علم به قيامت (و لحظه وقوع آن) تنها به خدا بازمىگردد؛ هيچ ميوهاى از غلاف خود خارج نمىشود، و هيچ زنى باردار نمىگردد و وضع حمل نمىكند مگر به علم او؛ و آن روز كه آنها را ندا مىدهد (و مىگويد:) كجايند شريكانى كه براى من مىپنداشتيد؟! مىگويند: « (پروردگارا!) ما عرضه داشتيم كه هيچ گواهى بر گفته خود نداريم!»
و همه معبودانى را كه قبلا مىخواندند محو و گم مىشوند؛ و مىدانند هيچ گريزگاهى ندارند!
انسان هرگز از تقاضاى نيكى (و نعمت) خسته نمىشود؛ و هر گاه شر و بدى به او رسد، بسيار مأيوس و نوميد مىگردد!
و هر گاه او را رحمتى از سوى خود بعد از ناراحتى كه به او رسيده بچشانيم مىگويد: «اين بخاطر شايستگى و استحقاق من بوده، و گمان نمىكنم قيامت برپا شود؛ و (بفرض كه قيامتى باشد،) هر گاه بسوى پروردگارم بازگردانده شوم، براى من نزد او پاداشهاى نيك است. ما كافران را از اعمالى كه انجام دادهاند (بزودى) آگاه خواهيم كرد و از عذاب شديد به آنها مىچشانيم.
و هر گاه به انسان (غافل و بىخبر) نعمت دهيم، روى مىگرداند و به حال تكبر از حق دور مىشود؛ ولى هر گاه مختصر ناراحتى به او رسد، تقاضاى فراوان و مستمر (براى بر طرف شدن آن) دارد!
بگو: «به من خبر دهيد اگر اين قرآن از سوى خداوند باشد و شما به آن كافر شويد، چه كسى گمراهتر خواهد بود از كسى كه در مخالفت شديدى قرار دارد؟!
به زودى نشانههاى خود را در اطراف جهان و در درون جانشان به آنها نشان مىدهيم تا براى آنان آشكار گردد كه او حق است؛ آيا كافى نيست كه پروردگارت بر همه چيز شاهد و گواه است؟!
آگاه باشيد كه آنها از لقاى پروردگارشان در شك و ترديدند؛ و آگاه باشيد كه خداوند به همه چيز احاطه دارد!
سوره الشوری
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ حم.
عسق.
اين گونه خداوند عزيز و حكيم به تو و پيامبرانى كه پيش از تو بودند وحى مىكند.
آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است از آن اوست؛ و او بلندمرتبه و بزرگ است!
نزديك است آسمانها (بخاطر نسبتهاى نارواى مشركان) از بالا متلاشى شوند و فرشتگان پيوسته تسبيح و حمد پروردگارشان را بجا مىآورند و براى كسانى كه در زمين هستند استغفار مىكنند؛ آگاه باشيد خداوند آمرزنده و مهربان است.
كسانى كه غير خدا را ولى خود انتخاب كردند، خداوند حساب همه اعمال آنها را نگه مىدارد؛ و تو مأمور نيستى كه آنان را مجبور به قبول حق كنى!
و اين گونه قرآنى عربى [فصيح و گويا] را بر تو وحى كرديم تا «أم القرى» [مكه] و مردم پيرامون آن را انذار كنى و آنها را از روزى كه همه خلايق در آن روز جمع مىشوند و شك و ترديد در آن نيست بترسانى؛ گروهى در بهشتند و گروهى در آتش سوزان!
و اگر خدا مىخواست همه آنها را امت واحدى قرار مىداد (و به زور هدايت مىكرد، ولى هدايت اجبارى سودى ندارد)؛ اما خداوند هر كس را بخواهد در رحمتش وارد مىكند، و براى ظالمان ولى و ياورى نيست.
آيا آنها غير از خدا را ولى خود برگزيدند؟! در حالى كه «ولى» فقط خداوند است و اوست كه مردگان را زنده مىكند، و اوست كه بر هر چيزى تواناست!
در هر چيز اختلاف كنيد، داوريش با خداست؛ اين است خداوند، پروردگار من، بر او توكل كردهام و به سوى او بازمىگردم!
او آفريننده آسمانها و زمين است و از جنس شما همسرانى براى شما قرار داد و جفتهايى از چهارپايان آفريد؛ و شما را به اين وسيله [بوسيله همسران] زياد مى كند؛ هيچ چيز همانند او نيست و او شنوا و بيناست!
كليدهاى آسمانها و زمين از آن اوست؛ روزى را براى هر كس بخواهد گسترش مى دهد يا محدود مىسازد؛ او به همه چيز داناست.
آيينى را براى شما تشريع كرد كه به نوح توصيه كرده بود؛ و آنچه را بر تو وحى فرستاديم و به ابراهيم و موسى و عيسى سفارش كرديم اين بود كه: دين را برپا داريد و در آن تفرقه ايجاد نكنيد! و بر مشركان گران است آنچه شما آنان را به سويش دعوت مى كنيد! خداوند هر كس را بخواهد برمىگزيند، و كسى را كه به سوى او بازگردد هدايت مىكند.
