بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ عَمَّ يَتَساءَلُونَ

به نام خداوند بخشنده مهربان‌؛ آنها از چه چيز از يكديگر سؤال مى‌كنند؟!

عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ

از خبر بزرگ و پراهميت (رستاخيز)!

الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُونَ

همان خبرى كه پيوسته در آن اختلاف دارند!

كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ

چنين نيست كه آنها فكر مى‌كنند، و بزودى مى‌فهمند!

ثُمَّ كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ

باز هم چنين نيست كه آنها مى‌پندارند، و بزودى مى‌فهمند (كه قيامت حق است)!

أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهاداً

آيا زمين را محل آرامش (شما) قرار نداديم؟!

وَ الْجِبالَ أَوْتاداً

و كوه‌ها را ميخهاى زمين؟!

وَ خَلَقْناكُمْ أَزْواجاً

و شما را بصورت زوجها آفريديم!

وَ جَعَلْنا نَوْمَكُمْ سُباتاً

و خواب شما را مايه آرامشتان قرار داديم،

وَ جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِباساً

و شب را پوششى (براى شما)،

وَ جَعَلْنَا النَّهارَ مَعاشاً

و روز را وسيله‌اى براى زندگى و معاش!

وَ بَنَيْنا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِداداً

و بر فراز شما هفت (آسمان) محكم بنا كرديم!

وَ جَعَلْنا سِراجاً وَهَّاجاً

و چراغى روشن و حرارت‌بخش آفريديم!

وَ أَنْزَلْنا مِنَ الْمُعْصِراتِ ماءً ثَجَّاجاً

و از ابرهاى باران‌زا آبى فراوان نازل كرديم،

لِنُخْرِجَ بِهِ حَبًّا وَ نَباتاً

تا بوسيله آن دانه و گياه بسيار برويانيم،

وَ جَنَّاتٍ أَلْفافاً

و باغهايى پردرخت!

إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ كانَ مِيقاتاً

(آرى) روز جدايى، ميعاد همگان است!

يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً

روزى كه در «صور» دميده مى‌شود و شما فوج فوج (به محشر) مى‌آييد!

وَ فُتِحَتِ السَّماءُ فَكانَتْ أَبْواباً

و آسمان گشوده مى‌شود و بصورت درهاى متعددى درمى‌آيد!

وَ سُيِّرَتِ الْجِبالُ فَكانَتْ سَراباً

و كوه‌ها به حركت درمى‌آيد و بصورت سرابى مى‌شود!

إِنَّ جَهَنَّمَ كانَتْ مِرْصاداً

مسلما (در آن روز) جهنم كمينگاهى است بزرگ،

لِلطَّاغِينَ مَآباً

و محل بازگشتى براى طغيانگران!

لابِثِينَ فِيها أَحْقاباً

مدتهاى طولانى در آن مى‌مانند!

لا يَذُوقُونَ فِيها بَرْداً وَ لا شَراباً

در آنجا نه چيز خنكى مى‌چشند و نه نوشيدنى گوارايى،

إِلَّا حَمِيماً وَ غَسَّاقاً

جز آبى سوزان و مايعى از چرك و خون!

جَزاءً وِفاقاً

اين مجازاتى است موافق و مناسب (اعمالشان)!

إِنَّهُمْ كانُوا لا يَرْجُونَ حِساباً

چرا كه آنها هيچ اميدى به حساب نداشتند،

وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا كِذَّاباً

و آيات ما را بكلى تكذيب كردند!

وَ كُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْناهُ كِتاباً

و ما همه چيز را شمارش و ثبت كرده‌ايم!

فَذُوقُوا فَلَنْ نَزِيدَكُمْ إِلَّا عَذاباً

پس بچشيد كه چيزى جز عذاب بر شما نمى‌افزاييم!

إِنَّ لِلْمُتَّقِينَ مَفازاً

مسلما براى پرهيزگاران نجات و پيروزى بزرگى است:

حَدائِقَ وَ أَعْناباً

باغهايى سرسبز، و انواع انگورها،

وَ كَواعِبَ أَتْراباً

و حوريانى بسيار جوان و هم‌سن و سال،

وَ كَأْساً دِهاقاً

و جامهايى لبريز و پياپى (از شراب طهور)!

لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً وَ لا كِذَّاباً

در آنجا نه سخن لغو و بيهوده‌اى مى‌شنوند و نه دروغى!

جَزاءً مِنْ رَبِّكَ عَطاءً حِساباً

اين كيفرى است از سوى پروردگارت و عطيه‌اى است كافى!

رَبِّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُمَا الرَّحْمٰنِ لا يَمْلِكُونَ مِنْهُ خِطاباً

همان پروردگار آسمانها و زمين و آنچه در ميان آن دو است، پروردگار رحمان! و (در آن روز) هيچ كس حق ندارد بى اجازه او سخنى بگويد (يا شفاعتى كند)!

يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِكَةُ صَفًّا لا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمٰنُ وَ قالَ صَواباً

روزى كه «روح» و «ملائكه» در يك صف مى‌ايستند و هيچ يك، جز به اذن خداوند رحمان، سخن نمى‌گويند، و (آن گاه كه مى‌گويند) درست مى‌گويند!

ذٰلِكَ الْيَوْمُ الْحَقُّ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِليٰ رَبِّهِ مَآباً

آن روز حق است؛ هر كس بخواهد راهى به سوى پروردگارش برمى‌گزيند!

إِنَّا أَنْذَرْناكُمْ عَذاباً قَرِيباً يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ يَداهُ وَ يَقُولُ الْكافِرُ يا لَيْتَنِي كُنْتُ تُراباً

و ما شما را از عذاب نزديكى بيم داديم! اين عذاب در روزى خواهد بود كه انسان آنچه را از قبل با دستهاى خود فرستاده مى‌بيند، و كافر مى‌گويد: «اى كاش خاك بودم (و گرفتار عذاب نمى‌شدم)!»

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ سوگند به فرشتگانى كه (جان مجرمان را بشدت از بدنهايشان) برمى‌كشند،

وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً

و فرشتگانى كه (روح مؤمنان) را با مدارا و نشاط جدا مى‌سازند،

وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً

و سوگند به فرشتگانى كه (در اجراى فرمان الهى) با سرعت حركت مى‌كنند،

فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً

و سپس بر يكديگر سبقت مى‌گيرند،

فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً

و آنها كه امور را تدبير مى‌كنند!

يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ

آن روز كه زلزله‌هاى وحشتناك همه چيز را به لرزه درمى‌آورد،

تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ

و بدنبال آن، حادثه دومين [صيحه عظيم محشر] رخ مى‌دهد،

قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ

دلهايى در آن روز سخت مضطرب است،

أَبْصارُها خاشِعَةٌ

و چشمهاى آنان از شدت ترس فروافتاده است!

يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِي الْحافِرَةِ

(ولى امروز) مى‌گويند: «آيا ما به زندگى مجدد بازمى‌گرديم؟!

أَ إِذا كُنَّا عِظاماً نَخِرَةً

آيا هنگامى كه استخوانهاى پوسيده‌اى شديم (ممكن است زنده شويم)؟!»

قالُوا تِلْكَ إِذاً كَرَّةٌ خاسِرَةٌ

مى‌گويند: «اگر قيامتى در كار باشد، بازگشتى است زيانبار!»

فَإِنَّما هِيَ زَجْرَةٌ واحِدَةٌ

ولى (بدانيد) اين بازگشت تنها با يك صيحه عظيم است!

فَإِذا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ

ناگهان همگى بر عرصه زمين ظاهر مى‌گردند!

هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ مُوسيٰ

آيا داستان موسى به تو رسيده است؟!

إِذْ ناداهُ رَبُّهُ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُويً

در آن هنگام كه پروردگارش او را در سرزمين مقدس «طوى» ندا داد (و گفت):

اذْهَبْ إِليٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغيٰ

به سوى فرعون برو كه طغيان كرده است!

فَقُلْ هَلْ لَكَ إِليٰ أَنْ تَزَكَّيٰ

و به او بگو: «آيا مى‌خواهى پاكيزه شوى؟!

وَ أَهْدِيَكَ إِليٰ رَبِّكَ فَتَخْشيٰ

و من تو را به سوى پروردگارت هدايت كنم تا از او بترسى (و گناه نكنى)؟!»

فَأَراهُ الْآيَةَ الْكُبْريٰ

سپس موسى بزرگترين معجزه را به او نشان داد!

فَكَذَّبَ وَ عَصيٰ

اما او تكذيب و عصيان كرد!

ثُمَّ أَدْبَرَ يَسْعيٰ

سپس پشت كرد و پيوسته (براى محو آيين حق) تلاش نمود!

فَحَشَرَ فَناديٰ

و ساحران را جمع كرد و مردم را دعوت نمود،

فَقالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْليٰ

و گفت: «من پروردگار برتر شما هستم!»

فَأَخَذَهُ اللَّهُ نَكالَ الْآخِرَةِ وَ الْأُوليٰ

از اين رو خداوند او را به عذاب آخرت و دنيا گرفتار ساخت!

إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِمَنْ يَخْشيٰ

در اين عبرتى است براى كسى كه (از خدا) بترسد!

أَ أَنْتُمْ أَشَدُّ خَلْقاً أَمِ السَّماءُ بَناها

آيا آفرينش شما (بعد از مرگ) مشكل‌تر است يا آفرينش آسمان كه خداوند آن را بنا نهاد؟!

رَفَعَ سَمْكَها فَسَوَّاها

سقف آن را برافراشت و آن را منظم ساخت،

وَ أَغْطَشَ لَيْلَها وَ أَخْرَجَ ضُحاها

و شبش را تاريك و روزش را آشكار نمود!

وَ الْأَرْضَ بَعْدَ ذٰلِكَ دَحاها

و زمين را بعد از آن گسترش داد،

أَخْرَجَ مِنْها ماءَها وَ مَرْعاها

و از آن آب و چراگاهش را بيرون آورد،

وَ الْجِبالَ أَرْساها

و كوه‌ها را ثابت و محكم نمود!

مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ

همه اينها براى بهره‌گيرى شما و چهارپايانتان است!

فَإِذا جاءَتِ الطَّامَّةُ الْكُبْريٰ

هنگامى كه آن حادثه بزرگ رخ دهد،

يَوْمَ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ ما سَعيٰ

در آن روز انسان به ياد كوششهايش مى‌افتد،

وَ بُرِّزَتِ الْجَحِيمُ لِمَنْ يَريٰ

و جهنم براى هر بيننده‌اى آشكار مى‌گردد،

فَأَمَّا مَنْ طَغيٰ

اما آن كسى كه طغيان كرده،

وَ آثَرَ الْحَياةَ الدُّنْيا

و زندگى دنيا را مقدم داشته،

فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأْويٰ

مسلما دوزخ جايگاه اوست!

وَ أَمَّا مَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَي النَّفْسَ عَنِ الْهَويٰ

و آن كس كه از مقام پروردگارش ترسان باشد و نفس را از هوى بازدارد،

فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْويٰ

قطعا بهشت جايگاه اوست!

يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها

و از تو درباره قيامت مى‌پرسند كه در چه زمانى واقع مى‌شود؟!

فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها

تو را با يادآورى اين سخن چه كار؟!

إِليٰ رَبِّكَ مُنْتَهاها

نهايت آن به سوى پروردگار تو است (و هيچ كس جز خدا از زمانش آگاه نيست)!

إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ يَخْشاها

كار تو فقط بيم‌دادن كسانى است كه از آن مى‌ترسند!

كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَها لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحاها

آنها در آن روز كه قيام قيامت را مى‌بينند چنين احساس مى‌كنند كه گويى توقفشان (در دنيا و برزخ) جز شامگاهى يا صبح آن بيشتر نبوده است!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ عَبَسَ وَ تَوَلَّيٰ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ چهره در هم كشيد و روى برتافت ...

أَنْ جاءَهُ الْأَعْميٰ

از اينكه نابينايى به سراغ او آمده بود!

وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّيٰ

تو چه مى‌دانى شايد او پاكى و تقوا پيشه كند،

أَوْ يَذَّكَّرُ فَتَنْفَعَهُ الذِّكْريٰ

يا متذكر گردد و اين تذكر به حال او مفيد باشد!

أَمَّا مَنِ اسْتَغْنيٰ

اما آن كس كه توانگر است،

فَأَنْتَ لَهُ تَصَدَّيٰ

تو به او روى مى‌آورى،

وَ ما عَلَيْكَ أَلَّا يَزَّكَّيٰ

در حالى كه اگر او خود را پاك نسازد، چيزى بر تو نيست!

وَ أَمَّا مَنْ جاءَكَ يَسْعيٰ

اما كسى كه به سراغ تو مى‌آيد و كوشش مى‌كند،

وَ هُوَ يَخْشيٰ

و از خدا ترسان است،

فَأَنْتَ عَنْهُ تَلَهَّيٰ

تو از او غافل مى‌شوى!

