Bismi Allāhi Ar-Raĥmani Ar-Raĥīmi 'Alif-Lām-Mīm-Şād

به نام خدا كه رحمتش بى‌اندازه است‌ و مهربانى‌اش هميشگى؛ المص

Kitābun 'Unzila 'Ilayka Falā Yakun Fī Şadrika Ĥarajun Minhu Litundhira Bihi Wa Dhikrá Lilmu'uminīna

اين كتابى [با عظمت‌] است كه به سوى تو نازل شده است؛ پس نبايد در سينه‌ات از ناحيه [تبليغ‌] آن تنگى و فشار باشد، تا به وسيله آن مردم را بيم دهى، و براى مؤمنان [مايه‌] تذكر و پند باشد.

Attabi`ū Mā 'Unzila 'Ilaykum Min Rabbikum Wa Lā Tattabi`ū Min Dūnihi 'Awliyā'a Qalīlāan Mā Tadhakkarūna

آنچه را از سوى پروردگارتان به جانب شما نازل شده پيروى كنيد، و از معبودانى غير او پيروى ننماييد، ولى بسيار اندك و كم پند مى‌گيريد.

Wa Kam Min Qaryatin 'Ahlaknāhā Fajā'ahā Ba'sunā Bayātāan 'Aw Hum Qā'ilūna

چه بسيار شهرهايى كه اهلش را [به سبب گناهانشان‌] هلاك كرديم و عذاب ما در حالى كه شب يا نيم روز در استراحت و آرامش بودند، به آنان رسيد!!

Famā Kāna Da`wāhum 'Idh Jā'ahum Ba'sunā 'Illā 'An Qālū 'Innā Kunnā Žālimīna

زمانى كه عذاب ما به سويشان آمد، اعترافشان جز اين نبود كه گفتند: قطعا ما ستمكار بوده‌ايم.

Falanas'alanna Al-Ladhīna 'Ursila 'Ilayhim Wa Lanas'alanna Al-Mursalīna

[روز قيامت‌] از كسانى كه پيامبران به سويشان فرستاده شده [درباره پذيرفتن و نپذيرفتن رسالت پيامبران‌]، و از شخص پيامبران [درباره تبليغ دين‌] به طور يقين پرسش خواهيم كرد.

Falanaquşşanna `Alayhim Bi`ilmin Wa Mā Kunnā Ghā'ibīna

بى‌ترديد براى آنان [در آن روز، عقايد، اعمال و اخلاقشان را] از روى دانشى [دقيق و فراگير] بيان خواهيم كرد؛ [زيرا] ما هيچ‌گاه از آنان غايب نبوده‌ايم.

Wa Al-Waznu Yawma'idhin Al-Ĥaqqu Faman Thaqulat Mawāzīnuhu Fa'ūlā'ika Humu Al-Mufliĥūna

ميزان [سنجش اعمال‌] در آن روز حق است؛ پس كسانى كه اعمال وزن شده آنان سنگين و با ارزش باشد، رستگارند.

Wa Man Khaffat Mawāzīnuhu Fa'ūlā'ika Al-Ladhīna Khasirū 'Anfusahum Bimā Kānū Bi'āyātinā Yažlimūna

و كسانى كه اعمال وزن شده آنان سبك و بى‌ارزش باشد، به سبب اينكه همواره به آيات ما ستم مى‌ورزيدند، به خود زيان زده [و سرمايه وجودشان راتباه كرده‌] اند.

Wa Laqad Makkannākum Fī Al-'Arđi Wa Ja`alnā Lakum Fīhā Ma`āyisha Qalīlāan Mā Tashkurūna

و شما را در زمين جاى داديم، و در آن براى شما وسايل و ابزارزندگى قرار داديم، ولى بسيار اندك و كم سپاس مى‌گزاريد.

Wa Laqad Khalaqnākum Thumma Şawwarnākum Thumma Qulnā Lilmalā'ikati Asjudū Li'dama Fasajadū 'Illā 'Iblīsa Lam Yakun Mina As-Sājidīna

و شما را آفريديم، سپس شما را صورت‌گرى كرديم، آن گاه به فرشتگان گفتيم: بر آدم سجده كنيد؛ بى‌درنگ همه سجده كردند، جز ابليس كه از سجده‌كنندگان نبود.

Qāla Mā Mana`aka 'Allā Tasjuda 'Idh 'Amartuka Qāla 'Anā Khayrun Minhu Khalaqtanī Min Nārin Wa Khalaqtahu Min Ţīnin

خدا فرمود: هنگامى كه تو را امر كردم، چه چيز تو را مانع شد كه سجده نكردى؟ گفت: من از او بهترم، مرا از آتش پديد آورده‌اى و او را از گل آفريدى.

Qāla Fāhbiţ Minhā Famā Yakūnu Laka 'An Tatakabbara Fīhā Fākhruj 'Innaka Mina Aş-Şāghirīna

خدا فرمود: از اين جايگاه و منزلتت [كه عرصه فروتنى و فرمانبردارى است‌] فرود آى؛ زيرا تو را نرسد كه در اين جايگاه بلند، بزرگ منشى كنى پس بيرون شو كه قطعا از خوارشدگانى.

Qāla 'Anžirnī 'Ilá Yawmi Yub`athūna

گفت: مرا تا روزى كه [مردگان‌] برانگيخته شوند، مهلت ده.

Qāla 'Innaka Mina Al-Munžarīna

خدا فرمود: البته تو از مهلت يافتگانى.

Qāla Fabimā 'Aghwaytanī La'aq`udanna Lahum Şirāţaka Al-Mustaqīma

گفت: به سبب اينكه مرا به بيراهه و گمراهى انداختى، يقينا بر سر راه راست تو [كه رهروانش را به سعادت ابدى مى‌رساند] در كمين آنان خواهم نشست.

Thumma La'ātiyannahum Min Bayni 'Aydīhim Wa Min Khalfihim Wa `An 'Aymānihim Wa `An Shamā'ilihim Wa Lā Tajidu 'Aktharahum Shākirīna

سپس از پيش رو و پشت سر و از طرف راست و از جانب چپشان بر آنان مى‌تازم و [تا جايى آنان را دچار وسوسه و اغواگرى مى‌كنم كه‌] بيشترشان را سپاس‌گزار نخواهى يافت.

Qāla Akhruj Minhā Madh'ūmāan Madĥūrāan Laman Tabi`aka Minhum La'amla'anna Jahannama Minkum 'Ajma`īna

خدا فرمود: از اين جايگاه و منزلتت نكوهيده و مطرود بيرون شو كه قطعا هر كه از آنان از تو پيروى كند، بى‌ترديد جهنم را از همه شما لبريز خواهم كرد.

Wa Yā'ādamu Askun 'Anta Wa Zawjuka Al-Jannata Fakulā Min Ĥaythu Shi'tumā Wa Lā Taqrabā Hadhihi Ash-Shajarata Fatakūnā Mina Až-Žālimīna

و [گفتيم:] اى آدم! تو و همسرت در اين بهشت سكونت گيريد، و از هر جا [و هر نوع ميوه‌اى‌] كه خواستيد بخوريد، و به اين درخت نزديك مشويد كه ازستمكاران [بر خود] خواهيد شد.

Fawaswasa Lahumā Ash-Shayţānu Liyubdiya Lahumā Mā Wūriya `Anhumā Min Saw'ātihimā Wa Qāla Mā Nahākumā Rabbukumā `An Hadhihi Ash-Shajarati 'Illā 'An Takūnā Malakayni 'Aw Takūnā Mina Al-Khālidīna

پس شيطان، آن دو را وسوسه كرد تا آنچه از شرمگاه بدنشان بر آنان پوشيده بود نمايان كند، [وسوسه‌اش اين بود كه به هر دو] گفت: پروردگارتان شما را از اين درخت نهى نكرده مگر از اين جهت كه مبادا دو فرشته گرديد، يا از جاودانان شويد.

Wa Qāsamahumā 'Innī Lakumā Lamina An-Nāşiĥīna

و براى هر دو سوگند سخت و استوار ياد كرد كه يقينا من براى شما از خير خواهانم [و قصد فريب شما را ندارم.]

Fadallāhumā Bighurūrin Falammā Dhāqā Ash-Shajarata Badat Lahumā Saw'ātuhumā Wa Ţafiqā Yakhşifāni `Alayhimā Min Waraqi Al-Jannati Wa Nādāhumā Rabbuhumā 'Alam 'Anhakumā `An Tilkumā Ash-Shajarati Wa 'Aqul Lakumā 'Inna Ash-Shayţāna Lakumā `Adūwun Mubīnun

پس آن دو را با مكر و فريب از مقام و منزلتشان فرود آورد [و به خوردن درخت ممنوعه نزديك كرد]، هنگامى كه از آن درخت چشيدند، شرمگاه بدنشان بر دو نفرشان نمايان شد و هر دو دست به كار چسبانيدن برگ [درختان‌] بهشت به خود شدند؛ و پروردگارشان بر آن دو بانگ زد: آيا من شما را از آن درخت نهى نكردم، وبه شما نگفتم: بى‌ترديد شيطان براى شما دشمنى آشكار است؟!

Qālā Rabbanā Žalamnā 'Anfusanā Wa 'In Lam Taghfir Lanā Wa Tarĥamnā Lanakūnanna Mina Al-Khāsirīna

گفتند: پروردگارا! ما بر خود ستم ورزيديم، و اگر ما را نيامرزى و به ما رحم نكنى مسلما از زيانكاران خواهيم بود.

Qāla Ahbiţū Ba`đukum Liba`đin `Adūwun Wa Lakum Fī Al-'Arđi Mustaqarrun Wa Matā`un 'Ilá Ĥīnin

خدا فرمود: از اين جايگاه و مقام فرود آييد، در حالى كه دشمن يكديگريد، و براى شما در زمين تا مدتى قرارگاه و مايه برخوردارى است.

Qāla Fīhā Taĥyawna Wa Fīhā Tamūtūna Wa Minhā Tukhrajūna

پروردگار فرمود: در آن زندگى مى‌كنيد، و در آن مى‌ميريد، و از آن بيرون مى‌آييد.

Yā Banī 'Ādama Qad 'Anzalnā `Alaykum Libāsāan Yuwārī Saw''ātikum Wa Rīshāan Wa Libāsu At-Taqwá Dhālika Khayrun Dhālika Min 'Āyāti Allāhi La`allahum Yadhdhakkarūna

اى فرزندان آدم! ما لباسى كه شرمگاهتان را مى‌پوشاند، و لباسى فاخر و گران كه مايه زينت و جمال است، براى شما نازل كرديم؛ و لباس تقوا [كه انسان را از آلودگى‌هاى ظاهر و باطن بازمى‌دارد] بهتر است، و اين [لباس كه با استفاده از آن انسان به سعادت ابدى مى‌رسد] از نشانه‌هاى خداست، باشد كه متذكر [اين حقيقت‌] شوند.

Yā Banī 'Ādama Lā Yaftinannakumu Ash-Shayţānu Kamā 'Akhraja 'Abawaykum Mina Al-Jannati Yanzi`u `Anhumā Libāsahumā Liyuriyahumā Saw''ātihimā 'Innahu Yarākum Huwa Wa Qabīluhu Min Ĥaythu Lā Tarawnahum 'Innā Ja`alnā Ash-Shayāţīna 'Awliyā'a Lilladhīna Lā Yu'uminūna

اى فرزندان آدم! شيطان، شما را نفريبد چنان كه پدر و مادرتان را [با فريبكاريش‌] از بهشت بيرون كرد، لباسشان را از اندامشان بر مى‌كشيد تا شرمگاهشان را به آنان بنماياند، او و دار و دسته‌اش شما را از آنجا كه شما آنان را نمى‌بينيد مى‌بينند، ما شياطين را سرپرست و ياران كسانى قرار داديم كه ايمان نمى‌آورند.

Wa 'Idhā Fa`alū Fāĥishatan Qālū Wajadnā `Alayhā 'Ābā'anā Wa Allāhu 'Amaranā Bihā Qul 'Inna Allāha Lā Ya'muru Bil-Faĥshā'i 'Ataqūlūna `Alá Allāhi Mā Lā Ta`lamūna

چون كار زشتى مرتكب مى‌شوند، مى‌گويند: پدرانمان را بر آن [كار] يافتيم و خدا ما را به آن فرمان داده. بگو: يقينا خدا به كار زشت فرمان نمى‌دهد، آيا چيزى را كه نمى‌دانيد [از روى جهل و نادانى‌] به خدا نسبت مى‌دهيد؟!

Qul 'Amara Rabbī Bil-Qisţi Wa 'Aqīmū Wujūhakum `Inda Kulli Masjidin Wa Ad`ūhu Mukhlişīna Lahu Ad-Dīna Kamā Bada'akum Ta`ūdūna

بگو: پروردگارم به ميانه‌روى [در همه امور و به اجتناب از افراط و تفريط] فرمان داده، و [امر فرموده‌]: در هر مسجدى [به هنگام عبادت‌] روى [دل‌] خود را [آن گونه‌] متوجه خدا كنيد [كه از هر چيزى غير او منقطع شود]، و او را در حالى كه ايمان و عبادت را براى وى از هر گونه شركى خالص مى‌كنيد بخوانيد؛ همان گونه كه شما را آفريد، [پس از مرگ به او] بازمى‌گرديد.

Farīqāan Hadá Wa Farīqāan Ĥaqqa `Alayhimu Ađ-Đalālatu 'Innahumu Attakhadhū Ash-Shayāţīna 'Awliyā'a Min Dūni Allāhi Wa Yaĥsabūna 'Annahum Muhtadūna

در حالى كه گروهى را [به خاطر نشان دادن لياقت‌] هدايت كرد، و گروهى [به سبب از دست دادن شايستگى‌] گمراهى بر آنان ثابت و قطعى شد، چون اينان شياطين را به جاى خدا سرپرستان و دوستان خود گرفتند، وگمان مى‌كنند كه راه يافتگانند!!

Yā Banī 'Ādama Khudhū Zīnatakum `Inda Kulli Masjidin Wa Kulū Wa Ashrabū Wa Lā Tusrifū 'Innahu Lā Yuĥibbu Al-Musrifīna

فرزندان آدم! [هنگام هر نماز و] در هر مسجدى، آرايش و زينت [مادى و معنوى خود را متناسب با آن عمل و مكان‌] همراه خود برگيريد، و بخوريد و بياشاميد و اسراف نكنيد؛ زيرا خدا اسراف كنندگان را دوست ندارد.