آنان پراكنده نشدند مگر بعد از آنكه علم و آگاهى به سراغشان آمد؛ و اين تفرقه جويى بخاطر انحراف از حق (و عداوت و حسد) بود؛ و اگر فرمانى از سوى پروردگارت صادر نشده بود كه تا سرآمد معينى (زنده و آزاد) باشند، در ميان آنها داورى مىشد؛ و كسانى كه بعد از آنها وارثان كتاب شدند نسبت به آن در شك و ترديدند، شكى همراه با بدبينى!
پس به همين خاطر تو نيز آنان را به سوى اين آيين واحد الهى دعوت كن و آن چنان كه مأمور شدهاى استقامت نما، و از هوى و هوسهاى آنان پيروى مكن، و بگو: «به هر كتابى كه خدا نازل كرده ايمان آوردهام و مأمورم در ميان شما عدالت كنم؛ خداوند پروردگار ما و شماست؛ نتيجه اعمال ما از آن ما است و نتيجه اعمال شما از آن شما، خصومت شخصى در ميان ما نيست؛ و خداوند ما و شما را در يك جا جمع مىكند، و بازگشت (همه) به سوى اوست!»
كسانى كه (از روى لجاجت) درباره خدا بعد از پذيرفتن (و ايمان به) او، محاجه مى كنند، دليلشان نزد پروردگارشان باطل و بىپايه است؛ و غضب بر آنهاست و عذابى شديد دارند.
خداوند كسى است كه كتاب را بحق نازل كرد و ميزان (سنجش حق و باطل و خبر قيامت) را نيز؛ تو چه مىدانى شايد ساعت (قيام قيامت) نزديك باشد!
كسانى كه به قيامت ايمان ندارند درباره آن شتاب مىكنند؛ ولى آنها كه ايمان آوردهاند پيوسته از آن هراسانند، و مىدانند آن حق است؛ آگاه باشيد كسانى كه در قيامت ترديد مىكنند، در گمراهى عميقى هستند.
خداوند نسبت به بندگانش لطف (و آگاهى) دارد؛ هر كس را بخواهد روزى مىدهد و او قوى و شكستناپذير است!
كسى كه زراعت آخرت را بخواهد، به كشت او بركت و افزايش مىدهيم و بر محصولش مىافزاييم؛ و كسى كه فقط كشت دنيا را بطلبد، كمى از آن به او مىدهيم اما در آخرت هيچ بهرهاى ندارد!
آيا معبودانى دارند كه بىاذن خداوند آيينى براى آنها ساختهاند؟! اگر مهلت معينى براى آنها نبود، در ميانشان داورى مىشد (و دستور عذاب صادر مىگشت) و براى ظالمان عذاب دردناكى است!
(در آن روز) ستمگران را مىبينى كه از اعمالى كه انجام دادهاند سخت بيمناكند، ولى آنها را فرامىگيرد! اما كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادهاند در باغهاى بهشتند و هر چه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنها فراهم است؛ اين است فضل (و بخشش) بزرگ!
اين همان چيزى است كه خداوند بندگانش را كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند به آن نويد مىدهد! بگو: «من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمىكنم جز دوستداشتن نزديكانم [اهل بيتم]؛ و هر كس كار نيكى انجام دهد، بر نيكىاش مىافزاييم؛ چرا كه خداوند آمرزنده و سپاسگزار است.
آيا مىگويند: «او بر خدا دروغ بسته است»؟! در حالى كه اگر خدا بخواهد بر قلب تو مهر مىنهد (و اگر خلاف بگويى قدرت اظهار اين آيات را از تو مىگيرد) و باطل را محو مىكند و حق را بفرمانش پابرجا مىسازد؛ چرا كه او از آنچه درون سينههاست آگاه است.
او كسى است كه توبه را از بندگانش مىپذيرد و بديها را مىبخشد، و آنچه را انجام مىدهيد مىداند.
و درخواست كسانى را كه ايمان آورده و كارهاى نيك انجام دادهاند مىپذيرد و از فضل خود بر آنها مىافزايد؛ اما براى كافران عذاب شديدى است!
هر گاه خداوند روزى را براى بندگانش وسعت بخشد، در زمين طغيان و ستم مىكنند؛ از اين رو بمقدارى كه مىخواهد (و مصلحت مىداند) نازل مىكند، كه نسبه به بندگانش آگاه و بيناست!
او كسى است كه باران سودمند را پس از آنكه مأيوس شدند نازل مىكند و رحمت خويش را مىگستراند؛ و او ولى و (سرپرست) و ستوده است!
و از آيات اوست آفرينش آسمانها و زمين و آنچه از جنبندگان در آنها منتشر نموده؛ و او هر گاه بخواهد بر جمع آنها تواناست!
هر مصيبتى به شما رسد بخاطر اعمالى است كه انجام دادهايد، و بسيارى را نيز عفو مىكند!
و شما هرگز نمىتوانيد در زمين از قدرت خداوند فرار كنيد؛ و غير از خدا هيچ ولى و ياورى براى شما نيست.
از نشانههاى او كشتيهايى است كه در دريا همچون كوهها به نظر مىرسند!
اگر او اراده كند، باد را ساكن مىسازد تا آنها بر پشت دريا بىحركت بمانند؛ در اين نشانههايى است براى هر صبركننده شكرگزار!
