بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ الٓر تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ وَ قُرۡءَانٖ مُّبِينٖ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ الف، لام، را، آن آيات كتاب [الهى‌]، و قرآنى روشنگر است.

رُّبَمَا يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡ كَانُواْ مُسۡلِمِينَ

چه بسا، كسانى كه كفر ورزيدند، مسلمان بودنشان را آرزومندند.

ذَرۡهُمۡ يَأۡكُلُواْ وَ يَتَمَتَّعُواْ وَ يُلۡهِهِمُ ٱلۡأَمَلُ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ

رهايشان ساز تا بخورند، و بهره گيرند، و آرزو [ها] سرگرمشان سازد، پس بزودى خواهند دانست.

وَ مَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا وَ لَهَا كِتَابٞ مَّعۡلُومٞ

و (اهل) هيچ آبادى را هلاك نكرديم مگر در حالى كه براى آن، (مدت) نوشته شده معينى بود.

مَّا تَسۡبِقُ مِنۡ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَ مَا يَسۡتَ‍ٔۡخِرُونَ

هيچ ملتى از سرآمد (عمر) ش پيشى نمى‌گيرند؛ و تأخير نمى‌كنند.

وَ قَالُواْ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِي نُزِّلَ عَلَيۡهِ ٱلذِّكۡرُ إِنَّكَ لَمَجۡنُونٞ

و (كافران) گفتند:« اى كسى كه آگاه كننده [قرآن‌] بر او فرود آمده، قطعا تو ديوانه‌اى!

لَّوۡمَا تَأۡتِينَا بِٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ

اگر از راستگويانى، چرا فرشتگان را نزد ما نمى‌آورى؟! »

مَا نُنَزِّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَ مَا كَانُوٓاْ إِذٗا مُّنظَرِينَ

[ما] فرشتگان را، جز به حق فرو نمى‌فرستيم، و در آن هنگام (كه فرود آيند) ديگر مهلت داده نمى‌شوند.

إِنَّا نَحۡنُ نَزَّلۡنَا ٱلذِّكۡرَ وَ إِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ

در حقيقت ما خود، آگاه كننده (قرآن) را فرو فرستاديم، و قطعا ما پاسداران آن هستيم.

وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ فِي شِيَعِ ٱلۡأَوَّلِينَ

و بيقين پيش از تو (نيز پيامبرانى) در ميان گروه‌هاى نخستين فرستاديم؛

وَ مَا يَأۡتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

و هيچ فرستاده‌اى به سراغ آنان نمى‌آمد مگر اينكه همواره او را ريشخند مى‌كردند.

كَذَٰلِكَ نَسۡلُكُهُۥ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

اينگونه اين (قرآن) را در دل‌هاى خلافكاران راه مى‌دهيم،

لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ وَ قَدۡ خَلَتۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ

در حالى كه به آن ايمان نمى‌آورند؛ و روش پيشينيان (نيز چنين) گذشت.

وَ لَوۡ فَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَابٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَظَلُّواْ فِيهِ يَعۡرُجُونَ

و اگر (بر فرض) درى از آسمان بر آنان مى‌گشوديم و پيوسته از آن بالا مى‌رفتند،

لَقَالُوٓاْ إِنَّمَا سُكِّرَتۡ أَبۡصَٰرُنَا بَلۡ نَحۡنُ قَوۡمٞ مَّسۡحُورُونَ

حتما مى‌گفتند:« ما فقط چشم بندى شده‌ايم؛ بلكه ما گروهى جادو زده‌ايم! »

وَ لَقَدۡ جَعَلۡنَا فِي ٱلسَّمَآءِ بُرُوجٗا وَ زَيَّنَّٰهَا لِلنَّٰظِرِينَ

و بيقين در آسمان برج‌هايى قرار داديم، و آن را براى بينندگان آراستيم؛

وَ حَفِظۡنَٰهَا مِن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ رَّجِيمٍ

و آن را از هر شيطان رانده شده‌اى حفظ كرديم؛

إِلَّا مَنِ ٱسۡتَرَقَ ٱلسَّمۡعَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ مُّبِينٞ

مگر آن كس كه دزدانه گوش فرا دهد و شهابى روشن او را دنبال كند.

وَ ٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَ أَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡزُونٖ

و زمين را گسترانديم؛ و در آن [كوه‌هاى‌] استوارى افكنديم؛ و از هر چيز متناسبى در آن رويانديم؛

وَ جَعَلۡنَا لَكُمۡ فِيهَا مَعَٰيِشَ وَ مَن لَّسۡتُمۡ لَهُۥ بِرَٰزِقِينَ

و در آن (زمين) براى شما و كسانى كه (شما) روزى دهنده آن [ها] نيستيد، وسايل زندگى قرار داديم.

وَ إِن مِّن شَيۡءٍ إِلَّا عِندَنَا خَزَآئِنُهُۥ وَ مَا نُنَزِّلُهُۥٓ إِلَّا بِقَدَرٖ مَّعۡلُومٖ

و هيچ چيزى نيست جز آنكه منابعش نزد ماست؛ و [لى‌] جز به اندازه معين آن را فرو نمى‌فرستيم.

وَ أَرۡسَلۡنَا ٱلرِّيَٰحَ لَوَٰقِحَ فَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَسۡقَيۡنَٰكُمُوهُ وَ مَآ أَنتُمۡ لَهُۥ بِخَٰزِنِينَ

و باد [ها] را بارور كننده (ابرها و گياهان) فرستاديم؛ و از آسمان آبى فرو فرستاديم، و شما را با آن سيراب ساختيم؛ در حالى كه شما ذخيره‌ساز آن نيستيد.

وَ إِنَّا لَنَحۡنُ نُحۡيِۦ وَ نُمِيتُ وَ نَحۡنُ ٱلۡوَٰرِثُونَ

و قطعا ما خود، زنده مى‌كنيم و مى‌ميرانيم؛ و ما وارث (همه جهان) هستيم.

وَ لَقَدۡ عَلِمۡنَا ٱلۡمُسۡتَقۡدِمِينَ مِنكُمۡ وَ لَقَدۡ عَلِمۡنَا ٱلۡمُسۡتَ‍ٔۡخِرِينَ

و بيقين پيشگامان شما را شناختيم؛ و يقينا متأخران را (هم) شناختيم.

وَ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَحۡشُرُهُمۡ إِنَّهُۥ حَكِيمٌ عَلِيمٞ

و در حقيقت پروردگار تو خود، آن (مردم) ان را گردآورى مى‌كند؛ [چرا] كه او فرزانه داناست.

وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ

و بيقين انسان را از گل خشكيده‌اى كه از گل سياه (بدبوى مانده) شكل يافته، گرفته شده بود، آفريديم.

وَ ٱلۡجَآنَّ خَلَقۡنَٰهُ مِن قَبۡلُ مِن نَّارِ ٱلسَّمُومِ

و پيش از آن جن را از آتش باد سوزان آفريديم.

وَ إِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ

و (ياد كن) هنگامى را كه پروردگارت به فرشتگان گفت:« در واقع من آفريننده بشرى هستم كه از گل خشكيده‌اى كه از گل سياه (بدبوى مانده) شكل يافته، گرفته شده است؛

فَإِذَا سَوَّيۡتُهُۥ وَ نَفَخۡتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُۥ سَٰجِدِينَ

و هنگامى كه او را مرتب نمودم، و از روح خود در او دميدم، پس براى او سجده كنان در افتيد. »

فَسَجَدَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ كُلُّهُمۡ أَجۡمَعُونَ

و فرشتگان همه آنها، دسته جمعى سجده كردند؛

إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰٓ أَن يَكُونَ مَعَ ٱلسَّٰجِدِينَ

جز ابليس، كه سر باز زد از اينكه با سجده كنندگان باشد.

قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا لَكَ أَلَّا تَكُونَ مَعَ ٱلسَّٰجِدِينَ

(خدا) فرمود:« اى ابليس؛ تو را چه شده كه با سجده كنندگان نيستى؟! »

قَالَ لَمۡ أَكُن لِّأَسۡجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقۡتَهُۥ مِن صَلۡصَٰلٖ مِّنۡ حَمَإٖ مَّسۡنُونٖ

گفت:« [من‌] هرگز سجده نخواهم كرد براى بشرى كه او را از گل خشكيده‌اى كه از گل سياه (بدبوى مانده) گرفته شده، آفريده‌اى. »

قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ

(خدا به ابليس) فرمود:« بنابراين از آن [مقام فرشتگان‌] بيرون شو، چرا كه تو رانده شده‌اى؛

وَ إِنَّ عَلَيۡكَ ٱللَّعۡنَةَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ

و در واقع تا روز جزا بر تو لعنت است! »

قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ

(ابليس) گفت:« پروردگارا، پس مرا تا روزى كه (مردم) برانگيخته خواهند شد، مهلت ده. »

قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ

(خدا) فرمود:« پس در واقع تو از مهلت داده شدگانى،

إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ

تا روز زمان معلوم. »

قَالَ رَبِّ بِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ لَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ

(ابليس) گفت:« پروردگارا، به سبب آنكه مرا فريفتى، قطعا (بدى‌ها را) در زمين براى آنان مى‌آرايم؛ و حتما همه آنان را مى‌فريبم،

إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

مگر بندگان خالص شده تو از ميان آنان. »

قَالَ هَٰذَا صِرَٰطٌ عَلَيَّ مُسۡتَقِيمٌ

(خدا) فرمود:« اين راه راستى است كه بر عهده من است.

إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٌ إِلَّا مَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ

در حقيقت بندگانم (را) براى تو هيچ تسلطى بر آنان نيست، مگر كسانى از گمراهان كه تو را پيروى مى‌كنند.

وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوۡعِدُهُمۡ أَجۡمَعِينَ

و قطعا جهنم وعده‌گاه همه آنهاست!

لَهَا سَبۡعَةُ أَبۡوَٰبٖ لِّكُلِّ بَابٖ مِّنۡهُمۡ جُزۡءٞ مَّقۡسُومٌ

براى آن (جهنم) هفت در است كه براى هر درى، بخشى جداگانه از آن (گمراه) ان است. »

إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَ عُيُونٍ

در حقيقت پارسايان (خود نگهدار) در بوستان‌ها [ى بهشتى‌] و چشمه‌سارانند.

ٱدۡخُلُوهَا بِسَلَٰمٍ ءَامِنِينَ

(به آنان گفته مى‌شود:) در حال سلامت [و] امنيت وارد آنجا شويد؛

وَ نَزَعۡنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنۡ غِلٍّ إِخۡوَٰنًا عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ

و آنچه در دل‌هايشان از كينه دارند، بر مى‌كنيم، برادرانه بر تخت‌هايى روياروى هم‌اند؛

لَا يَمَسُّهُمۡ فِيهَا نَصَبٞ وَ مَا هُم مِّنۡهَا بِمُخۡرَجِينَ

هيچ رنجى در آنجا به آنان نمى‌رسد، و آنان از آنجا بيرون رانده نمى‌شوند.

نَبِّئۡ عِبَادِيٓ أَنِّيٓ أَنَا ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ

(اى پيامبر) بندگانم را آگاه كن كه تنها من بسيار آمرزنده مهرورزم؛

وَ أَنَّ عَذَابِي هُوَ ٱلۡعَذَابُ ٱلۡأَلِيمُ

و اينكه عذاب من تنها عذاب دردناك است!

وَ نَبِّئۡهُمۡ عَن ضَيۡفِ إِبۡرَٰهِيمَ

و از ميهمان‌هاى ابراهيم به آنان خبر ده؛

إِذۡ دَخَلُواْ عَلَيۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗا قَالَ إِنَّا مِنكُمۡ وَجِلُونَ

هنگامى كه بر او وارد شدند و گفتند:« سلام »؛ (ابراهيم) گفت:« در واقع ما از شما هراسانيم! »

قَالُواْ لَا تَوۡجَلۡ إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَٰمٍ عَلِيمٖ

(فرشتگان) گفتند:« نهراس! كه ما تو را به پسرى دانا مژده مى‌دهيم. »

قَالَ أَبَشَّرۡتُمُونِي عَلَىٰٓ أَن مَّسَّنِيَ ٱلۡكِبَرُ فَبِمَ تُبَشِّرُونَ

گفت:« آيا مرا مژده مى‌دهيد با اينكه پيرى به من رسيده است؟! پس به چه چيز مژده مى‌دهيد؟! »

قَالُواْ بَشَّرۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ فَلَا تَكُن مِّنَ ٱلۡقَٰنِطِينَ

گفتند:« تو را به حق مژده داديم؛ پس از نااميدان مباش. »

قَالَ وَ مَن يَقۡنَطُ مِن رَّحۡمَةِ رَبِّهِۦٓ إِلَّا ٱلضَّآلُّونَ

(ابراهيم) گفت:« و جز گمراهان، چه كسى از رحمت پروردگارش نااميد مى‌شود؟! »

قَالَ فَمَا خَطۡبُكُمۡ أَيُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ

(و در ادامه) گفت:« پس اى فرستادگان [خدا، جريان‌] كار شما چيست؟ »

قَالُوٓاْ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمٖ مُّجۡرِمِينَ

(فرشتگان) گفتند:« در حقيقت ما به سوى گروهى خلافكار فرستاده شده‌ايم؛

إِلَّآ ءَالَ لُوطٍ إِنَّا لَمُنَجُّوهُمۡ أَجۡمَعِينَ

مگر خاندان لوط، [چرا] كه ما قطعا نجات دهنده همه آنانيم،

إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ قَدَّرۡنَآ إِنَّهَا لَمِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ

جز زنش، كه مقدر كرده‌ايم حتما او از بازماندگان (در شهر) باشد. »

فَلَمَّا جَآءَ ءَالَ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلُونَ

و هنگامى كه فرستادگان [خدا] به سراغ خاندان لوط آمدند،

قَالَ إِنَّكُمۡ قَوۡمٞ مُّنكَرُونَ

(لوط) گفت:« در واقع شما گروهى ناشناخته هستيد! »

قَالُواْ بَلۡ جِئۡنَٰكَ بِمَا كَانُواْ فِيهِ يَمۡتَرُونَ

(فرشتگان) گفتند:« بلكه چيزى را براى تو آورديم كه (كافران) همواره در آن ترديد مى‌كردند؛

وَ أَتَيۡنَٰكَ بِٱلۡحَقِّ وَ إِنَّا لَصَٰدِقُونَ

و حق را براى تو آورده‌ايم؛ و قطعا ما راستگوييم؛

فَأَسۡرِ بِأَهۡلِكَ بِقِطۡعٖ مِّنَ ٱلَّيۡلِ وَ ٱتَّبِعۡ أَدۡبَٰرَهُمۡ وَ لَا يَلۡتَفِتۡ مِنكُمۡ أَحَدٞ وَ ٱمۡضُواْ حَيۡثُ تُؤۡمَرُونَ

پس در پاره‌اى از شب خانواده‌ات را حركت ده، و از پى آنان برو، و هيچ يك از شما روى برنگرداند، و از هر جا كه دستور داده مى‌شويد، بگذريد. »

وَ قَضَيۡنَآ إِلَيۡهِ ذَٰلِكَ ٱلۡأَمۡرَ أَنَّ دَابِرَ هَٰٓؤُلَآءِ مَقۡطُوعٞ مُّصۡبِحِينَ

و به سوى او (لوط) آن كار را وحى كرديم كه صبحگاهان دنباله (نسل) آن (خلاف كار) ان قطع خواهد شد.

وَ جَآءَ أَهۡلُ ٱلۡمَدِينَةِ يَسۡتَبۡشِرُونَ

و مردم شهر در حالى كه شادى مى‌كردند (به سوى خانه لوط) آمدند.

قَالَ إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ ضَيۡفِي فَلَا تَفۡضَحُونِ

(لوط) گفت:« در حقيقت اينان ميهمانان من‌اند، پس [مرا] رسوا مكنيد؛

وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ لَا تُخۡزُونِ

و خودتان را از (عذاب) خدا حفظ كنيد، و [مرا] خوار مسازيد. »

قَالُوٓاْ أَ وَ لَمۡ نَنۡهَكَ عَنِ ٱلۡعَٰلَمِينَ

(قوم لوط) گفتند:« و آيا تو را از (ميهمان پذيرى) جهانيان منع نكرديم؟! »

قَالَ هَٰٓؤُلَآءِ بَنَاتِيٓ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ

(لوط) گفت:« اگر مى‌خواهيد كار (صحيحى) انجام دهيد اينان دختران من‌اند، (با آنها ازدواج كنيد.) »

لَعَمۡرُكَ إِنَّهُمۡ لَفِي سَكۡرَتِهِمۡ يَعۡمَهُونَ

به جان تو سوگند، قطعا آنان در مستى خود سرگردانند.

فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ مُشۡرِقِينَ

و در حال طلوع خورشيد بانگ (مرگبار) آنان را فرو گرفت؛

فَجَعَلۡنَا عَٰلِيَهَا سَافِلَهَا وَ أَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ حِجَارَةٗ مِّن سِجِّيلٍ

و آن (شهر) را زير و رو گردانديم، و سنگ [هايى‌] از جنس گل بر آنان بارانديم!

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّلۡمُتَوَسِّمِينَ

قطعا در اين (سرگذشت)، نشانه‌هايى (عبرت‌آموز) براى هوشياران است.

وَ إِنَّهَا لَبِسَبِيلٖ مُّقِيمٍ

و قطعا آن (شهر ويران)، بر سر راه پايدار (مسافران) است.

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ

قطعا در اين (ماجرا)، نشانه‌اى (اميد بخش) براى مؤمنان است.

وَ إِن كَانَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡأَيۡكَةِ لَظَٰلِمِينَ

و مسلما اهل ايكه (سرزمين پر درخت قوم شعيب) ستمكار بودند.

فَٱنتَقَمۡنَا مِنۡهُمۡ وَ إِنَّهُمَا لَبِإِمَامٖ مُّبِينٖ

و از آنان انتقام گرفتيم؛ و قطعا دو (شهر ويران شده قوم لوط و شعيب) بر سر راهى آشكار است.

وَ لَقَدۡ كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡحِجۡرِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

و بيقين اهل حجر (قوم ثمود) فرستادگان [خدا] را تكذيب كردند؛

وَ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ ءَايَٰتِنَا فَكَانُواْ عَنۡهَا مُعۡرِضِينَ

و نشانه‌هاى خود را به آنان داديم، و [لى‌] از آنها روى گردان بودند.

وَ كَانُواْ يَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتًا ءَامِنِينَ

و در حال امنيت، همواره از كوه‌ها خانه‌هايى مى‌تراشيدند.

فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ مُصۡبِحِينَ

و صبحگاهان بانگ (مرگبار) آنان را فرو گرفت!

فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

و آنچه همواره كسب مى‌كردند، (عذاب الهى را) از آنان دفع نكرد.

وَ مَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ وَ مَا بَيۡنَهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَ إِنَّ ٱلسَّاعَةَ لَأٓتِيَةٞ فَٱصۡفَحِ ٱلصَّفۡحَ ٱلۡجَمِيلَ

و آسمان‌ها و زمين و آنچه را ميان آن دو است، جز به حق نيافريديم؛ و ساعت (قيامت) قطعا آمدنى است؛ پس با گذشتى زيبا، (از مخالفان) درگذر.

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ ٱلۡخَلَّٰقُ ٱلۡعَلِيمُ

براستى كه تنها پروردگار تو، فراوان آفرين داناست.

وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ سَبۡعٗا مِّنَ ٱلۡمَثَانِي وَ ٱلۡقُرۡءَانَ ٱلۡعَظِيمَ

و بيقين هفت (آيه از سوره حمد با نزول) دوباره، و قرآن بزرگ را به تو داديم.

لَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ وَ لَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَ ٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِلۡمُؤۡمِنِينَ

هرگز چشمانت را خيره مكن، به آنچه كه گروه‌هايى از آن (كافر) ان را بدان بهره‌مند كرديم، و بر (بى‌ايمانى و ثروت اندوزى) آنان غم مخور، و بال (عطوفت و فروتنى) خود را براى مؤمنان فرو آر؛

وَ قُلۡ إِنِّيٓ أَنَا ٱلنَّذِيرُ ٱلۡمُبِينُ

و بگو:« در واقع من تنها هشدار دهنده روشنگرم! »

كَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَى ٱلۡمُقۡتَسِمِينَ

(ما بر كافران عذابى مى‌فرستيم) همانگونه كه بر تبعيض‌گران (آيات الهى) فرو فرستاديم؛

ٱلَّذِينَ جَعَلُواْ ٱلۡقُرۡءَانَ عِضِينَ

(همان) كسانى كه قرآن را تقسيم كردند.

فَوَرَبِّكَ لَنَسۡ‍َٔلَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ

و به پروردگارت سوگند، كه حتما از همه آنان پرسش خواهيم كرد؛

عَمَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

از آنچه همواره انجام مى‌دادند.

فَٱصۡدَعۡ بِمَا تُؤۡمَرُ وَ أَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

و آنچه را كه (بدان) فرمان داده شده‌اى آشكار كن؛ و از مشركان روى برتاب؛

إِنَّا كَفَيۡنَٰكَ ٱلۡمُسۡتَهۡزِءِينَ

[چرا] كه ما تو را (از شر) مسخره كنندگان، كفايت مى‌كنيم.

ٱلَّذِينَ يَجۡعَلُونَ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ

(همان) كسانى كه معبود ديگرى با خدا قرار مى‌دهند. و [لى‌] بزودى خواهند دانست!

وَ لَقَدۡ نَعۡلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدۡرُكَ بِمَا يَقُولُونَ

و بيقين مى‌دانيم كه تو بخاطر آنچه مى‌گويند سينه‌ات تنگ مى‌شود؛

فَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ وَ كُن مِّنَ ٱلسَّٰجِدِينَ

پس با ستايش پروردگارت تسبيح (او) گوى؛ و از سجده كنندگان باش!

وَ ٱعۡبُدۡ رَبَّكَ حَتَّىٰ يَأۡتِيَكَ ٱلۡيَقِينُ

و پروردگارت را پرستش كن، تا تو را يقين (مرگ) فرا رسد.

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ أَتَىٰٓ أَمۡرُ ٱللَّهِ فَلَا تَسۡتَعۡجِلُوهُ سُبۡحَٰنَهُۥ وَ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ فرمان خدا (براى مجازات مشركان) فرا رسيد، پس بدان شتاب مورزيد؛ او منزه و برتر است از آنچه شريك (او) قرار مى‌دهند.

يُنَزِّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ بِٱلرُّوحِ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ أَنۡ أَنذِرُوٓاْ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱتَّقُونِ

فرشتگان را با« روح »به فرمانش، بر هر كس از بندگانش بخواهد فرو مى‌فرستد، كه (به مردم) هشدار دهيد كه يقينا هيچ معبودى جز من نيست؛ پس خودتان را (از عذاب من) حفظ كنيد.

خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

آسمان‌ها و زمين را به حق آفريد؛ [خدا] برتر است از آنچه شريك (او) قرار مى‌دهند.

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن نُّطۡفَةٖ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٞ مُّبِينٞ

انسان را از آب اندك سيال آفريد؛ و آنگاه او دشمنى آشكار (و مدافعى روشنگر) شد.

وَ ٱلۡأَنۡعَٰمَ خَلَقَهَا لَكُمۡ فِيهَا دِفۡءٞ وَ مَنَٰفِعُ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ

و دام‌ها را براى شما آفريدشان، در حالى كه در آنها، (وسيله) پوششى و سودهاى (ديگر) است؛ و از (گوشت) آنها مى‌خوريد.

وَ لَكُمۡ فِيهَا جَمَالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسۡرَحُونَ

و در آنها براى شما زيبايى است، آنگاه كه [آنها را] از چراگاه بر مى‌گردانيد و هنگامى كه (صبحگاهان) به چراگاه مى‌فرستيد.

وَ تَحۡمِلُ أَثۡقَالَكُمۡ إِلَىٰ بَلَدٖ لَّمۡ تَكُونُواْ بَٰلِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ ٱلۡأَنفُسِ إِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ

و بارهاى سنگين شما را به سرزمينى حمل مى‌كنند كه جز با مشقت جان‌ها بدان نمى‌رسيديد؛ [چرا] كه پروردگارتان حتما مهربانى مهرورز است.

وَ ٱلۡخَيۡلَ وَ ٱلۡبِغَالَ وَ ٱلۡحَمِيرَ لِتَرۡكَبُوهَا وَ زِينَةٗ وَ يَخۡلُقُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ

و اسب‌ها و استرها و الاغ‌ها را [نيز آفريد،] تا بر آنها سوار شويد و زيور (شما) باشد؛ و آنچه را كه نمى‌دانيد مى‌آفريند.

وَ عَلَى ٱللَّهِ قَصۡدُ ٱلسَّبِيلِ وَ مِنۡهَا جَآئِرٞ وَ لَوۡ شَآءَ لَهَدَىٰكُمۡ أَجۡمَعِينَ

و (بيان) راه معتدل و راست بر عهده خداست، و برخى از آن (راه‌ها) كژ است؛ و اگر (بر فرض خدا) مى‌خواست حتما همه شما را (به اجبار) راهنمايى مى‌كرد.

هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ لَّكُم مِّنۡهُ شَرَابٞ وَ مِنۡهُ شَجَرٞ فِيهِ تُسِيمُونَ

او كسى است كه از آسمان، آبى فرو فرستاد، كه براى شما از آن آشاميدنى است؛ و از آن روييدنى‌هاى ساقه‌دارى است كه [حيوانات را] در آن مى‌چرانيد.

يُنۢبِتُ لَكُم بِهِ ٱلزَّرۡعَ وَ ٱلزَّيۡتُونَ وَ ٱلنَّخِيلَ وَ ٱلۡأَعۡنَٰبَ وَ مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

با آن (آب) براى شما زراعت و زيتون و درختان خرما و انگورها، و از همه محصولات مى‌روياند؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌اى است براى گروهى كه تفكر مى‌كنند.

وَ سَخَّرَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ وَ ٱلنَّهَارَ وَ ٱلشَّمۡسَ وَ ٱلۡقَمَرَ وَ ٱلنُّجُومُ مُسَخَّرَٰتُۢ بِأَمۡرِهِۦٓ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

و (منافع) شب و روز و خورشيد و ماه را مسخر شما كرد؛ و (نيز منافع) ستارگان به فرمان (و تدبير) او مسخر (شما) هستند؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌هايى است براى گروهى كه خردورزى مى‌كنند.

وَ مَا ذَرَأَ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُخۡتَلِفًا أَلۡوَٰنُهُۥٓ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَذَّكَّرُونَ

و آنچه را در زمين براى شما با رنگ‌هاى متفاوتش آفريد و منتشر كرد، (مسخر شما ساخت)؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌اى است براى گروهى كه متذكر مى‌شوند.

وَ هُوَ ٱلَّذِي سَخَّرَ ٱلۡبَحۡرَ لِتَأۡكُلُواْ مِنۡهُ لَحۡمٗا طَرِيّٗا وَ تَسۡتَخۡرِجُواْ مِنۡهُ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَا وَ تَرَى ٱلۡفُلۡكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

و او كسى است كه دريا را رام ساخت تا از آن، گوشت تازه بخوريد؛ و از آن زيورى كه آن را مى‌پوشيد بيرون آوريد؛ و كشتى‌ها را در آن (آب) شكافنده مى‌بينى، و (دريا را رام شما ساخت) تا از بخشش او (بهره) جوييد؛ و تا شايد شما سپاسگزارى كنيد.

وَ أَلۡقَىٰ فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمۡ وَ أَنۡهَٰرٗا وَ سُبُلٗا لَّعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ

و در زمين، [كوه‌هاى‌] استوارى افكند [مبادا] كه شما را بلرزاند؛ و نهرها و راه‌هايى [قرار داد،] تا شايد شما راهنمايى شويد.

