بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ حمٓ

بنام خداوند بخشاينده مهربان‌؛ حم

تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَكِيمِ

فرستادن كتاب از خداوند عزتمند حكيم

مَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ وَ مَا بَيۡنَهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَ أَجَلٖ مُّسَمّٗى وَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَمَّآ أُنذِرُواْ مُعۡرِضُونَ

نيافريديم آسمانها و زمين و آنچه ميان آنها است جز به حق و سرآمدى نامبرده و آنان كه كفر ورزيدند هستند از آنچه بيم داده شدند روى‌گردانان

قُلۡ أَرَءَيۡتُم مَّا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَرُونِي مَاذَا خَلَقُواْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ لَهُمۡ شِرۡكٞ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱئۡتُونِي بِكِتَٰبٖ مِّن قَبۡلِ هَٰذَآ أَوۡ أَثَٰرَةٖ مِّنۡ عِلۡمٍ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

بگو آيا ديديد آنچه را خوانيد جز خدا بنمائيدم چه چيز آفريدند از زمين يا ايشان را است شركتى در آسمانها بياريدم به كتابى از پيش از اين يا بازمانده‌اى از دانش اگر هستيد راستگويان

وَ مَنۡ أَضَلُّ مِمَّن يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَن لَّا يَسۡتَجِيبُ لَهُۥٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَ هُمۡ عَن دُعَآئِهِمۡ غَٰفِلُونَ

و كيست گمراه‌تر از آنكه خواند جز خدا آن را كه نپذيرد برايش تا روز رستاخيز و ايشانند از خواندن آنان ناآگاهان

وَ إِذَا حُشِرَ ٱلنَّاسُ كَانُواْ لَهُمۡ أَعۡدَآءٗ وَ كَانُواْ بِعِبَادَتِهِمۡ كَٰفِرِينَ

و گاهى كه گردآورده شوند مردم باشند ايشان را دشمنانى و باشند به پرستش ايشان كافران

وَ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ هَٰذَا سِحۡرٞ مُّبِينٌ

و گاهى كه خوانده شود بر ايشان آيتهاى ما روشن گويند آنان كه كفر ورزيدند به حق گاهى كه بيامدشان اين است جادويى آشكار

أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُ قُلۡ إِنِ ٱفۡتَرَيۡتُهُۥ فَلَا تَمۡلِكُونَ لِي مِنَ ٱللَّهِ شَيۡ‍ًٔا هُوَ أَعۡلَمُ بِمَا تُفِيضُونَ فِيهِ كَفَىٰ بِهِۦ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَ بَيۡنَكُمۡ وَ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ

يا گويند به دروغش آوردى بگو اگر دروغش آرم دارا نباشيد براى من از خدا چيزى را او داناتر است بدانچه فرورويد در آن بس است او گواهى ميان من و شما و او است آمرزگار مهربان

قُلۡ مَا كُنتُ بِدۡعٗا مِّنَ ٱلرُّسُلِ وَ مَآ أَدۡرِي مَا يُفۡعَلُ بِي وَ لَا بِكُمۡ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ وَ مَآ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ

بگو نيستم من نوظهورى (تازه درآمدى) از پيغمبران و ندانم چه كرده مى‌شود به من و نه به شما پيروى نكنم جز آنچه را وحى شود بسويم و نيستم من جز ترساننده آشكار

قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كَانَ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ وَ كَفَرۡتُم بِهِۦ وَ شَهِدَ شَاهِدٞ مِّنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ عَلَىٰ مِثۡلِهِۦ فَ‍َٔامَنَ وَ ٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ

بگو آيا ديديد اگر باشد از نزد خدا و كفر ورزيديد بدان و گواهى دهد گواهى از بنى اسرائيل بر مانند آن پس ايمان آورد و شما كبر ورزيديد همانا خدا رهبرى نكند گروه ستمگران را

وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَوۡ كَانَ خَيۡرٗا مَّا سَبَقُونَآ إِلَيۡهِ وَ إِذۡ لَمۡ يَهۡتَدُواْ بِهِۦ فَسَيَقُولُونَ هَٰذَآ إِفۡكٞ قَدِيمٞ

و گفتند آنان كه كفر ورزيدند بدانان كه ايمان آوردند اگر خوبى مى‌بود پيشى نمى‌گرفتند از ما بدان و چون رهبرى نشدند بدان زود است گويند آن است دروغى كهن

