سوره المومنون
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ قَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
1به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ براستى كه مؤمنان رستگار شدند؛
ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي صَلَاتِهِمۡ خَٰشِعُونَ
2(همان) كسانى كه آنان در نمازشان فروتنند؛
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَنِ ٱللَّغۡوِ مُعۡرِضُونَ
3و كسانى كه آنان از (كار و سخن) بيهوده روى گردانند؛
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِلزَّكَوٰةِ فَٰعِلُونَ
4و كسانى كه آنان [بخشش] زكات را [پرداخت] كنندهاند؛
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ
5و همان كسانى كه دامانشان را (در امور جنسى) حفظ مىكنند؛
إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ
6مگر در مورد همسرانشان يا آنچه (از كنيزان) مالك شدهاند؛ كه در حقيقت آنان (در اين موارد) سرزنش نمىشوند؛
فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ
7و كسانى كه فراتر از اين جويند، پس تنها آنان تجاوزگرند.
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَ عَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ
8و كسانى كه آنان امانتهايشان و پيمانهايشان را رعايت مىكنند؛
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَوَٰتِهِمۡ يُحَافِظُونَ
9و كسانى كه آنان بر نمازهايشان مواظبت مىنمايند.
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡوَٰرِثُونَ
10تنها آنان وارثانند.
ٱلَّذِينَ يَرِثُونَ ٱلۡفِرۡدَوۡسَ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
11(همان) كسانى كه فردوس را به ارث مىبرند، در حالى كه آنان در آنجا ماندگارند.
وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن طِينٖ
12و بيقين انسان را از چكيدهاى از گل آفريديم؛
ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ
13سپس او را آب اندك سيالى در جايگاه استوار [رحم] قرار داديم؛
ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡعَلَقَةَ مُضۡغَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا ثُمَّ أَنشَأۡنَٰهُ خَلۡقًا ءَاخَرَ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ أَحۡسَنُ ٱلۡخَٰلِقِينَ
14سپس آب اندك سيال را بصورت [خون بسته] آويزان آفريديم، و [خون بسته] آويزان را بصورت (چيزى شبيه) گوشت جويده شده آفريديم، و گوشت جويده شده را بصورت استخوانهايى آفريديم؛ و بر استخوانها گوشتى پوشانديم؛ سپس آن را بصورت آفرينش ديگرى پديد آورديم؛ و خجسته باد خدا، كه بهترين آفرينندگان است!
ثُمَّ إِنَّكُم بَعۡدَ ذَٰلِكَ لَمَيِّتُونَ
15سپس شما بعد از اين (مراحل) قطعا مىميريد؛
ثُمَّ إِنَّكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ تُبۡعَثُونَ
16سپس شما در روز رستاخيز حتما برانگيخته مىشويد.
وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا فَوۡقَكُمۡ سَبۡعَ طَرَآئِقَ وَ مَا كُنَّا عَنِ ٱلۡخَلۡقِ غَٰفِلِينَ
17و بيقين بر فراز شما هفت راه (آسمانى) آفريديم؛ و از آفرينش غافل نبودهايم.
وَ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءَۢ بِقَدَرٖ فَأَسۡكَنَّٰهُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِنَّا عَلَىٰ ذَهَابِۢ بِهِۦ لَقَٰدِرُونَ
18و از آسمان، آبى به اندازه فرو فرستاديم؛ و آن را در زمين جايگزين كرديم، و ما مسلما بر [از بين] بردن آن تواناييم.
فَأَنشَأۡنَا لَكُم بِهِۦ جَنَّٰتٖ مِّن نَّخِيلٖ وَ أَعۡنَٰبٖ لَّكُمۡ فِيهَا فَوَٰكِهُ كَثِيرَةٞ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
19پس به وسيله آن بوستانهايى از درختان خرما و انگورها براى شما پديد آورديم، كه در آنها ميوههاى فراوان براى شماست؛ و از آنها مىخوريد.
وَ شَجَرَةٗ تَخۡرُجُ مِن طُورِ سَيۡنَآءَ تَنۢبُتُ بِٱلدُّهۡنِ وَ صِبۡغٖ لِّلۡأٓكِلِينَ
20و (نيز) درخت (زيتون) ى كه از كوه پربركت (طور سينا) بيرون مىآيد كه با روغن و« نان خورشى »براى خورندگان مىرويد.
وَ إِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهَا وَ لَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ كَثِيرَةٞ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
21و قطعا در (وجود) دامها، براى شما عبرتى است؛ از آنچه در شكم آنهاست به شما (شير) مىنوشانيم. و براى شما در آنها سودهاى فراوان است؛ و از (گوشت) آنها مىخوريد؛
وَ عَلَيۡهَا وَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ تُحۡمَلُونَ
22و بر آنها و بر كشتىها حمل مىشويد.
وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ أَفَلَا تَتَّقُونَ
23و بيقين نوح را به سوى قومش فرستاديم؛ و گفت:« اى قوم [من]! خدا را پرستش كنيد، كه هيچ معبودى جز او براى شما نيست؛ پس آيا خودنگهدارى (و پارسايى) نمىكنيد؟! »
فَقَالَ ٱلۡمَلَؤُاْ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ مَا هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُرِيدُ أَن يَتَفَضَّلَ عَلَيۡكُمۡ وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَأَنزَلَ مَلَٰٓئِكَةٗ مَّا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِيٓ ءَابَآئِنَا ٱلۡأَوَّلِينَ
24و اشراف قومش كه كفر ورزيدند، گفتند:« اين (نوح) جز بشرى مثل شما نيست، كه مىخواهد بر شما برترى جويد؛ اگر (بر فرض) خدا مىخواست (پيامبرى بفرستد)، حتما فرشتگانى فرود مىآورد؛ (ما) در نياكان نخستين خود اين را نشنيدهايم!
إِنۡ هُوَ إِلَّا رَجُلُۢ بِهِۦ جِنَّةٞ فَتَرَبَّصُواْ بِهِۦ حَتَّىٰ حِينٖ
25او نيست جز مردى كه در وى (حالت) جنون است؛ پس تا مدتى براى (مرگ يا بهبودى) او انتظار بكشيد. »
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي بِمَا كَذَّبُونِ
26(نوح) گفت:« پروردگارا! مرا در برابر تكذيبهاى آنان يارى كن. »
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِ أَنِ ٱصۡنَعِ ٱلۡفُلۡكَ بِأَعۡيُنِنَا وَ وَحۡيِنَا فَإِذَا جَآءَ أَمۡرُنَا وَ فَارَ ٱلتَّنُّورُ فَٱسۡلُكۡ فِيهَا مِن كُلّٖ زَوۡجَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَ أَهۡلَكَ إِلَّا مَن سَبَقَ عَلَيۡهِ ٱلۡقَوۡلُ مِنۡهُمۡ وَ لَا تُخَٰطِبۡنِي فِي ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِنَّهُم مُّغۡرَقُونَ
27و به سوى او وحى كرديم كه:« زير نظر ما، و (بر اساس) وحى ما با زيركى كشتى را بساز. و هنگامى كه فرمان (عذاب) ما فرا رسد، و تنور فوران كند، پس از هر [حيوانى، يك] جفت دوتايى و خانوادهات را در آن وارد كن؛ مگر كسى از آنان كه قبلا در باره او سخن رفته است؛ و در باره كسانى كه ستم كردند با من سخن مگوى، [چرا] كه آنان غرق شدنى هستند.
فَإِذَا ٱسۡتَوَيۡتَ أَنتَ وَ مَن مَّعَكَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ فَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي نَجَّىٰنَا مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
28و هنگامى كه تو و كسانى كه به همراه تواند بر كشتى قرار گرفتيد، پس بگو: ستايش مخصوص خدايى است كه ما را از گروه ستمكاران نجات بخشيد! »
وَ قُل رَّبِّ أَنزِلۡنِي مُنزَلٗا مُّبَارَكٗا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلۡمُنزِلِينَ
29و بگو:« پروردگارا! مرا در منزلگاهى خجسته فرود آر، در حالى كه تو بهترين فرود آورندگانى. »
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ وَ إِن كُنَّا لَمُبۡتَلِينَ
30مسلما در اين (ماجرا) نشانههايى است، و حتما [ما] آزمايش كننده بوديم.
ثُمَّ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قَرۡنًا ءَاخَرِينَ
31سپس گروههاى ديگرى را بعد از آنان پديد آورديم؛
فَأَرۡسَلۡنَا فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ أَفَلَا تَتَّقُونَ
32و در ميان آنان فرستادهاى از [خود] شان فرستاديم كه:« خدا را پرستش كنيد كه هيچ معبودى جز او براى شما نيست؛ پس آيا خودنگهدارى (و پارسايى) نمىكنيد؟! »
وَ قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أَتۡرَفۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مَا هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يَأۡكُلُ مِمَّا تَأۡكُلُونَ مِنۡهُ وَ يَشۡرَبُ مِمَّا تَشۡرَبُونَ
33و اشراف قومش كه كفر ورزيدند، و ملاقات (جهان) آخرت را دروغ انگاشتند، و در زندگى پست (دنيا) آنان را كامروا ساختيم، گفتند:« اين جز بشرى مثل شما نيست، مىخورد از آنچه [شما] از آن مىخوريد؛ و مىنوشد از آنچه مىنوشيد!
وَ لَئِنۡ أَطَعۡتُم بَشَرٗا مِّثۡلَكُمۡ إِنَّكُمۡ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ
34و اگر از بشرى مثل خودتان اطاعت كنيد مسلما شما در اين هنگام زيانكاريد.
أَيَعِدُكُمۡ أَنَّكُمۡ إِذَا مِتُّمۡ وَ كُنتُمۡ تُرَابٗا وَ عِظَٰمًا أَنَّكُم مُّخۡرَجُونَ
35آيا [او] به شما وعده مىدهد كه هنگامى كه شما مرديد و خاك و استخوانهايى (پوسيده) شديد، (باز) شما (از قبرها) بيرون آورده مىشويد؟!
هَيۡهَاتَ هَيۡهَاتَ لِمَا تُوعَدُونَ
36دور است دور است، آنچه وعده داده مىشويد!
إِنۡ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَ نَحۡيَا وَ مَا نَحۡنُ بِمَبۡعُوثِينَ
37اين جز زندگى پست (دنيايى) ما نيست، (برخى) مىميريم و (برخى) زندگى مىكنيم، و ما برانگيخته نخواهيم شد!
