سوره الاسراء
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ لَيۡلٗا مِّنَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ إِلَى ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡأَقۡصَا ٱلَّذِي بَٰرَكۡنَا حَوۡلَهُۥ لِنُرِيَهُۥ مِنۡ ءَايَٰتِنَآ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
1بنام خداوند بخشاينده مهربان؛ منزه است خداوندى كه شبانه برد بنده خويش را از مسجد حرام بسوى مسجد اقصى آنى كه بركت نهاديم پيرامونش تا بنمايانيمش از آيتهاى ما همانا او است شنواى بينا
وَ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَ جَعَلۡنَٰهُ هُدٗى لِّبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَلَّا تَتَّخِذُواْ مِن دُونِي وَكِيلٗا
2و داديم به موسى كتاب را و گردانيديمش هدايتى براى بنى اسرائيل كه نگيريد جز من سرپرستى
ذُرِّيَّةَ مَنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُۥ كَانَ عَبۡدٗا شَكُورٗا
3نژاد آنان كه سوار كرديم با نوح همانا بود او بنده سپاسگزار
وَ قَضَيۡنَآ إِلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ لَتُفۡسِدُنَّ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَّتَيۡنِ وَ لَتَعۡلُنَّ عُلُوّٗا كَبِيرٗا
4و بگذرانديم بسوى بنى اسرائيل در كتاب كه البته فساد مىكنيد در زمين دو بار و برترى مىجوئيد برترينى بزرگ
فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ أُولَىٰهُمَا بَعَثۡنَا عَلَيۡكُمۡ عِبَادٗا لَّنَآ أُوْلِي بَأۡسٖ شَدِيدٖ فَجَاسُواْ خِلَٰلَ ٱلدِّيَارِ وَ كَانَ وَعۡدٗا مَّفۡعُولٗا
5تا گاهى كه آيد وعده نخستين آنها را برانگيزيم بر شما بندگانى ما را دارندگان نيرويى سخت پس بگردند ميان شهرها و بوده است وعده شدنى
ثُمَّ رَدَدۡنَا لَكُمُ ٱلۡكَرَّةَ عَلَيۡهِمۡ وَ أَمۡدَدۡنَٰكُم بِأَمۡوَٰلٖ وَ بَنِينَ وَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أَكۡثَرَ نَفِيرًا
6پس باز آورديم براى شما تاختن را بر ايشان و كمك داديم شما را به مالهايى و پسرانى و گردانيديم شما را فزونتر در گروه
إِنۡ أَحۡسَنتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡ وَ إِنۡ أَسَأۡتُمۡ فَلَهَا فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ لِيَسُُٔواْ وُجُوهَكُمۡ وَ لِيَدۡخُلُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَ لِيُتَبِّرُواْ مَا عَلَوۡاْ تَتۡبِيرًا
7اگر نيكى كنيد براى خويش نيكى كردهايد و اگر بدى كنيد پس براى آن است و هنگامى كه بيايد وعده بار دوم تا ناخوش دارند وجوه شما را و درآيند مسجد را چنان كه درآمدندش نخستين بار و نابود كنند آنچه را برتر آمدهاند نابودكردنى
عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يَرۡحَمَكُمۡ وَ إِنۡ عُدتُّمۡ عُدۡنَا وَ جَعَلۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ حَصِيرًا
8شايد پروردگار شما رحم كند بر شما و اگر بازگرديد بازگرديم و گردانيديم دوزخ را براى كافران تنگنايى (زندانى)
إِنَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ يَهۡدِي لِلَّتِي هِيَ أَقۡوَمُ وَ يُبَشِّرُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرٗا كَبِيرٗا
9همانا اين قرآن رهبرى مىكند بدانچه آن استوارتر است و مژده مىدهد مؤمنانى را كه كردار شايسته كنند كه ايشان را است پاداشى بزرگ
وَ أَنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ أَعۡتَدۡنَا لَهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا
10و آنكه آنان كه ايمان نمىآورند به آخرت آماده كرديم براى ايشان عذابى دردناك
وَ يَدۡعُ ٱلۡإِنسَٰنُ بِٱلشَّرِّ دُعَآءَهُۥ بِٱلۡخَيۡرِ وَ كَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ عَجُولٗا
11و مىخواند انسان به بدى همانند خواندنش به خوبى و بوده است انسان شتاب كننده
وَ جَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ وَ ٱلنَّهَارَ ءَايَتَيۡنِ فَمَحَوۡنَآ ءَايَةَ ٱلَّيۡلِ وَ جَعَلۡنَآ ءَايَةَ ٱلنَّهَارِ مُبۡصِرَةٗ لِّتَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡ وَ لِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَ ٱلۡحِسَابَ وَ كُلَّ شَيۡءٖ فَصَّلۡنَٰهُ تَفۡصِيلٗا
12و گردانيديم شب و روز را دو آيت پس برانداختيم آيت شب را و گردانيديم آيت روز را روشن تا بجوئيد فضلى را از پروردگار خويش و تا بدانيد شمار سالها و حساب را و هر چيز را تفصيل داديم تفصيلى
وَ كُلَّ إِنسَٰنٍ أَلۡزَمۡنَٰهُ طَٰٓئِرَهُۥ فِي عُنُقِهِۦ وَ نُخۡرِجُ لَهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ كِتَٰبٗا يَلۡقَىٰهُ مَنشُورًا
13و هر انسانى را افكنديم نامه او را به گردنش و برون آريم برايش روز قيامت نامهاى كه بيابدش گشوده
ٱقۡرَأۡ كِتَٰبَكَ كَفَىٰ بِنَفۡسِكَ ٱلۡيَوۡمَ عَلَيۡكَ حَسِيبٗا
14بخوان نامه خويش را تو خود بس باشى امروز بر خويشتن حسابگر
مَّنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦ وَ مَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَا وَ لَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ وَ مَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبۡعَثَ رَسُولٗا
15هر كس هدايت شود جز اين نيست كه هدايت شود براى خويشتن و هر كس گمراه شود جز اين نيست كه گمراه شود بر خويشتن و برندارد هيچ گنهبارى بار گناه ديگرى را و نيستيم ما عذابكننده تا برانگيزيم پيمبرى را
وَ إِذَآ أَرَدۡنَآ أَن نُّهۡلِكَ قَرۡيَةً أَمَرۡنَا مُتۡرَفِيهَا فَفَسَقُواْ فِيهَا فَحَقَّ عَلَيۡهَا ٱلۡقَوۡلُ فَدَمَّرۡنَٰهَا تَدۡمِيرٗا
16و هر گاه خواهيم نابود كنيم شهرى را بفرمائيم كامرانان (هوسرانان) آن را تا نافرمانى كنند در آن پس فرود آيد بر آن سخن پس نابود كنيمش نابودكردنى
وَ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِنَ ٱلۡقُرُونِ مِنۢ بَعۡدِ نُوحٖ وَ كَفَىٰ بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
17و بسا هلاك كرديم از قرنها پس از نوح و بس است پروردگار تو به گناهان بندگان خود آگاهى بينا
مَّن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعَاجِلَةَ عَجَّلۡنَا لَهُۥ فِيهَا مَا نَشَآءُ لِمَن نُّرِيدُ ثُمَّ جَعَلۡنَا لَهُۥ جَهَنَّمَ يَصۡلَىٰهَا مَذۡمُومٗا مَّدۡحُورٗا
18آن كو زندگانى شتابان را خواهد بشتابيم برايش در آن آنچه را خواهيم براى هر كه خواهيم سپس گذاريم برايش دوزخ را بچشدش نكوهيده رانده
وَ مَنۡ أَرَادَ ٱلۡأٓخِرَةَ وَ سَعَىٰ لَهَا سَعۡيَهَا وَ هُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ كَانَ سَعۡيُهُم مَّشۡكُورٗا
19و آن كو خواهد آخرت را و بكوشد براى آن كوشش آن را حالى كه او است مؤمن پس آنان بوده است كوشش ايشان سپاسگزارده
كُلّٗا نُّمِدُّ هَٰٓؤُلَآءِ وَ هَٰٓؤُلَآءِ مِنۡ عَطَآءِ رَبِّكَ وَ مَا كَانَ عَطَآءُ رَبِّكَ مَحۡظُورًا
20هر يك را كمك دهيم اينان و آنان را از بخشش پروردگار تو و نيست بخشش پروردگار تو بازداشته
ٱنظُرۡ كَيۡفَ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ وَ لَلۡأٓخِرَةُ أَكۡبَرُ دَرَجَٰتٖ وَ أَكۡبَرُ تَفۡضِيلٗا
21بنگر چگونه برترى داديم برخى از ايشان را بر برخى و همانا آخرت بزرگتر است در پايهها و بزرگتر است در برترىدادن
لَّا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَقۡعُدَ مَذۡمُومٗا مَّخۡذُولٗا
22و قرار مده با خدا خدايى ديگر را كه بنشينى نكوهيده خوارشده
وَ قَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَ بِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًا إِمَّا يَبۡلُغَنَّ عِندَكَ ٱلۡكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوۡ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفّٖ وَ لَا تَنۡهَرۡهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوۡلٗا كَرِيمٗا
