فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَذَبَ عَلَى ٱللَّهِ وَ كَذَّبَ بِٱلصِّدۡقِ إِذۡ جَآءَهُۥٓ أَلَيۡسَ فِي جَهَنَّمَ مَثۡوٗى لِّلۡكَٰفِرِينَ
32كيست ظالمتر از آنكه بر خدا دروغ گويد و كلام راست را تكذيب كند، آيا در جهنم كافران را اقامتگاه نيست؟
وَ ٱلَّذِي جَآءَ بِٱلصِّدۡقِ وَ صَدَّقَ بِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُتَّقُونَ
33آنكه كلام راست را آورده و آن را تصديق كرده، آنها متقيان مىباشند.
لَهُم مَّا يَشَآءُونَ عِندَ رَبِّهِمۡ ذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
34براى آنهاست نزد پروردگارشان آنچه مىخواهند، پاداش نيكوكاران چنين است
لِيُكَفِّرَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ أَسۡوَأَ ٱلَّذِي عَمِلُواْ وَ يَجۡزِيَهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
35تا خدا بدترين عملى را كه كردهاند از آنها تكفير كند، و اجرشان را در مقابل بهترين كارى كه مىكردند عطا فرمايد.
أَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِكَافٍ عَبۡدَهُۥ وَ يُخَوِّفُونَكَ بِٱلَّذِينَ مِن دُونِهِۦ وَ مَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنۡ هَادٖ
36آيا خدا به بندهاش كفايت كننده نيست؟ تو را با كسانى جز خدا مىترسانند، هر كه خدا اضلالش كند، هدايت كنندهاى ندارد.
وَ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن مُّضِلٍّ أَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِعَزِيزٖ ذِي ٱنتِقَامٖ
37و هر كه خدا هدايتش نمايد گمراه كنندهاى ندارد، آيا خدا، توانا و صاحب انتقام نيست؟
وَ لَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُ قُلۡ أَفَرَءَيۡتُم مَّا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ إِنۡ أَرَادَنِيَ ٱللَّهُ بِضُرٍّ هَلۡ هُنَّ كَٰشِفَٰتُ ضُرِّهِۦٓ أَوۡ أَرَادَنِي بِرَحۡمَةٍ هَلۡ هُنَّ مُمۡسِكَٰتُ رَحۡمَتِهِۦ قُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ يَتَوَكَّلُ ٱلۡمُتَوَكِّلُونَ
38و اگر از آنها بپرسى آسمانها و زمين را كدام كسى آفريده است، حتما و يقينا خواهند گفت: الله. بگو: خبرم دهيد از آنچه جز خدا مىخوانيد، اگر خدا بر من ضررى بخواهد آيا آنها زايل كننده ضرر خدا هستند؟ يا اگر رحمتى برايم اراده كند آيا آنها باز دارنده رحمت خدا هستند؟ بگو: خدا مرا كافى است توكل كنندگان بر او توكل مىكنند.
قُلۡ يَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواْ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ إِنِّي عَٰمِلٞ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
39بگو: اى قوم آنچه توان داريد بكنيد، من نيز عمل مىكنم، به زودى مىدانيد.
مَن يَأۡتِيهِ عَذَابٞ يُخۡزِيهِ وَ يَحِلُّ عَلَيۡهِ عَذَابٞ مُّقِيمٌ
40كيست كه عذاب به او مىآيد و خوارش مىكند و عذاب دائم بر او وارد مىشود.
إِنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ لِلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ فَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ فَلِنَفۡسِهِۦ وَ مَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَا وَ مَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٍ
41ما بر تو اين كتاب حق را براى مردم نازل كرديم، هر كه هدايت بپذيرد به نفع خودش است و هر كه گمراه شود بر عليه خود مىشود، تو بر آنها وكيل نيستى.
ٱللَّهُ يَتَوَفَّى ٱلۡأَنفُسَ حِينَ مَوۡتِهَا وَ ٱلَّتِي لَمۡ تَمُتۡ فِي مَنَامِهَا فَيُمۡسِكُ ٱلَّتِي قَضَىٰ عَلَيۡهَا ٱلۡمَوۡتَ وَ يُرۡسِلُ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمًّى إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
42خدا ارواح را به وقت مردن ابدان، تحويل مىگيرد، و آنكه بدنش نمرده به وقت خواب تحويل مىگيرد، آن را كه مرگش را خواسته است، نگاه مىدارد، ديگرى را تا اجل معين رها مىكند، در اين، نشانههايى است براى قومى كه تفكر مىكنند.
أَمِ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ شُفَعَآءَ قُلۡ أَ وَ لَوۡ كَانُواْ لَا يَمۡلِكُونَ شَيۡٔٗا وَ لَا يَعۡقِلُونَ
43بلكه جز خدا شفيعانى گرفتهاند، بگو و هر چند كه چيزى را مالك نيستند و شعورى ندارند؟
قُل لِّلَّهِ ٱلشَّفَٰعَةُ جَمِيعٗا لَّهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ ثُمَّ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
44بگو: واسطه قرار دادن همهاش خاص خداست، حكومت آسمانها و زمين براى اوست سپس به سوى او بر مىگرديد.
وَ إِذَا ذُكِرَ ٱللَّهُ وَحۡدَهُ ٱشۡمَأَزَّتۡ قُلُوبُ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَ إِذَا ذُكِرَ ٱلَّذِينَ مِن دُونِهِۦٓ إِذَا هُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
45چون خدا بتنهايى ياد شود دلهاى كسانى كه به آخرت عقيده ندارند، تنگ مىشود و چون اصنام ياد شوند، آن وقت مسرور مىگردند.
قُلِ ٱللَّهُمَّ فَاطِرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ عَٰلِمَ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ أَنتَ تَحۡكُمُ بَيۡنَ عِبَادِكَ فِي مَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
46بگو: اى الله اى آفريننده آسمانها و زمين، اى داناى نهان و آشكار، تو ميان بندگانت در آنچه اختلاف مىكنند داورى مىكنى.
وَ لَوۡ أَنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَ مِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لَٱفۡتَدَوۡاْ بِهِۦ مِن سُوٓءِ ٱلۡعَذَابِ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَ بَدَا لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ مَا لَمۡ يَكُونُواْ يَحۡتَسِبُونَ
47اگر آنچه در زمين است و مثل آن براى ظالمان بود، حتما در مقابل (رهايى) از عذاب بد در روز قيامت عوض مىدادند، و آشكار مىشود بر ايشان از جانب خدا آنچه گمان نمىكنند.
وَ بَدَا لَهُمۡ سَئَِّاتُ مَا كَسَبُواْ وَ حَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
48و آشكار مىشود براى آنها و بالهاى آنچه كردهاند و عذابى كه استهزاء مىكردند آنها را احاطه مىنمايد.
فَإِذَا مَسَّ ٱلۡإِنسَٰنَ ضُرّٞ دَعَانَا ثُمَّ إِذَا خَوَّلۡنَٰهُ نِعۡمَةٗ مِّنَّا قَالَ إِنَّمَآ أُوتِيتُهُۥ عَلَىٰ عِلۡمِۢ بَلۡ هِيَ فِتۡنَةٞ وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
49چون به انسان بد حالى رسد، ما را مىخواند، آن گاه چون نعمتى به او عطا كرديم گويد: فقط روى علمى كه دارم داده شدهام بلكه آن امتحانى است، ليكن اكثر مردم نمىدانند.
قَدۡ قَالَهَا ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
50اين سخن را گذشتگان نيز گفتند ولى آنچه مىكردند كفايتشان نكرد.
فَأَصَابَهُمۡ سَئَِّاتُ مَا كَسَبُواْ وَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡ هَٰٓؤُلَآءِ سَيُصِيبُهُمۡ سَئَِّاتُ مَا كَسَبُواْ وَ مَا هُم بِمُعۡجِزِينَ
51و بالهاى اعمالشان به آنها رسيد، و بالهاى اعمال اهل مكه نيز به آنها مىرسد، آنها عاجز كننده خدا نيستند.
أَ وَ لَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَ يَقۡدِرُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
52آيا ندانستهاند كه خدا روزى را به هر كه خواهد بسط مىدهد و تنگ مىگيرد در آنچه گفته شد نشانههايى است براى قومى كه ايمان مىآورند.
قُلۡ يَٰعِبَادِيَ ٱلَّذِينَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَةِ ٱللَّهِ إِنَّ ٱللَّهَ يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
53بگو: اى بندگان من كه بر نفس خود اسراف كردهايد از رحمت خدا نااميد نباشيد، خدا همه گناهان را مىآمرزد كه او آمرزنده و مهربان است.
