلًا

پيامبرى كه بهترين آفريدگان در خردسالى،

وَ أَنْجَبَهَا كَهْلًا

و در سنّ پيرى نجيب ترين و بزرگوارترين مردم بود،

وَ أَطْهَرَ الْمُطَهَّرِينَ شِيمَةً

اخلاقش از همه پاكان پاك تر

وَ أَجْوَدَ الْمُسْتَمْطَرِينَ دِيمَةً

و باران كرمش از هر چيزى با دوامتر بود.

بنو أمية

توصيف فرزندان اميّه

فَمَا احْلَوْلَتْ لَكُمُ الدُّنْيَا فِي لَذَّتِهَا وَ لَا تَمَكَّنْتُمْ مِنْ رَضَاعِ أَخْلَافِهَا إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا صَادَفْتُمُوهَا

شما اى فرزندان اميّه زمانى از لذّت و شيرينى دنيا بهره مند شديد، و از پستان آن نوشيديد

جَائِلًا خِطَامُهَا

كه افسارش رها،

قَلِقاً وَضِينُهَا

و بند جهازش محكم نبود (در حكومت عثمان) ،

قَدْ صَارَ حَرَامُهَا عِنْدَ أَقْوَامٍ بِمَنْزِلَةِ السِّدْرِ الْمَخْضُودِ

تا آنجا كه حرام دنيا نزد گروهى چونان ميوه درخت سدر بى خار، آسان،

وَ حَلَالُهَا بَعِيداً غَيْرَ مَوْجُودٍ

و حلال آن دشوار و غير ممكن شد.

وَ صَادَفْتُمُوهَا وَ اللَّهِ ظِلًّا مَمْدُوداً إِلَى أَجْلٍ مَعْدُودٍ

به خدا سوگند، دنيايى كه در دست شماست چونان سايه اى است گسترده كه زود به سر آمد خود نزديك مى شود.

فَالْأَرْضُ لَكُمْ شَاغِرَةٌ

امروز زمين براى شما خالى و گسترده،

وَ أَيْدِيكُمْ فِيهَا مَبْسُوطَةٌ

و دستهايتان براى انجام هر رفتار نادرستى باز،

وَ أَيْدِي الْقَادَةِ عَنْكُمْ مَكْفُوفَةٌ

و دست هاى رهبران واقعى بسته است.

وَ سُيُوفُكُمْ عَلَيْهِمْ مُسَلَّطَةٌ

شمشير شما بر آنان مسلط

وَ سُيُوفُهُمْ عَنْكُمْ مَقْبُوضَةٌ

و شمشير آنان از شما باز گرفته شده است.

أَلَا وَ إِنَّ لِكُلِّ دَمٍ ثَائِراً

آگاه باشيد هر خونى، خونخواهى دارد،

وَ لِكُلِّ حَقٍّ طَالِباً

و هر حقى را جستجوگرى است،

وَ إِنَّ الثَّائِرَ فِي دِمَائِنَا كَالْحَاكِمِ فِي حَقِّ نَفْسِهِ

انتقام گيرنده خون هاى ما، چونان حاكمى است كه براى خود داورى كند،

وَ هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا يُعْجِزُهُ مَنْ طَلَبَ

و او خداوندى است كه از گرفتن كسى ناتوان نگردد،

وَ لَا يَفُوتُهُ مَنْ هَرَبَ

و كسى از پنجه عدالت او نمى تواند بگريزد.

فَأُقْسِمُ بِاللَّهِ يَا بَنِي أُمَيَّةَ عَمَّا قَلِيلٍ لَتَعْرِفُنَّهَا فِي أَيْدِي غَيْرِكُمْ وَ فِي دَارِ عَدُوِّكُمْ

اى فرزندان اميّه سوگند به خدا زود باشد كه اين خلافت و دولت را در دست ديگران و در خانه دشمنان خود بنگريد،

أَلَا إِنَّ أَبْصَرَ الْأَبْصَارِ مَا نَفَذَ فِي الْخَيْرِ طَرْفُهُ

آگاه باشيد بيناترين چشمها آن است كه در دل نيكى ها نفوذ كند،

أَلَا إِنَّ أَسْمَعَ الْأَسْمَاعِ مَا وَعَى التَّذْكِيرَ وَ قَبِلَهُ

و شنواترين گوش ها آن كه پندها و تذكّرات سودمند را در خود جاى دهد.