23و حكم كرد پروردگار تو كه پرستش نكنيد جز او را و به پدر و مادر نيكى كنيد اگر برسند نزدت پيرى را يكى از آنان يا هر دو پس نگو به ايشان اف و نهيب نزن بر ايشان و بگو بديشان گفتارى گرامى
وَ ٱخۡفِضۡ لَهُمَا جَنَاحَ ٱلذُّلِّ مِنَ ٱلرَّحۡمَةِ وَ قُل رَّبِّ ٱرۡحَمۡهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرٗا
24و فروخوابان براى آنان بال فروتنى را از مهر و بگو پروردگارا رحم كن بر آنان چنان كه مرا پروريدند در كودكى
رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمۡ إِن تَكُونُواْ صَٰلِحِينَ فَإِنَّهُۥ كَانَ لِلۡأَوَّٰبِينَ غَفُورٗا
25پروردگار شما داناتر است بدانچه در دلهاى شما است اگر باشيد شايستگان همانا او است براى بازگشت كنندگان آمرزنده
وَ ءَاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَ ٱلۡمِسۡكِينَ وَ ٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَ لَا تُبَذِّرۡ تَبۡذِيرًا
26و بده به خويشاوند حقش را و بينوا و درمانده راه و تبذير مكن تبذيرى (بيهوده و فزون از اندازه دادن)
إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِينَ كَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّيَٰطِينِ وَ كَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِرَبِّهِۦ كَفُورٗا
27كه فزوندهندگانند برادران شياطين و شيطان است پروردگار خويش را ناسپاس
وَ إِمَّا تُعۡرِضَنَّ عَنۡهُمُ ٱبۡتِغَآءَ رَحۡمَةٖ مِّن رَّبِّكَ تَرۡجُوهَا فَقُل لَّهُمۡ قَوۡلٗا مَّيۡسُورٗا
28و اگر روى گردانى از ايشان در پى رحمتى از پروردگار خويش كه اميدش دارى پس بگو بديشان گفتارى نرم و آرام
وَ لَا تَجۡعَلۡ يَدَكَ مَغۡلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَ لَا تَبۡسُطۡهَا كُلَّ ٱلۡبَسۡطِ فَتَقۡعُدَ مَلُومٗا مَّحۡسُورًا
29و نگردان دستت را بسته به گردنت و بازش نكن تمام باز تا بنشينى نكوهيده اندوهگين
إِنَّ رَبَّكَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَ يَقۡدِرُ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
30همانا پروردگار تو فراخ گرداند روزى را براى هر كه خواهد و تنگ گرداند همانا او است به بندگان خويش آگاهى بينا
وَ لَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَ إِيَّاكُمۡ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡٔٗا كَبِيرٗا
31و نكشيد فرزندان خويش را از تنگدستى ما روزى دهيم ايشان را و شما را همانا كشتار آنان است لغزشى بزرگ
وَ لَا تَقۡرَبُواْ ٱلزِّنَىٰٓ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَ سَآءَ سَبِيلٗا
32و نزديك نشويد زنا را كه بوده است آن فحشايى (ناشايستى) و چه زشت است آن راه
وَ لَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَ مَن قُتِلَ مَظۡلُومٗا فَقَدۡ جَعَلۡنَا لِوَلِيِّهِۦ سُلۡطَٰنٗا فَلَا يُسۡرِف فِّي ٱلۡقَتۡلِ إِنَّهُۥ كَانَ مَنصُورٗا
33و نكشيد تنى را كه حرام كرد (محترم داشت) خدا جز به حق و آنكه كشته شود به ستم همانا قرار داديم براى خونخواه او فرمانروايى پس فزون نرود در كشتار همانا او است يارىشده
وَ لَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥ وَ أَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسُۡٔولٗا
34و نزديك نشويد مال يتيم را جز بدانچه آن است نكوتر تا برسد نيروى خويش را و وفا كنيد به پيمان كه پيمان است همانا پرسيدهشده
وَ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ إِذَا كِلۡتُمۡ وَ زِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَ أَحۡسَنُ تَأۡوِيلٗا
35و تمام دهيد پيمانه را گاهى كه بپيمائيد و بسنجيد با ترازوى درست و راست اين بهتر است و نكوتر در سرانجام
وَ لَا تَقۡفُ مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٌ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَ ٱلۡبَصَرَ وَ ٱلۡفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَٰٓئِكَ كَانَ عَنۡهُ مَسُۡٔولٗا
36و پيروى نكن آنچه را نيستت بدان دانشى همانا گوش و ديده و دل هر كدام آنها است از آن پرسيده
وَ لَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تَخۡرِقَ ٱلۡأَرۡضَ وَ لَن تَبۡلُغَ ٱلۡجِبَالَ طُولٗا
37و راه مرو در زمين خرامان همانا تو نشكافى زمين را هرگز و نرسى كوهها را به بلندى
كُلُّ ذَٰلِكَ كَانَ سَيِّئُهُۥ عِندَ رَبِّكَ مَكۡرُوهٗا
38همه اينها است زشت آن نزد پروردگار تو ناپسند
ذَٰلِكَ مِمَّآ أَوۡحَىٰٓ إِلَيۡكَ رَبُّكَ مِنَ ٱلۡحِكۡمَةِ وَ لَا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتُلۡقَىٰ فِي جَهَنَّمَ مَلُومٗا مَّدۡحُورًا
39اين است از آنچه كه وحى فرستاد بسوى تو پروردگار تو از حكمت و قرار نده با خدا خدايى ديگر را تا افكنده شوى در دوزخ نكوهيده رانده
أَفَأَصۡفَىٰكُمۡ رَبُّكُم بِٱلۡبَنِينَ وَ ٱتَّخَذَ مِنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنَٰثًا إِنَّكُمۡ لَتَقُولُونَ قَوۡلًا عَظِيمٗا
40آيا برگزيده است شما را پروردگار شما به پسران و بگرفته است از فرشتگان مادگانى همانا شما مىگوئيد سخنى گران را
وَ لَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِيَذَّكَّرُواْ وَ مَا يَزِيدُهُمۡ إِلَّا نُفُورٗا
41و همانا گردانيديم در اين قرآن تا يادآور شوند و نميفزايدشان جز رميدن
قُل لَّوۡ كَانَ مَعَهُۥٓ ءَالِهَةٞ كَمَا يَقُولُونَ إِذٗا لَّٱبۡتَغَوۡاْ إِلَىٰ ذِي ٱلۡعَرۡشِ سَبِيلٗا
42بگو اگر مىبود با او خدايانى چنان كه گوئيد در آن هنگام مىجستند بسوى خداوند عرش راهى را
سُبۡحَٰنَهُۥ وَ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوّٗا كَبِيرٗا
43منزه است او و برتر از آنچه گويند برتريى بزرگ
تُسَبِّحُ لَهُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ ٱلسَّبۡعُ وَ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهِنَّ وَ إِن مِّن شَيۡءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمۡدِهِۦ وَ لَٰكِن لَّا تَفۡقَهُونَ تَسۡبِيحَهُمۡ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا
44تسبيح كنند براى او آسمانهاى هفتگانه و زمين و آنان كه در آنها است و نيست چيزى جز آنكه تسبيح گويد به سپاس او و ليكن درنمىيابيد ستايش ايشان را همانا او است بردبار آمرزنده
وَ إِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ جَعَلۡنَا بَيۡنَكَ وَ بَيۡنَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ حِجَابٗا مَّسۡتُورٗا
45و هر گاه بخوانى قرآن را بر نهيم ميان تو و ميان آنان كه ايمان نمىآورند به آخرت پردهاى پوشيده
وَ جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَ فِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗا وَ إِذَا ذَكَرۡتَ رَبَّكَ فِي ٱلۡقُرۡءَانِ وَحۡدَهُۥ وَلَّوۡاْ عَلَىٰٓ أَدۡبَٰرِهِمۡ نُفُورٗا
46و نهيم بر دلهاى آنان پردههايى از آنكه دريابندش و در گوشهاى ايشان سنگينيى و هر گاه ياد كنى پروردگار خويش را در قرآن تنها بازگردند بر پشتهاى خويش رمندگان
نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَسۡتَمِعُونَ بِهِۦٓ إِذۡ يَسۡتَمِعُونَ إِلَيۡكَ وَ إِذۡ هُمۡ نَجۡوَىٰٓ إِذۡ يَقُولُ ٱلظَّٰلِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلٗا مَّسۡحُورًا
47ما داناتريم بدانچه گوش مىدهند بدان هنگامى كه گوش مىدهند به تو و هنگامى كه سخن به گوش همديگر مىگويند هنگامى كه گويند ستمگران پيروى نمىكنيد جز مردى جادو شده را
ٱنظُرۡ كَيۡفَ ضَرَبُواْ لَكَ ٱلۡأَمۡثَالَ فَضَلُّواْ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ سَبِيلٗا
48بنگر چگونه زدند برايت مثلها را پس گم شدند پس نمىتوانند راهى را