Qul Man Ĥarrama Zīnata Allāhi Allatī 'Akhraja Li`ibādihi Wa Aţ-Ţayyibāti Mina Ar-Rizqi Qul Hiya Lilladhīna 'Āmanū Fī Al-Ĥayāati Ad-Dunyā Khālişatan Yawma Al-Qiyāmati Kadhālika Nufaşşilu Al-'Āyāti Liqawmin Ya`lamūna

بگو: زينت‌هاى خدا و روزى‌هاى پاكيزه‌اى را كه براى بندگانش پديد آورد، چه كسى حرام كرده؟! بگو: آنان در زندگى دنيا براى كسانى است كه ايمان آورده‌اند [البته اگر چه غير مؤمنان هم با آنان در بهره‌ورى شريكند، ولى‌] در قيامت فقط ويژه مؤمنان است؛ ما اين گونه آيات خود را براى گروهى كه مى‌دانند [و اهل دانش و بصيرت‌اند] بيان مى‌كنيم.

Qul 'Innamā Ĥarrama Rabbiya Al-Fawāĥisha Mā Žahara Minhā Wa Mā Baţana Wa Al-'Ithma Wa Al-Baghya Bighayri Al-Ĥaqqi Wa 'An Tushrikū Billāhi Mā Lam Yunazzil Bihi Sulţānāan Wa 'An Taqūlū `Alá Allāhi Mā Lā Ta`lamūna

بگو: پروردگارم فقط كارهاى زشت را چه آشكارش باشد و چه پنهانش، و گناه و ستم ناحق را، و اينكه چيزى را كه خدا بر حقانيت آن دليلى نازل نكرده شريك او قرار دهيد، و اينكه امورى را از روى نادانى و جهالت به خدا نسبت دهيد، حرام كرده است.

Wa Likulli 'Ummatin 'Ajalun Fa'idhā Jā'a 'Ajaluhum Lā Yasta'khirūna Sā`atan Wa Lā Yastaqdimūna

براى هر امتى زمانى [معين و اجلى محدود] است، هنگامى كه اجلشان سرآيد، نه ساعتى پس مى‌مانند و نه ساعتى پيش مى‌افتند.

Yā Banī 'Ādama 'Immā Ya'tiyannakum Rusulun Minkum Yaquşşūna `Alaykum 'ĀyāTī Famani Attaqá Wa 'Aşlaĥa Falā Khawfun `Alayhim Wa Lā Hum Yaĥzanūna

اى فرزندان آدم! چون پيامبرانى از جنس خودتان به سويتان آيند كه آياتم را بر شما بخوانند [به آنان ايمان آوريد و آياتم را عمل كنيد]؛ پس كسانى كه [از مخالفت با آنان‌] بپرهيزند و [مفاسد خود را] اصلاح كنند، نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين شوند.

Wa Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa Astakbarū `Anhā 'Ūlā'ika 'Aşĥābu An-Nāri Hum Fīhā Khālidūna

و آنان كه آيات ما را تكذيب كردند، و از پذيرفتن آنها تكبر ورزيدند اهل آتش و در آن جاودانه‌اند.

Faman 'Ažlamu Mimmani Aftará `Alá Allāhi Kadhibāan 'Aw Kadhdhaba Bi'āyātihi 'Ūlā'ika Yanāluhum Naşībuhum Mina Al-Kitābi Ĥattá 'Idhā Jā'at/hum Rusulunā Yatawaffawnahum Qālū 'Ayna Mā Kuntum Tad`ūna Min Dūni Allāhi Qālū Đallū `Annā Wa Shahidū `Alá 'Anfusihim 'Annahum Kānū Kāfirīna

پس ستمكارتر از كسانى كه بر خدا دروغ مى‌بندند، يا آيات او را تكذيب مى‌كنند، كيست؟! آنانند كه سهمشان از آنچه كه [از نعمت ها] مقرر و مقدر شده به آنان مى‌رسد. تا هنگامى كه فرستادگان ما براى ستاندن جانشان به سويشان آيند، مى‌گويند: بت‌ها و معبودهايى كه به جاى خدا مى‌پرستيديد، كجايند؟ [تا شما را از سختى‌هاى مرگ و پس از آن نجات دهند] مى‌گويند: از دست ما رفتند؛ و بر ضد خود گواهى دهند كه كافر بوده‌اند.

Qāla Adkhulū Fī 'Umamin Qad Khalat Min Qablikum Mina Al-Jinni Wa Al-'Insi Fī An-Nāri Kullamā Dakhalat 'Ummatun La`anat 'Ukhtahā Ĥattá 'Idhā Addārakū Fīhā Jamī`āan Qālat 'Ukhrāhum Li'wlāhum Rabbanā Hā'uulā' 'Ađallūnā Fa'ātihim `Adhābāan Đi`fāan Mina An-Nāri Qāla Likullin Đi`fun Wa Lakin Lā Ta`lamūna

خدا مى‌فرمايد: شما هم در ميان گروه‌هايى از جن و انس كه پيش از شما بودند در آتش درآييد، هرگاه گروهى وارد شوند، هم مسلكان خود را لعنت كنند تا آنكه همه آنان با خفت و خوارى در آتش جمع شوند، آن گاه پيروانشان درباره پيشوايانشان گويند: پروردگارا! اينان ما را به گمراهى كشيدند، پس عذابشان را از آتش دو چندان گردان؛ خدا مى‌فرمايد: براى هر كدامتان دو چندان است، ولى نمى‌دانيد.

Wa Qālat 'Ūlāhum Li'khrāhum Famā Kāna Lakum `Alaynā Min Fađlin Fadhūqū Al-`Adhāba Bimā Kuntum Taksibūna

و پيشوايانشان به پيروانشان گويند: شما را بر ماهيچ برترى و امتيازى نيست [كه عذابتان كمتر باشد] پس به كيفر آن اعمال زشتى كه مرتكب مى‌شديد، عذاب را بچشيد.

'Inna Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa Astakbarū `Anhā Lā Tufattaĥu Lahum 'Abwābu As-Samā'i Wa Lā Yadkhulūna Al-Jannata Ĥattá Yalija Al-Jamalu Fī Sammi Al-Khiyāţi Wa Kadhalika Najzī Al-Mujrimīna

قطعا كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند، و از پذيرفتن آنها تكبر ورزيدند، درهاى آسمان [براى نزول رحمت‌] بر آنان گشوده نخواهد شد، و در بهشت هم وارد نمى‌شوند مگر آنكه شتر در سوراخ سوزن درآيد!! [پس هم چنانكه ورود شتر به سوراخ سوزن محال است، ورود آنان هم به بهشت محال است؛] اين‌گونه گنهكاران را كيفر مى‌دهيم.

Lahum Min Jahannama Mihādun Wa Min Fawqihim Ghawāshin Wa Kadhalika Najzī Až-Žālimīna

براى آنان بسترى از دوزخ و برفرازشان پوشش‌هايى از آتش است، و ما اين گونه ستمكاران را پاداش مى‌دهيم.

Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti Lā Nukallifu Nafsāan 'Illā Wus`ahā 'Ūlā'ika 'Aşĥābu Al-Jannati Hum Fīhā Khālidūna

و كسانى كه ايمان آوردند و [به اندازه طاقت خود] كارهاى شايسته انجام دادند، اهل بهشت‌اند و در آن جاودانه‌اند، [چرا كه‌] ما هيچ كس را جز به اندازه طاقتش تكليف نمى‌كنيم.

Wa Naza`nā Mā Fī Şudūrihim Min Ghillin Tajrī Min Taĥtihimu Al-'Anhāru Wa Qālū Al-Ĥamdu Lillāh Al-Ladhī Hadānā Lihadhā Wa Mā Kunnā Linahtadiya Lawlā 'An Hadānā Al-Lahu Laqad Jā'at Rusulu Rabbinā Bil-Ĥaqqi Wa Nūdū 'An Tilkumu Al-Jannatu 'Ūrithtumūhā Bimā Kuntum Ta`malūna

و آنچه از كينه و خشم در سينه‌هاى آنان است، بر مى‌كنيم [تا در بهشت با خوشى و سلامت كامل كنار هم زندگى كنند؛] از زير [كاخ‌ها و عمارت‌هاى‌] شان نهرها جارى است و مى‌گويند: و همه ستايش‌ها ويژه خداست كه ما را به اين [نعمت ها] هدايت كرد، و اگر خدا ما را هدايت نمى‌كرد هدايت نمى‌يافتيم، مسلما پيامبران پروردگارمان حق را به سوى ما آوردند، و ندايشان مى‌دهند به پاداش اعمال شايسته‌اى كه همواره انجام مى‌داديد، اين بهشت را به ارث برديد.

Wa Nādá 'Aşĥābu Al-Jannati 'Aşĥāba An-Nāri 'An Qad Wajadnā Mā Wa`adanā Rabbunā Ĥaqqāan Fahal Wajadtum Mā Wa`ada Rabbukum Ĥaqqāan Qālū Na`am Fa'adhdhana Mu'uadhdhinun Baynahum 'An La`natu Allāhi `Alá Až-Žālimīna

و بهشتيان، دوزخيان را آواز مى‌دهند كه: ما آنچه را كه پروردگارمان به ما وعده داده بود، حق يافتيم، آيا شما هم آنچه را كه پروردگارتان وعده داده بود، حق يافتيد؟ گويند: آرى؛ پس آواز دهنده‌اى در ميان آنان آواز دهد كه: لعنت خدا بر ستمكاران باد.

Al-Ladhīna Yaşuddūna `An Sabīli Allāhi Wa Yabghūnahā `Iwajāan Wa Hum Bil-'Ākhirati Kāfirūna

هم آنان كه مردم را همواره از راه خدا بازمى‌دارند و مى‌خواهند آن را [با وسوسه و اغواگرى‌] كج نشان دهند، و به روز قيامت كافرند.

Wa Baynahumā Ĥijābun Wa `Alá Al-'A`rāfi Rijālun Ya`rifūna Kullāan Bisīmāhum Wa Nādawā 'Aşĥāba Al-Jannati 'An Salāmun `Alaykum Lam Yadkhulūhā Wa Hum Yaţma`ūna

و ميان آن دو [گروه بهشتيان و دوزخيان‌] حائلى است، و بر بلنداى آن مردانى [با مقام و منزلت‌اند] كه هر كدام از دو گروه را به نشانه‌هايشان مى‌شناسند، و بهشتيان را كه وارد بهشت نشده‌اند، ولى ورود به آن را اميد دارند، آواز مى‌دهند كه: درود بر شما.

Wa 'Idhā Şurifat 'Abşāruhum Tilqā'a 'Aşĥābi An-Nāri Qālū Rabbanā Lā Taj`alnā Ma`a Al-Qawmi Až-Žālimīna

و چون بهشتيان، چشمانشان ناخواسته به سوى دوزخيان گردانده شود، گويند: پروردگارا! ما را با گروه ستمكاران قرار مده.

Wa Nādá 'Aşĥābu Al-'A`rāfi Rijālāan Ya`rifūnahum Bisīmāhum Qālū Mā 'Aghná `Ankum Jam`ukum Wa Mā Kuntum Tastakbirūna

و اهل اعراف مردانى را كه از نشانه‌هايشان مى‌شناسند، آواز مى‌دهند [و به عنوان سرزنش‌] مى‌گويند: [امكانات مادى‌و] جمعيت [انسانى‌] شما و تكبرى كه مى‌ورزيديد، عذابى را از شما دفع نكرد.

'Ahā'uulā' Al-Ladhīna 'Aqsamtum Lā Yanāluhumu Allāhu Biraĥmatin Adkhulū Al-Jannata Lā Khawfun `Alaykum Wa Lā 'Antum Taĥzanūna

[سپس با توجه دادن دوزخيان به سوى اهل ايمان مى‌گويند:] آيا اينان كسانى نبودند كه در دنيا سوگند ياد مى‌كرديد كه خدا آنان را به رحمتى نمى‌رساند؟ [پس به مؤمنان مى‌گويند:] به بهشت در آييد كه نه بيمى برشماست و نه اندوهگين مى‌شويد.

Wa Nādá 'Aşĥābu An-Nāri 'Aşĥāba Al-Jannati 'An 'Afīđū `Alaynā Mina Al-Mā'i 'Aw Mimmā Razaqakumu Allāhu Qālū 'Inna Allāha Ĥarramahumā `Alá Al-Kāfirīna

و دوزخيان بهشتيان را آواز مى‌دهند كه: از آب [خوشگوار] يا از آنچه خدا روزى شما فرموده بر ما فرو ريزيد. پاسخ مى‌دهند: خدا آب و نعمت هاى بهشتى را بر كافران حرام كرده است.

Al-Ladhīna Attakhadhū Dīnahum Lahwan Wa La`ibāan Wa Gharrat/humu Al-Ĥayāatu Ad-Dunyā Fālyawma Nansāhum Kamā Nasū Liqā'a Yawmihim Hādhā Wa Mā Kānū Bi'āyātinā Yajĥadūna

آنان كه دينشان را سرگرمى و بازى گرفتند و زندگى دنيا آنان را فريفت، پس ما امروز از ياد مى‌بريمشان، همان گونه كه آنان ديدار امروزشان را از ياد بردند وهمواره آيات ما را انكار مى‌كردند.

Wa Laqad Ji'nāhum Bikitābin Faşşalnāhu `Alá `Ilmin Hudan Wa Raĥmatan Liqawmin Yu'uminūna

و براى آنان كتابى [عظيم و با ارزش‌] آورديم كه آن را از روى دانشى [گسترده و دقيق‌] بيان كرديم، در حالى كه براى گروهى كه ايمان آوردند، سراسر هدايت و رحمت است.

Hal Yanžurūna 'Illā Ta'wīlahu Yawma Ya'tī Ta'wīluhu Yaqūlu Al-Ladhīna Nasūhu Min Qablu Qad Jā'at Rusulu Rabbinā Bil-Ĥaqqi Fahal Lanā Min Shufa`ā'a Fayashfa`ū Lanā 'Aw Nuraddu Fana`mala Ghayra Al-Ladhī Kunnā Na`malu Qad Khasirū 'Anfusahum Wa Đalla `Anhum Mā Kānū Yaftarūna

آيا [منكران قرآن براى باور كردن آن‌] جز تحقق وعده‌هايش را انتظار مى‌برند؟! روزى كه حقايق بيان شده در آن [به صورتى ظاهر و آشكار] بيايد، كسانى كه از پيش، آن را فراموش كرده بودند، مى‌گويند: يقينا فرستادگان پروردگارمان حق را آوردند [ولى ما آن را نپذيرفتيم،] پس آيا [در چنين روزى‌] شفاعت كنندگانى براى ما هست كه ما را شفاعت كنند يا [به دنيا] بازگردانده مى‌شويم تا كارى غير آنچه انجام مى‌داديم، انجام دهيم؟! به راستى آنان [سرمايه‌] وجودشان را تباه كردند و آنچه را به دروغ [به عنوان شريك خدا به خدا] نسبت مى‌دادند [از دستشان رفت و] گم شد.

