بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ عَمَّ يَتَساءَلُونَ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ از چه چيز از يكديگر پرسش مى‌كنند؟!

عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ

از خبر بسيار بزرگ (رستاخيز)!

الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ

(همان) خبرى كه آنان در مورد آن اختلاف دارند.

كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ

هرگز چنين نيست، بزودى خواهند دانست.

ثُمَّ كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ

سپس هرگز چنين نيست بزودى خواهند دانست.

أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً

آيا زمين را بستر قرار نداديم؟!

وَ الْجِبالَ أَوْتاداً

و كوه‌ها را ميخ‌هايى؟!

وَ خَلَقْناكُمْ أَزْواجاً

و شما را جفت‌هايى آفريديم.

وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً

و خواب شما را (مايه) استراحت قرار داديم،

وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً

و شب را پوششى قرار داديم،

وَ جَعَلْنَا النَّهارَ مَعاشاً

و روز را (وقت) زندگى قرار داديم،

وَ بَنَيْنا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِداداً

و بر فراز شما هفت (آسمان) سخت بنا كرديم.

وَ جَعَلْنا سِراجاً وَهَّاجاً

و (خورشيد را) چراغى فروزان قرار داديم،

وَ أَنْزَلْنا مِنَ الْمُعْصِراتِ ماءً ثَجَّاجاً

و از (ابرهاى) فشرده آبى ريزان فرو فرستاديم،

لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَ نَباتاً

تا بوسيله آن دانه و گياه بيرون آوريم،

وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً

و باغ‌هايى (با درختان) در هم پيچيده.

إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كانَ مِيقاتاً

در حقيقت روز جدايى، معيادگاه است.

يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً

روزى كه در شيپور (رستاخيز) دميده شود و گروه گروه آييد.

وَ فُتِحَتِ السَّماءُ فَكانَتْ أَبْواباً

و آسمان گشوده شود و درهايى (پيدا) شود.

وَ سُيِّرَتِ الْجِبالُ فَكانَتْ سَراباً

و كوه‌ها روان شود و سراب گردد.

إِنَّ جَهَنَّمَ كانَتْ مِرْصاداً

در حقيقت جهنم كمينگاه است.

لِلطَّاغِينَ مَآباً

بازگشتگاهى براى طغيان گران است.

لابِثِينَ فِيها أَحْقاباً

در حالى كه در آنجا مدت‌هاى طولانى درنگ كنند.

لا يَذُوقُونَ فِيها بَرْداً وَ لا شَراباً

در آنجا هيچ سردى و نوشابه‌اى نمى‌چشند،

إِلَّا حَمِيماً وَ غَسَّاقاً

جز آبى سوزان و چركاب،

جَزاءً وِفاقاً

(اين) كيفرى موافق (اعمالشان) است.

إِنَّهُمْ كانُوا لا يَرْجُونَ حِساباً

[چرا] كه آنان هرگز اميدى به حساب نداشتند،

وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا كِذَّاباً

و آيات ما را كاملا تكذيب كردند.

وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ كِتاباً

و هر چيزى را در كتابى بر شمرده‌ايم.

فَذُوقُوا فَلَنْ نَزِيدَكُمْ إِلَّا عَذاباً

پس (به آنان گفته مى‌شود:) بچشيد كه جز عذاب بر شما نمى‌افزاييم!

إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ مَفازاً

در حقيقت براى پارسايان (خود نگهدار) كاميابى است.

حَدائِقَ وَ أَعْناباً

(همان) باغ‌ها و انگورها،

وَ كَواعِبَ أَتْراباً

و (دختران) نوجوان همسال،

وَ كَأْساً دِهاقاً

و جامى پر (از شراب بهشتى).

لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً وَ لا كِذَّاباً

كه در آنجا هيچ بيهودگى و تكذيبى نمى‌شنوند.

جَزاءً مِنْ رَبِّكَ عَطاءً حِساباً

(اين) پاداشى است از سوى پروردگارت در حالى كه بخششى حساب شده است.

رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُمَا الرَّحْمٰنِ لا يَمْلِكُونَ مِنْهُ خِطاباً

(همان) پروردگار آسمان‌ها و زمين و آنچه در بين آن دو است، (همان خداى) گسترده‌مهر؛ در حالى كه از جانب او (اجازه) سخن گفتن ندارند.

يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِكَةُ صَفًّا لا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمٰنُ وَ قالَ صَواباً

روزى كه روح و فرشتگان صف كشيده بپا مى‌خيزند، در حالى كه سخن نمى‌گويند جز كسى كه (خداى) گسترده‌مهر به او رخصت دهد، و مطابق واقع گويد.

ذٰلِكَ الْيَوْمُ الْحَقُّ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِليٰ رَبِّهِ مَآباً

آن روز حق است؛ پس هر كس بخواهد (راه) بازگشتى به سوى پروردگارش بر گزيند.

إِنَّا أَنْذَرْناكُمْ عَذاباً قَرِيباً يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ يَداهُ وَ يَقُولُ الْكافِرُ يا لَيْتَنِي كُنْتُ تُراباً

در حقيقت ما شما را به عذابى نزديك هشدار داديم؛ روزى كه انسان به دستاورد پيشين خود مى‌نگرد، و كافر مى‌گويد:« اى كاش من خاك بودم! »

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ سوگند به گيرندگان سخت‌گير!

وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً

سوگند به بازستانان نرم گير!

وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً

سوگند به شناوران تندرو!

فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً

و پيشى گيرندگان پيشتاز،

فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً

و تدبير كنندگان كار [ها]،

يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ

روزى كه لرزاننده مى‌لرزاند،

تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ

در حالى كه (لرزاننده) دنباله رو در پى آن در آيد.

قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ

در آن روز دل‌هاى مضطرب،

أَبْصارُها خاشِعَةٌ

چشم‌هايشان فروتن است!

يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِي الْحافِرَةِ

در حالى كه مى‌گويند:« آيا قطعا ما به حالت نخستين (زندگى) بازگردانده مى‌شويم؟!

أَ إِذا كُنَّا عِظاماً نَخِرَةً

آيا هنگامى كه استخوان‌هاى پوسيده‌اى شديم؟! »

قالُوا تِلْكَ إِذاً كَرَّةٌ خاسِرَةٌ

گفتند:« در آن صورت آن (رستاخيز) بازگشتى زيانبار است! »

فَإِنَّما هِيَ زَجْرَةٌ واحِدَةٌ

و [لى‌] آن (رستاخيز) تنها يك خروش است!

فَإِذا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ

و ناگهان آنان بر روى زمين (رستاخيز) اند!

هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ مُوسيٰ

آيا خبر موسى به تو رسيده است؟!

إِذْ ناداهُ رَبُّهُ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُويً

هنگامى كه پروردگارش او را در سرزمين مقدس« طوى »ندا داد:

اذْهَبْ إِليٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغيٰ

(كه) به سوى فرعون برو كه او طغيان كرده است.

فَقُلْ هَلْ لَكَ إِليٰ أَنْ تَزَكَّيٰ

و بگو:« آيا براى تو [ميلى به پاك شدن و] رشد يافتن هست؟!

وَ أَهْدِيَكَ إِليٰ رَبِّكَ فَتَخْشيٰ

و (اينكه) تو را به سوى پروردگارت راهنمايى كنم پس بهراسى؟! »

فَأَراهُ الْآيَةَ الْكُبْريٰ

و (موسى) نشانه (معجزه آساى) بزرگ‌تر را به او نماياند.

فَكَذَّبَ وَ عَصيٰ

و [لى‌] تكذيب كرد و نافرمانى نمود.

ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعيٰ

سپس با كوشش پشت كرد.

فَحَشَرَ فَناديٰ

و (مردم را) جمع كرد و ندا داد،

فَقالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْليٰ

و گفت:« من پروردگار والاتر شما هستم. »

فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَكالَ الْآخِرَةِ وَ الْأُوليٰ

پس خدا او را به مجازات بازپسين و نخستين گرفتار ساخت.

إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِمَنْ يَخْشيٰ

قطعا در اين (امور) عبرتى است براى كسى كه بهراسد.

أَ أَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقاً أَمِ السَّماءُ بَناها

آيا آفرينش شما سخت‌تر است يا آسمان كه (خدا) آن را بنا كرد؟!

رَفَعَ سَمْكَها فَسَوَّاها

سقف آن را برافراشت و آن را مرتب نمود،

وَ أَغْطَشَ لَيْلَها وَ أَخْرَجَ ضُحاها

و شبش را تاريك كرد و نيمروزش را بيرون آورد.

وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذٰلِكَ دَحاها

و بعد از آن، زمين را گسترش داد،

أَخْرَجَ مِنْها ماءَها وَ مَرْعاها

آبش و گياهش را از آن بيرون آورد،

وَ الْجِبالَ أَرْساها

و كوه‌ها را استوار ساخت.

مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ

(اينها) مايه بهره‌مندى براى شما و براى دام‌هاى شماست.

فَإِذا جاءَتِ الطَّامَّةُ الْكُبْريٰ

و هنگامى كه (حادثه) دهشتناك بزرگ‌تر در رسد،

يَوْمَ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ ما سَعيٰ

(همان) روزى كه انسان كوشش خود را به ياد مى‌آورد،

وَ بُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِمَنْ يَريٰ

و دوزخ براى كسى كه مى‌بيند ظاهر مى‌گردد.

فَأَمَّا مَنْ طَغيٰ

و اما كسى كه طغيان كرده،

وَ آثَرَ الْحَياةَ الدُّنْيا

و زندگى پست (دنيا) را برگزيند،

فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأْويٰ

پس در واقع فقط دوزخ مقصد (او) است.

وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَي النَّفْسَ عَنِ الْهَويٰ

و اما كسى كه از مقام پروردگارش بترسد و نفس را از هوس منع كند،

فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْويٰ

پس در حقيقت تنها بهشت مقصد (او) است.

يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها

درباره ساعت (قيامت) از تو مى‌پرسند، وقوعش چه زمانى است؟

فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها

تو از يادمان آن چه (بهره‌اى) دارى؟!

إِليٰ رَبِّكَ مُنْتَهاها

منتهاى آن فقط به سوى پروردگار توست.

إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ يَخْشاها

تو فقط هشدار دهنده كسى هستى كه از آن بهراسد.

كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها

چنانكه گويى آنان روزى كه آن (قيامت) را مى‌بينند جز عصر گاهى يا نيمروز (ى در) آن (دنيا) درنگ نكرده‌اند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ عَبَسَ وَ تَوَلَّيٰ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ چهره درهم كشيد و روى برتافت،

أَنْ جاءَهُ الْأَعْميٰ

(بخاطر) اينكه نابينا به سراغ او آمد.

وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّيٰ

و چه چيز تو را آگاه مى‌كند؟ شايد او رشد يابد [و پاك شود]،

أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْريٰ

يا متذكر گردد پس يادآورى او را سود بخشد.

أَمَّا مَنِ اسْتَغْنيٰ

اما كسى كه توانگرى نمايد،

فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّيٰ

پس تو به او روى مى‌آورى،

وَ ما عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّيٰ

در حالى كه [پاك نشدن و] رشد نيافتن او، ايرادى بر تو نيست.

وَ أَمَّا مَنْ جاءَكَ يَسْعيٰ

و اما كسى كه با كوشش به سراغ تو مى‌آيد،

وَ هُوَ يَخْشيٰ

در حالى كه او مى‌هراسد،

فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّيٰ

پس تو از او (غافل مى‌گردى و به ديگرى) سرگرم مى‌شوى.