إِنۡ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا وَ مَا نَحۡنُ لَهُۥ بِمُؤۡمِنِينَ
38او جز مردى كه بر خدا دروغ بسته، نيست؛ و ما تصديق كننده او نيستيم! »
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي بِمَا كَذَّبُونِ
39(پيامبرشان) گفت:« پروردگارا! مرا در برابر تكذيبهاى آنان يارى كن. »
قَالَ عَمَّا قَلِيلٖ لَّيُصۡبِحُنَّ نَٰدِمِينَ
40(خدا) فرمود:« پس از اندكى حتما پشيمان خواهند گشت. »
فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ بِٱلۡحَقِّ فَجَعَلۡنَٰهُمۡ غُثَآءٗ فَبُعۡدٗا لِّلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
41پس بانگ (مرگبار) آنان را به حق فرو گرفت؛ و آنان را (همچون) خاشاكى بر سيلاب قرار داديم؛ و قوم ستمكار (از رحمت خدا) دور باد!
ثُمَّ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قُرُونًا ءَاخَرِينَ
42سپس گروههاى ديگرى را بعد از آنان پديد آورديم.
مَا تَسۡبِقُ مِنۡ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَ مَا يَسۡتَٔۡخِرُونَ
43هيچ ملتى از سرآمد (عمر) ش پيشى نمىگيرند و تأخير نمىكنند.
ثُمَّ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا تَتۡرَا كُلَّ مَا جَآءَ أُمَّةٗ رَّسُولُهَا كَذَّبُوهُ فَأَتۡبَعۡنَا بَعۡضَهُم بَعۡضٗا وَ جَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ فَبُعۡدٗا لِّقَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ
44سپس فرستادگانمان را يكى پس از ديگرى فرستاديم؛ هر گاه براى (راهنمايى) امتى فرستادهاش مىآمد، او را تكذيب مىكردند؛ پس برخى از آن (سركش) ان را بدنبال برخى [ديگر] آورديم. و آنان را (هلاك كرديم و) خبرهاى (عبرتآموز) گردانيديم؛ و قومى كه ايمان نمىآورند (از رحمت خدا) دور باد!
ثُمَّ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ وَ أَخَاهُ هَٰرُونَ بَِٔايَٰتِنَا وَ سُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
45سپس موسى و برادرش هارون را با نشانههاى (معجزه آساي) مان و دليلى آشكار، به سوى فرعون و اشراف او فرستاديم؛
إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَ مَلَإِيْهِۦ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَ كَانُواْ قَوۡمًا عَالِينَ
46و [لى] تكبر ورزيدند، و گروهى برترىجو بودند.
فَقَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لِبَشَرَيۡنِ مِثۡلِنَا وَ قَوۡمُهُمَا لَنَا عَٰبِدُونَ
47و گفتند:« آيا به دو بشرى كه مثل ما هستند، ايمان آوريم، در حالى كه قوم آن دو پرستندگان ما هستند؟! »
فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡلَكِينَ
48پس آن دو را تكذيب كردند؛ و از هلاك شدگان شدند.
وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ لَعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ
49و يقينا به موسى كتاب (تورات) داديم؛ باشد كه آنان راهنمايى شوند.
وَ جَعَلۡنَا ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَ أُمَّهُۥٓ ءَايَةٗ وَ ءَاوَيۡنَٰهُمَآ إِلَىٰ رَبۡوَةٖ ذَاتِ قَرَارٖ وَ مَعِينٖ
50و پسر مريم [عيسى] و مادرش را نشانهاى (معجزهآسا) قرار داديم؛ و آن دو را در سرزمين بلندى كه داراى قرارگاه و [آب] روانى بود، جاى داديم.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلرُّسُلُ كُلُواْ مِنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَ ٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًا إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ
51اى فرستادگان! از [خوراكىهاى] پاكيزه بخوريد، و [كار] شايسته انجام دهيد، كه من به آنچه انجام مىدهيد دانايم.
وَ إِنَّ هَٰذِهِۦٓ أُمَّتُكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ أَنَا۠ رَبُّكُمۡ فَٱتَّقُونِ
52و براستى كه اين (روش پيامبران) آيين شماست، در حالى كه آيين يگانهاى است؛ و من پروردگار شما هستم؛ پس (خودتان را از عذاب من) حفظ كنيد.
فَتَقَطَّعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ زُبُرٗا كُلُّ حِزۡبِۢ بِمَا لَدَيۡهِمۡ فَرِحُونَ
53و (گروهى) كار (دين) شان را در ميان خود گسستند، دسته دسته (بدنبال كتابى رفتند؛ و) هر حزبى به آنچه نزدشان است شادمانند.
فَذَرۡهُمۡ فِي غَمۡرَتِهِمۡ حَتَّىٰ حِينٍ
54پس آنان را تا مدتى در گرداب جهلشان واگذار.
أَيَحۡسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِۦ مِن مَّالٖ وَ بَنِينَ
55آيا مىپندارند آنچه از مال و پسران، كه آنان را بدان امداد مىرسانيم،
نُسَارِعُ لَهُمۡ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ بَل لَّا يَشۡعُرُونَ
56(براى اين است كه) به سودشان در نيكىها شتاب مىورزيم؟ (نه) بلكه (با درك حسى اين مطلب را) متوجه نمىشوند.
إِنَّ ٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ خَشۡيَةِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ
57مسلما كسانى كه آنان از هراس پروردگارشان بيمناكند،
وَ ٱلَّذِينَ هُم بَِٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ
58و كسانى كه آنان به نشانههاى پروردگارشان ايمان مىآورند،
وَ ٱلَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمۡ لَا يُشۡرِكُونَ
59و كسانى كه آنان به پروردگارشان شرك نمىورزند،
وَ ٱلَّذِينَ يُؤۡتُونَ مَآ ءَاتَواْ وَّ قُلُوبُهُمۡ وَجِلَةٌ أَنَّهُمۡ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ رَٰجِعُونَ
60و كسانى كه انجام مىدهند آنچه را (بايد در راه خدا) انجام مىدادند، و با اين حال، دلهايشان هراسناك است [چرا] كه آنان به سوى پروردگارشان باز مىگردند،
أُوْلَٰٓئِكَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَ هُمۡ لَهَا سَٰبِقُونَ
61آنان در (انجام) نيكىها بر همديگر پيشى مىگيرند، و آنان براى آن (نيكى) ها پيشگامند.
وَ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَا وَ لَدَيۡنَا كِتَٰبٞ يَنطِقُ بِٱلۡحَقِّ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
62و هيچ كس را جز به اندازه تواناييش تكليف نمىكنيم؛ و نزد ما كتابى است كه به حق سخن مىگويد؛ و آنان مورد ستم واقع نمىشوند.
بَلۡ قُلُوبُهُمۡ فِي غَمۡرَةٖ مِّنۡ هَٰذَا وَ لَهُمۡ أَعۡمَٰلٞ مِّن دُونِ ذَٰلِكَ هُمۡ لَهَا عَٰمِلُونَ
63بلكه دلهايشان از اين (حقيقت) در گرداب جهل (فرو رفته) است؛ و كارهاى (زشتى) جز اين دارند در حالى كه آنان آن (كار) ها را انجام مىدهند.
حَتَّىٰٓ إِذَآ أَخَذۡنَا مُتۡرَفِيهِم بِٱلۡعَذَابِ إِذَا هُمۡ يَجَۡٔرُونَ
64تا هنگامى كه ثروتمندان آنها را به عذاب گرفتار ساختيم؛ بناگاه، آنان ناله و زارى سر مىدهند.
لَا تَجَۡٔرُواْ ٱلۡيَوۡمَ إِنَّكُم مِّنَّا لَا تُنصَرُونَ
65(به آنان گفته مىشود:) امروز ناله و زارى سر مدهيد، [چرا] كه شما از طرف ما يارى نخواهيد شد.
قَدۡ كَانَتۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَكُنتُمۡ عَلَىٰٓ أَعۡقَٰبِكُمۡ تَنكِصُونَ
66(زيرا) در حقيقت، آيات من همواره بر شما خوانده مىشد؛ و [لى] شما همواره به پشت (سر) تان باز مىگشتيد!
مُسۡتَكۡبِرِينَ بِهِۦ سَٰمِرٗا تَهۡجُرُونَ
67مستكبرانه نسبت به آن (قرآن و پيامبر) شبانه بدگويى مىكرديد.
أَفَلَمۡ يَدَّبَّرُواْ ٱلۡقَوۡلَ أَمۡ جَآءَهُم مَّا لَمۡ يَأۡتِ ءَابَآءَهُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
68و آيا در گفتار (قرآن) تدبر نكردند، يا چيزى براى آنان آمده كه براى نياكان نخستين آنان نيامده است؟!
أَمۡ لَمۡ يَعۡرِفُواْ رَسُولَهُمۡ فَهُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ
69يا فرستادهشان را نشناختند، و [از اين رو] آنان او را انكار مىكنند؟!
أَمۡ يَقُولُونَ بِهِۦ جِنَّةُۢ بَلۡ جَآءَهُم بِٱلۡحَقِّ وَ أَكۡثَرُهُمۡ لِلۡحَقِّ كَٰرِهُونَ
70يا مىگويند:« در او (حالت) جنون است؟! » (نه)، بلكه (او) حق را براى آنان آورد؛ در حالى كه بيشترشان از حق ناخشنودند.
وَ لَوِ ٱتَّبَعَ ٱلۡحَقُّ أَهۡوَآءَهُمۡ لَفَسَدَتِ ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهِنَّ بَلۡ أَتَيۡنَٰهُم بِذِكۡرِهِمۡ فَهُمۡ عَن ذِكۡرِهِم مُّعۡرِضُونَ
71و اگر (بر فرض)، حق از هوسهاى آنان پيروى مىكرد، حتما آسمانها و زمين و هر كس كه در آنهاست تباه مىشدند. بلكه يادمانشان (قرآن) را براى آنان آورديم، و [لى] آنان از يادمانشان روى گردانند.
أَمۡ تَسَۡٔلُهُمۡ خَرۡجٗا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَ هُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
72يا از ايشان هزينه (زندگى) مىخواهى؟ با اينكه هزينه (و پاداش) پروردگارت بهتر است، و او بهترين روزى دهندگان است.
وَ إِنَّكَ لَتَدۡعُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
73و قطعا تو آنان را به راه راست فرا مىخوانى.
وَ إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ عَنِ ٱلصِّرَٰطِ لَنَٰكِبُونَ
74و مسلما كسانى كه به آخرت ايمان نمىآورند، از راه (راست) منحرفند.
