دنيا شناسى

خطبه 82: دنيا شناسى

و من كلام له (عليه السلام) في ذم صفة الدنيا

از سخنان آن حضرت است در وصف دنيا (برخى از شارحان گفتند اين خطبه در شهر كوفه در شناساندن دنيا ايراد شد)

مَا أَصِفُ مِنْ دَارٍ أَوَّلُهَا عَنَاءٌ

چگونه خانه دنيا را توصيف كنم كه ابتداى آن سختى و مشقّت،

وَ آخِرُهَا فَنَاءٌ

و پايان آن نابودى است

فِي حَلَالِهَا حِسَابٌ

در حلال دنيا حساب،

وَ فِي حَرَامِهَا عِقَابٌ

و در حرام آن عذاب است.

مَنِ اسْتَغْنَى فِيهَا فُتِنَ

كسى كه ثروتمند گردد فريب مى خورد،

وَ مَنِ افْتَقَرَ فِيهَا حَزِنَ

و آن كس كه نيازمند باشد اندوهناك است،

وَ مَنْ سَاعَاهَا فَاتَتْهُ

و تلاش كننده دنيا به آن نرسد،

وَ مَنْ قَعَدَ عَنْهَا وَاتَتْهُ

و به رها كننده آن، روى آورد.

وَ مَنْ أَبْصَرَ بِهَا بَصَّرَتْهُ

كسى كه با چشم بصيرت به آن بنگرد او را آگاهى بخشد،

وَ مَنْ أَبْصَرَ إِلَيْهَا أَعْمَتْهُ

و آن كس كه چشم به دنيا دوزد كور دلش مى كند.

قال الشريف أقول و إذا تأمل المتأمل قوله (عليه السلام) و من أبصر بها بصرته

مى گويم: (اگر صاحب انديشه اى درست در كلام امام كه فرمود: «من أبصر بها بصرته» انديشه كند

وجد تحته من المعنى العجيب و الغرض البعيد

در آن معناى شگرف، و بينشى ژرف مى نگرد،

ما لا تبلغ غايته و لا يدرك غوره

كه هرگز به پايان آن نتوان رسيد، و ژرفاى كلام امام را نخواهد ديد.

لا سيما إذا قرن إليه قوله و من أبصر إليها أعمته

بخصوص كه جمله «و من أبصر اليها أعمته» را هماهنگ با جمله قبل، به خوبى ارزيابى كند

فإنه يجد الفرق بين أبصر بها و أبصر إليها

خواهد ديد كه تفاوت اين دو كلام تا كجاست.

واضحا نيرا و عجيبا باهرا

تفاوتى روشن و شگفتى آور و آشكار