لَّا يُحِبُّ ٱللَّهُ ٱلۡجَهۡرَ بِٱلسُّوٓءِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ إِلَّا مَن ظُلِمَ وَ كَانَ ٱللَّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا

خدا آشكار كردن بدى را دوست نمى‌دارد مگر آن كس كه مظلوم شده است، و خدا شنوا و داناست.

إِن تُبۡدُواْ خَيۡرًا أَوۡ تُخۡفُوهُ أَوۡ تَعۡفُواْ عَن سُوٓءٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَفُوّٗا قَدِيرًا

اگر خوب را آشكار كنيد يا پنهان داريد يا از بدى عفو كنيد خدا بسيار عفو كننده و توانا است.

إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡفُرُونَ بِٱللَّهِ وَ رُسُلِهِۦ وَ يُرِيدُونَ أَن يُفَرِّقُواْ بَيۡنَ ٱللَّهِ وَ رُسُلِهِۦ وَ يَقُولُونَ نُؤۡمِنُ بِبَعۡضٖ وَ نَكۡفُرُ بِبَعۡضٖ وَ يُرِيدُونَ أَن يَتَّخِذُواْ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلًا

كسانى كه به خدا و پيامبرانش كفر مى‌ورزند و مى‌خواهند ميان خدا و پيامبرانش جدايى افكنند و مى‌گويند به بعضى ايمان مى‌آوريم و به بعضى كافر مى‌شويم و مى‌خواهند ميان ايمان به خدا و پيامبران راه ديگرى بگيرند.

أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ حَقّٗا وَ أَعۡتَدۡنَا لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٗا مُّهِينٗا

آنها كافر حقيقى هستند، ما براى كافران عذاب خوار كننده‌اى آماده كرده‌ايم.

وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَ رُسُلِهِۦ وَ لَمۡ يُفَرِّقُواْ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّنۡهُمۡ أُوْلَٰٓئِكَ سَوۡفَ يُؤۡتِيهِمۡ أُجُورَهُمۡ وَ كَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا

كسانى كه به خدا و پيامبران او ايمان آورده و ميان هيچ يك از آنها فرقى نگذاشته‌اند خدا به زودى پاداش آنها را مى‌دهد، خدا آمرزنده و مهربان است.

يَسۡ‍َٔلُكَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَٰبِ أَن تُنَزِّلَ عَلَيۡهِمۡ كِتَٰبٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَقَدۡ سَأَلُواْ مُوسَىٰٓ أَكۡبَرَ مِن ذَٰلِكَ فَقَالُوٓاْ أَرِنَا ٱللَّهَ جَهۡرَةٗ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ بِظُلۡمِهِمۡ ثُمَّ ٱتَّخَذُواْ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُ فَعَفَوۡنَا عَن ذَٰلِكَ وَ ءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ سُلۡطَٰنٗا مُّبِينٗا

اهل كتاب از تو مى‌خواهند كه كتابى (تمام) بر آنها نازل كنى، از موسى بزرگتر از آن را خواستند، گفتند: خدا را آشكارا بما بنمايان، صاعقه در اثر ظلمشان آنها را گرفت، آن گاه پس از آمدن معجزات گوساله پرستى كردند، از اين گناه عفو كرديم و به موسى تسلط آشكار داديم.

وَ رَفَعۡنَا فَوۡقَهُمُ ٱلطُّورَ بِمِيثَٰقِهِمۡ وَ قُلۡنَا لَهُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا وَ قُلۡنَا لَهُمۡ لَا تَعۡدُواْ فِي ٱلسَّبۡتِ وَ أَخَذۡنَا مِنۡهُم مِّيثَٰقًا غَلِيظٗا

به علت ميثاقشان كوه را بالاى آنها برديم و به آنها گفتيم از دروازه شهر سجده‌كنان وارد شويد، و گفتيم در مورد شنبه تجاوز نكنيد و از آنها پيمان محكمى گرفتيم.

فَبِمَا نَقۡضِهِم مِّيثَٰقَهُمۡ وَ كُفۡرِهِم بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَ قَتۡلِهِمُ ٱلۡأَنۢبِيَآءَ بِغَيۡرِ حَقّٖ وَ قَوۡلِهِمۡ قُلُوبُنَا غُلۡفُۢ بَلۡ طَبَعَ ٱللَّهُ عَلَيۡهَا بِكُفۡرِهِمۡ فَلَا يُؤۡمِنُونَ إِلَّا قَلِيلٗا

به علت نقض پيمان و كفر بآيات خدا و ناحق كشتن پيامبران (ملعون شدند) و اينكه مى‌گفتند دلهاى ما در غلاف است (چنين نيست) بلكه خدا بسزاى كفرشان بر دل آنها مهر نهاده در نتيجه جز اندكى ايمان نمى‌آورند.

وَ بِكُفۡرِهِمۡ وَ قَوۡلِهِمۡ عَلَىٰ مَرۡيَمَ بُهۡتَٰنًا عَظِيمٗا

و به علت كافر شدن و اينكه به مريم دروغى بزرگ گفتند (ملعون شدند).

وَ قَوۡلِهِمۡ إِنَّا قَتَلۡنَا ٱلۡمَسِيحَ عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ رَسُولَ ٱللَّهِ وَ مَا قَتَلُوهُ وَ مَا صَلَبُوهُ وَ لَٰكِن شُبِّهَ لَهُمۡ وَ إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ لَفِي شَكّٖ مِّنۡهُ مَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍ إِلَّا ٱتِّبَاعَ ٱلظَّنِّ وَ مَا قَتَلُوهُ يَقِينَۢا

و به علت اين گفتارشان كه ما عيسى پسر مريم را كشتيم كه رسول خدا بود اما او را نكشتند و بر دار نزدند ولى بر آنها مشتبه شد و آنها كه درباره قتل او اختلاف كردند از آن در شك هستند و در آن علمى جز پيروى گمان ندارند و او را به يقين نكشتند.

بَل رَّفَعَهُ ٱللَّهُ إِلَيۡهِ وَ كَانَ ٱللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمٗا

بلكه خدا او را بسوى خويش بالا برد، خدا عزيز و حكيم است.

وَ إِن مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ إِلَّا لَيُؤۡمِنَنَّ بِهِۦ قَبۡلَ مَوۡتِهِۦ وَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكُونُ عَلَيۡهِمۡ شَهِيدٗا

هيچكس از اهل كتاب نيست مگر آنكه پيش از مرگش به عيسى ايمان مى‌آورد و روز قيامت بر آنها گواه خواهد بود.

فَبِظُلۡمٖ مِّنَ ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا عَلَيۡهِمۡ طَيِّبَٰتٍ أُحِلَّتۡ لَهُمۡ وَ بِصَدِّهِمۡ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ كَثِيرٗا

به علت ظلمى كه از يهود واقع شد پاكيزه‌هاى حلال شده را بر آنها حرام كرديم و به علت بسيار باز داشتن مردم از راه خدا.

وَ أَخۡذِهِمُ ٱلرِّبَوٰاْ وَ قَدۡ نُهُواْ عَنۡهُ وَ أَكۡلِهِمۡ أَمۡوَٰلَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡبَٰطِلِ وَ أَعۡتَدۡنَا لِلۡكَٰفِرِينَ مِنۡهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا

و بجهت ربا گرفتن با آنكه از آن نهى شده بودند و بجهت خوردن اموال مردم به باطل، و براى كافران يهود عذاب دردناكى آماده كرده‌ايم.

لَّٰكِنِ ٱلرَّٰسِخُونَ فِي ٱلۡعِلۡمِ مِنۡهُمۡ وَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ يُؤۡمِنُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ وَ مَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلِكَ وَ ٱلۡمُقِيمِينَ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ٱلۡمُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أُوْلَٰٓئِكَ سَنُؤۡتِيهِمۡ أَجۡرًا عَظِيمًا

لكن دانشمندان ثابت در علم و مؤمنين آنها بآنچه بر تو نازل شده و به آنچه پيش از تو نازل شده ايمان مى‌آورند، كه بنماز گزاران و زكات دهندگان و مؤمنان به خدا و روز جزا هستند، آنها را بزودى پاداش بزرگى خواهيم داد.

إِنَّآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ كَمَآ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ نُوحٖ وَ ٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَ إِسۡمَٰعِيلَ وَ إِسۡحَٰقَ وَ يَعۡقُوبَ وَ ٱلۡأَسۡبَاطِ وَ عِيسَىٰ وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هَٰرُونَ وَ سُلَيۡمَٰنَ وَ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا

ما بتو وحى كرديم چنان كه بنوح و پيامبران بعد از او وحى كرديم و نيز وحى كرديم به ابراهيم، اسماعيل، اسحاق، يعقوب، نوادگان، عيسى، ايوب، يونس، هارون، سليمان و بداود زبور داديم. و نيز وحى كرديم.

وَ رُسُلٗا قَدۡ قَصَصۡنَٰهُمۡ عَلَيۡكَ مِن قَبۡلُ وَ رُسُلٗا لَّمۡ نَقۡصُصۡهُمۡ عَلَيۡكَ وَ كَلَّمَ ٱللَّهُ مُوسَىٰ تَكۡلِيمٗا

به پيغمبرانى كه از پيش بر تو حكايت كرده‌ايم و پيغمبرانى كه بر تو حكايت نكرده‌ايم و خدا با موسى سخن گفت بطور مخصوص.

رُّسُلٗا مُّبَشِّرِينَ وَ مُنذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى ٱللَّهِ حُجَّةُۢ بَعۡدَ ٱلرُّسُلِ وَ كَانَ ٱللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمٗا

پيغمبرانى بودند، بشارت دهنده و انذار كننده تا مردم پس از آمدن آنها بر ضد خدا دليلى نداشته باشند، خدا توانا و حكمت كردار است.

لَّٰكِنِ ٱللَّهُ يَشۡهَدُ بِمَآ أَنزَلَ إِلَيۡكَ أَنزَلَهُۥ بِعِلۡمِهِۦ وَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَشۡهَدُونَ وَ كَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدًا

اما خدا گواهى مى‌دهد بآنچه بر تو نازل كرده، و آن را با علم خودش نازل كرده، فرشتگان نيز گواهى مى‌دهند و گواه بودن خدا بس است.

إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ صَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ قَدۡ ضَلُّواْ ضَلَٰلَۢا بَعِيدًا

كسانى كه كافر شده و مردم را از راه خدا منحرف كرده‌اند بضلالت افتاده‌اند ضلالتى دور.

إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ ظَلَمُواْ لَمۡ يَكُنِ ٱللَّهُ لِيَغۡفِرَ لَهُمۡ وَ لَا لِيَهۡدِيَهُمۡ طَرِيقًا

كسانى كه كافر شده و ظلم كرده‌اند، خدا كسى نبوده كه آنها را بيامرزد و نه براهى هدايت كند.

إِلَّا طَرِيقَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗا وَ كَانَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٗا

مگر براه جهنم كه در آن جاودانانند و اين بر خدا آسان است.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَكُمُ ٱلرَّسُولُ بِٱلۡحَقِّ مِن رَّبِّكُمۡ فَ‍َٔامِنُواْ خَيۡرٗا لَّكُمۡ وَ إِن تَكۡفُرُواْ فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ كَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا

اى مردم اين پيغمبر حق را از جانب پروردگار براى شما آورد، ايمان بياوريد كه بخير شماست و اگر كفر ورزيديد آنچه در آسمانها و زمين هست از آن خداست خدا دانا و حكمت كردار است.

يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِي دِينِكُمۡ وَ لَا تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّ إِنَّمَا ٱلۡمَسِيحُ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَ رَسُولُ ٱللَّهِ وَ كَلِمَتُهُۥٓ أَلۡقَىٰهَآ إِلَىٰ مَرۡيَمَ وَ رُوحٞ مِّنۡهُ فَ‍َٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَ رُسُلِهِۦ وَ لَا تَقُولُواْ ثَلَٰثَةٌ ٱنتَهُواْ خَيۡرٗا لَّكُمۡ إِنَّمَا ٱللَّهُ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ سُبۡحَٰنَهُۥٓ أَن يَكُونَ لَهُۥ وَلَدٞۘ لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ كَفَىٰ بِٱللَّهِ وَكِيلٗا

اى اهل كتاب در دين خود تجاوز نكنيد و بر خدا جز حق مگوييد، عيساى مسيح فقط رسول خدا و كلمه خدا بود كه به مريم القا كرد و روحى از او بود، پس به خدا و پيغمبران او ايمان بياوريد و مگوييد: سه چيز است، بس كنيد كه بخير شماست، خدا فقط معبود يگانه است، منزه است از آنكه براى او فرزندى باشد، براى اوست آنچه در آسمانها و زمين هست، وكيل بودن خدا بس است.

لَّن يَسۡتَنكِفَ ٱلۡمَسِيحُ أَن يَكُونَ عَبۡدٗا لِّلَّهِ وَ لَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ٱلۡمُقَرَّبُونَ وَ مَن يَسۡتَنكِفۡ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَ يَسۡتَكۡبِرۡ فَسَيَحۡشُرُهُمۡ إِلَيۡهِ جَمِيعٗا

مسيح هرگز ابا ندارد كه بنده خدا باشد، همچنين ملائكة مقرب، هر كس از بندگان خدا ابا كند و تكبر ورزد همه را بسوى خويش محشور خواهد كرد.

فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُوَفِّيهِمۡ أُجُورَهُمۡ وَ يَزِيدُهُم مِّن فَضۡلِهِۦ وَ أَمَّا ٱلَّذِينَ ٱسۡتَنكَفُواْ وَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ فَيُعَذِّبُهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَ لَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٗا وَ لَا نَصِيرٗا

اما آنان كه ايمان آورده و اعمال شايسته انجام داده‌اند پاداش آنها را بطور كامل مى‌دهد و از كرم خويش افزون كند، اما آنهايى كه ابا و استكبار كرده‌اند بعذاب دردناكى عذابشان كند و براى خود بغير خدا يار و ياورى نمى‌يابند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَكُم بُرۡهَٰنٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكُمۡ نُورٗا مُّبِينٗا

اى مردم براى شما از پروردگارتان دليل روشنى آمد و بر شما نور آشكارى نازل كرديم.

فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَ ٱعۡتَصَمُواْ بِهِۦ فَسَيُدۡخِلُهُمۡ فِي رَحۡمَةٖ مِّنۡهُ وَ فَضۡلٖ وَ يَهۡدِيهِمۡ إِلَيۡهِ صِرَٰطٗا مُّسۡتَقِيمٗا

پس آنان كه به خدا ايمان آوردند و به او چنگ زدند حتما آنها را برحمت و فضل خود داخل مى‌كند و در راهى راست آنها را بسوى خود راهنمايى مى‌كند.

يَسۡتَفۡتُونَكَ قُلِ ٱللَّهُ يُفۡتِيكُمۡ فِي ٱلۡكَلَٰلَةِ إِنِ ٱمۡرُؤٌاْ هَلَكَ لَيۡسَ لَهُۥ وَلَدٞ وَ لَهُۥٓ أُخۡتٞ فَلَهَا نِصۡفُ مَا تَرَكَ وَ هُوَ يَرِثُهَآ إِن لَّمۡ يَكُن لَّهَا وَلَدٞ فَإِن كَانَتَا ٱثۡنَتَيۡنِ فَلَهُمَا ٱلثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَ وَ إِن كَانُوٓاْ إِخۡوَةٗ رِّجَالٗا وَ نِسَآءٗ فَلِلذَّكَرِ مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ أَن تَضِلُّواْ وَ ٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُۢ

از تو فتوى ميخواهند، بگو خدا درباره برادر و خواهر به شما فتوى مى‌دهد: اگر مردى بميرد و فرزندى نداشته باشد و خواهرى داشته باشد، نصف ما ترك براى اوست، آن مرد از اين خواهر همه مال را مى‌برد اگر او فرزندى نداشته باشد. اگر دو خواهر باشند براى آنهاست دو سوم. و اگر جمعى باشند مردان و زنان، مرد مانند بهره دو زن دارد، خدا حكم را بيان مى‌كند مبادا كه گمراه شويد، خدا بر همه چيز داناست.