وَ لَوۡ رَحِمۡنَٰهُمۡ وَ كَشَفۡنَا مَا بِهِم مِّن ضُرّٖ لَّلَجُّواْ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
75و اگر (بر فرض) به آنان رحم كنيم و آنچه از (رنج و) زيان به آنان (رسيده) برطرف سازيم، حتما در طغيانشان لجاجت مىورزند در حالى كه سرگردانند.
وَ لَقَدۡ أَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡعَذَابِ فَمَا ٱسۡتَكَانُواْ لِرَبِّهِمۡ وَ مَا يَتَضَرَّعُونَ
76و بيقين آنان را به عذاب گرفتار ساختيم (تا بيدار شوند)! و [لى] آنان در برابر پروردگارشان تسليم نگرديدند، و فروتن نشدند.
حَتَّىٰٓ إِذَا فَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَابٗا ذَا عَذَابٖ شَدِيدٍ إِذَا هُمۡ فِيهِ مُبۡلِسُونَ
77تا هنگامى كه بر آنان درى با عذاب شديد گشوديم، بناگاه آنان در آن (حال) مأيوس شدند.
وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَ ٱلۡأَبۡصَٰرَ وَ ٱلۡأَفِۡٔدَةَ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
78و او كسى است كه براى شما گوش و چشمها و دلهاى [سوزان] پديد آورد، چه اندك سپاسگزارى مىكنيد.
وَ هُوَ ٱلَّذِي ذَرَأَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
79و او كسى است كه شما را در زمين آفريد؛ و فقط به سوى او گردآورى مىشويد.
وَ هُوَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَ يُمِيتُ وَ لَهُ ٱخۡتِلَٰفُ ٱلَّيۡلِ وَ ٱلنَّهَارِ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
80و او كسى است كه زنده مىكند و مىميراند؛ و پى در پى آمدن شب و روز، تنها از آن اوست؛ پس آيا خردورزى نمىكنيد؟!
بَلۡ قَالُواْ مِثۡلَ مَا قَالَ ٱلۡأَوَّلُونَ
81(نه،) بلكه (آنان نيز) مثل آنچه پيشينيان گفته بودند، گفتند.
قَالُوٓاْ أَءِذَا مِتۡنَا وَ كُنَّا تُرَابٗا وَ عِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
82گفتند:« آيا هنگامى كه مرديم و خاك و استخوانهايى (پوسيده) شديم، آيا حتما ما برانگيخته مىشويم؟!
لَقَدۡ وُعِدۡنَا نَحۡنُ وَ ءَابَآؤُنَا هَٰذَا مِن قَبۡلُ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
83بيقين اين (رستاخيز) از پيش به ما و نياكانمان وعده داده شد؛ اين جز افسانههاى پيشينيان نيست. »
قُل لِّمَنِ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهَآ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
84بگو:« اگر بدانيد، زمين و كسانى كه در آن هستند از آن چه كسى است؟! »
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
85بزودى خواهند گفت:« فقط از آن خداست. »بگو:« آيا (غافليد) و متذكر نمىشويد؟! »
قُلۡ مَن رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلسَّبۡعِ وَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
86بگو:« چه كسى پروردگار آسمانهاى هفتگانه، و پروردگار تخت بزرگ (جهاندارى و تدبير هستى) است؟ »
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ أَفَلَا تَتَّقُونَ
87بزودى خواهند گفت:« فقط از آن خداست! »بگو:« پس آيا خودنگهدارى (و پارسايى) نمىكنيد؟! »
قُلۡ مَنۢ بِيَدِهِۦ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيۡءٖ وَ هُوَ يُجِيرُ وَ لَا يُجَارُ عَلَيۡهِ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
88بگو:« اگر مىدانيد، چه كسى فرمانروايى مطلق هر چيزى به دست اوست، و او پناه مىدهد، و به او پناه داده نمىشود؟! »
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ فَأَنَّىٰ تُسۡحَرُونَ
89بزودى خواهند گفت:« فقط از آن خداست! »بگو:« پس چگونه سحر مىشويد؟! »
بَلۡ أَتَيۡنَٰهُم بِٱلۡحَقِّ وَ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
90بلكه حق را براى آنان آورديم؛ و قطعا آنان دروغ گويند.
مَا ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ مِن وَلَدٖ وَ مَا كَانَ مَعَهُۥ مِنۡ إِلَٰهٍ إِذٗا لَّذَهَبَ كُلُّ إِلَٰهِۢ بِمَا خَلَقَ وَ لَعَلَا بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
91خدا هيچ فرزندى نگزيده است و هيچ معبودى با او نيست؛ (و گرنه) در آن صورت حتما هر معبودى آنچه را آفريده بود، مىبرد، و مسلما برخى آنان بر برخى [ديگر] برترى مىجستند؛ منزه است خدا از آنچه (او را) وصف مىكنند!
عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ فَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
92(همان خدايى كه) داناى نهان و آشكار است؛ پس برتر است از آنچه شريك (او) قرار مىدهند!
قُل رَّبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ
93(اى پيامبر) بگو:« پروردگارا! اگر آنچه را (از عذاب) به آنان وعده داده مىشود به من بنمايانى،
رَبِّ فَلَا تَجۡعَلۡنِي فِي ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
94پس پروردگارا، مرا در ميان گروه ستمكاران قرار مده. »
وَ إِنَّا عَلَىٰٓ أَن نُّرِيَكَ مَا نَعِدُهُمۡ لَقَٰدِرُونَ
95و ما قطعا تواناييم بر اينكه آنچه را به آنان وعده مىدهيم، به تو بنمايانيم.
ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ ٱلسَّيِّئَةَ نَحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَصِفُونَ
96بدى را بدان (شيوهاى) كه آن نيكوتر است، دفع كن. ما به آنچه وصف مىكنند داناتريم.
وَ قُل رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنۡ هَمَزَٰتِ ٱلشَّيَٰطِينِ
97و بگو:« پروردگارا! از اشارات وسوسهآميز شيطانها به تو پناه مىبرم؛
وَ أَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَن يَحۡضُرُونِ
98و پروردگارا! از حضور آنان (نزد خود)، به تو پناه مىبرم. »
حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ رَبِّ ٱرۡجِعُونِ
99تا هنگامى كه مرگ، يكى از آنان را فرا رسد، مىگويد:« پروردگارا! [مرا] باز گردانيد؛
لَعَلِّيٓ أَعۡمَلُ صَٰلِحٗا فِيمَا تَرَكۡتُ كَلَّآ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَآئِلُهَا وَ مِن وَرَآئِهِم بَرۡزَخٌ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
100باشد كه من در آنچه ترك كردهام، [كار] شايستهاى انجام دهم. » (در پاسخ او گفته مىشود:) هرگز چنين نيست! اين سخنى است كه او (فقط) گوينده آن است؛ و فرا روى آنان برزخى است تا روزى كه برانگيخته مىشوند.
فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَلَآ أَنسَابَ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ وَ لَا يَتَسَآءَلُونَ
101و هنگامى كه در شيپور دميده شود، پس در آن روز هيچ خويشاوندى بين آنان نيست، و از يكديگر پرسش (و درخواست) نمىكنند.
فَمَن ثَقُلَتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
102و كسانى كه ميزانهاى (عمل) آنان سنگين است، پس تنها آنان رستگارانند.
وَ مَنۡ خَفَّتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فِي جَهَنَّمَ خَٰلِدُونَ
103و كسانى كه ميزانهاى (عمل) آنان سبك است، پس آنان كسانى هستند كه به خودشان زيان رساندهاند (و) در جهنم ماندگارند؛
تَلۡفَحُ وُجُوهَهُمُ ٱلنَّارُ وَ هُمۡ فِيهَا كَٰلِحُونَ
104در حالى كه [شعلههاى] آتش به چهرههايشان نواخته مىشود؛ و آنان در آن (آتش) عبوس و زشت منظرند.
أَلَمۡ تَكُنۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
105(و به آنان گفته مىشود:) آيا آيات من پيوسته بر شما خوانده نمىشد، و همواره آنها را دروغ مىانگاشتيد؟!
قَالُواْ رَبَّنَا غَلَبَتۡ عَلَيۡنَا شِقۡوَتُنَا وَ كُنَّا قَوۡمٗا ضَآلِّينَ
106مىگويند:« [اى] پروردگار ما! بدبختى ما بر ما چيره شد و گروهى گمراه بوديم.
رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا مِنۡهَا فَإِنۡ عُدۡنَا فَإِنَّا ظَٰلِمُونَ
107[اى] پروردگار ما! ما را از اين (دوزخ) بيرون آر، و اگر (به بدى) باز گشتيم پس در حقيقت ما ستمكاريم. »
قَالَ ٱخۡسَُٔواْ فِيهَا وَ لَا تُكَلِّمُونِ
108(خدا به آنان) مىفرمايد:« در آن (دوزخ) گم شويد، و [با من] سخن مگوييد!
إِنَّهُۥ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَآ ءَامَنَّا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَ ٱرۡحَمۡنَا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ
109[چرا] كه دستهاى از بندگان من همواره مىگفتند:« [اى] پروردگار ما! ايمان آورديم؛ پس ما را بيامرز و بر ما رحم كن؛ در حالى كه تو بهترين رحم كنندگانى؛ »
فَٱتَّخَذۡتُمُوهُمۡ سِخۡرِيًّا حَتَّىٰٓ أَنسَوۡكُمۡ ذِكۡرِي وَ كُنتُم مِّنۡهُمۡ تَضۡحَكُونَ
110و [لى] آنان را به ريشخند گرفتيد، تا (با اين كار) ياد مرا از خاطر شما زدودند؛ و شما همواره به آنان مىخنديديد.
إِنِّي جَزَيۡتُهُمُ ٱلۡيَوۡمَ بِمَا صَبَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
111براستى من امروز آنان را بخاطر شكيبايىشان، پاداش دادم؛ به اينكه تنها آنان رستگارانند. »
قَٰلَ كَمۡ لَبِثۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ عَدَدَ سِنِينَ
112(خدا) مىگويد:« چقدر است تعداد سالهايى كه در زمين درنگ كرديد؟ »
قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖ فَسَۡٔلِ ٱلۡعَآدِّينَ
113(دوزخيان) گويند:« يك روز، يا بخشى از يك روز درنگ كرديم، پس از شمارندگان بپرس. »
قَٰلَ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا لَّوۡ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
114(خدا) مىگويد:« اگر (بر فرض) شما مىدانستيد (متوجه مىشديد كه) جز (زمان) اندكى درنگ نكردهايد. »
أَفَحَسِبۡتُمۡ أَنَّمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ عَبَثٗا وَ أَنَّكُمۡ إِلَيۡنَا لَا تُرۡجَعُونَ
115و آيا پنداشتيد كه شما را بيهوده آفريدهايم، و اينكه شما به سوى ما باز گردانده نمىشويد؟!
فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡكَرِيمِ
116پس والاتر است خدايى كه سلطان حق است؛ هيچ معبودى جز او نيست؛ پروردگار تخت ارجمند (جهاندارى و تدبير هستى) است!
وَ مَن يَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ لَا بُرۡهَٰنَ لَهُۥ بِهِۦ فَإِنَّمَا حِسَابُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦٓ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
117و هر كس معبود ديگرى را با خدا بخواند (و بپرستد،) كه برايش هيچ دليل روشنى بدان نيست، پس حساب او تنها نزد پروردگارش خواهد بود؛ بيقين كافران رستگار نخواهند شد.
وَ قُل رَّبِّ ٱغۡفِرۡ وَ ٱرۡحَمۡ وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ
118و بگو:« پروردگارا! بيامرز و رحم كن؛ در حالى كه تو بهترين رحم كنندگانى! »
سوره النور
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ سُورَةٌ أَنزَلۡنَٰهَا وَ فَرَضۡنَٰهَا وَ أَنزَلۡنَا فِيهَآ ءَايَٰتِۢ بَيِّنَٰتٖ لَّعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
1به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ [اين] سورهاى است كه آن را فرو فرستاديم، و (قوانين) آن را واجب نموديم، و در آن آيات روشنى فرو فرستاديم، تا شايد شما متذكر شويد.
ٱلزَّانِيَةُ وَ ٱلزَّانِي فَٱجۡلِدُواْ كُلَّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا مِاْئَةَ جَلۡدَةٖ وَ لَا تَأۡخُذۡكُم بِهِمَا رَأۡفَةٞ فِي دِينِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ لۡيَشۡهَدۡ عَذَابَهُمَا طَآئِفَةٞ مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
2زن زناكار و مرد زناكار، هر يك از آن دو را صد ضربه تازيانه بزنيد؛ و اگر به خدا و روز بازپسين ايمان داريد، نسبت به آن دو، در (كار) دين خدا هيچ دلسوزى شما را گرفتار نكند؛ و بايد دستهاى از مؤمنان مجازات آن دو را مشاهده كنند.
ٱلزَّانِي لَا يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوۡ مُشۡرِكَةٗ وَ ٱلزَّانِيَةُ لَا يَنكِحُهَآ إِلَّا زَانٍ أَوۡ مُشۡرِكٞ وَ حُرِّمَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
3مرد زناكار جز با زن زناكار يا زن مشرك ازدواج نمىكند؛ و زن زناكار، جز مرد زناكار يا مرد مشرك، با او ازدواج نمىكند؛ و اين (ازدواج) بر مؤمنان حرام شده است.
وَ ٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ثُمَّ لَمۡ يَأۡتُواْ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجۡلِدُوهُمۡ ثَمَٰنِينَ جَلۡدَةٗ وَ لَا تَقۡبَلُواْ لَهُمۡ شَهَٰدَةً أَبَدٗا وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
4و كسانى كه زنان پاكدامن را (به زنا) نسبت مىدهند، سپس چهار گواه (بر مدعاى خود) نياورند، پس آنان را هشتاد تازيانه بزنيد، و هيچ گواهى را هرگز از آنان نپذيريد؛ و تنها آنان نافرمانبردارند.
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَ أَصۡلَحُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
5مگر كسانى كه پس از آن توبه كنند و اصلاح نمايند، پس (توبه آنان پذيرفته مىشود چرا) كه خدا بسيار آمرزنده (و) مهرورز است.
وَ ٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ أَزۡوَٰجَهُمۡ وَ لَمۡ يَكُن لَّهُمۡ شُهَدَآءُ إِلَّآ أَنفُسُهُمۡ فَشَهَٰدَةُ أَحَدِهِمۡ أَرۡبَعُ شَهَٰدَٰتِۢ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
6و كسانى كه به همسران خود نسبت (زنا) مىدهند، در حالى كه گواهانى جز خودشان براى آنان نبوده، پس گواهى يكى از آنان، چهار (بار) گواهى دادن به (نام) خداست، كه قطعا او از راستگويان است؛
وَ ٱلۡخَٰمِسَةُ أَنَّ لَعۡنَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
7و (گواهى) پنجم اين است كه (بگويد:) لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگويان باشد.
وَ يَدۡرَؤُاْ عَنۡهَا ٱلۡعَذَابَ أَن تَشۡهَدَ أَرۡبَعَ شَهَٰدَٰتِۢ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
8و از آن (زن) مجازات (زنا) را دور مىكند اينكه، گواهى دهد چهار (بار) گواهى دادن به (نام) خدا، كه قطعا آن (شوهر) از دروغگويان است.
وَ ٱلۡخَٰمِسَةَ أَنَّ غَضَبَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَآ إِن كَانَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
9و (بار) پنجم (گواهى دهد) كه خشم خدا بر او باد اگر (شوهرش) از راستگويان باشد.
وَ لَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَ رَحۡمَتُهُۥ وَ أَنَّ ٱللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ
10و اگر بخشش خدا و رحمتش بر شما نبود و اينكه خدا بسيار توبهپذير [و] فرزانه است، (حتما عذابى بزرگ به شما مىرسيد.)
إِنَّ ٱلَّذِينَ جَآءُو بِٱلۡإِفۡكِ عُصۡبَةٞ مِّنكُمۡ لَا تَحۡسَبُوهُ شَرّٗا لَّكُم بَلۡ هُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡ لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُم مَّا ٱكۡتَسَبَ مِنَ ٱلۡإِثۡمِ وَ ٱلَّذِي تَوَلَّىٰ كِبۡرَهُۥ مِنۡهُمۡ لَهُۥ عَذَابٌ عَظِيمٞ
11در واقع كسانى كه آن دروغ بزرگ را (به ميان) آوردند، گروهى پيوسته از شما هستند؛ مپنداريد كه آن (ماجرا) براى شما بد است، بلكه آن براى شما نيكوست؛ براى هر انسانى از آنان، آن گناهى است كه بدست آورده است؛ و كسى از آنان كه عمده آن (دروغ) را سرپرستى كرد، عذاب بزرگى براى اوست!
لَّوۡلَآ إِذۡ سَمِعۡتُمُوهُ ظَنَّ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بِأَنفُسِهِمۡ خَيۡرٗا وَ قَالُواْ هَٰذَآ إِفۡكٞ مُّبِينٞ
12چرا هنگامى كه آن (دروغ بزرگ) را شنيديد، مردان مؤمن و زنان مؤمن به خودشان گمان نيك نبردند و نگفتند اين دروغ بزرگ آشكارى است؟!
لَّوۡلَا جَآءُو عَلَيۡهِ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَإِذۡ لَمۡ يَأۡتُواْ بِٱلشُّهَدَآءِ فَأُوْلَٰٓئِكَ عِندَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡكَٰذِبُونَ
13چرا چهار گواه بر آن نياوردند؟! و اكنون كه اين گواهان را نياوردند، پس تنها آنان در نزد خدا دروغگويانند.
وَ لَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَ رَحۡمَتُهُۥ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةِ لَمَسَّكُمۡ فِي مَآ أَفَضۡتُمۡ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ
14و اگر بخشش خدا و رحمتش در دنيا و آخرت بر شما نبود، حتما بخاطر آنچه در آن وارد شديد، عذاب بزرگى به شما مىرسيد.
إِذۡ تَلَقَّوۡنَهُۥ بِأَلۡسِنَتِكُمۡ وَ تَقُولُونَ بِأَفۡوَاهِكُم مَّا لَيۡسَ لَكُم بِهِۦ عِلۡمٞ وَ تَحۡسَبُونَهُۥ هَيِّنٗا وَ هُوَ عِندَ ٱللَّهِ عَظِيمٞ
15(ياد كن) هنگامى را كه آن (دروغ بزرگ) را از زبانهاى يكديگر دريافت مىكرديد، و با دهانهايتان چيزى را مىگفتيد كه هيچ علمى بدان نداشتيد؛ و آن را آسان مىپنداشتيد در حالى كه آن نزد خدا بزرگ است!
وَ لَوۡلَآ إِذۡ سَمِعۡتُمُوهُ قُلۡتُم مَّا يَكُونُ لَنَآ أَن نَّتَكَلَّمَ بِهَٰذَا سُبۡحَٰنَكَ هَٰذَا بُهۡتَٰنٌ عَظِيمٞ
16و چرا هنگامى كه آن (دروغ بزرگ) را شنيديد نگفتيد:« براى ما شايسته نيست كه درباره اين (مطلب) سخن گوييم؛ (خدايا) منزهى تو، اين تهمت بزرگى است؟! »
يَعِظُكُمُ ٱللَّهُ أَن تَعُودُواْ لِمِثۡلِهِۦٓ أَبَدًا إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
17خدا شما را پند مىدهد، كه اگر مؤمن هستيد، مبادا هرگز به مثل اين (سخن) باز گرديد.
وَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
18و خدا آيات را براى شما روشن بيان مىكند، و خدا داناى فرزانه است.
إِنَّ ٱلَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ ٱلۡفَٰحِشَةُ فِي ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ وَ أَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
19در حقيقت كسانى كه دوست دارند كه زشتكارى در ميان كسانى كه ايمان آوردند، گسترشى آشكار يابد، براى آنان در دنيا و آخرت عذابى دردناك است؛ و خدا مىداند و شما نمىدانيد.
وَ لَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَ رَحۡمَتُهُۥ وَ أَنَّ ٱللَّهَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
20و اگر بخشش خدا و رحمتش بر شما نبود، و اينكه خدا مهربانى مهرورز است، (حتما عذابى بزرگ بر شما مىرسيد.)
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِ وَ مَن يَتَّبِعۡ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَإِنَّهُۥ يَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَآءِ وَ ٱلۡمُنكَرِ وَ لَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَ رَحۡمَتُهُۥ مَا زَكَىٰ مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ أَبَدٗا وَ لَٰكِنَّ ٱللَّهَ يُزَكِّي مَن يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
21اى كسانى كه ايمان آورديد! از گامهاى شيطان پيروى مكنيد. و هر كس از گامهاى شيطان پيروى كند، (گمراهش مىسازد،) چرا كه او به [كارهاى] زشت و ناپسند فرمان مىدهد. و اگر بخشش خدا و رحمتش بر شما نبود، هيچ يك از شما هرگز [پاك نمىشد و] رشد نمىيافت؛ و ليكن خدا هر كس را بخواهد [و شايسته بداند، رشد مىدهد و] پاك مىكند؛ و خدا شنواى داناست.