'Inna Rabbakumu Allāhu Al-Ladhī Khalaqa As-Samāwāti Wa Al-'Arđa Fī Sittati 'Ayyāmin Thumma Astawá `Alá Al-`Arshi Yughshī Al-Layla An-Nahāra Yaţlubuhu Ĥathīthāan Wa Ash-Shamsa Wa Al-Qamara Wa An-Nujūma Musakhkharātin Bi'amrihi 'Alā Lahu Al-Khalqu Wa Al-'Amru Tabāraka Allāhu Rabbu Al-`Ālamīna

به يقين پروردگار شما خداست كه آسمان‌ها و زمين را در شش روز آفريد، سپس بر تخت [فرمانروايى و تدبير امور آفرينش‌] چيره و مسلط شد، شب را در حالى كه همواره با شتاب روز را مى‌جويد بر روز مى‌پوشاند، و خورشيد و ماه و ستارگان را كه مسخر فرمان اويند [پديد آورد]؛ آگاه باشيد كه آفريدن و فرمان [نافذ نسبت به همه موجودات‌] مخصوص اوست؛ هميشه سودمند و با بركت است، پروردگار عالميان.

'Ad`ū Rabbakum Tađarru`āan Wa Khufyatan 'Innahu Lā Yuĥibbu Al-Mu`tadīna

پروردگارتان را از روى فروتنى و زارى و مخفيانه بخوانيد [و از آداب و شرايط دعا تجاوز نكنيد]؛ يقينا خدا متجاوزان را دوست ندارد.

Wa Lā Tufsidū Fī Al-'Arđi Ba`da 'Işlāĥihā Wa Ad`ūhu Khawfāan Wa Ţama`āan 'Inna Raĥmata Allāhi Qarībun Mina Al-Muĥsinīna

و در زمين پس از اصلاح آن [به وسيله رسالت پيامبران‌] فساد مكنيد، و خدا را از روى بيم و اميد بخوانيد، كه يقينا رحمت خدا به نيكوكاران نزديك است.

Wa Huwa Al-Ladhī Yursilu Ar-Riyāĥa Bushrāan Bayna Yaday Raĥmatihi Ĥattá 'Idhā 'Aqallat Saĥābāan Thiqālāan Suqnāhu Libaladin Mayyitin Fa'anzalnā Bihi Al-Mā'a Fa'akhrajnā Bihi Min Kulli Ath-Thamarāti Kadhālika Nukhriju Al-Mawtá La`allakum Tadhakkarūna

و اوست كه بادها را پيشاپيش [باران‌] رحمتش به عنوان مژده دهنده مى‌فرستد تا هنگامى كه ابرهاى سنگين بار را بردارند، آن را به سوى سرزمينى مرده مى‌رانيم، پس به وسيله آن باران نازل مى‌كنيم و به وسيله باران از هر نوع ميوه [از زمين‌] بيرون مى‌آوريم [و] مردگان را نيز [در روز قيامت‌] اين گونه [از لابلاى گورها] بيرون مى‌آوريم، [باد، ابر، باران، زمين، روييدن گياهان و انواع ميوه‌ها را مثل زديم‌] تا متذكر [اراده و قدرت بى‌نهايت خدا] شويد.

Wa Al-Baladu Aţ-Ţayyibu Yakhruju Nabātuhu Bi'idhni Rabbihi Wa Al-Ladhī Khabutha Lā Yakhruju 'Illā Nakidāan Kadhālika Nuşarrifu Al-'Āyāti Liqawmin Yashkurūna

و زمين پاك است كه گياهش به اذن پروردگارش بيرون مى‌آيد، و زمينى كه ناپاك است، جز گياهى اندك و بى‌سود از آن بيرون نمى‌آيد؛ اين گونه نشانه‌ها را براى گروهى كه سپاس گزارند [به صورت‌هاى گوناگون‌] بيان مى‌كنيم.

Laqad 'Arsalnā Nūĥāan 'Ilá Qawmihi Faqāla Yā Qawmi A`budū Allaha Mā Lakum Min 'Ilahin Ghayruhu 'Innī 'Akhāfu `Alaykum `Adhāba Yawmin `Ažīmin

به يقين، نوح را به سوى قومش فرستاديم، پس به آنان گفت: اى قوم من! خدا را بپرستيد، كه شما را جز او معبودى نيست، من قطعا از عذاب روزى بزرگ بر شما مى‌ترسم.

Qāla Al-Mala'u Min Qawmihi 'Innā Lanarāka Fī Đalālin Mubīnin

اشراف و سران قومش گفتند: مسلما ما تو را در گمراهى آشكار مى‌بينيم!

Qāla Yā Qawmi Laysa Bī Đalālatun Wa Lakinnī Rasūlun Min Rabbi Al-`Ālamīna

گفت: اى قوم من! هيچ گمراهى و انحرافى در من نيست، بلكه من فرستاده‌اى از سوى پروردگار جهانيانم.

'Uballighukum Risālāti Rabbī Wa 'Anşaĥu Lakum Wa 'A`lamu Mina Allāhi Mā Lā Ta`lamūna

پيام‌هاى پروردگارم را به شما مى‌رسانم، و براى شما خيرخواهى مى‌كنم و از سوى خدا حقايقى را مى‌دانم كه شما نمى‌دانيد.

'Awa`ajibtum 'An Jā'akum Dhikrun Min Rabbikum `Alá Rajulin Minkum Liyundhirakum Wa Litattaqū Wa La`allakum Turĥamūna

آيا تعجب كرديد كه بر مردى از جنس خودتان معارفى از سوى پروردگارتان آمده تا شما را [از عذاب دنيا و آخرت‌] بيم دهد، و تا شما پرهيزكارى كنيد و براى اينكه مورد رحمت قرار گيريد؟!

Fakadhdhabūhu Fa'anjaynāhu Wa Al-Ladhīna Ma`ahu Fī Al-Fulki Wa 'Aghraqnā Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā 'Innahum Kānū Qawmāan `Amīna

پس او را تكذيب كردند، ما هم او و كسانى كه در كشتى همراهش بودند، نجات داديم و كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند، غرق نموديم؛ زيرا آنان گروهى كوردل بودند.

Wa 'Ilá `Ādin 'Akhāhum Hūdāan Qāla Yā Qawmi A`budū Allaha Mā Lakum Min 'Ilahin Ghayruhu 'Afalā Tattaqūna

و به سوى قوم عاد، برادرشان هود را فرستاديم، گفت: اى قوم من! خدا را بپرستيد كه شما را جز او معبودى نيست، آيا [از زشتى‌ها] نمى‌پرهيزيد؟

Qāla Al-Mala'u Al-Ladhīna Kafarū Min Qawmihi 'Innā Lanarāka Fī Safāhatin Wa 'Innā Lanažunnuka Mina Al-Kādhibīna

اشراف و سران قومش كه كافر بودند گفتند: ما تو را در سبك مغزى و نادانى مى‌بينيم و تو را از دروغگويان مى‌پنداريم!!

Qāla Yā Qawmi Laysa Bī Safāhatun Wa Lakinnī Rasūlun Min Rabbi Al-`Ālamīna

گفت: اى قوم من! در من هيچ سبك مغزى و نادانى نيست، بلكه من فرستاده‌اى از سوى پروردگار جهانيانم.

'Uballighukum Risālāti Rabbī Wa 'Anā Lakum Nāşiĥun 'Amīnun

پيام‌هاى پروردگارم را به شما مى‌رسانم و براى شما خيرخواهى امينم.

'Awa`ajibtum 'An Jā'akum Dhikrun Min Rabbikum `Alá Rajulin Minkum Liyundhirakum Wa Adhkurū 'Idh Ja`alakum Khulafā'a Min Ba`di Qawmi Nūĥin Wa Zādakum Fī Al-Khalqi Basţatan Fādhkurū 'Ālā'a Allāhi La`allakum Tufliĥūna

آيا تعجب كرديد كه بر مردى از جنس خودتان معارفى از سوى پروردگارتان آمده تا شما را [از عذاب دنيا و آخرت‌] بيم دهد؟! و به ياد آوريد كه شما را جانشينانى پس از قوم نوح قرار داد، و شما را در آفرينش [جسم و جان‌] نيرومندى و قدرت افزود، پس نعمت هاى خدا را به ياد آوريد تا رستگار شويد.

Qālū 'Aji'tanā Lina`buda Allāha Waĥdahu Wa Nadhara Mā Kāna Ya`budu 'Ābā'uunā Fa'tinā Bimā Ta`idunā 'In Kunta Mina Aş-Şādiqīna

گفتند: آيا به سوى ما آمده‌اى كه ما فقط خدا را بپرستيم، و آنچه را پدرانمان مى‌پرستيدند واگذاريم؟ اگر از راستگويانى آنچه را از عذاب و گزند به ما وعده مى‌دهى براى ما بياور.

Qāla Qad Waqa`a `Alaykum Min Rabbikum Rijsun Wa Ghađabun 'Atujādilūnanī Fī 'Asmā'in Sammaytumūhā 'Antum Wa 'Ābā'uukum Mā Nazzala Allāhu Bihā Min Sulţānin Fāntažirū 'Innī Ma`akum Mina Al-Muntažirīna

گفت: يقينا از سوى پروردگارتان بر شما عذاب و خشمى مقرر شده، آيا درباره نام‌هاى [بى‌هويتى‌] كه خود و پدرانتان بت‌ها را به آن ناميده‌ايد، و خدا هيچ دليل و برهانى بر [حقانيت‌] آنان نازل نكرده با من مجادله و ستيزه مى‌كنيد؟ پس منتظر [عذاب خدا] باشيد و من هم با شما از منتظرانم.

Fa'anjaynāhu Wa Al-Ladhīna Ma`ahu Biraĥmatin Minnā Wa Qaţa`nā Dābira Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa Mā Kānū Mu'uminīna

پس [هنگام نزول عذاب‌] او و كسانى را كه همراهش بودند به رحمتى از سوى خود نجات داديم و بنياد آنان كه آيات ما را تكذيب كردند و مؤمن نبودند، بركنديم.

Wa 'Ilá Thamūda 'Akhāhum Şāliĥāan Qāla Yā Qawmi A`budū Allaha Mā Lakum Min 'Ilahin Ghayruhu Qad Jā'atkum Bayyinatun Min Rabbikum Hadhihi Nāqatu Allāhi Lakum 'Āyatan Fadharūhā Ta'kul Fī 'Arđi Allāhi Wa Lā Tamassūhā Bisū'in Faya'khudhakum `Adhābun 'Alīmun

و به سوى قوم ثمود، برادرشان صالح را فرستاديم، گفت: اى قوم من! خدا را بپرستيد كه شما را جز او معبودى نيست، براى شما دليلى روشن از جانب پروردگارتان آمده است، اين ماده شتر خداست كه براى شما نشانه‌اى [بر صدق رسالت من‌] است، پس او را واگذاريد تا در زمين خدا بخورد و آزار و گزندى به او نرسانيد كه عذابى دردناك شما را خواهد گرفت.

Wa Adhkurū 'Idh Ja`alakum Khulafā'a Min Ba`di `Ādin Wa Bawwa'akum Fī Al-'Arđi Tattakhidhūna Min Suhūlihā Quşūrāan Wa Tanĥitūna Al-Jibāla Buyūtāan Fādhkurū 'Ālā'a Allāhi Wa Lā Ta`thawā Fī Al-'Arđi Mufsidīna

و به ياد آوريد كه خدا شما را جانشينانى پس از قوم عاد قرار داد، و در زمين، جاى [مناسبى‌] به شما بخشيد كه از مكان‌هاى هموارش براى خود قصرها بنا مى‌كنيد، و از كوه‌ها خانه‌هايى مى‌تراشيد، پس نعمت هاى خدا را ياد كنيد و در زمين تبهكارانه فتنه و آشوب برپا نكنيد.

Qāla Al-Mala'u Al-Ladhīna Astakbarū Min Qawmihi Lilladhīna Astuđ`ifū Liman 'Āmana Minhum 'Ata`lamūna 'Anna Şāliĥāan Mursalun Min Rabbihi Qālū 'Innā Bimā 'Ursila Bihi Mu'uminūna

اشراف و سران قومش كه تكبر و سركشى مى‌ورزيدند به مستضعفانى كه ايمان آورده بودند، گفتند: آيا شما يقين داريد كه صالح از سوى پروردگارش فرستاده شده؟ گفتند: به طور يقين ما به آيينى كه فرستاده شده مؤمنيم.

Qāla Al-Ladhīna Astakbarū 'Innā Bial-Ladhī 'Āmantum Bihi Kāfirūna

مستكبران گفتند: ما به آيينى كه شما به آن ايمان آورديد، كافريم!

Fa`aqarū An-Nāqata Wa `Atawā `An 'Amri Rabbihim Wa Qālū Yā Şāliĥu A'tinā Bimā Ta`idunā 'In Kunta Mina Al-Mursalīna

پس آن ماده شتر را پى كردند، و از فرمان پروردگارشان سرپيچى نمودند و به صالح گفتند: اگر از پيامبران هستى عذابى كه همواره به ما وعده مى‌دهى، بياور.

Fa'akhadhat/humu Ar-Rajfatu Fa'aşbaĥū Fī Dārihim Jāthimīna

پس زلزله‌اى سخت آنان را فرا گرفت، و در خانه‌هايشان [به رو درافتاده‌] جسمى بى‌جان شدند!

Fatawallá `Anhum Wa Qāla Yā Qawmi Laqad 'Ablaghtukum Risālata Rabbī Wa Naşaĥtu Lakum Wa Lakin Lā Tuĥibbūna An-Nāşiĥīna

پس صالح از آنان روى گرداند و گفت: اى قوم من! قطعا من پيام پروردگارم را به شما رساندم، و برايتان خيرخواهى كردم، ولى شما خيرخواهان را دوست نداريد.

Wa Lūţāan 'Idh Qāla Liqawmihi 'Ata'tūna Al-Fāĥishata Mā Sabaqakum Bihā Min 'Aĥadin Mina Al-`Ālamīna

و لوط را [به ياد آوريد] هنگامى كه به قومش گفت: آيا آن كار بسيار زشت و قبيح را كه هيچ كس از جهانيان در آن بر شما پيشى نگرفته است، مرتكب مى‌شويد؟!

'Innakum Lata'tūna Ar-Rijāla Shahwatan Min Dūni An-Nisā' Bal 'Antum Qawmun Musrifūna

شما [بدون توجه به حقوق همسران و غافل از اينكه نعمت غريزه جنسى براى بقاى نسل است‌] از روى ميل شديدى كه به آن [كار بسيار زشت‌] داريد به سوى مردان مى‌آييد، [نه فقط در اين كار متجاوز از حدود انسانيت هستيد] بلكه در امور ديگر هم گروهى متجاوز هستيد.