يا اگر بخواهد آنها را بخاطر اعمالى كه سرنشينانش مرتكب شدهاند نابود مىسازد؛ و در عين حال بسيارى را مىبخشد.
كسانى كه در آيات ما مجادله مىكنند بدانند هيچ گريزگاهى ندارند!
آنچه به شما عطا شده متاع زودگذر زندگى دنياست، و آنچه نزد خداست براى كسانى كه ايمان آورده و بر پروردگارشان توكل مىكنند بهتر و پايدارتر است.
همان كسانى كه از گناهان بزرگ و اعمال زشت اجتناب مىورزند، و هنگامى كه خشمگين شوند عفو مىكنند.
و كسانى كه دعوت پروردگارشان را اجابت كرده و نماز را برپا مىدارند و كارهايشان به صورت مشورت در ميان آنهاست و از آنچه به آنها روزى دادهايم انفاق مىكنند،
و كسانى كه هر گاه ستمى به آنها رسد، (تسليم ظلم نمىشوند و) يارى مىطلبند!
كيفر بدى، مجازاتى است همانند آن؛ و هر كس عفو و اصلاح كند، پاداش او با خداست؛ خداوند ظالمان را دوست ندارد!
و كسى كه بعد از مظلوم شدن يارى طلبد، ايرادى بر او نيست؛
ايراد و مجازات بر كسانى است كه به مردم ستم مىكنند و در زمين بناحق ظلم روا مىدارند؛ براى آنان عذاب دردناكى است!
اما كسانى كه شكيبايى و عفو كنند، اين از كارهاى پرارزش است!
كسى را كه خدا گمراه كند، ولى و ياورى جز او نخواهد داشت؛ و ظالمان را (روز قيامت) مىبينى هنگامى كه عذاب الهى را مشاهده مىكنند ميگويند: «آيا راهى به سوى بازگشت (و جبران) وجود دارد؟!»
و آنها را مىبينى كه بر آتش عرضه مىشوند در حالى كه از شدت مذلت خاشعند و زير چشمى (به آن) نگاه مىكنند؛ و كسانى كه ايمان آوردهاند مىگويند: «زيانكاران واقعى آنانند كه خود و خانواده خويش را روز قيامت از دست دادهاند؛ آگاه باشيد كه ظالمان (آن روز) در عذاب دائمند!»
آنها جز خدا اوليا و ياورانى ندارند كه ياريشان كنند؛ و هر كس را خدا گمراه سازد، هيچ راه نجاتى براى او نيست!
اجابت كنيد دعوت پروردگار خود را پيش از آنكه روزى فرا رسد كه بازگشتى براى آن در برابر اراده خدا نيست؛ و در آن روز، نه پناهگاهى داريد و نه مدافعى!
و اگر روىگردان شوند (غمگين مباش)، ما تو را حافظ آنان (و مأمور اجبارشان) قرار ندادهايم؛ وظيفه تو تنها ابلاغ رسالت است! و هنگامى كه ما رحمتى از سوى خود به انسان بچشانيم به آن دلخوش مىشود، و اگر بلايى بخاطر اعمالى كه انجام دادهاند به آنها رسد (به كفران مىپردازند)، چرا كه انسان بسيار كفرانكننده است!
مالكيت و حاكميت آسمانها و زمين از آن خداست؛ هر چه را بخواهد مىآفريند؛ به هر كس اراده كند دختر مىبخشد و به هر كس بخواهد پسر،
يا (اگر بخواهد) پسر و دختر- هر دو- را براى آنان جمع ميكند و هر كس را بخواهد عقيم مىگذارد؛ زيرا كه او دانا و قادر است.
و شايسته هيچ انسانى نيست كه خدا با او سخن گويد، مگر از راه وحى يا از پشت حجاب، يا رسولى مىفرستد و بفرمان او آنچه را بخواهد وحى مىكند؛ چرا كه او بلندمقام و حكيم است!
همان گونه (كه بر پيامبران پيشين وحى فرستاديم) بر تو نيز روحى را بفرمان خود وحى كرديم؛ تو پيش از اين نمىدانستى كتاب و ايمان چيست (و از محتواى قرآن آگاه نبودى)؛ ولى ما آن را نورى قرار داديم كه بوسيله آن هر كس از بندگان خويش را بخواهيم هدايت مىكنيم؛ و تو مسلما به سوى راه راست هدايت مىكنى.
راه خداوندى كه تمامى آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است از آن اوست؛ آگاه باشيد كه همه كارها تنها بسوى خدا بازمىگردد!
سوره الزخرف
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ حم.
سوگند به كتاب مبين (و روشنگر)،
كه ما آن را قرآنى فصيح و عربى قرار داديم، شايد شما (آن را) درك كنيد!
و آن در «أم الكتاب» [لوح محفوظ] نزد ما بلندپايه و استوار است!
آيا اين ذكر [قرآن] را از شما بازگيريم بخاطر اينكه قومى اسرافكاريد؟!
چه بسيار پيامبرانى كه (براى هدايت) در ميان اقوام پيشين فرستاديم؛
ولى هيچ پيامبرى به سوى آنها نمىآمد مگر اينكه او را استهزا مىكردند.
ولى ما كسانى را كه نيرومندتر از آنها بودند هلاك كرديم، و داستان پيشينيان گذشت.