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِ أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ غَيۡرَ مُحِلِّي ٱلصَّيۡدِ وَ أَنتُمۡ حُرُمٌ إِنَّ ٱللَّهَ يَحۡكُمُ مَا يُرِيدُ

بنام خداى رحمان رحيم؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد به قرار داده‌ها وفا كنيد. حيوانات چهار پا جز آنچه بر شما خوانده مى‌شود براى شما حلال شده است بى‌آنكه در حال احرام شكار را حلال بدانيد، خدا هر چه بخواهد حكم مى‌كند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحِلُّواْ شَعَٰٓئِرَ ٱللَّهِ وَ لَا ٱلشَّهۡرَ ٱلۡحَرَامَ وَ لَا ٱلۡهَدۡيَ وَ لَا ٱلۡقَلَٰٓئِدَ وَ لَآ ءَآمِّينَ ٱلۡبَيۡتَ ٱلۡحَرَامَ يَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّهِمۡ وَ رِضۡوَٰنٗا وَ إِذَا حَلَلۡتُمۡ فَٱصۡطَادُواْ وَ لَا يَجۡرِمَنَّكُمۡ شَنَ‍َٔانُ قَوۡمٍ أَن صَدُّوكُمۡ عَنِ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ أَن تَعۡتَدُواْۘ وَ تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَ ٱلتَّقۡوَىٰ وَ لَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَ ٱلۡعُدۡوَٰنِ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد مراسم و نشانه‌هاى خدا و ماه حرام و قربانى و قربانيهاى قلاده‌دار و رهروان بيت الحرام را كه از پروردگار خويش فضل و خوشنودى مى‌جويند، حلال و سبك مشماريد. و چون از احرام خارج شديد شكار كنيد، دشمنى گروهى كه شما را از مسجد الحرام بازداشتند وادارتان نكند كه بآنها تعدى كنيد، به نيكى و تقوى همكارى كنيد و به بدكارى و تجاوز همدستى مكنيد، از خدا بترسيد كه عذاب خدا سخت است.

حُرِّمَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةُ وَ ٱلدَّمُ وَ لَحۡمُ ٱلۡخِنزِيرِ وَ مَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦ وَ ٱلۡمُنۡخَنِقَةُ وَ ٱلۡمَوۡقُوذَةُ وَ ٱلۡمُتَرَدِّيَةُ وَ ٱلنَّطِيحَةُ وَ مَآ أَكَلَ ٱلسَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيۡتُمۡ وَ مَا ذُبِحَ عَلَى ٱلنُّصُبِ وَ أَن تَسۡتَقۡسِمُواْ بِٱلۡأَزۡلَٰمِ ذَٰلِكُمۡ فِسۡقٌ ٱلۡيَوۡمَ يَئِسَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن دِينِكُمۡ فَلَا تَخۡشَوۡهُمۡ وَ ٱخۡشَوۡنِ ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ وَ أَتۡمَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ نِعۡمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِينٗا فَمَنِ ٱضۡطُرَّ فِي مَخۡمَصَةٍ غَيۡرَ مُتَجَانِفٖ لِّإِثۡمٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

بر شما حرام شده مردار، خون، گوشت خوك، آنچه به وسيله آن براى غير خدا ندا شده، خفه شده، با كتك مرده، سقوط كرده، به ضرب شاخ مرده، نيمخورده درنده، جز آنچه ذبح كرده‌ايد، آنچه بر سنگها براى بتان ذبح شده و اينكه‌ به وسيله تيرها تقسيم كنيد. همه اينها عصيان ورزيدن است امروز كفار از دينتان نوميد شدند از آنها مترسيد از من بترسيد، امروز دينتان را كامل كردم، نعمتم را بر شما تمام كردم، و راضى شدم كه اسلام دين شما باشد، هر كس در گرسنگى ناچار (از خوردن) شود بى‌آنكه به گناه مايل باشد خدا آمرزنده و مهربان است.

يَسۡ‍َٔلُونَكَ مَاذَآ أُحِلَّ لَهُمۡ قُلۡ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّيِّبَٰتُ وَ مَا عَلَّمۡتُم مِّنَ ٱلۡجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ ٱللَّهُ فَكُلُواْ مِمَّآ أَمۡسَكۡنَ عَلَيۡكُمۡ وَ ٱذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ

از تو مى‌پرسند چه چيز براى آنها حلال شده؟ بگو پاكيزه‌ها (طبع پسندها) براى شما حلال گشته و آنچه از سگهاى شكارى تعليم داده‌ايد سگها را تربيت مى‌كنيد و از آنچه خدايتان آموخته بآنها ياد مى‌دهيد، از آنچه مى‌گيرند بخوريد و نام خدا را بر آن ياد كنيد و از خدا بترسيد كه خدا زود حساب كن است.

ٱلۡيَوۡمَ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّيِّبَٰتُ وَ طَعَامُ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حِلّٞ لَّكُمۡ وَ طَعَامُكُمۡ حِلّٞ لَّهُمۡ وَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتُ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ وَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتُ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ إِذَآ ءَاتَيۡتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحۡصِنِينَ غَيۡرَ مُسَٰفِحِينَ وَ لَا مُتَّخِذِيٓ أَخۡدَانٖ وَ مَن يَكۡفُرۡ بِٱلۡإِيمَٰنِ فَقَدۡ حَبِطَ عَمَلُهُۥ وَ هُوَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ

امروز پاكيزه‌ها بر شما حلال گشت، طعام اهل كتاب بر شما حلال است طعام شما بر آنها حلال است و زنان عفيف مؤمن و زنان عفيف از آنها كه پيش از شما به آنها كتاب داده شده اگر مهرشان را بدهيد و عفيف باشيد نه زناكار، و رفيق‌گير، (بر شما حلالند) هر كه ايمان را انكار كند، عملش باطل شده و در آخرت از زيانكاران است.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا قُمۡتُمۡ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ فَٱغۡسِلُواْ وُجُوهَكُمۡ وَ أَيۡدِيَكُمۡ إِلَى ٱلۡمَرَافِقِ وَ ٱمۡسَحُواْ بِرُءُوسِكُمۡ وَ أَرۡجُلَكُمۡ إِلَى ٱلۡكَعۡبَيۡنِ وَ إِن كُنتُمۡ جُنُبٗا فَٱطَّهَّرُواْ وَ إِن كُنتُم مَّرۡضَىٰٓ أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوۡ جَآءَ أَحَدٞ مِّنكُم مِّنَ ٱلۡغَآئِطِ أَوۡ لَٰمَسۡتُمُ ٱلنِّسَآءَ فَلَمۡ تَجِدُواْ مَآءٗ فَتَيَمَّمُواْ صَعِيدٗا طَيِّبٗا فَٱمۡسَحُواْ بِوُجُوهِكُمۡ وَ أَيۡدِيكُم مِّنۡهُ مَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيَجۡعَلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ حَرَجٖ وَ لَٰكِن يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمۡ وَ لِيُتِمَّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون به نماز برخاستيد روى‌ها و دستهاى خويش را تا مرفق‌ها بشوئيد و به سرها و پاهاى خويش تا دو برآمدگى روى پاها مسح كنيد و اگر جنب بوديد غسل كنيد و اگر بيمار يا در سفر بوديد يا كسى از شما از خلوت آمد يا با زنان مقاربت كرديد و آب نيافتيد خاك پاكى را قصد كرده روها و دستهاى خويش را بدان مسح كنيد. خدا نمى‌خواهد بر شما زحمتى قرار دهد بلكه مى‌خواهد شما را پاك گرداند و نعمتش بر شما تمام كند تا خدا را شكر كنيد.

وَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَ مِيثَٰقَهُ ٱلَّذِي وَاثَقَكُم بِهِۦٓ إِذۡ قُلۡتُمۡ سَمِعۡنَا وَ أَطَعۡنَا وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ

نعمت خدا و پيمانى را كه از شما گرفته ياد آوريد آن دم كه گفتيد شنيديم و فرمان برديم، از خدا بترسيد كه خدا به مكنونات سينه‌ها داناست.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُونُواْ قَوَّٰمِينَ لِلَّهِ شُهَدَآءَ بِٱلۡقِسۡطِ وَ لَا يَجۡرِمَنَّكُمۡ شَنَ‍َٔانُ قَوۡمٍ عَلَىٰٓ أَلَّا تَعۡدِلُواْ ٱعۡدِلُواْ هُوَ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد قيام كنندگان براى خدا و گواهان با انصاف باشيد، دشمنى قومى وادارتان نكند كه عدالت نكنيد، عدالت كنيد آن به تقوى نزديكتر است از خدا بترسيد كه خدا به آنچه مى‌كنيد داناست.

وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَ أَجۡرٌ عَظِيمٞ

خدا به كسانى كه ايمان آورده و اعمال شايسته انجام داده‌اند وعده نيكو داده، براى آنها است آمرزش و پاداش بزرگ.

وَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ

و كسانى كه كافر شده و آيات ما را دروغ شمرده‌اند آنها اهل آتش مى‌باشند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ هَمَّ قَوۡمٌ أَن يَبۡسُطُوٓاْ إِلَيۡكُمۡ أَيۡدِيَهُمۡ فَكَفَّ أَيۡدِيَهُمۡ عَنكُمۡ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ عَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد نعمت خدا را ياد آريد آن گاه كه گروهى خواست دستهاى خويش را به سوى شما بگشايند، دستهاى آنها را از شما بازداشت، از خدا بترسيد و مؤمنان بر خدا توكل و اعتماد كنند.

وَ لَقَدۡ أَخَذَ ٱللَّهُ مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَ بَعَثۡنَا مِنۡهُمُ ٱثۡنَيۡ عَشَرَ نَقِيبٗا وَ قَالَ ٱللَّهُ إِنِّي مَعَكُمۡ لَئِنۡ أَقَمۡتُمُ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتَيۡتُمُ ٱلزَّكَوٰةَ وَ ءَامَنتُم بِرُسُلِي وَ عَزَّرۡتُمُوهُمۡ وَ أَقۡرَضۡتُمُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا لَّأُكَفِّرَنَّ عَنكُمۡ سَيِّ‍َٔاتِكُمۡ وَ لَأُدۡخِلَنَّكُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ فَمَن كَفَرَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ مِنكُمۡ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ

خدا از فرزندان يعقوب پيمان گرفت و از آنها دوازده مراقب برانگيختيم و خدا گفت من با شمايم اگر نماز بپا داشتيد و زكاة داديد و به پيامبران من ايمان آورديد و تقويتشان كرديد و به خدا قرضى نيكو داديد، گناهان شما را مى‌پوشانم و شما را به بهشتهايى كه از زير آنها جويها روانست داخل مى‌كنم، هر كه بعد از آن كافر شود از راه راست گم شده است.

فَبِمَا نَقۡضِهِم مِّيثَٰقَهُمۡ لَعَنَّٰهُمۡ وَ جَعَلۡنَا قُلُوبَهُمۡ قَٰسِيَةٗ يُحَرِّفُونَ ٱلۡكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِۦ وَ نَسُواْ حَظّٗا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِۦ وَ لَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىٰ خَآئِنَةٖ مِّنۡهُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنۡهُمۡ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَ ٱصۡفَحۡ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

به علت پيمان شكنى لعنتشان كرديم و دلهايشان را سخت كرديم، گفته‌ها را از معانى اصلى منحرف مى‌كنند و قسمتى از آنچه با آن تذكر داده شده بودند از ياد بردند، پيوسته به خيانتى از آنها مطلع مى‌شوى مگر اندكى از آنها، آنها را ببخش و ناديده گير كه خدا نيكوكاران را دوست مى‌دارد.

وَ مِنَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّا نَصَٰرَىٰٓ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَهُمۡ فَنَسُواْ حَظّٗا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِۦ فَأَغۡرَيۡنَا بَيۡنَهُمُ ٱلۡعَدَاوَةَ وَ ٱلۡبَغۡضَآءَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَ سَوۡفَ يُنَبِّئُهُمُ ٱللَّهُ بِمَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ

و از كسانى كه گفتند ما نصارى هستيم پيمان گرفتيم، قسمتى از آنچه بدان تذكر داده شده بودند فراموش كردند، ميان آنها دشمنى و كينه را تا روز قيامت مداوم كرديم به زودى خدا از اعمالى كه مى‌كرده‌اند خبرشان مى‌دهد.

يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ قَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمۡ كَثِيرٗا مِّمَّا كُنتُمۡ تُخۡفُونَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَ يَعۡفُواْ عَن كَثِيرٖ قَدۡ جَآءَكُم مِّنَ ٱللَّهِ نُورٞ وَ كِتَٰبٞ مُّبِينٞ

اى اهل كتاب رسول ما به سوى شما آمد كه بسيارى از آنچه از كتاب پنهان مى‌كرديد براى شما بيان مى‌كند و از بسيارى چشم پوشى مى‌كند، از خدا براى شما نور و كتابى بيانگر آمد.

يَهۡدِي بِهِ ٱللَّهُ مَنِ ٱتَّبَعَ رِضۡوَٰنَهُۥ سُبُلَ ٱلسَّلَٰمِ وَ يُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ بِإِذۡنِهِۦ وَ يَهۡدِيهِمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

خدا به وسيله آن كتاب هدايت مى‌كند به راههاى سلامت كسى را كه تابع رضاى خدا باشد و آنها را از تاريكيها به سوى نور مى‌برد و به راه راست هدايتشان مى‌كند

لَّقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ قُلۡ فَمَن يَمۡلِكُ مِنَ ٱللَّهِ شَيۡ‍ًٔا إِنۡ أَرَادَ أَن يُهۡلِكَ ٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَ أُمَّهُۥ وَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَ لِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ مَا بَيۡنَهُمَا يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

كافر شدند كسانى كه گفتند: خدا همان مسيح پسر مريم است، بگو كيست كه از خدا صاحب اختيار چيزى باشد اگر بخواهد مسيح پسر مريم و مادر او و هر كه را كه در زمين هست يكسره نابود كند؟ ملك آسمانها و زمين و آنچه ميان آنهاست خاص خدا است آنچه بخواهد مى‌آفريند و خدا بر همه چيز تواناست.

وَ قَالَتِ ٱلۡيَهُودُ وَ ٱلنَّصَٰرَىٰ نَحۡنُ أَبۡنَٰٓؤُاْ ٱللَّهِ وَ أَحِبَّٰٓؤُهُۥ قُلۡ فَلِمَ يُعَذِّبُكُم بِذُنُوبِكُم بَلۡ أَنتُم بَشَرٞ مِّمَّنۡ خَلَقَ يَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَ يُعَذِّبُ مَن يَشَآءُ وَ لِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ مَا بَيۡنَهُمَا وَ إِلَيۡهِ ٱلۡمَصِيرُ

يهود و نصارى گفتند: ما فرزندان خدا و دوستان او هستيم بگو پس چرا شما را به گناهانتان عذاب مى‌كند (چنين نيست) بلكه شما نيز بشرى از انسانهاى خلق شده هستيد، ملك آسمانها و زمين و آنچه ميان ميان آنهاست خاص خداست و باز گشت به سوى اوست.

يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ قَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمۡ عَلَىٰ فَتۡرَةٖ مِّنَ ٱلرُّسُلِ أَن تَقُولُواْ مَا جَآءَنَا مِنۢ بَشِيرٖ وَ لَا نَذِيرٖ فَقَدۡ جَآءَكُم بَشِيرٞ وَ نَذِيرٞ وَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

اى اهل كتاب فرستاده ما به دوران فترت پيغمبران به سوى شما آمد كه حق را به شما بيان مى‌كند، مبادا كه بگوئيد براى ما بشير و نذيرى نيامد براستى كه بشير و نذيرى به شما آمد و خدا به همه چيز توانا است.

وَ إِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ جَعَلَ فِيكُمۡ أَنۢبِيَآءَ وَ جَعَلَكُم مُّلُوكٗا وَ ءَاتَىٰكُم مَّا لَمۡ يُؤۡتِ أَحَدٗا مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ

آن دم كه موسى به قومش گفت: اى قوم ياد آوريد نعمت خدا را بر شما، كه در ميان شما پيغمبرانى آورد و شما را آزاد كرد و به شما چيزهايى داد كه به هيچ كسى از مردمان نداده است.

يَٰقَوۡمِ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡأَرۡضَ ٱلۡمُقَدَّسَةَ ٱلَّتِي كَتَبَ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَ لَا تَرۡتَدُّواْ عَلَىٰٓ أَدۡبَارِكُمۡ فَتَنقَلِبُواْ خَٰسِرِينَ

اى قوم من: داخل زمين مقدس شويد كه خدا براى شما مقرر كرده و بر عقب برنگرديد، از زيانكاران مى‌شويد.

قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِنَّ فِيهَا قَوۡمٗا جَبَّارِينَ وَ إِنَّا لَن نَّدۡخُلَهَا حَتَّىٰ يَخۡرُجُواْ مِنۡهَا فَإِن يَخۡرُجُواْ مِنۡهَا فَإِنَّا دَٰخِلُونَ

گفتند: اى موسى در آن شهر گروه ستمكارى هست، ما هرگز به آنجا داخل نخواهيم شد تا آنها بيرون روند و اگر آنها بيرون رفتند ما وارد مى‌شويم.