Wa Mā Kāna Jawāba Qawmihi 'Illā 'An Qālū 'Akhrijūhum Min Qaryatikum 'Innahum 'Unāsun Yataţahharūn

وپاسخ قومش جز اين نبود كه به يكديگر گفتند: اينان را از شهرتان بيرون كنيد؛ زيرا مردمانى‌اند كه همواره خود را پاك نشان مى‌دهند.

Fa'anjaynāhu Wa 'Ahlahu 'Illā Amra'atahu Kānat Mina Al-Ghābirīna

پس او و اهلش را نجات داديم مگر همسرش كه از باقى‌ماندگان [در ميان كافران‌] بود.

Wa 'Amţarnā `Alayhim Maţarāan Fānžur Kayfa Kāna `Āqibatu Al-Mujrimīna

و بر آنان بارشى [بى‌نظير از سنگ‌هاى آتشين‌] بارانديم، پس با تأمل بنگر كه سرانجام گنهكاران چگونه بود؟!

Wa 'Ilá Madyana 'Akhāhum Shu`aybāan Qāla Yā Qawmi A`budū Allaha Mā Lakum Min 'Ilahin Ghayruhu Qad Jā'atkum Bayyinatun Min Rabbikum Fa'awfū Al-Kayla Wa Al-Mīzāna Wa Lā Tabkhasū An-Nāsa 'Ashyā'ahum Wa Lā Tufsidū Fī Al-'Arđi Ba`da 'Işlāĥihā Dhalikum Khayrun Lakum 'In Kuntum Mu'uminīna

و به سوى مردم مدين، برادرشان شعيب را [فرستاديم،] گفت: اى قوم من! خدا را بپرستيد كه شما را جز او معبودى نيست، يقينا برهانى روشن از سوى پروردگارتان براى شما آمد، پس پيمانه و ترازو را تمام و كامل بدهيد، و از اجناس و اموال و حقوق مردم مكاهيد، و در زمين پس از اصلاح آن [به وسيله رسالت پيامبران‌] فساد مكنيد، اين [امور] براى شما بهتر است، اگر مؤمنيد.

Wa Lā Taq`udū Bikulli Şirāţin Tū`idūna Wa Taşuddūna `An Sabīli Allāhi Man 'Āmana Bihi Wa Tabghūnahā `Iwajāan Wa Adhkurū 'Idh Kuntum Qalīlāan Fakaththarakum Wa Anžurū Kayfa Kāna `Āqibatu Al-Mufsidīna

و بر سر هر راهى منشينيد كه كسانى را كه به خدا ايمان آورده‌اند [به مصادره اموال، شكنجه و باج خواهى‌] بترسانيد، و از راه خدا بازداريد، و بخواهيد آن را [با وسوسه و اغواگرى‌] كج نشان دهيد؛ و به ياد آورديد زمانى كه جمعيت اندكى بوديد، ولى او [يعنى خداوند] شما را فزونى داد، و با تأمل بنگريد كه سرانجام مفسدين چگونه بود؟

Wa 'In Kāna Ţā'ifatun Minkum 'Āmanū Bial-Ladhī 'Ursiltu Bihi Wa Ţā'ifatun Lam Yu'uminū Fāşbirū Ĥattá Yaĥkuma Allāhu Baynanā Wa Huwa Khayru Al-Ĥākimīna

و اگر گروهى از شما به آيينى كه من به آن فرستاده شده‌ام، ايمان آوردند و گروهى ايمان نياوردند، پس [شما مؤمنان‌] شكيبايى ورزيد تا خدا ميان ما داورى كند، كه او بهترين داوران است.

Qāla Al-Mala'u Al-Ladhīna Astakbarū Min Qawmihi Lanukhrijannaka Yā Shu`aybu Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Ma`aka Min Qaryatinā 'Aw Lata`ūdunna Fī Millatinā Qāla 'Awalaw Kunnā Kārihīna

اشراف و سران قومش كه [از پذيرفتن حق‌] تكبر ورزيدند، گفتند: اى شعيب! مسلما تو و كسانى را كه با تو ايمان آورده‌اند از شهرمان بيرون مى‌كنيم يا اينكه بى‌چون و چرا به آيين ما بازگرديد. گفت: آيا هر چند كه نفرت و كراهت [از آن آيين‌] داشته باشيم؟!

Qadi Aftaraynā `Alá Allāhi Kadhibāan 'In `Udnā Fī Millatikum Ba`da 'Idh Najjānā Al-Lahu Minhā Wa Mā Yakūnu Lanā 'An Na`ūda Fīhā 'Illā 'An Yashā'a Allāhu Rabbunā Wasi`a Rabbunā Kulla Shay'in `Ilmāan `Alá Allāhi Tawakkalnā Rabbanā Aftaĥ Baynanā Wa Bayna Qawminā Bil-Ĥaqqi Wa 'Anta Khayru Al-Fātiĥīna

اگر پس از آنكه خدا ما را از آن [آيين شرك‌آلود] نجات داده به آيين شما بازگرديم [و بگوييم: خدا داراى شريك و همتاست‌] يقينا بر خدا دروغ بسته‌ايم؛ بنابراين امكان ندارد به آيين شما بازگرديم، مگر اينكه خدا كه پروردگار ماست بخواهد [كه او هم مشرك شدن و كافر شدن كسى را هرگز نمى‌خواهد] پروردگار ما از نظر دانش بر همه چيز احاطه دارد، فقط بر خدا توكل كرديم. پروردگارا! ميان ما و قوم ما به حق داورى كن كه تو بهترين داورانى.

Wa Qāla Al-Mala'u Al-Ladhīna Kafarū Min Qawmihi La'ini Attaba`tum Shu`aybāan 'Innakum 'Idhāan Lakhāsirūna

و اشراف و سران كافر قومش [به مردم‌] گفتند: اگر از شعيب پيروى كنيد، مسلما شما هم از زيانكارانيد.

Fa'akhadhat/humu Ar-Rajfatu Fa'aşbaĥū Fī Dārihim Jāthimīna

پس زلزله‌اى سخت آنان را فراگرفت و در خانه‌هايشان [به رو درافتاده‌] جسمى بى‌جان شدند!

Al-Ladhīna Kadhdhabū Shu`aybāan Ka'an Lam Yaghnawā Fīhā Al-Ladhīna Kadhdhabū Shu`aybāan Kānū Humu Al-Khāsirīna

كسانى كه شعيب را تكذيب كردند [چنان نابود شدند كه‌] گويى در آن شهر سكونت نداشتند، [آرى،] آنان كه شعيب را تكذيب كردند، همان زيانكاران بودند.

Fatawallá `Anhum Wa Qāla Yā Qawmi Laqad 'Ablaghtukum Risālāti Rabbī Wa Naşaĥtu Lakum Fakayfa 'Āsá `Alá Qawmin Kāfirīna

پس شعيب از آنان روى گردانيد و گفت: اى قوم من! يقينا من پيام‌هاى پروردگارم را به شما رساندم، و براى شما خيرخواهى كردم، با اين حال چگونه بر گروهى كه كافرند دريغ و تأسف خورم؟

Wa Mā 'Arsalnā Fī Qaryatin Min Nabīyin 'Illā 'Akhadhnā 'Ahlahā Bil-Ba'sā'i Wa Ađ-Đarrā'i La`allahum Yađđarra`ūna

هيچ پيامبرى را در شهرى نفرستاديم مگر آنكه اهلش را [پس از تكذيب آن پيامبر] به تهيدستى و سختى و رنج و بيمارى دچار كرديم، باشد كه [به پيشگاه ما] فروتنى و زارى كنند.

Thumma Baddalnā Makāna As-Sayyi'ati Al-Ĥasanata Ĥattá `Afaw Wa Qālū Qad Massa 'Ābā'anā Ađ-Đarrā'u Wa As-Sarrā'u Fa'akhadhnāhum Baghtatan Wa Hum Lā Yash`urūna

سپس [هنگامى كه اين مصايب، مايه بيدارى آنان نشد] به جاى آن مصايب، رفاه وفراوانى نعمت قرار داديم تا [ازنظر مال، ثروت، جمعيت و قدرت‌] فزونى يافتند، [بلكه بيدار شوند ولى نه اينكه رفاه و فراوانى نعمت در بيدار كردنشان مؤثر نيفتاد، بلكه بر پايه پندار بى‌اساس‌] و گفتند: به پدران ما هم به طور طبيعى تهيدستى و سختى و رنج و بيمارى رسيد [و ربطى به رويارويى ما با پيامبران و خشم خدا نداشت‌]؛ پس به ناگاه آنان را در حالى كه درك نمى‌كردند [به عذابى سخت و نابود كننده‌] گرفتيم.

Wa Law 'Anna 'Ahla Al-Qurá 'Āmanū Wa Attaqawā Lafataĥnā `Alayhim Barakātin Mina As-Samā'i Wa Al-'Arđi Wa Lakin Kadhdhabū Fa'akhadhnāhum Bimā Kānū Yaksibūna

و اگر اهل شهرها و آبادى‌ها ايمان مى‌آوردند و پرهيزكارى پيشه مى‌كردند، يقينا [درهاى‌] بركاتى از آسمان و زمين را بر آنان مى‌گشوديم، ولى [آيات الهى و پيامبران را] تكذيب كردند، ما هم آنان را به كيفر اعمالى كه همواره مرتكب مى‌شدند [به عذابى سخت‌] گرفتيم.

'Afa'amina 'Ahlu Al-Qurá 'An Ya'tiyahum Ba'sunā Bayātāan Wa Hum Nā'imūna

آيا اهل شهرها ايمنند از اينكه هنگام شب، عذاب ما در حالى كه خوابند بر آنان درآيد؟!

'Awa 'Amina 'Ahlu Al-Qurá 'An Ya'tiyahum Ba'sunā Đuĥan Wa Hum Yal`abūna

آيا اهل شهرها ايمنند از اينكه هنگام روز، عذاب ما در حالى كه سرگرم [امور دنيايى‌] اند بر آنان در آيد؟!

'Afa'aminū Makra Allāhi Falā Ya'manu Makra Allāhi 'Illā Al-Qawmu Al-Khāsirūna

آيا از عذاب و انتقام خدا ايمنند در حالى كه جز گروه زيانكاران خود را از عذاب و انتقام خدا ايمن نمى‌دانند؟!

'Awalam Yahdi Lilladhīna Yarithūna Al-'Arđa Min Ba`di 'Ahlihā 'An Law Nashā'u 'Aşabnāhum Bidhunūbihim Wa Naţba`u `Alá Qulūbihim Fahum Lā Yasma`ūna

آيا [سرگذشت عبرت‌آموز پيشينيان‌] براى كسانى كه زمين را پس از صاحبانش به ارث مى‌برند، روشن نكرده كه اگر ما بخواهيم آنان را به كيفر گناهانشان مى‌رسانيم و بر دل‌هايشان مهر مى‌زنيم، پس آنان [بعد از آن دعوت حق را] نشنوند؟

Tilka Al-Qurá Naquşşu `Alayka Min 'Anbā'ihā Wa Laqad Jā'at/hum Rusuluhum Bil-Bayyināti Famā Kānū Liyu'uminū Bimā Kadhdhabū Min Qablu Kadhālika Yaţba`u Allāhu `Alá Qulūbi Al-Kāfirīna

اين شهرهاست كه بخشى از داستان‌هايش را براى تو بيان مى‌كنيم، و يقينا پيامبرانشان براى آنان دلايل روشن آوردند، ولى آنان بر آن نبودند كه به حقايقى كه پيش از آمدن آن دلايل تكذيب كرده بودند ايمان بياورند؛ اين گونه خدا بر دل‌هاى كافران [به سزاى لجاجت وعنادشان‌] مهر مى‌زند.

Wa Mā Wajadnā Li'ktharihim Min `Ahdin Wa 'In Wajadnā 'Aktharahum Lafāsiqīna

و براى بيشتر آنان هيچ‌گونه پاى‌بندى وتعهدى [نسبت به وعده‌هايشان مبنى برايمان آوردن پس از ديدن معجزات ودلايل‌] نيافتيم، و در حقيقت بيشتر آنان را نافرمان [و پيمان‌شكن‌] يافتيم.

Thumma Ba`athnā Min Ba`dihim Mūsá Bi'āyātinā 'Ilá Fir`awna Wa Mala'ihi Fažalamū Bihā Fānžur Kayfa Kāna `Āqibatu Al-Mufsidīna

سپس بعد از پيامبران گذشته موسى را با آيات خود به سوى فرعون و اشراف و سران قومش فرستاديم؛ ولى آنان به آن آيات ستم ورزيدند. پس با تأمل بنگر كه سرانجام مفسدين چگونه بود؟

Wa Qāla Mūsá Yā Fir`awnu 'Innī Rasūlun Min Rabbi Al-`Ālamīna

وموسى گفت: اى فرعون! يقينا من فرستاده‌اى از سوى پروردگار جهانيانم.

Ĥaqīqun `Alá 'An Lā 'Aqūla `Alá Allāhi 'Illā Al-Ĥaqqa Qad Ji'tukum Bibayyinatin Min Rabbikum Fa'arsil Ma`ī Banī 'Isrā'īla

سزوار است كه درباره خدا سخنى جز حق نگويم. بى‌ترديد من دليلى روشن [بر صدق رسالتم‌] از سوى پروردگارتان براى شما آورده‌ام، [از حكومت ظالمانه‌ات دست‌بردار] و بنى اسرائيل را [براى كوچ كردن از اين سرزمين‌] با من روانه كن.

Qāla 'In Kunta Ji'ta Bi'āyatin Fa'ti Bihā 'In Kunta Mina Aş-Şādiqīna

[فرعون‌] گفت: اگر [در ادعاى پيامبرى‌] از راستگويانى چنانچه معجزه‌اى آورده‌اى آن را ارائه كن.

Fa'alqá `Aşāhu Fa'idhā Hiya Thu`bānun Mubīnun

پس موسى عصايش را انداخت، پس به ناگاه اژدهايى آشكار شد.

Wa Naza`a Yadahu Fa'idhā Hiya Bayđā'u Lilnnāžirīna

و دستش را از گريبانش بيرون كشيد كه ناگاه دست براى بينندگان سپيد و درخشان گشت.

Qāla Al-Mala'u Min Qawmi Fir`awna 'Inna Hādhā Lasāĥirun `Alīmun

اشراف و سران قوم فرعون گفتند: قطعا اين جادوگرى [زبردست و] داناست.