وَ مِن قَبۡلِهِۦ كِتَٰبُ مُوسَىٰٓ إِمَامٗا وَ رَحۡمَةٗ وَ هَٰذَا كِتَٰبٞ مُّصَدِّقٞ لِّسَانًا عَرَبِيّٗا لِّيُنذِرَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَ بُشۡرَىٰ لِلۡمُحۡسِنِينَ

و از پيشش كتاب موسى پيشوا و رحمتى و اين است كتابى تصديق‌كننده به زبان عربى تا بترساند آنان را كه ستم كردند و مژده است براى نكوكاران

إِنَّ ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَ لَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

همانا آنان كه گفتند پروردگار ما خدا است و سپس پايدار ماندند نيست بيمى بر ايشان و نه اندوهگين شوند

أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ خَٰلِدِينَ فِيهَا جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

آنانند ياران بهشت جاودانان در آن پاداشى برابر آنچه بودند مى‌كردند

وَ وَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ إِحۡسَٰنًا حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ كُرۡهٗا وَ وَضَعَتۡهُ كُرۡهٗا وَ حَمۡلُهُۥ وَ فِصَٰلُهُۥ ثَلَٰثُونَ شَهۡرًا حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُۥ وَ بَلَغَ أَرۡبَعِينَ سَنَةٗ قَالَ رَبِّ أَوۡزِعۡنِيٓ أَنۡ أَشۡكُرَ نِعۡمَتَكَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتَ عَلَيَّ وَ عَلَىٰ وَٰلِدَيَّ وَ أَنۡ أَعۡمَلَ صَٰلِحٗا تَرۡضَىٰهُ وَ أَصۡلِحۡ لِي فِي ذُرِّيَّتِيٓ إِنِّي تُبۡتُ إِلَيۡكَ وَ إِنِّي مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ

و پند داديم انسان را در باره پدر و مادرش به نيكى بارور شد بدو مادرش به ناخواه و بنهادش به ناخواه و باروريش و از شير گرفتنش سى ماه تا گاهى كه رسيد نيروهاى خود را و رسيد به چهل سال گفت پروردگارا رهنمونم باش تا سپاس گزارم نعمتت را آن را كه ارزانى داشتى به من و به پدر و مادرم و تا كنم كردارى شايسته كه بپسنديش و اصلاح كن برايم در فرزندانم همانا بازگشتم بسوى تو و همانا منم از اسلام‌آرندگان

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنۡهُمۡ أَحۡسَنَ مَا عَمِلُواْ وَ نَتَجَاوَزُ عَن سَيِّ‍َٔاتِهِمۡ فِيٓ أَصۡحَٰبِ ٱلۡجَنَّةِ وَعۡدَ ٱلصِّدۡقِ ٱلَّذِي كَانُواْ يُوعَدُونَ

آنانند كه پذيريم از ايشان بهتر آنچه را كردند و درگذريم از بديهاى ايشان در ياران بهشت وعده راستى كه بودند وعده داده مى‌شدند

وَ ٱلَّذِي قَالَ لِوَٰلِدَيۡهِ أُفّٖ لَّكُمَآ أَتَعِدَانِنِيٓ أَنۡ أُخۡرَجَ وَ قَدۡ خَلَتِ ٱلۡقُرُونُ مِن قَبۡلِي وَ هُمَا يَسۡتَغِيثَانِ ٱللَّهَ وَيۡلَكَ ءَامِنۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ فَيَقُولُ مَا هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

و آن كه گفت به پدر و مادر خويش واى بر شما (آوخ از شما) آيا وعده دهيدم (بيم دهيدم) كه برون آورده شوم حالى كه گذشتند قرنها پيش از من و آنان (پدر و مادر) به فرياد مى‌خواندند خدا را كه واى بر تو ايمان آر زيرا وعده خدا است حق پس گفت نيست اين جز افسانه‌هاى پيشينيان

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَ ٱلۡإِنسِ إِنَّهُمۡ كَانُواْ خَٰسِرِينَ

آنانند كه راست آمد (فرود آمد) بر ايشان سخن در ملتهايى كه گذشتند پيش از ايشان از پرى و آدمى كه ايشانند همانا زيانكاران

وَ لِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواْ وَ لِيُوَفِّيَهُمۡ أَعۡمَٰلَهُمۡ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

و هر كدام را پايه‌هايى است از آنچه عمل كردند و تا سراسر دهد بديشان كردارهاى ايشان را و ايشان ستم نشوند