وَ أَنِيبُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّكُمۡ وَ أَسۡلِمُواْ لَهُۥ مِن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَكُمُ ٱلۡعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ
54توبه كنيد به پروردگارتان و به او مطيع شويد، پيش از آنكه عذاب بطرف شما آيد كه ديگر يارى كرده نمىشويد.
وَ ٱتَّبِعُوٓاْ أَحۡسَنَ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَكُمُ ٱلۡعَذَابُ بَغۡتَةٗ وَ أَنتُمۡ لَا تَشۡعُرُونَ
55پيروى كنيد بهترين چيزى را كه از جانب خدايتان نازل شده، پيش از آنكه عذاب به ناگهان آيد حال آنكه نمىدانيد.
أَن تَقُولَ نَفۡسٞ يَٰحَسۡرَتَىٰ عَلَىٰ مَا فَرَّطتُ فِي جَنۢبِ ٱللَّهِ وَ إِن كُنتُ لَمِنَ ٱلسَّٰخِرِينَ
56(مبادا كه بعد از رسيدن عذاب) كسى بگويد: اى تأسف بر آنچه در طاعت خدا كوتاهى كرده و از مسخره گران شدم.
أَوۡ تَقُولَ لَوۡ أَنَّ ٱللَّهَ هَدَىٰنِي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُتَّقِينَ
57يا بگويد: اگر خدا هدايتم مىكرد از اهل تقوى مىبودم.
أَوۡ تَقُولَ حِينَ تَرَى ٱلۡعَذَابَ لَوۡ أَنَّ لِي كَرَّةٗ فَأَكُونَ مِنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
58يا چون عذاب را به بيند بگويد: اى كاش برگشتى داشتم و از نيكوكاران مىشدم.
بَلَىٰ قَدۡ جَآءَتۡكَ ءَايَٰتِي فَكَذَّبۡتَ بِهَا وَ ٱسۡتَكۡبَرۡتَ وَ كُنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
59بلى آيات من به طرف تو آمد، آنها را تكذيب كردى و تكبر نمودى و از كافران شدى.
وَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ تَرَى ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ عَلَى ٱللَّهِ وُجُوهُهُم مُّسۡوَدَّةٌ أَلَيۡسَ فِي جَهَنَّمَ مَثۡوٗى لِّلۡمُتَكَبِّرِينَ
60روز قيامت خواهى ديد كه چهرههاى آنان كه به خدا دروغ بستهاند، سياه است، آيا در جهنم متكبران را اقامتگاه نيست؟
وَ يُنَجِّي ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ بِمَفَازَتِهِمۡ لَا يَمَسُّهُمُ ٱلسُّوٓءُ وَ لَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
61(ولى) خدا اهل تقوى را به سبب فوزشان نجات مىدهد، عذابى به آنها نمىرسد محزون نمىشوند.
ٱللَّهُ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ وَ هُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٞ
62خدا آفريننده همه اشياء و او بر هر چيز وكيل است.
لَّهُۥ مَقَالِيدُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بَِٔايَٰتِ ٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
63خزائن آسمانها و زمين خاص اوست، آنان كه به آيات خدا كافر شدهاند، جز زيانكار نيستند.
قُلۡ أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَأۡمُرُوٓنِّيٓ أَعۡبُدُ أَيُّهَا ٱلۡجَٰهِلُونَ
64بگو اى نادانها آيا فرمان مىدهيد كه جز خدا را بندگى كنم؟!!
وَ لَقَدۡ أُوحِيَ إِلَيۡكَ وَ إِلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكَ لَئِنۡ أَشۡرَكۡتَ لَيَحۡبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
65بر تو و بر پيامبران پيش از تو وحى شده هر آينه اگر شرك آورى يقينا عملت باطل شده و حتما از زيانكاران مىشوى.
بَلِ ٱللَّهَ فَٱعۡبُدۡ وَ كُن مِّنَ ٱلشَّٰكِرِينَ
66بلكه خدا را بندگى كن و از شكرگذاران باش.
وَ مَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦ وَ ٱلۡأَرۡضُ جَمِيعٗا قَبۡضَتُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَ ٱلسَّمَٰوَٰتُ مَطۡوِيَّٰتُۢ بِيَمِينِهِۦ سُبۡحَٰنَهُۥ وَ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
67خدا را لايق شناختناش نشناختند با آنكه زمين همهاش روز قيامت تحت تسلط خداست آسمانها با قدرت او پيچيده مىشوند.
وَ نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا مَن شَآءَ ٱللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخۡرَىٰ فَإِذَا هُمۡ قِيَامٞ يَنظُرُونَ
68در صور دميده مىشود، هر كه در آسمانها و زمين هستند مىميرند، مگر كسى كه خدا خواهد، آن گاه دميدن ديگر دميده مىشود كه همه ايستاده و نگاه مىكنند.
وَ أَشۡرَقَتِ ٱلۡأَرۡضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَ وُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ وَ جِاْيٓءَ بِٱلنَّبِيِّۧنَ وَ ٱلشُّهَدَآءِ وَ قُضِيَ بَيۡنَهُم بِٱلۡحَقِّ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
69زمين با نور پروردگارش روشن مىگردد، نامه عمل در ميان گذاشته مىشود، پيامبران و گواهان آورده مىشوند و ميان مردم به حق، داورى مىگردد، مردم مظلوم نمىگردند.
وَ وُفِّيَتۡ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا عَمِلَتۡ وَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَا يَفۡعَلُونَ
70به هر كس آنچه كرده است به طور كامل داده مىشود خدا به آنچه مردم مىكنند داناست.
وَ سِيقَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِلَىٰ جَهَنَّمَ زُمَرًا حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوهَا فُتِحَتۡ أَبۡوَٰبُهَا وَ قَالَ لَهُمۡ خَزَنَتُهَآ أَلَمۡ يَأۡتِكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَتۡلُونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِ رَبِّكُمۡ وَ يُنذِرُونَكُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَا قَالُواْ بَلَىٰ وَ لَٰكِنۡ حَقَّتۡ كَلِمَةُ ٱلۡعَذَابِ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
71كافران فوج فوج به طرف جهنم سوق مىشوند چون به كنار جهنم رسيدند درهاى آن باز مىشود مأموران آن گويند آيا پيامبرانى از شما به سوى شما نيامدند؟ كه آيات خدا را بر شما تلاوت مىكردند و از ملاقات اين روزتان انذار مىنمودند؟ گويند: آرى، ليكن وعده عذاب بر كافران حتمى شد.
قِيلَ ٱدۡخُلُوٓاْ أَبۡوَٰبَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَا فَبِئۡسَ مَثۡوَى ٱلۡمُتَكَبِّرِينَ
72گفته شود: داخل درهاى جهنم شويد، در آن پيوسته خواهيد بود، جايگاه متكبران بد است.
وَ سِيقَ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ رَبَّهُمۡ إِلَى ٱلۡجَنَّةِ زُمَرًا حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوهَا وَ فُتِحَتۡ أَبۡوَٰبُهَا وَ قَالَ لَهُمۡ خَزَنَتُهَا سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡ طِبۡتُمۡ فَٱدۡخُلُوهَا خَٰلِدِينَ
73و اهل تقوى فوج فوج به طرف بهشت سوق شوند، چون به كنار بهشت رسند در حالى كه درهاى آن باز شده و مأموران آن گويند: سلام شما راست. پاك شديد، به طور جاودان داخل شويد.
وَ قَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي صَدَقَنَا وَعۡدَهُۥ وَ أَوۡرَثَنَا ٱلۡأَرۡضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ ٱلۡجَنَّةِ حَيۡثُ نَشَآءُ فَنِعۡمَ أَجۡرُ ٱلۡعَٰمِلِينَ
74گويند: حمد خدا راست كه وعده خويش را بر ما راست كرد، زمين جنت را به ارثمان گذاشت از هر كجا خواهيم مكان مىگيريم، پاداش اهل عمل خوب است.
وَ تَرَى ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ حَآفِّينَ مِنۡ حَوۡلِ ٱلۡعَرۡشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَ قُضِيَ بَيۡنَهُم بِٱلۡحَقِّ وَ قِيلَ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
75مىبينى ملائكه را كه در اطراف عرش، آن را احاطه كردهاند، تسبيح و حمد مىكنند، ميان مردم به حق داورى مىشود، گفته شود: حمد خدا راست كه رب العالمين است.