Yurīdu 'An Yukhrijakum Min 'Arđikum Famādhā Ta'murūna

مى‌خواهد شما را از سرزمينتان بيرون كند؛ اينك [درباره او] چه رأى و نظرى مى‌دهيد؟

Qālū Arjih Wa 'Akhāhu Wa 'Arsil Fī Al-Madā'ini Ĥāshirīna

گفتند: [مجازات‌] او و برادرش را به تأخير انداز و نيروهاى گردآورنده را به شهرها روانه كن.

Ya'tūka Bikulli Sāĥirin `Alīmin

تا هر جادوگرى دانا را به نزد تو آورند.

Wa Jā'a As-Saĥaratu Fir`awna Qālū 'Inna Lanā La'ajrāan 'In Kunnā Naĥnu Al-Ghālibīna

و جادوگران نزد فرعون آمدند [و] گفتند: آيا اگر پيروز شويم، حتما براى ما پاداش و مزد قابل توجهى خواهد بود؟

Qāla Na`am Wa 'Innakum Lamina Al-Muqarrabīna

گفت: آرى، و يقينا از مقربان خواهيد بود.

Qālū Yā Mūsá 'Immā 'An Tulqiya Wa 'Immā 'An Nakūna Naĥnu Al-Mulqīna

جادوگران گفتند: اى موسى! يا تو [چوب دست خود را] بينداز، يا اينكه ما مى‌اندازيم.

Qāla 'Alqū Falammā 'Alqawā Saĥarū 'A`yuna An-Nāsi Wa Astarhabūhum Wa Jā'ū Bisiĥrin `Ažīmin

[موسى‌] گفت: شما بيندازيد. هنگامى كه انداختند، چشم‌هاى مردم را جادو كردند و آنان را سخت ترساندند، و جادويى بزرگ و شگفت‌آور به ميان آوردند.

Wa 'Awĥaynā 'Ilá Mūsá 'An 'Alqi `Aşāka Fa'idhā Hiya Talqafu Mā Ya'fikūna

و به موسى وحى كرديم: عصايت را بينداز. ناگهان آنچه را جادوگران به دروغ بافته بودند، به سرعت بلعيد!

Fawaqa`a Al-Ĥaqqu Wa Baţala Mā Kānū Ya`malūna

پس حق ثابت شد و آنچه را همواره جادوگران [به عنوان سحر] انجام مى‌دادند، باطل و پوچ گشت.

Faghulibū Hunālika Wa Anqalabū Şāghirīna

پس [فرعونيان‌] در آنجا مغلوب شدند و با ذلت و خوارى بازگشتند.

Wa 'Ulqiya As-Saĥaratu Sājidīna

و جادوگران [با ديدن آن معجزه عظيم و باطل شدن سحر خويش‌] به سجده افتادند.

Qālū 'Āmannā Birabbi Al-`Ālamīna

گفتند: [از روى حقيقت‌] به پروردگار جهانيان ايمان آورديم،

Rabbi Mūsá Wa Hārūna

پروردگار موسى و هارون.

Qāla Fir`awnu 'Āmantum Bihi Qabla 'An 'Ādhana Lakum 'Inna Hādhā Lamakrun Makartumūhu Fī Al-Madīnati Litukhrijū Minhā 'Ahlahā Fasawfa Ta`lamūna

فرعون گفت: آيا پيش از آنكه من به شما اجازه دهم به او ايمان آوريد؟! مسلما اين توطئه و نيرنگى است كه [شما و موسى‌] در اين شهر برپا كرده‌ايد تا مردمش را از آن بيرون كنيد، ولى به زودى خواهيد دانست.

La'uqaţţi`anna 'Aydiyakum Wa 'Arjulakum Min Khilāfin Thumma La'uşallibannakum 'Ajma`īna

قطعا دست‌ها و پاهايتان را يكى از چپ و يكى از راست جدا مى‌كنم، سپس همه شما را به دار خواهم آويخت.

Qālū 'Innā 'Ilá Rabbinā Munqalibūna

گفتند: ما به سوى پروردگارمان بازمى‌گرديم [بنابراين ترسى از مجازات تو نداريم.]

Wa Mā Tanqimu Minnā 'Illā 'An 'Āmannā Bi'āyāti Rabbinā Lammā Jā'atnā Rabbanā 'Afrigh `Alaynā Şabrāan Wa Tawaffanā Muslimīna

و تو ما را جز به اين سبب به كيفر نمى‌رسانى كه ما به آيات پروردگارمان هنگامى كه به سوى ما آمد، ايمان آورديم. [آن گاه به دعا روى آوردند و گفتند:] پروردگارا! صبر و شكيبايى بر ما فرو ريز و ما را در حالى كه تسليم [فرمان‌ها و احكامت‌] باشيم، بميران.

Wa Qāla Al-Mala'u Min Qawmi Fir`awna 'Atadharu Mūsá Wa Qawmahu Liyufsidū Fī Al-'Arđi Wa Yadharaka Wa 'Ālihataka Qāla Sanuqattilu 'Abnā'ahum Wa Nastaĥyī Nisā'ahum Wa 'Innā Fawqahum Qāhirūna

اشراف و سران قوم فرعون گفتند: آيا موسى و قومش را رها مى‌كنى تا در اين سرزمين فساد و تباهى كنند و تو و معبودهايت را واگذارند؟ گفت: به زودى پسرانشان را به صورتى وسيع و گسترده به قتل مى‌رسانيم و زنانشان را زنده مى‌گذاريم و ما بر آنان چيره و مسلطيم.

Qāla Mūsá Liqawmihi Asta`īnū Billāhi Wa Aşbirū 'Inna Al-'Arđa Lillāh Yūrithuhā Man Yashā'u Min `Ibādihi Wa Al-`Āqibatu Lilmuttaqīna

موسى به قومش گفت: از خدا يارى بخواهيد، و شكيبايى ورزيد، يقينا زمين در سيطره مالكيت و فرمانروايى خداست، آن را به هر كس از بندگانش كه بخواهد مى‌بخشد، و سرانجام نيك براى پرهيزكاران است.

Qālū 'Ūdhīnā Min Qabli 'An Ta'tiyanā Wa Min Ba`di Mā Ji'tanā Qāla `Asá Rabbukum 'An Yuhlika `Adūwakum Wa Yastakhlifakum Fī Al-'Arđi Fayanžura Kayfa Ta`malūna

گفتند: پيش از آنكه تو نزد ما بيايى شكنجه و آزار شديم، و نيز پس از آنكه آمده‌اى [مورد شكنجه و آزاريم‌]. گفت: اميد است كه پروردگارتان دشمنانتان را نابود كند، و شما را در اين سرزمين، جانشين [آنان‌] گرداند، پس بنگرد كه شما [پس از فرعونيان‌] چگونه عمل مى‌كنيد؟

Wa Laqad 'Akhadhnā 'Āla Fir`awna Bis-Sinīna Wa Naqşin Mina Ath-Thamarāti La`allahum Yadhdhakkarūna

و فرعونيان را به قحطى و خشكسالى‌هاى متعدد و كمبود بسيار شديد بخشى از محصولات دچار نموديم تا متذكر شوند.

Fa'idhā Jā'at/humu Al-Ĥasanatu Qālū Lanā Hadhihi Wa 'In Tuşibhum Sayyi'atun Yaţţayyarū Bimūsá Wa Man Ma`ahu 'Alā 'Innamā Ţā'iruhum `Inda Allāhi Wa Lakinna 'Aktharahum Lā Ya`lamūna

پس هنگامى كه رفاه و نعمت به آنان روى مى‌كرد، مى‌گفتند: اين به سبب [شايستگى‌] خود ماست، و چون گزند و آسيبى به آنان مى‌رسيد، به موسى و همراهانش فال بد مى‌زدند؛ آگاه باشيد كه [سررشته و] علت شومى و نحوست فرعونيان [كه عكس‌العمل زشتى‌هاى خود آنان است‌] نزد خداست، ولى بيشترشان نمى‌دانند.

Wa Qālū Mahmā Ta'tinā Bihi Min 'Āyatin Litasĥaranā Bihā Famā Naĥnu Laka Bimu'uminīna

فرعونيان گفتند: [اى موسى! از دعوتت دست بردار كه‌] هر چه را به عنوان معجزه براى ما بياورى تا به وسيله آن ما را جادو كنى به تو ايمان نمى‌آوريم.

Fa'arsalnā `Alayhimu Aţ-Ţūfāna Wa Al-Jarāda Wa Al-Qummala Wa Ađ-Đafādi`a Wa Ad-Dama 'Āyātin Mufaşşalātin Fāstakbarū Wa Kānū Qawmāan Mujrimīna

پس ما توفان و هجوم ملخ و شپش و قورباغه و آلوده شدن وسايل زندگى را به خون كه عذاب‌هاى گوناگونى بود به سوى آنان فرستاديم، باز هم تكبر و سركشى كردند و گروهى مجرم و گناهكار بودند.

Wa Lammā Waqa`a `Alayhimu Ar-Rijzu Qālū Yā Mūsá Ad`u Lanā Rabbaka Bimā `Ahida `Indaka La'in Kashafta `Annā Ar-Rijza Lanu'uminanna Laka Wa Lanursilanna Ma`aka Banī 'Isrā'īla

و هرگاه عذاب بر آنان فرود آمد، گفتند: اى موسى! پروردگارت را به پيمانى كه با تو دارد [و آن مستجاب كردن دعاى توست‌] براى ما بخوان كه اگر اين عذاب را از ما برطرف كنى يقينا به تو ايمان مى‌آوريم و بنى‌اسرائيل را با تو روانه مى‌كنيم.

Falammā Kashafnā `Anhumu Ar-Rijza 'Ilá 'Ajalin Hum Bālighūhu 'Idhā Hum Yankuthūna

پس هنگامى كه عذاب را تا مدتى كه [مى‌بايد همه‌] آنان به پايان مهلت آن مى‌رسيدند از ايشان برطرف مى‌كرديم، به دور از انتظار پيمانشان را مى‌شكستند.

Fāntaqamnā Minhum Fa'aghraqnāhum Fī Al-Yammi Bi'annahum Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa Kānū `Anhā Ghāfilīna

نهايتا به سبب اينكه آيات ما را تكذيب كردند، و از آنها غافل و بى‌خبر بودند، از آنان انتقام گرفتيم و در دريا غرقشان كرديم.

Wa 'Awrathnā Al-Qawma Al-Ladhīna Kānū Yustađ`afūna Mashāriqa Al-'Arđi Wa Maghāribahā Allatī Bāraknā Fīhā Wa Tammat Kalimatu Rabbika Al-Ĥusná `Alá Banī 'Isrā'īla Bimā Şabarū Wa Dammarnā Mā Kāna Yaşna`u Fir`awnu Wa Qawmuhu Wa Mā Kānū Ya`rishūna

و به آن گروهى كه همواره ناتوان و زبونشان شمرده بودند، نواحى شرقى و غربى آن سرزمين را كه در آن [از جهت فراوانى نعمت، ارزانى و حاصل‌خيزى‌] بركت قرار داده بوديم، بخشيديم؛ و وعده نيكوتر و زيباتر پروردگارت بر بنى‌اسرائيل به [پاداش‌] صبرى كه [بر سختى‌ها و بلاها] كردند تحقق يافت، و آنچه را كه همواره فرعون وفرعونيان [از كاخ و قصرهاى مجلل‌] و سايه‌بان‌هاى خوش‌نشين مى‌افراشتند، نابود كرديم.

Wa Jāwaznā Bibanī 'Isrā'īla Al-Baĥra Fa'atawā `Alá Qawmin Ya`kufūna `Alá 'Aşnāmin Lahum Qālū Yā Mūsá 'Aj`al Lanā 'Ilahāan Kamā Lahum 'Ālihatun Qāla 'Innakum Qawmun Tajhalūna

و بنى‌اسرائيل را از دريا [يى كه فرعونيان را در آن غرق كرديم‌] عبور داديم؛ پس به گروهى گذر كردند كه همواره بر پرستش بت‌هاى خود ملازمت داشتند، گفتند: اى موسى! همان گونه كه براى آنان معبودانى است، تو هم براى ما معبودى قرار بده!! موسى گفت: قطعا شما گروهى هستيد كه جهالت و نادانى مى‌ورزيد.

'Inna Hā'uulā' Mutabbarun Mā Hum Fīhi Wa Bāţilun Mā Kānū Ya`malūna

بى‌ترديد آنچه اينان در آن قرار دارند [وآن عقايد شرك‌آلود و آيين بت‌پرستى است‌] نابود شده و فاسد است، و آنچه همواره انجام مى‌دهند، باطل و بيهوده است.

Qāla 'Aghayra Allāhi 'Abghīkum 'Ilahāan Wa Huwa Fađđalakum `Alá Al-`Ālamīna

[موسى با يك دنيا شگفتى و تعجب‌] گفت: آيا غير خدا را [كه هيچ‌گونه شايستگى پرستش ندارد] به عنوان معبود برايتان طلب كنم؟ در حالى كه اوست كه شما را بر جهانيان [روزگارتان‌] برترى داد.

Wa 'Idh 'Anjaynākum Min 'Āli Fir`awna Yasūmūnakum Sū'a Al-`Adhābi Yuqattilūna 'Abnā'akum Wa Yastaĥyūna Nisā'akum Wa Fī Dhalikum Balā'un Min Rabbikum `Ažīmun

و [ياد كنيد] هنگامى را كه شما را از [چنگال ظالمانه‌] فرعونيان نجات داديم، هم آنان كه شما را به سخت‌ترين صورت شكنجه مى‌كردند، [و به شكلى گسترده‌] پسرانتان را مى‌كشتند، و زنانتان را [براى به عزا نشستن در مرگ پسران و بيگارى‌] زنده مى‌گذاشتند، و براى شما در اين [امور] آزمايشى بزرگ از سوى پروردگارتان بود.

Wa Wā`adnā Mūsá Thalāthīna Laylatan Wa 'Atmamnāhā Bi`ashrin Fatamma Mīqātu Rabbihi 'Arba`īna Laylatan Wa Qāla Mūsá Li'khīhi Hārūna Akhlufnī Fī Qawmī Wa 'Aşliĥ Wa Lā Tattabi` Sabīla Al-Mufsidīna

و با موسى [براى عبادتى ويژه و دريافت تورات‌] سى شب وعده گذاشتيم و آن را با [افزودن‌] ده شب كامل كرديم، پس ميعادگاه پروردگارش به چهل شب پايان گرفت، و موسى [هنگامى كه به ميعادگاه مى‌رفت‌] به برادرش هارون گفت: در ميان قومم جانشين من باش و به اصلاح برخيز و از راه و روش مفسدان پيروى مكن.