وَ يَوۡمَ يُعۡرَضُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَلَى ٱلنَّارِ أَذۡهَبۡتُمۡ طَيِّبَٰتِكُمۡ فِي حَيَاتِكُمُ ٱلدُّنۡيَا وَ ٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِهَا فَٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ بِمَا كُنتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَ بِمَا كُنتُمۡ تَفۡسُقُونَ

و روزى كه عرضه شوند آنان كه كفر ورزيدند بر آتش برديد (به پايان رسانيديد) خوشيهاى خويش را در زندگانى دنياى خويش و كامياب شديد بدانها پس امروز كيفر داده شويد عذاب خوارى را بدانچه بوديد برترى مى‌جستيد در زمين به ناروا و بدانچه بوديد نافرمانى مى‌كرديد

وَ ٱذۡكُرۡ أَخَا عَادٍ إِذۡ أَنذَرَ قَوۡمَهُۥ بِٱلۡأَحۡقَافِ وَ قَدۡ خَلَتِ ٱلنُّذُرُ مِنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَ مِنۡ خَلۡفِهِۦٓ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّا ٱللَّهَ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ

و ياد كن برادر عاد را گاهى كه ترسانيد قومش را در احقاف و هر آينه گذشته بودند ترسانندگان از پيش رويش و از پشت سرش كه پرستش نكنيد جز خدا را همانا مى‌ترسم بر شما از عذاب روزى بزرگ

قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا لِتَأۡفِكَنَا عَنۡ ءَالِهَتِنَا فَأۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ

گفتند آيا آمدى ما را تا فريب دهى ما را از خدايان ما پس بيار ما را آنچه بيم دهى ما را اگر هستى از راستگويان

قَالَ إِنَّمَا ٱلۡعِلۡمُ عِندَ ٱللَّهِ وَ أُبَلِّغُكُم مَّآ أُرۡسِلۡتُ بِهِۦ وَ لَٰكِنِّيٓ أَرَىٰكُمۡ قَوۡمٗا تَجۡهَلُونَ

گفت جز اين نيست كه دانش نزد خدا است و مى‌رسانم به شما آنچه فرستاده شدم بدان و ليكن بينم شما را گروهى نادانان

فَلَمَّا رَأَوۡهُ عَارِضٗا مُّسۡتَقۡبِلَ أَوۡدِيَتِهِمۡ قَالُواْ هَٰذَا عَارِضٞ مُّمۡطِرُنَا بَلۡ هُوَ مَا ٱسۡتَعۡجَلۡتُم بِهِۦ رِيحٞ فِيهَا عَذَابٌ أَلِيمٞ

تا گاهى كه نگريستندش ابرى روى‌آرنده بسوى دره‌هاشان گفتند اين است ابرى بارنده بر ما بلكه آن است آنچه شتاب مى‌خواستيد بدان بادى است در آن عذابى دردناك

تُدَمِّرُ كُلَّ شَيۡءِۢ بِأَمۡرِ رَبِّهَا فَأَصۡبَحُواْ لَا يُرَىٰٓ إِلَّا مَسَٰكِنُهُمۡ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

سرنگون سازد هر چيز را به فرمان پروردگار خويش پس بامداد كردند ديده نمى‌شد جز نشيمنهاى آنان بدينگونه پاداش دهيم به گروه گنهكاران

وَ لَقَدۡ مَكَّنَّٰهُمۡ فِيمَآ إِن مَّكَّنَّٰكُمۡ فِيهِ وَ جَعَلۡنَا لَهُمۡ سَمۡعٗا وَ أَبۡصَٰرٗا وَ أَفۡ‍ِٔدَةٗ فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُمۡ سَمۡعُهُمۡ وَ لَآ أَبۡصَٰرُهُمۡ وَ لَآ أَفۡ‍ِٔدَتُهُم مِّن شَيۡءٍ إِذۡ كَانُواْ يَجۡحَدُونَ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَ حَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

و هر آينه فرمانرواشان ساختيم در آنچه فرمانروا نساختيم شما را در آن و قرار داديم براى ايشان گوشى و ديدگانى و دلهايى پس بى‌نياز نكرد از ايشان گوششان و نه ديدگانشان و نه دلهاشان چيزى را گاهى كه بودند برابرى (پايمال) كردند آيتهاى خدا را و فرود آمد بديشان آنچه بودند بدان مسخره مى‌كردند

