بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ عَمَّ يَتَساءَلُونَ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ درباره چه چيز از يكديگر مى‌پرسند؟

عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ

از آن خبر بزرگ،

الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ

كه درباره آن با هم اختلاف دارند.

كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ

نه چنان است، به زودى خواهند دانست.

ثُمَّ كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ

باز هم نه چنان است، بزودى خواهند دانست.

أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً

آيا زمين را گهواره‌اى نگردانيديم؟

وَ الْجِبالَ أَوْتاداً

و كوه‌ها را [چون‌] ميخهايى [نگذاشتيم‌]؟

وَ خَلَقْناكُمْ أَزْواجاً

و شما را جفت آفريديم.

وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً

و خواب شما را [مايه‌] آسايش گردانيديم.

وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً

و شب را [براى شما] پوششى قرار داديم.

وَ جَعَلْنَا النَّهارَ مَعاشاً

و روز را [براى‌] معاش [شما] نهاديم.

وَ بَنَيْنا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِداداً

و بر فرازِ شما هفت [آسمان‌] استوار بنا كرديم.

وَ جَعَلْنا سِراجاً وَهَّاجاً

و چراغى فروزان گذارديم.

وَ أَنْزَلْنا مِنَ الْمُعْصِراتِ ماءً ثَجَّاجاً

و از ابرهاى متراكم، آبى ريزان فرود آورديم،

لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَ نَباتاً

تا بدان دانه و گياه برويانيم،

وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً

و باغهاى درهم‌پيچيده و انبوه.

إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كانَ مِيقاتاً

قطعاً وعدگاه [ما با شما] روز داورى است:

يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً

روزى كه در «صور» دميده شود، و گروه گروه بياييد

وَ فُتِحَتِ السَّماءُ فَكانَتْ أَبْواباً

و آسمان، گشوده و درهايى [پديد] شود

وَ سُيِّرَتِ الْجِبالُ فَكانَتْ سَراباً

و كوه‌ها را روان كنند، و [چون‌] سرابى گردند.

إِنَّ جَهَنَّمَ كانَتْ مِرْصاداً

[آرى،] جهنّم [از ديرباز] كمينگاهى بوده،

لِلطَّاغِينَ مَآباً

[كه‌] براى سركشان، بازگشتگاهى است.

لابِثِينَ فِيها أَحْقاباً

روزگارى دراز در آن درنگ كنند.

لا يَذُوقُونَ فِيها بَرْداً وَ لا شَراباً

در آنجا نه خنكى چشند و نه شربتى،

إِلَّا حَمِيماً وَ غَسَّاقاً

جز آب جوشان و چركابه‌اى.

جَزاءً وِفاقاً

كيفرى مناسب [با جُرم آنها].

إِنَّهُمْ كانُوا لا يَرْجُونَ حِساباً

آنان بودند كه به [روز] حساب اميد نداشتند

وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا كِذَّاباً

و آيات ما را سخت تكذيب مى‌كردند.

وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ كِتاباً

و حال آنكه هر چيزى را برشمرده [به صورت‌] كتابى در آورده‌ايم.

فَذُوقُوا فَلَنْ نَزِيدَكُمْ إِلَّا عَذاباً

پس بچشيد كه جز عذاب، هرگز [چيزى‌] بر شما نمى‌افزاييم.

إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ مَفازاً

مسلّماً پرهيزگاران را رستگارى است:

حَدائِقَ وَ أَعْناباً

باغچه‌ها و تاكستانها،

وَ كَواعِبَ أَتْراباً

و دخترانى همسال با سينه‌هاى برجسته،

وَ كَأْساً دِهاقاً

و پياله‌هاى لبالب.

لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً وَ لا كِذَّاباً

در آنجا نه بيهوده‌اى شنوند، و نه [يكديگر را] تكذيب [كنند].

جَزاءً مِنْ رَبِّكَ عَطاءً حِساباً

[اين است‌] پاداشى از پروردگار تو، عطايى از روى حساب.

رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُمَا الرَّحْمٰنِ لا يَمْلِكُونَ مِنْهُ خِطاباً

پروردگار آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو است، بخشايشگرى كه كس را ياراى خطاب با او نيست.

يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِكَةُ صَفًّا لا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمٰنُ وَ قالَ صَواباً

روزى كه «روح» و فرشتگان به صف مى‌ايستند، و [مردم‌] سخن نگويند، مگر كسى كه [خداى‌] رحمان به او رخصت دهد، و سخن راست گويد.

ذٰلِكَ الْيَوْمُ الْحَقُّ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِليٰ رَبِّهِ مَآباً

آن [روز]، روز حقّ است پس هر كه خواهد، راه بازگشتى به سوى پروردگار خود بجويد.

إِنَّا أَنْذَرْناكُمْ عَذاباً قَرِيباً يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ يَداهُ وَ يَقُولُ الْكافِرُ يا لَيْتَنِي كُنْتُ تُراباً

ما شما را از عذابى نزديك هشدار داديم: روزى كه آدمى آنچه را با دست خويش پيش فرستاده است بنگرد و كافر گويد: «كاش من خاك بودم.»

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به فرشتگانى كه [از كافران‌] به سختى جان ستانند،

وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً

و به فرشتگانى كه جان [مؤمنان‌] را به آرامى گيرند،

وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً

و به فرشتگانى كه [در درياى بى‌مانند] شناكنان شناورند،

فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً

پس در پيشى گرفتن [در فرمان خدا] سبقت‌گيرنده‌اند،

فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً

و كار [بندگان‌] را تدبير مى‌كنند.

يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ

آن روز كه لرزنده بلرزد،

تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ

و از پى آن لرزه‌اى [دگر] افتد،

قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ

در آن روز، دلهايى سخت هراسانند.

أَبْصارُها خاشِعَةٌ

ديدگان آنها فروافتاده.

يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِي الْحافِرَةِ

گويند: «آيا [باز] ما به [مغاك‌] زمين برمى‌گرديم؟

أَ إِذا كُنَّا عِظاماً نَخِرَةً

آيا وقتى ما استخوان‌ريزه‌هاى پوسيده شديم [زندگى را از سر مى‌گيريم‌]؟»

قالُوا تِلْكَ إِذاً كَرَّةٌ خاسِرَةٌ

[و با خود] گويند: «در اين صورت، اين برگشتى زيان‌آور است.»

فَإِنَّما هِيَ زَجْرَةٌ واحِدَةٌ

و [لى‌] در حقيقت، آن [بازگشت، بسته به‌] يك فرياد است [و بس‌].

فَإِذا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ

و بناگاه آنان در زمينِ هموار خواهند بود.

هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ مُوسيٰ

آيا سرگذشت موسى بر تو آمد؟

إِذْ ناداهُ رَبُّهُ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُويً

آن گاه كه پروردگارش او را در وادى مقدّس «طُوى» ندا درداد:

اذْهَبْ إِليٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغيٰ

«به سوى فرعون برو كه وى سر برداشته است

فَقُلْ هَلْ لَكَ إِليٰ أَنْ تَزَكَّيٰ

و بگو: آيا سَرِ آن دارى كه به پاكيزگى گرايى،

وَ أَهْدِيَكَ إِليٰ رَبِّكَ فَتَخْشيٰ

و تو را به سوى پروردگارت راه نمايم تا پروا بدارى؟»

فَأَراهُ الْآيَةَ الْكُبْريٰ

پس معجزه بزرگ [خود] را بدو نمود.

فَكَذَّبَ وَ عَصيٰ

و [لى فرعون‌] تكذيب نمود و عصيان كرد.

ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعيٰ

سپس پشت كرد [و] به كوشش برخاست،

فَحَشَرَ فَناديٰ

و گروهى را فراهم آورد [و] ندا درداد،

فَقالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْليٰ

و گفت: «پروردگار بزرگتر شما مَنَم!»

فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَكالَ الْآخِرَةِ وَ الْأُوليٰ

و خدا [هم‌] او را به كيفر دنيا و آخرت گرفتار كرد.

إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِمَنْ يَخْشيٰ

در حقيقت، براى هر كس كه [از خدا] بترسد، در اين [ماجرا] عبرتى است.

أَ أَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقاً أَمِ السَّماءُ بَناها

آيا آفرينش شما دشوارتر است يا آسمانى كه [او] آن را برپا كرده است؟

رَفَعَ سَمْكَها فَسَوَّاها

سقفش را برافراشت و آن را [به اندازه معين‌] درست كرد،

وَ أَغْطَشَ لَيْلَها وَ أَخْرَجَ ضُحاها

و شَبَش را تيره و روزش را آشكار گردانيد،

وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذٰلِكَ دَحاها

و پس از آن، زمين را با غلتانيدن گسترد،

أَخْرَجَ مِنْها ماءَها وَ مَرْعاها

آبش و چراگاهش را از آن بيرون آورد،

وَ الْجِبالَ أَرْساها

و كوه‌ها را لنگر آن گردانيد،

مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ

[تا وسيله‌] استفاده براى شما و دامهايتان باشد.

فَإِذا جاءَتِ الطَّامَّةُ الْكُبْريٰ

پس آن گاه كه آن هنگامه بزرگ دررَسَد،

يَوْمَ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ ما سَعيٰ

[آن‌] روز است كه انسان آنچه را كه در پى آن كوشيده است به ياد آوَرَد

وَ بُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِمَنْ يَريٰ

و جهنّم براى هر كه بيند آشكار گردد.

فَأَمَّا مَنْ طَغيٰ

اما هر كه طغيان كرد،

وَ آثَرَ الْحَياةَ الدُّنْيا

و زندگى پستِ دنيا را برگزيد،

فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأْويٰ

پس جايگاه او همان آتش است.

وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَي النَّفْسَ عَنِ الْهَويٰ

و امّا كسى كه از ايستادن در برابر پروردگارش هراسيد، و نفس [خود] را از هوس باز داشت،

فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْويٰ

پس جايگاه او همان بهشت است.

يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها

در باره رستاخيز از تو مى‌پُرسند كه فرارسيدنش چه وقت است؟

فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها

تو را چه به گفتگو در آن.

إِليٰ رَبِّكَ مُنْتَهاها

علم آن با پروردگار تو است.

إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ يَخْشاها

تو فقط كسى را كه از آن مى‌ترسد هشدار مى‌دهى.

كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها

روزى كه آن را مى‌بينند، گويى كه آنان جز شبى يا روزى درنگ نكرده‌اند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ عَبَسَ وَ تَوَلَّيٰ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ چهره درهم كشيد و روى گردانيد،

أَنْ جاءَهُ الْأَعْميٰ

كه آن مرد نابينا پيش او آمد

وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّيٰ

و تو چه دانى، شايد او به پاكى گرايد،

أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْريٰ

يا پند پذيرد و اندرز سودش دهد.