Wa Lammā Jā'a Mūsá Limīqātinā Wa Kallamahu Rabbuhu Qāla Rabbi 'Arinī 'Anžur 'Ilayka Qāla Lan Tarānī Wa Lakini 'Anžur 'Ilá Al-Jabali Fa'ini Astaqarra Makānahu Fasawfa Tarānī Falammā Tajallá Rabbuhu Liljabali Ja`alahu Dakkāan Wa Kharra Mūsá Şa`iqāan Falammā 'Afāqa Qāla Subĥānaka Tubtu 'Ilayka Wa 'Anā 'Awwalu Al-Mu'uminīna

زمانى كه موسى به ميعادگاه ما آمد، و پروردگارش با وى سخن گفت، عرض كرد: پروردگارا! جمال با كمال ذات بى‌نهايتت را [به قلب من‌] بنماى تا تو را [به رؤيت ويژه باطنى‌] بنگرم. خدا فرمود: هرگز مرا نخواهى ديد، ولى به اين كوه بنگر اگر [پس از جلوه من‌] بر جاى خود ثابت و برقرار ماند، تو هم به زودى مرا خواهى ديد. چون پروردگارش بر كوه جلوه كرد، آن را متلاشى نمود و موسى بى‌هوش شد، پس هنگامى كه به هوش آمد گفت: تو منزهى [از اينكه مشاهده شوى،] به سويت بازگشتم، و من [در ميان مردم اين روزگار] نخستين باور كننده [اين حقيقت كه هرگز ديده نمى‌شوى‌] هستم.

Qāla Yā Mūsá 'Innī Aşţafaytuka `Alá An-Nāsi Birisālātī Wa Bikalāmī Fakhudh Mā 'Ātaytuka Wa Kun Mina Ash-Shākirīna

[خدا] فرمود: اى موسى! من تو را به [ابلاغ‌] پيام‌هايم و به سخن گفتنم با تو بر همه مردم برگزيدم؛ پس آنچه را [از پيام‌هايم‌] به تو دادم، دريافت كن، [وبه كار بند] و از سپاس‌گزاران باش.

Wa Katabnā Lahu Fī Al-'Alwāĥi Min Kulli Shay'in Maw`ižatan Wa Tafşīlāan Likulli Shay'in Fakhudh/hā Biqūwatin Wa 'Mur Qawmaka Ya'khudhū Bi'aĥsanihā Sa'urīkum Dāra Al-Fāsiqīna

و براى او در الواح [تورات‌] از هر چيزى [كه در باب دين مورد نياز مردم باشد] پندى و براى هر چيزى [كه تأمين كننده هدايت انسان‌ها باشد] سخنى روشن نوشتيم؛ پس [به او گفتيم:] آن را با قدرت [ى تمام و عزمى استوار] دريافت كن، [و به كار بند] و قوم خود را فرمان ده كه آن را به نيكوترين صورت دريافت كنند [و به كار بندند.] به زودى سراى فاسقان را [كه در دنيا ويرانى كاخ‌ها و خانه‌هاى آنان، و در آخرت دوزخ است‌] به شما نشان مى‌دهم.

Sa'aşrifu `An 'Āyātiya Al-Ladhīna Yatakabbarūna Fī Al-'Arđi Bighayri Al-Ĥaqqi Wa 'In Yarawā Kulla 'Āyatin Lā Yu'uminū Bihā Wa 'In Yarawā Sabīla Ar-Rushdi Lā Yattakhidhūhu Sabīlāan Wa 'In Yarawā Sabīla Al-Ghayyi Yattakhidhūhu Sabīlāan Dhālika Bi'annahum Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa Kānū `Anhā Ghāfilīna

به زودى كسانى را كه در روى زمين به ناحق گردنكشى و تكبر مى‌كنند از [فهم‌] آياتم بازمى‌دارم كه اگر هر آيه‌اى را ببينند، به آن ايمان نمى‌آورند و چون راه هدايت را مشاهده كنند، آن را راه و رسم زندگى نگيرند و اگر راه گمراهى را ببينند، آن را راه و روش خود گيرند؛ اين [بازداشتن از فهم آياتم‌] به سبب آن است كه آيات ما را تكذيب كردند و از آنها غافل و بى‌خبر بودند.

Wa Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa Liqā'i Al-'Ākhirati Ĥabiţat 'A`māluhum Hal Yujzawna 'Illā Mā Kānū Ya`malūna

و آنان كه آيات ما و ديدار آخرت را تكذيب كردند، اعمالشان تباه و بى‌اثر شد. آيا جز به آنچه همواره [بر طبق كفر و انحرافشان‌] انجام مى‌دادند، كيفر داده مى‌شوند؟!

Wa Attakhadha Qawmu Mūsá Min Ba`dihi Min Ĥulīyihim `Ijlāan Jasadāan Lahu Khuwārun 'Alam Yarawā 'Annahu Lā Yukallimuhum Wa Lā Yahdīhim Sabīlāan Attakhadhūhu Wa Kānū Žālimīna

و قوم موسى پس از [رفتن‌] او [به ميعادگاه پروردگار]، از زيورهاى خود مجسمه گوساله‌اى ساختند كه صداى گاو داشت! آيا نمى‌ديدند كه آن مجسمه با آنان سخن نمى‌گويد و آنان را به راهى هدايت نمى‌كند؟! [ولى با روشن بودن اين حقيقت كه مجسمه‌اى بيش نيست و هيچ كارى از دستش بر نمى‌آيد] آن را [به عنوان معبودى براى پرستش‌] گرفتند و [در صورتى كه در اين انتخاب‌] از ستمكاران بودند.

Wa Lammā Suqiţa Fī 'Aydīhim Wa Ra'awā 'Annahum Qad Đallū Qālū La'in Lam Yarĥamnā Rabbunā Wa Yaghfir Lanā Lanakūnanna Mina Al-Khāsirīna

هنگامى كه به شدت پشيمان شدند [و به باطل بودن گوساله‌پرستى آگاه گشتند] و دانستند كه قطعا گمراه شده‌اند، گفتند: اگر پروردگارمان به ما رحم نكند و ما را نيامرزد، يقينا از زيانكاران خواهيم بود.

Wa Lammā Raja`a Mūsá 'Ilá Qawmihi Ghađbāna 'Asifāan Qāla Bi'samā Khalaftumūnī Min Ba`dī 'A`ajiltum 'Amra Rabbikum Wa 'Alqá Al-'Alwāĥa Wa 'Akhadha Bira'si 'Akhīhi Yajurruhu 'Ilayhi Qāla Abna 'Umma 'Inna Al-Qawma Astađ`afūnī Wa Kādū Yaqtulūnanī Falā Tushmit Biya Al-'A`dā'a Wa Lā Taj`alnī Ma`a Al-Qawmi Až-Žālimīna

و هنگامى كه موسى [پس از آگاهى از آن پيش آمد خطرناك‌] خشمگين و بسيار اندوهناك به سوى قومش بازگشت، گفت: پس از من بد جانشينانى برايم بوديد، آيا [با پرستش گوساله‌] بر فرمان پروردگارتان [كه در تورات آمده‌] پيشى گرفتيد [و صبر نكرديد تا من بيايم و فرمان خدا را به شما ابلاغ كنم؟] و الواح را افكند و سر برادرش را گرفت [و] او را به سوى خود مى‌كشيد. [هارون‌] گفت: اى فرزند مادرم! اين گروه مرا ناتوان وزبون شمردند، و نزديك بود مرا به قتل برسانند، پس مرا با مؤاخذه كردنم دشمن شاد مكن، و [هم‌طراز] باگروه ستمكاران قرار مده.

Qāla Rabbi Aghfir Lī Wa Li'akhī Wa 'Adkhilnā Fī Raĥmatika Wa 'Anta 'Arĥamu Ar-Rāĥimīna

[موسى‌] گفت: پروردگارا! مرا و برادرم را بيامرز، و ما را در رحمتت درآور، كه تو مهربان‌ترين مهربانانى.

'Inna Al-Ladhīna Attakhadhū Al-`Ijla Sayanāluhum Ghađabun Min Rabbihim Wa Dhillatun Fī Al-Ĥayāati Ad-Dunyā Wa Kadhalika Najzī Al-Muftarīna

بى‌ترديد كسانى كه گوساله را [به پرستش‌] گرفتند، به زودى خشمى سخت از پروردگارشان، و خوارى و ذلتى در زندگى دنيا به آنان خواهد رسيد؛ و اين‌گونه دروغ بافان را كيفر مى‌دهيم.

Wa Al-Ladhīna `Amilū As-Sayyi'āti Thumma Tābū Min Ba`dihā Wa 'Āmanū 'Inna Rabbaka Min Ba`dihā Laghafūrun Raĥīmun

و آنان كه مرتكب بدى‌ها شدند، سپس بعد از آن توبه كردند، وايمان آوردند [اميدوار باشند كه‌] يقينا پروردگارت پس از آن [توبه وايمان‌] بسيار آمرزنده و مهربان است.

Wa Lammā Sakata `An Mūsá Al-Ghađabu 'Akhadha Al-'Alwāĥa Wa Fī Nuskhatihā Hudan Wa Raĥmatun Lilladhīna Hum Lirabbihim Yarhabūna

وهنگامى كه خشم موسى فرو نشست، الواح را برگرفت، و در نوشته هايش براى كسانى كه از [مخالفت بافرمان‌هاى‌] پروردگارشان مى‌ترسند، هدايت ورحمت بود.

Wa Akhtāra Mūsá Qawmahu Sab`īna Rajulāan Limīqātinā Falammā 'Akhadhat/humu Ar-Rajfatu Qāla Rabbi Law Shi'ta 'Ahlaktahum Min Qablu Wa 'Īyāya 'Atuhlikunā Bimā Fa`ala As-Sufahā'u Minnā 'In Hiya 'Illā Fitnatuka Tuđillu Bihā Man Tashā'u Wa Tahdī Man Tashā'u 'Anta Walīyunā Fāghfir Lanā Wa Arĥamnā Wa 'Anta Khayru Al-Ghāfirīna

موسى از ميان قومش هفتاد مرد را براى ميعادگاه ما بر گزيد؛ پس هنگامى كه [به سبب درخواست نابجايشان‌] آن زلزله شديد نابود كننده آنان را فرا گرفت، گفت: پروردگارا! اگر مى‌خواستى مى‌توانستى همه آنان و مرا پيش از اين هلاك كنى [اى كاش پيش از اين هلاك مى‌كردى تا بنى‌اسرائيل گمان نكنند كه مرا در اين حادثه توطئه و مكرى بوده‌] آيا ما را به خاطر گناهى كه سبك مغزانمان مرتكب شدند، هلاك مى‌كنى؟ اين [حادثه‌] چيزى جز آزمايش تو نيست، هر كه را بخواهى [به آزمايشت‌] گمراه مى‌كنى، و هر كه را بخواهى هدايت مى‌نمايى، تو سرپرست و ياور مايى، ما را بيامرز و به ما رحم كن كه تو بهترين آمرزندگانى.

Wa Aktub Lanā Fī Hadhihi Ad-Dunyā Ĥasanatan Wa Fī Al-'Ākhirati 'Innā Hudnā 'Ilayka Qāla `Adhābī 'Uşību Bihi Man 'Ashā'u Wa Raĥmatī Wasi`at Kulla Shay'in Fasa'aktubuhā Lilladhīna Yattaqūna Wa Yu'utūna Az-Zakāata Wa Al-Ladhīna Hum Bi'āyātinā Yu'uminūna

و براى ما در اين دنيا و آخرت، نيكى مقرر كن كه ما به سوى تو بازگشته‌ايم. خدا فرمود: عذابم را به هر كس بخواهم مى‌رسانم و رحمتم همه چيز را فرا گرفته است، پس به زودى آن را براى كسانى كه [از شرك، كفر، بت‌پرستى و ارتداد] مى‌پرهيزند و زكات مى‌پردازند و به آياتم ايمان مى‌آورند، مقرر و لازم مى‌دارم.

Al-Ladhīna Yattabi`ūna Ar-Rasūla An-Nabīya Al-'Ummīya Al-Ladhī Yajidūnahu Maktūbāan `Indahum Fī At-Tawrāati Wa Al-'Injīli Ya'muruhum Bil-Ma`rūfi Wa Yanhāhum `Ani Al-Munkari Wa Yuĥillu Lahumu Aţ-Ţayyibāti Wa Yuĥarrimu `Alayhimu Al-Khabā'itha Wa Yađa`u `Anhum 'Işrahum Wa Al-'Aghlāla Allatī Kānat `Alayhim Fa-Al-Ladhīna 'Āmanū Bihi Wa `Azzarūhu Wa Naşarūhu Wa Attaba`ū An-Nūra Al-Ladhī 'Unzila Ma`ahu 'Ūlā'ika Humu Al-Mufliĥūna

همان كسانى كه از اين رسول و پيامبر «ناخوانده درس» كه او را نزد خود [با همه نشانه‌ها و اوصافش‌] در تورات وانجيل نگاشته مى‌يابند، پيروى مى‌كنند؛ پيامبرى كه آنان را به كارهاى شايسته فرمان مى‌دهد، و از اعمال زشت بازمى‌دارد، و پاكيزه‌ها را بر آنان حلال مى‌نمايد، و ناپاك‌ها را بر آنان حرام مى‌كند، و بارهاى تكاليف سنگين و زنجيره‌ها [ى جهل، بى‌خبرى و بدعت را] كه بر دوش عقل وجان آنان است برمى‌دارد؛ پس كسانى كه به او ايمان آوردند و او را [در برابر دشمنان‌] حمايت كردند و ياريش دادند و از نورى كه بر او نازل شده پيروى نمودند، اينان همان رستگارانند.

Qul Yā 'Ayyuhā An-Nāsu 'Innī Rasūlu Allāhi 'Ilaykum Jamī`āan Al-Ladhī Lahu Mulku As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Lā 'Ilāha 'Illā Huwa Yuĥyī Wa Yumītu Fa'āminū Billāhi Wa Rasūlihi An-Nabīyi Al-'Ummīyi Al-Ladhī Yu'uminu Billāhi Wa Kalimātihi Wa Attabi`ūhu La`allakum Tahtadūna

بگو: اى مردم! يقينا من فرستاده خدا به سوى همه شمايم؛ خدايى كه مالكيت و فرمانروايى آسمان‌ها و زمين فقط در سيطره اوست، جز او معبودى نيست، زنده مى‌كند و مى‌ميراند، پس به خدا و رسول او پيامبر ناخوانده درس كه به خدا و تمام سخنان او ايمان دارد ايمان بياوريد، و از او پيروى كنيد تا هدايت يابيد.

Wa Min Qawmi Mūsá 'Ummatun Yahdūna Bil-Ĥaqqi Wa Bihi Ya`dilūna

و از قوم موسى گروهى هستند كه مردم را با [موازين و روش‌هاى‌] حق هدايت مى‌كنند و به درستى و راستى داورى مى‌نمايند.