وَ عَلَٰمَٰتٖ وَ بِٱلنَّجۡمِ هُمۡ يَهۡتَدُونَ

و نشانه‌هايى (نيز قرار داد) و آن (مردم) ان به وسيله ستاره [ها] رهنمون مى‌شوند.

أَفَمَن يَخۡلُقُ كَمَن لَّا يَخۡلُقُ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

و آيا كسى كه مى‌آفريند، همچون كسى است كه نمى‌آفريند؟! آيا (غافليد) و متذكر نمى‌شويد؟!

وَ إِن تَعُدُّواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ لَا تُحۡصُوهَآ إِنَّ ٱللَّهَ لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ

و اگر نعمت [هاى‌] خدا را بشماريد، نمى‌توانيد آنها را شمارش كنيد؛ قطعا خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.

وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَ مَا تُعۡلِنُونَ

و خدا آنچه را پنهان مى‌داريد و آنچه را آشكار مى‌سازيد، مى‌داند.

وَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَخۡلُقُونَ شَيۡ‍ٔٗا وَ هُمۡ يُخۡلَقُونَ

و كسانى كه (مشركان آنان را) غير از خدا مى‌خوانند، هيچ چيزى را نمى‌آفرينند؛ در حالى كه آنان آفريده شده‌اند.

أَمۡوَٰتٌ غَيۡرُ أَحۡيَآءٖ وَ مَا يَشۡعُرُونَ أَيَّانَ يُبۡعَثُونَ

(بتان) مردگانى غير زنده‌اند، و (با درك حسى) متوجه نمى‌شوند كه چه زمانى برانگيخته خواهند شد.

إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٞ وَ هُم مُّسۡتَكۡبِرُونَ

معبود شما معبودى يگانه است؛ و [لى‌] كسانى كه به آخرت ايمان نمى‌آورند، دل‌هايشان انكار كننده (حق) است، و آنان مستكبرند.

لَا جَرَمَ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَ مَا يُعۡلِنُونَ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡتَكۡبِرِينَ

قطعا خدا آنچه را پنهان مى‌كنند و آنچه را آشكار مى‌سازند مى‌داند؛ در حقيقت او مستكبران را دوست نمى‌دارد.

وَ إِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَآ أَنزَلَ رَبُّكُمۡ قَالُوٓاْ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

و هنگامى كه به آن (مستكبر) ان گفته شود:« پروردگار شما چه فرو فرستاده است؟! »مى‌گويند:« افسانه‌هاى پيشينيان. »

لِيَحۡمِلُوٓاْ أَوۡزَارَهُمۡ كَامِلَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَ مِنۡ أَوۡزَارِ ٱلَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيۡرِ عِلۡمٍ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ

تا روز رستاخيز، بارهاى سنگين (گناهان) شان را كاملا و برخى بارهاى سنگين (گناهان) كسانى را كه بدون هيچ دانشى گمراهشان مى‌كنند، بر دوش كشند؛ آگاه باشيد، چه بد است آنچه را كه بر دوش مى‌كشند!

قَدۡ مَكَرَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَأَتَى ٱللَّهُ بُنۡيَٰنَهُم مِّنَ ٱلۡقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيۡهِمُ ٱلسَّقۡفُ مِن فَوۡقِهِمۡ وَ أَتَىٰهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ

بيقين كسانى كه پيش از آنان بودند (نيز) فريبكارى كردند؛ و [لى‌] خدا از (ناحيه) پايه‌ها به سراغ (ويرانى) ساختمانشان رفت، و سقف از بالاى [سر] شان بر آنان فرو افتاد؛ و عذاب (الهى) از جايى كه (با درك حسى) متوجه نمى‌شدند به سراغشان آمد.

ثُمَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يُخۡزِيهِمۡ وَ يَقُولُ أَيۡنَ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تُشَٰٓقُّونَ فِيهِمۡ قَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ إِنَّ ٱلۡخِزۡيَ ٱلۡيَوۡمَ وَ ٱلسُّوٓءَ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ

سپس در روز رستاخيز آنان را خوار مى‌سازد؛ و مى‌گويد:« كجايند شريكان من، (همان) كسانى كه در باره آنان (با پيامبران و مؤمنان) مخالفت مى‌كرديد؟! »كسانى كه به آنان علم داده شده، مى‌گويند:« در واقع امروز، رسوايى و بد [بختى‌] بر كافران است! »

ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ظَالِمِيٓ أَنفُسِهِمۡ فَأَلۡقَوُاْ ٱلسَّلَمَ مَا كُنَّا نَعۡمَلُ مِن سُوٓءِۢ بَلَىٰٓ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

(همان) كسانى كه فرشتگان (جان‌هاى) آنان را به طور كامل مى‌گيرند در حالى كه به خويشتن ستمكار بودند؛ پس [سر] تسليم فرو افكنند (و گويند:) ما هيچ [كار] بدى انجام نمى‌داديم! آرى، در واقع خدا به آنچه همواره انجام مى‌داديد داناست.

فَٱدۡخُلُوٓاْ أَبۡوَٰبَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَا فَلَبِئۡسَ مَثۡوَى ٱلۡمُتَكَبِّرِينَ

(به كافران گفته مى‌شود:) پس از درهاى جهنم وارد شويد در حالى كه در آنجا ماندگاريد؛ و واقعا جايگاه متكبران چه بد است!

وَ قِيلَ لِلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ مَاذَآ أَنزَلَ رَبُّكُمۡ قَالُواْ خَيۡرٗا لِّلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٞ وَ لَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ وَ لَنِعۡمَ دَارُ ٱلۡمُتَّقِينَ

و به كسانى كه (خود نگهدارى و) پارسايى كرده‌اند، گفته شود:« پروردگار شما چه چيزى فرو فرستاده است؟ »گويند:« نيكى. »براى كسانى كه در اين دنيا نيكى كردند، نيكى است؛ و حتما سراى آخرت بهتر است؛ و واقعا سراى پارسايان (خود نگهدار) چه خوب است!

جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ لَهُمۡ فِيهَا مَا يَشَآءُونَ كَذَٰلِكَ يَجۡزِي ٱللَّهُ ٱلۡمُتَّقِينَ

(همان) بوستان‌هاى (ويژه) ماندگارى كه وارد آن مى‌شوند؛ در حالى كه نهرها از زير [درختان‌] ش روان است؛ [و] تنها براى آنان، آنچه را كه بخواهند در آنجا هست؛ اينگونه خدا پارسايان (خود نگهدار) را پاداش مى‌دهد.

ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

(همان) كسانى كه فرشتگان (جان‌هاى) آنان را به طور كامل مى‌گيرند، در حالى كه پاكيزه‌اند؛ (و به آنان) مى‌گويند:« سلام بر شما! به خاطر اعمالى كه همواره انجام مى‌داديد، وارد بهشت شويد. »

هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ أَمۡرُ رَبِّكَ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَ مَا ظَلَمَهُمُ ٱللَّهُ وَ لَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

آيا انتظارى غير از اين دارند كه فرشتگان (مرگ) به سراغشان آيند، يا فرمان پروردگارت (براى عذاب) فرا رسد؟ اينگونه انجام دادند كسانى كه پيش از آنان بودند. خدا به آنان ستم نكرده و ليكن همواره بر خودشان ستم مى‌كردند.

فَأَصَابَهُمۡ سَيِّ‍َٔاتُ مَا عَمِلُواْ وَ حَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

و بدى‌هاى اعمالشان به آنان در رسيد؛ و آنچه كه همواره آن را ريشخند مى‌كردند، آنان را فرو گيرد.

وَ قَالَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا عَبَدۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ نَّحۡنُ وَ لَآ ءَابَآؤُنَا وَ لَا حَرَّمۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَهَلۡ عَلَى ٱلرُّسُلِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ

و كسانى كه شرك ورزيدند، گفتند:« اگر (بر فرض) خدا مى‌خواست، ما و پدرانمان هيچ چيزى جز او را پرستش نمى‌كرديم؛ و هيچ چيزى را بدون (اجازه) او ممنوع نمى‌كرديم. »اينگونه انجام دادند كسانى كه پيش از آنان بودند. و [لى‌] آيا بر فرستادگان (خدا، وظيفه‌اى) جز رساندن [پيام روشنگر و] آشكار است؟!

وَ لَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَ ٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ فَمِنۡهُم مَّنۡ هَدَى ٱللَّهُ وَ مِنۡهُم مَّنۡ حَقَّتۡ عَلَيۡهِ ٱلضَّلَٰلَةُ فَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ

و بيقين در هر امتى فرستاده‌اى برانگيختيم (تا بگويد) كه: خدا را بپرستيد؛ و از طغيان‌گر (ان و بت‌ها) دورى كنيد. پس، برخى از آنان كسانى هستند كه خدا (آنها را) راهنمايى كرده؛ و برخى از آنان كسانى هستند كه گمراهى بر آن (ان) ثابت گرديده است. پس در زمين گردش كنيد و بنگريد، كه فرجام تكذيب كنندگان چگونه بوده است.

إِن تَحۡرِصۡ عَلَىٰ هُدَىٰهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَن يُضِلُّ وَ مَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ

اگر بر راهنمايى آن (گمراه) ان حريص باشى (سودى ندارد)؛ چرا كه خدا كسى را كه در گمراهى وا نهاده، راهنمايى نمى‌كند؛ و هيچ ياورى برايشان نيست.

وَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَا يَبۡعَثُ ٱللَّهُ مَن يَمُوتُ بَلَىٰ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

و با شديدترين سوگندهايشان به خدا قسم خوردند كه:« خدا كسى را كه مى‌ميرد، بر نمى‌انگيزد! »آرى (اين رستاخيز) وعده حقى بر عهده اوست؛ و ليكن بيشتر مردم نمى‌دانند.

لِيُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي يَخۡتَلِفُونَ فِيهِ وَ لِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰذِبِينَ

(مردگان را بر مى‌انگيزد) تا آنچه را كه در آن اختلاف مى‌كردند، براى آنان روشن بيان كند؛ و تا كسانى كه كفر ورزيدند، بدانند كه (خود) آنان دروغگو بودند.

إِنَّمَا قَوۡلُنَا لِشَيۡءٍ إِذَآ أَرَدۡنَٰهُ أَن نَّقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ

هنگامى كه چيزى را مى‌خواهيم، سخن ما به آن، فقط [اين است‌] كه بدان مى‌گوييم:« باش! »پس [فورا موجود] مى‌شود.

وَ ٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَ لَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ

و كسانى كه پس از ستمديدگى، در (راه) خدا هجرت كردند، حتما در اين دنيا جايگاه نيكويى به آنان مى‌دهيم؛ و البته پاداش آخرت، بزرگ‌تر است اگر (بر فرض) مى‌دانستند.

ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ

(مهاجران) كسانى هستند كه شكيبايى كردند، و تنها بر پروردگارشان توكل مى‌كنند.

وَ مَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِمۡ فَسۡ‍َٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

و پيش از تو، جز مردانى كه به سوى آنان وحى مى‌كرديم، نفرستاديم؛ پس اگر نمى‌دانيد، از آگاهان بپرسيد.

بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَ ٱلزُّبُرِ وَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ

(پيامبران را) با دليل‌هاى روشن (معجزه آسا) و نوشته‌هاى متين (فرستاديم.) و آگاه كننده (قرآن) را به سوى تو فرو فرستاديم، تا آنچه را كه به سوى مردم فرود آمده، براى آنان روشن كنى؛ و تا شايد آنان تفكر كنند.

أَفَأَمِنَ ٱلَّذِينَ مَكَرُواْ ٱلسَّيِّ‍َٔاتِ أَن يَخۡسِفَ ٱللَّهُ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ

پس آيا كسانى كه فريبكارى بد مى‌كنند، ايمن شده‌اند از اينكه خدا آنان را در زمين فرو برد يا از جايى كه (با درك حسى) متوجه نمى‌شوند، عذاب به سراغشان آيد؟!

أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ فِي تَقَلُّبِهِمۡ فَمَا هُم بِمُعۡجِزِينَ

و يا در حال رفت و آمدشان، (عذاب) آنان را بگيرد، و آنان عاجز كننده (خدا) نيستند؟!

أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ عَلَىٰ تَخَوُّفٖ فَإِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٌ

يا با كاستن تدريجى و هراس‌انگيز آنان را گرفتار سازد؟! چرا كه پروردگار شما، حتما مهربان [و] مهرورز است.

أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ يَتَفَيَّؤُاْ ظِلَٰلُهُۥ عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَ ٱلشَّمَآئِلِ سُجَّدٗا لِّلَّهِ وَ هُمۡ دَٰخِرُونَ

و آيا به چيز [هاي‌] ى كه خدا آفريده است، نظر نكرده‌اند، كه سايه‌هايش از [جانب‌هاى‌] راست و چپ در حركتند، در حالى كه آنان براى خدا سجده‌كنان فروتنند؟!

وَ لِلَّهِ يَسۡجُدُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن دَآبَّةٖ وَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَ هُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ

آنچه از جنبندگان در آسمان‌ها و آنچه در زمينند و فرشتگان، تنها براى خدا سجده مى‌كنند؛ در حالى كه آن (فرشتگ) ان تكبر نمى‌ورزند.

يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوۡقِهِمۡ وَ يَفۡعَلُونَ مَا يُؤۡمَرُونَ

(و) از (مخالفت) پروردگارشان، كه بر فراز آنها (حاكم) است، ترسانند؛ و آنچه را فرمان داده شده‌اند انجام مى‌دهند.

وَ قَالَ ٱللَّهُ لَا تَتَّخِذُوٓاْ إِلَٰهَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَإِيَّٰيَ فَٱرۡهَبُونِ

و خدا فرمود:« دو معبود (براى خود) مگيريد، چرا كه او تنها معبود يگانه است؛ پس فقط از (مخالفت) من بهراسيد! »

وَ لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ لَهُ ٱلدِّينُ وَاصِبًا أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَتَّقُونَ

و آنچه در آسمان‌ها و زمين است، فقط از آن اوست؛ و دين پايدار (خالص) تنها از آن اوست؛ پس آيا از (عذاب) غير خدا، خودنگهدارى مى‌كنيد؟!

وَ مَا بِكُم مِّن نِّعۡمَةٖ فَمِنَ ٱللَّهِ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فَإِلَيۡهِ تَجۡ‍َٔرُونَ

و آنچه شما از نعمت داريد، از خداست؛ سپس هنگامى كه زيان به شما رسد، پس تنها به سوى او ناله و زارى مى‌كنيد.

ثُمَّ إِذَا كَشَفَ ٱلضُّرَّ عَنكُمۡ إِذَا فَرِيقٞ مِّنكُم بِرَبِّهِمۡ يُشۡرِكُونَ

سپس هنگامى كه زيان را از شما برطرف كند، بناگاه دسته‌اى از شما به پروردگارشان شرك مى‌ورزند!

لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

تا آنچه را به آنان داده‌ايم، ناسپاسى كنند! پس (چند روزى از دنيا) بهره گيريد، و [لى‌] در آينده خواهيد دانست!

وَ يَجۡعَلُونَ لِمَا لَا يَعۡلَمُونَ نَصِيبٗا مِّمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ تَٱللَّهِ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَفۡتَرُونَ

و از آنچه به آن (مشرك) ان روزى داده‌ايم، سهمى براى آنچه (از بت‌ها كه سود و زيانشان را) نمى‌دانند قرار مى‌دهند؛ به خدا سوگند، (در رستاخيز،) از آنچه همواره [دروغ‌] مى‌بنديد، قطعا بازپرسى خواهيد شد!

وَ يَجۡعَلُونَ لِلَّهِ ٱلۡبَنَٰتِ سُبۡحَٰنَهُۥ وَ لَهُم مَّا يَشۡتَهُونَ

و (مشركان) دختران را براى خدا قرار مى‌دهند؛ در حالى كه تنها براى [خود] شان، آنچه را ميل دارند (قرار مى‌دهند)؛ او منزه است (از اينكه فرزندى داشته باشد)

وَ إِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلۡأُنثَىٰ ظَلَّ وَجۡهُهُۥ مُسۡوَدّٗا وَ هُوَ كَظِيمٞ

و هر گاه به يكى از آن (مشرك) ان مژده (تولد) دختر داده شود، چهره‌اش سياه مى‌گردد؛ در حالى كه او خشم شديد (خود) را فرو برد.

يَتَوَٰرَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ مِن سُوٓءِ مَا بُشِّرَ بِهِۦٓ أَيُمۡسِكُهُۥ عَلَىٰ هُونٍ أَمۡ يَدُسُّهُۥ فِي ٱلتُّرَابِ أَلَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ

از بدى آنچه به او مژده داده شده، از قوم [خود] پنهان مى‌شود؛ (و فكر مى‌كند كه) آيا او را با خوارى نگه دارد، يا در خاك پنهانش كند؟! آگاه باشيد كه چه بد داورى مى‌كنند!

لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ مَثَلُ ٱلسَّوۡءِ وَ لِلَّهِ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

مثال بد، براى كسانى است كه به آخرت ايمان نمى‌آورند، و مثال والاتر فقط از آن خداست؛ و او شكست‌ناپذير فرزانه است.

وَ لَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِظُلۡمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيۡهَا مِن دَآبَّةٖ وَ لَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَ‍ٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَ لَا يَسۡتَقۡدِمُونَ

و اگر (بر فرض) خدا مردم را بخاطر ستمكاريشان مؤاخذه مى‌كرد، هيچ جنبنده‌اى بر آن [زمين‌] باقى نمى‌گذارد! و ليكن آنان را تا سرآمد معين (مرگ حتمى) به تأخير مى‌اندازد؛ و هنگامى كه (پايان) سرآمد آنان فرا رسد، هيچ ساعتى تأخير نمى‌كنند، و پيشى نمى‌گيرند.

وَ يَجۡعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكۡرَهُونَ وَ تَصِفُ أَلۡسِنَتُهُمُ ٱلۡكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ ٱلۡحُسۡنَىٰ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ ٱلنَّارَ وَ أَنَّهُم مُّفۡرَطُونَ

و (كافران) آنچه را كه ناخوش دارند، براى خدا قرار مى‌دهند؛ و زبان‌هايشان دروغ‌پردازى مى‌كند كه نيكى، تنها براى آنان است؛ قطعا آتش فقط براى آنان است؛ و آنان پيشگامان (دوزخ) اند.

تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

به خدا سوگند، يقينا به سوى امت‌هايى كه پيش از تو بودند (پيامبرانى) فرستاديم؛ و [لى‌] شيطان كارهاى آنان را در نظرشان آراست؛ و امروز او سرپرست آنان است؛ و عذاب دردناكى براى آنهاست!

وَ مَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَ هُدٗى وَ رَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

و كتاب (قرآن) را بر تو فرو نفرستاديم مگر براى اينكه آنچه را در آن اختلاف كردند، براى آنان روشن كنى؛ و رهنمود و رحمتى باشد براى گروهى كه ايمان مى‌آورند.