أَمَّا مَنِ اسْتَغْنيٰ

امّا آن كس كه خود را بى‌نياز مى‌پندارد،

فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّيٰ

تو بدو مى‌پردازى

وَ ما عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّيٰ

با آنكه اگر پاك نگردد، بر تو [مسئوليّتى‌] نيست.

وَ أَمَّا مَنْ جاءَكَ يَسْعيٰ

و امّا آن كس كه شتابان پيش تو آمد،

وَ هُوَ يَخْشيٰ

در حالى كه [از خدا] مى‌ترسيد،

فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّيٰ

تو از او به ديگران مى‌پردازى.

كَلاَّ إِنَّها تَذْكِرَةٌ

زنهار [چنين مكن‌] اين [آيات‌] پندى است.

فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ

تا هر كه خواهد، از آن پند گيرد.

فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ

در صحيفه‌هايى ارجمند،

مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ

والا و پاك‌شده،

بِأَيْدِي سَفَرَةٍ

به دست فرشتگانى،

كِرامٍ بَرَرَةٍ

ارجمند و نيكوكار.

قُتِلَ الْإِنْسانُ ما أَكْفَرَهُ

كشته باد انسان، چه ناسپاس است!

مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ

او را از چه چيز آفريده است؟

مِنْ نُطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ

از نطفه‌اى خلقش كرد و اندازه مقرّرش بخشيد.

ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ

سپس راه را بر او آسان گردانيد.

ثُمَّ أَماتَهُ فَأَقْبَرَهُ

آن گاه به مرگش رسانيد و در قبرش نهاد.

ثُمَّ إِذا شاءَ أَنْشَرَهُ

سپس چون بخواهد او را برانگيزد.

كَلاَّ لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ

ولى نه! هنوز آنچه را به او دستور داده، به جاى نياورده است.

فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِليٰ طَعامِهِ

پس انسان بايد به خوراك خود بنگرد،

أَنَّا صَبَبْنَا الْماءَ صَبًّا

كه ما آب را به صورت بارشى فرو ريختيم

ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا

آن گاه زمين را با شكافتنى [لازم‌] شكافتيم

فَأَنْبَتْنا فِيها حَبًّا

پس در آن، دانه رويانيديم.

وَ عِنَباً وَ قَضْباً

و انگور و سبزى،

وَ زَيْتُوناً وَ نَخْلاً

و زيتون و درخت خرما،

وَ حَدائِقَ غُلْباً

و باغهاى انبوه،

وَ فاكِهَةً وَ أَبًّا

و ميوه و چراگاه،

مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ

[تا وسيله‌] استفاده شما و دامهايتان باشد.

فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ

پس چون فرياد گوش‌خراش دررسد

يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ

روزى كه آدمى از برادرش،

وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ

و از مادرش و پدرش.

وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ

و از همسرش و پسرانش مى‌گريزد،

لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ

در آن روز، هر كسى از آنان را كارى است كه او را به خود مشغول مى‌دارد.

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ

در آن روز، چهره‌هايى درخشانند،

ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ

خندان [و] شادانند.

وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌ

و در آن روز، چهره‌هايى است كه بر آنها غبار نشسته،

تَرْهَقُها قَتَرَةٌ

[و] آنها را تاريكى پوشانده است

أُولئِكَ هُمُ الْكَفَرَةُ الْفَجَرَةُ

آنان همان كافران بدكارند.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ آن گاه كه خورشيد به هم درپيچد،

وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ

و آن گه كه ستارگان همى تيره شوند،

وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ

و آن گاه كه كوه‌ها به رفتار آيند.

وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ

وقتى شتران ماده وانهاده شوند،

وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ

و آن گه كه وحوش را همى گرد آرند،

وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ

درياها آن گه كه جوشان گردند،

وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ

و آن گاه كه جانها به هم درپيوندند،

وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ

پرسند چو زان دخترك زنده به‌گور:

بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ

به كدامين گناه كشته شده است؟

وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ

و آن گاه كه نامه‌ها ز هم بگشايند،

وَ إِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ

و آن گاه كه آسمان زجا كنده شود،

وَ إِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ

و آن گه كه جحيم را برافروزانند،

وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ

و آن گه كه بهشت را فرا پيش آرند،

عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ

هر نَفْس بداند چه فراهم ديده.

فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ

نه، نه! سوگند به اختران گردان،

الْجَوارِ الْكُنَّسِ

[كز ديده‌] نهان شوند و از نو آيند،

وَ اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ

سوگند به شب چو پشت گرداند،

وَ الصُّبْحِ إِذا تَنَفَّسَ

سوگند به صبح چون دميدن گيرد،

إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ

كه [قرآن‌] سخن فرشته بزرگوارى است.

ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ

نيرومند [كه‌] پيش خداوند عرش، بلندپايگاه است.

مُطاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ

در آنجا [هم‌] مُطاع [و هم‌] امين است.

وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ

و رفيق شما مجنون نيست

وَ لَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِينِ

و قطعاً آن [فرشته وحى‌] را در افق رخشان ديده.

وَ ما هُوَ عَلَي الْغَيْبِ بِضَنِينٍ

و او در امر غيب بخيل نيست.

وَ ما هُوَ بِقَوْلِ شَيْطانٍ رَجِيمٍ

و [قرآن‌] نيست سخن ديوِ رجيم.

فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ

پس به كجا مى‌رويد؟

إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ

اين [سخن‌] بجز پندى براى عالميان نيست

لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ

براى هر يك از شما كه خواهد به راه راست رَوَد.