وعظ الناس

نصيحت مردم

عِبَادَ اللَّهِ لَا تَرْكَنُوا إِلَى جَهَالَتِكُمْ

اى بندگان خدا به نادانى هاى خود تكيه نكنيد،

وَ لَا تَنْقَادُوا لِأَهْوَائِكُمْ

و تسليم هواى نفس خويش نباشيد،

يُرِيدُ أَنْ يُلْصِقَ مَا لَا يَلْتَصِقُ

تا آنچه را كه ناچسب است بچسباند،

أَيُّهَا النَّاسُ اسْتَصْبِحُوا مِنْ شُعْلَةِ مِصْبَاحٍ وَاعِظٍ مُتَّعِظٍ

اى مردم چراغ دل را از نور گفتار گوينده با عمل روشن سازيد

وَ امْتَاحُوا مِنْ صَفْوِ عَيْنٍ قَدْ رُوِّقَتْ مِنَ الْكَدَرِ

و ظرف هاى جان را از آب زلال چشمه هايى كه از آلودگى ها پاك است پر نماييد.

فَإِنَّ النَّازِلَ بِهَذَا الْمَنْزِلِ نَازِلٌ بِشَفَا جُرُفٍ هَارٍ

كه چنين كسى بر لبه پرتگاه قرار دارد،

يَنْقُلُ الرَّدَى عَلَى ظَهْرِهِ مِنْ مَوْضِعٍ إِلَى مَوْضِعٍ لِرَأْيٍ يُحْدِثُهُ بَعْدَ رَأْيٍ

و بار سنگين هلاكت و فساد را بر دوش مى كشد، و از جايى به جاى ديگر مى برد،

وَ يُقَرِّبَ مَا لَا يَتَقَارَبُ

و آنچه را كه دور مى نمايد نزديك جلوه دهد.

فَاللَّهَ اللَّهَ أَنْ تَشْكُوا إِلَى مَنْ لَا يُشْكِي شَجْوَكُمْ

خدا را، مبادا شكايت نزد كسى بريد كه نمى تواند آن را بر طرف سازد،

وَ لَا يَنْقُضُ بِرَأْيِهِ مَا قَدْ أَبْرَمَ لَكُمْ

و توان گره گشايى از كارتان ندارد.

إِنَّهُ لَيْسَ عَلَى الْإِمَامِ إِلَّا مَا حُمِّلَ مِنْ أَمْرِ رَبِّهِ

همانا بر امام واجب نيست جز آنچه را كه خدا امر فرمايد،

الْإِبْلَاغُ فِي الْمَوْعِظَةِ

و آن، كوتاهى نكردن در پند و نصيحت،

وَ الِاجْتِهَادُ فِي النَّصِيحَةِ

تلاش در خير خواهى،

وَ الْإِحْيَاءُ لِلسُّنَّةِ

زنده نگهداشتن سنّت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم،

وَ إِقَامَةُ الْحُدُودِ عَلَى مُسْتَحِقِّيهَا

جارى ساختن حدود الهى بر مجرمان

وَ إِصْدَارُ السُّهْمَانِ عَلَى أَهْلِهَا

رساندن سهم هاى بيت المال به طبقات مردم، است.

فَبَادِرُوا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِ تَصْوِيحِ نَبْتِهِ

پس در فراگيرى علم و دانش پيش از آن كه درختش بخشكد تلاش كنيد،

وَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُشْغَلُوا بِأَنْفُسِكُمْ عَنْ مُسْتَثَارِ الْعِلْمِ مِنْ عِنْدِ أَهْلِهِ

و پيش از آن كه به خود مشغول گرديد از معدن علوم (اهل بيت عليهم السّلام) دانش استخراج كنيد.

وَ انْهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تَنَاهَوْا عَنْهُ

مردم را از حرام و منكرات باز داريد، و خود هم مرتكب نشويد،

فَإِنَّمَا أُمِرْتُمْ بِالنَّهْيِ بَعْدَ التَّنَاهِي

زيرا دستور داده شديد كه ابتدا خود محرّمات را ترك و سپس مردم را باز داريد.