كَلاَّ إِنَّها تَذْكِرَةٌ

هرگز چنين نيست (كه روش تو اينگونه باشد) در حقيقت آن (آيات) يادآورى است،

فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ

و هر كس بخواهد آن را به ياد آورد.

فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ

(در حالى كه اين آيات) در كتاب‌هاى ارجمند،

مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ

بلند مرتبه پاكيزه،

بِأَيْدِي سَفَرَةٍ

در دستان سفيران (و نويسندگان)،

كِرامٍ بَرَرَةٍ

ارجمندان نيكوكار (است).

قُتِلَ الْإِنْسانُ ما أَكْفَرَهُ

كشته باد انسان چقدر او كافر است!

مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ

او را از چه چيزى آفريده است؟!

مِنْ نُطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ

او را از آب اندك سيال آفريد و (اندازه) او را معين كرد.

ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ

سپس راه (خروج) او را آسان كرد،

ثُمَّ أَماتَهُ فَأَقْبَرَهُ

سپس او را ميراند و وى را در قبر نهاد،

ثُمَّ إِذا شاءَ أَنْشَرَهُ

سپس هر گاه بخواهد او را زنده مى‌كند.

كَلاَّ لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ

هرگز چنين نيست؛ هنوز آنچه را (خدا) به او فرمان داد به پايان نرسانده است.

فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِليٰ طَعامِهِ

و انسان بايد به غذايش نظر كند.

أَنَّا صَبَبْنَا الْماءَ صَبًّا

كه ما آب را با بارشى فرو ريختيم،

ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا

سپس زمين را كاملا شكافتيم،

فَأَنْبَتْنا فِيها حَبًّا

و در آن دانه (ها) رويانديم،

وَ عِنَباً وَ قَضْباً

و (نيز) انگور و سبزى،

وَ زَيْتُوناً وَ نَخْلاً

و زيتون و درخت خرما،

وَ حَدائِقَ غُلْباً

و باغ‌هاى انبوه،

وَ فاكِهَةً وَ أَبًّا

و ميوه و گياهان چراگاه،

مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ

(كه اين) مايه بهره‌مندى براى شما و براى دام‌هاى شماست.

فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ

و هنگامى كه صداى مهيب (رستاخيز) بيايد،

يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ

(همان) روزى كه مرد از برادرش مى‌گريزد،

وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ

و (نيز از) مادرش و پدرش،

وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ

و (همسر) همراهش و پسرانش؛

لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ

در آن روز براى هر مردى از آنان كارى (و حالى) است كه او را (از ديگران باز مى‌دارد و) دفع مى‌كند!

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ

چهره‌هايى كه در آن روز درخشان است،

ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ

خندان [و] شادمان است.

وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌ

و چهره‌هايى كه در آن روز غبارى بر آن است،

تَرْهَقُها قَتَرَةٌ

سياهى آن را مى‌پوشاند.

أُولئِكَ هُمُ الْكَفَرَةُ الْفَجَرَةُ

فقط آنان كافران [و] بدكارانند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ هنگامى كه خورشيد در هم پيچيده شود،

وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ

و هنگامى كه ستارگان بى‌فروغ شوند (و سقوط كنند)،

وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ

و هنگامى كه كوه‌ها روان شوند،

وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ

و هنگامى كه شتران باردار متروك شوند،

وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ

و هنگامى كه حيوانات وحشى پراكنده شوند،

وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ

و هنگامى كه درياها برافروخته (و پر) شوند،

وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ

و هنگامى كه اشخاص (گروه) گروه شوند،

وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ

و هنگامى كه از دختر زنده به گور شده پرسيده شود:

بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ

»به كدامين پيامد (گناه) كشته شد؟!«

وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ

و هنگامى كه نامه‌ها (ى اعمال) گشوده شود،

وَ إِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ

و هنگامى كه پرده از (حقايق) آسمان برداشته شود،

وَ إِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ

و هنگامى كه دوزخ شعله‌اى فروزان شود،

وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ

و هنگامى كه بهشت نزديك شود،

عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ

(در آن روز، هر) شخص مى‌داند آنچه را كه حاضر كرده است.

فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ

و سوگند ياد مى‌كنم به (سيارات) بازگردنده!

الْجَوارِ الْكُنَّسِ

روان شده پنهان شونده،

وَ اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ

و سوگند به شب، هنگامى كه روى آورد و برگردد (و به آخر رسد)!

وَ الصُّبْحِ إِذا تَنَفَّسَ

و سوگند به بامداد، هنگامى كه بدمد!

إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ

قطعا آن (قرآن) سخن فرستاده ارجمند (جبرئيل) است.

ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ

كه قدرتمند [و] داراى جايگاهى نزد صاحب تخت (جهاندارى و تدبير هستى) است.

مُطاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ

كه در آنجا (در ميان فرشتگان، فرمان او) اطاعت شده [و] درستكار است.

وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ

و همنشين شما (پيامبر) ديوانه نيست.

وَ لَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِينِ

و بيقين او را در افق روشن ديده است.

وَ ما هُوَ عَلَي الْغَيْبِ بِضَنِينٍ

و او نسبت به (بازگويى اخبار) نهان بخيل نيست.

وَ ما هُوَ بِقَوْلِ شَيْطانٍ رَجِيمٍ

و آن (قرآن) سخن شيطان رانده شده نيست.

فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ

پس به كجا مى‌رويد؟!

إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ

آن (قرآن) جز يادآورى براى جهانيان نيست،

لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ

براى كسى از شما كه بخواهد به (راه) راست برود.

وَ ما تَشاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ

و (چيزى) نمى‌خواهيد، مگر آنكه خدايى كه پروردگار جهانيان است بخواهد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا السَّماءُ انْفَطَرَتْ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ هنگامى كه (كرات) آسمان شكافته شود،

وَ إِذَا الْكَواكِبُ انْتَثَرَتْ

و هنگامى كه سيارات پراكنده شوند (و در هم فرو ريزند)،

وَ إِذَا الْبِحارُ فُجِّرَتْ

و هنگامى كه درياها (به روى يكديگر) شكافته شود (و به هم بپيوندد)،

وَ إِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ

و هنگامى كه قبرها زير و رو گردد (و مردگان زنده شوند)،

عَلِمَتْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ

(در آن روز هر) شخص، مى‌داند آنچه را پيش فرستاده و واپس نهاده است.