وَ ما تَشاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ

و تا خدا، پروردگار جهانيان، نخواهد، [شما نيز] نخواهيد خواست.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا السَّماءُ انْفَطَرَتْ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ آن گاه كه آسمان ز هم بشكافد،

وَ إِذَا الْكَواكِبُ انْتَثَرَتْ

و آن گاه كه اختران پراكنده شوند،

وَ إِذَا الْبِحارُ فُجِّرَتْ

و آن گاه كه درياها از جا بركنده گردند،

وَ إِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ

و آن گاه كه گورها زير و زبر شوند،

عَلِمَتْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ

هر نَفْسى آنچه را پيش فرستاده و بازپس گذاشته، بداند.

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ

اى انسان، چه چيز تو را در باره پروردگار بزرگوارت مغرور ساخته؟

الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ

همان كس كه تو را آفريد، و [اندام‌] تو را درست كرد، و [آن گاه‌] تو را سامان بخشيد.

فِي أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ

و به هر صورتى كه خواست، تو را تركيب كرد.

كَلاَّ بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّينِ

با اين همه، شما منكرِ [روز] جزاييد.

وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ

و قطعاً بر شما نگهبانانى [گماشته شده‌] اند:

كِراماً كاتِبِينَ

[فرشتگان‌] بزرگوارى كه نويسندگان [اعمال شما] هستند

يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ

آنچه را مى‌كنيد، مى‌دانند.

إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ

قطعاً نيكان به بهشت اندرند.

وَ إِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي جَحِيمٍ

و بى‌شكّ، بدكاران در دوزخند.

يَصْلَوْنَها يَوْمَ الدِّينِ

روز جزا در آنجا درآيند،

وَ ما هُمْ عَنْها بِغائِبِينَ

و از آن [عذاب‌] دور نخواهند بود.

وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ

و تو چه دانى كه چيست روز جزا.

ثُمَّ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ

باز چه دانى كه چيست روز جزا؟

يَوْمَ لا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئاً وَ الْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ

روزى كه كسى براى كسى هيچ اختيارى ندارد و در آن روز، فرمان از آنِ خداست.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ واى بر كم‌فروشان،

الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَي النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ

كه چون از مردم پيمانه ستانند، تمام ستانند

وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ

و چون براى آنان پيمانه يا وزن كنند، به ايشان كم دهند.

أَ لا يَظُنُّ أُولئِكَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ

مگر آنان گمان نمى‌دارند كه برانگيخته خواهند شد؟

لِيَوْمٍ عَظِيمٍ

[در] روزى بزرگ:

يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ

روزى كه مردم در برابر پروردگار جهانيان به پاى ايستند.

كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ

نه چنين است [كه مى‌پندارند]، كه كارنامه بدكاران در «سجّين» است.

وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ

و تو چه دانى كه «سجّين» چيست؟

كِتابٌ مَرْقُومٌ

كتابى است نوشته شده.

وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ

واى بر تكذيب‌كنندگان در آن هنگام:

الَّذِينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ

آنان كه روز جزا را دروغ مى‌پندارند.

وَ ما يُكَذِّبُ بِهِ إِلَّا كُلُّ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ

و جز هر تجاوزپيشه گناهكارى آن را به دروغ نمى‌گيرد.

إِذا تُتْليٰ عَلَيْهِ آياتُنا قالَ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ

[همان كه‌] چون آيات ما بر او خوانده شود، گويد: « [اينها] افسانه‌هاى پيشينيان است.»

كَلاَّ بَلْ رانَ عَليٰ قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ

نه چنين است، بلكه آنچه مرتكب مى‌شدند زنگار بر دلهايشان بسته است.

كَلاَّ إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ

زهى پندار، كه آنان در آن روز، از پروردگارشان سخت محجوبند.

ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصالُوا الْجَحِيمِ

آن گاه به يقين، آنان به جهنّم درآيند.

ثُمَّ يُقالُ هٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ

سپس [به ايشان‌] گفته خواهد شد: «اين همان است كه آن را به دروغ مى‌گرفتيد.»

كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الْأَبْرارِ لَفِي عِلِّيِّينَ

نه چنين است، در حقيقت، كتاب نيكان در «علّيّون» است.

وَ ما أَدْراكَ ما عِلِّيُّونَ

و تو چه دانى كه «علّيّون» چيست؟

كِتابٌ مَرْقُومٌ

كتابى است نوشته شده.

يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ

مقرّبان آن را مشاهده خواهند كرد.

إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ

براستى نيكوكاران در نعيم [الهى‌] خواهند بود.

عَلَي الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ

بر تختها [نشسته‌] مى‌نگرند.

تَعْرِفُ فِي وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعِيمِ

از چهره‌هايشان طراوت نعمت [بهشت‌] را درمى‌يابى.

يُسْقَوْنَ مِنْ رَحِيقٍ مَخْتُومٍ

از باده‌اى مُهرشده نوشانيده شوند.

خِتامُهُ مِسْكٌ وَ فِي ذٰلِكَ فَلْيَتَنافَسِ الْمُتَنافِسُونَ

[باده‌اى كه‌] مُهر آن، مُشك است، و در اين [نعمتها] مشتاقان بايد بر يكديگر پيشى گيرند.

وَ مِزاجُهُ مِنْ تَسْنِيمٍ

و تركيبش از [چشمه‌] «تسنيم» است:

عَيْناً يَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ

چشمه‌اى كه مقرّبان [خدا] از آن نوشند.

إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ

[آرى، در دنيا] كسانى كه گناه مى‌كردند، آنان را كه ايمان آورده بودند به ريشخند مى‌گرفتند.

وَ إِذا مَرُّوا بِهِمْ يَتَغامَزُونَ

و چون بر ايشان مى‌گذشتند، اشاره چشم و ابرو با هم ردّ و بدل مى‌كردند.