سوره غافر
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ حمٓ
1بنام خداى رحمان رحيم؛ حاء ميم.
تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
2اين كتاب از جانب خداى توانا و دانا نازل شده است.
غَافِرِ ٱلذَّنۢبِ وَ قَابِلِ ٱلتَّوۡبِ شَدِيدِ ٱلۡعِقَابِ ذِي ٱلطَّوۡلِ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ إِلَيۡهِ ٱلۡمَصِيرُ
3(خدايى كه) آمرزنده گناه و پذيرنده توبه، سخت عذاب، صاحب نعمت طولانى است جز او معبودى نيست، بازگشت به سوى اوست.
مَا يُجَٰدِلُ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَلَا يَغۡرُرۡكَ تَقَلُّبُهُمۡ فِي ٱلۡبِلَٰدِ
4در آيات خدا مجادله نميكند مگر آنان كه حق را انكار كردهاند، تصرفشان (در كارها) در ديارشان تو را نفريبد.
كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ وَ هَمَّتۡ كُلُّ أُمَّةِۢ بِرَسُولِهِمۡ لِيَأۡخُذُوهُ وَ جَٰدَلُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّ فَأَخَذۡتُهُمۡ فَكَيۡفَ كَانَ عِقَابِ
5پيش از اهل مكه، قوم نوح و بعد از آنها، احزاب شرك، آيات خدا را تكذيب كردند و هر امت قصد كرد تا پيامبرش را بگيرد، با باطل مجادله كردند تا حق را با آن ساقط كنند آنها را گرفتم، عقاب من چگونه بود؟
وَ كَذَٰلِكَ حَقَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ
6اين چنين عذاب پروردگارت بر كافران قطعى شد كه آنها اهل آتش هستند.
ٱلَّذِينَ يَحۡمِلُونَ ٱلۡعَرۡشَ وَ مَنۡ حَوۡلَهُۥ يُسَبِّحُونَ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ وَ يَسۡتَغۡفِرُونَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ رَبَّنَا وَسِعۡتَ كُلَّ شَيۡءٖ رَّحۡمَةٗ وَ عِلۡمٗا فَٱغۡفِرۡ لِلَّذِينَ تَابُواْ وَ ٱتَّبَعُواْ سَبِيلَكَ وَ قِهِمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِيمِ
7ملائكهاى كه عرش را حمل مىكنند و ملائكهاى كه در اطراف آنند، خدا را تسبيح و حمد مىگويند و باو ايمان مىآورند و براى اهل ايمان آمرزش مىخواهند كه خدايا به هر چيز با رحمت و علم احاطه كردهاى، بيامرز كسانى را كه به سوى تو برگشته و تابع راه تو شدهاند و آنها را از عذاب جحيم حفظ كن.
رَبَّنَا وَ أَدۡخِلۡهُمۡ جَنَّٰتِ عَدۡنٍ ٱلَّتِي وَعَدتَّهُمۡ وَ مَن صَلَحَ مِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَ أَزۡوَٰجِهِمۡ وَ ذُرِّيَّٰتِهِمۡ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
8پروردگارا داخلشان كن به بهشتهاى جاويدان و كسانى را كه صلاحيت دارند از پدران و همسران و فرزندان آنان، كه فقط تو، توانا و حكيمى.
وَ قِهِمُ ٱلسَّئَِّاتِ وَ مَن تَقِ ٱلسَّئَِّاتِ يَوۡمَئِذٖ فَقَدۡ رَحِمۡتَهُۥ وَ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
9آنها را از وبالها حفظ كن، هر كه را كه در آن روز از عذابها حفظ كنى مورد رحمت قرار دادهاى، فوز عظيم همانست.
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُنَادَوۡنَ لَمَقۡتُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُ مِن مَّقۡتِكُمۡ أَنفُسَكُمۡ إِذۡ تُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلۡإِيمَٰنِ فَتَكۡفُرُونَ
10آنان كه كافر شدهاند، روز قيامت ندا مىشوند كه غضب خدا بزرگتر است از غضبتان به خودتان، وقتى كه به ايمان دعوت مىشديد و انكار مىكرديد.
قَالُواْ رَبَّنَآ أَمَتَّنَا ٱثۡنَتَيۡنِ وَ أَحۡيَيۡتَنَا ٱثۡنَتَيۡنِ فَٱعۡتَرَفۡنَا بِذُنُوبِنَا فَهَلۡ إِلَىٰ خُرُوجٖ مِّن سَبِيلٖ
11گويند. پروردگارا ما را دو دفعه ميراندى و دو بار زنده كردى، به گناهانمان اقرار كرديم، آيا براى خروج از آتش راهى هست؟
ذَٰلِكُم بِأَنَّهُۥٓ إِذَا دُعِيَ ٱللَّهُ وَحۡدَهُۥ كَفَرۡتُمۡ وَ إِن يُشۡرَكۡ بِهِۦ تُؤۡمِنُواْ فَٱلۡحُكۡمُ لِلَّهِ ٱلۡعَلِيِّ ٱلۡكَبِيرِ
12اين عذاب براى آنست كه چون خدا به تنهايى ياد مىشد كافر مىشديد و چون به خدا شرك آورده مىشد قبول مىكرديد، پس حكم درباره شما خاص خداى والا و بزرگ است.
هُوَ ٱلَّذِي يُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَ يُنَزِّلُ لَكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ رِزۡقٗا وَ مَا يَتَذَكَّرُ إِلَّا مَن يُنِيبُ
13او كسى است كه آيات خويش را به شما نشان مىدهد و از آسمان براى شما آب نازل مىكند، (با اين گفتهها) پند نمىگيرد مگر آنكه به خدا انابه مىكند.
فَٱدۡعُواْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ وَ لَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
14پس خدا را بخوانيد در حالى كه عبادت را خاص او كردهايد هر چند كافران را خوش نيايد.
رَفِيعُ ٱلدَّرَجَٰتِ ذُو ٱلۡعَرۡشِ يُلۡقِي ٱلرُّوحَ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ لِيُنذِرَ يَوۡمَ ٱلتَّلَاقِ
15او داراى درجات بالا رفته و صاحب حكومت است روحى را كه از كار اوست القاء مىكند بر آنكه از بندگانش مىخواهد تا بيم دهد از روز لقاء الله.
يَوۡمَ هُم بَٰرِزُونَ لَا يَخۡفَىٰ عَلَى ٱللَّهِ مِنۡهُمۡ شَيۡءٞ لِّمَنِ ٱلۡمُلۡكُ ٱلۡيَوۡمَ لِلَّهِ ٱلۡوَٰحِدِ ٱلۡقَهَّارِ
16روزى كه مردم آشكار هستند، چيزى از آنها بر خدا پوشيده نمىماند، امروز حكومت خاص كيست؟ خاص خداى يگانه و غالب است.
ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۢ بِمَا كَسَبَتۡ لَا ظُلۡمَ ٱلۡيَوۡمَ إِنَّ ٱللَّهَ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
17امروز هر كس با آنچه كرده مجازات مىشود امروز ظلمى نيست، خدا سريع الحساب است.
وَ أَنذِرۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡأٓزِفَةِ إِذِ ٱلۡقُلُوبُ لَدَى ٱلۡحَنَاجِرِ كَٰظِمِينَ مَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ حَمِيمٖ وَ لَا شَفِيعٖ يُطَاعُ
18انذار كن مردم را از روز نزديك، وقتى كه دلها كنار حنجرههاست، ظالمان را دوستى و شفاعتگر مقبول القولى نيست.
يَعۡلَمُ خَآئِنَةَ ٱلۡأَعۡيُنِ وَ مَا تُخۡفِي ٱلصُّدُورُ
19خدا خيانت چشمها را و آنچه را كه سينهها پنهان مىدارد، مىداند.
وَ ٱللَّهُ يَقۡضِي بِٱلۡحَقِّ وَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ لَا يَقۡضُونَ بِشَيۡءٍ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
20خدا به حق داورى مىكند، كسانى كه جز خدا هستند هيچ داورى نتوانند، خدا فقط او شنوا و بيناست.
أَ وَ لَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ كَانُواْ مِن قَبۡلِهِمۡ كَانُواْ هُمۡ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗ وَ ءَاثَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ بِذُنُوبِهِمۡ وَ مَا كَانَ لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن وَاقٖ
21آيا در زمين سفر نكردهاند تا بنگرند، چطور شد عاقبت آنان كه پيش از آنها بودند، از اهل مكه در نيرو و آثار قويتر بودند، خدا آنها را با گناهانشان گرفت، نگهدارندهاى از عذاب خدا براى آنها نبود.