قَالَ رَجُلَانِ مِنَ ٱلَّذِينَ يَخَافُونَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمَا ٱدۡخُلُواْ عَلَيۡهِمُ ٱلۡبَابَ فَإِذَا دَخَلۡتُمُوهُ فَإِنَّكُمۡ غَٰلِبُونَ وَ عَلَى ٱللَّهِ فَتَوَكَّلُوٓاْ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

دو مرد از آنان كه خدا ترس و مورد نعمت خدا بودند گفتند: بر اهل شهر از دروازه وارد شويد، چون داخل شديد پيروز مى‌شويد و بر خدا اعتماد كنيد اگر مؤمن هستيد.

قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِنَّا لَن نَّدۡخُلَهَآ أَبَدٗا مَّا دَامُواْ فِيهَا فَٱذۡهَبۡ أَنتَ وَ رَبُّكَ فَقَٰتِلَآ إِنَّا هَٰهُنَا قَٰعِدُونَ

گفتند: اى موسى تا آنها در آنجا هستند ما هرگز به آنجا وارد نخواهيم شد، تو و پروردگارت برويد و بجنگيد ما در همين جا نشسته‌ايم.

قَالَ رَبِّ إِنِّي لَآ أَمۡلِكُ إِلَّا نَفۡسِي وَ أَخِي فَٱفۡرُقۡ بَيۡنَنَا وَ بَيۡنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡفَٰسِقِينَ

موسى گفت: پروردگارا من و برادرم فقط به نفس خويش توانايى داريم ميان ما و اين قوم فاسق جدايى برقرار كن.

قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيۡهِمۡ أَرۡبَعِينَ سَنَةٗ يَتِيهُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَلَا تَأۡسَ عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡفَٰسِقِينَ

خدا فرمود آن محل چهل سال بر آنها حرام است كه در اين صحرا سرگردان مى‌مانند، به جهت قوم فاسق محزون مباش.

وَ ٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ ٱبۡنَيۡ ءَادَمَ بِٱلۡحَقِّ إِذۡ قَرَّبَا قُرۡبَانٗا فَتُقُبِّلَ مِنۡ أَحَدِهِمَا وَ لَمۡ يُتَقَبَّلۡ مِنَ ٱلۡأٓخَرِ قَالَ لَأَقۡتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡمُتَّقِينَ

خبر دو پسر آدم را مطابق واقع بر آنها بخوان، آن دم كه قربانى پيش آوردند، از يكى پذيرفته شد و از ديگرى پذيرفته نشد، گفت، تو را خواهم گشت، گفت: خدا فقط از تقوى كاران مى‌پذيرد.

لَئِنۢ بَسَطتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقۡتُلَنِي مَآ أَنَا۠ بِبَاسِطٖ يَدِيَ إِلَيۡكَ لِأَقۡتُلَكَ إِنِّيٓ أَخَافُ ٱللَّهَ رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

اگر دست خويش به من بگشايى كه مرا بكشى، من دست خويش سوى تو باز نمى‌كنم كه من از خدا كه پروردگار جهانيان است مى‌ترسم.

إِنِّيٓ أُرِيدُ أَن تَبُوٓأَ بِإِثۡمِي وَ إِثۡمِكَ فَتَكُونَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلنَّارِ وَ ذَٰلِكَ جَزَٰٓؤُاْ ٱلظَّٰلِمِينَ

مى‌خواهم تو با گناه من و گناه خودت با هم شده و از اهل آتش باشى كه سزاى ظالمان همين است.

فَطَوَّعَتۡ لَهُۥ نَفۡسُهُۥ قَتۡلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُۥ فَأَصۡبَحَ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ

نفسش كشتن برادرش را بر او آسان كرد و او را كشت و از زيانكاران شد.

فَبَعَثَ ٱللَّهُ غُرَابٗا يَبۡحَثُ فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيُرِيَهُۥ كَيۡفَ يُوَٰرِي سَوۡءَةَ أَخِيهِ قَالَ يَٰوَيۡلَتَىٰٓ أَعَجَزۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِثۡلَ هَٰذَا ٱلۡغُرَابِ فَأُوَٰرِيَ سَوۡءَةَ أَخِي فَأَصۡبَحَ مِنَ ٱلنَّٰدِمِينَ

خدا زاغى فرستاد كه زمين را مى‌كاويد تا به او نشان دهد چگونه جثه برادر خويش را دفن كند، گفت: واى بر من آيا نتوانستم مانند اين زاغ باشم و جثه برادر خويش را دفن كنم و از ندامت يافتگان شد.

مِنۡ أَجۡلِ ذَٰلِكَ كَتَبۡنَا عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَنَّهُۥ مَن قَتَلَ نَفۡسَۢا بِغَيۡرِ نَفۡسٍ أَوۡ فَسَادٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ ٱلنَّاسَ جَمِيعٗا وَ مَنۡ أَحۡيَاهَا فَكَأَنَّمَآ أَحۡيَا ٱلنَّاسَ جَمِيعٗا وَ لَقَدۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُنَا بِٱلۡبَيِّنَٰتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُم بَعۡدَ ذَٰلِكَ فِي ٱلۡأَرۡضِ لَمُسۡرِفُونَ

به اين جهت بر بنى اسرائيل مقرر كرديم كه هر كس كسى را بدون قصاص و بدون فسادى كه در زمين كرده بكشد چنان است كه تمام مردم را كشته است و هر كس كسى را زنده نمايد چنان است كه همه مردم را زنده كرده است پيامبران آيه‌هاى روشن را براى آنها آوردند، با وجود اين بسيارى از آنها در زمين اسرافكاران بودند.

إِنَّمَا جَزَٰٓؤُاْ ٱلَّذِينَ يُحَارِبُونَ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ وَ يَسۡعَوۡنَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَسَادًا أَن يُقَتَّلُوٓاْ أَوۡ يُصَلَّبُوٓاْ أَوۡ تُقَطَّعَ أَيۡدِيهِمۡ وَ أَرۡجُلُهُم مِّنۡ خِلَٰفٍ أَوۡ يُنفَوۡاْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ ذَٰلِكَ لَهُمۡ خِزۡيٞ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ

كسانى كه با خدا و پيغمبر او مى‌جنگند و در زمين براى فساد مى‌كوشند، سزايشان جز اين نيست كه كشته شوند يا برادر شوند، يا (يكى از) دستها و (يكى از) پاهايشان به عكس يكديگر بريده شود، يا از آن زمين تبعيد شوند، اين خفتى است براى آنها در دنيا و در آخرت عذاب بزرگى دارند.

إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبۡلِ أَن تَقۡدِرُواْ عَلَيۡهِمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

مگر كسانى كه پيش از آنكه بر آنها دست يابيد توبه كنند، بدانيد كه خدا آمرزنده و مهربان است.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ ٱبۡتَغُوٓاْ إِلَيۡهِ ٱلۡوَسِيلَةَ وَ جَٰهِدُواْ فِي سَبِيلِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ

اى كسانى كه ايمان داريد از خدا بترسيد و به او تقرب جوييد و در راه او جهاد كنيد تا رستگار شويد.

إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡ أَنَّ لَهُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَ مِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لِيَفۡتَدُواْ بِهِۦ مِنۡ عَذَابِ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنۡهُمۡ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

كسانى كه كافر شده‌اند اگر همه مال زمين و نيز مثل آن را داشته باشند تا از عذاب روز قيامت عوض دهند از آنها پذيرفته نمى‌شود و براى آنها عذابى است دردناك.

يُرِيدُونَ أَن يَخۡرُجُواْ مِنَ ٱلنَّارِ وَ مَا هُم بِخَٰرِجِينَ مِنۡهَا وَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّقِيمٞ

مى‌خواهند از آتش خارج شوند ولى از آن خارج شدنى نيستند و آنها راست عذابى پيوسته.

وَ ٱلسَّارِقُ وَ ٱلسَّارِقَةُ فَٱقۡطَعُوٓاْ أَيۡدِيَهُمَا جَزَآءَۢ بِمَا كَسَبَا نَكَٰلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَ ٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ

مرد دزد و زن دزد، دستهاى (راستشان) را ببريد كيفرى است در مقابل عملشان و مجازات خدا است، خدا توانا و حكيم است.