هر گاه از آنان بپرسى: «چه كسى آسمانها و زمين را آفريده است؟» مسلما مىگويند: «خداوند قادر و دانا آنها را آفريده است»!
همان كسى كه زمين را محل آرامش شما قرار داد، و براى شما در آن راههايى آفريد باشد، كه هدايت شويد (و به مقصد برسيد)!
همان كسى كه از آسمان آبى فرستاد بمقدار معين، و بوسيله آن سرزمين مرده را حيات بخشيديم؛ همين گونه (در قيامت از قبرها) شما را خارج مىسازند!
و همان كسى كه همه زوجها را آفريد، و براى شما از كشتيها و چهارپايان مركبهايى قرارداد كه بر آن سوار مىشويد،
تا بر پشت آنها بخوبى قرار گيريد؛ سپس هنگامى كه بر آنها سوار شديد، نعمت پروردگارتان را متذكر شويد و بگوييد: «پاك و منزه است كسى كه اين را مسخر ما ساخت، و گر نه ما توانايى تسخير آن را نداشتيم؛
و ما به سوى پروردگارمان بازمىگرديم!»
آنها براى خداوند از ميان بندگانش جزئى قرار دادند (و ملائكه را دختران خدا خواندند)؛ انسان كفرانكننده آشكارى است!
آيا از ميان مخلوقاتش دختران را براى خود انتخاب كرده و پسران را براى شما برگزيده است؟!
در حالى كه هر گاه يكى از آنها را به همان چيزى كه براى خداوند رحمان شبيه قرار داده [به تولد دختر] بشارت دهند، صورتش (از فرط ناراحتى) سياه مىشود و خشمگين مىگردد!
آيا كسى را كه در لابلاى زينتها پرورش مىيابد و به هنگام جدال قادر به تبيين مقصود خود نيست (فرزند خدا مىخوانيد)؟!
آنها فرشتگان را كه بندگان خداوند رحمانند مؤنث پنداشتند؛ آيا شاهد آفرينش آنها بوده اند؟! گواهى آنان نوشته مىشود و (از آن) بازخواست خواهند شد!
آنان گفتند: «اگر خداوند رحمان مىخواست ما آنها را پرستش نمىكرديم!» ولى به اين امر هيچ گونه علم و يقين ندارند و جز دروغ چيزى نمىگويند!
يا اينكه ما كتابى پيش از اين به آنان دادهايم و آنها به آن تمسك مىجويند؟!
بلكه آنها مىگويند: «ما نياكان خود را بر آئينى يافتيم، و ما نيز به پيروى آنان هدايت يافتهايم.»
و اين گونه در هيچ شهر و ديارى پيش از تو پيامبر انذاركنندهاى نفرستاديم مگر اينكه ثروتمندان مست و مغرور آن گفتند: «ما پدران خود را بر آئينى يافتيم و به آثار آنان اقتدا مىكنيم.»
(پيامبرشان) گفت: «آيا اگر من آيينى هدايتبخشتر از آنچه پدرانتان را بر آن يافتيد آورده باشم (باز هم انكار مىكنيد)؟!» گفتند: « (آرى،) ما به آنچه شما به آن فرستاده شدهايد كافريم!»
به همين جهت از آنها انتقام گرفتيم؛ بنگر پايان كار تكذيبكنندگان چگونه بود!
و به خاطر بياور هنگامى را كه ابراهيم به پدرش [عمويش آزر] و قومش گفت: «من از آنچه شما مىپرستيد بيزارم.
مگر آن كسى كه مرا آفريده، كه او هدايتم خواهد كرد!»
او كلمه توحيد را كلمه پايندهاى در نسلهاى بعد از خود قرار داد، شايد به سوى خدا باز گردند!
ولى من اين گروه و پدرانشان را از مواهب دنيا بهرهمند ساختم تا حق و فرستاده آشكار (الهى) به سراغشان آمد؛
هنگامى كه حق به سراغشان آمد؛ گفتند: «اين سحر است، و ما نسبت به آن كافريم»!
و گفتند: «چرا اين قرآن بر مرد بزرگ (و ثروتمندى) از اين دو شهر (مكه و طائف) ناز ل نشده است؟!»
آيا آنان رحمت پروردگارت را تقسيم مىكنند؟! ما معيشت آنها را در حيات دنيا در ميانشان تقسيم كرديم و بعضى را بر بعضى برترى داديم تا يكديگر را مسخر كرده (و با هم تعاون نمايند)؛ و رحمت پروردگارت از تمام آنچه جمعآورى مىكنند بهتر است!
اگر (تمكن كفار از مواهب مادى) سبب نمىشد كه همه مردم امت واحد (گمراهى) شوند، ما براى كسانى كه به (خداوند) رحمان كافر مىشدند خانههايى قرار مىداديم با سقفهايى از نقره و نردبانهايى كه از آن بالا روند،
و براى خانههايشان درها و تختهايى (زيبا و نقرهاى) قرار مىداديم كه بر آن تكيه كنند؛
و انواع زيورها؛ ولى تمام اينها بهره زندگى دنياست، و آخرت نزد پروردگارت از آن پرهيزگاران است!
و هر كس از ياد خدا روىگردان شود شيطان را به سراغ او ميفرستيم پس همواره قرين اوست!