كَلاَّ إِنَّها تَذْكِرَةٌ

هرگز چنين نيست كه آنها مى‌پندارند؛ اين (قرآن) تذكر و يادآورى است،

فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ

و هر كس بخواهد از آن پند مى‌گيرد!

فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ

در الواح پرارزشى ثبت است،

مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ

الواحى والا قدر و پاكيزه،

بِأَيْدِي سَفَرَةٍ

به دست سفيرانى است

كِرامٍ بَرَرَةٍ

والا مقام و فرمانبردار و نيكوكار!

قُتِلَ الْإِنْسانُ ما أَكْفَرَهُ

مرگ بر اين انسان، چقدر كافر و ناسپاس است!

مِنْ أَيِّ شَيْءٍ خَلَقَهُ

(خداوند) او را از چه چيز آفريده است؟!

مِنْ نُطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ

او را از نطفه ناچيزى آفريد، سپس اندازه‌گيرى كرد و موزون ساخت،

ثُمَّ السَّبِيلَ يَسَّرَهُ

سپس راه را براى او آسان كرد،

ثُمَّ أَماتَهُ فَأَقْبَرَهُ

بعد او را ميراند و در قبر پنهان نمود،

ثُمَّ إِذا شاءَ أَنْشَرَهُ

سپس هر گاه بخواهد او را زنده مى‌كند!

كَلاَّ لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ

چنين نيست كه او مى‌پندارد؛ او هنوز آنچه را (خدا) فرمان داده، اطاعت نكرده است!

فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِليٰ طَعامِهِ

انسان بايد به غذاى خويش (و آفرينش آن) بنگرد!

أَنَّا صَبَبْنَا الْماءَ صَبًّا

ما آب فراوان از آسمان فرو ريختيم،

ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا

سپس زمين را از هم شكافتيم،

فَأَنْبَتْنا فِيها حَبًّا

و در آن دانه‌هاى فراوانى رويانديم،

وَ عِنَباً وَ قَضْباً

و انگور و سبزى بسيار،

وَ زَيْتُوناً وَ نَخْلاً

و زيتون و نخل فراوان،

وَ حَدائِقَ غُلْباً

و باغهاى پردرخت،

وَ فاكِهَةً وَ أَبًّا

و ميوه و چراگاه،

مَتاعاً لَكُمْ وَ لِأَنْعامِكُمْ

تا وسيله‌اى براى بهره‌گيرى شما و چهارپايانتان باشد!

فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ

هنگامى كه آن صداى مهيب [صيحه رستاخيز] بيايد، (كافران در اندوه عميقى فرومى‌روند)!

يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ

در آن روز كه انسان از برادر خود مى‌گريزد،

وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ

و از مادر و پدرش،

وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيهِ

و زن و فرزندانش؛

لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ

در آن روز هر كدام از آنها وضعى دارد كه او را كاملا به خود مشغول مى‌سازد!

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ

چهره‌هايى در آن روز گشاده و نورانى است،

ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ

خندان و مسرور است؛

وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌ

و صورتهايى در آن روز غبارآلود است،

تَرْهَقُها قَتَرَةٌ

و دود تاريكى آنها را پوشانده است،

أُولئِكَ هُمُ الْكَفَرَةُ الْفَجَرَةُ

آنان همان كافران فاجرند!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ در آن هنگام كه خورشيد در هم پيچيده شود،

وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ

و در آن هنگام كه ستارگان بى‌فروغ شوند،

وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ

و در آن هنگام كه كوه‌ها به حركت درآيند،

وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ

و در آن هنگام كه با ارزش‌ترين اموال به دست فراموشى سپرده شود،

وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ

و در آن هنگام كه وحوش جمع شوند،

وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ

و در آن هنگام كه درياها برافروخته شوند،

وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ

و در آن هنگام كه هر كس با همسان خود قرين گردد،

وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ

و در آن هنگام كه از دختران زنده به گور شده سؤال شود:

بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ

به كدامين گناه كشته شدند؟!

وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ

و در آن هنگام كه نامه‌هاى اعمال گشوده شود،

وَ إِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ

و در آن هنگام كه پرده از روى آسمان برگرفته شود،

وَ إِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ

و در آن هنگام كه دوزخ شعله‌ور گردد،

وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ

و در آن هنگام كه بهشت نزديك شود،

عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ

(آرى در آن هنگام) هر كس مى‌داند چه چيزى را آماده كرده است!

فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ

سوگند به ستارگانى كه بازمى‌گردند،

الْجَوارِ الْكُنَّسِ

حركت مى‌كنند و از ديده‌ها پنهان مى‌شوند،

وَ اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ

و قسم به شب، هنگامى كه پشت كند و به آخر رسد،

وَ الصُّبْحِ إِذا تَنَفَّسَ

و به صبح، هنگامى كه تنفس كند،

إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ كَرِيمٍ

كه اين (قرآن) كلام فرستاده بزرگوارى است [جبرئيل امين‌]

ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ

كه صاحب قدرت است و نزد (خداوند) صاحب عرش، مقام والايى دارد!

مُطاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ

در آسمانها مورد اطاعت (فرشتگان) و امين است!

وَ ما صاحِبُكُمْ بِمَجْنُونٍ

و مصاحب شما [پيامبر] ديوانه نيست!

وَ لَقَدْ رَآهُ بِالْأُفُقِ الْمُبِينِ

او (جبرئيل) را در افق روشن ديده است!

وَ ما هُوَ عَلَي الْغَيْبِ بِضَنِينٍ

و او نسبت به آنچه از طريق وحى دريافت داشته بخل ندارد!

وَ ما هُوَ بِقَوْلِ شَيْطانٍ رَجِيمٍ

اين (قرآن) گفته شيطان رجيم نيست!

فَأَيْنَ تَذْهَبُونَ

پس به كجا مى‌رويد؟!

إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ

اين قرآن چيزى جز تذكرى براى جهانيان نيست،

لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ

براى كسى از شما كه بخواهد راه مستقيم در پيش گيرد!

وَ ما تَشاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِينَ

و شما اراده نمى‌كنيد مگر اينكه خداوند- پروردگار جهانيان- اراده كند و بخواهد!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا السَّماءُ انْفَطَرَتْ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ آن زمان كه آسمان [كرات آسمانى‌] از هم شكافته شود،

وَ إِذَا الْكَواكِبُ انْتَثَرَتْ

و آن زمان كه ستارگان پراكنده شوند و فرو ريزند،

وَ إِذَا الْبِحارُ فُجِّرَتْ

و آن زمان كه درياها به هم پيوسته شود،

وَ إِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ

و آن زمان كه قبرها زير و رو گردد (و مردگان خارج شوند)،

عَلِمَتْ نَفْسٌ ما قَدَّمَتْ وَ أَخَّرَتْ

(در آن زمان) هر كس مى‌داند آنچه را از پيش فرستاده و آنچه را براى بعد گذاشته است.