وَ لَا يَأۡتَلِ أُوْلُواْ ٱلۡفَضۡلِ مِنكُمۡ وَ ٱلسَّعَةِ أَن يُؤۡتُوٓاْ أُوْلِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَ ٱلۡمَسَٰكِينَ وَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ لۡيَعۡفُواْ وَ لۡيَصۡفَحُوٓاْ أَلَا تُحِبُّونَ أَن يَغۡفِرَ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَ ٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
22و از ميان شما صاحبان (ثروت) افزون، و وسعت (در زندگى)، نبايد در مورد (كمك مالى) دادن به نزديكان و بينوايان و مهاجران در راه خدا كوتاهى كنند. (و در مورد يارى نكردن سوگند نخورند) و بايد ببخشند و درگذرند؛ آيا دوست نمىداريد كه خدا شما را بيامرزد؟! و خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ٱلۡغَٰفِلَٰتِ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ لُعِنُواْ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ
23در حقيقت كسانى كه زنان پاكدامن غافل مؤمن را (به زنا) نسبت مىدهند، در دنيا و آخرت (از رحمت) دور شدهاند، و عذاب بزرگى براى آنان است!
يَوۡمَ تَشۡهَدُ عَلَيۡهِمۡ أَلۡسِنَتُهُمۡ وَ أَيۡدِيهِمۡ وَ أَرۡجُلُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
24در روزى كه زبانهايشان و دستانشان و پاهايشان بر ضد آنان به آنچه همواره انجام مىدادند، گواهى مىدهند.
يَوۡمَئِذٖ يُوَفِّيهِمُ ٱللَّهُ دِينَهُمُ ٱلۡحَقَّ وَ يَعۡلَمُونَ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ ٱلۡمُبِينُ
25در آن روز، خدا جزاى حقيقى آنان را بطور كامل به ايشان خواهد داد؛ و مىدانند كه تنها خدا حق آشكار است.
ٱلۡخَبِيثَٰتُ لِلۡخَبِيثِينَ وَ ٱلۡخَبِيثُونَ لِلۡخَبِيثَٰتِ وَ ٱلطَّيِّبَٰتُ لِلطَّيِّبِينَ وَ ٱلطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَٰتِ أُوْلَٰٓئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَ رِزۡقٞ كَرِيمٞ
26زنان پليد از آن مردان پليدند، و مردان پليد از آن زنان پليدند؛ و زنان پاك (نيكو)، از آن مردان پاك (نيكوي) ند، و مردان پاك (نيكو) از آن زنان پاك (نيكوي) ند! آنان از آنچه مىگويند، بر كنارند؛ و براى آنان آمرزش و روزى ارجمندى است.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَدۡخُلُواْ بُيُوتًا غَيۡرَ بُيُوتِكُمۡ حَتَّىٰ تَسۡتَأۡنِسُواْ وَ تُسَلِّمُواْ عَلَىٰٓ أَهۡلِهَا ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
27اى كسانى كه ايمان آورديد! در خانههايى غير از خانههايتان، وارد نشويد تا اينكه با دوستى رخصت طلبيد و بر اهل آن (خانه) سلام كنيد؛ اين براى شما بهتر است؛ باشد كه شما متذكر شويد.
فَإِن لَّمۡ تَجِدُواْ فِيهَآ أَحَدٗا فَلَا تَدۡخُلُوهَا حَتَّىٰ يُؤۡذَنَ لَكُمۡ وَ إِن قِيلَ لَكُمُ ٱرۡجِعُواْ فَٱرۡجِعُواْ هُوَ أَزۡكَىٰ لَكُمۡ وَ ٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ
28و اگر هيچ كس را در آن (خانه) نيافتيد، پس در آن وارد نشويد تا اينكه به شما رخصت داده شود؛ و اگر به شما گفته شود:« باز گرديد! »پس باز گرديد؛ اين براى شما [پاك كنندهتر و] رشد آورتر است؛ و خدا به آنچه انجام مىدهيد داناست.
لَّيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَدۡخُلُواْ بُيُوتًا غَيۡرَ مَسۡكُونَةٖ فِيهَا مَتَٰعٞ لَّكُمۡ وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تُبۡدُونَ وَ مَا تَكۡتُمُونَ
29هيچ گناهى بر شما نيست كه وارد خانههاى غير مسكونى شويد كه در آنها كالا (و بهرهاى) براى شماست؛ و خدا آنچه را آشكار مىنماييد، و آنچه را پنهان مىداريد، مىداند.
قُل لِّلۡمُؤۡمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَ يَحۡفَظُواْ فُرُوجَهُمۡ ذَٰلِكَ أَزۡكَىٰ لَهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ
30(اى پيامبر) به مردان مؤمن بگو:« چشمهايشان را (از نگاه حرام) فرو كاهند، و دامانشان را (در امور جنسى) حفظ كنند. »كه اين براى آنان [پاك كنندهتر و] رشد آورتر است؛ [چرا] كه خدا به آنچه با زيركى انجام مىدهند آگاه است.
وَ قُل لِّلۡمُؤۡمِنَٰتِ يَغۡضُضۡنَ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِنَّ وَ يَحۡفَظۡنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لَا يُبۡدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَ لۡيَضۡرِبۡنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ وَ لَا يُبۡدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوۡ ءَابَآئِهِنَّ أَوۡ ءَابَآءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوۡ أَبۡنَآئِهِنَّ أَوۡ أَبۡنَآءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوۡ إِخۡوَٰنِهِنَّ أَوۡ بَنِيٓ إِخۡوَٰنِهِنَّ أَوۡ بَنِيٓ أَخَوَٰتِهِنَّ أَوۡ نِسَآئِهِنَّ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُنَّ أَوِ ٱلتَّٰبِعِينَ غَيۡرِ أُوْلِي ٱلۡإِرۡبَةِ مِنَ ٱلرِّجَالِ أَوِ ٱلطِّفۡلِ ٱلَّذِينَ لَمۡ يَظۡهَرُواْ عَلَىٰ عَوۡرَٰتِ ٱلنِّسَآءِ وَ لَا يَضۡرِبۡنَ بِأَرۡجُلِهِنَّ لِيُعۡلَمَ مَا يُخۡفِينَ مِن زِينَتِهِنَّ وَ تُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
31و به زنان مؤمن بگو:« چشمانشان را (از نگاه حرام) فروكاهند؛ و دامان (عفت) شان را حفظ كنند؛ و زيورشان را آشكار ننمايند، جز آنچه را كه از آنها ظاهر است؛ و بايد روسرىهايشان را بر گريبانهايشان (فرو) اندازند، و زيورشان را آشكار ننمايند جز براى شوهرانشان، يا پدرانشان، يا پدران شوهرانشان، يا پسرانشان، يا پسران شوهرانشان، يا برادرانشان، يا پسران برادرانشان، يا پسران خواهرانشان، يا زنان (هم كيش) شان، يا آنچه (از كنيزان) مالك شدهاند، يا مردان (خدمتكار) تابع (خانواده) كه (از زنان) بى نيازند، يا كودكانى كه بر امور جنسى زنان آگاه نشدهاند؛ و پاهايشان را (به زمين) نزنند تا آنچه از زيورشان پنهان مىدارند، معلوم گردد؛ و اى مؤمنان! همگى به سوى خدا بازگرديد باشد كه شما رستگار (و پيروز) شويد. »
وَ أَنكِحُواْ ٱلۡأَيَٰمَىٰ مِنكُمۡ وَ ٱلصَّٰلِحِينَ مِنۡ عِبَادِكُمۡ وَ إِمَآئِكُمۡ إِن يَكُونُواْ فُقَرَآءَ يُغۡنِهِمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَ ٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٞ
32و افراد بىهمسرتان، و شايستگان از بندگانتان، و كنيزانتان را به ازدواج (يكديگر) در آوريد؛ اگر نيازمند باشند، خدا از بخشش خود آنان را توانگر مىسازد؛ و خدا گشايشگرى داناست.
وَ لۡيَسۡتَعۡفِفِ ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ يُغۡنِيَهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَ ٱلَّذِينَ يَبۡتَغُونَ ٱلۡكِتَٰبَ مِمَّا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡ فَكَاتِبُوهُمۡ إِنۡ عَلِمۡتُمۡ فِيهِمۡ خَيۡرٗا وَ ءَاتُوهُم مِّن مَّالِ ٱللَّهِ ٱلَّذِيٓ ءَاتَىٰكُمۡ وَ لَا تُكۡرِهُواْ فَتَيَٰتِكُمۡ عَلَى ٱلۡبِغَآءِ إِنۡ أَرَدۡنَ تَحَصُّنٗا لِّتَبۡتَغُواْ عَرَضَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ مَن يُكۡرِههُّنَّ فَإِنَّ ٱللَّهَ مِنۢ بَعۡدِ إِكۡرَٰهِهِنَّ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
33و كسانى كه (وسايل) ازدواج نمىيابند، بايد خويشتندارى كنند تا خدا از بخشش خود آنان را توانگر سازد. و از ميان آنچه (از بردگان) مالك شدهايد، كسانى كه خواستار (قرارداد آزادى) مكاتبه هستند، پس با آنان (قرارداد) مكاتبه ببنديد، اگر در (آزادى) ايشان نيكى مىدانيد؛ و از مال خدا كه به شما داده، به آنان بدهيد. و كنيزان جوانسال خود را اگر پاكدامنى را مىخواهند، بر تجاوزكارى (زنا) به اكراه وامداريد، تا (كالاى) ناپايدار زندگى پست (دنيا) را بجوييد؛ و هر كس آنان را (بر اين كار) به اكراه وادار كند (و پشيمان شود،) پس بعد از اكراه آنان خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.
وَ لَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكُمۡ ءَايَٰتٖ مُّبَيِّنَٰتٖ وَ مَثَلٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلِكُمۡ وَ مَوۡعِظَةٗ لِّلۡمُتَّقِينَ
34و بيقين به سوى شما آياتى روشنگر، و داستان كسانى كه پيش از شما در گذشتند، و پندى براى پارسايان (خود نگهدار)، فرو فرستاديم.