فَمَن تَابَ مِنۢ بَعۡدِ ظُلۡمِهِۦ وَ أَصۡلَحَ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَتُوبُ عَلَيۡهِ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ

هر كس پس از ظلمش توبه كند و خود را اصلاح نمايد خدا به او توبه كند (توبه او را مى‌پذيرد) خدا آمرزنده و مهربان است.

أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ يُعَذِّبُ مَن يَشَآءُ وَ يَغۡفِرُ لِمَن يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

آيا ندانسته‌اى كه ملك آسمانها و زمين خاص خداست، هر كه را بخواهد عذاب مى‌كند و هر كه را بخواهد مى‌آمرزد و خدا بر هر چيز تواناست.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلرَّسُولُ لَا يَحۡزُنكَ ٱلَّذِينَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡكُفۡرِ مِنَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَ لَمۡ تُؤۡمِن قُلُوبُهُمۡ وَ مِنَ ٱلَّذِينَ هَادُواْ سَمَّٰعُونَ لِلۡكَذِبِ سَمَّٰعُونَ لِقَوۡمٍ ءَاخَرِينَ لَمۡ يَأۡتُوكَ يُحَرِّفُونَ ٱلۡكَلِمَ مِنۢ بَعۡدِ مَوَاضِعِهِۦ يَقُولُونَ إِنۡ أُوتِيتُمۡ هَٰذَا فَخُذُوهُ وَ إِن لَّمۡ تُؤۡتَوۡهُ فَٱحۡذَرُواْ وَ مَن يُرِدِ ٱللَّهُ فِتۡنَتَهُۥ فَلَن تَمۡلِكَ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِ شَيۡ‍ًٔا أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ لَمۡ يُرِدِ ٱللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمۡ لَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞ وَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٞ

اى پيغمبر كسانى كه در كفر شتاب مى‌كنند تو را غمگين نكنند، از آن گروه كه به زبان گويند ايمان آورديم ولى دلهايشان ايمان نياورده و از آن گروه كه دين يهود دارند به دروغزن گوشگير هستند و به قومى كه نزد تو نيامده‌اند مطيع مى‌باشند، كلمه‌ها را از معانى آن تغيير مى‌دهند و مى‌گويند اگر اين حكم را دادند بگيريد و اگر اين حكم را ندادند از آن حذر كنيد، هر كه خدا بخواهد به فتنه‌اش افكند، از خدا براى او مالك هيچ چيزى نمى‌شوى، آنها كسانى هستند كه خدا نخواسته دلهايشان را پاك گرداند؟ براى آنها در دنيا خوارى و در آخرت عذاب بزرگى است.

سَمَّٰعُونَ لِلۡكَذِبِ أَكَّٰلُونَ لِلسُّحۡتِ فَإِن جَآءُوكَ فَٱحۡكُم بَيۡنَهُمۡ أَوۡ أَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ وَ إِن تُعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ فَلَن يَضُرُّوكَ شَيۡ‍ٔٗا وَ إِنۡ حَكَمۡتَ فَٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِٱلۡقِسۡطِ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ

گوشگيران دروغگو و خورندگان حرام مى‌باشند اگر پيش تو آمدند ميانشان داورى كن يا از آنها اعراض كن، و اگر اعراض كنى به تو ضررى نتوانند زد و اگر حكم كنى به عدل حكم كن كه خدا عدالت كاران را دوست دارد.

وَ كَيۡفَ يُحَكِّمُونَكَ وَ عِندَهُمُ ٱلتَّوۡرَىٰةُ فِيهَا حُكۡمُ ٱللَّهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوۡنَ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَ مَآ أُوْلَٰٓئِكَ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ

چگونه تو را حاكم مى‌كنند با آنكه تورات نزد آنها است و حكم خدا در آن هست عاقبت پس از حكم دادن تو اعراض مى‌كنند و آنها مؤمن نيستند.

إِنَّآ أَنزَلۡنَا ٱلتَّوۡرَىٰةَ فِيهَا هُدٗى وَ نُورٞ يَحۡكُمُ بِهَا ٱلنَّبِيُّونَ ٱلَّذِينَ أَسۡلَمُواْ لِلَّذِينَ هَادُواْ وَ ٱلرَّبَّٰنِيُّونَ وَ ٱلۡأَحۡبَارُ بِمَا ٱسۡتُحۡفِظُواْ مِن كِتَٰبِ ٱللَّهِ وَ كَانُواْ عَلَيۡهِ شُهَدَآءَ فَلَا تَخۡشَوُاْ ٱلنَّاسَ وَ ٱخۡشَوۡنِ وَ لَا تَشۡتَرُواْ بِ‍َٔايَٰتِي ثَمَنٗا قَلِيلٗا وَ مَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ

ما تورات را نازل كرده‌ايم كه در آن هدايت و نور هست، پيامبرانى كه مطيع خدا بودند طبق آن بر يهود حكم مى‌كردند و ربانيون و دانشمندان كه نگهبانى كتاب خدا از آنها خواسته شده بود و هر آن گواه بودند (نيز حكم مى‌كردند) از مردم مترسيد و از من بترسيد و آيات مرا به بهاى اندك مفروشيد، هر كس طبق ما انزل الله حكم نكند آنها كافران هستند.

وَ كَتَبۡنَا عَلَيۡهِمۡ فِيهَآ أَنَّ ٱلنَّفۡسَ بِٱلنَّفۡسِ وَ ٱلۡعَيۡنَ بِٱلۡعَيۡنِ وَ ٱلۡأَنفَ بِٱلۡأَنفِ وَ ٱلۡأُذُنَ بِٱلۡأُذُنِ وَ ٱلسِّنَّ بِٱلسِّنِّ وَ ٱلۡجُرُوحَ قِصَاصٞ فَمَن تَصَدَّقَ بِهِۦ فَهُوَ كَفَّارَةٞ لَّهُۥ وَ مَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ

در تورات براى يهود نوشتيم كه شخص در مقابل شخص چشم به چشم، بينى به بينى، گوش به گوش، دندان به دندان و زخمها را قصاص هست هر كه از آن عفو كند كفاره‌ايست بر جانى و هر كه حكم برابر فرو فرستاده شده خدا نكند آنها ظالمان هستند.

وَ قَفَّيۡنَا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم بِعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ مِنَ ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَ ءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡإِنجِيلَ فِيهِ هُدٗى وَ نُورٞ وَ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ مِنَ ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَ هُدٗى وَ مَوۡعِظَةٗ لِّلۡمُتَّقِينَ

در پى پيغمبران عيسى پسر مريم را آورديم كه تورات را كه پيش از او بود تصديق مى‌كرد و به او انجيل را داديم كه در آن هدايت و نورى بود، و تورات را كه پيش از آن بود تصديق مى‌كرد و در آن هدايت و موعظه‌اى بود براى پرهيزكاران.

وَ لۡيَحۡكُمۡ أَهۡلُ ٱلۡإِنجِيلِ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فِيهِ وَ مَن لَّمۡ يَحۡكُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ

اهل انجيل بايد طبق آنچه خدا در آن نازل كرده حكم كنند، هر كه طبق آنچه خدا نازل كرده حكم نكند، آنها فاسقانند.

وَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَ مُهَيۡمِنًا عَلَيۡهِ فَٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَ لَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡ عَمَّا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡحَقِّ لِكُلّٖ جَعَلۡنَا مِنكُمۡ شِرۡعَةٗ وَ مِنۡهَاجٗا وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ لَٰكِن لِّيَبۡلُوَكُمۡ فِي مَآ ءَاتَىٰكُمۡ فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِ إِلَى ٱللَّهِ مَرۡجِعُكُمۡ جَمِيعٗا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ

ما اين كتاب را بحق بر تو نازل كرديم كه كتابهاى پيشين را تصديق مى‌كند و نگهبان همه آنهاست ميان آنها طبق آنچه خدا نازل كرده قضاوت كن و هوسهاى آنها را در انحراف از آنچه از حق به سوى تو آمده پيروى مكن، براى هر يك از شما آئين و راه بخصوصى قرار داده‌ايم، اگر خدا مى‌خواست همه شما را يك امت كرده بود، ولى (نكرد) تا درباره آنچه به شما داده امتحانتان كند، به كارهاى خوب پيشى گيريد كه بازگشت همه شما به سوى خداست و از چيزهايى كه اختلاف مى‌كرديد شما را خبر مى‌دهد.