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ

اى انسان! چه چيز تو را در برابر پروردگار كريمت مغرور ساخته است؟!

الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ

همان خدايى كه تو را آفريد و سامان داد و منظم ساخت،

فِي أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ

و در هر صورتى كه خواست تو را تركيب نمود.

كَلاَّ بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّينِ

(آرى) آن گونه كه شما مى‌پنداريد نيست؛ بلكه شما روز جزا را منكريد!

وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ

ى‌شك نگاهبانانى بر شما گمارده شده ...

كِراماً كاتِبِينَ

والا مقام و نويسنده (اعمال نيك و بد شما)،

يَعْلَمُونَ ما تَفْعَلُونَ

كه مى‌دانند شما چه مى‌كنيد!

إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ

به يقين نيكان در نعمتى فراوانند.

وَ إِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي جَحِيمٍ

و بدكاران در دوزخند،

يَصْلَوْنَها يَوْمَ الدِّينِ

روز جزا وارد آن مى‌شوند و مى‌سوزند،

وَ ما هُمْ عَنْها بِغائِبِينَ

و آنان هرگز از آن غايب و دور نيستند!

وَ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ

تو چه مى‌دانى روز جزا چيست؟!

ثُمَّ ما أَدْراكَ ما يَوْمُ الدِّينِ

باز چه مى‌دانى روز جزا چيست؟!

يَوْمَ لا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئاً وَ الْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ

روزى است كه هيچ كس قادر بر انجام كارى به سود ديگرى نيست، و همه امور در آن روز از آن خداست!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ واى بر كم‌فروشان!

الَّذِينَ إِذَا اكْتالُوا عَلَي النَّاسِ يَسْتَوْفُونَ

آنان كه وقتى براى خود پيمانه مى‌كنند، حق خود را بطور كامل مى‌گيرند؛

وَ إِذا كالُوهُمْ أَوْ وَزَنُوهُمْ يُخْسِرُونَ

اما هنگامى كه مى‌خواهند براى ديگران پيمانه يا وزن كنند، كم مى‌گذارند!

أَ لا يَظُنُّ أُولئِكَ أَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ

آيا آنها گمان نمى‌كنند كه برانگيخته مى‌شوند،

لِيَوْمٍ عَظِيمٍ

در روزى بزرگ؛

يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعالَمِينَ

روزى كه مردم در پيشگاه پروردگار جهانيان مى‌ايستند.

كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٍ

چنين نيست كه آنها (درباره قيامت) مى‌پندارند، به يقين نامه اعمال بدكاران در «سجين» است!

وَ ما أَدْراكَ ما سِجِّينٌ

تو چه مى‌دانى «سجين» چيست؟

كِتابٌ مَرْقُومٌ

نامه‌اى است رقم زده شده و سرنوشتى است حتمى!

وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ

واى در آن روز بر تكذيب‌كنندگان!

الَّذِينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ

همانها كه روز جزا را انكار مى‌كنند.

وَ ما يُكَذِّبُ بِهِ إِلَّا كُلُّ مُعْتَدٍ أَثِيمٍ

تنها كسى آن را انكار مى‌كند كه متجاوز و گنهكار است!

إِذا تُتْليٰ عَلَيْهِ آياتُنا قالَ أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ

(همان كسى كه) وقتى آيات ما بر او خوانده مى‌شود مى‌گويد: «اين افسانه‌هاى پيشينيان است!»

كَلاَّ بَلْ رانَ عَليٰ قُلُوبِهِمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ

چنين نيست كه آنها مى‌پندارند، بلكه اعمالشان چون زنگارى بر دلهايشان نشسته است!

كَلاَّ إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ

چنين نيست كه مى‌پندارند، بلكه آنها در آن روز از پروردگارشان محجوبند!

ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصالُوا الْجَحِيمِ

سپس آنها به يقين وارد دوزخ مى‌شوند!

ثُمَّ يُقالُ هٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ

بعد به آنها گفته مى‌شود: «اين همان چيزى است كه آن را انكار مى‌كرديد!»

كَلاَّ إِنَّ كِتابَ الْأَبْرارِ لَفِي عِلِّيِّينَ

چنان نيست كه آنها (درباره معاد) مى‌پندارند، بلكه نامه اعمال نيكان در «عليين» است!

وَ ما أَدْراكَ ما عِلِّيُّونَ

و تو چه مى‌دانى «عليين» چيست!

كِتابٌ مَرْقُومٌ

نامه‌اى است رقم‌خورده و سرنوشتى است قطعى،

يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ

كه مقربان شاهد آنند!

إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ

مسلما نيكان در انواع نعمت‌اند:

عَلَي الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ

بر تختهاى زيباى بهشتى تكيه كرده و (به زيباييهاى بهشت) مى‌نگرند!

تَعْرِفُ فِي وُجُوهِهِمْ نَضْرَةَ النَّعِيمِ

در چهره‌هايشان طراوت و نشاط نعمت را مى‌بينى و مى‌شناسى!

يُسْقَوْنَ مِنْ رَحِيقٍ مَخْتُومٍ

آنها از شراب (طهور) زلال دست‌نخورده و سربسته‌اى سيراب مى‌شوند!

خِتامُهُ مِسْكٌ وَ فِي ذٰلِكَ فَلْيَتَنافَسِ الْمُتَنافِسُونَ

مهرى كه بر آن نهاده شده از مشك است؛ و در اين نعمتهاى بهشتى راغبان بايد بر يكديگر پيشى گيرند!

وَ مِزاجُهُ مِنْ تَسْنِيمٍ

اين شراب (طهور) آميخته با «تسنيم» است،

عَيْناً يَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ

همان چشمه‌اى كه مقربان از آن مى‌نوشند.

إِنَّ الَّذِينَ أَجْرَمُوا كانُوا مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا يَضْحَكُونَ

بدكاران (در دنيا) پيوسته به مؤمنان مى‌خنديدند،

وَ إِذا مَرُّوا بِهِمْ يَتَغامَزُونَ

و هنگامى كه از كنارشان مى‌گذشتند آنان را با اشاره تمسخر مى‌كردند،

وَ إِذَا انْقَلَبُوا إِليٰ أَهْلِهِمُ انْقَلَبُوا فَكِهِينَ

و چون به سوى خانواده خود بازمى‌گشتند مسرور و خندان بودند،

وَ إِذا رَأَوْهُمْ قالُوا إِنَّ هٰؤُلاءِ لَضالُّونَ

و هنگامى كه آنها را مى‌ديدند مى‌گفتند: «اينها گمراهانند!»