ٱللَّهُ نُورُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ مَثَلُ نُورِهِۦ كَمِشۡكَوٰةٖ فِيهَا مِصۡبَاحٌ ٱلۡمِصۡبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ ٱلزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوۡكَبٞ دُرِّيّٞ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٖ مُّبَٰرَكَةٖ زَيۡتُونَةٖ لَّا شَرۡقِيَّةٖ وَ لَا غَرۡبِيَّةٖ يَكَادُ زَيۡتُهَا يُضِيٓءُ وَ لَوۡ لَمۡ تَمۡسَسۡهُ نَارٞ نُّورٌ عَلَىٰ نُورٖ يَهۡدِي ٱللَّهُ لِنُورِهِۦ مَن يَشَآءُ وَ يَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡأَمۡثَٰلَ لِلنَّاسِ وَ ٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
35خدا نور آسمانها و زمين است؛ مثال نور او همانند چراغدانى است كه در آن چراغى باشد، كه [آن] چراغ در بلورى است- [آن] بلور چنانكه گويى سيارهاى درخشان است- (و اين چراغ با روغنى) از درخت خجسته زيتونى كه نه شرقى و نه غربى است، افروخته مىشود؛ نزديك است روغنش روشنى بخشد، و گر چه هيچ آتشى بدان نرسيده باشد. (اين) نورى است بر فراز نور، خدا هر كس را بخواهد (و شايسته بداند) به نور خود راهنمايى مىكند؛ و خدا براى مردم مثلها مىزند و خدا به هر چيزى داناست.
فِي بُيُوتٍ أَذِنَ ٱللَّهُ أَن تُرۡفَعَ وَ يُذۡكَرَ فِيهَا ٱسۡمُهُۥ يُسَبِّحُ لَهُۥ فِيهَا بِٱلۡغُدُوِّ وَ ٱلۡأٓصَالِ
36(اين چراغ) در خانههايى است كه خدا رخصت داده كه بر افراشته شود، و نامش در آنجا ياد شود؛ و او را در آنجا با مدادان و عصرگاهان [و شب هنگام] تسبيح مىگويند،
رِجَالٞ لَّا تُلۡهِيهِمۡ تِجَٰرَةٞ وَ لَا بَيۡعٌ عَن ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَ إِقَامِ ٱلصَّلَوٰةِ وَ إِيتَآءِ ٱلزَّكَوٰةِ يَخَافُونَ يَوۡمٗا تَتَقَلَّبُ فِيهِ ٱلۡقُلُوبُ وَ ٱلۡأَبۡصَٰرُ
37مردانى كه هيچ داد و ستد و هيچ معاملهاى آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت [ماليات] زكات (غافل و) سرگرمشان نمىسازد؛ (و) از روزى مىترسند كه در آن، دلها و چشمها دگرگون مىشود.
لِيَجۡزِيَهُمُ ٱللَّهُ أَحۡسَنَ مَا عَمِلُواْ وَ يَزِيدَهُم مِّن فَضۡلِهِۦ وَ ٱللَّهُ يَرۡزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيۡرِ حِسَابٖ
38تا خدا آنان را بر طبق بهترين چيزى كه انجام دادند، پاداش دهد، و از بخشش خود بر آنان بيفزايد؛ و خدا به هر كس بخواهد (و شايسته بداند) بى شمار [و بدون محاسبه] روزى مىدهد.
وَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَعۡمَٰلُهُمۡ كَسَرَابِۢ بِقِيعَةٖ يَحۡسَبُهُ ٱلظَّمَۡٔانُ مَآءً حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَهُۥ لَمۡ يَجِدۡهُ شَيۡٔٗا وَ وَجَدَ ٱللَّهَ عِندَهُۥ فَوَفَّىٰهُ حِسَابَهُۥ وَ ٱللَّهُ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
39و كسانى كه كفر ورزيدند، كارهايشان همچون سرابى در زمينهاى صاف (و گسترده) است، كه [انسان] تشنه آن را آب مىپندارد؛ تا هنگامى كه به سراغ آن مىآيد آن را چيزى نمىيابد، و خدا را نزد آن مىيابد و حساب او را بطور كامل مىدهد؛ و خدا حسابرسى سريع است.
أَوۡ كَظُلُمَٰتٖ فِي بَحۡرٖ لُّجِّيّٖ يَغۡشَىٰهُ مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ مَوۡجٞ مِّن فَوۡقِهِۦ سَحَابٞ ظُلُمَٰتُۢ بَعۡضُهَا فَوۡقَ بَعۡضٍ إِذَآ أَخۡرَجَ يَدَهُۥ لَمۡ يَكَدۡ يَرَىٰهَا وَ مَن لَّمۡ يَجۡعَلِ ٱللَّهُ لَهُۥ نُورٗا فَمَا لَهُۥ مِن نُّورٍ
40يا (كارهاى كافران) همچون تاريكىهايى در درياى ژرف پهناورى است، كه موج آن را مىپوشاند، [و] بر فراز آن موج [ديگرى] است [و] بر فراز آن ابرهايى است؛ (اينها) تاريكىهايى است كه برخى آنها بر فراز برخى [ديگر] است، هر گاه دستش را خارج كند نزديك است كه آن را نبيند! و كسى كه خدا نورى برايش قرار نداده، هيچ نورى براى او نيست.
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱلطَّيۡرُ صَٰٓفَّٰتٖ كُلّٞ قَدۡ عَلِمَ صَلَاتَهُۥ وَ تَسۡبِيحَهُۥ وَ ٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِمَا يَفۡعَلُونَ
41آيا نظر نكردهاى كه هر كس در آسمانها و زمين است، و پرندگان بال گشاده تسبيح خدا مىگويند؟! بيقين همه نماز خود و تسبيح خويش را مىدانند؛ و خدا به آنچه انجام مىدهند داناست.
وَ لِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ إِلَى ٱللَّهِ ٱلۡمَصِيرُ
42و فرمانروايى آسمانها و زمين تنها از آن خداست؛ و فرجام (تمامى موجودات) فقط به سوى خداست.
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ يُزۡجِي سَحَابٗا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيۡنَهُۥ ثُمَّ يَجۡعَلُهُۥ رُكَامٗا فَتَرَى ٱلۡوَدۡقَ يَخۡرُجُ مِنۡ خِلَٰلِهِۦ وَ يُنَزِّلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن جِبَالٖ فِيهَا مِنۢ بَرَدٖ فَيُصِيبُ بِهِۦ مَن يَشَآءُ وَ يَصۡرِفُهُۥ عَن مَّن يَشَآءُ يَكَادُ سَنَا بَرۡقِهِۦ يَذۡهَبُ بِٱلۡأَبۡصَٰرِ
43آيا نظر نكردهاى كه خدا ابرهايى را به حركت در مىآورد، سپس ميان آن (ها) پيوند مىدهد، آنگاه آن را متراكم مىسازد؟! و باران را مىبينى كه از ميان آن (ها) خارج مىشود؛ و از آسمان، از كوههاى (ابر) كه در آن است تگرگى فرو مىفرستد، و هر كس را بخواهد بدان [زيان] مىرساند، و از هر كس بخواهد آن [زيان] را بر مىگرداند؛ نزديك است درخشندگى برق آن (ابرها)، چشمها را (از بين) ببرد!
يُقَلِّبُ ٱللَّهُ ٱلَّيۡلَ وَ ٱلنَّهَارَ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّأُوْلِي ٱلۡأَبۡصَٰرِ
44خدا شب و روز را دگرگون مىسازد؛ يقينا در اين (دگرگونى) براى صاحبان بينش عبرتى است.
وَ ٱللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَآبَّةٖ مِّن مَّآءٖ فَمِنۡهُم مَّن يَمۡشِي عَلَىٰ بَطۡنِهِۦ وَ مِنۡهُم مَّن يَمۡشِي عَلَىٰ رِجۡلَيۡنِ وَ مِنۡهُم مَّن يَمۡشِي عَلَىٰٓ أَرۡبَعٖ يَخۡلُقُ ٱللَّهُ مَا يَشَآءُ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
45و خدا هر جنبندهاى را از آبى آفريد؛ پس برخى از آنها كسانى هستند كه بر شكم خود راه مىروند، و برخى از آنها كسانى هستند كه بر دو پاى خود راه مىروند، و برخى از آنها كسانى هستند كه بر چهار (پا) راه مىروند؛ خدا آنچه را بخواهد مىآفريند، [چرا] كه خدا بر هر چيزى تواناست.
لَّقَدۡ أَنزَلۡنَآ ءَايَٰتٖ مُّبَيِّنَٰتٖ وَ ٱللَّهُ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
46بيقين آياتى روشنگر فرو فرستاديم؛ و خدا هر كه را بخواهد (و شايسته ببيند) به راهى راست راهنمايى مىكند.
وَ يَقُولُونَ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَ بِٱلرَّسُولِ وَ أَطَعۡنَا ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٞ مِّنۡهُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَ مَآ أُوْلَٰٓئِكَ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ
47و (منافقان) مىگويند:« به خدا و به فرستاده (او) ايمان آورديم و اطاعت كرديم. »آنگاه بعد از آن، دستهاى از آنان روى بر مىتابند، و آنان (در حقيقت) مؤمن نيستند.
وَ إِذَا دُعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَهُمۡ إِذَا فَرِيقٞ مِّنۡهُم مُّعۡرِضُونَ
48و هنگامى كه به سوى خدا و فرستادهاش فرا خوانده مىشوند تا در ميانشان داورى كند، ناگهان دستهاى از آنان رويگردان مىشوند.
وَ إِن يَكُن لَّهُمُ ٱلۡحَقُّ يَأۡتُوٓاْ إِلَيۡهِ مُذۡعِنِينَ
49و اگر (حكم) حق به نفع آنان باشد با سرعت و تسليم به سوى او مىآيند.
أَفِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ أَمِ ٱرۡتَابُوٓاْ أَمۡ يَخَافُونَ أَن يَحِيفَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡ وَ رَسُولُهُۥ بَلۡ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
50آيا در دلهاى آنان [نوعى] بيمارى است، يا شك دارند، يا مىترسند كه خدا و فرستادهاش بر آنان ستم كنند؟! [نه] بلكه تنها آنان ستمكارند.
إِنَّمَا كَانَ قَوۡلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ إِذَا دُعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَهُمۡ أَن يَقُولُواْ سَمِعۡنَا وَ أَطَعۡنَا وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
51سخن مؤمنان، هنگامى كه به سوى خدا و فرستادهاش فرا خوانده مىشوند، تا در ميان آنان داورى كند، فقط اين است كه مىگويند:« شنيديم و اطاعت كرديم. »و تنها آنان رستگار (و پيروز) ند.
وَ مَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ وَ يَخۡشَ ٱللَّهَ وَ يَتَّقۡهِ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
52و هر كس خدا و فرستادهاش را اطاعت كند، و از (نافرمانى) خدا بهراسد و خودش را از (عذاب) او حفظ كند، پس تنها آنان كاميابند.
وَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِنۡ أَمَرۡتَهُمۡ لَيَخۡرُجُنَّ قُل لَّا تُقۡسِمُواْ طَاعَةٞ مَّعۡرُوفَةٌ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ
53و با شديدترين سوگندهايشان به خدا قسم خوردند، كه اگر به آنان فرمان دهى، قطعا (از خانه و زندگى خود به سوى جهاد) بيرون مىروند. بگو:« سوگند ياد نكنيد؛ اطاعتى پسنديده (بهتر است) كه خدا به آنچه انجام مىدهيد آگاه است. »
قُلۡ أَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡهِ مَا حُمِّلَ وَ عَلَيۡكُم مَّا حُمِّلۡتُمۡ وَ إِن تُطِيعُوهُ تَهۡتَدُواْ وَ مَا عَلَى ٱلرَّسُولِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
54بگو:« خدا را اطاعت كنيد، و فرستاده [خدا] را اطاعت كنيد؛ و اگر روى برتابيد، پس فقط آنچه (از تكليف بر او) نهاده شده بر عهده اوست، و آنچه (از تكليف) بر شما نهاده شده بر عهده شماست؛ و اگر از او اطاعت كنيد، رهنمون خواهيد شد؛ و بر فرستاده [خدا وظيفهاى] جز رساندن [پيام روشنگر و] آشكار نيست. »
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَيَسۡتَخۡلِفَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ كَمَا ٱسۡتَخۡلَفَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمۡ دِينَهُمُ ٱلَّذِي ٱرۡتَضَىٰ لَهُمۡ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُم مِّنۢ بَعۡدِ خَوۡفِهِمۡ أَمۡنٗا يَعۡبُدُونَنِي لَا يُشۡرِكُونَ بِي شَيۡٔٗا وَ مَن كَفَرَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
55خدا به كسانى از شما كه ايمان آورده و [كارهاى] شايسته انجام دادهاند، وعده داده است كه قطعا آنان را در زمين جانشين خواهد كرد، همان گونه كه كسانى را كه پيش از آنان بودند، جانشين كرد؛ و مسلما دينشان را كه براى آنان پسنديده است، به نفعشان مستقر خواهد كرد، و البته بعد از ترسشان (وضعيت) آنان را به آرامش مبدل مىكند، در حالى كه مرا مىپرستند [و] هيچ چيز را شريك من نخواهند ساخت. و كسانى كه بعد از آن كفر ورزند، پس فقط آنان نافرمانبردارند.
وَ أَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ وَ أَطِيعُواْ ٱلرَّسُولَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
56و نماز را برپا داريد، و [ماليات] زكات را بپردازيد، و فرستاده (خدا) را اطاعت كنيد، باشد كه شما (مشمول) رحمت شويد.
لَا تَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ مَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُ وَ لَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
57هرگز مپندار، كسانى كه كفر ورزيدند، عاجز كننده (خدا) در زمين هستند؛ و مقصدشان آتش است، و البته بدفرجامى است!
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِيَسۡتَٔۡذِنكُمُ ٱلَّذِينَ مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُمۡ وَ ٱلَّذِينَ لَمۡ يَبۡلُغُواْ ٱلۡحُلُمَ مِنكُمۡ ثَلَٰثَ مَرَّٰتٖ مِّن قَبۡلِ صَلَوٰةِ ٱلۡفَجۡرِ وَ حِينَ تَضَعُونَ ثِيَابَكُم مِّنَ ٱلظَّهِيرَةِ وَ مِنۢ بَعۡدِ صَلَوٰةِ ٱلۡعِشَآءِ ثَلَٰثُ عَوۡرَٰتٖ لَّكُمۡ لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ وَ لَا عَلَيۡهِمۡ جُنَاحُۢ بَعۡدَهُنَّ طَوَّٰفُونَ عَلَيۡكُم بَعۡضُكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
58اى كسانى كه ايمان آورديد! بايد كسانى (از بردگان) كه مالك شدهايد و كسانى (از كودكان) كه به بلوغ نرسيدهاند، در سه مرتبه از شما رخصت بگيرند: پيش از نماز صبح، و هنگام نيمروز كه لباسهاى (رسمى) خود را فرو مىنهيد، و بعد از نماز عشا، [اينها] سه (وقت مخصوص) امور جنسى شماست؛ كه بعد از آن (زمان) ها هيچ گناهى بر شما و بر آنان نيست (كه بدون رخصت وارد شوند، چرا كه) برخى از شما بر (گرد) برخى (ديگر) از شما مىچرخيد؛ اينگونه خدا آيات را براى شما روشن بيان مىكند، و خدا داناى فرزانه است.
وَ إِذَا بَلَغَ ٱلۡأَطۡفَٰلُ مِنكُمُ ٱلۡحُلُمَ فَلۡيَسۡتَٔۡذِنُواْ كَمَا ٱسۡتَٔۡذَنَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
59و هنگامى كه كودكان شما به بلوغ مىرسند پس بايد (در همه اوقات براى ورود به اتاق خصوصى پدر و مادر) رخصت بگيرند، همان گونه كه كسانى (از بزرگسالان) كه پيش از آنان بودند رخصت مىگرفتند؛ اينگونه خدا آياتش را براى شما روشن بيان مىكند، و خدا دانايى فرزانه است.
وَ ٱلۡقَوَٰعِدُ مِنَ ٱلنِّسَآءِ ٱلَّٰتِي لَا يَرۡجُونَ نِكَاحٗا فَلَيۡسَ عَلَيۡهِنَّ جُنَاحٌ أَن يَضَعۡنَ ثِيَابَهُنَّ غَيۡرَ مُتَبَرِّجَٰتِۢ بِزِينَةٖ وَ أَن يَسۡتَعۡفِفۡنَ خَيۡرٞ لَّهُنَّ وَ ٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
60و بازنشستگان از زنان كه اميد به ازدواج ندارند، پس هيچ گناهى بر آنان نيست كه لباسهاى (رسمى) خود را فرو نهند، در حالى كه با زيور خودآرايى نكنند؛ و خويشتندارى آنان برايشان بهتر است؛ و خدا شنواى داناست.
لَّيۡسَ عَلَى ٱلۡأَعۡمَىٰ حَرَجٞ وَ لَا عَلَى ٱلۡأَعۡرَجِ حَرَجٞ وَ لَا عَلَى ٱلۡمَرِيضِ حَرَجٞ وَ لَا عَلَىٰٓ أَنفُسِكُمۡ أَن تَأۡكُلُواْ مِنۢ بُيُوتِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ ءَابَآئِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ أُمَّهَٰتِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ إِخۡوَٰنِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ أَخَوَٰتِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ أَعۡمَٰمِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ عَمَّٰتِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ أَخۡوَٰلِكُمۡ أَوۡ بُيُوتِ خَٰلَٰتِكُمۡ أَوۡ مَا مَلَكۡتُم مَّفَاتِحَهُۥٓ أَوۡ صَدِيقِكُمۡ لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَأۡكُلُواْ جَمِيعًا أَوۡ أَشۡتَاتٗا فَإِذَا دَخَلۡتُم بُيُوتٗا فَسَلِّمُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِكُمۡ تَحِيَّةٗ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُبَٰرَكَةٗ طَيِّبَةٗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
61هيچ تنگى (و تكليفى) بر نابينا نيست و (نيز) هيچ تنگى (و تكليفى) بر لنگ نيست، و (نيز) بر بيمار و بر خودتان هيچ تنگى (و تكليفى) نيست كه (بدون اجازه غذا) بخوريد از خانههاى (فرزندان و همسران) تان يا خانههاى پدرانتان، يا خانههاى مادرانتان، يا خانههاى برادرانتان، يا خانههاى خواهرانتان، يا خانههاى عموهايتان، يا خانههاى عمههايتان، يا خانههاى دايىهايتان، يا خانههاى خالههايتان، يا آن (خانههايى) كه كليدهايش در اختيار شماست، يا (از خانههاى) دوستانتان، بر شما هيچ گناهى نيست كه جمعى يا جداگانه (غذا) بخوريد؛ و هنگامى كه وارد خانهها شديد، پس بر خودتان سلام كنيد، زنده بادى خجسته (و) پاكيزه از نزد خدا. اينگونه خدا آيات را براى شما روشن بيان مىكند، باشد كه شما خردورزى كنيد.
إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ وَ إِذَا كَانُواْ مَعَهُۥ عَلَىٰٓ أَمۡرٖ جَامِعٖ لَّمۡ يَذۡهَبُواْ حَتَّىٰ يَسۡتَٔۡذِنُوهُ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَسۡتَٔۡذِنُونَكَ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ فَإِذَا ٱسۡتَٔۡذَنُوكَ لِبَعۡضِ شَأۡنِهِمۡ فَأۡذَن لِّمَن شِئۡتَ مِنۡهُمۡ وَ ٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمُ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
62مؤمنان تنها كسانى هستند كه به خدا و فرستادهاش ايمان آوردهاند، و هنگامى كه در كار اجتماعى همراه او باشند، تا از او رخصت نگيرند (از نزدش) نمىروند. در واقع كسانى كه از تو رخصت مىگيرند، آنان كسانى هستند كه به خدا و فرستادهاش ايمان مىآورند. پس هر گاه براى بعضى كار (هاى مهم زندگى) خود از تو رخصت مىطلبند، پس به هر كس از آنان كه (صلاح مىدانى و) مىخواهى رخصت ده، و براى آنان از خدا آمرزش بخواه كه خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.
لَّا تَجۡعَلُواْ دُعَآءَ ٱلرَّسُولِ بَيۡنَكُمۡ كَدُعَآءِ بَعۡضِكُم بَعۡضٗا قَدۡ يَعۡلَمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمۡ لِوَاذٗا فَلۡيَحۡذَرِ ٱلَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنۡ أَمۡرِهِۦٓ أَن تُصِيبَهُمۡ فِتۡنَةٌ أَوۡ يُصِيبَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
63فراخوان فرستاده (خدا) را در ميان خودتان همانند فراخوان برخى شما برخى [ديگر] را قرار ندهيد؛ كه يقينا خدا مىداند كسانى را كه از ميان شما مخفيانه بيرون مىروند. پس كسانى كه از فرمان او سرپيچى مىكنند، بايد بر حذر باشند كه (بلا و) فتنهاى به آنان در رسد، يا عذاب دردناكى به آنان برسد!