وَ إِذَا انْقَلَبُوا إِليٰ أَهْلِهِمُ انْقَلَبُوا فَكِهِينَ

و هنگامى كه نزد خانواده [هاى‌] خود بازمى‌گشتند، به شوخ‌طبعى مى‌پرداختند.

وَ إِذا رَأَوْهُمْ قالُوا إِنَّ هٰؤُلاءِ لَضالُّونَ

و چون مؤمنان را مى‌ديدند، مى‌گفتند: «اينها [جماعتى‌] گمراهند.»

وَ ما أُرْسِلُوا عَلَيْهِمْ حافِظِينَ

و حال آنكه آنان براى بازرسى [كار] شان فرستاده نشده بودند.

فَالْيَوْمَ الَّذِينَ آمَنُوا مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ

و [لى‌] امروز، مؤمنانند كه بر كافران خنده مى‌زنند.

عَلَي الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ

بر تختها [ى خود نشسته‌]، نظاره مى‌كنند.

هَلْ ثُوِّبَ الْكُفَّارُ ما كانُوا يَفْعَلُونَ

[تا ببينند] آيا كافران به پاداش آنچه مى‌كردند رسيده‌اند؟

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ آن گاه كه آسمان ز هم بشكافد،

وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ

و پروردگارش را فرمان بَرَد و [چنين‌] سِزَد.

وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ

و آن گاه كه زمين كشيده شود،

وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ

و آنچه را كه در آن است بيرون افكند و تُهى شود،

وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ

و پروردگارش را فرمان بَرَد و [چنين‌] سزد.

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِليٰ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ

اى انسان، حقّاً كه تو به سوى پروردگار خود بسختى در تلاشى، و او را ملاقات خواهى كرد.

فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ

امّا كسى كه كارنامه‌اش به دست راستش داده شود،

فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسِيراً

بزودى‌اش حسابى بس آسان كنند،

وَ يَنْقَلِبُ إِليٰ أَهْلِهِ مَسْرُوراً

و شادمان به سوى كسانش بازگردد.

وَ أَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ

و امّا كسى كه كارنامه‌اش از پشت سرش به او داده شود،

فَسَوْفَ يَدْعُوا ثُبُوراً

زودا كه هلاك [خويش‌] خواهد،

وَ يَصْليٰ سَعِيراً

و در آتشِ افروخته درآيد.

إِنَّهُ كانَ فِي أَهْلِهِ مَسْرُوراً

او در [ميان‌] خانواده خود شادمان بود.

إِنَّهُ ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ

او مى‌پنداشت كه هرگز برنخواهد گشت.

بَليٰ إِنَّ رَبَّهُ كانَ بِهِ بَصِيراً

آرى، در حقيقت، پروردگارش به او بينا بود.

فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ

نه، نه، سوگند به شَفَق،

وَ اللَّيْلِ وَ ما وَسَقَ

سوگند به شب و آنچه [شب‌] فروپوشاند،

وَ الْقَمَرِ إِذَا اتَّسَقَ

سوگند به ماه چون [بَدْرِ] تمام شود،

لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ

كه قطعاً از حالى به حالى برخواهيد نشست.

فَما لَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ

پس چرا آنان باور نمى‌دارند؟

وَ إِذا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ

و چون بر آنان قرآن تلاوت مى‌شود چهره بر خاك نمى‌سايند؟

بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُكَذِّبُونَ

[نه!] بلكه آنان كه كفر ورزيده‌اند، تكذيب مى‌كنند.

وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُوعُونَ

و خدا به آنچه در سينه دارند داناتر است.

فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ

پس آنان را از عذابى دردناك خبر ده،

إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ

مگر كسانى كه گرويده و كارهاى شايسته كرده‌اند، كه آنان را پاداشى بى‌منّت خواهد بود.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ السَّماءِ ذاتِ الْبُرُوجِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به آسمانِ آكنده ز برج،

وَ الْيَوْمِ الْمَوْعُودِ

و به روزِ موعود،

وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ

و به گواه و مورد گواهى،

قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ

مرگ بر آدم‌سوزانِ خندق.

النَّارِ ذاتِ الْوَقُودِ

همان آتش مايه‌دار [و انبوه‌].

إِذْ هُمْ عَلَيْها قُعُودٌ

آن گاه كه آنان بالاى آن [خندق به تماشا] نشسته بودند.

وَ هُمْ عَليٰ ما يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ

و خود بر آنچه بر [سرِ] مؤمنان مى‌آوردند، گواه بودند.

وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلَّا أَنْ يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ

و بر آنان عيبى نگرفته بودند جز اينكه به خداى ارجمند ستوده ايمان آورده بودند.

الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

همان [خدايى‌] كه فرمانروايى آسمانها و زمين از آنِ اوست و خدا [ست كه‌] بر هر چيزى گواه است.

إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا فَلَهُمْ عَذابُ جَهَنَّمَ وَ لَهُمْ عَذابُ الْحَرِيقِ

كسانى كه مردان و زنان مؤمن را آزار كرده و بعد توبه نكرده‌اند، ايشان راست عذاب جهنّم، و ايشان راست عذاب سوزان.

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْكَبِيرُ

كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند، براى آنان باغهايى است كه از زير [درختان‌] آن جويها روان است اين است [همان‌] رستگارى بزرگ.

إِنَّ بَطْشَ رَبِّكَ لَشَدِيدٌ

آرى، عِقاب پروردگارت سخت سنگين است.

إِنَّهُ هُوَ يُبْدِئُ وَ يُعِيدُ

هم اوست كه [آفرينش را] آغاز مى‌كند و بازمى‌گرداند.