وَ ما أُرْسِلُوا عَلَيْهِمْ حافِظِينَ

در حالى كه هرگز مأمور مراقبت و متكفل آنان [مؤمنان‌] نبودند!

فَالْيَوْمَ الَّذِينَ آمَنُوا مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ

ولى امروز مؤمنان به كفار مى‌خندند،

عَلَي الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ

در حالى كه بر تختهاى آراسته بهشتى نشسته و (به سرنوشت شوم آنها) مى‌نگرند!

هَلْ ثُوِّبَ الْكُفَّارُ ما كانُوا يَفْعَلُونَ

آيا (با اين حال) كافران پاداش اعمال خود را گرفتند؟!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ إِذَا السَّماءُ انْشَقَّتْ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ در آن هنگام كه آسمان [كرات آسمانى‌] شكافته شود،

وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ

و تسليم فرمان پروردگارش شود- و سزاوار است چنين باشد-

وَ إِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ

و در آن هنگام كه زمين گسترده شود،

وَ أَلْقَتْ ما فِيها وَ تَخَلَّتْ

و آنچه در درون دارد بيرون افكنده و خالى شود،

وَ أَذِنَتْ لِرَبِّها وَ حُقَّتْ

و تسليم فرمان پروردگارش گردد- و شايسته است كه چنين باشد-

يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِليٰ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقِيهِ

اى انسان! تو با تلاش و رنج بسوى پروردگارت مى‌روى و او را ملاقات خواهى كرد!

فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ بِيَمِينِهِ

پس كسى كه نامه اعمالش به دست راستش داده شود،

فَسَوْفَ يُحاسَبُ حِساباً يَسِيراً

بزودى حساب آسانى براى او مى‌شود،

وَ يَنْقَلِبُ إِليٰ أَهْلِهِ مَسْرُوراً

و خوشحال به اهل و خانواده‌اش بازمى‌گردد.

وَ أَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتابَهُ وَراءَ ظَهْرِهِ

و اما كسى كه نامه اعمالش به پشت سرش داده شود،

فَسَوْفَ يَدْعُوا ثُبُوراً

بزودى فرياد مى‌زند واى بر من كه هلاك شدم!

وَ يَصْليٰ سَعِيراً

و در شعله‌هاى سوزان آتش مى‌سوزد.

إِنَّهُ كانَ فِي أَهْلِهِ مَسْرُوراً

چرا كه او در ميان خانواده‌اش پيوسته (از كفر و گناه خود) مسرور بود!

إِنَّهُ ظَنَّ أَنْ لَنْ يَحُورَ

او گمان مى‌كرد هرگز بازگشت نمى‌كند!

بَليٰ إِنَّ رَبَّهُ كانَ بِهِ بَصِيراً

آرى، پروردگارش نسبت به او بينا بود (و اعمالش را براى حساب ثبت كرد)!

فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ

سوگند به شفق،

وَ اللَّيْلِ وَ ما وَسَقَ

و سوگند به شب و آنچه را جمع‌آورى مى‌كند،

وَ الْقَمَرِ إِذَا اتَّسَقَ

و سوگند به ماه آن گاه كه بدر كامل مى‌شود،

لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ

كه همه شما پيوسته از حالى به حال ديگر منتقل مى‌شويد (تا به كمال برسيد).

فَما لَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ

پس چرا آنان ايمان نمى‌آورند؟!

وَ إِذا قُرِئَ عَلَيْهِمُ الْقُرْآنُ لا يَسْجُدُونَ

و هنگامى كه قرآن بر آنها خوانده مى‌شود سجده نمى‌كنند؟!

بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُكَذِّبُونَ

بلكه كافران پيوسته آيات الهى را انكار مى‌كنند!

وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُوعُونَ

و خداوند آنچه را در دل پنهان مى‌دارند بخوبى مى‌داند!

فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ

پس آنها را به عذابى دردناك بشارت ده!

إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ

مگر كسانى كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، كه براى آنان پاداشى است قطع‌نشدنى!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ السَّماءِ ذاتِ الْبُرُوجِ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ سوگند به آسمان كه داراى برجهاى بسيار است،

وَ الْيَوْمِ الْمَوْعُودِ

و سوگند به آن روز موعود،

وَ شاهِدٍ وَ مَشْهُودٍ

و سوگند به «شاهد» و «مشهود»! [ «شاهد»: پيامبر و گواهان اعمال، و «مشهود»: اعمال امت است‌]

قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُودِ

مرگ بر شكنجه‌گران صاحب گودال (آتش)،

النَّارِ ذاتِ الْوَقُودِ

آتشى عظيم و شعله‌ور!

إِذْ هُمْ عَلَيْها قُعُودٌ

هنگامى كه در كنار آن نشسته بودند،

وَ هُمْ عَليٰ ما يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ

و آنچه را با مؤمنان انجام مى‌دادند (با خونسردى و قساوت) تماشا مى‌كردند!

وَ ما نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلَّا أَنْ يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ

آنها هيچ ايرادى بر مؤمنان نداشتند جز اينكه به خداوند عزيز و حميد ايمان آورده بودند؛

الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

همان كسى كه حكومت آسمانها و زمين از آن اوست و خداوند بر همه چيز گواه است!

إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا فَلَهُمْ عَذابُ جَهَنَّمَ وَ لَهُمْ عَذابُ الْحَرِيقِ

كسانى كه مردان و زنان باايمان را شكنجه دادند سپس توبه نكردند، براى آنها عذاب دوزخ و عذاب آتش سوزان است!

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْكَبِيرُ

و براى كسانى كه ايمان آوردند و اعمال شايسته انجام دادند، باغهايى از بهشت است كه نهرها زير درختانش جارى است؛ و اين نجات و پيروزى بزرگ است!

إِنَّ بَطْشَ رَبِّكَ لَشَدِيدٌ

گرفتن قهرآميز و مجازات پروردگارت به يقين بسيار شديد است!

إِنَّهُ هُوَ يُبْدِئُ وَ يُعِيدُ

اوست كه آفرينش را آغاز مى‌كند و بازمى‌گرداند،

وَ هُوَ الْغَفُورُ الْوَدُودُ

و او آمرزنده و دوستدار (مؤمنان) است،

ذُو الْعَرْشِ الْمَجِيدُ

صاحب عرش و داراى مجد و عظمت است،

فَعَّالٌ لِما يُرِيدُ

و آنچه را مى‌خواهد انجام مى‌دهد!

هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ

آيا داستان لشكرها به تو رسيده است،

فِرْعَوْنَ وَ ثَمُودَ

لشكريان فرعون و ثمود؟!

بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي تَكْذِيبٍ

ولى كافران پيوسته در تكذيب حقند،

وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِيطٌ

و خداوند به همه آنها احاطه دارد!

بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ

(اين آيات، سحر و دروغ نيست،) بلكه قرآن با عظمت است ...

فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ

كه در لوح محفوظ جاى دارد!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ السَّماءِ وَ الطَّارِقِ

به نام خداوند بخشنده مهربان‌؛ سوگند به آسمان و كوبنده شب!

وَ ما أَدْراكَ مَا الطَّارِقُ

و تو نمى‌دانى كوبنده شب چيست!

النَّجْمُ الثَّاقِبُ

همان ستاره درخشان و شكافنده تاريكيهاست!

إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ

(به اين آيت بزرگ الهى سوگند) كه هر كس مراقب و محافظى دارد!

فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ

انسان بايد بنگرد كه از چه چيز آفريده شده است!

خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ

از يك آب جهنده آفريده شده است،

يَخْرُجُ مِنْ بَيْنِ الصُّلْبِ وَ التَّرائِبِ

آبى كه از ميان پشت و سينه‌ها خارج مى‌شود!

إِنَّهُ عَليٰ رَجْعِهِ لَقادِرٌ

مسلما او [خدايى كه انسان را از چنين چيز پستى آفريد] مى‌تواند او را بازگرداند!

يَوْمَ تُبْلَي السَّرائِرُ

در آن روز كه اسرار نهان (انسان) آشكار ميشود،

فَما لَهُ مِنْ قُوَّةٍ وَ لا ناصِرٍ

و براى او هيچ نيرو و ياورى نيست!

وَ السَّماءِ ذاتِ الرَّجْعِ

سوگند به آسمان پرباران،

وَ الْأَرْضِ ذاتِ الصَّدْعِ

و سوگند به زمين پرشكاف (كه گياهان از آن سر برمى‌آورند)،

إِنَّهُ لَقَوْلٌ فَصْلٌ

كه اين (قرآن) سخنى است كه حق را از باطل جدا مى‌كند،

وَ ما هُوَ بِالْهَزْلِ

و هرگز شوخى نيست!

إِنَّهُمْ يَكِيدُونَ كَيْداً

آنها پيوسته حيله مى‌كنند،

وَ أَكِيدُ كَيْداً

و من هم در برابر آنها چاره مى‌كنم!

فَمَهِّلِ الْكافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْداً

حال كه چنين است كافران را (فقط) اندكى مهلت ده (تا سزاى اعمالشان را ببينند)!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَي

به نام خداوند بخشنده مهربان‌؛ منزه شمار نام پروردگار بلندمرتبه‌ات را!

الَّذِي خَلَقَ فَسَوَّيٰ

همان خداوندى كه آفريد و منظم كرد،

وَ الَّذِي قَدَّرَ فَهَديٰ

و همان كه اندازه‌گيرى كرد و هدايت نمود،

وَ الَّذِي أَخْرَجَ الْمَرْعيٰ

و آن كس را كه چراگاه را به وجود آورد،

فَجَعَلَهُ غُثاءً أَحْويٰ

سپس آن را خشك و تيره قرار داد!

سَنُقْرِئُكَ فَلا تَنْسيٰ

ما بزودى (قرآن را) بر تو مى‌خوانيم و هرگز فراموش نخواهى كرد،

إِلَّا ما شاءَ اللَّهُ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ وَ ما يَخْفيٰ

مگر آنچه را خدا بخواهد، كه او آشكار و نهان را مى‌داند!

وَ نُيَسِّرُكَ لِلْيُسْريٰ

و ما تو را براى انجام هر كار خير آماده مى‌كنيم!

فَذَكِّرْ إِنْ نَفَعَتِ الذِّكْريٰ

پس تذكر ده اگر تذكر مفيد باشد!

سَيَذَّكَّرُ مَنْ يَخْشيٰ

و بزودى كسى كه از خدا مى‌ترسد متذكر مى‌شود.

وَ يَتَجَنَّبُهَا الْأَشْقَي

اما بدبخت‌ترين افراد از آن دورى مى‌گزيند،

الَّذِي يَصْلَي النَّارَ الْكُبْريٰ

همان كسى كه در آتش بزرگ وارد مى‌شود،

ثُمَّ لا يَمُوتُ فِيها وَ لا يَحْييٰ

سپس در آن آتش نه مى‌ميرد و نه زنده مى‌شود!

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّيٰ

به يقين كسى كه پاكى جست (و خود را تزكيه كرد)، رستگار شد.

وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّيٰ

و (آن كه) نام پروردگارش را ياد كرد سپس نماز خواند!

بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا

ولى شما زندگى دنيا را مقدم مى‌داريد،

وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقي

در حالى كه آخرت بهتر و پايدارتر است!

إِنَّ هٰذا لَفِي الصُّحُفِ الْأُوليٰ

اين دستورها در كتب آسمانى پيشين (نيز) آمده است،

صُحُفِ إِبْراهِيمَ وَ مُوسيٰ

در كتب ابراهيم و موسى.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْغاشِيَةِ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ آيا داستان غاشيه [روز قيامت كه حوادث وحشتناكش همه را مى‌پوشاند] به تو رسيده است؟!

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ

چهره‌هايى در آن روز خاشع و ذلت‌بارند،

عامِلَةٌ ناصِبَةٌ

آنها كه پيوسته عمل كرده و خسته شده‌اند (و نتيجه‌اى عايدشان نشده است)،

تَصْليٰ ناراً حامِيَةً

و در آتش سوزان وارد مى‌گردند؛

تُسْقيٰ مِنْ عَيْنٍ آنِيَةٍ

از چشمه‌اى بسيار داغ به آنان مى‌نوشانند؛

لَيْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلَّا مِنْ ضَرِيعٍ

غذايى جز از ضريع [خار خشك تلخ و بدبو] ندارند؛

لا يُسْمِنُ وَ لا يُغْنِي مِنْ جُوعٍ

غذايى كه نه آنها را فربه مى‌كند و نه از گرسنگى مى‌رهاند!

وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناعِمَةٌ

چهره‌هايى در آن روز شاداب و با طراوتند،

لِسَعْيِها راضِيَةٌ

و از سعى و تلاش خود خشنودند،

فِي جَنَّةٍ عالِيَةٍ

در بهشتى عالى جاى دارند،

لا تَسْمَعُ فِيها لاغِيَةً

كه در آن هيچ سخن لغو و بيهوده‌اى نمى‌شنوند!