أَلَآ إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ قَدۡ يَعۡلَمُ مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ وَ يَوۡمَ يُرۡجَعُونَ إِلَيۡهِ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُواْ وَ ٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُۢ
64آگاه باشيد كه در حقيقت آنچه در آسمانها و زمين است فقط از آن خداست؛ بيقين مىداند، آنچنان (حالاتى) را كه شما بر آن هستيد، و روزى را كه به سوى او بازگردانده مىشوند؛ و (در آن روز) آنان را از آنچه انجام دادهاند خبر مىدهد و خدا به هر چيزى داناست.
سوره الفرقان
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ تَبَارَكَ ٱلَّذِي نَزَّلَ ٱلۡفُرۡقَانَ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦ لِيَكُونَ لِلۡعَٰلَمِينَ نَذِيرًا
1به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ خجسته (و پايدار) است آن (خدايى) كه جدا كننده [حق از باطل قرآن] را بر بندهاش فرو فرستاد، تا هشدارگرى براى جهانيان باشد.
ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ لَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدٗا وَ لَمۡ يَكُن لَّهُۥ شَرِيكٞ فِي ٱلۡمُلۡكِ وَ خَلَقَ كُلَّ شَيۡءٖ فَقَدَّرَهُۥ تَقۡدِيرٗا
2(همان) كسى كه فرمانروايى آسمانها و زمين تنها از آن اوست؛ و هيچ فرزندى برنگزيده، و برايش هيچ همتايى در فرمانروايى او نبوده است؛ و هر چيزى را آفريده و بطور كامل اندازه آن را معين كرده است.
وَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗ لَّا يَخۡلُقُونَ شَيۡٔٗا وَ هُمۡ يُخۡلَقُونَ وَ لَا يَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ ضَرّٗا وَ لَا نَفۡعٗا وَ لَا يَمۡلِكُونَ مَوۡتٗا وَ لَا حَيَوٰةٗ وَ لَا نُشُورٗا
3و (مشركان) معبودانى جز او برگزيدند، كه هيچ چيزى را نمىآفرينند، در حالى كه آنان آفريده شدهاند، و براى خودشان، مالك هيچ زيان و سودى نيستند، و (نيز) مالك هيچ مرگ و زندگانى، و زنده كردن (مردگان) نيستند.
وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ إِفۡكٌ ٱفۡتَرَىٰهُ وَ أَعَانَهُۥ عَلَيۡهِ قَوۡمٌ ءَاخَرُونَ فَقَدۡ جَآءُو ظُلۡمٗا وَ زُورٗا
4و كسانى كه كفر ورزيدند گفتند:« اين [كتاب] نيست جز دروغى بزرگ كه آن را بر بافته است؛ و گروهى ديگر او را بر اين (كار) يارى دادهاند. »و بيقين (با اين سخن،) ستم و باطلى را آوردند.
وَ قَالُوٓاْ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ ٱكۡتَتَبَهَا فَهِيَ تُمۡلَىٰ عَلَيۡهِ بُكۡرَةٗ وَ أَصِيلٗا
5و گفتند:« (اينها) افسانههاى پيشينيان است در حالى كه آنها را نوشته است، و آن (افسانهها) صبحگاهان و عصرگاهان [و شب هنگام] بر او ديكته مىشود. »
قُلۡ أَنزَلَهُ ٱلَّذِي يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
6بگو:« كسى آن (قرآن) را فرو فرستاده كه راز [ها] را در آسمانها و زمين مىداند؛ [چرا] كه او بسيار آمرزنده [و] مهرورز است. »
وَ قَالُواْ مَالِ هَٰذَا ٱلرَّسُولِ يَأۡكُلُ ٱلطَّعَامَ وَ يَمۡشِي فِي ٱلۡأَسۡوَاقِ لَوۡلَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مَلَكٞ فَيَكُونَ مَعَهُۥ نَذِيرًا
7و (مشركان) گفتند:« اين فرستاده را چه شده كه غذا مىخورد و در بازارها راه مىرود؟! چرا هيچ فرشتهاى به سوى او فرود نيامده تا همراه وى هشدارگرى باشد؟!
أَوۡ يُلۡقَىٰٓ إِلَيۡهِ كَنزٌ أَوۡ تَكُونُ لَهُۥ جَنَّةٞ يَأۡكُلُ مِنۡهَا وَ قَالَ ٱلظَّٰلِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلٗا مَّسۡحُورًا
8يا هيچ گنجى به سوى او افكنده نمىشود؛ يا براى او هيچ بوستانى نيست كه از (ميوه) آن بخورد؟! »و ستمكاران گفتند:« (شما) جز از مردى جادو زده پيروى نمىكنيد! »
ٱنظُرۡ كَيۡفَ ضَرَبُواْ لَكَ ٱلۡأَمۡثَٰلَ فَضَلُّواْ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ سَبِيلٗا
9بنگر چگونه براى تو مثلها زدند، و گمراه شدند، و (در نتيجه)، قدرت (پيدا كردن) هيچ راهى را ندارند!
تَبَارَكَ ٱلَّذِيٓ إِن شَآءَ جَعَلَ لَكَ خَيۡرٗا مِّن ذَٰلِكَ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ وَ يَجۡعَل لَّكَ قُصُورَۢا
10خجسته (و پايدار) است آن (خدايى) كه اگر بخواهد براى تو بهتر از اين [ها] قرار مىدهد: بوستانهايى كه نهرها از زير [درختان] ش روان است، و (نيز اگر بخواهد) قصرهايى براى تو قرار مىدهد.
بَلۡ كَذَّبُواْ بِٱلسَّاعَةِ وَ أَعۡتَدۡنَا لِمَن كَذَّبَ بِٱلسَّاعَةِ سَعِيرًا
11(اينها بهانه است.) بلكه آن [كافر] ان ساعت (رستاخيز) را دروغ انگاشتند، در حالى كه براى كسى كه ساعت (رستاخيز) را دروغ انگارد، شعله فروزان (آتش) ى را فراهم كردهايم!
إِذَا رَأَتۡهُم مِّن مَّكَانِۢ بَعِيدٖ سَمِعُواْ لَهَا تَغَيُّظٗا وَ زَفِيرٗا
12هنگامى كه (دوزخ) آنان را از مكانى دور ببيند، خشم و خروشى از آن مىشنوند!
وَ إِذَآ أُلۡقُواْ مِنۡهَا مَكَانٗا ضَيِّقٗا مُّقَرَّنِينَ دَعَوۡاْ هُنَالِكَ ثُبُورٗا
13و هنگامى كه در جاى تنگى از آن افكنده شوند، در حالى كه نزديك به همديگر (بسته شدها) ند، در آنجا (واويلا مىگويند و) هلاكت مىخواهند!
لَّا تَدۡعُواْ ٱلۡيَوۡمَ ثُبُورٗا وَٰحِدٗا وَ ٱدۡعُواْ ثُبُورٗا كَثِيرٗا
14(به آنان گفته مىشود:) امروز يك بار (واويلا مگوييد و) هلاكت نخواهيد، بسيار (واويلا بگوييد و) هلاكت بخواهيد!
قُلۡ أَذَٰلِكَ خَيۡرٌ أَمۡ جَنَّةُ ٱلۡخُلۡدِ ٱلَّتِي وُعِدَ ٱلۡمُتَّقُونَ كَانَتۡ لَهُمۡ جَزَآءٗ وَ مَصِيرٗا
15(اى پيامبر) بگو:« آيا اين (دوزخ) بهتر است يا بهشت ماندگارى كه به پارسايان (خود نگهدار) وعده داده شده، در حالى كه پاداش و فرجامى براى آنان است؟ »
لَّهُمۡ فِيهَا مَا يَشَآءُونَ خَٰلِدِينَ كَانَ عَلَىٰ رَبِّكَ وَعۡدٗا مَّسُۡٔولٗا
16تنها براى آنان آنچه را كه بخواهند در آنجا هست، در حالى كه ماندگارند؛ وعدهاى مورد درخواست كه بر عهده پروردگار توست.
وَ يَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ وَ مَا يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَقُولُ ءَأَنتُمۡ أَضۡلَلۡتُمۡ عِبَادِي هَٰٓؤُلَآءِ أَمۡ هُمۡ ضَلُّواْ ٱلسَّبِيلَ
17و (ياد كن) روزى را كه آنان و آنچه را جز خدا مىپرستند گردآورى مىكند، و (به معبودانشان) مىگويد:« آيا شما اين بندگان مرا گمراه كرديد يا خود، راه را گم كردند؟! »
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ مَا كَانَ يَنۢبَغِي لَنَآ أَن نَّتَّخِذَ مِن دُونِكَ مِنۡ أَوۡلِيَآءَ وَ لَٰكِن مَّتَّعۡتَهُمۡ وَ ءَابَآءَهُمۡ حَتَّىٰ نَسُواْ ٱلذِّكۡرَ وَ كَانُواْ قَوۡمَۢا بُورٗا
18(در پاسخ) مىگويند:« منزهى تو! هرگز براى ما شايسته نبود كه جز تو سرپرستانى برگزينيم، و ليكن آنان و پدرانشان را (از نعمتها) برخوردار نمودى تا اينكه ياد (تو) را فراموش كردند، و گروهى هلاك شده گشتند. »
فَقَدۡ كَذَّبُوكُم بِمَا تَقُولُونَ فَمَا تَسۡتَطِيعُونَ صَرۡفٗا وَ لَا نَصۡرٗا وَ مَن يَظۡلِم مِّنكُمۡ نُذِقۡهُ عَذَابٗا كَبِيرٗا
19و بيقين (معبودانتان) شما را در مورد آنچه مىگوييد تكذيب كردند؛ و (در نتيجه) قدرت هيچ گونه برگرداندن (عذاب) و يارى كردن (خود) را نداريد. و هر كس از شما ستم كند، عذابى بزرگ به او مىچشانيم!
وَ مَآ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّآ إِنَّهُمۡ لَيَأۡكُلُونَ ٱلطَّعَامَ وَ يَمۡشُونَ فِي ٱلۡأَسۡوَاقِ وَ جَعَلۡنَا بَعۡضَكُمۡ لِبَعۡضٖ فِتۡنَةً أَتَصۡبِرُونَ وَ كَانَ رَبُّكَ بَصِيرٗا
20و پيش از تو (كسى) از فرستادگان را نفرستاديم، مگر اينكه قطعا آنان غذا مىخوردند و در بازارها راه مىرفتند؛ و برخى شما را [وسيله] آزمايشى براى برخى [ديگر] قرار داديم، آيا شكيبايى مىكنيد؟ در حالى كه پروردگار تو بيناست.