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَانَت تَّأۡتِيهِمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَكَفَرُواْ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ إِنَّهُۥ قَوِيّٞ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
22اين عذاب بدان جهت بود كه پيامبرانشان براى آنها معجزات آوردند، ولى آنها انكار كردند، پس خدا با گناهانشان گرفت، كه خدا توانا و سخت عذاب است.
وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ بَِٔايَٰتِنَا وَ سُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
23موسى را با آيات خويش و حجت آشكار فرستاديم.
إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَ هَٰمَٰنَ وَ قَٰرُونَ فَقَالُواْ سَٰحِرٞ كَذَّابٞ
24به سوى فرعون و هامان و قارون، گفتند: او جادوگر دروغگويى است.
فَلَمَّا جَآءَهُم بِٱلۡحَقِّ مِنۡ عِندِنَا قَالُواْ ٱقۡتُلُوٓاْ أَبۡنَآءَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ وَ ٱسۡتَحۡيُواْ نِسَآءَهُمۡ وَ مَا كَيۡدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ
25چون حق از سوى ما به آنها آمد، گفتند: بكشيد كسانى را كه به او ايمان آوردهاند و دخترانشان را زنده نگاه داريد، جمله كافران در تباهى است.
وَ قَالَ فِرۡعَوۡنُ ذَرُونِيٓ أَقۡتُلۡ مُوسَىٰ وَ لۡيَدۡعُ رَبَّهُۥٓ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُبَدِّلَ دِينَكُمۡ أَوۡ أَن يُظۡهِرَ فِي ٱلۡأَرۡضِ ٱلۡفَسَادَ
26فرعون گفت: بگذاريد موسى را بكشم، و خدايش را بخواند، من بيم دارم كه دين شما را تغيير دهد و يا در اين زمين شورش بپا دارد.
وَ قَالَ مُوسَىٰٓ إِنِّي عُذۡتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُم مِّن كُلِّ مُتَكَبِّرٖ لَّا يُؤۡمِنُ بِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ
27موسى گفت: من پناه مىبرم به پروردگار خودم و خداى شما از هر متكبرى كه به روز حساب ايمان نمىآورد.
وَ قَالَ رَجُلٞ مُّؤۡمِنٞ مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَكۡتُمُ إِيمَٰنَهُۥٓ أَتَقۡتُلُونَ رَجُلًا أَن يَقُولَ رَبِّيَ ٱللَّهُ وَ قَدۡ جَآءَكُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ مِن رَّبِّكُمۡ وَ إِن يَكُ كَٰذِبٗا فَعَلَيۡهِ كَذِبُهُۥ وَ إِن يَكُ صَادِقٗا يُصِبۡكُم بَعۡضُ ٱلَّذِي يَعِدُكُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَنۡ هُوَ مُسۡرِفٞ كَذَّابٞ
28مردى مؤمن از آل فرعون كه ايمان خويش را مخفى مىداشت، گفت آيا مىكشيد مردى را به علت آنكه مىگويد: الله رب من است و به شما معجزات آورده؟ اگر دروغگو باشد دروغش او را بس است و اگر راستگو باشد بعضى از آنچه وعده مىدهد به شما خواهد رسيد ...
يَٰقَوۡمِ لَكُمُ ٱلۡمُلۡكُ ٱلۡيَوۡمَ ظَٰهِرِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَمَن يَنصُرُنَا مِنۢ بَأۡسِ ٱللَّهِ إِن جَآءَنَا قَالَ فِرۡعَوۡنُ مَآ أُرِيكُمۡ إِلَّا مَآ أَرَىٰ وَ مَآ أَهۡدِيكُمۡ إِلَّا سَبِيلَ ٱلرَّشَادِ
29اى قوم امروز حكومت در زمين به طور غلبه، شمار است، چه كسى ما را از عذاب خدا يارى مىكند اگر بيايد؟ فرعون گفت: شما را اشاره نمىكنم مگر به آنكه صواب مىبينم ...
وَ قَالَ ٱلَّذِيٓ ءَامَنَ يَٰقَوۡمِ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُم مِّثۡلَ يَوۡمِ ٱلۡأَحۡزَابِ
30آنكه ايمان آورده بود گفت: اى قوم من، بر شما از عذابى مانند روز احزاب بيم دارم.
مِثۡلَ دَأۡبِ قَوۡمِ نُوحٖ وَ عَادٖ وَ ثَمُودَ وَ ٱلَّذِينَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ وَ مَا ٱللَّهُ يُرِيدُ ظُلۡمٗا لِّلۡعِبَادِ
31مانند جريان قوم نوح و عاد و ثمود و كسانى كه بعد از آنها بودند، خدا بر بندگان ظلم نمىخواهد.
وَ يَٰقَوۡمِ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ يَوۡمَ ٱلتَّنَادِ
32واى قوم، من مىترسم بر شما از روز قيامت.
يَوۡمَ تُوَلُّونَ مُدۡبِرِينَ مَا لَكُم مِّنَ ٱللَّهِ مِنۡ عَاصِمٖ وَ مَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنۡ هَادٖ
33روزى كه پشتكنان بر مىگرديد، از عذاب خدا نگهدارندهاى نداريد، هر كه خدا اضلالش كند، هدايت كنندهاى ندارد.
وَ لَقَدۡ جَآءَكُمۡ يُوسُفُ مِن قَبۡلُ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا زِلۡتُمۡ فِي شَكّٖ مِّمَّا جَآءَكُم بِهِۦ حَتَّىٰٓ إِذَا هَلَكَ قُلۡتُمۡ لَن يَبۡعَثَ ٱللَّهُ مِنۢ بَعۡدِهِۦ رَسُولٗا كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ مَنۡ هُوَ مُسۡرِفٞ مُّرۡتَابٌ
34پيش از موسى، يوسف براى شما معجزات آورد، پيوسته در نبوت او شك كرديد، چون از دنيا رفت گفتيد: ديگر خدا پيامبرى مبعوث نخواهد كرد، بدينسان خدا هر متجاوز شكاك را گمراه مىكند.
ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بِغَيۡرِ سُلۡطَٰنٍ أَتَىٰهُمۡ كَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ وَ عِندَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ قَلۡبِ مُتَكَبِّرٖ جَبَّارٖ
35كسانى كه در آيات خدا بدون دليل مجادله مىكنند، آن مجادله پيش خدا و مؤمنان بسيار مبغوض است، اين چنين خدا بر قلب هر متكبر ستمگر مهر مىزند.
وَ قَالَ فِرۡعَوۡنُ يَٰهَٰمَٰنُ ٱبۡنِ لِي صَرۡحٗا لَّعَلِّيٓ أَبۡلُغُ ٱلۡأَسۡبَٰبَ
36فرعون گفت: اى هامان براى من عمارت بلندى بساز تا به راهها برسم
أَسۡبَٰبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ فَأَطَّلِعَ إِلَىٰٓ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَ إِنِّي لَأَظُنُّهُۥ كَٰذِبٗا وَ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِفِرۡعَوۡنَ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ وَ صُدَّ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَ مَا كَيۡدُ فِرۡعَوۡنَ إِلَّا فِي تَبَابٖ
37راههاى آسمانها تا به معبود موسى مطلع شوم، من او را دروغگو گمان دارم، اين چنين كار بدش به فرعون مزين گرديد و از راه حق باز داشته شد، حيله فرعون جز در خسران نيست.
وَ قَالَ ٱلَّذِيٓ ءَامَنَ يَٰقَوۡمِ ٱتَّبِعُونِ أَهۡدِكُمۡ سَبِيلَ ٱلرَّشَادِ
38آنكه ايمان آورده بود، گفت: اى قوم من، از من تبعيت كنيد تا به راه كمال هدايتتان كنم.
يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا مَتَٰعٞ وَ إِنَّ ٱلۡأٓخِرَةَ هِيَ دَارُ ٱلۡقَرَارِ
39اى قوم من: اين زندگى دنيا متاع اندكى است، (اما) آخرت همو خانه پايدار است.
مَنۡ عَمِلَ سَيِّئَةٗ فَلَا يُجۡزَىٰٓ إِلَّا مِثۡلَهَا وَ مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَ هُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ يُرۡزَقُونَ فِيهَا بِغَيۡرِ حِسَابٖ
40هر كه عمل بد كند، مجازات نمىشود مگر به قدر آن و هر كه عمل خوب انجام دهد مرد باشد يا زن در حالى كه مؤمن است، آنها داخل بهشت مىشوند و بىحساب پاداش داده مىشوند
وَ يَٰقَوۡمِ مَا لِيٓ أَدۡعُوكُمۡ إِلَى ٱلنَّجَوٰةِ وَ تَدۡعُونَنِيٓ إِلَى ٱلنَّارِ
41و اى قوم من، مرا چه شده كه شما را به نجات مىخوانم و شما مرا به آتش مىخوانيد.