وَ ٱللَّهُ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ

و خدا از آسمان، آبى فرو فرستاد؛ و با آن زمين را، پس از مردنش زنده نمود؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌اى است براى گروهى كه گوش شنوا دارند.

وَ إِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِۦ مِنۢ بَيۡنِ فَرۡثٖ وَ دَمٖ لَّبَنًا خَالِصٗا سَآئِغٗا لِّلشَّٰرِبِينَ

و قطعا در (وجود) دام‌ها، براى شما عبرتى است: از آنچه در شكم آنهاست، از ميان غذاهاى هضم شده و خون، شيرى خالص به شما مى‌نوشانيم كه براى نوشندگان گواراست.

وَ مِن ثَمَرَٰتِ ٱلنَّخِيلِ وَ ٱلۡأَعۡنَٰبِ تَتَّخِذُونَ مِنۡهُ سَكَرٗا وَ رِزۡقًا حَسَنًا إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

و از محصولات درختان خرما و انگورها، [شراب‌] مستى‌بخش و روزى نيكو از آن [ها] مى‌گيريد؛ قطعا در آن [ها]، نشانه‌اى است براى گروهى كه خردورزى مى‌كنند.

وَ أَوۡحَىٰ رَبُّكَ إِلَى ٱلنَّحۡلِ أَنِ ٱتَّخِذِي مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا وَ مِنَ ٱلشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعۡرِشُونَ

و پروردگارت به زنبور عسل وحى (الهام غريزى) نمود كه:« از بخشى از كوه‌ها و از درختان و از آنچه داربست مى‌كنند، خانه‌هايى برگزين؛

ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ فَٱسۡلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلٗا يَخۡرُجُ مِنۢ بُطُونِهَا شَرَابٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

سپس از همه محصولات بخور و راه‌هاى پروردگارت را فروتنانه بپيماى. »از شكم‌هايشان نوشيدنى (عسل) بيرون مى‌آيد كه رنگ‌هايش متفاوت [و] در آن براى مردم درمانى است؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌اى است براى گروهى كه تفكر مى‌كنند!

وَ ٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ ثُمَّ يَتَوَفَّىٰكُمۡ وَ مِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرۡذَلِ ٱلۡعُمُرِ لِكَيۡ لَا يَعۡلَمَ بَعۡدَ عِلۡمٖ شَيۡ‍ًٔا إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٞ قَدِيرٞ

دا شما را آفريد، سپس (جان) شما را به صورت كامل مى‌گيرد؛ و از شما كسى است كه به خوارترين (دوران) عمر برگردانده مى‌شود، تا بعد از آگاهى هيچ چيزى نداند؛ براستى كه خدا داناى تواناست.

وَ ٱللَّهُ فَضَّلَ بَعۡضَكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ فِي ٱلرِّزۡقِ فَمَا ٱلَّذِينَ فُضِّلُواْ بِرَآدِّي رِزۡقِهِمۡ عَلَىٰ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَهُمۡ فِيهِ سَوَآءٌ أَفَبِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ

و خدا برخى از شما را در« روزى »، بر برخى [ديگر] برترى داد؛ و [لى‌] كسانى كه برترى داده شده‌اند، رزقشان را به آنچه (از بردگان) كه آنان مالكند، نمى‌دهند، پس آنان در آن يكسان شوند؛ و آيا نعمت خدا را انكار مى‌كنند؟!

وَ ٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُم بَنِينَ وَ حَفَدَةٗ وَ رَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَ بِنِعۡمَتِ ٱللَّهِ هُمۡ يَكۡفُرُونَ

و خدا براى شما از (جنس) خودتان همسرانى قرار داد؛ و از همسرانتان براى شما پسران و نوادگانى مقرر كرد؛ و از پاكيزه‌ها به شما روزى داد؛ پس آيا به باطل ايمان مى‌آورند، و آنان نعمت خدا را انكار مى‌كنند؟!

وَ يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ رِزۡقٗا مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ شَيۡ‍ٔٗا وَ لَا يَسۡتَطِيعُونَ

و غير از خدا، چيزى را مى‌پرستند كه هيچ رزقى را از آسمان‌ها و زمين براى آنان مالك نيستند؛ و توان (اين كار را نيز) ندارند.

فَلَا تَضۡرِبُواْ لِلَّهِ ٱلۡأَمۡثَالَ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ وَ أَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

پس براى خدا مثل‌ها (ى ناروا) نزنيد! [چرا] كه خدا مى‌داند، و شما نمى‌دانيد.

ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلًا عَبۡدٗا مَّمۡلُوكٗا لَّا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَ مَن رَّزَقۡنَٰهُ مِنَّا رِزۡقًا حَسَنٗا فَهُوَ يُنفِقُ مِنۡهُ سِرّٗا وَ جَهۡرًا هَلۡ يَسۡتَوُۥنَ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

خدا مثلى زده: برده‌اى زر خريد، كه توانايى بر هيچ چيزى ندارد، و شخص (آزاده با ايمان) ى را كه از جانب خود، روزى نيكو به او روزى كرده‌ايم، و او پنهانى و آشكارا، از آن (در راه خدا) مصرف مى‌كند، آيا (اين دو نفر) مساويند؟! ستايش مخصوص خداست؛ ولى بيشتر آنان نمى‌دانند.

وَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا رَّجُلَيۡنِ أَحَدُهُمَآ أَبۡكَمُ لَا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَ هُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوۡلَىٰهُ أَيۡنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأۡتِ بِخَيۡرٍ هَلۡ يَسۡتَوِي هُوَ وَ مَن يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَ هُوَ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

و خدا مثل (ديگر) ى زده: دو مردى كه يكى از آن دو، گنگ مادرزادى است كه توانايى بر هيچ چيزى ندارد، و او سر بارى بر سرپرستش مى‌باشد، هر جا كه او را متوجه (كارى) مى‌كند، هيچ خيرى (به همراه) نمى‌آورد، آيا او و كسى كه به عدالت فرمان مى‌دهد و خود بر راهى راست است، يكسانند؟!

وَ لِلَّهِ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ مَآ أَمۡرُ ٱلسَّاعَةِ إِلَّا كَلَمۡحِ ٱلۡبَصَرِ أَوۡ هُوَ أَقۡرَبُ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

و نهان آسمان‌ها و زمين، فقط از آن خداست؛ و كار ساعت (قيامت) جز همانند چشم بر هم زدن نيست، بلكه آن نزديك‌تر است؛ [چرا] كه خدا بر هر چيزى تواناست.

وَ ٱللَّهُ أَخۡرَجَكُم مِّنۢ بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ شَيۡ‍ٔٗا وَ جَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَ ٱلۡأَبۡصَٰرَ وَ ٱلۡأَفۡ‍ِٔدَةَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

و خدا شما را از شكم‌هاى مادرانتان بيرون آورد در حالى كه هيچ چيزى نمى‌دانستيد؛ و براى شما، گوش و چشم‌ها و دل‌ها [ى سوزان‌] قرار داد، تا شايد شما سپاسگزارى كنيد.

أَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلطَّيۡرِ مُسَخَّرَٰتٖ فِي جَوِّ ٱلسَّمَآءِ مَا يُمۡسِكُهُنَّ إِلَّا ٱللَّهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

آيا به سوى پرندگان نظر نمى‌كنند؟ در حالى كه در هواى فراز آسمان رام شده [و] جز خدا آنها را نگاه نمى‌دارد؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌هايى است، براى گروهى كه ايمان مى‌آورند.

وَ ٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۢ بُيُوتِكُمۡ سَكَنٗا وَ جَعَلَ لَكُم مِّن جُلُودِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ بُيُوتٗا تَسۡتَخِفُّونَهَا يَوۡمَ ظَعۡنِكُمۡ وَ يَوۡمَ إِقَامَتِكُمۡ وَ مِنۡ أَصۡوَافِهَا وَ أَوۡبَارِهَا وَ أَشۡعَارِهَآ أَثَٰثٗا وَ مَتَٰعًا إِلَىٰ حِينٖ

و خدا براى شما از خانه‌هايتان (مايه) آرامش قرار داد؛ و از پوست‌هاى دام‌ها خانه‌هايى را براى شما قرار داد كه آن [ها] را روز مسافرتتان و روز اقامتتان، سبك مى‌يابيد؛ و از پشم‌هاى آنها و كرك‌هايشان و موهاى آنها، اثاث (منزل) و كالايى تا زمانى [معين قرار داد].

وَ ٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلَٰلٗا وَ جَعَلَ لَكُم مِّنَ ٱلۡجِبَالِ أَكۡنَٰنٗا وَ جَعَلَ لَكُمۡ سَرَٰبِيلَ تَقِيكُمُ ٱلۡحَرَّ وَ سَرَٰبِيلَ تَقِيكُم بَأۡسَكُمۡ كَذَٰلِكَ يُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡلِمُونَ

و خدا از آنچه آفريده است سايه‌هايى براى شما قرار داده؛ و از كوه‌ها براى شما پناهگاه‌هايى مقرر كرد؛ و براى شما پيراهن‌هايى قرار داده، كه شما را از گرما حفظ مى‌كند؛ و پيراهن‌هاى (زره پوش) كه شما را از سختى (جنگ‌هاى) تان محافظت مى‌كند؛ اينگونه نعمتش را بر شما تمام مى‌كند، تا شايد شما تسليم (فرمان او) شويد.

فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ

و اگر روى بر تافتند، پس فقط رساندن [پيام روشنگر و] آشكار بر عهده توست.

يَعۡرِفُونَ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَ أَكۡثَرُهُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ

نعمت خدا را مى‌شناسند، سپس آن را انكار مى‌كنند! در حالى كه بيشترشان كافرند.

وَ يَوۡمَ نَبۡعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدٗا ثُمَّ لَا يُؤۡذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ لَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ

و (ياد كن) روزى را كه از هر امتى گواهى (بر آنان) بر مى‌انگيزيم؛ سپس به كسانى كه كفر ورزيدند، رخصت (سخن گفتن) داده نمى‌شود؛ و از آنان تقاضاى عذرخواهى نمى‌شود، (تا مورد رضايت قرار گيرند).

وَ إِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ ٱلۡعَذَابَ فَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمۡ وَ لَا هُمۡ يُنظَرُونَ

و هنگامى كه كسانى كه ستم كرده‌اند، عذاب را ببينند، پس از (عذاب) آنان كاسته نمى‌شود؛ و آنان مهلت داده نمى‌شوند.

وَ إِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ شُرَكَآءَهُمۡ قَالُواْ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ شُرَكَآؤُنَا ٱلَّذِينَ كُنَّا نَدۡعُواْ مِن دُونِكَ فَأَلۡقَوۡاْ إِلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلَ إِنَّكُمۡ لَكَٰذِبُونَ

و هنگامى كه كسانى كه شرك ورزيدند، شريك‌هاى (معبود) شان را ببينند، مى‌گويند:« [اى‌] پروردگار ما! اينان شريكان ما هستند (همان) كسانى كه (ما آنان را) غير از تو همواره مى‌خوانديم (و مى‌پرستيديم.) »و [لى شريكان‌] به سوى آنان سخن پراكنى مى‌كنند:« كه قطعا شما دروغگوييد. »

وَ أَلۡقَوۡاْ إِلَى ٱللَّهِ يَوۡمَئِذٍ ٱلسَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

و در آن روز، در برابر خدا سر تسليم فرو افكنند، و آنچه را همواره (بر خدا شريك) مى‌بستند از (نظر) ايشان گم شود.

ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ صَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ زِدۡنَٰهُمۡ عَذَابٗا فَوۡقَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يُفۡسِدُونَ

كسانى كه كفر ورزيدند و (مردم را) از راه خدا باز داشتند، بخاطر فسادى كه همواره مى‌كردند، عذابى بر عذاب آنان مى‌افزاييم!

وَ يَوۡمَ نَبۡعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدًا عَلَيۡهِم مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ وَ جِئۡنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ وَ نَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ تِبۡيَٰنٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَ هُدٗى وَ رَحۡمَةٗ وَ بُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ

و (ياد كن) روزى را كه از هر امتى، گواهى از خودشان بر آنان بر مى‌انگيزيم؛ و تو را (نيز) بر آنان شاهد آورديم. و كتاب (قرآن) را بر تو فرو فرستاديم كه بيانگر هر چيز (از كليات دين) و رهنمود و رحمت و مژده‌اى براى مسلمانان است.

إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَ ٱلۡإِحۡسَٰنِ وَ إِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَ يَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَ ٱلۡمُنكَرِ وَ ٱلۡبَغۡيِ يَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ

در واقع خدا، به عدالت و نيكى و اداى (حق) نزديكان فرمان مى‌دهد؛ و از [كار] زشت و ناپسند و ستم منع مى‌كند؛ (خدا) شما را پند مى‌دهد، تا شايد شما متذكر شويد.

وَ أَوۡفُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ إِذَا عَٰهَدتُّمۡ وَ لَا تَنقُضُواْ ٱلۡأَيۡمَٰنَ بَعۡدَ تَوۡكِيدِهَا وَ قَدۡ جَعَلۡتُمُ ٱللَّهَ عَلَيۡكُمۡ كَفِيلًا إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ

و به عهد خدا چون پيمان بستيد، وفا كنيد؛ و سوگندها را بعد از استوار كردن آنها مشكنيد، در حالى كه خدا را ضامن بر (سوگندهاى) تان قرار داده‌ايد؛ [چرا] كه خدا از آنچه انجام مى‌دهيد، آگاه است.

وَ لَا تَكُونُواْ كَٱلَّتِي نَقَضَتۡ غَزۡلَهَا مِنۢ بَعۡدِ قُوَّةٍ أَنكَٰثٗا تَتَّخِذُونَ أَيۡمَٰنَكُمۡ دَخَلَۢا بَيۡنَكُمۡ أَن تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرۡبَىٰ مِنۡ أُمَّةٍ إِنَّمَا يَبۡلُوكُمُ ٱللَّهُ بِهِۦ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ

و همانند آن [زنى‌] كه رشته خود را پس از محكم (بافتن) وا تابيده از هم مى‌گسست، مباشيد؛ در حالى كه سوگندهايتان را دستاويز (فساد) بين خودتان بر مى‌گيريد، بخاطر اينكه گروهى، از گروه [ديگر] افزون‌ترند؛ خدا شما را فقط بدان آزمايش مى‌كند؛ و روز رستاخيز آنچه را كه همواره در آن اختلاف داشتيد، قطعا براى شما روشن مى‌سازد.

وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ لَٰكِن يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ وَ لَتُسۡ‍َٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

و اگر (بر فرض) خدا مى‌خواست، حتما شما را يك امت قرار مى‌داد؛ و ليكن هر كس را بخواهد (بخاطر اعمالش) در گمراهى وا مى‌نهد، و هر كس را بخواهد (و شايسته بداند) راهنمايى مى‌كند؛ و قطعا از آنچه همواره انجام مى‌داديد، بازپرسى خواهيد شد.

وَ لَا تَتَّخِذُوٓاْ أَيۡمَٰنَكُمۡ دَخَلَۢا بَيۡنَكُمۡ فَتَزِلَّ قَدَمُۢ بَعۡدَ ثُبُوتِهَا وَ تَذُوقُواْ ٱلسُّوٓءَ بِمَا صَدَدتُّمۡ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ لَكُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ

و سوگندهايتان را دستاويز (فساد) در بين خودتان بر نگيريد، تا گامى، بعد از استواريش بلغزد؛ و بخاطر آنكه (مردم را) از راه خدا باز داشتيد، (آثار) بد (آن) را بچشيد! و براى شما، عذاب بزرگى است!

وَ لَا تَشۡتَرُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ ثَمَنٗا قَلِيلًا إِنَّمَا عِندَ ٱللَّهِ هُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

و پيمان الهى را با بهاى اندكى نفروشيد؛ در حقيقت آنچه نزد خداست، آن براى شما بهتر است اگر بدانيد.

مَا عِندَكُمۡ يَنفَدُ وَ مَا عِندَ ٱللَّهِ بَاقٖ وَ لَنَجۡزِيَنَّ ٱلَّذِينَ صَبَرُوٓاْ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

آنچه نزد شماست پايان مى‌گيرد؛ و [لى‌] آنچه نزد خداست باقى است؛ و قطعا كسانى كه شكيبايى كردند، مزدشان را بر طبق بهترين چيزى كه همواره انجام مى‌دادند، پاداش خواهيم داد.

مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَ هُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةٗ طَيِّبَةٗ وَ لَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

هر كس از مرد يا زن، [كار] شايسته‌اى انجام دهد، در حالى كه او مؤمن است، پس قطعا او را به زندگانى پاكيزه‌اى زنده مى‌داريم؛ و حتما مزدشان را بر طبق بهترين چيزى كه همواره انجام مى‌دادند، به آنان پاداش خواهيم داد.

فَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ ٱلرَّجِيمِ

و هنگامى كه قرآن را مى‌خوانى، پس از (وسوسه‌هاى) شيطان رانده شده، به خدا پناه ببر!

إِنَّهُۥ لَيۡسَ لَهُۥ سُلۡطَٰنٌ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ

[چرا] كه او، بر كسانى كه ايمان آورده‌اند، و تنها بر پروردگارشان توكل مى‌كنند، هيچ تسلطى برايش نيست؛

إِنَّمَا سُلۡطَٰنُهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَوَلَّوۡنَهُۥ وَ ٱلَّذِينَ هُم بِهِۦ مُشۡرِكُونَ

تسلط او تنها بر كسانى است كه وى را به سرپرستى مى‌گيرند؛ و (بر) كسانى كه آنان به او (خدا) مشركند.

وَ إِذَا بَدَّلۡنَآ ءَايَةٗ مَّكَانَ ءَايَةٖ وَ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مُفۡتَرِۢ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

و هنگامى كه (حكم) آيه‌اى را به جاى (حكم) آيه‌اى [ديگر] جايگزين كنيم- و خدا به آنچه فرو مى‌فرستد داناتر است- (مشركان) مى‌گويند:« تو تنها دروغ‌پردازى. » (چنين نيست) بلكه بيشترشان نمى‌دانند.

