بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٱقۡتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمۡ وَ هُمۡ فِي غَفۡلَةٖ مُّعۡرِضُونَ

بنام خداى رحمان رحيم؛ براى مردم حسابشان نزديك شد ولى آنها در غفلت هستند و روگردان.

مَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّن رَّبِّهِم مُّحۡدَثٍ إِلَّا ٱسۡتَمَعُوهُ وَ هُمۡ يَلۡعَبُونَ

هيچ خبر تازه‌اى از خدا براى آنها نمى‌آيد مگر اينكه در حال بازى مى‌شنوند.

لَاهِيَةٗ قُلُوبُهُمۡ وَ أَسَرُّواْ ٱلنَّجۡوَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ هَلۡ هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ أَفَتَأۡتُونَ ٱلسِّحۡرَ وَ أَنتُمۡ تُبۡصِرُونَ

و در حالى كه قلوبشان به دنيا مشغول است، ظالمان راز را پنهان كردند كه آيا اين جز يك بشر است؟، آيا با آنكه مى‌بينيد به جادو روى مى‌آوريد؟

قَالَ رَبِّي يَعۡلَمُ ٱلۡقَوۡلَ فِي ٱلسَّمَآءِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

پيغمبر گفت: پروردگار من همه سخنى را كه در آسمان و زمين هست مى‌داند و او شنوا و داناست.

بَلۡ قَالُوٓاْ أَضۡغَٰثُ أَحۡلَٰمِۢ بَلِ ٱفۡتَرَىٰهُ بَلۡ هُوَ شَاعِرٞ فَلۡيَأۡتِنَا بِ‍َٔايَةٖ كَمَآ أُرۡسِلَ ٱلۡأَوَّلُونَ

بلكه گفتند: سخنان او خوابهاى پريشان است و بلكه به خدا افتراء بسته و بلكه او خيالباف است براى ما معجزه‌اى بياورد چنان كه پيشينيان فرستاده شدند.

مَآ ءَامَنَتۡ قَبۡلَهُم مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَآ أَفَهُمۡ يُؤۡمِنُونَ

مردمانى كه پيش از آنها بودند و هلاكشان كرديم ايمان نياوردند آيا آنها ايمان مى‌آورند؟

وَ مَآ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِمۡ فَسۡ‍َٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

پيش از تو نفرستاديم مگر مردانى كه به آنها وحى مى‌كرديم، اگر نمى‌دانيد از اهل كتاب بپرسيد.

وَ مَا جَعَلۡنَٰهُمۡ جَسَدٗا لَّا يَأۡكُلُونَ ٱلطَّعَامَ وَ مَا كَانُواْ خَٰلِدِينَ

ما آنها را جسدى نكرديم كه طعام نخورند و اهل خلود در دنيا نبودند.

ثُمَّ صَدَقۡنَٰهُمُ ٱلۡوَعۡدَ فَأَنجَيۡنَٰهُمۡ وَ مَن نَّشَآءُ وَ أَهۡلَكۡنَا ٱلۡمُسۡرِفِينَ

سپس وعده خود را بر آنها راست كرديم و آنها و مؤمنان را نجات داديم و اهل اسراف را هلاك كرديم.

لَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكُمۡ كِتَٰبٗا فِيهِ ذِكۡرُكُمۡ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

به شما كتابى نازل كرديم كه تذكر شما در آنست آيا تعقل نمى‌كنيد؟

وَ كَمۡ قَصَمۡنَا مِن قَرۡيَةٖ كَانَتۡ ظَالِمَةٗ وَ أَنشَأۡنَا بَعۡدَهَا قَوۡمًا ءَاخَرِينَ

چه قدر شهرى كه ظالم بود، هلاكشان كرديم و پس از آنها قوم ديگرى به وجود آورديم.

فَلَمَّآ أَحَسُّواْ بَأۡسَنَآ إِذَا هُم مِّنۡهَا يَرۡكُضُونَ

چون عذاب ما را احساس كردند، آن وقت از آن شهر مى‌گريختند.

لَا تَرۡكُضُواْ وَ ٱرۡجِعُوٓاْ إِلَىٰ مَآ أُتۡرِفۡتُمۡ فِيهِ وَ مَسَٰكِنِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡ‍َٔلُونَ

فرار نكنيد، برگرديد به طرف نعمتى كه در آن وسعت يافته بوديد و به طرف خانه‌هايتان، شايد فقراء از شما سؤال كنند.

قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ

گفتند: اى واى بر ما، ما ستمكاران شديم.

فَمَا زَالَت تِّلۡكَ دَعۡوَىٰهُمۡ حَتَّىٰ جَعَلۡنَٰهُمۡ حَصِيدًا خَٰمِدِينَ

پيوسته گفتارشان يا ويلنا بود كه درو شده و خاموششان كرديم.

وَ مَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَ ٱلۡأَرۡضَ وَ مَا بَيۡنَهُمَا لَٰعِبِينَ

آسمان و زمين و آنچه را كه ميان آنهاست بازيكنان و عبث نيافريده‌ايم.

لَوۡ أَرَدۡنَآ أَن نَّتَّخِذَ لَهۡوٗا لَّٱتَّخَذۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّآ إِن كُنَّا فَٰعِلِينَ

اگر مى‌خواستيم مشغوليتى بگيريم از جانب ذات خود مى‌گرفتيم، اگر چنان مى‌خواستيم.

