بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ حم

بنام خداوند بخشاينده مهربان‌؛ حم

تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

فرستادن كتاب از خداوند عزتمند حكيم

ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إِلَّا بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ مُسَمًّي وَ الَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ

نيافريديم آسمانها و زمين و آنچه ميان آنها است جز به حق و سرآمدى نامبرده و آنان كه كفر ورزيدند هستند از آنچه بيم داده شدند روى‌گردانان

قُلْ أَ رَأَيْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَرُونِي ما ذا خَلَقُوا مِنَ الْأَرْضِ أَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِي السَّماواتِ ائْتُونِي بِكِتابٍ مِنْ قَبْلِ هٰذا أَوْ أَثارَةٍ مِنْ عِلْمٍ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ

بگو آيا ديديد آنچه را خوانيد جز خدا بنمائيدم چه چيز آفريدند از زمين يا ايشان را است شركتى در آسمانها بياريدم به كتابى از پيش از اين يا بازمانده‌اى از دانش اگر هستيد راستگويان

وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ يَدْعُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ مَنْ لا يَسْتَجِيبُ لَهُ إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ هُمْ عَنْ دُعائِهِمْ غافِلُونَ

و كيست گمراه‌تر از آنكه خواند جز خدا آن را كه نپذيرد برايش تا روز رستاخيز و ايشانند از خواندن آنان ناآگاهان

وَ إِذا حُشِرَ النَّاسُ كانُوا لَهُمْ أَعْداءً وَ كانُوا بِعِبادَتِهِمْ كافِرِينَ

و گاهى كه گردآورده شوند مردم باشند ايشان را دشمنانى و باشند به پرستش ايشان كافران

وَ إِذا تُتْليٰ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جاءَهُمْ هٰذا سِحْرٌ مُبِينٌ

و گاهى كه خوانده شود بر ايشان آيتهاى ما روشن گويند آنان كه كفر ورزيدند به حق گاهى كه بيامدشان اين است جادويى آشكار

أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَلا تَمْلِكُونَ لِي مِنَ اللَّهِ شَيْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفِيضُونَ فِيهِ كَفيٰ بِهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

يا گويند به دروغش آوردى بگو اگر دروغش آرم دارا نباشيد براى من از خدا چيزى را او داناتر است بدانچه فرورويد در آن بس است او گواهى ميان من و شما و او است آمرزگار مهربان

قُلْ ما كُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ وَ ما أَدْرِي ما يُفْعَلُ بِي وَ لا بِكُمْ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا ما يُوحيٰ إِلَيَّ وَ ما أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ

بگو نيستم من نوظهورى (تازه درآمدى) از پيغمبران و ندانم چه كرده مى‌شود به من و نه به شما پيروى نكنم جز آنچه را وحى شود بسويم و نيستم من جز ترساننده آشكار

قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ كانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ كَفَرْتُمْ بِهِ وَ شَهِدَ شاهِدٌ مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ عَليٰ مِثْلِهِ فَآمَنَ وَ اسْتَكْبَرْتُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ

بگو آيا ديديد اگر باشد از نزد خدا و كفر ورزيديد بدان و گواهى دهد گواهى از بنى اسرائيل بر مانند آن پس ايمان آورد و شما كبر ورزيديد همانا خدا رهبرى نكند گروه ستمگران را

وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا لَوْ كانَ خَيْراً ما سَبَقُونا إِلَيْهِ وَ إِذْ لَمْ يَهْتَدُوا بِهِ فَسَيَقُولُونَ هٰذا إِفْكٌ قَدِيمٌ

و گفتند آنان كه كفر ورزيدند بدانان كه ايمان آوردند اگر خوبى مى‌بود پيشى نمى‌گرفتند از ما بدان و چون رهبرى نشدند بدان زود است گويند آن است دروغى كهن

وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسيٰ إِماماً وَ رَحْمَةً وَ هٰذا كِتابٌ مُصَدِّقٌ لِساناً عَرَبِيًّا لِيُنْذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَ بُشْريٰ لِلْمُحْسِنِينَ

و از پيشش كتاب موسى پيشوا و رحمتى و اين است كتابى تصديق‌كننده به زبان عربى تا بترساند آنان را كه ستم كردند و مژده است براى نكوكاران

إِنَّ الَّذِينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ

همانا آنان كه گفتند پروردگار ما خدا است و سپس پايدار ماندند نيست بيمى بر ايشان و نه اندوهگين شوند

أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ خالِدِينَ فِيها جَزاءً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ

آنانند ياران بهشت جاودانان در آن پاداشى برابر آنچه بودند مى‌كردند

وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتَّي إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَليٰ والِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ

و پند داديم انسان را در باره پدر و مادرش به نيكى بارور شد بدو مادرش به ناخواه و بنهادش به ناخواه و باروريش و از شير گرفتنش سى ماه تا گاهى كه رسيد نيروهاى خود را و رسيد به چهل سال گفت پروردگارا رهنمونم باش تا سپاس گزارم نعمتت را آن را كه ارزانى داشتى به من و به پدر و مادرم و تا كنم كردارى شايسته كه بپسنديش و اصلاح كن برايم در فرزندانم همانا بازگشتم بسوى تو و همانا منم از اسلام‌آرندگان

أُولئِكَ الَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا وَ نَتَجاوَزُ عَنْ سَيِّئاتِهِمْ فِي أَصْحابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِي كانُوا يُوعَدُونَ

آنانند كه پذيريم از ايشان بهتر آنچه را كردند و درگذريم از بديهاى ايشان در ياران بهشت وعده راستى كه بودند وعده داده مى‌شدند

وَ الَّذِي قالَ لِوالِدَيْهِ أُفٍّ لَكُما أَ تَعِدانِنِي أَنْ أُخْرَجَ وَ قَدْ خَلَتِ الْقُرُونُ مِنْ قَبْلِي وَ هُما يَسْتَغِيثانِ اللَّهَ وَيْلَكَ آمِنْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَيَقُولُ ما هٰذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ

و آن كه گفت به پدر و مادر خويش واى بر شما (آوخ از شما) آيا وعده دهيدم (بيم دهيدم) كه برون آورده شوم حالى كه گذشتند قرنها پيش از من و آنان (پدر و مادر) به فرياد مى‌خواندند خدا را كه واى بر تو ايمان آر زيرا وعده خدا است حق پس گفت نيست اين جز افسانه‌هاى پيشينيان

أُولئِكَ الَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ إِنَّهُمْ كانُوا خاسِرِينَ

آنانند كه راست آمد (فرود آمد) بر ايشان سخن در ملتهايى كه گذشتند پيش از ايشان از پرى و آدمى كه ايشانند همانا زيانكاران

وَ لِكُلٍّ دَرَجاتٌ مِمَّا عَمِلُوا وَ لِيُوَفِّيَهُمْ أَعْمالَهُمْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

و هر كدام را پايه‌هايى است از آنچه عمل كردند و تا سراسر دهد بديشان كردارهاى ايشان را و ايشان ستم نشوند

وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَي النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَيِّباتِكُمْ فِي حَياتِكُمُ الدُّنْيا وَ اسْتَمْتَعْتُمْ بِها فَالْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَفْسُقُونَ

و روزى كه عرضه شوند آنان كه كفر ورزيدند بر آتش برديد (به پايان رسانيديد) خوشيهاى خويش را در زندگانى دنياى خويش و كامياب شديد بدانها پس امروز كيفر داده شويد عذاب خوارى را بدانچه بوديد برترى مى‌جستيد در زمين به ناروا و بدانچه بوديد نافرمانى مى‌كرديد

وَ اذْكُرْ أَخا عادٍ إِذْ أَنْذَرَ قَوْمَهُ بِالْأَحْقافِ وَ قَدْ خَلَتِ النُّذُرُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

و ياد كن برادر عاد را گاهى كه ترسانيد قومش را در احقاف و هر آينه گذشته بودند ترسانندگان از پيش رويش و از پشت سرش كه پرستش نكنيد جز خدا را همانا مى‌ترسم بر شما از عذاب روزى بزرگ

قالُوا أَ جِئْتَنا لِتَأْفِكَنا عَنْ آلِهَتِنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ

گفتند آيا آمدى ما را تا فريب دهى ما را از خدايان ما پس بيار ما را آنچه بيم دهى ما را اگر هستى از راستگويان

قالَ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللَّهِ وَ أُبَلِّغُكُمْ ما أُرْسِلْتُ بِهِ وَ لٰكِنِّي أَراكُمْ قَوْماً تَجْهَلُونَ

گفت جز اين نيست كه دانش نزد خدا است و مى‌رسانم به شما آنچه فرستاده شدم بدان و ليكن بينم شما را گروهى نادانان

فَلَمَّا رَأَوْهُ عارِضاً مُسْتَقْبِلَ أَوْدِيَتِهِمْ قالُوا هٰذا عارِضٌ مُمْطِرُنا بَلْ هُوَ مَا اسْتَعْجَلْتُمْ بِهِ رِيحٌ فِيها عَذابٌ أَلِيمٌ

تا گاهى كه نگريستندش ابرى روى‌آرنده بسوى دره‌هاشان گفتند اين است ابرى بارنده بر ما بلكه آن است آنچه شتاب مى‌خواستيد بدان بادى است در آن عذابى دردناك

تُدَمِّرُ كُلَّ شَيْءٍ بِأَمْرِ رَبِّها فَأَصْبَحُوا لا يُريٰ إِلَّا مَساكِنُهُمْ كَذٰلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِمِينَ

سرنگون سازد هر چيز را به فرمان پروردگار خويش پس بامداد كردند ديده نمى‌شد جز نشيمنهاى آنان بدينگونه پاداش دهيم به گروه گنهكاران

وَ لَقَدْ مَكَّنَّاهُمْ فِيما إِنْ مَكَّنَّاكُمْ فِيهِ وَ جَعَلْنا لَهُمْ سَمْعاً وَ أَبْصاراً وَ أَفْئِدَةً فَما أَغْنيٰ عَنْهُمْ سَمْعُهُمْ وَ لا أَبْصارُهُمْ وَ لا أَفْئِدَتُهُمْ مِنْ شَيْءٍ إِذْ كانُوا يَجْحَدُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ

و هر آينه فرمانرواشان ساختيم در آنچه فرمانروا نساختيم شما را در آن و قرار داديم براى ايشان گوشى و ديدگانى و دلهايى پس بى‌نياز نكرد از ايشان گوششان و نه ديدگانشان و نه دلهاشان چيزى را گاهى كه بودند برابرى (پايمال) كردند آيتهاى خدا را و فرود آمد بديشان آنچه بودند بدان مسخره مى‌كردند

وَ لَقَدْ أَهْلَكْنا ما حَوْلَكُمْ مِنَ الْقُريٰ وَ صَرَّفْنَا الْآياتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ

و همانا نابود ساختيم آنچه پيرامون شما است از شهرها و گردانيديم (زير و رو كرديم) آيتها را باشد آنان بازگردند

فَلَوْلا نَصَرَهُمُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ قُرْباناً آلِهَةً بَلْ ضَلُّوا عَنْهُمْ وَ ذٰلِكَ إِفْكُهُمْ وَ ما كانُوا يَفْتَرُونَ

پس چرا ياريشان نكردند آنان كه برگرفتند جز خدا براى نزديك شدن به خدا خدايانى بلكه گم شدند از ايشان و اين است دروغ ايشان (تهمت ايشان) و آنچه بودند دروغ مى‌آوردند

وَ إِذْ صَرَفْنا إِلَيْكَ نَفَراً مِنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِليٰ قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ

و گاهى كه روى‌آور ساختيم بسويت تنى چند از پريان كه قرآن را شنوند پس هنگامى كه نزدش آمدند (حضورش را دريافتند) گفتند خموش باشيد تا گاهى كه پايان يافت بازگشتند بسوى قوم خويش بيم‌دهندگان

قالُوا يا قَوْمَنا إِنَّا سَمِعْنا كِتاباً أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسيٰ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَي الْحَقِّ وَ إِليٰ طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ

گفتند اى قوم ما همانا شنيديم كتابى را فرستاده شده بود پس از موسى تصديق‌كننده آنچه پيش روى آن است رهبرى كند بسوى حق و بسوى راهى راست

يا قَوْمَنا أَجِيبُوا داعِيَ اللَّهِ وَ آمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَ يُجِرْكُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِيمٍ

اى قوم ما بپذيريد دعوت‌كننده خدا را و ايمان آريد بدو بيامرزد براى شما از گناهان شما و پناه دهد شما را از عذابى دردناك

وَ مَنْ لا يُجِبْ داعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ وَ لَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءُ أُولئِكَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ

و آنكه اجابت نكند دعوت خدا را پس نيست عاجزكننده در زمين و نيستش جز او دوستانى آنانند در گمراهى آشكار

أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لَمْ يَعْيَ بِخَلْقِهِنَّ بِقادِرٍ عَليٰ أَنْ يُحْيِيَ الْمَوْتيٰ بَليٰ إِنَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

آيا نديدند آنكه خداوندى كه آفريد آسمانها و زمين را و خسته نگرديد از آفريدن آنها توانا است كه زنده كند مردگان را بلى همانا او است بر همه چيز توانا

وَ يَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَي النَّارِ أَ لَيْسَ هٰذا بِالْحَقِّ قالُوا بَليٰ وَ رَبِّنا قالَ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ

و روزى كه عرضه شوند كافران بر آتش آيا نيست اين حق گفتند بلى سوگند به پروردگار ما گفت پس بچشيد عذاب را بدانچه بوديد كفر مى‌ورزيديد

فَاصْبِرْ كَما صَبَرَ أُولُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ لا تَسْتَعْجِلْ لَهُمْ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ

پس شكيبا شو چنان كه شكيبا شدند دارندگان عزم از پيمبران و شتاب نخواه براى ايشان گوئيا ايشان روزى كه بنگرند آنچه را وعده داده شوند نمانده‌اند جز ساعتى از روز ابلاغى (رساندنى) است پس آيا نابود شوند جز گروه نافرمانان