وَ هُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ

و اوست آن آمُرزنده دوستدارِ [مؤمنان‌].

ذُو الْعَرْشِ الْمَجِيدُ

صاحب ارجمند عرش.

فَعَّالٌ لِما يُرِيدُ

هر چه را بخواهد انجام مى‌دهد.

هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ

آيا حديث [آن‌] سپاهيان:

فِرْعَوْنَ وَ ثَمُودَ

فرعون و ثَمود بر تو آمد؟

بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي تَكْذِيبٍ

[نه،] بلكه آنان كه كافر شده‌اند در تكذيب‌اند

وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِيطٌ

با آنكه خدا از هر سو برايشان محيط است.

بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ

آرى، آن قرآنى ارجمند است،

فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ

كه در لوحى محفوظ است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ السَّماءِ وَ الطَّارِقِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به آسمان و آن اختر شبگرد.

وَ ما أَدْراكَ مَا الطَّارِقُ

و تو چه دانى كه اختر شبگرد چيست؟

النَّجْمُ الثَّاقِبُ

آن اختر فروزان.

إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ

هيچ كس نيست مگر اينكه نگاهبانى بر او [گماشته شده‌] است.

فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ

پس انسان بايد بنگرد كه از چه آفريده شده است؟

خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ

از آب جهنده‌اى خلق شده،

يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَ التَّرائِبِ

[كه‌] از صُلْبِ مرد و ميان استخوانهاى سينه زن بيرون مى‌آيد.

إِنَّهُ عَليٰ رَجْعِهِ لَقادِرٌ

در حقيقت، او [خدا] بر بازگردانيدن وى بخوبى تواناست.

يَوْمَ تُبْلَي السَّرائِرُ

آن روز كه رازها [همه‌] فاش شود،

فَما لَهُ مِنْ قُوَّةٍ وَ لا ناصِرٍ

پس او را نه نيرويى مانَد و نه يارى.

وَ السَّماءِ ذاتِ الرَّجْعِ

سوگند به آسمانِ بارش‌انگيز،

وَ الْأَرْضِ ذاتِ الصَّدْعِ

سوگند به زمين شكافدار [آماده كشت‌]،

إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ

[كه‌] در حقيقت، قرآن گفتارى قاطع و روشنگر است

وَ ما هُوَ بِالْهَزْلِ

و آن شوخى نيست.

إِنَّهُمْ يَكِيدُونَ كَيْداً

آنان دست به نيرنگ مى‌زنند.

وَ أَكِيدُ كَيْداً

و [من نيز] دست به نيرنگ مى‌زنم.

فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْداً

پس كافران را مهلت ده، و كمى آنان را به حال خود واگذار.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَي

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ نام پروردگار والاىِ خود را به پاكى بستاى:

الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّيٰ

همان كه آفريد و هماهنگى بخشيد.

وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَديٰ

و آنكه اندازه‌گيرى كرد و راه نمود.

وَ الَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعيٰ

و آنكه چمنزار را برآورد

فَجَعَلَهُ غُثاءً أَحْويٰ

و پس [از چندى‌] آن را خاشاكى تيره‌گون گردانيد.

سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسيٰ

ما بزودى [آيات خود را به وسيله سروش غيبى‌] بر تو خواهيم خواند، تا فراموش نكنى

إِلَّا ما شاءَ اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَ ما يَخْفيٰ

جز آنچه خدا خواهد، كه او آشكار و آنچه را كه نهان است مى‌داند.

وَ نُيَسِّرُكَ لِلْيُسْريٰ

و براى تو آسانترين [راه‌] را فراهم مى‌گردانيم.

فَذَكِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّكْريٰ

پس پند ده، اگر پند سود بخشد.

سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشيٰ

آن كس كه ترسد، بزودى عبرت گيرد.

وَ يَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَي

و نگون‌بخت، خود را از آن دور مى‌دارد

الَّذِي يَصْلَي النَّارَ الْكُبْريٰ

همان كس كه در آتشى بزرگ درآيد

ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْييٰ

آن گاه نه در آن مى‌ميرد و نه زندگانى مى‌يابد.

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّيٰ

رستگار آن كس كه خود را پاك گردانيد

وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّيٰ

و نام پروردگارش را ياد كرد و نماز گزارد.

بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا

ليكن [شما] زندگى دنيا را بر مى‌گزينيد

وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقي

با آنكه [جهان‌] آخرت نيكوتر و پايدارتر است.

إِنَّ هٰذا لَفِي الصُّحُفِ الْأُوليٰ

قطعاً در صحيفه‌هاى گذشته اين [معنى‌] هست،

صُحُفِ إِبْراهِيمَ وَ مُوسيٰ

صحيفه‌هاى ابراهيم و موسى.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْغاشِيَةِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ آيا خبرِ «غاشيه» به تو رسيده است؟

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ

در آن روز، چهره‌هايى زبونند،

عامِلَةٌ ناصِبَةٌ

كه تلاش كرده، رنج [بيهوده‌] برده‌اند.

تَصْليٰ ناراً حامِيَةً

[ناچار] در آتشى سوزان درآيند.

تُسْقيٰ مِنْ عَيْنٍ آنِيَةٍ

از چشمه‌اى داغ نوشانيده شوند.

لَيْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلَّا مِنْ ضَرِيعٍ

خوراكى جز خارِ خشك ندارند،

لا يُسْمِنُ وَ لا يُغْنِي مِنْ جُوعٍ

[كه‌] نه فربه كند، و نه گرسنگى را باز دارد.

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناعِمَةٌ

در آن روز، چهره‌هايى شادابند.