Wa Qaţţa`nāhumu Athnatay `Ashrata 'Asbāţāan 'Umamāan Wa 'Awĥaynā 'Ilá Mūsá 'Idh Astasqāhu Qawmuhu 'Ani Ađrib Bi`aşāka Al-Ĥajara Fānbajasat Minhu Athnatā `Ashrata `Aynāan Qad `Alima Kullu 'Unāsin Mashrabahum Wa Žallalnā `Alayhimu Al-Ghamāma Wa 'Anzalnā `Alayhimu Al-Manna Wa As-Salwá Kulū Min Ţayyibāti Mā Razaqnākum Wa Mā Žalamūnā Wa Lakin Kānū 'Anfusahum Yažlimūna

و ما بنى‌اسرائيل را به دوازده قبيله كه هر يك امتى بودند، تقسيم كرديم، و به موسى هنگامى كه قومش از او درخواست آب كردند، وحى نموديم كه: عصايت را بر اين سنگ بزن؛ در نتيجه دوازده چشمه از آن جوشيد؛ هر گروهى چشمه ويژه به خود را شناخت؛ و ابر را بر سر آنان سايبان قرار داديم، و براى آنان من و سلوى [يعنى ترنجبين و مرغى مخصوص‌] نازل كرديم [و به آنان گفتيم:] از روزى‌هاى پاكيزه‌اى كه به شما داديم، بخوريد. و [آنان با سرپيچى از فرمان‌هاى ما] بر ما ستم نكردند، ولى همواره بر خود ستمى مى‌ورزيدند.

Wa 'Idh Qīla Lahumu Askunū Hadhihi Al-Qaryata Wa Kulū Minhā Ĥaythu Shi'tum Wa Qūlū Ĥiţţatun Wa Adkhulū Al-Bāba Sujjadāan Naghfir Lakum Khaţī'ātikum Sanazīdu Al-Muĥsinīna

و [ياد كنيد] هنگامى را كه به بنى‌اسرائيل گفته شد: در اين شهر [بيت المقدس‌] سكونت گزينيد، و از هر جا كه خواستيد [ازميوه و محصولاتش‌] بخوريد، و بگوييد: [خدايا! خواسته ما] ريزش گناهان است. و از دروازه [شهر يا در معبد] فروتنانه و سجده‌كنان درآييد، تا گناهانتان را بيامرزم [و] به زودى [پاداش‌] نيكوكاران را بيفزايم.

Fabaddala Al-Ladhīna Žalamū Minhum Qawlāan Ghayra Al-Ladhī Qīla Lahum Fa'arsalnā `Alayhim Rijzāan Mina As-Samā'i Bimā Kānū Yažlimūna

پس ستمكاران از آنان، سخنى را كه [بيرون دروازه شهر] به آنان گفته شده بود [پس از ورود به شهر] به سخنى ديگر تبديل كردند، [به جاى درخواست ريزش گناهان درخواست امور مادى نمودند] نهايتا به كيفر ستمى كه همواره مرتكب مى‌شدند، عذابى از آسمان بر آنان فرستاديم.

Wa As'alhum `Ani Al-Qaryati Allatī Kānat Ĥāđirata Al-Baĥri 'Idh Ya`dūna Fī As-Sabti 'Idh Ta'tīhim Ĥītānuhum Yawma Sabtihim Shurra`āan Wa Yawma Lā Yasbitūna Lā Ta'tīhim Kadhālika Nablūhum Bimā Kānū Yafsuqūna

از آنان سرگذشت شهرى را كه در ساحل دريا بود بپرس، هنگامى كه [اهلش‌] در [روز تعطيلى‌] شنبه [از حكم خدا] تجاوز مى‌كردند؛ به اين صورت كه روز [تعطيلى‌] شنبه ماهى‌هايشان [به اراده خدا از اعماق آب به سوى ساحل مى‌آمدند و] به روى آب آشكار مى‌شدند و غير شنبه‌ها نمى‌آمدند [وآنان بر خلاف حكم خدا در تعطيلى شنبه به صيد مى‌پرداختند؛] اين گونه آنان را در برابر نافرمانى و فسقى كه همواره داشتند، آزمايش مى‌كرديم.

Wa 'Idh Qālat 'Ummatun Minhum Lima Ta`ižūna Qawmāan Al-Lahu Muhlikuhum 'Aw Mu`adhdhibuhum `Adhābāan Shadīdāan Qālū Ma`dhiratan 'Ilá Rabbikum Wa La`allahum Yattaqūna

و گروهى از بنى‌اسرائيل [كه در برابر بد كارى‌هاى ديگران ساكت بودند، به پند دهندگان خيرخواه و دلسوز] گفتند: چرا گروهى را كه خداهلاك كننده آنان يا عذاب كننده آنان به عذابى سخت است، پند مى‌دهيد؟ [پند دادن شما كارى نابجاست.] گفتند: براى اينكه در پيشگاه پروردگارمان [نسبت به رفع مسؤوليت خود] حجت و عذر داشته باشيم و شايد آنان [از گناهانشان‌] بپرهيزند.

Falammā Nasū Mā Dhukkirū Bihi 'Anjaynā Al-Ladhīna Yanhawna `Ani As-Sū'i Wa 'Akhadhnā Al-Ladhīna Žalamū Bi`adhābin Ba'īsin Bimā Kānū Yafsuqūna

پس چون پندى را كه به آنان داده شد، فراموش كردند [در لحظه نزول عذاب‌] پند دهندگانى كه مردم را از بدى‌ها بازمى‌داشتند، نجات داديم و آنان را كه ستم كردند به كيفر آنكه همواره نافرمانى مى‌كردند، به عذابى سخت گرفتيم.

Falammā `Atawā `An Mā Nuhū `Anhu Qulnā Lahum Kūnū Qiradatan Khāsi'īna

و هنگامى كه از آنچه نهى شدند سركشى كردند، به آنان گفتيم: به شكل بوزينگانى رانده شده درآييد!

Wa 'Idh Ta'adhdhana Rabbuka Layab`athanna `Alayhim 'Ilá Yawmi Al-Qiyāmati Man Yasūmuhum Sū'a Al-`Adhābi 'Inna Rabbaka Lasarī`u Al-`Iqābi Wa 'Innahu Laghafūrun Raĥīmun

و [ياد كنيد] هنگامى را كه پروردگارت اعلام كرد كه: بى‌ترديد تا روز قيامت كسانى را بر ضد يهوديان [متجاوز و سركش‌] برانگيزد و مسلط كند كه همواره عذابى سخت به آنان بچشاند؛ مسلما پروردگارت زود كيفر و يقينا [نسبت به تائبان‌] بسيار آمرزنده و مهربان است.

Wa Qaţţa`nāhum Fī Al-'Arđi 'Umamāan Minhumu Aş-Şāliĥūna Wa Minhum Dūna Dhālika Wa Balawnāhum Bil-Ĥasanāti Wa As-Sayyi'āti La`allahum Yarji`ūna

و آنان را در زمين [به صورت‌] گروه گروه پراكنده كرديم، گروهى از آنان مردمى شايسته و گروهى از آنان غير شايسته‌اند، و آنان را با خوشى‌ها و سختى‌ها آزموديم، باشد كه [غير شايسته‌ها به صلاح، درستى، صواب و راستى‌] بازگردند.

Fakhalafa Min Ba`dihim Khalfun Warithū Al-Kitāba Ya'khudhūna `Arađa Hādhā Al-'Adná Wa Yaqūlūna Sayughfaru Lanā Wa 'In Ya'tihim `Arađun Mithluhu Ya'khudhūhu 'Alam Yu'ukhadh `Alayhim Mīthāqu Al-Kitābi 'An Lā Yaqūlū `Alá Allāhi 'Illā Al-Ĥaqqa Wa Darasū Mā Fīhi Wa Ad-Dāru Al-'Ākhiratu Khayrun Lilladhīna Yattaqūna 'Afalā Ta`qilūna

پس بعد از آنان جانشينانى [ناشايسته وگناهكار] كه كتاب [تورات‌] را به ارث بردند به جاى ايشان قرار گرفتند، [آنان‌] متاع پست و از دست رفتنى اين دنيا [ى زودگذر] را [از هر راه نامشروعى‌] به چنگ مى‌زنند و [به ناحق‌] مى‌گويند: به زودى آمرزيده خواهيم شد. و [به سبب دنياگرايى وغفلت از حقايق‌] اگر متاع نامشروعى ديگر همانند متاع اول به آنان برسد [باز هم‌] آن را به چنگ مى‌زنند؛ آيا از آنان در كتاب [تورات‌] در حالى كه آنچه را در آن است مكرر خوانده و فهميده‌اند، پيمان [محكم و استوار] گرفته نشده است كه نسبت به خدا جز حق نگويند؟! [پس چرا آمرزشى كه بدون توبه از حرام‌خوارى و زشت‌كارى به آنان تعلق نمى‌گيرد به خدا نسبت مى‌دهند؟] و سراى آخرت براى كسانى كه [همواره از مال نامشروع و نسبت ناروا] مى‌پرهيزند، بهتر است؛ آيا نمى‌انديشيد؟

Wa Al-Ladhīna Yumassikūna Bil-Kitābi Wa 'Aqāmū Aş-Şalāata 'Innā Lā Nuđī`u 'Ajra Al-Muşliĥīna

و آنان كه به كتاب [آسمانى‌] چنگ مى‌زنند [و عملا به آياتش پاى بندند] و نماز را بر پا داشته‌اند [داراى پاداشند] يقينا ما پاداش اصلاح گران را ضايع نمى‌كنيم.

Wa 'Idh Nataqnā Al-Jabala Fawqahum Ka'annahu Žullatun Wa Žannū 'Annahu Wāqi`un Bihim Khudhū Mā 'Ātaynākum Biqūwatin Wa Adhkurū Mā Fīhi La`allakum Tattaqūna

و [ياد كنيد] هنگامى [را] كه كوه [طور] را بركنديم، [و] چنان كه گويى سايبانى است بالاى سرشان قرار داديم و [ولى به سبب ضعف ايمان‌] پنداشتند كه بر سرشان سقوط مى‌كند. [به آنان گفتيم:] آنچه [از كتاب، شريعت و احكام‌] به شما داده‌ايم با قدرت [ى تمام و عزمى استوار] بگيريد، و آنچه [از معارف و حقايق‌] در آن است متذكر شويد [و فرا گيريد و همواره به خاطر داشته باشيد] تا [با عمل به آن‌] پرهيزكار شويد.

Wa 'Idh 'Akhadha Rabbuka Min Banī 'Ādama Min Žuhūrihim Dhurrīyatahum Wa 'Ash/hadahum `Alá 'Anfusihim 'Alastu Birabbikum Qālū Balá Shahidnā 'An Taqūlū Yawma Al-Qiyāmati 'Innā Kunnā `An Hādhā Ghāfilīna

و [ياد كنيد] هنگامى را كه پروردگارت از صلب بنى‌آدم نسلشان را پديد آورد، و آنان را [در ارتباط با پروردگاريش‌] بر خودشان گواه گرفت [و فرمود:] آيا من پروردگار شما نيستم؟ [انسان‌ها با توجه به وابستگى وجودشان و وجود همه موجودات به پروردگارى و ربوبيت حق‌] گفتند: آرى، گواهى داديم. [پس اقرار به پروردگارى خود را در اين دنيا از شما گرفتيم‌] تا روز قيامت نگوييد: ما از اين [حقيقت آشكار و روشن‌] بى‌خبر بوديم.

'Aw Taqūlū 'Innamā 'Ashraka 'Ābā'uunā Min Qablu Wa Kunnā Dhurrīyatan Min Ba`dihim 'Afatuhlikunā Bimā Fa`ala Al-Mubţilūna

يا نگوييد: پدرانمان پيش از ما مشرك بودند، و ما فرزندانى پس از آنان بوديم [و راهى جز تقليد از آنان نداشتيم‌] آيا ما را به خاطر آنچه باطل‌گرايان انجام دادند، هلاك مى‌كنى؟

Wa Kadhalika Nufaşşilu Al-'Āyāti Wa La`allahum Yarji`ūna

و اين گونه آيات را [مستدل و منطقى‌] تفصيل و توضيح مى‌دهيم [تا تدبر كنند] و براى اينكه [از شرك به توحيد] بازگردند.

Wa 'Atlu `Alayhim Naba'a Al-Ladhī 'Ātaynāhu 'Āyātinā Fānsalakha Minhā Fa'atba`ahu Ash-Shayţānu Fakāna Mina Al-Ghāwīna

و سرگذشت كسى كه آيات خود را به او عطا كرديم و او عملا از آنان جدا شد، براى آنان بخوان؛ پس شيطان او را دنبال كرد [تا به دامش انداخت‌] و در نتيجه از گمراهان شد.

Wa Law Shi'nā Larafa`nāhu Bihā Wa Lakinnahu 'Akhlada 'Ilá Al-'Arđi Wa Attaba`a Hawāhu Famathaluhu Kamathali Al-Kalbi 'In Taĥmil `Alayhi Yalhath 'Aw Tatruk/hu Yalhath Dhālika Mathalu Al-Qawmi Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Fāqşuşi Al-Qaşaşa La`allahum Yatafakkarūna

و اگر مى‌خواستيم [درجات و مقاماتش را] به وسيله آن آيات بالا مى‌برديم، ولى او به امور ناچيز مادى و لذت‌هاى زودگذر دنيايى تمايل پيدا كرد واز هواى نفسش پيروى نمود؛ پس داستانش چون داستان سگ است [كه‌] اگر به او هجوم برى، زبان از كام بيرون مى‌آورد، واگر به حال خودش واگذارى [باز هم‌] زبان از كام بيرون مى‌آورد. اين داستان گروهى است كه آيات ما را تكذيب كردند؛ پس اين داستان را [براى مردم‌] حكايت كن، شايد [نسبت به امور خويش‌] بينديشند.

Sā'a Mathalāan Al-Qawmu Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Wa 'Anfusahum Kānū Yažlimūna

بد است داستان گروهى كه آيات ما را تكذيب كردند وهمواره به خود ستم روا مى‌داشتند.

Man Yahdi Allāhu Fahuwa Al-Muhtadī Wa Man Yuđlil Fa'ūlā'ika Humu Al-Khāsirūna

هر كه را خدا هدايت كند، پس او راه يافته واقعى است، و كسانى را كه [به سبب عناد و لجاجتشان‌] گمراه نمايد، پس اينان همان زيانكارانند.