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ

اى انسان! چه چيز تو را به پروردگار ارجمندت مغرور ساخته است؟!

الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ

(همان) كسى كه تو را آفريد و مرتبت نمود و تو را معتدل ساخت،

فِي أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ

كه به هر صورتى بخواهد تو را تركيب مى‌كند.

كَلاَّ بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّينِ

هرگز چنين نيست، بلكه شما (روز) جزا را دروغ مى‌انگاريد.

وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ

طعا براى شما نگاهبانانى است،

كِراماً كاتِبِينَ

كه ارجمند [و] نويسنده‌اند،

يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ

در حالى كه آنچه را انجام مى‌دهيد مى‌دانند.

إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ

قطعا نيكان در نعمتى فراوانند،

وَ إِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي جَحِيمٍ

و مسلما بدكاران در دوزخند،

يَصْلَوْنَها يَوْمَ الدِّينِ

كه روز جزا وارد آن مى‌شوند (و مى‌سوزند)،

وَ ما هُمْ عَنْها بِغائِبِينَ

و آنان از آن (دوزخ) غايب نمى‌شوند.

وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ

و چه چيز تو را آگاه كرد كه روز جزا چيست؟!

ثُمَّ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ

سپس چه چيز تو را آگاه كرد كه روز جزا چيست؟!

يَوْمَ لا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئاً وَ الْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ

روزى كه هيچ شخصى چيزى براى شخص (ديگر) مالك نيست، در حالى كه آن روز كار [ها] از آن خداست.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ واى بر كم فروشان!

الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَي النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ

(همان) كسانى كه وقتى از مردم پيمانه مى‌گيرند، بطور كامل مى‌گيرند؛

وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ

و [لى‌] هنگامى كه براى آنان پيمانه كنند يا براى آنان وزن كنند، (مى‌كاهند و) خسارت مى‌زنند.

أَ لا يَظُنُّ أُولئِكَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ

آيا آنان نمى‌دانند كه آنان برانگيخته مى‌شوند،

لِيَوْمٍ عَظِيمٍ

در روزى بزرگ؟!

يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ

روزى كه مردم براى پروردگار جهانيان به پا مى‌خيزند.

كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ

هرگز چنين نيست قطعا نامه (اعمال) بدكاران در زندان (دوزخ) است.

وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ

و چه چيز تو را آگاه كرد كه زندان (دوزخ) چيست؟!

كِتابٌ مَرْقُومٌ

(آن) نامه‌اى است كه نوشته شده است.

وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ

در آن روز واى بر تكذيب كنندگان!

الَّذِينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ

(همان) كسانى كه روز جزا را دروغ مى‌انگارند.

وَ ما يُكَذِّبُ بِهِ إِلَّا كُلُّ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ

در حالى كه جز، هر تجاوزكار گنه پيشه آن را تكذيب نمى‌كند.

إِذا تُتْليٰ عَلَيْهِ آياتُنا قالَ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ

هنگامى كه آيات ما بر او خوانده مى‌شود، مى‌گويد: » (اينها) افسانه‌هاى پيشينيان است.«

كَلاَّ بَلْ رانَ عَليٰ قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ

هرگز چنين نيست، بلكه آنچه را همواره بدست مى‌آوردند بر دل‌هايشان (غلبه كرده) و زنگار گرفته است.

كَلاَّ إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ

هرگز چنين نيست قطعا در آن روز آنان از (ملاقات) پروردگارشان منع شده‌اند.

ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصالُوا الْجَحِيمِ

سپس قطعا آنان وارد دوزخ مى‌شوند (و مى‌سوزند)!

ثُمَّ يُقالُ هٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ

سپس (به آنان) گفته مى‌شود: »اين چيزى است كه همواره آن را دروغ مى‌انگاشتيد!«

كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الْأَبْرارِ لَفِي عِلِّيِّينَ

هرگز چنين نيست قطعا نامه (اعمال) نيكان در مراتب عالى است.

وَ ما أَدْراكَ ما عِلِّيُّونَ

و چه چيز تو را آگاه كرد كه مراتب عالى چيست؟!

كِتابٌ مَرْقُومٌ

(آن) نامه‌اى است كه نوشته شده است،

يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ

[و] مقربان آن را گواهى مى‌دهند.

إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ

قطعا نيكان در نعمتى فراوانند.

عَلَي الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ

در حالى كه بر تخت‌ها (تكيه زده و) مى‌نگرند.

تَعْرِفُ فِي وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعِيمِ

در چهره‌هايشان شادابى فراوانى نعمت را مى‌شناسى.

يُسْقَوْنَ مِنْ رَحِيقٍ مَخْتُومٍ

از شراب خالص مهر نهاده شده نوشانده مى‌شوند.

خِتامُهُ مِسْكٌ وَ فِي ذٰلِكَ فَلْيَتَنافَسِ الْمُتَنافِسُونَ

مهر آن مشك است؛ و در مورد اين (شراب‌ها) پس مشتاقان بايد (بزرگوارانه بر يكديگر پيشى گيرند و) اشتياق ورزند.

وَ مِزاجُهُ مِنْ تَسْنِيمٍ

و آميزه‌اش از شراب برتر (چشمه بهشتى) است،

عَيْناً يَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ

چشمه سارى كه مقربان از آن مى‌نوشند.

إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ

در واقع كسانى كه خلافكارى كردند همواره به كسانى كه ايمان آوردند مى‌خنديدند،

وَ إِذا مَرُّوا بِهِمْ يَتَغامَزُونَ

و هنگامى كه بر آنان مى‌گذشتند، با اشاره ريشخند مى‌كردند.