و آنها [شياطين] اين گروه را از راه خدا بازمىدارند، در حالى كه گمان مىكنند هدايتيافتگان حقيقى آنها هستند!
تا زمانى كه (در قيامت) نزد ما حاضر شود مىگويد: اى كاش ميان من و تو فاصله مشرق و مغرب بود؛ چه بد همنشينى بودى!
(ولى به آنها مىگوييم:) هرگز اين گفتگوها امروز به حال شما سودى ندارد، چرا كه ظلم كرديد؛ و همه در عذاب مشتركيد!
(اى پيامبر!) آيا تو مىتوانى سخن خود را به گوش كران برسانى، يا كوران و كسانى را كه در گمراهى آشكارى هستند هدايت كنى؟!
و هر گاه تو را از ميان آنها ببريم، حتما از آنان انتقام خواهيم گرفت؛
يا اگر (زنده بمانى و) و آنچه را (از عذاب) به آنان وعده دادهايم به تو نشان دهيم، باز ما بر آنها مسلطيم!
آنچه را بر تو وحى شده محكم بگير كه تو بر صراط مستقيمى.
و اين مايه يادآورى (و عظمت) تو و قوم تو است و بزودى سؤال خواهيد شد.
از رسولانى كه پيش از تو فرستاديم بپرس: آيا غير از خداوند رحمان معبودانى براى پرستش قرار داديم؟!
ما موسى را با آيات خود به سوى فرعون و درباريان او فرستاديم؛ (موسى به آنها) گفت: «من فرستاده پروردگار جهانيانم»
ولى هنگامى كه او آيات ما را براى آنها آورد، به آن مىخنديدند!
ما هيچ آيه (و معجزهاى) به آنان نشان نمىداديم مگر اينكه از ديگرى بزرگتر (و مهمتر) بود؛ و آنها را به (انواع) عذاب گرفتار كرديم شايد بازگردند!
(وقتى گرفتار بلا مىشدند مى) گفتند: «اى ساحر! پروردگارت را به عهدى كه با تو كرده بخوان (تا ما را از اين بلا برهاند) كه ما هدايت خواهيم يافت (و ايمان مىآوريم)!»
اما هنگامى كه عذاب را از آنها برطرف مىساختيم پيمان خود را مىشكستند!
فرعون در ميان قوم خود ندا داد و گفت: «اى قوم من! آيا حكومت مصر از آن من نيست، و اين نهرها تحت فرمان من جريان ندارد؟ آيا نمىبينيد؟
مگر نه اين است كه من از اين مردى كه از خانواده و طبقه پستى است و هرگز نمىتواند فصيح سخن بگويد برترم؟
(اگر راست مىگويد) چرا دستبندهاى طلا به او داده نشده، يا اينكه چرا فرشتگان دوشادوش او نيامدهاند (تا گفتارش را تأييد كنند)؟!
(فرعون) قوم خود را سبك شمرد، در نتيجه از او اطاعت كردند؛ آنان قومى فاسق بودند!
اما هنگامى كه ما را به خشم آوردند، از آنها انتقام گرفتيم و همه را غرق كرديم.
و آنها را پيشگامان (در عذاب) و عبرتى براى ديگران قرار داديم.
و هنگامى كه درباره فرزند مريم مثلى زده شد، ناگهان قوم تو بخاطر آن داد و فرياد راه انداختند.
و گفتند: «آيا خدايان ما بهترند يا او [مسيح]؟! (اگر معبودان ما در دوزخند، مسيح نيز در دوزخ است، چرا كه معبود واقع شده)!» ولى آنها اين مثل را جز از طريق جدال (و لجاج) براى تو نزدند؛ آنان گروهى كينهتوز و پرخاشگرند!
مسيح فقط بندهاى بود كه ما نعمت به او بخشيديم و او را نمونه و الگويى براى بنى اسرائيل قرار داديم.
و هر گاه بخواهيم به جاى شما در زمين فرشتگانى قرار مىدهيم كه جانشين (شما) گردند!
و او [مسيح] سبب آگاهى بر روز قيامت است. (زيرا نزول عيسى گواه نزديكى رستاخيز است)؛ هرگز در آن ترديد نكنيد؛ و از من پيروى كنيد كه اين راه مستقيم است!
و شيطان شما را (از راه خدا) باز ندارد، كه او دشمن آشكار شماست!
و هنگامى كه عيسى دلايل روشن (براى آنها) آورد گفت: «من براى شما حكمت آوردهام، و آمدهام تا برخى از آنچه را كه در آن اختلاف داريد روشن كنم؛ پس تقواى الهى پيشه كنيد و از من اطاعت نماييد!
خداوند پروردگار من و پروردگار شماست؛ (تنها) او را پرستش كنيد كه راه راست همين است!»
ولى گروههايى از ميان آنها (درباره مسيح) اختلاف كردند (و بعضى او را خدا پنداشتند)؛ واى بر كسانى كه ستم كردند از عذاب روزى دردناك!
آيا جز اين انتظار دارند كه قيامت ناگهان به سراغشان آيد در حالى كه نمىفهمند؟
دوستان در آن روز دشمن يكديگرند، مگر پرهيزگاران!
اى بندگان من! امروز نه ترسى بر شماست و نه اندوهگين مىشويد!
همان كسانى كه به آيات ما ايمان آوردند و تسليم بودند.