وَ أَنِ ٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَ لَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡ وَ ٱحۡذَرۡهُمۡ أَن يَفۡتِنُوكَ عَنۢ بَعۡضِ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ إِلَيۡكَ فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَٱعۡلَمۡ أَنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُصِيبَهُم بِبَعۡضِ ذُنُوبِهِمۡ وَ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِ لَفَٰسِقُونَ

ميان آنها طبق آنچه خدا نازل كرده حكم كن و تابع هوسهاى آنها مباش و حذر كن از اينكه از بعض آنچه خدا نازل كرد منحرفت كنند، و اگر اعراض كردند بدان كه خدا مى‌خواهد آنها را در مقابل بعض گناهانشان عقوبت كند و بسيارى از مردم فاسقانند.

أَفَحُكۡمَ ٱلۡجَٰهِلِيَّةِ يَبۡغُونَ وَ مَنۡ أَحۡسَنُ مِنَ ٱللَّهِ حُكۡمٗا لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ

آيا حكم جاهليت مى‌خواهند، كيست كه براى اهل يقين بهتر از خدا حكمى داشته باشد

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلۡيَهُودَ وَ ٱلنَّصَٰرَىٰٓ أَوۡلِيَآءَۘ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖ وَ مَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَإِنَّهُۥ مِنۡهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد يهود و نصارى را دوستان خود مى‌گيريد، بعض آنها دوستان بعض ديگرند هر كس از شما آنها را دوست بگيرد يكى از آنهاست، خدا قوم ظالم را هدايت نمى‌كند.

فَتَرَى ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ يُسَٰرِعُونَ فِيهِمۡ يَقُولُونَ نَخۡشَىٰٓ أَن تُصِيبَنَا دَآئِرَةٞ فَعَسَى ٱللَّهُ أَن يَأۡتِيَ بِٱلۡفَتۡحِ أَوۡ أَمۡرٖ مِّنۡ عِندِهِۦ فَيُصۡبِحُواْ عَلَىٰ مَآ أَسَرُّواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۡ نَٰدِمِينَ

كسانى كه مريض القلبند خواهى ديد كه در دوستى آنها شتاب مى‌كنند، مى‌گويند: بيم آن داريم كه به ما حادثه‌اى پيش آيد، شايد خدا فتح مكه يا كارى از جانب خودش بياورد، آنها بر آنچه در دل پنهان داشته‌اند پشيمان گردند.

وَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَهَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ إِنَّهُمۡ لَمَعَكُمۡ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَأَصۡبَحُواْ خَٰسِرِينَ

(آن روز) مؤمنان مى‌گويند: آيا اين يهود و نصارى همانند كه سوگند مؤكد خوردند با شما خواهند بود؟! اعمالشان پوچ شد و زيانكار شدند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَن يَرۡتَدَّ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَسَوۡفَ يَأۡتِي ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ يُحِبُّهُمۡ وَ يُحِبُّونَهُۥٓ أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ يُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ لَا يَخَافُونَ لَوۡمَةَ لَآئِمٖ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ وَٰسِعٌ عَلِيمٌ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد هر كس از شما از دين خود برگردد، به زودى خدا قومى‌

إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَ يُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَ هُمۡ رَٰكِعُونَ

سرپرست شما فقط خداست و رسول او و كسانى كه نماز را اقامه مى‌كنند و زكاة را در حال ركوع مى‌دهند.

وَ مَن يَتَوَلَّ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَإِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ

هر كس خدا و رسول و اهل ايمان را سرپرست گيرد (حزب خدا است) حزب خدا پيروز هستند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَكُمۡ هُزُوٗا وَ لَعِبٗا مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ وَ ٱلۡكُفَّارَ أَوۡلِيَآءَ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد: كسانى را كه دين شما را مسخره و بازيچه گرفته‌اند از آنها كه پيش از شما به آنها كتاب داده شده و كفار را، دوست مگيريد. اگر مؤمن هستيد از خدا بترسيد.

وَ إِذَا نَادَيۡتُمۡ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ ٱتَّخَذُوهَا هُزُوٗا وَ لَعِبٗا ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡقِلُونَ

و چون به نماز ندا مى‌دهيد آن را مسخره و بازيچه مى‌گيرند زيرا آنها قومى هستند كه‌ درك نمى‌كنند.

قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ هَلۡ تَنقِمُونَ مِنَّآ إِلَّآ أَنۡ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَ مَآ أُنزِلَ مِن قَبۡلُ وَ أَنَّ أَكۡثَرَكُمۡ فَٰسِقُونَ

بگو اى اهل كتاب آيا به ما خرده مى‌گيريد جز اينكه ايمان آورديم به خدا و به آنچه بر ما و به آنچه پيش از ما نازل گشته است، بسيارى از شما فاسق هستيد.

قُلۡ هَلۡ أُنَبِّئُكُم بِشَرّٖ مِّن ذَٰلِكَ مَثُوبَةً عِندَ ٱللَّهِ مَن لَّعَنَهُ ٱللَّهُ وَ غَضِبَ عَلَيۡهِ وَ جَعَلَ مِنۡهُمُ ٱلۡقِرَدَةَ وَ ٱلۡخَنَازِيرَ وَ عَبَدَ ٱلطَّٰغُوتَ أُوْلَٰٓئِكَ شَرّٞ مَّكَانٗا وَ أَضَلُّ عَن سَوَآءِ ٱلسَّبِيلِ

بگو: آيا شما را خبر دهم به چيزى كه سزايش نزد خدا از اين بدتر است، آنكه خدا لعنتش كرده و بر او غضب آورده و از آنها ميمونها و خوكها ساخته و طاغوت را پرستيده، آنها موقعيتشان بدتر و از راه راست گمراه‌تر مى‌باشند.

وَ إِذَا جَآءُوكُمۡ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَ قَد دَّخَلُواْ بِٱلۡكُفۡرِ وَ هُمۡ قَدۡ خَرَجُواْ بِهِۦ وَ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا كَانُواْ يَكۡتُمُونَ

چون نزد شما آيند گويند: ايمان آورديم، ولى با كفر وارد شده و با كفر خارج گشته‌اند، خدا به آنچه كتمان مى‌كنند داناتر است.

وَ تَرَىٰ كَثِيرٗا مِّنۡهُمۡ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡإِثۡمِ وَ ٱلۡعُدۡوَٰنِ وَ أَكۡلِهِمُ ٱلسُّحۡتَ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

بسيارى از آنها را مى‌بينى كه در گناه و تجاوز و حرام خوردنشان اصرار مى‌كنند، چه بد است اعمالى كه مى‌كنند.

لَوۡلَا يَنۡهَىٰهُمُ ٱلرَّبَّٰنِيُّونَ وَ ٱلۡأَحۡبَارُ عَن قَوۡلِهِمُ ٱلۡإِثۡمَ وَ أَكۡلِهِمُ ٱلسُّحۡتَ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ

چرا زهاد و علماء، آنها را از قول باطل و حرام خوردن منعشان نمى‌كنند چه بد است آنچه كه مى‌سازند.

وَ قَالَتِ ٱلۡيَهُودُ يَدُ ٱللَّهِ مَغۡلُولَةٌ غُلَّتۡ أَيۡدِيهِمۡ وَ لُعِنُواْ بِمَا قَالُواْۘ بَلۡ يَدَاهُ مَبۡسُوطَتَانِ يُنفِقُ كَيۡفَ يَشَآءُ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُم مَّآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ طُغۡيَٰنٗا وَ كُفۡرٗا وَ أَلۡقَيۡنَا بَيۡنَهُمُ ٱلۡعَدَٰوَةَ وَ ٱلۡبَغۡضَآءَ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ كُلَّمَآ أَوۡقَدُواْ نَارٗا لِّلۡحَرۡبِ أَطۡفَأَهَا ٱللَّهُ وَ يَسۡعَوۡنَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَسَادٗا وَ ٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُفۡسِدِينَ

يهود گفت: دست خدا بسته است، دستشان بسته شد و به سزاى آنچه گفتند ملعون شدند (چنين نيست) بلكه دو دست خدا باز است، چنان كه بخواهد اتفاق مى‌كند، آنچه بر تو از پروردگارت نازل شده بر بسيارى از آنها، سركشى و كفر مى‌افزايد، ميان آنها تا قيامت دشمنى و كينه افكنده‌ايم هر وقت آتشى براى جنگ افروختند خدا آن را خاموش كرد در زمين براى فساد تلاش مى‌كنند، خدا مفسدين را دوست ندارد.