وَ إِذَا انْقَلَبُوا إِليٰ أَهْلِهِمُ انْقَلَبُوا فَكِهِينَ

و هنگامى كه به سوى خانواده‌شان باز مى‌گشتند شادمانه بر مى‌گشتند،

وَ إِذا رَأَوْهُمْ قالُوا إِنَّ هٰؤُلاءِ لَضالُّونَ

و هنگامى كه آنان را مى‌ديدند مى‌گفتند: »قطعا اينان گمراهانند.«

وَ ما أُرْسِلُوا عَلَيْهِمْ حافِظِينَ

در حالى كه بر آنان نگاهبانانى فرستاده نشده بود.

فَالْيَوْمَ الَّذِينَ آمَنُوا مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ

پس امروز كسانى كه ايمان آوردند به كافران مى‌خندند،

عَلَي الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ

در حالى كه بر تخت‌ها (تكيه‌زده و) مى‌نگرند.

هَلْ ثُوِّبَ الْكُفَّارُ ما كانُوا يَفْعَلُونَ

آيا كافران آنچه را همواره انجام مى‌دادند پاداش داده شدند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ هنگامى كه (كرات) آسمان شكافته شود،

وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ

و به (فرمان) پروردگارش گوش فرا دهد و شايسته شود،

وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ

و هنگامى كه زمين گسترانده شود،

وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ

و آنچه در آن است (بيرون) افكند و خالى شود،

وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ

و به (فرمان) پروردگارش گوش فرا دهد و شايسته شود،

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِليٰ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ

اى انسان! در حقيقت تو به سوى پروردگارت كاملا تلاش مى‌كنى (و رنج مى‌كشى) و او را ملاقات مى‌كنى.

فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ

و اما هر كس نامه (عمل) ش بدست راستش داده شود،

فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسِيراً

پس بزودى با حسابى آسان حسابرسى مى‌شود،

وَ يَنْقَلِبُ إِليٰ أَهْلِهِ مَسْرُوراً

و شادمان به سوى خانواده‌اش باز مى‌گردد.

وَ أَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ

و اما هر كس كه نامه (عمل) ش از پشت سرش (به او) داده شود،

فَسَوْفَ يَدْعُوا ثُبُوراً

پس در آينده (واويلا مى‌گويد و) هلاكت مى‌خواهد!

وَ يَصْليٰ سَعِيراً

و در شعله فروزان (آتش) وارد مى‌شود (و مى‌سوزد).

إِنَّهُ كانَ فِي أَهْلِهِ مَسْرُوراً

[چرا] كه او در خانواده‌اش (از گناه) شادمان بود.

إِنَّهُ ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ

[چرا] كه او گمان مى‌كرد كه (به سوى خدا) باز نمى‌گردد.

بَليٰ إِنَّ رَبَّهُ كانَ بِهِ بَصِيراً

آرى، در واقع پروردگارش نسبت به او بيناست!

فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ

و سوگند ياد مى‌كنم به روشنائى سرخگون (آخر روز)!

وَ اللَّيْلِ وَ ما وَسَقَ

سوگند به شب و آنچه را جمع‌آورى مى‌كند،

وَ الْقَمَرِ إِذَا اتَّسَقَ

سوگند به ماه هنگامى كه جمع (و كامل) شود،

لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ

كه قطعا (شما) از حالى به حالى برخواهيد نشست.

فَما لَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ

پس آن (كافر) ان را چه شده كه ايمان نمى‌آورند؟!

وَ إِذا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ

و هنگامى كه قرآن بر آنان خوانده مى‌شود سجده نمى‌كنند؟!

بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُكَذِّبُونَ

بلكه كسانى كه كفر ورزيدند (قرآن را) تكذيب مى‌كنند.

وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُوعُونَ

و خدا به آنچه (در ذهن) ذخيره مى‌كنند داناتر است.

فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ

پس آنان را به عذابى دردناك بشارت ده!

إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ

مگر كسانى كه ايمان آوردند و [كارهاى‌] شايسته انجام دادند، كه براى آنان پاداشى بى‌پايان است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ السَّماءِ ذاتِ الْبُرُوجِ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ سوگند به آسمان كه داراى برج‌هاست!

وَ الْيَوْمِ الْمَوْعُودِ

سوگند به روز (رستاخيز) وعده داده شده!

وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ

سوگند به گواهى دهنده و گواهى داده شده!

قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ

كشته باد همراهان گودال (آتش و صاحبان كوره‌هاى آدم‌سوزى)،

النَّارِ ذاتِ الْوَقُودِ

(همان) آتشى كه داراى سوخت (فراوان) بود!

إِذْ هُمْ عَلَيْها قُعُودٌ

آنگاه كه آنان بر (گرد) آن نشسته بودند.

وَ هُمْ عَليٰ ما يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ

و آنان بر آنچه با مؤمنان انجام مى‌دادند گواه بودند.

وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلَّا أَنْ يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ

و از آنان خرده و انتقام نگرفتند، جز اينكه به خداى شكست‌ناپذير ستوده ايمان آورده بودند؛

الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

(همان) كسى كه فرمانروايى آسمان‌ها و زمين فقط از آن اوست، و خدا بر هر چيز گواه است.

إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا فَلَهُمْ عَذابُ جَهَنَّمَ وَ لَهُمْ عَذابُ الْحَرِيقِ

در حقيقت كسانى كه مردان مؤمن و زنان مؤمن را در بلا افكندند سپس توبه نكرده‌اند، پس براى شان عذاب جهنم است و (نيز) براى آنان عذاب سوزان است!

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْكَبِيرُ

در واقع كسانى كه ايمان آوردند و [كارهاى‌] شايسته انجام دادند، برايشان بوستان‌هاى (بهشتى) است كه نهرها از زير [درختان‌]- ش روان است؛ آن كاميابى بزرگ است.

إِنَّ بَطْشَ رَبِّكَ لَشَدِيدٌ

قطعا سخت‌گيرى پروردگارت شديد است!