لِسَعْيِها راضِيَةٌ

از كوشش خود خشنودند.

فِي جَنَّةٍ عالِيَةٍ

در بهشت برين‌اند.

لا تَسْمَعُ فِيها لاغِيَةً

سخن بيهوده‌اى در آنجا نشنوند.

فِيها عَيْنٌ جارِيَةٌ

در آن، چشمه‌اى روان باشد.

فِيها سُرُرٌ مَرْفُوعَةٌ

تختهايى بلند در آنجاست.

وَ أَكْوابٌ مَوْضُوعَةٌ

و قدحهايى نهاده شده.

وَ نَمارِقُ مَصْفُوفَةٌ

و بالشهايى پهلوى هم [چيده‌].

وَ زَرابِيُّ مَبْثُوثَةٌ

و فرشهايى [زربفت‌] گسترده.

أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَي الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ

آيا به شتر نمى‌نگرند كه چگونه آفريده شده؟

وَ إِلَي السَّماءِ كَيْفَ رُفِعَتْ

و به آسمان كه چگونه برافراشته شده؟

وَ إِلَي الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ

و به كوه‌ها كه چگونه برپا داشته شده؟

وَ إِلَي الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ

و به زمين كه چگونه گسترده شده است؟

فَذَكِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ

پس تذكّر ده كه تو تنها تذكّردهنده‌اى.

لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ

بر آنان تسلّطى ندارى

إِلَّا مَنْ تَوَلَّيٰ وَ كَفَرَ

مگر كسى كه روى بگرداند و كفر ورزد،

فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذابَ الْأَكْبَرَ

كه خدا او را به آن عذاب بزرگتر عذاب كند.

إِنَّ إِلَيْنا إِيابَهُمْ

در حقيقت، بازگشت آنان به سوى ماست

ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنا حِسابَهُمْ

آن گاه حساب [خواستن از] آنان به عهده ماست.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ الْفَجْرِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به سپيده‌دم،

وَ لَيالٍ عَشْرٍ

و به شبهاى دهگانه،

وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ

و به جُفت و تاق،

وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ

و به شب، وقتى سپرى شود.

هَلْ فِي ذٰلِكَ قَسَمٌ لِذِي حِجْرٍ

آيا در اين، براى خردمند [نياز به‌] سوگندى [ديگر] است؟

أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعادٍ

مگر ندانسته‌اى كه پروردگارت با عاد چه كرد؟

إِرَمَ ذاتِ الْعِمادِ

صاحب [بناهايى چون‌] تيرك‌هاى بلند،

الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُها فِي الْبِلادِ

كه مانندش در شهرها ساخته نشده بود؟

وَ ثَمُودَ الَّذِينَ جابُوا الصَّخْرَ بِالْوادِ

و با ثمود، همانان كه در درّه، تخته‌سنگها را مى‌بريدند؟

وَ فِرْعَوْنَ ذِي الْأَوْتادِ

و با فرعون، صاحب خرگاه‌ها [و بناهاى بلند]؟

الَّذِينَ طَغَوْا فِي الْبِلادِ

همانان كه در شهرها سر به طغيان برداشتند،

فَأَكْثَرُوا فِيهَا الْفَسادَ

و در آنها بسيار تبهكارى كردند.

فَصَبَّ عَلَيْهِمْ رَبُّكَ سَوْطَ عَذابٍ

[تا آنكه‌] پروردگارت بر سر آنان تازيانه عذاب را فرونواخت،

إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصادِ

زيرا پروردگار تو سخت در كمين است.

فَأَمَّا الْإِنْسانُ إِذا مَا ابْتَلاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَ نَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ

امّا انسان، هنگامى كه پروردگارش وى را مى‌آزمايد، و عزيزش مى‌دارد و نعمت فراوان به او مى‌دهد، مى‌گويد: «پروردگارم مرا گرامى داشته است.»

وَ أَمَّا إِذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهانَنِ

و امّا چون وى را مى‌آزمايد و روزى‌اش را بر او تنگ مى‌گرداند، مى‌گويد: «پروردگارم مرا خوار كرده است.»

كَلاَّ بَلْ لا تُكْرِمُونَ الْيَتِيمَ

ولى نه، بلكه يتيم را نمى‌نوازيد

وَ لا تَحَاضُّونَ عَليٰ طَعامِ الْمِسْكِينِ

و بر خوراك [دادن‌] بينوا همديگر را بر نمى‌انگيزيد

وَ تَأْكُلُونَ التُّراثَ أَكْلاً لَمًّا

و ميراث [ضعيفان‌] را چپاولگرانه مى‌خوريد

وَ تُحِبُّونَ الْمالَ حُبًّا جَمًّا

و مال را دوست داريد، دوست داشتنى بسيار.

كَلاَّ إِذا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا

نه چنان است، آن گاه كه زمين، سخت در هم كوبيده شود،

وَ جاءَ رَبُّكَ وَ الْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا

و [فرمان‌] پروردگارت و فرشته [ها] صف در صف آيند،

وَ جِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ وَ أَنَّي لَهُ الذِّكْريٰ

و جهنّم را در آن روز [حاضر] آورند، آن روز است كه انسان پند گيرد و [لى‌] كجا او را جاى پندگرفتن باشد؟

يَقُولُ يا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَياتِي

گويد: «كاش براى زندگانى خود [چيزى‌] پيش فرستاده بودم.»

فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ

پس در آن روز هيچ كس چون عذاب‌كردن او، عذاب نكند.

وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ

و هيچ كس چون دربندكشيدن او، دربند نكشد.

يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ

اى نفس مطمئنّه،

ارْجِعِي إِليٰ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً

خشنود و خداپسند به سوى پروردگارت بازگرد،

فَادْخُلِي فِي عِبادِي

و در ميان بندگان من درآى،

وَ ادْخُلِي جَنَّتِي

و در بهشت من داخل شو.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ لا أُقْسِمُ بِهٰذَا الْبَلَدِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به اين شهر،

وَ أَنْتَ حِلٌّ بِهٰذَا الْبَلَدِ

و حال آنكه تو در اين شهر جاى دارى

وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ

سوگند به پدرى [چنان‌] و آن كسى را كه به وجود آورد

لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي كَبَدٍ

براستى كه انسان را در رنج آفريده‌ايم.

أَ يَحْسَبُ أَنْ لَنْ يَقْدِرَ عَلَيْهِ أَحَدٌ

آيا پندارد كه هيچ كس هرگز بر او دست نتواند يافت؟

يَقُولُ أَهْلَكْتُ مالاً لُبَداً

گويد: «مال فراوانى تباه كردم.»

أَ يَحْسَبُ أَنْ لَمْ يَرَهُ أَحَدٌ

آيا پندارد كه هيچ كس او را نديده است؟

أَ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَيْنَيْنِ

آيا دو چشمش نداده‌ايم؟

وَ لِساناً وَ شَفَتَيْنِ

و زبانى و دو لب.

وَ هَدَيْناهُ النَّجْدَيْنِ

و هر دو راه [خير و شرّ] را بدو نموديم.

فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ

و [لى‌] نخواست از گردنه [عاقبت‌نگرى‌] بالا رَوَد!

وَ ما أَدْراكَ مَا الْعَقَبَةُ

و تو چه دانى كه آن گردنه [سخت‌] چيست؟

فَكُّ رَقَبَةٍ

بنده‌اى را آزادكردن،

أَوْ إِطْعامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ

يا در روز گرسنگى، طعام‌دادن:

يَتِيماً ذا مَقْرَبَةٍ

به يتيمى خويشاوند،

أَوْ مِسْكِيناً ذا مَتْرَبَةٍ

يا بينوايى خاك‌نشين.

ثُمَّ كانَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ وَ تَواصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ

علاوه بر اين از زمره كسانى باشد كه گرويده و يكديگر را به شكيبايى و مهربانى سفارش كرده‌اند

أُولئِكَ أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ

اينانند خجستگان.

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِنا هُمْ أَصْحابُ الْمَشْأَمَةِ

و كسانى كه به انكارِ نشانه‌هاى ما پرداخته‌اند، آنانند ناخجستگان شوم.

عَلَيْهِمْ نارٌ مُؤْصَدَةٌ

بر آنان آتشى سرپوشيده احاطه دارد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به خورشيد و تابندگى‌اش،

وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها

سوگند به مَه چون پى [خورشيد] رَوَد.

وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها

سوگند به روز چون [زمين را] روشن گرداند،

وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشاها

سوگند به شب چو پرده بر آن پوشد،

وَ السَّماءِ وَ ما بَناها

سوگند به آسمان و آن كس كه آن را برافراشت،

وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها

سوگند به زمين و آن كس كه آن را گسترد،

وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها

سوگند به نَفْس و آن كس كه آن را درست كرد

فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها

سپس پليدكارى و پرهيزگارى‌اش را به آن الهام كرد،

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها

كه هر كس آن را پاك گردانيد، قطعاً رستگار شد،

وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها

و هر كه آلوده‌اش ساخت، قطعاً درباخت.

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْواها

[قوم‌] ثمود به سبب طغيان خود به تكذيب پرداختند.

إِذِ انْبَعَثَ أَشْقاها

آن گاه كه شقى‌ترينشان بر [پا] خاست.

فَقالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ ناقَةَ اللَّهِ وَ سُقْياها

پس فرستاده خدا به آنان گفت: «زنهار! ماده شتر خدا و [نوبت‌] آب‌خوردنش را [حرمت نهيد]».

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوها فَدَمْدَمَ عَلَيْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاها

و [لى‌] دروغزنش خواندند و آن [ماده شتر] را پى كردند، و پروردگارشان به [سزاى‌] گناهشان بر سرشان عذاب آورد و آنان را با خاك يكسان كرد.

وَ لا يَخافُ عُقْباها

و از پيامدِ كار خويش، بيمى به خود راه نداد.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشيٰ

به نام خداوند رحمتگر مهربان‌؛ سوگند به شب چون پرده افكند،

وَ النَّهارِ إِذا تَجَلَّي

سوگند به روز چون جلوه‌گرى آغازد،

وَ ما خَلَقَ الذَّكَرَ وَ الْأُنْثيٰ

و [سوگند به‌] آنكه نر و ماده را آفريد،

إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّي

كه همانا تلاش شما پراكنده است.

فَأَمَّا مَنْ أَعْطيٰ وَ اتَّقيٰ

امّا آنكه [حقّ خدا را] داد و پروا داشت،

وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنيٰ

و [پاداش‌] نيكوتر را تصديق كرد،

فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْريٰ

بزودى راهِ آسانى پيش پاى او خواهيم گذاشت.

وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنيٰ

و امّا آنكه بخل ورزيد و خود را بى‌نياز ديد،

وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنيٰ

و [پاداش‌] نيكوتر را به دروغ گرفت،

فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْريٰ

بزودى راهِ دشوارى به او خواهيم نمود.

وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّي

و چون هلاك شد، [ديگر] مالِ او به كارش نمى‌آيد.