قُلۡ نَزَّلَهُۥ رُوحُ ٱلۡقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِٱلۡحَقِّ لِيُثَبِّتَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ هُدٗى وَ بُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ

(اى پيامبر) بگو:« روح پاك، آن (قرآن) را از طرف پروردگارت به حق فرو آورد، تا كسانى را كه ايمان آورده‌اند، استوار گرداند؛ و رهنمود و مژده‌اى براى مسلمانان باشد. »

وَ لَقَدۡ نَعۡلَمُ أَنَّهُمۡ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُۥ بَشَرٞ لِّسَانُ ٱلَّذِي يُلۡحِدُونَ إِلَيۡهِ أَعۡجَمِيّٞ وَ هَٰذَا لِسَانٌ عَرَبِيّٞ مُّبِينٌ

و بيقين مى‌دانيم كه آنان مى‌گويند:« (اين قرآن را) تنها بشرى به او مى‌آموزد. »در حالى كه زبان كسى كه به او نسبت مى‌دهند مبهم (و غير عربى) است؛ و اين (قرآن، به) زبان عربى روشن است.

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ لَا يَهۡدِيهِمُ ٱللَّهُ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ

در واقع، كسانى كه به آيات خدا ايمان نمى‌آورند، خدا آنان را راهنمايى نمى‌كند؛ و براى آنان عذاب دردناكى است.

إِنَّمَا يَفۡتَرِي ٱلۡكَذِبَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰذِبُونَ

تنها كسانى كه به آيات خدا ايمان نمى‌آورند، (به او) دروغ مى‌بندند؛ و آنان فقط دروغگويند.

مَن كَفَرَ بِٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِهِۦٓ إِلَّا مَنۡ أُكۡرِهَ وَ قَلۡبُهُۥ مُطۡمَئِنُّۢ بِٱلۡإِيمَٰنِ وَ لَٰكِن مَّن شَرَحَ بِٱلۡكُفۡرِ صَدۡرٗا فَعَلَيۡهِمۡ غَضَبٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ

هر كس بعد از ايمان آوردنش، به خدا كفر ورزد (مجازات مى‌شود.)- مگر كسى كه اكراه شده، در حالى كه دلش به ايمان آرام گرفته است- و ليكن، هر كس (در دل و) سينه به روى كفر گشايد، پس خشمى از طرف خدا بر آنان است، و برايشان عذابى بزرگ است!

ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا عَلَى ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أَنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

اين بخاطر آن است كه آنان زندگى پست (دنيا) را بر آخرت ترجيح دادند؛ و (به سبب) آنكه خدا گروه كافران را راهنمايى نمى‌كند.

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ طَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ وَ سَمۡعِهِمۡ وَ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡغَٰفِلُونَ

آنان كسانى هستند كه خدا بر دل‌هايشان و گوش آنان و چشمانشان مهر نهاده؛ و آنان فقط غافلند.

لَا جَرَمَ أَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

قطعا آنان در آخرت فقط زيانكارند.

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَٰهَدُواْ وَ صَبَرُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ

سپس در حقيقت پروردگارت براى كسانى كه بعد از آزمايش شدنشان (و كفرگويى) هجرت نمودند، سپس جهاد كردند و شكيبايى نمودند (يارى‌گر است)؛ البته پروردگارت، بعد از اين (كارها،) بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.

يَوۡمَ تَأۡتِي كُلُّ نَفۡسٖ تُجَٰدِلُ عَن نَّفۡسِهَا وَ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا عَمِلَتۡ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

(ياد كن) روزى را كه هر كس مى‌آيد، كه از خودش دفاع كند؛ و هر كس، آنچه را انجام داده، به طور كامل بازپس داده مى‌شود؛ در حالى كه آنان مورد ستم واقع نمى‌شوند.

وَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا قَرۡيَةٗ كَانَتۡ ءَامِنَةٗ مُّطۡمَئِنَّةٗ يَأۡتِيهَا رِزۡقُهَا رَغَدٗا مِّن كُلِّ مَكَانٖ فَكَفَرَتۡ بِأَنۡعُمِ ٱللَّهِ فَأَذَٰقَهَا ٱللَّهُ لِبَاسَ ٱلۡجُوعِ وَ ٱلۡخَوۡفِ بِمَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ

خدا مثلى زده: آبادى كه أمن [و] آرام بود، [و] روزى‌اش از هر جا فراوان و گوارا، به (مردم) ش مى‌رسيد، و [لى‌] نعمت‌هاى خدا را ناسپاسى كردند، پس خدا بخاطر آنچه همواره با زيركى انجام مى‌دادند، (طعم) پوشش گرسنگى و ترس را به آن (مردم) چشاند.

وَ لَقَدۡ جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡهُمۡ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَ هُمۡ ظَٰلِمُونَ

و بيقين فرستاده‌اى از ميان آنان به سراغشان آمد، و او را تكذيب كردند؛ پس عذاب [الهى‌] آنان را فرو گرفت در حالى كه آنان ستمكار بودند.

فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَٰلٗا طَيِّبٗا وَ ٱشۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ

پس، از آنچه خدا روزى شما نموده، در حالى كه حلال [و] پاكيزه است بخوريد؛ و نعمت خدا را سپاس گوييد، اگر شما تنها او را مى‌پرستيد.

إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَ ٱلدَّمَ وَ لَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَ مَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَ لَا عَادٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

[خدا]، تنها (خوردن) مردار و خون و گوشت خوك و آنچه را كه [به هنگام سر بريدن نام‌] غير خدا بر آن بانگ زده شده، بر شما حرام كرده است؛ و [لى‌] كسى كه ناچار شود، در صورتى كه ستمگر و متجاوز نباشد، پس (گناهى بر او نيست؛ چرا) كه خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.

وَ لَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُكُمُ ٱلۡكَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَ هَٰذَا حَرَامٞ لِّتَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ لَا يُفۡلِحُونَ

و براى آنچه زبان‌هاى شما دروغ‌پردازى مى‌كند، مگوييد:« اين حلال است و اين حرام. »تا بر خدا دروغ بنديد، در حقيقت كسانى كه بر خدا دروغ مى‌بندند، رستگار نمى‌شوند.

مَتَٰعٞ قَلِيلٞ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

(بهره آنان از اين دنيا) كالاى اندكى است؛ و برايشان عذاب دردناكى است!

وَ عَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا مَا قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ مِن قَبۡلُ وَ مَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَ لَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

و آنچه را پيش از [اين‌] بر تو حكايت كرديم، بر كسانى كه يهودى شدند، حرام نموديم؛ و (ما) به آنان ستم نكرديم، و ليكن همواره بر خودشان ستم مى‌كردند.

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسُّوٓءَ بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَ أَصۡلَحُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٌ

سپس در واقع پروردگارت براى كسانى كه از روى جهالت، [كار] بدى انجام داده‌اند، آنگاه بعد از آن توبه كرده و اصلاح نمودند (يارى‌گر است)؛ البته پروردگارت بعد از آن (كارها) بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.

إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ كَانَ أُمَّةٗ قَانِتٗا لِّلَّهِ حَنِيفٗا وَ لَمۡ يَكُ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

براستى كه ابراهيم (سرچشمه) امت، [و فروتن و] فرمانبردار خدا [و] حق‌گرا بود؛ و از مشركان نبود؛

شَاكِرٗا لِّأَنۡعُمِهِ ٱجۡتَبَىٰهُ وَ هَدَىٰهُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

[و] سپاسگزار نعمت‌هاى او بود؛ [خدا] او را برگزيد؛ و وى را به راهى راست رهنمايى كرد؛

وَ ءَاتَيۡنَٰهُ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَ إِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

و در دنيا به او نيكى داديم؛ و قطعا او در آخرت از شايستگان است.

ثُمَّ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ أَنِ ٱتَّبِعۡ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗا وَ مَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

سپس به سوى تو وحى كرديم كه از آيين ابراهيم پيروى كن، در حالى كه حق‌گراست و از مشركان نبود.

إِنَّمَا جُعِلَ ٱلسَّبۡتُ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ

(تحريم‌ها و تعطيلى روز) شنبه، تنها بر كسانى مقرر گرديد كه درباره آن اختلاف كردند؛ و قطعا پروردگارت روز رستاخيز، در باره آنچه همواره در آن اختلاف مى‌كردند، ميان آنان داورى مى‌كند.

ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَ ٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِ وَ جَٰدِلۡهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ

با حكمت و پند نيكو، به راه پروردگارت فرا خوان، و با آنان به آن (شيوه‌اى) كه نيكوتر است، مناظره كن! در حقيقت پروردگارت خود، به كسى كه از راهش گمراه گشته، داناتر است و او به (حال) ره يافتگان (نيز) داناتر است.

وَ إِنۡ عَاقَبۡتُمۡ فَعَاقِبُواْ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبۡتُم بِهِۦ وَ لَئِن صَبَرۡتُمۡ لَهُوَ خَيۡرٞ لِّلصَّٰبِرِينَ

و اگر (خواستيد) كيفر كنيد، پس همانند چيزى كه بدان مجازات شديد، كيفر دهيد؛ و اگر شكيبايى كنيد، البته آن براى شكيبايان بهتر است.

وَ ٱصۡبِرۡ وَ مَا صَبۡرُكَ إِلَّا بِٱللَّهِ وَ لَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَ لَا تَكُ فِي ضَيۡقٖ مِّمَّا يَمۡكُرُونَ

و شكيبايى كن، و شكيبايى تو جز به (توفيق) خدا نيست؛ و بر (بى‌ايمانى) آنان غم مخور؛ و از آنچه فريبكارى مى‌كنند (دل) تنگ مباش؛

إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْ وَّ ٱلَّذِينَ هُم مُّحۡسِنُونَ

[چرا] كه خدا، با كسانى است كه خود نگهدارى (و پارسايى) مى‌كنند، و كسانى كه آنان نيكو كارند.