إِنَّهُ هُوَ يُبْدِئُ وَ يُعِيدُ

[چرا] كه او خود (آفرينش را) آغاز مى‌كند و (در رستاخيز) باز مى‌گرداند،

وَ هُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ

و او بسيار آمرزنده [و] دوستدار (بندگان) است،

ذُو الْعَرْشِ الْمَجِيدُ

صاحب تخت (جهاندارى و تدبير هستى و) بزرگوار است،

فَعَّالٌ لِما يُرِيدُ

آنچه را مى‌خواهد انجام مى‌دهد.

هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ

آيا خبر لشكريان به تو رسيده است،

فِرْعَوْنَ وَ ثَمُودَ

(لشكريان) فرعون و ثمود؟!

بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي تَكْذِيبٍ

بلكه كسانى كه كفر ورزيدند در تكذيب (تو و قرآن غوطه‌ور) اند،

وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِيطٌ

و خدا از فرا روى آنان احاطه دارد.

بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ

بلكه آن (قرآن) خواندنى [و] با عظمت است،

فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ

كه در صفحه نگهدارى شده (علم الهى) موجود است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ السَّماءِ وَ الطَّارِقِ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ سوگند به آسمان! سوگند به (اختر) شبگرد!

وَ ما أَدْراكَ مَا الطَّارِقُ

و چه چيز تو را آگاه كرد كه (اختر) شبگرد چيست؟!

النَّجْمُ الثَّاقِبُ

(آن) ستاره درخشان كه شكافنده (تاريكى‌ها) است!

إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ

هيچ شخصى نيست مگر آنكه بر او نگهبانى (گماشته) است!

فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ

پس انسان بايد بنگرد كه از چه چيز آفريده شده است؟!

خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ

از آبى جهنده آفريده شده است،

يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَ التَّرائِبِ

آبى كه از ميان پشت و (دو استخوان) پيش (مرد) بيرون مى‌آيد.

إِنَّهُ عَليٰ رَجْعِهِ لَقادِرٌ

مسلما او بر بازگرداندن وى (در رستاخيز) تواناست.

يَوْمَ تُبْلَي السَّرائِرُ

روزى كه رازها آشكار مى‌شود،

فَما لَهُ مِنْ قُوَّةٍ وَ لا ناصِرٍ

پس براى او هيچ نيرو و ياورى نيست.

وَ السَّماءِ ذاتِ الرَّجْعِ

سوگند به آسمان صاحب (باران) بازگشته!

وَ الْأَرْضِ ذاتِ الصَّدْعِ

سوگند به زمين شكاف دار!

إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ

كه قطعا آن (قرآن) سخنى فيصله بخش است،

وَ ما هُوَ بِالْهَزْلِ

و آن شوخى نيست.

إِنَّهُمْ يَكِيدُونَ كَيْداً

در حقيقت آنان نقشه نيرنگ‌آميزى مى‌كشند،

وَ أَكِيدُ كَيْداً

و (من نيز) كاملا نقشه مى‌كشم.

فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْداً

پس به كافران مهلت ده، به آنان اندكى مهلت ده!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَي

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ نام پروردگار والاترت را تسبيح گوى،

الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّيٰ

(همان) كسى كه آفريده و مرتب كرد،

وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَديٰ

و كسى كه معين كرد و رهنمون ساخت،

وَ الَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعيٰ

و كسى كه گياه را بيرون آورد،

فَجَعَلَهُ غُثاءً أَحْويٰ

سپس آن را خاشاكى تيره گون قرار داد.

سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسيٰ

بزودى (قرآن را) بر تو مى‌خوانيم و فراموش نمى‌كنى،

إِلَّا ما شاءَ اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَ ما يَخْفيٰ

مگر آنچه را خدا بخواهد، [چرا] كه او آشكار و آنچه را پنهان مى‌شود مى‌داند.

وَ نُيَسِّرُكَ لِلْيُسْريٰ

و آسان‌ترين (راه) را براى تو فراهم مى‌كنيم.

فَذَكِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّكْريٰ

پس يادآورى كن اگر يادآورى سودمند است.

سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشيٰ

كه بزودى كسى كه مى‌هراسد متذكر مى‌شود.

وَ يَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَي

و بدبخت‌ترين (افراد) از آن دورى مى‌گزيند،

الَّذِي يَصْلَي النَّارَ الْكُبْريٰ

(همان) كسى كه در آتش بزرگ‌تر وارد مى‌شود (و مى‌سوزد)،

ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْييٰ

سپس در آنجا نه مى‌ميرد و نه (در خوشى) زنده مى‌ماند.

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّيٰ

بيقين رستگار شد كسى كه [پاك گرديد و] رشد يافت.

وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّيٰ

و نام پروردگارش را ياد كرد و نماز گزارد.

بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا

بلكه (شما) زندگى پست (دنيا) را بر مى‌گزينيد،

وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقي

در حالى كه آخرت بهتر و پايدارتر است.

إِنَّ هٰذا لَفِي الصُّحُفِ الْأُوليٰ

قطعا اين (مطالب) در كتاب‌هاى نخستين (آمده) است،

صُحُفِ إِبْراهِيمَ وَ مُوسيٰ

(همان) كتاب‌هاى ابراهيم و موسى.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْغاشِيَةِ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ آيا خبر (حوادث) فراگير (رستاخيز) به تو رسيده است؟!

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ

در آن روز چهره‌هايى كه فروتنند،

عامِلَةٌ ناصِبَةٌ

[و] كوشنده رنجور،

تَصْليٰ ناراً حامِيَةً

در آتش سوزان وارد مى‌شوند (و مى‌سوزند).

تُسْقيٰ مِنْ عَيْنٍ آنِيَةٍ

از چشمه‌اى جوشان نوشانده مى‌شوند؛

لَيْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلَّا مِنْ ضَرِيعٍ

هيچ غذايى براى آنان جز از خار تلخ، بد بو و زهردار نيست.