وَ قَالُوٓاْ أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا وَ رُفَٰتًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ خَلۡقٗا جَدِيدٗا
49و گفتند آيا گاهى كه شديم ما استخوانهايى و خاكى آيا ما برانگيختگانيم در آفرينشى نوين
قُلۡ كُونُواْ حِجَارَةً أَوۡ حَدِيدًا
50بگو باشيد سنگ يا آهن
أَوۡ خَلۡقٗا مِّمَّا يَكۡبُرُ فِي صُدُورِكُمۡ فَسَيَقُولُونَ مَن يُعِيدُنَا قُلِ ٱلَّذِي فَطَرَكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖ فَسَيُنۡغِضُونَ إِلَيۡكَ رُءُوسَهُمۡ وَ يَقُولُونَ مَتَىٰ هُوَ قُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَكُونَ قَرِيبٗا
51يا آفرينشى از آنچه بزرگ آيد در سينههاى شما زود است گويند كه ما را برمىگرداند بگو آنكه آفريدتان نخستين بار زود است نجنبانند سرهاى خويش را به سويت و گويند چه هنگام است آن بگو اميد است كه باشد نزديك
يَوۡمَ يَدۡعُوكُمۡ فَتَسۡتَجِيبُونَ بِحَمۡدِهِۦ وَ تَظُنُّونَ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا
52روزى كه خوانندتان پس اجابت كنيد با سپاس او و پنداريد كه نمانديد جز اندكى
وَ قُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ ٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ يَنزَغُ بَيۡنَهُمۡ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ كَانَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٗا مُّبِينٗا
53و بگو به بندگان من گويند آنچه آن است نكوتر همانا شيطان آشوب افكند ميان آنان همانا شيطان است براى انسان دشمنى آشكار
رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِن يَشَأۡ يَرۡحَمۡكُمۡ أَوۡ إِن يَشَأۡ يُعَذِّبۡكُمۡ وَ مَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ وَكِيلٗا
54پروردگار شما داناتر است به شما اگر خواهد رحمت آورد بر شما و اگر خواهد عذاب كند شما را و نفرستاديم تو را بر ايشان نگهبان
وَ رَبُّكَ أَعۡلَمُ بِمَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ لَقَدۡ فَضَّلۡنَا بَعۡضَ ٱلنَّبِيِّۧنَ عَلَىٰ بَعۡضٖ وَ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا
55و پروردگارت داناتر است بدانكه در آسمانها است و زمين و همانا برترى داديم بعض پيمبران را بر بعضى و داديم به داود زبور را
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِهِۦ فَلَا يَمۡلِكُونَ كَشۡفَ ٱلضُّرِّ عَنكُمۡ وَ لَا تَحۡوِيلًا
56بگو بخوانيد آنان را كه جز او پنداريد دارا نيستند گشودن رنجى را از شما و نه برگرداندنى
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ يَبۡتَغُونَ إِلَىٰ رَبِّهِمُ ٱلۡوَسِيلَةَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ وَ يَرۡجُونَ رَحۡمَتَهُۥ وَ يَخَافُونَ عَذَابَهُۥٓ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحۡذُورٗا
57آنانند كه مىخوانند جويند بسوى پروردگار خويش دستاويز را هر كدام از ايشان است نزديكتر و اميدوارند رحمتش را و مىترسند عذابش را همانا عذاب پروردگار تو است ترسناك
وَ إِن مِّن قَرۡيَةٍ إِلَّا نَحۡنُ مُهۡلِكُوهَا قَبۡلَ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَوۡ مُعَذِّبُوهَا عَذَابٗا شَدِيدٗا كَانَ ذَٰلِكَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مَسۡطُورٗا
58و نيست شهرى جز آنكه مائيم نابودكننده آن پيش از روز قيامت يا عذابكننده آن عذابى سخت بوده است اين در كتاب نوشته
وَ مَا مَنَعَنَآ أَن نُّرۡسِلَ بِٱلۡأٓيَٰتِ إِلَّآ أَن كَذَّبَ بِهَا ٱلۡأَوَّلُونَ وَ ءَاتَيۡنَا ثَمُودَ ٱلنَّاقَةَ مُبۡصِرَةٗ فَظَلَمُواْ بِهَا وَ مَا نُرۡسِلُ بِٱلۡأٓيَٰتِ إِلَّا تَخۡوِيفٗا
59و بازنداشت ما را از آنكه فرستيم آيتها را جز آنكه تكذيب كردند بدانها پيشينيان و داديم به ثمود اشتر را بينا پس ستم كردند بدان و نمىفرستيم آيتها را جز ترساندن را
وَ إِذۡ قُلۡنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِٱلنَّاسِ وَ مَا جَعَلۡنَا ٱلرُّءۡيَا ٱلَّتِيٓ أَرَيۡنَٰكَ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلنَّاسِ وَ ٱلشَّجَرَةَ ٱلۡمَلۡعُونَةَ فِي ٱلۡقُرۡءَانِ وَ نُخَوِّفُهُمۡ فَمَا يَزِيدُهُمۡ إِلَّا طُغۡيَٰنٗا كَبِيرٗا
60و هنگامى كه گفتيم تو را كه پروردگار تو فراگرفته است بر مردم و نگردانيديم خوابى را كه نموديمت جز آزمايشى براى مردم و آن درخت لعنت شده را در قرآن و مىترسانيمشان پس نيفزايدشان مگر سركشى بزرگ
وَ إِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ قَالَ ءَأَسۡجُدُ لِمَنۡ خَلَقۡتَ طِينٗا
61و هنگامى كه گفتيم به فرشتگان سجده كنيد براى آدم پس سجده كردند جز ابليس گفت آيا سجده كنم براى آنكه آفريدى گل
قَالَ أَرَءَيۡتَكَ هَٰذَا ٱلَّذِي كَرَّمۡتَ عَلَيَّ لَئِنۡ أَخَّرۡتَنِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَأَحۡتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُۥٓ إِلَّا قَلِيلٗا
62گفت آيا ديده باشى اين را كه تو بر من برترى دادى اگر مرا بگذارى تا روز قيامت هر آينه مهار كنم (يا براندازم) فرزندان او را مگر كمى را
قَالَ ٱذۡهَبۡ فَمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَآؤُكُمۡ جَزَآءٗ مَّوۡفُورٗا
63گفت برو كه هر كه پيرويت كند از ايشان همانا دوزخ است پاداش شما پاداشى تمام داده
وَ ٱسۡتَفۡزِزۡ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتَ مِنۡهُم بِصَوۡتِكَ وَ أَجۡلِبۡ عَلَيۡهِم بِخَيۡلِكَ وَ رَجِلِكَ وَ شَارِكۡهُمۡ فِي ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَ ٱلۡأَوۡلَٰدِ وَ عِدۡهُمۡ وَ مَا يَعِدُهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ إِلَّا غُرُورًا
64و بلغزان هر كه را توانستى از ايشان به آواز خود و تاخت آور بر ايشان با سواره و پياده خويش و شركت كن با ايشان در مالها و فرزندان و وعده بده ايشان را و وعده نمىدهد ايشان را شيطان مگر فريب
إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٞ وَ كَفَىٰ بِرَبِّكَ وَكِيلٗا
65همانا بندگان من نيستت بر ايشان فرمانروائيى و بس است پروردگار تو كارگزارى
رَّبُّكُمُ ٱلَّذِي يُزۡجِي لَكُمُ ٱلۡفُلۡكَ فِي ٱلۡبَحۡرِ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦٓ إِنَّهُۥ كَانَ بِكُمۡ رَحِيمٗا
66پروردگار تو است آنكه مىراند براى شما كشتى را در دريا تا بجوئيد از فضلش همانا او است به شما مهربان
وَ إِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فِي ٱلۡبَحۡرِ ضَلَّ مَن تَدۡعُونَ إِلَّآ إِيَّاهُ فَلَمَّا نَجَّىٰكُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ أَعۡرَضۡتُمۡ وَ كَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ كَفُورًا
67و هر گاه برسد شما را رنجى در دريا گم است آنكه بخوانيدش جز او تا گاهى كه رهائيتان داد بسوى دشت روى گردانيديد و بوده است انسان بسيار ناسپاس
أَفَأَمِنتُمۡ أَن يَخۡسِفَ بِكُمۡ جَانِبَ ٱلۡبَرِّ أَوۡ يُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ حَاصِبٗا ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ وَكِيلًا
68آيا ايمن شديد كه فروبرد شما را در يك سوى دشت يا بفرستد بر شما طوفان سنگريزه را پس نيابيد براى خويش نگهبانى
أَمۡ أَمِنتُمۡ أَن يُعِيدَكُمۡ فِيهِ تَارَةً أُخۡرَىٰ فَيُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ قَاصِفٗا مِّنَ ٱلرِّيحِ فَيُغۡرِقَكُم بِمَا كَفَرۡتُمۡ ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ عَلَيۡنَا بِهِۦ تَبِيعٗا
69يا ايمن شديد كه بازگرداند شما را در آن بار ديگرى پس بفرستد بر شما خردكنندهاى (و شكنندهاى) از باد تا غرق كند شما را بدانچه ناسپاسى كرديد سپس نيابيد براى خويش بر ما بدان خونخواه و نه ياورى را