وَ لَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ ءَامَنُواْ وَ ٱتَّقَوۡاْ لَكَفَّرۡنَا عَنۡهُمۡ سَيِّ‍َٔاتِهِمۡ وَ لَأَدۡخَلۡنَٰهُمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

اگر اهل كتاب ايمان آورده و پرهيزكار بودند، گناهانشان را مى‌پوشانيديم و به بهشتهاى پر نعمت داخلشان مى‌كرديم.

وَ لَوۡ أَنَّهُمۡ أَقَامُواْ ٱلتَّوۡرَىٰةَ وَ ٱلۡإِنجِيلَ وَ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِم مِّن رَّبِّهِمۡ لَأَكَلُواْ مِن فَوۡقِهِمۡ وَ مِن تَحۡتِ أَرۡجُلِهِم مِّنۡهُمۡ أُمَّةٞ مُّقۡتَصِدَةٞ وَ كَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ سَآءَ مَا يَعۡمَلُونَ

و اگر آنها به تورات و انجيل و به آنچه از پروردگارشان نازل شده ايمان مى‌آوردند، از بالاى سرشان و از زير پاهايشان (روزى) مى‌خوردند از آنها گروهى معتدل هستند و بسيارى از آنها عمل بد مى‌كنند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلرَّسُولُ بَلِّغۡ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ وَ إِن لَّمۡ تَفۡعَلۡ فَمَا بَلَّغۡتَ رِسَالَتَهُۥ وَ ٱللَّهُ يَعۡصِمُكَ مِنَ ٱلنَّاسِ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

اى پيغمبر آنچه از پروردگارت بر تو نازل گشته ابلاغ كن و اگر ابلاغ نكنى رسالت خدا را ابلاغ نكرده‌اى خدا تو را از كيد مردم حفظ مى‌كند، خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند.

قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَسۡتُمۡ عَلَىٰ شَيۡءٍ حَتَّىٰ تُقِيمُواْ ٱلتَّوۡرَىٰةَ وَ ٱلۡإِنجِيلَ وَ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُم مَّآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ طُغۡيَٰنٗا وَ كُفۡرٗا فَلَا تَأۡسَ عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ

بگو اى اهل كتاب در چيزى قابل اعتنا نيستيد تا تورات و انجيل و آنچه را كه از پروردگارتان نازل شده مورد عمل قرار دهيد، آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده براى بسيارى از آنها سركشى و كفر مى‌افزايد پس بر گروه ستمكار غم مخور.

إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ ٱلَّذِينَ هَادُواْ وَ ٱلصَّٰبِ‍ُٔونَ وَ ٱلنَّصَٰرَىٰ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَ لَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

كسانى كه ايمان آورده‌اند و كسانى كه يهودى شده‌اند و صائبون و نصارى هر كه از آنها به خدا و روز قيامت ايمان آورد و عمل شايسته انجام دهد براى آنها خوفى و غمى نيست.

لَقَدۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَ أَرۡسَلۡنَآ إِلَيۡهِمۡ رُسُلٗا كُلَّمَا جَآءَهُمۡ رَسُولُۢ بِمَا لَا تَهۡوَىٰٓ أَنفُسُهُمۡ فَرِيقٗا كَذَّبُواْ وَ فَرِيقٗا يَقۡتُلُونَ

از بنى اسرائيل پيمان گرفتيم و پيغمبرانى به آنها فرستاديم هر وقت پيغمبرى تعليماتى كه دلخواهشان نيست بياورد گروهى را تكذيب كرده و گروهى را مى‌كشتند.

وَ حَسِبُوٓاْ أَلَّا تَكُونَ فِتۡنَةٞ فَعَمُواْ وَ صَمُّواْ ثُمَّ تَابَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡ ثُمَّ عَمُواْ وَ صَمُّواْ كَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ وَ ٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ

گمان كردند كه فتنه‌اى نباشد كور و كر شدند سپس خدا به آنها برگشت و بعد بسيارى از آنها كور و كر شدند، خدا به اعمالى كه مى‌كنند بيناست.

لَقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ وَ قَالَ ٱلۡمَسِيحُ يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمۡ إِنَّهُۥ مَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَقَدۡ حَرَّمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ ٱلۡجَنَّةَ وَ مَأۡوَىٰهُ ٱلنَّارُ وَ مَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ أَنصَارٖ

كسانى كه گفتند: خدا همان عيسى پسر مريم است، كافر شدند، با آنكه مسيح مى‌گفت اى پسران اسرائيل عبادت كنيد خدا را كه پروردگار من و پروردگار شماست هر كه به خدا شرك آورد خدا بهشت را بر او حرام كرده است و جايگاهش آتش است و ظالمان را يارانى نيست.

لَّقَدۡ كَفَرَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ ثَالِثُ ثَلَٰثَةٖۘ وَ مَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّآ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ وَ إِن لَّمۡ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ

كسانى كه گفتند: خدا سومى سه چيز است، كافر شدند با آنكه خدايى جز خداى واحد نيست، اگر از آنچه مى‌گويند باز نايستند به كسانى از آنها كه كافر شده‌اند عذاب دردناكى خواهد رسيد.

أَفَلَا يَتُوبُونَ إِلَى ٱللَّهِ وَ يَسۡتَغۡفِرُونَهُۥ وَ ٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

آيا به خدا توبه نمى‌كنند و از او آمرزش نمى‌خواهند كه خدا آمرزنده و مهربان است.

مَّا ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ مَرۡيَمَ إِلَّا رَسُولٞ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِ ٱلرُّسُلُ وَ أُمُّهُۥ صِدِّيقَةٞ كَانَا يَأۡكُلَانِ ٱلطَّعَامَ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ ثُمَّ ٱنظُرۡ أَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ

مسيح پسر مريم نبود مگر پيغمبرى كه پيش از او پيغمبران گذشته‌اند، مادرش راستى پيشه بود، او و مادرش طعام مى‌خوردند، ببين چطور آيات را براى آنها بيان مى‌كنيم سپس ببين چطور منحرف مى‌شوند.

قُلۡ أَتَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَمۡلِكُ لَكُمۡ ضَرّٗا وَ لَا نَفۡعٗا وَ ٱللَّهُ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

بگو آيا غير خدا چيزى را مى‌پرستيد كه براى شما قدرت نفع و ضرر ندارد با آنكه خدا دانا و شنواست.

قُلۡ يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِي دِينِكُمۡ غَيۡرَ ٱلۡحَقِّ وَ لَا تَتَّبِعُوٓاْ أَهۡوَآءَ قَوۡمٖ قَدۡ ضَلُّواْ مِن قَبۡلُ وَ أَضَلُّواْ كَثِيرٗا وَ ضَلُّواْ عَن سَوَآءِ ٱلسَّبِيلِ

بگو اى اهل كتاب در دين خود بناحق غلو نكنيد، و از هوسهاى گروهى كه پيش از اين به ضلالت افتاده و بسيارى را به ضلالت افكنده‌اند، پيروى نكنيد آنها كه از راه راست گمراه شدند.

لُعِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ عَلَىٰ لِسَانِ دَاوُۥدَ وَ عِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّ كَانُواْ يَعۡتَدُونَ

كسانى كه از بنى اسرائيل كفر ورزيدند به زبان داود و عيسى پسر مريم لعنت شدند، براى آنكه گناه كردند و تعدى مى‌نمودند.

كَانُواْ لَا يَتَنَاهَوۡنَ عَن مُّنكَرٖ فَعَلُوهُ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ

و از كار زشتى كه مى‌كردند يكديگر را نهى نمى‌كردند چه بد بود عملى كه مى‌كردند.

تَرَىٰ كَثِيرٗا مِّنۡهُمۡ يَتَوَلَّوۡنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَبِئۡسَ مَا قَدَّمَتۡ لَهُمۡ أَنفُسُهُمۡ أَن سَخِطَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡ وَ فِي ٱلۡعَذَابِ هُمۡ خَٰلِدُونَ

بسيارى از آنها را مى‌بينى كه با كافران دوستى مى‌كنند چه بد است چيزى كه خودشان براى خودشان كرده‌اند، اينكه خدا بر آنها خشم آورده و در عذاب جاودانانند.

وَ لَوۡ كَانُواْ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ ٱلنَّبِيِّ وَ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مَا ٱتَّخَذُوهُمۡ أَوۡلِيَآءَ وَ لَٰكِنَّ كَثِيرٗا مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ

اگر به خدا و پيغمبر و آنچه به او نازل شده ايمان داشتند كفار را دوست نمى‌گرفتند ولى بسيارى از آنها گناه پيشگانند.