Wa Laqad Dhara'nā Lijahannama Kathīrāan Mina Al-Jinni Wa Al-'Insi Lahum Qulūbun Lā Yafqahūna Bihā Wa Lahum 'A`yunun Lā Yubşirūna Bihā Wa Lahum 'Ādhānun Lā Yasma`ūna Bihā 'Ūlā'ika Kāl'an`āmi Bal Hum 'Ađallu 'Ūlā'ika Humu Al-Ghāfilūna

و مسلما بسيارى از جنيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‌ايم [زيرا] آنان را دل‌هايى است كه به وسيله آن [معارف الهى را] در نمى‌يابند، و چشمانى است كه توسط آن [حقايق و نشانه‌هاى حق را] نمى‌بينند، و گوش‌هايى است كه به وسيله آن [سخن خدا و پيامبران را] نمى‌شنوند، آنان مانند چهارپايانند بلكه گمراه‌ترند؛ اينانند كه بى‌خبر و غافل [ازمعارف و آيات خداى‌] اند.

Wa Lillāh Al-'Asmā'u Al-Ĥusná Fād`ūhu Bihā Wa Dharū Al-Ladhīna Yulĥidūna Fī 'Asmā'ihi Sayujzawna Mā Kānū Ya`malūna

و نيكوترين نام‌ها [به لحاظ معانى‌] ويژه خداست، پس او را با آن نام‌ها بخوانيد؛ و آنان كه در نام‌هاى خدا به انحراف مى‌گرايند [و او را با نام‌هايى كه نشان دهنده كاستى و نقص است، مى‌خوانند] رها كنيد؛ آنان به زودى به همان اعمالى كه همواره انجام مى‌دادند، جزا داده مى‌شوند.

Wa Mimman Khalaqnā 'Ummatun Yahdūna Bil-Ĥaqqi Wa Bihi Ya`dilūna

و از ميان كسانى كه آفريده‌ايم [يعنى جنيان وآدميان‌] گروهى [هستند كه هم‌نوعان خود را] به حق هدايت مى‌كنند و به درستى و راستى داورى مى‌نمايند.

Wa Al-Ladhīna Kadhdhabū Bi'āyātinā Sanastadrijuhum Min Ĥaythu Lā Ya`lamūna

و كسانى كه آيات ما را تكذيب كردند، به تدريج ازجايى كه نمى‌دانند [به ورطه سقوط و هلاكت مى‌كشانيم تا عاقبت به عذاب دنيا و آخرت دچار شوند.]

Wa 'Umlī Lahum 'Inna Kaydī Matīnun

و به آنان مهلت مى‌دهيم؛ [زيرا از سيطره قدرت ما بيرون رفتنى نيستند] يقينا تدبير ونقشه من استوار است.

'Awalam Yatafakkarū Mā Bişāĥibihim Min Jinnatin 'In Huwa 'Illā Nadhīrun Mubīnun

آيا انديشه نكردند كه در همنشين آنان [يعنى پيامبر اسلام‌] هيچ نوع جنونى نيست؛ او فقط بيم دهنده‌اى آشكار [نسبت به سرانجام شوم بدكاران‌] است.

'Awalam Yanžurū Fī Malakūti As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Wa Mā Khalaqa Allāhu Min Shay'in Wa 'An `Asá 'An Yakūna Qadi Aqtaraba 'Ajaluhum Fabi'ayyi Ĥadīthin Ba`dahu Yu'uminūna

آيا در [فرمانروايى و] مالكيت [و ربوبيت‌] بر آسمان‌ها و زمين و هر چيزى كه خدا آفريده و اينكه شايد پايان عمرشان نزديك شده باشد با تأمل ننگريسته‌اند؟ [و اگر به قرآن مجيد، اين كتاب هدايتگر ايمان نياورند] پس بعد ازآن به كدام سخن ايمان مى‌آورند؟!

Man Yuđlili Allāhu Falā Hādiya Lahu Wa Yadharuhum Fī Ţughyānihim Ya`mahūna

براى كسانى كه خدا [به سبب لجاجت و عنادشان‌] گمراهشان كند، هدايت كننده‌اى نيست؛ و آنان را در سركشى و تجاوزشان وا مى‌گذارد تا در [گمراهى‌شان‌] سرگردان و حيران بمانند.

Yas'alūnaka `Ani As-Sā`ati 'Ayyāna Mursāhā Qul 'Innamā `Ilmuhā `Inda Rabbī Lā Yujallīhā Liwaqtihā 'Illā Huwa Thaqulat Fī As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Lā Ta'tīkum 'Illā Baghtatan Yas'alūnaka Ka'annaka Ĥafīyun `Anhā Qul 'Innamā `Ilmuhā `Inda Allāhi Wa Lakinna 'Akthara An-Nāsi Lā Ya`lamūna

همواره درباره قيامت از تو مى‌پرسند كه وقوع آن چه وقت است؟ بگو: دانش آن فقط نزد پروردگار من است، غير او آن را در وقت معينش آشكار نمى‌كند؛ [تحمل اين حادثه عظيم و هولناك،] بر آسمان‌ها و زمين سنگين و دشوار است، جز به طور ناگهانى بر شما نمى‌آيد. آن گونه از تو مى‌پرسند كه گويا تو از وقت وقوعش به شدت كنجكاوى كرده‌اى [و كاملا از آن آگاهى‌]، بگو: دانش آن فقط نزد خداست، ولى بيشتر مردم نمى‌دانند [كه اين دانش، مخصوص به خدا و فقط در اختيار اوست.]

Qul Lā 'Amliku Linafsī Naf`āan Wa Lā Đarrāan 'Illā Mā Shā'a Allāhu Wa Law Kuntu 'A`lamu Al-Ghayba Lāstakthartu Mina Al-Khayri Wa Mā Massaniya As-Sū'u 'In 'Anā 'Illā Nadhīrun Wa Bashīrun Liqawmin Yu'uminūna

بگو: من قدرت [جلب‌] سودى و [دفع‌] زيانى را از خود ندارم جز آنچه خدا خواهد، و [غيب هم نمى‌دانم‌] اگر غيب مى‌دانستم، يقينا براى خود ازهر خيرى فراوان و بسيار فراهم مى‌كردم وهيچ گزند وآسيبى به من نمى‌رسيد؛ من فقط براى گروهى كه ايمان مى‌آورند، بيم دهنده و مژده رسانم.

Huwa Al-Ladhī Khalaqakum Min Nafsin Wāĥidatin Wa Ja`ala Minhā Zawjahā Liyaskuna 'Ilayhā Falammā Taghashshāhā Ĥamalat Ĥamlāan Khafīfāan Famarrat Bihi Falammā 'Athqalat Da`awā Al-Laha Rabbahumā La'in 'Ātaytanā Şāliĥāan Lanakūnanna Mina Ash-Shākirīna

او كسى است كه شما را از يك تن آفريد، و همسرش را از او پديد آورد تا در كنارش آرامش يابد؛ پس هنگامى كه مرد با زن آميزش نمود، زن به حملى سبك حامله شد، پس با آن حمل سبك، زندگى را ادامه داد؛ پس چون سنگين بار شد، زن و شوهر پروردگارشان را خواندند كه: اگر به ما فرزندى تندرست و سالم عطا كنى، مسلما از سپاس‌گزاران خواهيم بود.

Falammā 'Ātāhumā Şāliĥāan Ja`alā Lahu Shurakā'a Fīmā 'Ātāhumā Fata`ālá Allāhu `Ammā Yushrikūna

پس چون به آن دو فرزندى تندرست و سالم داد [غير از خدا را در اعطاى اين نعمت مؤثر دانستند، از اين جهت‌] براى خدا در كنار نعمتى كه به آنان عطا كرده بود، شريكان وهمتايانى قرار دادند!! پس خدا برتر و والاتر از آن است كه برايش شريكان و همتايان قرار دهند.

'Ayushrikūna Mā Lā Yakhluqu Shay'āan Wa Hum Yukhlaqūna

آيا موجوداتى را شريك او قرار مى‌دهند كه قدرت ندارند كمترين چيزى را بيافرينند و خودشان آفريده مى‌شوند؟!

Wa Lā Yastaţī`ūna Lahum Naşrāan Wa Lā 'Anfusahum Yanşurūna

و [اين شريكانى كه براى خدا قرار مى‌دهند] نه مى‌توانند پرستش كنندگان خود را يارى دهند، ونه قدرت دارند خودشان را يارى كنند.

Wa 'In Tad`ūhum 'Ilá Al-Hudá Lā Yattabi`ūkum Sawā'un `Alaykum 'Ada`awtumūhum 'Am 'Antum Şāmitūna

و اگر آن شريكان را به سوى هدايت بخوانيد، از شما پيروى نمى‌كنند، براى شما يكسان است كه آنان را بخوانيد يا خاموش باشيد [در هر صورت چيزى از آنان نصيب شما نمى‌شود.]

'Inna Al-Ladhīna Tad`ūna Min Dūni Allāhi `Ibādun 'Amthālukum Fād`ūhum Falyastajībū Lakum 'In Kuntum Şādiqīna

يقينا كسانى را كه به جاى خدا مى‌پرستيد بندگان و مملوكانى ناتوان چون شما هستند؛ پس اگر راستگوييد [كه مى‌توانند در زندگى شما مؤثر باشند] آنان را [در گرفتارى‌ها و نيازمندى‌هاى خود] بخوانيد پس [هنگامى كه بخوانيد] بايد شما را اجابت كنند [ولى خود مى‌دانيد كه در هيچ موردى جواب شما را نمى‌دهند.]

Alahum 'Arjulun Yamshūna Bihā 'Am Lahum 'Aydin Yabţishūna Bihā 'Am Lahum 'A`yunun Yubşirūna Bihā 'Am Lahum 'Ādhānun Yasma`ūna Bihā Quli 'Ad`ū Shurakā'akum Thumma Kīdūni Falā Tunžirūni

آيا آنها پاهايى دارند كه با آن راه روند، يا دست‌هايى دارند كه با آن بگيرند، يا چشم‌هايى دارند كه با آن بينند، يا گوش‌هايى دارند كه با آن بشنوند؟! بگو: شريكان خود را [به كمك خويش‌] بخوانيد، سپس [بر ضد من هر توطئه و] نيرنگى [داريد] به كار گيريد و [براى نابودى من لحظه‌اى مرا] مهلت ندهيد [تا براى شما ثابت شود كه هيچ كارى در هيچ زمينه‌اى از غير خدا بر نمى‌آيد.]

'Inna Walīyiya Allāhu Al-Ladhī Nazzala Al-Kitāba Wa Huwa Yatawallá Aş-Şāliĥīna

يقينا سرپرست و يار من خدايى است كه قرآن را نازل كرده و او همواره شايستگان را سرپرستى و يارى مى‌كند.

Wa Al-Ladhīna Tad`ūna Min Dūnihi Lā Yastaţī`ūna Naşrakum Wa Lā 'Anfusahum Yanşurūna

و كسانى را كه به جاى خدا مى‌خوانيد، نه مى‌توانند شما را يارى دهند و نه خود را يارى رسانند.

Wa 'In Tad`ūhum 'Ilá Al-Hudá Lā Yasma`ū Wa Tarāhum Yanžurūna 'Ilayka Wa Hum Lā Yubşirūna

و اگر آنان را به سوى هدايت دعوت كنيد، نمى‌شنوند و آنان را مى‌بينى كه به سوى تو مى‌نگرند در حالى كه نمى‌بينند.

Khudhi Al-`Afwa Wa 'Mur Bil-`Urfi Wa 'A`riđ `Ani Al-Jāhilīna

عفو و گذشت را پيشه كن، و به كار پسنديده فرمان ده، و از نادانان روى بگردان.

Wa 'Immā Yanzaghannaka Mina Ash-Shayţāni Nazghun Fāsta`idh Billāhi 'Innahu Samī`un `Alīmun

و اگر [وسوسه‌اى از سوى‌] شيطان، تو را [به خشم بر مردم و ترك مهربانى و ملاطفت‌] تحريك كند، به خدا پناه جوى؛ زيرا خدا شنوا و داناست.

'Inna Al-Ladhīna Attaqawā 'Idhā Massahum Ţā'ifun Mina Ash-Shayţāni Tadhakkarū Fa'idhā Hum Mubşirūna

مسلما كسانى كه [نسبت به گناهان، معاصى و آلودگى‌هاى ظاهرى وباطنى‌] تقوا ورزيده‌اند، هرگاه وسوسه‌هايى از سوى شيطان به آنان رسد [خدا و قيامت را] ياد كنند، پس بى‌درنگ بينا شوند [و از دام وسوسه‌هايش نجات يابند.]

Wa 'Ikhwānuhum Yamuddūnahum Fī Al-Ghayyi Thumma Lā Yuqşirūna

و برادران بى‌تقوايان [كه شياطين هستند] همواره آنان را به عمق گمراهى مى‌كشانند؛ سپس [در به گمراهى كشيدنشان‌] كوتاهى نمى‌ورزند.

Wa 'Idhā Lam Ta'tihim Bi'āyatin Qālū Lawlā Ajtabaytahā Qul 'Innamā 'Attabi`u Mā Yūĥá 'Ilayya Min Rabbī Hādhā Başā'iru Min Rabbikum Wa Hudan Wa Raĥmatun Liqawmin Yu'uminūna

و هرگاه براى مخالفان [به سبب تأخير وحى‌] آيه‌اى نياورى [بر پايه گمان پوچ و باطلشان كه قرآن را از پيش خود مى‌آورى‌] مى‌گويند: چرا آيه‌اى از نزد خود انتخاب نكردى [تا براى ما بياورى‌]؟ بگو: من فقط از آنچه كه از سوى پروردگارم به من وحى مى‌شود، پيروى مى‌كنم. اين قرآن دلايلى روشن از سوى پروردگار شماست و براى گروهى كه ايمان مى‌آورند، سراسر هدايت و رحمت است.

Wa 'Idhā Quri'a Al-Qur'ānu Fāstami`ū Lahu Wa 'Anşitū La`allakum Turĥamūna

و هنگامى كه قرآن خوانده شود، به آن گوش فرا دهيد و سكوت كنيد تا مشمول رحمت شويد.

Wa Adhkur Rabbaka Fī Nafsika Tađarru`āan Wa Khīfatan Wa Dūna Al-Jahri Mina Al-Qawli Bil-Ghudūwi Wa Al-'Āşāli Wa Lā Takun Mina Al-Ghāfilīna

و پروردگارت را در دل خود بامدادان و شامگاهان از روى فروتنى و زارى و بيم و ترس به صدايى آرام وآهسته ياد كن و [نسبت به ذكر خدا] از بى‌خبران مباش.

'Inna Al-Ladhīna `Inda Rabbika Lā Yastakbirūna `An `Ibādatihi Wa Yusabbiĥūnahu Wa Lahu Yasjudūna

يقينا مقربان و نزديكان خدا هيچ‌گاه از عبادت و بندگى‌اش تكبر نمى‌ورزند، وهمواره او را تسبيح مى‌گويند، و پيوسته براى او سجده مى‌كنند.