وَ لَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ وَ حَمَلۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَ ٱلۡبَحۡرِ وَ رَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَ فَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ كَثِيرٖ مِّمَّنۡ خَلَقۡنَا تَفۡضِيلٗا
70و همانا گرامى داشتيم فرزندان آدم را و سوارشان كرديم در دشت و دريا و روزيشان داديم از پاكيزهها و برتريشان داديم بر بسيارى از آنان كه آفريديم برترىدادنى
يَوۡمَ نَدۡعُواْ كُلَّ أُنَاسِۢ بِإِمَٰمِهِمۡ فَمَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَقۡرَءُونَ كِتَٰبَهُمۡ وَ لَا يُظۡلَمُونَ فَتِيلٗا
71روزى كه بخوانيم هر مردمى را به پيشواى ايشان پس آن كو داده شود كتابش را به دست راستش آنان بخوانند كتاب خود را و ستم نشوند به اندازه تار ميان هسته خرما
وَ مَن كَانَ فِي هَٰذِهِۦٓ أَعۡمَىٰ فَهُوَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ أَعۡمَىٰ وَ أَضَلُّ سَبِيلٗا
72و آنكه بوده است در اين (دنيا) كور پس او است در آخرت كورتر و گمراهتر در راه
وَ إِن كَادُواْ لَيَفۡتِنُونَكَ عَنِ ٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ لِتَفۡتَرِيَ عَلَيۡنَا غَيۡرَهُۥ وَ إِذٗا لَّٱتَّخَذُوكَ خَلِيلٗا
73و هر آينه نزديك بود فريبت دهند از آنچه وحى فرستاديم بسوى تو تا دروغ بندى بر ما جز آن را و در آن هنگام مىگرفتندت دوست
وَ لَوۡلَآ أَن ثَبَّتۡنَٰكَ لَقَدۡ كِدتَّ تَرۡكَنُ إِلَيۡهِمۡ شَيۡٔٗا قَلِيلًا
74و اگر نه استوار مىداشتيمت همانا نزديك بود كه كج شوى بسوى ايشان چيزى اندك
إِذٗا لَّأَذَقۡنَٰكَ ضِعۡفَ ٱلۡحَيَوٰةِ وَ ضِعۡفَ ٱلۡمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيۡنَا نَصِيرٗا
75در آن هنگام مىچشانيديمت دو برابر زندگى و دو برابر مردن را سپس نمىيافتى براى خويش بر ما ياورى را
وَ إِن كَادُواْ لَيَسۡتَفِزُّونَكَ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ لِيُخۡرِجُوكَ مِنۡهَا وَ إِذٗا لَّا يَلۡبَثُونَ خِلَٰفَكَ إِلَّا قَلِيلٗا
76و همانا نزديك بود كه بلغزانندت از زمين تا برونت كنند از آن و در آن هنگام درنگ نمىكردند پس از تو مگر كمى
سُنَّةَ مَن قَدۡ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ مِن رُّسُلِنَا وَ لَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحۡوِيلًا
77شيوه آنان كه فرستاديم پيش از تو از پيمبران خويش و نيابى براى شيوه ما تبديلى
أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِدُلُوكِ ٱلشَّمۡسِ إِلَىٰ غَسَقِ ٱلَّيۡلِ وَ قُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِ إِنَّ قُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِ كَانَ مَشۡهُودٗا
78بپاى دار نماز را از بازگشتگاه خورشيد تا تاريكى شب و خواندنى (نماز) بامداد همانا خواندنى بامداد است گواهى شده
وَ مِنَ ٱلَّيۡلِ فَتَهَجَّدۡ بِهِۦ نَافِلَةٗ لَّكَ عَسَىٰٓ أَن يَبۡعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامٗا مَّحۡمُودٗا
79و از شب پس بيدار باشد در آن اين فزونيى است براى تو باشد برانگيزدت پروردگارت به جايگاهى ستوده
وَ قُل رَّبِّ أَدۡخِلۡنِي مُدۡخَلَ صِدۡقٖ وَ أَخۡرِجۡنِي مُخۡرَجَ صِدۡقٖ وَ ٱجۡعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلۡطَٰنٗا نَّصِيرٗا
80و بگو پروردگارا درآور مرا درآوردنى راست و برونم آور برون آوردنى راست و قرار ده براى من از نزد خويش فرمانروائيى يارىشده
وَ قُلۡ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَ زَهَقَ ٱلۡبَٰطِلُ إِنَّ ٱلۡبَٰطِلَ كَانَ زَهُوقٗا
81و بگو بيامد حق و نابود شد باطل همانا باطل است نابودشونده
وَ نُنَزِّلُ مِنَ ٱلۡقُرۡءَانِ مَا هُوَ شِفَآءٞ وَ رَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ وَ لَا يَزِيدُ ٱلظَّٰلِمِينَ إِلَّا خَسَارٗا
82و مىفرستيم از قرآن آنچه درمان و رحمتى است براى مؤمنان و نيفزايد ستمگران را مگر زيان
وَ إِذَآ أَنۡعَمۡنَا عَلَى ٱلۡإِنسَٰنِ أَعۡرَضَ وَ نََٔا بِجَانِبِهِۦ وَ إِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ كَانَ ئَُوسٗا
83و هر گاه نعمت فرستيم بر انسان روى گرداند و دور كند پهلوى خويش را و هر گاه برسدش بديى بوده است بسيار نوميدشونده
قُلۡ كُلّٞ يَعۡمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِهِۦ فَرَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَنۡ هُوَ أَهۡدَىٰ سَبِيلٗا
84بگو هر كدام عمل مىكند بر راه و روش خويش پس پروردگار شما داناتر است بدانكه او رهبرندهتر است در راه
وَ يَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلرُّوحِ قُلِ ٱلرُّوحُ مِنۡ أَمۡرِ رَبِّي وَ مَآ أُوتِيتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِيلٗا
85و مىپرسندت از روح (روان) بگو روح از امر پروردگار من است و داده نشدهايد از دانش جز اندكى را
وَ لَئِن شِئۡنَا لَنَذۡهَبَنَّ بِٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ بِهِۦ عَلَيۡنَا وَكِيلًا
86و اگر خواهيم همانا مىبريم آنچه را وحى فرستاديم به سويت پس نيابى براى خويش بدان بر ما نگهبانى را
إِلَّا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَ إِنَّ فَضۡلَهُۥ كَانَ عَلَيۡكَ كَبِيرٗا
87بجز رحمتى از پروردگارت كه فضل او است همانا بر تو بزرگ
قُل لَّئِنِ ٱجۡتَمَعَتِ ٱلۡإِنسُ وَ ٱلۡجِنُّ عَلَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِمِثۡلِ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لَا يَأۡتُونَ بِمِثۡلِهِۦ وَ لَوۡ كَانَ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٖ ظَهِيرٗا
88بگو اگر گردآيند آدميان و پريان بر آنكه بيارند مانند اين قرآن را نيارند مانندش و اگر چه باشد برخيشان براى برخى پشتيبان
وَ لَقَدۡ صَرَّفۡنَا لِلنَّاسِ فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٖ فَأَبَىٰٓ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ إِلَّا كُفُورٗا
89و همانا گردانيديم براى مردم در اين قرآن از هر مثلى پس نخواستند بيشتر مردم جز ناسپاسى را
وَ قَالُواْ لَن نُّؤۡمِنَ لَكَ حَتَّىٰ تَفۡجُرَ لَنَا مِنَ ٱلۡأَرۡضِ يَنۢبُوعًا
90و گفتند هرگز ايمان نياريم برايت تا بشكافى براى ما از زمين چشمهاى
أَوۡ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٞ مِّن نَّخِيلٖ وَ عِنَبٖ فَتُفَجِّرَ ٱلۡأَنۡهَٰرَ خِلَٰلَهَا تَفۡجِيرًا
91يا باشدت باغى از خرمابنها و انگور پس بشكافى جويها را ميان آن شكافتنى
أَوۡ تُسۡقِطَ ٱلسَّمَآءَ كَمَا زَعَمۡتَ عَلَيۡنَا كِسَفًا أَوۡ تَأۡتِيَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ قَبِيلًا
92يا افكنى آسمان را چنانچه مىپندارى بر ما پارههايى يا بيارى خدا و فرشتگان را روى به روى
أَوۡ يَكُونَ لَكَ بَيۡتٞ مِّن زُخۡرُفٍ أَوۡ تَرۡقَىٰ فِي ٱلسَّمَآءِ وَ لَن نُّؤۡمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّىٰ تُنَزِّلَ عَلَيۡنَا كِتَٰبٗا نَّقۡرَؤُهُۥ قُلۡ سُبۡحَانَ رَبِّي هَلۡ كُنتُ إِلَّا بَشَرٗا رَّسُولٗا
93يا باشدت خانهاى از زر يا بالا روى در آسمان و هرگز باور نكنيم بالا رفتنت را تا بفرستى بر ما نامهاى كه بخوانيمش بگو منزه است پروردگار من آيا هستم من جز بشرى فرستادهشده
وَ مَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰٓ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ أَبَعَثَ ٱللَّهُ بَشَرٗا رَّسُولٗا
94و بازنداشت مردم را از آنكه ايمان آرند گاهى كه بيامدشان رهبرى جز آنكه گفتند آيا برانگيخته است خدا بشرى را پيمبر
قُل لَّوۡ كَانَ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَلَٰٓئِكَةٞ يَمۡشُونَ مُطۡمَئِنِّينَ لَنَزَّلۡنَا عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَلَكٗا رَّسُولٗا
95بگو اگر ميبود در زمين فرشتگانى كه راه مىرفتند آرميدگان هر آينه مىفرستاديم بر ايشان از آسمان فرشتهاى را پيامبر
قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَ بَيۡنَكُمۡ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
96بگو بس است خدا گواهى ميان من و شما همانا او است به بندگان خود آگاهى بينا
وَ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِ وَ مَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُمۡ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِهِۦ وَ نَحۡشُرُهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمۡ عُمۡيٗا وَ بُكۡمٗا وَ صُمّٗا مَّأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتۡ زِدۡنَٰهُمۡ سَعِيرٗا
97و آن را كه خدا هدايت كند او است هدايتشده و آن را كه گم كند هرگز نيابى براى ايشان دوستانى جز او و گردآريمشان روز قيامت بر چهرههاشان كوران و گنگان و كران جايگاه ايشان است دوزخ هر گاه خاموش شود (فرونشيند) بيفزائيمشان آتش را
ذَٰلِكَ جَزَآؤُهُم بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بَِٔايَٰتِنَا وَ قَالُوٓاْ أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا وَ رُفَٰتًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ خَلۡقٗا جَدِيدًا
98اين است پاداش ايشان بدانچه كفر ورزيدند به آيتهاى ما و گفتند آيا هر گاه شديم استخوانهايى و خاكى آيا مائيم برانگيختگان در آفرينشى نوين
أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يَخۡلُقَ مِثۡلَهُمۡ وَ جَعَلَ لَهُمۡ أَجَلٗا لَّا رَيۡبَ فِيهِ فَأَبَى ٱلظَّٰلِمُونَ إِلَّا كُفُورٗا
99آيا نديدند كه خداوندى كه آفريد آسمانها و زمين را توانا است بر آنكه بيافرد مانند ايشان را و نهاده است براى ايشان سرآمدى را كه نيست شكى در آن پس نخواستند ستمگران جز ناسپاسى را
قُل لَّوۡ أَنتُمۡ تَمۡلِكُونَ خَزَآئِنَ رَحۡمَةِ رَبِّيٓ إِذٗا لَّأَمۡسَكۡتُمۡ خَشۡيَةَ ٱلۡإِنفَاقِ وَ كَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ قَتُورٗا
100بگو اگر شما مىداشتيد گنجهاى رحمت پروردگار مرا در آن هنگام خوددارى مىكرديد از ترس بخشش و انسان است بسى خويشتن نگهدار
وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ تِسۡعَ ءَايَٰتِۢ بَيِّنَٰتٖ فَسَۡٔلۡ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ إِذۡ جَآءَهُمۡ فَقَالَ لَهُۥ فِرۡعَوۡنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَٰمُوسَىٰ مَسۡحُورٗا
101و همانا داديم به موسى نه آيت روشن پس بپرس بنى اسرائيل را گاهى كه بيامدشان پس گفت بدو فرعون كه مىپندارمت اى موسى جادوشده
قَالَ لَقَدۡ عَلِمۡتَ مَآ أَنزَلَ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ بَصَآئِرَ وَ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَٰفِرۡعَوۡنُ مَثۡبُورٗا
102گفت همانا دانستى كه نفرستاده است آنها را مگر پروردگار آسمانها و زمين بينشهايى و همانا مىپنداريمت اى فرعون نابودشده
فَأَرَادَ أَن يَسۡتَفِزَّهُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ فَأَغۡرَقۡنَٰهُ وَ مَن مَّعَهُۥ جَمِيعٗا
103پس خواست بلغزاندشان از زمين پس غرقش نموديم و آنان را كه با او بودند همگى
وَ قُلۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ لِبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱسۡكُنُواْ ٱلۡأَرۡضَ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ جِئۡنَا بِكُمۡ لَفِيفٗا
104و گفتيم پس از او به بنى اسرائيل جايگزين شويد در زمين تا گاهى كه بيايد وعده آخرت بياريم شما را پيچيده
وَ بِٱلۡحَقِّ أَنزَلۡنَٰهُ وَ بِٱلۡحَقِّ نَزَلَ وَ مَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا مُبَشِّرٗا وَ نَذِيرٗا
105و به حق فرستاديمش و به حق فرود آمد و نفرستاديم تو را مگر نويددهنده و ترساننده
وَ قُرۡءَانٗا فَرَقۡنَٰهُ لِتَقۡرَأَهُۥ عَلَى ٱلنَّاسِ عَلَىٰ مُكۡثٖ وَ نَزَّلۡنَٰهُ تَنزِيلٗا
106و قرآنى كه جدا ساختيمش تا بخوانيمش بر مردم بر درنگى و فرستاديم آن را فرستادنى
قُلۡ ءَامِنُواْ بِهِۦٓ أَوۡ لَا تُؤۡمِنُوٓاْ إِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ مِن قَبۡلِهِۦٓ إِذَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ يَخِرُّونَ لِلۡأَذۡقَانِ سُجَّدٗا
107بگو ايمان آريد بدان يا نياريد همانا آنان كه داده شدند دانش را پيش از آن گاهى كه خوانده شود بر ايشان بيفتند بر چانهها سجدهكنان
وَ يَقُولُونَ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِن كَانَ وَعۡدُ رَبِّنَا لَمَفۡعُولٗا
108و گويند منزه است پروردگار ما همانا وعده پروردگار ما است شدنى
وَ يَخِرُّونَ لِلۡأَذۡقَانِ يَبۡكُونَ وَ يَزِيدُهُمۡ خُشُوعٗا
109و بيفتند بر چانهها گريه كنند و بيفزايدشان زارى (فروتنى)
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱللَّهَ أَوِ ٱدۡعُواْ ٱلرَّحۡمَٰنَ أَيّٗا مَّا تَدۡعُواْ فَلَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ وَ لَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ وَ لَا تُخَافِتۡ بِهَا وَ ٱبۡتَغِ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلٗا
110بگو بخوانيد الله را يا بخوانيد رحمن را هر كدام را بخوانيد او را است نامهاى نكو و نه بلند گردان آواز را به نماز خويش و نه آهسته بيارش و بجوى ميانه اين راهى را
وَ قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدٗا وَ لَمۡ يَكُن لَّهُۥ شَرِيكٞ فِي ٱلۡمُلۡكِ وَ لَمۡ يَكُن لَّهُۥ وَلِيّٞ مِّنَ ٱلذُّلِّ وَ كَبِّرۡهُ تَكۡبِيرَۢا
111و بگو سپاس خداوندى را كه برنگرفت فرزندى و نبودش شريكى در پادشاهى و نيستش سرپرستى از زبونى و بزرگ دار او را بزرگ داشتنى
سوره الکهف
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبۡدِهِ ٱلۡكِتَٰبَ وَ لَمۡ يَجۡعَل لَّهُۥ عِوَجَا
1به نام خداوند بخشاينده مهربان؛ سپاس خدايى را كه فرستاد بر بنده خويش كتاب را و قرار نداد براى آن كجى را
قَيِّمٗا لِّيُنذِرَ بَأۡسٗا شَدِيدٗا مِّن لَّدُنۡهُ وَ يُبَشِّرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرًا حَسَنٗا
2راست است تا بترساند نيرويى سخت را از نزدش و مژده دهد مؤمنان را كه كردار شايسته كنند آنكه ايشان را پاداشى نكو است
مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدٗا
3درنگكنندگان در آن هميشه
وَ يُنذِرَ ٱلَّذِينَ قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗا
4و بترساند آنان را كه گفتند برگرفت خدا فرزندى را
مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَ لَا لِأٓبَآئِهِمۡ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا
5نيستشان بدان علمى و نه پدران ايشان را بزرگ سخنى است كه برون آيد از دهانهاى ايشان نمىگويند جز دروغى را
فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ إِن لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَسَفًا
6شايد ببازى تو جان خود را از پى ايشان اگر ايمان نياوردند بدين داستان بدريغ
إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا
7همانا گردانيديم آنچه را بر زمين است آرايشى براى آن تا بيازمائيم ايشان را كدامين نكوترند در كردار
وَ إِنَّا لَجَٰعِلُونَ مَا عَلَيۡهَا صَعِيدٗا جُرُزًا
8و همانا گردانندهايم آنچه را بر آن است بيابانى خشكزار
أَمۡ حَسِبۡتَ أَنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡكَهۡفِ وَ ٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنۡ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا
9يا پنداشتى كه ياران كهف و رقيم بودند از آيتهاى ما شگفت
إِذۡ أَوَى ٱلۡفِتۡيَةُ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَ هَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا
10هنگامى كه پناه بردند جوانان به غار پس گفتند پروردگارا بياور ما را از نزد خويش رحمتى و آماده كن براى ما از كار ما رهبرى را
فَضَرَبۡنَا عَلَىٰٓ ءَاذَانِهِمۡ فِي ٱلۡكَهۡفِ سِنِينَ عَدَدٗا
11پس زديم بر گوشهاى آنان در غار ساليانى بىشمار (يعنى خوابانيدنشان)
ثُمَّ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِنَعۡلَمَ أَيُّ ٱلۡحِزۡبَيۡنِ أَحۡصَىٰ لِمَا لَبِثُوٓاْ أَمَدٗا
12سپس برانگيختيمشان تا بدانيم كدام از دو گروه شمرندهترند آنچه را درنگ كردند از مدت
نَّحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ نَبَأَهُم بِٱلۡحَقِّ إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمۡ وَ زِدۡنَٰهُمۡ هُدٗى
13ما مىخوانيم بر تو داستان ايشان را به حق همانا آنانند جوانانى كه ايمان آوردند به پروردگار خويش و بيفزوديمشان هدايت را
وَ رَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗا لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا
14و پيوند زديم بر دلهاى ايشان هنگامى كه برخاستند پس گفتند پروردگار ما پروردگار آسمانها و زمين است نخوانيم جز او خدايى هر آينه گوئيم در آن هنگام بيهوده را
هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗ لَّوۡلَا يَأۡتُونَ عَلَيۡهِم بِسُلۡطَٰنِۢ بَيِّنٖ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
15اينان قوم ما برگرفتند جز او خدايانى چرا نمىآورند بر ايشان فرمانروائيى آشكار پس كيست ستمگرتر از آنكه بست بر خدا دروغى را
وَ إِذِ ٱعۡتَزَلۡتُمُوهُمۡ وَ مَا يَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ فَأۡوُۥٓاْ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ يَنشُرۡ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَ يُهَيِّئۡ لَكُم مِّنۡ أَمۡرِكُم مِّرۡفَقٗا
16و هنگامى كه كنار گرفتيد از ايشان و آنچه مىپرستند جز خدا پس پناه آريد به غار مىگستراند براى شما پروردگار شما از رحمت خود و آماده كند براى شما از كار شما آسايش را
وَ تَرَى ٱلشَّمۡسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهۡفِهِمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَ إِذَا غَرَبَت تَّقۡرِضُهُمۡ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَ هُمۡ فِي فَجۡوَةٖ مِّنۡهُ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِ وَ مَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيّٗا مُّرۡشِدٗا
17و بينى خورشيد را گاهى كه برآيد كج شود از غار ايشان بسوى راست و گاهى كه فرورود مىبردشان بسوى چپ و ايشانند در پهناورى از آن اين از آيتهاى خدا است آن را كه رهبرى كند خدا او است هدايتشده و آن را كه گمراه كند نيابى برايش دوستى راهنما
وَ تَحۡسَبُهُمۡ أَيۡقَاظٗا وَ هُمۡ رُقُودٞ وَ نُقَلِّبُهُمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَ كَلۡبُهُم بَٰسِطٞ ذِرَاعَيۡهِ بِٱلۡوَصِيدِ لَوِ ٱطَّلَعۡتَ عَلَيۡهِمۡ لَوَلَّيۡتَ مِنۡهُمۡ فِرَارٗا وَ لَمُلِئۡتَ مِنۡهُمۡ رُعۡبٗا
18و پنداريشان بيداران حالى كه خفتگانند و مىگردانيمشان بسوى راست و چپ و سگ ايشان پهنكننده است بازوهاى خود را در آستانه اگر سرمىكشيدى بر آنان همانا پشت مىكردى از ايشان گريزان و هر آينه پرمىشدى از ايشان ترس را
وَ كَذَٰلِكَ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِيَتَسَآءَلُواْ بَيۡنَهُمۡ قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ كَمۡ لَبِثۡتُمۡ قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖ قَالُواْ رَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثۡتُمۡ فَٱبۡعَثُوٓاْ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمۡ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلۡمَدِينَةِ فَلۡيَنظُرۡ أَيُّهَآ أَزۡكَىٰ طَعَامٗا فَلۡيَأۡتِكُم بِرِزۡقٖ مِّنۡهُ وَ لۡيَتَلَطَّفۡ وَ لَا يُشۡعِرَنَّ بِكُمۡ أَحَدًا
19و بدينسان برانگيختيمشان تا بپرسند ميان خويش (از همديگر) گفت گويندهاى از ايشان چند مانديد گفتند مانديم روزى يا پارهاى از روز گفتند پروردگار شما داناتر است بدانچه مانديد بفرستيد يكيتان را با برگ بهاى خود اين بسوى شهر تا ببيند كدامين پاكيزهتر است در خوراك پس بيارد شما را روزيى از آن و بايد به نرمى رفتار كند و آگاه نسازد بر شما كسى را
إِنَّهُمۡ إِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ يَرۡجُمُوكُمۡ أَوۡ يُعِيدُوكُمۡ فِي مِلَّتِهِمۡ وَ لَن تُفۡلِحُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
20همانا ايشان اگر دست يابند بر شما سنگسارتان كنند يا برگردانند شما را در كيش خود و هرگز رستگار نشويد در آن هنگام هيچگاه
وَ كَذَٰلِكَ أَعۡثَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ لِيَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَ أَنَّ ٱلسَّاعَةَ لَا رَيۡبَ فِيهَآ إِذۡ يَتَنَٰزَعُونَ بَيۡنَهُمۡ أَمۡرَهُمۡ فَقَالُواْ ٱبۡنُواْ عَلَيۡهِم بُنۡيَٰنٗا رَّبُّهُمۡ أَعۡلَمُ بِهِمۡ قَالَ ٱلَّذِينَ غَلَبُواْ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِمۡ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيۡهِم مَّسۡجِدٗا
21و بدينسان آگاه ساختيم بر ايشان تا بدانند كه وعده خدا است حق و آنكه ساعت نيست شكى در آن هنگامى كه ستيزه مىكردند با همديگر در كار خويش پس گفتند بسازيد بر ايشان سازمانى را پروردگار ايشان داناتر است بديشان گفتند آنان كه دست يافتند بر كار ايشان همانا برگيريم بر ايشان پرستشگاهى را
سَيَقُولُونَ ثَلَٰثَةٞ رَّابِعُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ وَ يَقُولُونَ خَمۡسَةٞ سَادِسُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ رَجۡمَۢا بِٱلۡغَيۡبِ وَ يَقُولُونَ سَبۡعَةٞ وَ ثَامِنُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعۡلَمُهُمۡ إِلَّا قَلِيلٞ فَلَا تُمَارِ فِيهِمۡ إِلَّا مِرَآءٗ ظَٰهِرٗا وَ لَا تَسۡتَفۡتِ فِيهِم مِّنۡهُمۡ أَحَدٗا
22بزودى گويند سه تنند چهارميشان سگشان و گويند پنج تنند ششمى ايشان سگشان انداختنى به ناپيدا و گويند هفت تنند و هشتمينشان سگشان بگو پروردگار من داناتر است به شمار آنان نداندشان مگر كمى پس نستيز در آنان مگر ستيزهاى به ظاهر و نپرس در آنان از ايشان احدى را
وَ لَا تَقُولَنَّ لِشَاْيۡءٍ إِنِّي فَاعِلٞ ذَٰلِكَ غَدًا
23و نگوى به چيزى كه منم كننده آن فردا
إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ وَ ٱذۡكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَ قُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَهۡدِيَنِ رَبِّي لِأَقۡرَبَ مِنۡ هَٰذَا رَشَدٗا
24مگر آنكه بخواهد خدا و ياد كن پروردگار خويش را گاهى كه فراموش كردى و بگو اميد است آنكه هدايتم كند پروردگار من به نزديكتر از اين راه را
وَ لَبِثُواْ فِي كَهۡفِهِمۡ ثَلَٰثَ مِاْئَةٖ سِنِينَ وَ ٱزۡدَادُواْ تِسۡعٗا
25و ماندند در غار خود سيصد سال و بيفزودند نه را
قُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثُواْ لَهُۥ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ أَبۡصِرۡ بِهِۦ وَ أَسۡمِعۡ مَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَ لَا يُشۡرِكُ فِي حُكۡمِهِۦٓ أَحَدٗا
26بگو خدا داناتر است بدانچه ماندند وى را است ناپيداى آسمانها و زمين چه بينا و چه شنوا است نيستشان جز او دوستى و شريك نگرداند در حكم خويش كسى را
وَ ٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَ لَن تَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدٗا
27و بخوان آنچه وحى شده است بسوى تو از كتاب پروردگارت نيست برگردانندهاى براى سخنانش و هرگز نيابى جز او پناهگاهى را