تَدۡعُونَنِي لِأَكۡفُرَ بِٱللَّهِ وَ أُشۡرِكَ بِهِۦ مَا لَيۡسَ لِي بِهِۦ عِلۡمٞ وَ أَنَا۠ أَدۡعُوكُمۡ إِلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡغَفَّٰرِ
42مرا مىخوانيد كه به خدا كافر شوم و به او شريك قرار دهم چيزى را كه به آن دليلى ندارم و من شما را به سوى خداى توانا و آمرزنده مىخوانم.
لَا جَرَمَ أَنَّمَا تَدۡعُونَنِيٓ إِلَيۡهِ لَيۡسَ لَهُۥ دَعۡوَةٞ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ لَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أَنَّ مَرَدَّنَآ إِلَى ٱللَّهِ وَ أَنَّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ هُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ
43ناچار آنچه مرا بدان مىخوانيد دعوتى در دنيا و آخرت ندارد، بازگشت ما به سوى خداست اهل اسراف فقط اهل آتشند.
فَسَتَذۡكُرُونَ مَآ أَقُولُ لَكُمۡ وَ أُفَوِّضُ أَمۡرِيٓ إِلَى ٱللَّهِ إِنَّ ٱللَّهَ بَصِيرُۢ بِٱلۡعِبَادِ
44به زودى آنچه را كه مىگويم ياد مىآوريد، من كارم را به خدا واگذار مىكنم كه خدا به بندگان بيناست.
فَوَقَىٰهُ ٱللَّهُ سَئَِّاتِ مَا مَكَرُواْ وَ حَاقَ بَِٔالِ فِرۡعَوۡنَ سُوٓءُ ٱلۡعَذَابِ
45خدا او را از بديهاى مكرشان نگاه داشت و عذاب بد، آل فرعون را احاطه نمود
ٱلنَّارُ يُعۡرَضُونَ عَلَيۡهَا غُدُوّٗا وَ عَشِيّٗا وَ يَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ أَدۡخِلُوٓاْ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ أَشَدَّ ٱلۡعَذَابِ
46(آن عذاب) آتشى است كه بامداد و شامگاه به آن نشان داده شوند و روزى كه قيامت بر پا مىشود و آل فرعون را به اشد عذاب داخل كنيد.
وَ إِذۡ يَتَحَآجُّونَ فِي ٱلنَّارِ فَيَقُولُ ٱلضُّعَفَٰٓؤُاْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُوٓاْ إِنَّا كُنَّا لَكُمۡ تَبَعٗا فَهَلۡ أَنتُم مُّغۡنُونَ عَنَّا نَصِيبٗا مِّنَ ٱلنَّارِ
47يادآور كه در آتش با هم محاجه كنند، ضعفاء به مستكبران گويند: ما به شما تابع بوديم آيا مقدارى از آتش را از ما كفايت مىكنيد؟
قَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُوٓاْ إِنَّا كُلّٞ فِيهَآ إِنَّ ٱللَّهَ قَدۡ حَكَمَ بَيۡنَ ٱلۡعِبَادِ
48مستكبران گويند: ما همه در آتش هستيم خدا ميان بندگان حكم كرده است.
وَ قَالَ ٱلَّذِينَ فِي ٱلنَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ يُخَفِّفۡ عَنَّا يَوۡمٗا مِّنَ ٱلۡعَذَابِ
49آنان كه در آتشند به خازنان جهنم گويند: پروردگارتان را بخوانيد تا روزى مقدارى از آتش را از ما تخفيف دهد.
قَالُوٓاْ أَ وَ لَمۡ تَكُ تَأۡتِيكُمۡ رُسُلُكُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ قَالُواْ بَلَىٰ قَالُواْ فَٱدۡعُواْ وَ مَا دُعَٰٓؤُاْ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٍ
50گويند: آيا پيامبرانتان آيات روشن را براى شما نياوردند؟ گويند آرى، ملائكه گويند: پس بخوانيد، دعاى كافران جز در ضلال نخواهد بود.
إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ يَوۡمَ يَقُومُ ٱلۡأَشۡهَٰدُ
51ما پيامبران و اهل ايمان را در زندگى دنيا و روزى كه گواهان بر مىخيزند يارى مىكنيم
يَوۡمَ لَا يَنفَعُ ٱلظَّٰلِمِينَ مَعۡذِرَتُهُمۡ وَ لَهُمُ ٱللَّعۡنَةُ وَ لَهُمۡ سُوٓءُ ٱلدَّارِ
52روزى كه ظالمان را معذرتشان سودى ندهد، آنها راست لعنت خدا و آنها راست خانه بد.
وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡهُدَىٰ وَ أَوۡرَثۡنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱلۡكِتَٰبَ
53به موسى هدايت داديم و كتاب را بر بنى اسرائيل ارث گذاشتيم.
هُدٗى وَ ذِكۡرَىٰ لِأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
54هدايت و تذكر است براى خردمندان.
فَٱصۡبِرۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَ ٱسۡتَغۡفِرۡ لِذَنۢبِكَ وَ سَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ بِٱلۡعَشِيِّ وَ ٱلۡإِبۡكَٰرِ
55صبر كن كه وعده خدا حق است، براى گناه خود مغفرت بخواه، پروردگارت را تسبيح و حمد كن در عصر و بامداد.
إِنَّ ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بِغَيۡرِ سُلۡطَٰنٍ أَتَىٰهُمۡ إِن فِي صُدُورِهِمۡ إِلَّا كِبۡرٞ مَّا هُم بِبَٰلِغِيهِ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
56كسانى كه درباره آيات خدا مجادله مىكنند بىآنكه دليلى از جانب خدا آمده باشد، در سينهشان جز تكبر نيست، آنها بخواسته خود نمىرسند، به خدا پناه بر كه او شنوا و بيناست.
لَخَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ أَكۡبَرُ مِنۡ خَلۡقِ ٱلنَّاسِ وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
57خلقت آسمانها و زمين از خلقت انسان بزرگتر است، ليكن بيشتر مردم نمىدانند.
وَ مَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَ ٱلۡبَصِيرُ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَ لَا ٱلۡمُسِيٓءُ قَلِيلٗا مَّا تَتَذَكَّرُونَ
58نابينا و بينا برابر نيستند و برابر نيستند آنان كه ايمان آورده و عمل صالح انجام دادهاند و گناهكاران، بسيار كم متذكر مىشويد.
إِنَّ ٱلسَّاعَةَ لَأٓتِيَةٞ لَّا رَيۡبَ فِيهَا وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يُؤۡمِنُونَ
59حقا كه قيامت آمدنى است، شكى در آن نيست ليكن بيشتر مردم ايمان نمىآورند.
وَ قَالَ رَبُّكُمُ ٱدۡعُونِيٓ أَسۡتَجِبۡ لَكُمۡ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِي سَيَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
60پروردگارتان گفت. مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم، آنان كه از عبادت من تكبر مىكنند حتما ذليلانه داخل آتش مىشوند.
ٱللَّهُ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ لِتَسۡكُنُواْ فِيهِ وَ ٱلنَّهَارَ مُبۡصِرًا إِنَّ ٱللَّهَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
61خدا اوست كه شب را قرار داده تا در آن آرام گيريد، روز را روشن قرار داده است، خدا بر مردم صاحب كرم است ليكن بسيارى از مردم شكر نمىكنند.
ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
62آن الله پروردگار شماست، آفريننده همه اشياء است پس به كجا برگردانده مىشويد.
كَذَٰلِكَ يُؤۡفَكُ ٱلَّذِينَ كَانُواْ بَِٔايَٰتِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ
63اين چنين از حق برگردانده مىشوند، آنان كه دانسته آيات خدا را انكار مىكنند.
ٱللَّهُ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ قَرَارٗا وَ ٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَ صَوَّرَكُمۡ فَأَحۡسَنَ صُوَرَكُمۡ وَ رَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
64خدا همانست كه زمين را براى شما قرارگاه گردانيد و آسمان را بنائى كرد، شما را شكل داد، شكلتان را بهتر گردانيد و از پاكيزهها به شما روزى داد آن الله پروردگار شما و دائم الخير است ...