وَ لَقَدۡ أَهۡلَكۡنَا مَا حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡقُرَىٰ وَ صَرَّفۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ

و همانا نابود ساختيم آنچه پيرامون شما است از شهرها و گردانيديم (زير و رو كرديم) آيتها را باشد آنان بازگردند

فَلَوۡلَا نَصَرَهُمُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ قُرۡبَانًا ءَالِهَةَۢ بَلۡ ضَلُّواْ عَنۡهُمۡ وَ ذَٰلِكَ إِفۡكُهُمۡ وَ مَا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

پس چرا ياريشان نكردند آنان كه برگرفتند جز خدا براى نزديك شدن به خدا خدايانى بلكه گم شدند از ايشان و اين است دروغ ايشان (تهمت ايشان) و آنچه بودند دروغ مى‌آوردند

وَ إِذۡ صَرَفۡنَآ إِلَيۡكَ نَفَرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوٓاْ أَنصِتُواْ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوۡاْ إِلَىٰ قَوۡمِهِم مُّنذِرِينَ

و گاهى كه روى‌آور ساختيم بسويت تنى چند از پريان كه قرآن را شنوند پس هنگامى كه نزدش آمدند (حضورش را دريافتند) گفتند خموش باشيد تا گاهى كه پايان يافت بازگشتند بسوى قوم خويش بيم‌دهندگان

قَالُواْ يَٰقَوۡمَنَآ إِنَّا سَمِعۡنَا كِتَٰبًا أُنزِلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّ وَ إِلَىٰ طَرِيقٖ مُّسۡتَقِيمٖ

گفتند اى قوم ما همانا شنيديم كتابى را فرستاده شده بود پس از موسى تصديق‌كننده آنچه پيش روى آن است رهبرى كند بسوى حق و بسوى راهى راست

يَٰقَوۡمَنَآ أَجِيبُواْ دَاعِيَ ٱللَّهِ وَ ءَامِنُواْ بِهِۦ يَغۡفِرۡ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمۡ وَ يُجِرۡكُم مِّنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ

اى قوم ما بپذيريد دعوت‌كننده خدا را و ايمان آريد بدو بيامرزد براى شما از گناهان شما و پناه دهد شما را از عذابى دردناك

وَ مَن لَّا يُجِبۡ دَاعِيَ ٱللَّهِ فَلَيۡسَ بِمُعۡجِزٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ لَيۡسَ لَهُۥ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءُ أُوْلَٰٓئِكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ

و آنكه اجابت نكند دعوت خدا را پس نيست عاجزكننده در زمين و نيستش جز او دوستانى آنانند در گمراهى آشكار

أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ وَ لَمۡ يَعۡيَ بِخَلۡقِهِنَّ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحۡـِۧيَ ٱلۡمَوۡتَىٰ بَلَىٰٓ إِنَّهُۥ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

آيا نديدند آنكه خداوندى كه آفريد آسمانها و زمين را و خسته نگرديد از آفريدن آنها توانا است كه زنده كند مردگان را بلى همانا او است بر همه چيز توانا

وَ يَوۡمَ يُعۡرَضُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَلَى ٱلنَّارِ أَلَيۡسَ هَٰذَا بِٱلۡحَقِّ قَالُواْ بَلَىٰ وَ رَبِّنَا قَالَ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ

و روزى كه عرضه شوند كافران بر آتش آيا نيست اين حق گفتند بلى سوگند به پروردگار ما گفت پس بچشيد عذاب را بدانچه بوديد كفر مى‌ورزيديد

فَٱصۡبِرۡ كَمَا صَبَرَ أُوْلُواْ ٱلۡعَزۡمِ مِنَ ٱلرُّسُلِ وَ لَا تَسۡتَعۡجِل لَّهُمۡ كَأَنَّهُمۡ يَوۡمَ يَرَوۡنَ مَا يُوعَدُونَ لَمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا سَاعَةٗ مِّن نَّهَارِۢ بَلَٰغٞ فَهَلۡ يُهۡلَكُ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ

پس شكيبا شو چنان كه شكيبا شدند دارندگان عزم از پيمبران و شتاب نخواه براى ايشان گوئيا ايشان روزى كه بنگرند آنچه را وعده داده شوند نمانده‌اند جز ساعتى از روز ابلاغى (رساندنى) است پس آيا نابود شوند جز گروه نافرمانان