وَ ٱصۡبِرۡ نَفۡسَكَ مَعَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَ ٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥ وَ لَا تَعۡدُ عَيۡنَاكَ عَنۡهُمۡ تُرِيدُ زِينَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ لَا تُطِعۡ مَنۡ أَغۡفَلۡنَا قَلۡبَهُۥ عَن ذِكۡرِنَا وَ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ وَ كَانَ أَمۡرُهُۥ فُرُطٗا
28و شكيبا ساز خويش را با آنان كه مىخوانند پروردگار خويش را بامداد و شب خواهند روى او را و تجاوز نكنند (يا برمگردان) ديدگان تو از ايشان كه بخواهى زيور زندگانى دنيا را و فرمانبردار مشو آن را كه غافل كرديم دلش را از ياد ما و پيروى كرد هوس خويش را و شد كار او از دسترفته
وَ قُلِ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡ فَمَن شَآءَ فَلۡيُؤۡمِن وَ مَن شَآءَ فَلۡيَكۡفُرۡ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا لِلظَّٰلِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمۡ سُرَادِقُهَا وَ إِن يَسۡتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٖ كَٱلۡمُهۡلِ يَشۡوِي ٱلۡوُجُوهَ بِئۡسَ ٱلشَّرَابُ وَ سَآءَتۡ مُرۡتَفَقًا
29و بگو حق از پروردگار شما است پس هر كه خواهد ايمان آورد و هر كه خواهد كافر شود همانا آماده كرديم براى ستمكاران آتشى كه فراگرفته است بديشان سراپرده آن و اگر فرياد كنند فريادرسى شوند به آبى چون آهن گداخته بريان كند چهرهها را چه زشت نوشابه است و چه زشت آسايشگاهى
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ مَنۡ أَحۡسَنَ عَمَلًا
30همانا آنان كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند ما تباه نمىسازيم پاداش آنكه نكو كرد كار را
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَ يَلۡبَسُونَ ثِيَابًا خُضۡرٗا مِّن سُندُسٖ وَ إِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَّكِِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ نِعۡمَ ٱلثَّوَابُ وَ حَسُنَتۡ مُرۡتَفَقٗا
31ايشان را است بهشتهاى جاودان جارى است زير آنان جويها زيب داده شوند در آن با دستبندها از زر و پوشند جامههاى سبزى از سندس و استبرق تكيهكنندهاند در آن بر تختها چه خوب پاداشى است و چه نكو است آن آسايشگاه
وَ ٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلٗا رَّجُلَيۡنِ جَعَلۡنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيۡنِ مِنۡ أَعۡنَٰبٖ وَ حَفَفۡنَٰهُمَا بِنَخۡلٖ وَ جَعَلۡنَا بَيۡنَهُمَا زَرۡعٗا
32و بزن براى ايشان مثلى دو مرد را كه قرار داديم براى يكيشان دو باغ از انگورها و پيچيده داشتيم آنها را با درخت خرما و نهاديم ميان آنها كشتزارى
كِلۡتَا ٱلۡجَنَّتَيۡنِ ءَاتَتۡ أُكُلَهَا وَ لَمۡ تَظۡلِم مِّنۡهُ شَيۡٔٗا وَ فَجَّرۡنَا خِلَٰلَهُمَا نَهَرٗا
33هر دو باغ دادند ميوه خود را و ستم نكرد از آن چيزى را و شكافتيم ميان آنها جويى
وَ كَانَ لَهُۥ ثَمَرٞ فَقَالَ لِصَٰحِبِهِۦ وَ هُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَنَا۠ أَكۡثَرُ مِنكَ مَالٗا وَ أَعَزُّ نَفَرٗا
34و بود او را ميوهاى پس گفت به يار خويش حالى كه با او گفتگو مىكرد من بيشترم از تو در مال و نيرومندتر در گروه
وَ دَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَ هُوَ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدٗا
35و درآمد به باغ خويش حالى كه ستمكننده بود خويشتن را گفت نپندارم نابود شود اين هيچگاه
وَ مَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَ لَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا
36و نپندارم ساعت را برپا شونده و اگر بازگردم بسوى پروردگار خويش هر آينه بيابم بهتر از اين جايگاه را
قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَ هُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا
37گفت بدو يار او حالى كه با وى سخن مىگفت آيا كافر شدى بدانكه بيافريدت از خاكى سپس از چكه آبى پس بياراستت مردى
لَّٰكِنَّا۠ هُوَ ٱللَّهُ رَبِّي وَ لَآ أُشۡرِكُ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
38ليكن همانا خدا است پروردگارم و شرك نورزم به پروردگارم كسى را
وَ لَوۡلَآ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِ إِن تَرَنِ أَنَا۠ أَقَلَّ مِنكَ مَالٗا وَ وَلَدٗا
39و چرا گاهى كه در باغ خويش درآمدى نگفتى چه خواسته است خدا نيست نيرويى جز با خدا اگر مرا بينى كمترم از تو درخواسته و فرزند
فَعَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يُؤۡتِيَنِ خَيۡرٗا مِّن جَنَّتِكَ وَ يُرۡسِلَ عَلَيۡهَا حُسۡبَانٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصۡبِحَ صَعِيدٗا زَلَقًا
40اميد است پروردگار من بدهدم بهتر از باغ تو و بفرستد بر آن آفتى از آسمان تا بامداد كند خشكزارى لغزنده
أَوۡ يُصۡبِحَ مَآؤُهَا غَوۡرٗا فَلَن تَسۡتَطِيعَ لَهُۥ طَلَبٗا
41يا بامداد كند آب آن فرورفته كه هرگز نتوانى براى آن جستنى را
وَ أُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصۡبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيۡهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَ هِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَ يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُشۡرِكۡ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
42و نابود شد ميوه آن پس بامداد كرد مىگردانيد دستهاى خويش را بر آنچه هزينه كرده بود در آن و آن فرود آمده بود بر پايهها (يا پوشها) ى خود و مىگفت كاش شرك نمىورزيدم به پروردگار خود كسى را
وَ لَمۡ تَكُن لَّهُۥ فِئَةٞ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَ مَا كَانَ مُنتَصِرًا
43و نبودش دسته كه ياريش كنند جز خدا و نبود يارى شده (يا يارى جوينده)
هُنَالِكَ ٱلۡوَلَٰيَةُ لِلَّهِ ٱلۡحَقِّ هُوَ خَيۡرٞ ثَوَابٗا وَ خَيۡرٌ عُقۡبٗا
44در آنجا فرمانروايى از آن خداست حق او است بهتر به پاداش و بهتر در فرجام
وَ ٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُ وَ كَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقۡتَدِرًا
45و بزن براى ايشان مثل زندگانى دنيا را مانند آبى كه فرستاديمش از آسمان پس بياميخت با آن رستنى زمين پس گرديد خرد كه پراكنده مىسازندش بادها و خدا است بر همه چيز توانا
ٱلۡمَالُ وَ ٱلۡبَنُونَ زِينَةُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَ خَيۡرٌ أَمَلٗا
46خواسته و فرزندان زيب زندگانى دنيا است و بازماندههاى شايسته بهتر است نزد پروردگار تو به پاداش و بهتر است در آرزو
وَ يَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَ تَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَ حَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا
47و روزى كه برانيم كوهها را و بينى زمين را نمودار (يا برآمده) و گردشان آورديم پس بجاى نگذاشتيم از ايشان كسى را
وَ عُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفّٗا لَّقَدۡ جِئۡتُمُونَا كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةِۢ بَلۡ زَعَمۡتُمۡ أَلَّن نَّجۡعَلَ لَكُم مَّوۡعِدٗا
48و عرض شدند بر پروردگار تو صفى همانا آمديد ما را چنان كه آفريديمتان نخستين بار بلكه پنداشتيد كه هرگز نگذاريم براى شما وعدهگاهى را
وَ وُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَ يَقُولُونَ يَٰوَيۡلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلۡكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةٗ وَ لَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحۡصَىٰهَا وَ وَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗا وَ لَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا
49و نهاده شد كتاب پس بينى گنهكاران را شوريده از آنچه در آن است و گويند اى واى بر ما چه شود اين كتاب را كه نگذارد كوچك و نه بزرگى را مگر آنكه برشمردش و يافتند آنچه را كردند حاضر و ستم نكند پروردگار تو كسى را