هُوَ ٱلۡحَيُّ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ فَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
65فقط اوست زنده واقعى، جز او معبودى نيست، او را بخوانيد در حالى كه بندگى را مخصوص او كردهايد، حمد خداى رب العالمين راست.
قُلۡ إِنِّي نُهِيتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَمَّا جَآءَنِيَ ٱلۡبَيِّنَٰتُ مِن رَّبِّي وَ أُمِرۡتُ أَنۡ أُسۡلِمَ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
66بگو: من نهى شدهام از اينكه عبادت كنم آنان را كه جز خدا مىخوانيد، چون بينات از خدايم به من آمد، و مأمورم كه تسليم رب العالمين باشم.
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ مِنۡ عَلَقَةٖ ثُمَّ يُخۡرِجُكُمۡ طِفۡلٗا ثُمَّ لِتَبۡلُغُوٓاْ أَشُدَّكُمۡ ثُمَّ لِتَكُونُواْ شُيُوخٗا وَ مِنكُم مَّن يُتَوَفَّىٰ مِن قَبۡلُ وَ لِتَبۡلُغُوٓاْ أَجَلٗا مُّسَمّٗى وَ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
67خدا همانست كه شما را از خاكى سپس از آب صافى، سپس از خونى منعقد آفريد، سپس بصورت طفلان از شكم مادران خارج مىكند، سپس بزرگ ميكند تا به جوانى برسيد و سپس پيران باشيد، بعضى از شما از پيش مىميرند.
هُوَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَ يُمِيتُ فَإِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
68اوست كه زنده ميكند و ميميراند، پس چون چيزى را اراده فرمايد به او مىگويد: باش، مىشود.
أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ أَنَّىٰ يُصۡرَفُونَ
69آيا نمىبينى كسانى را كه در آيات خدا مجادله مىكنند چطور از حق برگردانده مىشوند؟!
ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِٱلۡكِتَٰبِ وَ بِمَآ أَرۡسَلۡنَا بِهِۦ رُسُلَنَا فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ
70كسانى كه قرآن و آنچه را كه پيامبران خود را با آن نازل كردهايم تكذيب مىكنند به زودى عاقبت امر خود را مىدانند.
إِذِ ٱلۡأَغۡلَٰلُ فِيٓ أَعۡنَٰقِهِمۡ وَ ٱلسَّلَٰسِلُ يُسۡحَبُونَ
71وقتى كه غلها و زنجيرها در گردنهاى آنها باشد، كشيده مىشوند.
فِي ٱلۡحَمِيمِ ثُمَّ فِي ٱلنَّارِ يُسۡجَرُونَ
72در آب جوشان، سپس در آتش سرخ كرده شوند.
ثُمَّ قِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تُشۡرِكُونَ
73سپس گفته شود، كجاست آنچه شريك قرار مىداديد.
مِن دُونِ ٱللَّهِ قَالُواْ ضَلُّواْ عَنَّا بَل لَّمۡ نَكُن نَّدۡعُواْ مِن قَبۡلُ شَيۡٔٗا كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
74غير خدا را؟ گويند: از ما گم شدند، بلكه از پيش چيزى نمىخوانديم. اين چنين خدا كافران را گمراه مىكند.
ذَٰلِكُم بِمَا كُنتُمۡ تَفۡرَحُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَ بِمَا كُنتُمۡ تَمۡرَحُونَ
75اين عذاب براى آنست كه در زمين بدون حق شادى كرده و به علت آنچه تكبر مىكرديد.
ٱدۡخُلُوٓاْ أَبۡوَٰبَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَا فَبِئۡسَ مَثۡوَى ٱلۡمُتَكَبِّرِينَ
76داخل طبقات جهنم شويد، در آنها پيوستهايد بد است جايگاه متكبران.
فَٱصۡبِرۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ فَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعۡضَ ٱلَّذِي نَعِدُهُمۡ أَوۡ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيۡنَا يُرۡجَعُونَ
77صبر كن، كه وعده خدا حق است، پس اگر بعضى آنچه را از عذاب وعدهشان مىدهيم، به تو بنمايانيم يا تو را بميرانيم به سوى ما برگشته مىشوند.
وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلٗا مِّن قَبۡلِكَ مِنۡهُم مَّن قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ وَ مِنۡهُم مَّن لَّمۡ نَقۡصُصۡ عَلَيۡكَ وَ مَا كَانَ لِرَسُولٍ أَن يَأۡتِيَ بَِٔايَةٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِ فَإِذَا جَآءَ أَمۡرُ ٱللَّهِ قُضِيَ بِٱلۡحَقِّ وَ خَسِرَ هُنَالِكَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
78پيش از تو پيامبرانى فرستاديم، بعضى از آنها را بر تو حكايت كرديم و بعضى را بر تو حكايت نكرديم، هيچ پيامبرى را نيست كه آيهاى بياورد مگر به اذن خدا و چون امر خدا آيد، با حق قضاوت مىشود و اهل باطل به خسران مىافتند.
ٱللَّهُ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَنۡعَٰمَ لِتَرۡكَبُواْ مِنۡهَا وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
79خدا آنست كه چهار پايان را براى شما قرار داد تا بعضى را سوار و از بعضى بخوريد.
وَ لَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ وَ لِتَبۡلُغُواْ عَلَيۡهَا حَاجَةٗ فِي صُدُورِكُمۡ وَ عَلَيۡهَا وَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ تُحۡمَلُونَ
80شما را در آنها منافع ديگرى است و تا بر آنها به قصدى كه در ضمير داريد برسيد و بر آنها و بر كشتى حمل مىشويد.
وَ يُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ فَأَيَّ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ تُنكِرُونَ
81آيات خويش را بر شما مىنماياند، پس كدام آيهاى از آيات خدا را انكار مىكنيد؟!
أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ كَانُوٓاْ أَكۡثَرَ مِنۡهُمۡ وَ أَشَدَّ قُوَّةٗ وَ ءَاثَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
82آيا در زمين مسافرت نكردهاند تا به بينند عاقبت گذشتگان چه شد؟ آنها از اهل مكه زيادتر و نيرومندتر و پراثرتر بودند، ولى امكاناتشان از عذاب كفايتشان نكرد.
فَلَمَّا جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَرِحُواْ بِمَا عِندَهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ وَ حَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
83چون پيامبرانشان آيات روشن را براى آنها آوردند، به آنچه از علم نزد خود داشتند شاد شدند، عذابى را كه مسخره مىكردند آنها را گرفت.
فَلَمَّا رَأَوۡاْ بَأۡسَنَا قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَحۡدَهُۥ وَ كَفَرۡنَا بِمَا كُنَّا بِهِۦ مُشۡرِكِينَ
84چون عذاب ما را ديدند گفتند: به خدا به تنهايى ايمان آورديم و به آنچه شريك مىآورديم كافر شديم.
فَلَمۡ يَكُ يَنفَعُهُمۡ إِيمَٰنُهُمۡ لَمَّا رَأَوۡاْ بَأۡسَنَا سُنَّتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِي قَدۡ خَلَتۡ فِي عِبَادِهِۦ وَ خَسِرَ هُنَالِكَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
85ايمانشان به وقت ديدن عذاب نفع رساننده نبود، سنت خدا همين است كه در بندگانش گذشته است، آنجا كافران به خسران افتادند.
سوره فصّلت
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ حمٓ
1بنام خداى رحمان رحيم؛ حا، ميم،
تَنزِيلٞ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
2اين نامه از جانب خداى رحمن و رحيم نازل شده است.
كِتَٰبٞ فُصِّلَتۡ ءَايَٰتُهُۥ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا لِّقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
3كتابى است كه آيات آن به صورت قرآن روشن، بيان گرديده براى قومى كه مىفهمند.
بَشِيرٗا وَ نَذِيرٗا فَأَعۡرَضَ أَكۡثَرُهُمۡ فَهُمۡ لَا يَسۡمَعُونَ
4اين كتاب بشير و نذير است، اما اكثر مشركان اعراض كرده و گوش نمىدهند.
وَ قَالُواْ قُلُوبُنَا فِيٓ أَكِنَّةٖ مِّمَّا تَدۡعُونَآ إِلَيۡهِ وَ فِيٓ ءَاذَانِنَا وَقۡرٞ وَ مِنۢ بَيۡنِنَا وَ بَيۡنِكَ حِجَابٞ فَٱعۡمَلۡ إِنَّنَا عَٰمِلُونَ
5گفتند: دلهاى ما از آنچه ما را بدان مىخوانى در غلافى است، در گوشهايمان سنگينى هست ميان ما و تو حجابى وجود دارد، تلاش كن كه ما نيز تلاش خواهيم كرد.