(به آنها خطاب مىشود:) شما و همسرانتان در نهايت شادمانى وارد بهشت شويد!
(اين در حالى است كه) ظرفها (ى غذا) و جامهاى طلايى (شراب طهور) را گرداگرد آنها مىگردانند؛ و در آن (بهشت) آنچه دلها مىخواهد و چشمها از آن لذت مىبرد موجود است؛ و شما هميشه در آن خواهيد ماند!
اين بهشتى است كه شما وارث آن مىشويد بخاطر اعمالى كه انجام مىداديد!
و در آن براى شما ميوههاى فراوان است كه از آن مىخوريد.
(ولى) مجرمان در عذاب دوزخ جاودانه مىمانند.
هرگز عذاب آنان تخفيف نمىيابد، و در آنجا از همه چيز مأيوسند.
ما به آنها ستم نكرديم، آنان خود ستمكار بودند!
آنها فرياد مىكشند: «اى مالك دوزخ! (اى كاش) پروردگارت ما را بميراند (تا آسوده شويم)!» مىگويد: «شما در اين جا ماندنى هستيد!»
ما حق را براى شما آورديم؛ ولى بيشتر شما از حق كراهت داشتيد!
بلكه آنها تصميم محكم بر توطئه گرفتند؛ ما نيز اراده محكمى (درباره آنها) داريم!
آيا آنان مىپندارند كه ما اسرار نهانى و سخنان درگوشى آنان را نمىشنويم؟ آرى، رسولان (و فرشتگان) ما نزد آنها هستند و مىنويسند!
بگو: «اگر براى خداوند فرزندى بود، من نخستين پرستنده او بودم!»
منزه است پروردگار آسمانها و زمين، پروردگار عرش، از توصيفى كه آنها مىكنند!
آنان را به حال خود واگذار تا در باطل غوطهور باشند و سرگرم بازى شوند تا روزى را كه به آنها وعده داده شده است ملاقات كنند (و نتيجه كار خود را ببينند)!
او كسى است كه در آسمان معبود است و در زمين معبود؛ و او حكيم و عليم است!
پر بركت و پايدار است كسى كه حكومت آسمانها و زمين و آنچه در ميان آن دو است از آن اوست؛ و آگاهى از قيام قيامت نزد اوست و به سوى او بازگردانده مىشويد!
كسانى را كه غير از او مىخوانند قادر بر شفاعت نيستند؛ مگر آنها كه شهادت به حق دادهاند و بخوبى آگاهند!
و اگر از آنها بپرسى چه كسى آنان را آفريده، قطعا مىگويند: خدا؛ پس چگونه از عبادت او منحرف مىشوند؟!
آنها چگونه از شكايت پيامبر كه مىگويد: «پروردگارا! اينها قومى هستند كه ايمان نمى آورند» (غافل مىشوند؟!)
پس (اكنون كه چنين است) از آنان روى برگردان و بگو: «سلام بر شما»، اما بزودى خواهند دانست!
سوره الدخان
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ حم
سوگند به اين كتاب روشنگر،
كه ما آن را در شبى پر بركت نازل كرديم؛ ما همواره انذاركننده بودهايم!
در آن شب هر امرى بر اساس حكمت (الهى) تدبير و جدا مىگردد.
(آرى، نزول قرآن) فرمانى بود از سوى ما؛ ما (محمد (ص) را) فرستاديم!
اينها همه بخاطر رحمتى است از سوى پروردگارت، كه شنونده و داناست!
(همان) پروردگار آسمانها و زمين و آنچه در ميان آنهاست، اگر اهل يقين هستيد!
هيچ معبودى جز او نيست؛ زنده مىكند و مىميراند؛ او پروردگار شما و پروردگار پدران نخستين شماست!
ولى آنها در شكند و (با حقايق) بازى مىكنند.
پس منتظر روزى باش كه آسمان دود آشكارى پديد آورد ...
كه همه مردم را فرامىگيرد؛ اين عذاب دردناكى است!
(مىگويند:) پروردگارا! عذاب را از ما برطرف كن كه ايمان مىآوريم.
چگونه: و از كجا متذكر مىشوند با اينكه رسول روشنگر (با معجزات و منطق روشن) به سراغشان آمد!
سپس از او روى گردان شدند و گفتند: «او تعليم يافتهاى ديوانه است!»
ما عذاب را كمى برطرف مىسازيم، ولى باز به كارهاى خود بازمىگرديد!
(ما از آنها انتقام مىگيريم) در آن روز كه آنها را با قدرت خواهيم گرفت؛ آرى ما انتقام گيرندهايم!
ما پيش از اينها قوم فرعون را آزموديم و رسول بزرگوارى به سراغشان آمد،
(و به آنان گفت: امور) بندگان خدا را به من واگذاريد كه من فرستاده امينى براى شما هستم!
و در برابر خداوند تكبر نورزيد كه من براى شما دليل روشنى آوردهام!
و من به پروردگار خود و پروردگار شما پناه مىبرم از اينكه مرا متهم كنيد!
و اگر به من ايمان نمىآوريد، از من كنارهگيرى كنيد (و مانع ايمان آوردن مردم نشويد)!
(آنها هيچ يك از اين پندها را نپذيرفتند، و موسى) به پيشگاه پروردگارش عرضه داشت: اينها قومى مجرمند!