فِيها عَيْنٌ جارِيَةٌ

در آن چشمه‌اى جارى است،

فِيها سُرُرٌ مَرْفُوعَةٌ

در آن تختهاى زيباى بلندى است،

وَ أَكْوابٌ مَوْضُوعَةٌ

و قدحهايى (كه در كنار اين چشمه) نهاده،

وَ نَمارِقُ مَصْفُوفَةٌ

و بالشها و پشتيهاى صف‌داده شده،

وَ زَرابِيُّ مَبْثُوثَةٌ

و فرشهاى فاخر گسترده!

أَ فَلا يَنْظُرُونَ إِلَي الْإِبِلِ كَيْفَ خُلِقَتْ

آيا آنان به شتر نمى‌نگرند كه چگونه آفريده شده است؟!

وَ إِلَي السَّماءِ كَيْفَ رُفِعَتْ

و به آسمان نگاه نمى‌كنند كه چگونه برافراشته شده؟!

وَ إِلَي الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ

و به كوه‌ها كه چگونه در جاى خود نصب گرديده!

وَ إِلَي الْأَرْضِ كَيْفَ سُطِحَتْ

و به زمين كه چگونه گسترده و هموار گشته است؟!

فَذَكِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ

پس تذكر ده كه تو فقط تذكر دهنده‌اى!

لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِرٍ

تو سلطه‌گر بر آنان نيستى كه (بر ايمان) مجبورشان كنى،

إِلَّا مَنْ تَوَلَّيٰ وَ كَفَرَ

مگر كسى كه پشت كند و كافر شود،

فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذابَ الْأَكْبَرَ

كه خداوند او را به عذاب بزرگ مجازات مى‌كند!

إِنَّ إِلَيْنا إِيابَهُمْ

به يقين بازگشت (همه) آنان به سوى ماست،

ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنا حِسابَهُمْ

و مسلما حسابشان (نيز) با ماست!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ الْفَجْرِ

به نام خداوند بخشنده مهربان‌؛ به سپيده دم سوگند،

وَ لَيالٍ عَشْرٍ

و به شبهاى دهگانه،

وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ

و به زوج و فرد،

وَ اللَّيْلِ إِذا يَسْرِ

و به شب، هنگامى كه (به سوى روشنايى روز) حركت مى‌كند سوگند (كه پروردگارت در كمين ظالمان است)!

هَلْ فِي ذٰلِكَ قَسَمٌ لِذِي حِجْرٍ

آيا در آنچه گفته شد، سوگند مهمى براى صاحبان خرد نيست؟!

أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعادٍ

آيا نديدى پروردگارت با قوم «عاد» چه كرد؟!

إِرَمَ ذاتِ الْعِمادِ

و با آن شهر «ارم» با عظمت،

الَّتِي لَمْ يُخْلَقْ مِثْلُها فِي الْبِلادِ

همان شهرى كه مانندش در شهرها آفريده نشده بود!

وَ ثَمُودَ الَّذِينَ جابُوا الصَّخْرَ بِالْوادِ

و قوم «ثمود» كه صخره‌هاى عظيم را از (كنار) دره مى‌بريدند (و از آن خانه و كاخ مى‌ساختند)!

وَ فِرْعَوْنَ ذِي الْأَوْتادِ

و فرعونى كه قدرتمند و شكنجه‌گر بود،

الَّذِينَ طَغَوْا فِي الْبِلادِ

همان اقوامى كه در شهرها طغيان كردند،

فَأَكْثَرُوا فِيهَا الْفَسادَ

و فساد فراوان در آنها به بار آوردند؛

فَصَبَّ عَلَيْهِمْ رَبُّكَ سَوْطَ عَذابٍ

به همين سبب خداوند تازيانه عذاب را بر آنان فرو ريخت!

إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصادِ

به يقين پروردگار تو در كمينگاه (ستمگران) است!

فَأَمَّا الْإِنْسانُ إِذا مَا ابْتَلاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَ نَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ

اما انسان هنگامى كه پروردگارش او را براى آزمايش، اكرام مى‌كند و نعمت مى‌بخشد (مغرور مى‌شود و) مى‌گويد: «پروردگارم مرا گرامى داشته است!»

وَ أَمَّا إِذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَيْهِ رِزْقَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَهانَنِ

و اما هنگامى كه براى امتحان، روزيش را بر او تنگ مى‌گيرد (مأيوس مى‌شود و) مى‌گويد: «پروردگارم مرا خوار كرده است!»

كَلاَّ بَلْ لا تُكْرِمُونَ الْيَتِيمَ

چنان نيست كه شما مى‌پنداريد؛ شما يتيمان را گرامى نمى‌داريد،

وَ لا تَحَاضُّونَ عَليٰ طَعامِ الْمِسْكِينِ

و يكديگر را بر اطعام مستمندان تشويق نمى‌كنيد،

وَ تَأْكُلُونَ التُّراثَ أَكْلاً لَمًّا

و ميراث را (از راه مشروع و نامشروع) جمع كرده مى‌خوريد،

وَ تُحِبُّونَ الْمالَ حُبًّا جَمًّا

و مال و ثروت را بسيار دوست داريد (و بخاطر آن گناهان زيادى مرتكب مى‌شويد)!

كَلاَّ إِذا دُكَّتِ الْأَرْضُ دَكًّا دَكًّا

چنان نيست كه آنها مى‌پندارند! در آن هنگام كه زمين سخت در هم كوبيده شود،

وَ جاءَ رَبُّكَ وَ الْمَلَكُ صَفًّا صَفًّا

و فرمان پروردگارت فرا رسد و فرشتگان صف در صف حاضر شوند،

وَ جِيءَ يَوْمَئِذٍ بِجَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ يَتَذَكَّرُ الْإِنْسانُ وَ أَنَّي لَهُ الذِّكْريٰ

و در آن روز جهنم را حاضر مى‌كنند؛ (آرى) در آن روز انسان متذكر مى‌شود؛ اما اين تذكر چه سودى براى او دارد؟!

يَقُولُ يا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَياتِي

مى‌گويد: «اى كاش براى (اين) زندگيم چيزى از پيش فرستاده بودم!»

فَيَوْمَئِذٍ لا يُعَذِّبُ عَذابَهُ أَحَدٌ

در آن روز هيچ كس همانند او [خدا] عذاب نمى‌كند،

وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَدٌ

و هيچ كس همچون او كسى را به بند نمى‌كشد!

يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ

تو اى روح آرام‌يافته!

ارْجِعِي إِليٰ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً

به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است،

فَادْخُلِي فِي عِبادِي

پس در سلك بندگانم درآى،

وَ ادْخُلِي جَنَّتِي

و در بهشتم وارد شو!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ لا أُقْسِمُ بِهٰذَا الْبَلَدِ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ قسم به اين شهر مقدس [مكه‌]،

وَ أَنْتَ حِلٌّ بِهٰذَا الْبَلَدِ

شهرى كه تو در آن ساكنى،

وَ والِدٍ وَ ما وَلَدَ

و قسم به پدر و فرزندش [ابراهيم خليل و فرزندش اسماعيل ذبيح‌]،

لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي كَبَدٍ

كه ما انسان را در رنج آفريديم (و زندگى او پر از رنجهاست)!

أَ يَحْسَبُ أَنْ لَنْ يَقْدِرَ عَلَيْهِ أَحَدٌ

آيا او گمان مى‌كند كه هيچ كس نمى‌تواند بر او دست يابد؟!

يَقُولُ أَهْلَكْتُ مالاً لُبَداً

مى‌گويد: «مال زيادى را (در كارهاى خير) نابود كرده‌ام!»

أَ يَحْسَبُ أَنْ لَمْ يَرَهُ أَحَدٌ

آيا (انسان) گمان مى‌كند هيچ كس او را نديده (كه عمل خيرى انجام نداده) است؟!

أَ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَيْنَيْنِ

آيا براى او دو چشم قرار نداديم،

وَ لِساناً وَ شَفَتَيْنِ

و يك زبان و دو لب؟!

وَ هَدَيْناهُ النَّجْدَيْنِ

و او را به راه خير و شر هدايت كرديم!

فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ

ولى او از آن گردنه مهم نگذشت!

وَ ما أَدْراكَ مَا الْعَقَبَةُ

و تو نمى‌دانى آن گردنه چيست!

فَكُّ رَقَبَةٍ

آزادكردن برده‌اى،

أَوْ إِطْعامٌ فِي يَوْمٍ ذِي مَسْغَبَةٍ

يا غذا دادن در روز گرسنگى ...

يَتِيماً ذا مَقْرَبَةٍ

يتيمى از خويشاوندان،

أَوْ مِسْكِيناً ذا مَتْرَبَةٍ

يا مستمندى خاك‌نشين را،

ثُمَّ كانَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ وَ تَواصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ

سپس از كسانى باشد كه ايمان آورده و يكديگر را به شكيبايى و رحمت توصيه مى‌كنند!

أُولئِكَ أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ

آنها «اصحاب اليمين» اند (كه نامه اعمالشان را به دست راستشان مى‌دهند)!

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِنا هُمْ أَصْحابُ الْمَشْأَمَةِ

و كسانى كه آيات ما را انكار كرده‌اند افرادى شومند (كه نامه اعمالشان به دست چپشان داده مى‌شود).

عَلَيْهِمْ نارٌ مُؤْصَدَةٌ

بر آنها آتشى است فروبسته (كه راه فرارى از آن نيست)!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ به خورشيد و گسترش نور آن سوگند،

وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها

و به ماه هنگامى كه بعد از آن درآيد،

وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها

و به روز هنگامى كه صفحه زمين را روشن سازد،

وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشاها

و به شب آن هنگام كه زمين را بپوشاند،

وَ السَّماءِ وَ ما بَناها

و قسم به آسمان و كسى كه آسمان را بنا كرده،

وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها

و به زمين و كسى كه آن را گسترانيده،

وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها

و قسم به جان آدمى و آن كس كه آن را (آفريده و) منظم ساخته،

فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها

سپس فجور و تقوا (شر و خيرش) را به او الهام كرده است،

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها

كه هر كس نفس خود را پاك و تزكيه كرده، رستگار شده؛

وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها

و آن كس كه نفس خويش را با معصيت و گناه آلوده ساخته، نوميد و محروم گشته است!

كَذَّبَتْ ثَمُودُ بِطَغْواها

قوم «ثمود» بر اثر طغيان، (پيامبرشان را) تكذيب كردند،

إِذِ انْبَعَثَ أَشْقاها

آن گاه كه شقى‌ترين آنها بپاخاست،

فَقالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ ناقَةَ اللَّهِ وَ سُقْياها

و فرستاده الهى [صالح‌] به آنان گفت: «ناقه خدا [همان شترى كه معجزه الهى بود] را با آبشخورش واگذاريد (و مزاحم آن نشويد)!»

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوها فَدَمْدَمَ عَلَيْهِمْ رَبُّهُمْ بِذَنْبِهِمْ فَسَوَّاها

ولى آنها او را تكذيب و ناقه را پى كردند (و به هلاكت رساندند)؛ از اين رو پروردگارشان آنها (و سرزمينشان) را بخاطر گناهانشان در هم كوبيد و با خاك يكسان و صاف كرد!

وَ لا يَخافُ عُقْباها

و او هرگز از فرجام اين كار [مجازات ستمگران‌] بيم ندارد!

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشيٰ

به نام خداوند بخشنده مهربان‌؛ قسم به شب در آن هنگام كه (جهان را) بپوشاند،

وَ النَّهارِ إِذا تَجَلَّي

و قسم به روز هنگامى كه تجلى كند،

وَ ما خَلَقَ الذَّكَرَ وَ الْأُنْثيٰ

و قسم به آن كس كه جنس مذكر و مؤنث را آفريد،

إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّي

كه سعى و تلاش شما مختلف است:

فَأَمَّا مَنْ أَعْطيٰ وَ اتَّقيٰ

اما آن كس كه (در راه خدا) انفاق كند و پرهيزگارى پيش گيرد،

وَ صَدَّقَ بِالْحُسْنيٰ

و جزاى نيك (الهى) را تصديق كند،

فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْريٰ

ما او را در مسير آسانى قرار مى‌دهيم!

وَ أَمَّا مَنْ بَخِلَ وَ اسْتَغْنيٰ

اما كسى كه بخل ورزد و (از اين راه) بى‌نيازى طلبد،

وَ كَذَّبَ بِالْحُسْنيٰ

و پاداش نيك (الهى) را انكار كند،

فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْريٰ

بزودى او را در مسير دشوارى قرار مى‌دهيم؛

وَ ما يُغْنِي عَنْهُ مالُهُ إِذا تَرَدَّي

و در آن هنگام كه (در جهنم) سقوط مى‌كند، اموالش به حال او سودى نخواهد داشت!