لا يُسْمِنُ وَ لا يُغْنِي مِنْ جُوعٍ

كه فربه نمى‌كند و گرسنگى را دفع نمى‌گرداند.

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناعِمَةٌ

در آن روز چهره‌هايى كه (شاداب) به نعمتند،

لِسَعْيِها راضِيَةٌ

[و] از تلاششان خشنودند،

فِي جَنَّةٍ عالِيَةٍ

در بهشتى عالى هستند.

لا تَسْمَعُ فِيها لاغِيَةً

در آنجا هيچ بيهوده نمى‌شنوند.

فِيها عَيْنٌ جارِيَةٌ

در آنجا چشمه‌اى روان است،

فِيها سُرُرٌ مَرْفُوعَةٌ

در آنجا تخت‌هاى بلند،

وَ أَكْوابٌ مَوْضُوعَةٌ

و سبوهايى نهاده شده،

وَ نَمارِقُ مَصْفُوفَةٌ

و بالش‌هايى صف داده شده،

وَ زَرابِيُّ مَبْثُوثَةٌ

و فرش‌هاى فاخر گسترده است.

أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَي الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ

و آيا به شتر نظر نمى‌كنند كه چگونه آفريده شده؟!

وَ إِلَي السَّماءِ كَيْفَ رُفِعَتْ

و به سوى آسمان كه چگونه بر افراشته شده؟!

وَ إِلَي الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ

و به سوى كوه‌ها كه چگونه نشانده شده؟!

وَ إِلَي الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ

و به سوى زمين كه چگونه هموار گشته است؟!

فَذَكِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ

پس يادآورى كن كه تو فقط يادآورى كننده‌اى.

لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ

(تو) بر آنان هيچ سيطره‌اى ندارى،

إِلَّا مَنْ تَوَلَّيٰ وَ كَفَرَ

مگر كسى كه روى برتافت و كفر ورزيد،

فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذابَ الْأَكْبَرَ

پس خدا او را به عذاب بزرگ‌تر مجازات مى‌كند.

إِنَّ إِلَيْنا إِيابَهُمْ

در حقيقت بازگشتشان فقط به سوى ماست،

ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنا حِسابَهُمْ

سپس در واقع حساب آنان فقط با ماست.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ الْفَجْرِ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ سوگند به سپيده دم!

وَ لَيالٍ عَشْرٍ

سوگند به شب‌هاى دهگانه!

وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ

سوگند به زوج و فرد!

وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ

سوگند به شب، هنگامى كه سپرى شود!

هَلْ فِي ذٰلِكَ قَسَمٌ لِذِي حِجْرٍ

آيا در اين (موارد) سوگندى براى خردمند نيست؟!

أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعادٍ

آيا نديده‌اى كه پروردگارت با (قوم)« عاد »چه كرد؟!

إِرَمَ ذاتِ الْعِمادِ

(همان مردم شهر) ارم ستون‌دار،

الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُها فِي الْبِلادِ

كه همانند آن در شهرها آفريده نشده بود!

وَ ثَمُودَ الَّذِينَ جابُوا الصَّخْرَ بِالْوادِ

و (قوم)« ثمود »كه صخره‌ها را در سرزمين (شان) مى‌بريدند.

وَ فِرْعَوْنَ ذِي الْأَوْتادِ

و فرعونى كه صاحب ميخ‌ها بود،

الَّذِينَ طَغَوْا فِي الْبِلادِ

(همان) كسانى كه در شهرها طغيان كردند،

فَأَكْثَرُوا فِيهَا الْفَسادَ

و در آنجا فساد را افزودند؛

فَصَبَّ عَلَيْهِمْ رَبُّكَ سَوْطَ عَذابٍ

و پروردگارت تازيانه عذاب را بر آنان فرو ريخت!

إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصادِ

قطعا پروردگارت در كمينگاه است.

فَأَمَّا الْإِنْسانُ إِذا مَا ابْتَلاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَ نَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ

و اما انسان هنگامى كه پروردگارش او را بيازمايد و او را ارج نهد و وى را نعمت بخشد، پس مى‌گويد:« پروردگارم مرا ارج نهاده است! »

وَ أَمَّا إِذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهانَنِ

و اما هنگامى كه او را بيازمايد و روزى‌اش را بر او تنگ سازد، پس مى‌گويد:« پروردگارم [مرا] خوار كرده است! »

كَلاَّ بَلْ لا تُكْرِمُونَ الْيَتِيمَ

هرگز چنين نيست، بلكه يتيم (ها) را ارج نمى‌نهيد،

وَ لا تَحَاضُّونَ عَليٰ طَعامِ الْمِسْكِينِ

و يكديگر را بر غذا دادن بينوا (يان) تشويق نمى‌كنيد،

وَ تَأْكُلُونَ التُّراثَ أَكْلاً لَمًّا

و ميراث را كاملا يكجا مى‌خوريد،

وَ تُحِبُّونَ الْمالَ حُبًّا جَمًّا

و ثروت را با علاقه‌اى فراوان دوست داريد.

كَلاَّ إِذا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا

هرگز چنين نيست، هنگامى كه زمين (با ضربه‌اى) كاملا خرد (و هموار) مى‌شود،

وَ جاءَ رَبُّكَ وَ الْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا

و (فرمان) پروردگارت و فرشتگان صف به صف فرا مى‌رسند،

وَ جِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ وَ أَنَّي لَهُ الذِّكْريٰ

و در آن روز جهنم آورده شود؛ در آن روز انسان متذكر مى‌شود؛ و [لى‌] تذكر كجا براى او (سود) دارد؟!

يَقُولُ يا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَياتِي

مى‌گويد:« اى كاش من براى زندگى‌ام (در رستاخيز، چيزى،) از پيش فرستاده بودم! »

فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ

و در آن روز هيچ كس [همانند] عذاب او عذاب نمى‌كند،

وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ

و هيچ كس [همانند] به بند كشيدن او به بند نمى‌كشد.

يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ

اى جان آرام يافته!

ارْجِعِي إِليٰ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً

به سوى پروردگارت باز گرد در حالى كه (تو از او) خشنودى [و] مورد رضايت (او) هستى،

فَادْخُلِي فِي عِبادِي

پس در (سلك) بندگان (ويژه) من در آى،

وَ ادْخُلِي جَنَّتِي

و در بهشت من وارد شو!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ لا أُقْسِمُ بِهٰذَا الْبَلَدِ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ به اين سرزمين (مكه) سوگند ياد مى‌كنم!

وَ أَنْتَ حِلٌّ بِهٰذَا الْبَلَدِ

در حالى كه تو در اين سرزمين فرود آمده‌اى،

وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ

سوگند به پدر و آنچه زاد،

لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي كَبَدٍ

كه بيقين انسان را در رنج و مشقت آفريديم.

أَ يَحْسَبُ أَنْ لَنْ يَقْدِرَ عَلَيْهِ أَحَدٌ

آيا (انسان) مى‌پندارد كه هيچ كس بر او توانايى (دست يابى) ندارد؟!

يَقُولُ أَهْلَكْتُ مالاً لُبَداً

مى‌گويد:« ثروت انبوهى را نابود كردم. »

أَ يَحْسَبُ أَنْ لَمْ يَرَهُ أَحَدٌ

آيا مى‌پندارد كه هيچ كس او را نديده است؟!

أَ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَيْنَيْنِ

آيا براى او دو چشم قرار نداده‌ايم؟!

وَ لِساناً وَ شَفَتَيْنِ

و زبان و دو لب؟!

وَ هَدَيْناهُ النَّجْدَيْنِ

و او را به دو راه (خير و شر) رهنمون كرديم.

فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ

و [لى‌] با مشقت وارد گردنه نشد.

وَ ما أَدْراكَ مَا الْعَقَبَةُ

و چه چيز تو را آگاه كرد كه گردنه چيست؟!

فَكُّ رَقَبَةٍ

(آن) آزاد كردن برده‌اى،

أَوْ إِطْعامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ

يا غذا دادن در روز گرسنگى،

يَتِيماً ذا مَقْرَبَةٍ

به يتيم خويشاوند،

أَوْ مِسْكِيناً ذا مَتْرَبَةٍ

يا به بينواى خاك‌نشين است،

ثُمَّ كانَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ وَ تَواصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ

سپس از كسانى باشد كه ايمان آورده و يكديگر را به شكيبايى سفارش كرده و همديگر را به مهرورزى سفارش نمودند.

أُولئِكَ أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ

آنان ياران خجسته (دست راست) اند.

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِنا هُمْ أَصْحابُ الْمَشْأَمَةِ

و تنها كسانى كه به آيات ما كفر ورزيدند ياران شوم (دست چپ) اند.

عَلَيْهِمْ نارٌ مُؤْصَدَةٌ

كه بر آنان آتشى فرو بسته شده است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ سوگند به خورشيد و (تابش) نيمروزش!

وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها

سوگند به ماه هنگامى كه در پى آن در آيد!

وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها

سوگند به روز هنگامى كه آن را آشكار سازد!

وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشاها

سوگند به شب هنگامى كه آن را فراگيرد!

وَ السَّماءِ وَ ما بَناها

سوگند به آسمان و آنكه آن را بنا كرد!

وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها

سوگند به زمين و آنكه آن را گستراند!

وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها

سوگند به نفس و آنكه آن را مرتب ساخت!

فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها

و بد كاريش و پارسايى‌اش را به او الهام كرد،

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها

كه بيقين كسى كه آن را [پاك كرد و] رشد داد رستگار (و پيروز) شد.

وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها

و بيقين كسى كه آن (نفس را با گناه آلوده كرد و) پوشاند، نوميد شد!

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْواها

(قوم)« ثمود »بخاطر طغيانش (پيامبرش را) تكذيب كردند،

إِذِ انْبَعَثَ أَشْقاها

آنگاه كه بدبخت‌ترين‌شان برانگيخته شد؛

فَقالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ ناقَةَ اللَّهِ وَ سُقْياها

و فرستاده خدا به آنان گفت:« ماده شتر (معجزه آساى) خدا و آبشخور آن را (واگذاريد.) »

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوها فَدَمْدَمَ عَلَيْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاها

و او را تكذيب كردند و آن را پى كردند؛ پس پروردگارشان به سبب پيامد [گناه‌] شان آنان را هلاك ساخت و آنها را (با خاك) يكسان كرد!

وَ لا يَخافُ عُقْباها

در حالى كه از فرجام آنها نمى‌ترسد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشيٰ

به نام خداى گسترده‌مهر مهرورز؛ سوگند به شب هنگامى كه فرا گيرد!

وَ النَّهارِ إِذا تَجَلَّي

سوگند به روز هنگامى كه آشكار شود!

وَ ما خَلَقَ الذَّكَرَ وَ الْأُنْثيٰ

سوگند به آن (خدايى) كه نر و ماده را آفريد!

إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّي

كه قطعا تلاش شما گوناگون است.

فَأَمَّا مَنْ أَعْطيٰ وَ اتَّقيٰ

و اما كسى كه عطا كند و خود نگهدارى (و پارسايى) نمايد،

وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنيٰ

و (وعده) نيكوى (پاداش رستاخيز) را تصديق كند،

فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْريٰ

پس بزودى (راه) آسان را براى او فراهم مى‌كنيم،

وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنيٰ

و اما كسى كه بخل ورزد و توانگرى نمايد،

وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنيٰ

و (وعده) نيك (پاداش رستاخيز) را تكذيب كند،

فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْريٰ

پس بزودى (راه) دشوار را براى او فراهم مى‌كنيم؛

وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّي

و هنگامى كه هلاك شود ثروتش (عذاب را) از او دفع نمى‌كند.