(به او دستور داده شد:) بندگان مرا شبانه حركت ده كه شما تعقيب مىشويد!
(هنگامى كه از دريا گذشتيد) دريا را آرام و گشاده بگذار (و بگذر) كه آنها لشكرى غرقشده خواهند بود!
(سرانجام همگى نابود شدند و) چه بسيار باغها و چشمهها كه از خود به جاى گذاشتند،
و زراعتها و قصرهاى زيبا و گرانقيمت،
و نعمتهاى فراوان ديگر كه در آن (غرق) بودند!
اينچنين بود ماجراى آنان! و ما (اموال و حكومت) اينها را ميراث براى اقوام ديگرى قرار داديم!
نه آسمان بر آنان گريست و نه زمين، و نه به آنها مهلتى داده شد!
ما بنى اسرائيل را از عذاب ذلتبار رهايى بخشيديم؛
از فرعون كه مردى متكبر و از اسرافكاران بود!
ما آنها را با علم (خويش) بر جهانيان برگزيديم و برترى داديم،
و آياتى (از قدرت خويش) را به آنها داديم كه آزمايش آشكارى در آن بود (ولى آنان كفران كردند و مجازات شدند)!
اينها [مشركان] مىگويند:
«مرگ ما جز همان مرگ اول نيست و هرگز برانگيخته نخواهيم شد!
اگر راست مىگوييد پدران ما را (زنده كنيد و) بياوريد (تا گواهى دهند)!»
آيا آنان بهترند يا قوم «تبع» و كسانى كه پيش از آنها بودند؟! ما آنان را هلاك كرديم، چرا كه مجرم بودند!
ما آسمانها و زمين و آنچه را كه در ميان اين دو است به بازى (و بىهدف) نيافريديم!
ما آن دو را جز بحق نيافريديم؛ ولى بيشتر آنان نمىدانند!
روز جدايى (حق از باطل) وعدهگاه همه آنهاست!
روزى كه هيچ دوستى كمترين كمكى به دوستش نمىكند، و از هيچ سو يارى نمىشوند؛
مگر كسى كه خدا او را مورد رحمت قرار داده، چرا كه او عزيز و رحيم است!
مسلما درخت زقوم ...
غذاى گنهكاران است،
همانند فلز گداخته در شكمها مىجوشد؛
جوششى همچون آب سوزان!
(آن گاه به مأموران دوزخ خطاب مىشود:) اين كافر مجرم را بگيريد و به ميان دوزخ پرتابش كنيد!
سپس بر سر او از عذاب جوشان بريزيد!
(به او گفته مىشود:) بچش كه (به پندار خود) بسيار قدرتمند و محترم بودى!
اين همان چيزى است كه پيوسته در آن ترديد مىكرديد!
(ولى) پرهيزگاران در جايگاه امنى قرار دارند،
در ميان باغها و چشمهها؛
آنها لباسهايى از حرير نازك و ضخيم مىپوشند و در مقابل يكديگر مىنشينند؛
اينچنيناند بهشتيان؛ و آنها را با «حور العين» تزويج مىكنيم!
آنها در آنجا هر نوع ميوهاى را بخواهند در اختيارشان قرار مىگيرد، و در نهايت امنيت به سر مىبرند!
هرگز مرگى جز همان مرگ اول (كه در دنيا چشيدهاند) نخواهند چشيد، و خداوند آنها را از عذاب دوزخ حفظ مىكند؛
اين فضل و بخششى است از سوى پروردگارت، اين همان رستگارى بزرگ است!
ما آن [قرآن] را بر زبان تو آسان ساختيم، شايد آنان متذكر شوند!
(اما اگر نپذيرفتند) منتظر باش، آنها نيز منتظرند (تو منتظر پيروزى الهى و آنها منتظر عذاب و شكست)!
سوره الجاثیة
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ حم
اين كتاب از سوى خداوند عزيز و حكيم نازل شده است!
بىشك در آسمانها و زمين نشانههاى (فراوانى) براى مؤمنان وجود دارد؛
و نيز در آفرينش شما و جنبندگانى كه (در سراسر زمين) پراكنده ساخته، نشانههايى است براى جمعيتى كه اهل يقينند.
و نيز در آمد و شد شب و روز، و رزق (و بارانى) كه خداوند از آسمان نازل كرده و بوسيله آن زمين را بعد از مردنش حيات بخشيده و همچنين در وزش بادها، نشانههاى روشنى است براى گروهى كه اهل تفكرند!
اينها آيات خداوند است كه ما آن را بحق بر تو تلاوت مىكنيم؛ اگر آنها به اين آيات ايمان نياورند، به كدام سخن بعد از سخن خدا و آياتش ايمان مىآورند؟!
واى بر هر دروغگوى گنهكار ...
كه پيوسته آيات خدا را مىشنود كه بر او تلاوت مىشود، اما از روى تكبر اصرار بر مخالفت دارد؛ گويى اصلا آن را هيچ نشنيده است؛ چنين كسى را به عذابى دردناك بشارت ده!
و هر گاه از بعضى آيات ما آگاه شود، آن را به باد استهزا مىگيرد؛ براى آنان عذاب خواركنندهاى است!