وَ إِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَ ذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَ هُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢ بِئۡسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلٗا
50و هنگامى كه گفتيم به فرشتگان سجده كنيد براى آدم پس سجده كردند جز ابليس بود از جن پس سرپيچيد از فرمان پروردگار خويش آيا گيريدش او و نژادش را دوستانى جز از من حالى كه ايشانند براى شما دشمن چه زشت است ستمگران را بدلى
مَّآ أَشۡهَدتُّهُمۡ خَلۡقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ لَا خَلۡقَ أَنفُسِهِمۡ وَ مَا كُنتُ مُتَّخِذَ ٱلۡمُضِلِّينَ عَضُدٗا
51گواه نگرفتم ايشان را بر آفرينش آسمانها و زمين و نه آفرينش خودشان و نبودم هرگز گيرنده گمراهان بازويى
وَ يَوۡمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَ جَعَلۡنَا بَيۡنَهُم مَّوۡبِقٗا
52و روزى كه گويد بخوانيد شريكانم را آنان كه مىپنداشتيد پس خواندندشان پس پاسخشان نگفتند و نهاديم ميانشان پرتگاهى را
وَ رَءَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٱلنَّارَ فَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَ لَمۡ يَجِدُواْ عَنۡهَا مَصۡرِفٗا
53و ديدند گنهكاران آتش را پس پنداشتند كه افتادگانند در آن و نيافتند از آن كنارگاهى را
وَ لَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٖ وَ كَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ أَكۡثَرَ شَيۡءٖ جَدَلٗا
54و همانا گردانيديم در اين قرآن براى مردم از هر مثلى و انسان بيشتر از هر چيز است ستيزهگرى را
وَ مَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰ وَ يَسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّهُمۡ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ قُبُلٗا
55و بازنداشت مردم را از آنكه ايمان آرند گاهى كه بيامدشان هدايت و از آنكه آمرزش خواهند از پروردگار خويش جز آنكه بيايدشان شيوه پيشينيان يا بيايدشان عذاب روى بروى
وَ مَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَ مُنذِرِينَ وَ يُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّ وَ ٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَ مَآ أُنذِرُواْ هُزُوٗا
56و نفرستيم پيمبران را مگر بشارتدهندگان و ترسانندگان و مىستيزند كافران با باطل تا تباه كنند بدان حق را و برگرفتند آيتهاى مرا و آنچه بيم داده شدند مسخره
وَ مَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بَِٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعۡرَضَ عَنۡهَا وَ نَسِيَ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُ إِنَّا جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَ فِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗا وَ إِن تَدۡعُهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَن يَهۡتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
57و كيست ستمگرتر از آنكه يادآورى شد به آيتهاى خدا پس روى گردانيد از آنها و فراموش كرد آنچه را پيش فرستاد دستهايش همانا نهاديم بر دلهاى ايشان پوششهايى از آنكه دريابندش و در گوشهاى ايشان سنگينى را و اگر خوانيشان بسوى هدايت هرگز هدايت نشوند هيچگاه
وَ رَبُّكَ ٱلۡغَفُورُ ذُو ٱلرَّحۡمَةِ لَوۡ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلۡعَذَابَ بَل لَّهُم مَّوۡعِدٞ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوۡئِلٗا
58و پروردگار تو است آمرزنده صاحب رحمت اگر گرفتارشان كند بدانچه فراهم كردند هر آينه بشتابد براى ايشان در عذاب بلكه ايشان را است وعدهگاهى كه هرگز نيابند جز آن پناهگاهى را
وَ تِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰٓ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَ جَعَلۡنَا لِمَهۡلِكِهِم مَّوۡعِدٗا
59و اينك شهرها نابود كرديم آنها را گاهى كه ستم كردند و نهاديم براى نابوديشان وعدهگاهى را
وَ إِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا
60و هنگامى كه گفت موسى به جوان خويش نروم (دست برندارم) تا نرسم ملتقاى (رسيدنگاه) دو دريا را يا راه سپرم هفتاد سال
فَلَمَّا بَلَغَا مَجۡمَعَ بَيۡنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ سَرَبٗا
61پس هنگامى كه رسيدند مجمع (رسيدنگاه) آن دو را فراموش كردند ماهى خويش را تا برگرفت راه خويش را در دريا شكافنده
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَىٰهُ ءَاتِنَا غَدَآءَنَا لَقَدۡ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَٰذَا نَصَبٗا
62پس هنگامى كه گذشتند گفت به جوان خود بياور براى ما چاشت ما را همانا رسيديم از سفر خويش اين رنجى را
قَالَ أَرَءَيۡتَ إِذۡ أَوَيۡنَآ إِلَى ٱلصَّخۡرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ ٱلۡحُوتَ وَ مَآ أَنسَىٰنِيهُ إِلَّا ٱلشَّيۡطَٰنُ أَنۡ أَذۡكُرَهُۥ وَ ٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ عَجَبٗا
63گفت آيا ديدى گاهى كه جاى گرفتيم نزديك آن سنگ همانا فراموش كردم ماهى را و فراموشم نكرد جز شيطان از آنكه به ياد آرمش و برگرفت راه خود را در دريا شگفت
قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبۡغِ فَٱرۡتَدَّا عَلَىٰٓ ءَاثَارِهِمَا قَصَصٗا
64گفت اين است آنچه مىخواستيم پس بازگشتند بر جاى پايهاى خويش پىجويان
فَوَجَدَا عَبۡدٗا مِّنۡ عِبَادِنَآ ءَاتَيۡنَٰهُ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَ عَلَّمۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّا عِلۡمٗا
65تا يافتند بندهاى از بندگان ما را كه داده بوديمش رحمتى را از نزد خود و آموخته بوديمش از نزد خود دانش را
قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰ هَلۡ أَتَّبِعُكَ عَلَىٰٓ أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمۡتَ رُشۡدٗا
66گفت بدو موسى آيا پيرويت كنم بر آنكه بياموزيم از آنچه آموخته شدى رهبرى را
قَالَ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
67گفت همانا تو نتوانى با من صبركردن
وَ كَيۡفَ تَصۡبِرُ عَلَىٰ مَا لَمۡ تُحِطۡ بِهِۦ خُبۡرٗا
68و چگونه صبر كنى بر آنچه فرانگرفتى بر آن آگاهى را
قَالَ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ صَابِرٗا وَ لَآ أَعۡصِي لَكَ أَمۡرٗا
69گفت زود است بيابيم شكيبا اگر خدا خواهد و نافرمانى نكنمت امرى را
قَالَ فَإِنِ ٱتَّبَعۡتَنِي فَلَا تَسَۡٔلۡنِي عَن شَيۡءٍ حَتَّىٰٓ أُحۡدِثَ لَكَ مِنۡهُ ذِكۡرٗا
70گفت پس اگر پيرويم كردى نپرس مرا از چيزى تا پديد آرم براى تو از آن سخنى را
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا رَكِبَا فِي ٱلسَّفِينَةِ خَرَقَهَا قَالَ أَخَرَقۡتَهَا لِتُغۡرِقَ أَهۡلَهَا لَقَدۡ جِئۡتَ شَيًۡٔا إِمۡرٗا
71پس برفتند تا گاهى كه سوار شدند در كشتى بشكافتش گفت آيا سوراخ كرديش كه غرق كنى مردمش را همانا بياوردى چيزى زشت را
قَالَ أَلَمۡ أَقُلۡ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
72گفت آيا نگفتم كه تو نتوانى با من صبركردن
قَالَ لَا تُؤَاخِذۡنِي بِمَا نَسِيتُ وَ لَا تُرۡهِقۡنِي مِنۡ أَمۡرِي عُسۡرٗا
73گفت مرا نگير بدانچه فراموش كردم و نرسان به من از كارم سختى را
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا لَقِيَا غُلَٰمٗا فَقَتَلَهُۥ قَالَ أَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا زَكِيَّةَۢ بِغَيۡرِ نَفۡسٖ لَّقَدۡ جِئۡتَ شَيۡٔٗا نُّكۡرٗا
74پس برفتند تا گاهى كه به كودكى رسيدند بكشتش گفت آيا كشتى تنى پاك را نه در برابر تنى همانا آوردى چيزى ناپسند را