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَٱسۡتَقِيمُوٓاْ إِلَيۡهِ وَ ٱسۡتَغۡفِرُوهُ وَ وَيۡلٞ لِّلۡمُشۡرِكِينَ
6بگو: من مثل شما بشرى هستم، به من وحى مىشود كه معبود شما، معبود واحدى است به گفته او استوار باشيد، و از او آمرزش بخواهيد، واى بر مشركان.
ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَ هُم بِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ كَٰفِرُونَ
7كه زكاة را نميدهند و به آخرت كافرند.
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُمۡ أَجۡرٌ غَيۡرُ مَمۡنُونٖ
8كسانى كه ايمان آورده و اعمال شايسته كردهاند براى آنهاست پاداش تمام ناشدنى.
قُلۡ أَئِنَّكُمۡ لَتَكۡفُرُونَ بِٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ فِي يَوۡمَيۡنِ وَ تَجۡعَلُونَ لَهُۥٓ أَندَادٗا ذَٰلِكَ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
9بگو: آيا شما كافر مىشويد به خدايى كه زمين را در دو روز آفريده و براى او شريكان قرار مىدهيد با آنكه او رب العالمين است؟!
وَ جَعَلَ فِيهَا رَوَٰسِيَ مِن فَوۡقِهَا وَ بَٰرَكَ فِيهَا وَ قَدَّرَ فِيهَآ أَقۡوَٰتَهَا فِيٓ أَرۡبَعَةِ أَيَّامٖ سَوَآءٗ لِّلسَّآئِلِينَ
10در زمين از بالاى آن، كوههاى ثابت قرار داد و در آن فائده مداوم نهاد، و اقوات آن را، در چهار روز برابر با نيازمندان، تقدير نمود.
ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ وَ هِيَ دُخَانٞ فَقَالَ لَهَا وَ لِلۡأَرۡضِ ٱئۡتِيَا طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا قَالَتَآ أَتَيۡنَا طَآئِعِينَ
11سپس به آسمان پرداخت كه به شكل دود بود، به آن و به زمين گفت: به كار افتيد با ميل يا اجبار، گفتند: آمديم با رغبت.
فَقَضَىٰهُنَّ سَبۡعَ سَمَٰوَاتٖ فِي يَوۡمَيۡنِ وَ أَوۡحَىٰ فِي كُلِّ سَمَآءٍ أَمۡرَهَا وَ زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِمَصَٰبِيحَ وَ حِفۡظٗا ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
12آنها را هفت آسمان كرد و در هر آسمان كار مخصوص آن را تفهيم نمود، آسمان نزديك را با چراغها زينت داديم، و حفظ كرديم اين است ساخته خداى توانا و دانا.
فَإِنۡ أَعۡرَضُواْ فَقُلۡ أَنذَرۡتُكُمۡ صَٰعِقَةٗ مِّثۡلَ صَٰعِقَةِ عَادٖ وَ ثَمُودَ
13پس اگر اعراض كردند، بگو شما را مىترسانم از عذابى مانند عذاب قوم عاد و ثمود.
إِذۡ جَآءَتۡهُمُ ٱلرُّسُلُ مِنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ وَ مِنۡ خَلۡفِهِمۡ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّا ٱللَّهَ قَالُواْ لَوۡ شَآءَ رَبُّنَا لَأَنزَلَ مَلَٰٓئِكَةٗ فَإِنَّا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
14ياد آر كه پيامبران از پيش و پس آنها آمدند، كه بندگى نكنيد جز خدا را، گفتند: اگر خدا مىخواست پيامبر بفرستد، ملائكه مىفرستاد ما به آنچه فرستاده شدهايد كافريم.
فَأَمَّا عَادٞ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَ قَالُواْ مَنۡ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ ٱلَّذِي خَلَقَهُمۡ هُوَ أَشَدُّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗ وَ كَانُواْ بَِٔايَٰتِنَا يَجۡحَدُونَ
15اما عاد، در زمين تكبر كردند و گفتند: كيست نيرومندتر از ما؟ آيا ندانسته بودند خدايى كه خلقشان كرده از آنها نيرومندتر است؟ آيات ما را دانسته انكار مىكردند.
فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا صَرۡصَرٗا فِيٓ أَيَّامٖ نَّحِسَاتٖ لِّنُذِيقَهُمۡ عَذَابَ ٱلۡخِزۡيِ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ لَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَخۡزَىٰ وَ هُمۡ لَا يُنصَرُونَ
16بر آنها بادى پر صدا در روزهاى شوم. فرستاديم تا عذاب ذليل كننده را در دنيا به آنها بچشانيم، عذاب آخرت ذليل كنندهتر است و يارى كرده نمىشوند.
وَ أَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيۡنَٰهُمۡ فَٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡعَمَىٰ عَلَى ٱلۡهُدَىٰ فَأَخَذَتۡهُمۡ صَٰعِقَةُ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡهُونِ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
17اما ثمود هدايتشان كرديم، كورى را بر هدايت برگزيدند، عذاب خوار كننده آنها را گرفت به جهت آنچه مىكردند.
وَ نَجَّيۡنَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ كَانُواْ يَتَّقُونَ
18(ولى) كسانى را كه ايمان آورده و تقوى مىكردند نجات داديم.
وَ يَوۡمَ يُحۡشَرُ أَعۡدَآءُ ٱللَّهِ إِلَى ٱلنَّارِ فَهُمۡ يُوزَعُونَ
19يا دآر روزى را كه دشمنان خدا به طرف آتش جمع گرديده و از تفرق باز داشته شوند.
حَتَّىٰٓ إِذَا مَا جَآءُوهَا شَهِدَ عَلَيۡهِمۡ سَمۡعُهُمۡ وَ أَبۡصَٰرُهُمۡ وَ جُلُودُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
20تا چون به كنار آتش آمدند، گوشهايشان و چشمهايشان و پوستهايشان به آنچه مىكردهاند گواهى دهند.
وَ قَالُواْ لِجُلُودِهِمۡ لِمَ شَهِدتُّمۡ عَلَيۡنَا قَالُوٓاْ أَنطَقَنَا ٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَنطَقَ كُلَّ شَيۡءٖ وَ هُوَ خَلَقَكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
21به پوستهاى خود گويند: چرا بر عليه ما گواهى داديد؟ گويند خدايى كه همه اشياء را به سخن در آورده ما را به سخن در آورد.
وَ مَا كُنتُمۡ تَسۡتَتِرُونَ أَن يَشۡهَدَ عَلَيۡكُمۡ سَمۡعُكُمۡ وَ لَآ أَبۡصَٰرُكُمۡ وَ لَا جُلُودُكُمۡ وَ لَٰكِن ظَنَنتُمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَا يَعۡلَمُ كَثِيرٗا مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
22نبوديد خودتان را مستور كنيد از اينكه گوشها و چشمها و پوستهايتان بر شما شهادت دهند، ليكن گمان مىكرديد كه خدا بسيارى از آنچه را كه مىكنيد نمىداند.
وَ ذَٰلِكُمۡ ظَنُّكُمُ ٱلَّذِي ظَنَنتُم بِرَبِّكُمۡ أَرۡدَىٰكُمۡ فَأَصۡبَحۡتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
23اين گمانى كه به خدايتان كرديد، هلاكتان كرد تا از زيانكاران شديد.
فَإِن يَصۡبِرُواْ فَٱلنَّارُ مَثۡوٗى لَّهُمۡ وَ إِن يَسۡتَعۡتِبُواْ فَمَا هُم مِّنَ ٱلۡمُعۡتَبِينَ
24اگر صبر كنند، آتش جايگاه آنهاست و اگر خوشنودى خواهند مقبول العذر نخواهند بود
وَ قَيَّضۡنَا لَهُمۡ قُرَنَآءَ فَزَيَّنُواْ لَهُم مَّا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَ مَا خَلۡفَهُمۡ وَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَ ٱلۡإِنسِ إِنَّهُمۡ كَانُواْ خَٰسِرِينَ
25براى آنها قرينانى عوض گرفتيم كه اعمال حال و گذشتهشان را خوب جلوه دادند، وعده عذاب بر آنها حتمى شد، در امتهايى كه پيش از آنها گذشتهاند از جن و انس، آنها زيانكاران بودند.
وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَا تَسۡمَعُواْ لِهَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ وَ ٱلۡغَوۡاْ فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَغۡلِبُونَ
26كافران گفتند: به اين قرآن گوش ندهيد و در آن لغو داخل كنيد تا غالب شويد.
فَلَنُذِيقَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَذَابٗا شَدِيدٗا وَ لَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَسۡوَأَ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
27يقينا به آنان كه كافر شدهاند عذاب شديدى را مىچشانيم و يقينا در مقابل بدترين كارشان مجازاتشان مىكنيم.
ذَٰلِكَ جَزَآءُ أَعۡدَآءِ ٱللَّهِ ٱلنَّارُ لَهُمۡ فِيهَا دَارُ ٱلۡخُلۡدِ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ بَِٔايَٰتِنَا يَجۡحَدُونَ
28اين است كيفر دشمنان خدا كه آتش است، آنها را در آتش خانه ابدى است، مجازاتى است در مقابل انكارشان آيات ما را.
وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ رَبَّنَآ أَرِنَا ٱلَّذَيۡنِ أَضَلَّانَا مِنَ ٱلۡجِنِّ وَ ٱلۡإِنسِ نَجۡعَلۡهُمَا تَحۡتَ أَقۡدَامِنَا لِيَكُونَا مِنَ ٱلۡأَسۡفَلِينَ
29كفار در آخرت گويند: پروردگارا آن دو از جن و انس را كه ما را گمراه كردند نشانمان بده تا آن دو را زير پا بگذاريم تا از پائينترها گردند.
إِنَّ ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَ لَا تَحۡزَنُواْ وَ أَبۡشِرُواْ بِٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ
30آنان كه گفتهاند: پروردگار ما الله است و سپس در آن استوار ماندهاند، ملائكه بر آنها نازل مىشود كه نترسيد و محزون نباشيد و مژده باد شما را به بهشتى كه وعده مىشديد.
نَحۡنُ أَوۡلِيَآؤُكُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ وَ لَكُمۡ فِيهَا مَا تَشۡتَهِيٓ أَنفُسُكُمۡ وَ لَكُمۡ فِيهَا مَا تَدَّعُونَ
31ما اولياء شما هستيم در دنيا و آخرت شما را در آخرت هر آنچه دلتان مىخواهد هست و شما راست هر آنچه مىخواهيد.
نُزُلٗا مِّنۡ غَفُورٖ رَّحِيمٖ
32آماده شدهاى است از جانب آمرزنده مهربان
وَ مَنۡ أَحۡسَنُ قَوۡلٗا مِّمَّن دَعَآ إِلَى ٱللَّهِ وَ عَمِلَ صَٰلِحٗا وَ قَالَ إِنَّنِي مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
33كيست نيكو گفتارتر از آنكه به سوى خدا مىخواند و كار نيك مىكند و مىگويد: من از مسلمانانم؟
وَ لَا تَسۡتَوِي ٱلۡحَسَنَةُ وَ لَا ٱلسَّيِّئَةُ ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ فَإِذَا ٱلَّذِي بَيۡنَكَ وَ بَيۡنَهُۥ عَدَٰوَةٞ كَأَنَّهُۥ وَلِيٌّ حَمِيمٞ
34خصلت خوب با خصلت بد برابر نيست با خصلت خوب خصلت بد را دفع كن آن گاه آنكه ميان او و تو عداوت هست گويى دوست مهربان است.
وَ مَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَ مَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٖ
35اين صفت داده نمىشود مگر صابران را و داده نمىشود مگر آنكه بهره كافى از عقل دارد.
وَ إِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ نَزۡغٞ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
36اگر وسوسهكنندهاى از شيطان تو را وسوسه كند، به خدا پناه ببر كه او شنوا و داناست.
وَ مِنۡ ءَايَٰتِهِ ٱلَّيۡلُ وَ ٱلنَّهَارُ وَ ٱلشَّمۡسُ وَ ٱلۡقَمَرُ لَا تَسۡجُدُواْ لِلشَّمۡسِ وَ لَا لِلۡقَمَرِ وَ ٱسۡجُدُواْ لِلَّهِ ٱلَّذِي خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
37از آيات خداست شب و روز و آفتاب و ماه، عبادت نكنيد آفتاب و ماه را عبادت كنيد خداى را كه آنها را آفريده است اگر مىخواهيد معبود واقعى را بندگى كنيد.
فَإِنِ ٱسۡتَكۡبَرُواْ فَٱلَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ يُسَبِّحُونَ لَهُۥ بِٱلَّيۡلِ وَ ٱلنَّهَارِ وَ هُمۡ لَا يَسَۡٔمُونَ
38اگر بزرگى كردند، آنان كه نزد پروردگار تو هستند، شب و روز او را تسبيح مىكنند و ملول نمىشوند.
وَ مِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنَّكَ تَرَى ٱلۡأَرۡضَ خَٰشِعَةٗ فَإِذَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡهَا ٱلۡمَآءَ ٱهۡتَزَّتۡ وَ رَبَتۡ إِنَّ ٱلَّذِيٓ أَحۡيَاهَا لَمُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰٓ إِنَّهُۥ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
39از آيات خداست كه مىبينى زمين آرام و بيحركت است و چون آبى بر آن نازل كرديم تكان مىخورد و بالا مىآيد، خدايى كه آن را زنده كرده زنده كننده مردههاست و او بر هر چيز قادر است.
إِنَّ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا لَا يَخۡفَوۡنَ عَلَيۡنَآ أَفَمَن يُلۡقَىٰ فِي ٱلنَّارِ خَيۡرٌ أَم مَّن يَأۡتِيٓ ءَامِنٗا يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ ٱعۡمَلُواْ مَا شِئۡتُمۡ إِنَّهُۥ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ
40كسانى كه در آيات ما انحراف وارد مىكنند بر ما مخفى نمىمانند، آيا آنكه به آتش انداخته مىشود با آنكه در روز قيامت ايمن مىآيد يكى است؟ بگو هر چه مىخواهيد بكنيد، خدا به آنچه مىكنيد بيناست.
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلذِّكۡرِ لَمَّا جَآءَهُمۡ وَ إِنَّهُۥ لَكِتَٰبٌ عَزِيزٞ
41كسانى كه به قرآن كافر شدهاند (در آتشند) قرآن كتاب توانايى است.
لَّا يَأۡتِيهِ ٱلۡبَٰطِلُ مِنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَ لَا مِنۡ خَلۡفِهِۦ تَنزِيلٞ مِّنۡ حَكِيمٍ حَمِيدٖ
42باطل به او راه نمىيابد در حال حاضر و نه در آينده، نازل شده است از جانب خداى حكيم و پسنديده.
مَّا يُقَالُ لَكَ إِلَّا مَا قَدۡ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِن قَبۡلِكَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغۡفِرَةٖ وَ ذُو عِقَابٍ أَلِيمٖ
43به تو گفته نمىشود مگر آنچه به پيامبران پيش از تو گفته شده است، پروردگار تو صاحب آمرزش و صاحب عذاب دردناك است.
وَ لَوۡ جَعَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا أَعۡجَمِيّٗا لَّقَالُواْ لَوۡلَا فُصِّلَتۡ ءَايَٰتُهُۥٓ ءَا۬عۡجَمِيّٞ وَ عَرَبِيّٞ قُلۡ هُوَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ هُدٗى وَ شِفَآءٞ وَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ فِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٞ وَ هُوَ عَلَيۡهِمۡ عَمًى أُوْلَٰٓئِكَ يُنَادَوۡنَ مِن مَّكَانِۢ بَعِيدٖ
44اگر قرآن را غير فصيح قرار مىداديم، مىگفتند چرا آياتش تبيين نشده است؟ آيا كتاب غير فصيح و مردم فصيح؟! بگو: آن براى آنان كه ايمان مىآورند هدايت و شفاست و، آنان كه تسليم نمىشوند قرآن براى آنها كورى است، آنها از جاى دور صدا مىشوند.
وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ فَٱخۡتُلِفَ فِيهِ وَ لَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيۡنَهُمۡ وَ إِنَّهُمۡ لَفِي شَكّٖ مِّنۡهُ مُرِيبٖ
45به موسى تورات را داديم در آن اختلاف شد اگر وعده مهلت از خدا نگذشته بود، ميان آنها حكم به هلاك مىشد، يهود از تورات در شك بزرگى هستند.
مَّنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦ وَ مَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَا وَ مَا رَبُّكَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ
46هر كه كار نيك كند براى خودش است و هر كه بد كند بر عليه خود مىباشد، خداى تو به بندگان ظالم نيست.