و پشت سرشان دوزخ است؛ و هرگز آنچه را به دست آوردهاند آنها را (از عذاب الهى) رهايى نمىبخشد، و نه اوليايى كه غير از خدا براى خود برگزيدند (مايه نجاتشان خواهند بود)؛ و عذاب بزرگى براى آنهاست!
اين (قرآن) مايه هدايت است، و كسانى كه به آيات پروردگارشان كافر شدند، عذابى سخت و دردناك دارند!
خداوند همان كسى است كه دريا را مسخر شما كرد تا كشتيها بفرمانش در آن حركت كنند و بتوانند از فضل او بهره گيريد، و شايد شكر نعمتهايش را بجا آوريد!
او آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است همه را از سوى خودش مسخر شما ساخته؛ در اين نشانههاى (مهمى) است براى كسانى كه انديشه مىكنند!
به مؤمنان بگو: «كسانى را كه اميد به ايام الله [روز رستاخيز] ندارند مورد عفو قرار دهند تا خداوند هر قومى را به اعمالى كه انجام مىدادند جزا دهد»!
هر كس كار شايستهاى بجا آورد، براى خود بجا آورده است؛ و كسى كه كار بد مىكند، به زيان خود اوست؛ سپس همه شما به سوى پروردگارتان بازگردانده مىشويد!
ما بنى اسرائيل را كتاب (آسمانى) و حكومت و نبوت بخشيديم و از روزيهاى پاكيزه به آنها عطا كرديم و آنان را بر جهانيان (و مردم عصر خويش) برترى بخشيديم؛
و دلايل روشنى از امر نبوت و شريعت در اختيارشان قرار داديم؛ آنها اختلاف نكردند مگر بعد از علم و آگاهى؛ و اين اختلاف بخاطر ستم و برترىجويى آنان بود؛ اما پروردگارت روز قيامت در ميان آنها در آنچه اختلاف داشتند داورى مىكند.
سپس تو را بر شريعت و آيين حقى قرار داديم؛ از آن پيروى كن و از هوسهاى كسانى كه آگاهى ندارند پيروى مكن!
آنها هرگز نمىتوانند تو را در برابر خداوند بىنياز كنند (و از عذابش برهانند)؛ و ظالمان يار و ياور يكديگرند، اما خداوند يار و ياور پرهيزگاران است!
اين (قرآن و شريعت آسمانى) وسايل بينايى و مايه هدايت و رحمت است براى مردمى كه (به آن) يقين دارند!
آيا كسانى كه مرتكب بديها و گناهان شدند گمان كردند كه ما آنها را همچون كسانى قرار مىدهيم كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند كه حيات و مرگشان يكسان باشد؟! چه بد داورى مىكنند!
و خداوند آسمانها و زمين را بحق آفريده است تا هر كس در برابر اعمالى كه انجام داده است جزا داده شود؛ و به آنها ستمى نخواهد شد!
آيا ديدى كسى را كه معبود خود را هواى نفس خويش قرار داده و خداوند او را با آگاهى (بر اينكه شايسته هدايت نيست) گمراه ساخته و بر گوش و قلبش مهر زده و بر چشمش پردهاى افكنده است؟! با اين حال چه كسى مىتواند غير از خدا او را هدايت كند؟! آيا متذكر نمىشويد؟!
آنها گفتند: «چيزى جز همين زندگى دنياى ما در كار نيست؛ گروهى از ما مىميرند و گروهى جاى آنها را مىگيرند؛ و جز طبيعت و روزگار ما را هلاك نمىكند!» آنان به اين سخن كه مىگويند علمى ندارند، بلكه تنها حدس مىزنند (و گمانى بىپايه دارند)!
و هنگامى كه آيات روشن ما بر آنها خوانده مىشود، دليلى در برابر آن ندارند جز اينكه مىگويند: «اگر راست مىگوييد پدران ما را (زنده كنيد) و بياوريد (تا گواهى دهند)!»
بگو: «خداوند شما را زنده مىكند، سپس مىميراند، بار ديگر در روز قيامت كه در آن ترديدى نيست گردآورى مىكند؛ ولى بيشتر مردم نمىدانند.»
مالكيت و حاكميت آسمانها و زمين براى خداست؛ و آن روز كه قيامت برپا شود اهل باطل زيان مىبينند!
در آن روز هر امتى را مىبينى (كه از شدت ترس و وحشت) بر زانو نشسته؛ هر امتى بسوى كتابش خوانده مىشود، و (به آنها مىگويند:) امروز جزاى آنچه را انجام مىداديد به شما مىدهند!
اين كتاب ما است كه بحق با شما سخن مىگويد (و اعمال شما را بازگو مىكند)؛ ما آنچه را انجام مىداديد مىنوشتيم!
اما كسانى كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، پروردگارشان آنها را در رحمت خود وارد مىكند؛ اين همان پيروزى بزرگ است!
اما كسانى كه كافر شدند (به آنها گفته مىشود:) مگر آيات من بر شما خوانده نمىشد و شما استكبار كرديد و قوم مجرمى بوديد؟!
و هنگامى كه گفته مىشد: «وعده خداوند حق است، و در قيامت هيچ شكى نيست»، شما مىگفتيد: «ما نمىدانيم قيامت چيست؟ ما تنها گمانى در اين باره داريم، و به هيچ وجه يقين نداريم!»