بَلۡ نَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ عَلَى ٱلۡبَٰطِلِ فَيَدۡمَغُهُۥ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٞ وَ لَكُمُ ٱلۡوَيۡلُ مِمَّا تَصِفُونَ

بلكه حق را بر باطل مى‌اندازيم، مغز باطل را مى‌كشند ناگاه مى‌بينى كه باطل پوچ است واى بر شما از آنچه وصف مى‌كنيد.

وَ لَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ مَنۡ عِندَهُۥ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَ لَا يَسۡتَحۡسِرُونَ

مال خداست هر كه در آسمان و زمين است، كسانى كه نزد خدا هستند از عبادت او تكبر نمى‌كنند و خسته نمى‌شوند.

يُسَبِّحُونَ ٱلَّيۡلَ وَ ٱلنَّهَارَ لَا يَفۡتُرُونَ

شب و روز تسبيح مى‌گويند و سست نمى‌شوند.

أَمِ ٱتَّخَذُوٓاْ ءَالِهَةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ هُمۡ يُنشِرُونَ

يا از زمين خدايانى گرفته‌اند كه آنها مردم را زنده مى‌كنند؟

لَوۡ كَانَ فِيهِمَآ ءَالِهَةٌ إِلَّا ٱللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ رَبِّ ٱلۡعَرۡشِ عَمَّا يَصِفُونَ

اگر در آسمانها و زمين خدايانى جز خدا بودند حتما آن دو فاسد مى‌شدند، منزه است پروردگار عرش از آنچه توصيف مى‌كنند.

لَا يُسۡ‍َٔلُ عَمَّا يَفۡعَلُ وَ هُمۡ يُسۡ‍َٔلُونَ

از آنچه مى‌كند مسئول نيست ولى آنها مسئول مى‌باشند.

أَمِ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ هَٰذَا ذِكۡرُ مَن مَّعِيَ وَ ذِكۡرُ مَن قَبۡلِي بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ ٱلۡحَقَّ فَهُم مُّعۡرِضُونَ

يا جز خدا، خدايانى گرفته‌اند، بگو: دليلتان را بياوريد، اين توحيد وحى امت من و وحى امت پيش از من است، بلكه اكثرشان حق را نمى‌دانند و روگردانند.

وَ مَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ

پيش از تو هيچ رسولى نفرستاديم مگر اينكه به او وحى مى‌كرديم كه جز من معبودى نيست مرا بندگى كنيد.

وَ قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَلَدٗا سُبۡحَٰنَهُۥ بَلۡ عِبَادٞ مُّكۡرَمُونَ

گفتند: خداى رحمن براى خود فرزندى گرفته است خدا از اين امر منزه است بلكه آنها بندگان بزرگوارى هستند.

لَا يَسۡبِقُونَهُۥ بِٱلۡقَوۡلِ وَ هُم بِأَمۡرِهِۦ يَعۡمَلُونَ

كه در سخن به خدا سبقت نمى‌كنند و بدستور خدا عمل مى‌كنند.

يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَ مَا خَلۡفَهُمۡ وَ لَا يَشۡفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ٱرۡتَضَىٰ وَ هُم مِّنۡ خَشۡيَتِهِۦ مُشۡفِقُونَ

خدا اعمال حاضر و گذشته آنها را مى‌داند، شفاعت نمى‌كنند مگر به آنكه خدا از او راضى است و آنها از مهابت خدا مى‌ترسند.

وَ مَن يَقُلۡ مِنۡهُمۡ إِنِّيٓ إِلَٰهٞ مِّن دُونِهِۦ فَذَٰلِكَ نَجۡزِيهِ جَهَنَّمَ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ

هر كه از آنها بگويد: من معبودم، جهنم را به او سزا مى‌دهيم كه همه ظالمان را را كيفر، چنان است.

أَ وَ لَمۡ يَرَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ كَانَتَا رَتۡقٗا فَفَتَقۡنَٰهُمَا وَ جَعَلۡنَا مِنَ ٱلۡمَآءِ كُلَّ شَيۡءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤۡمِنُونَ

آيا كافران ندانسته‌اند كه آسمانها و زمين بسته و فشرده بود، ما آنها را شكافتيم و باز كرديم؟ و هر چيز زنده را از آب قرار داديم آيا پس ايمان نمى‌آورند؟

وَ جَعَلۡنَا فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمۡ وَ جَعَلۡنَا فِيهَا فِجَاجٗا سُبُلٗا لَّعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ

در زمين كوه‌هاى راسخ قرار داديم و در آن راه‌هاى وسيع گذاشتيم تا در راه رفتن در آن هدايت شوند.

وَ جَعَلۡنَا ٱلسَّمَآءَ سَقۡفٗا مَّحۡفُوظٗا وَ هُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِهَا مُعۡرِضُونَ

آسمان را سقف محفوظى قرار داديم ولى آنها از نشانه‌هاى آن رو گردانند.

وَ هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلَّيۡلَ وَ ٱلنَّهَارَ وَ ٱلشَّمۡسَ وَ ٱلۡقَمَرَ كُلّٞ فِي فَلَكٖ يَسۡبَحُونَ

اوست كه شب و روز و آفتاب و ماه را آفريد، همه در مدارى شناور هستند.

وَ مَا جَعَلۡنَا لِبَشَرٖ مِّن قَبۡلِكَ ٱلۡخُلۡدَ أَفَإِيْن مِّتَّ فَهُمُ ٱلۡخَٰلِدُونَ

پيش از تو براى هيچ بشرى خلود قرار نداده‌ايم، آيا اگر تو بميرى آنها جاويدانند.

كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِ وَ نَبۡلُوكُم بِٱلشَّرِّ وَ ٱلۡخَيۡرِ فِتۡنَةٗ وَ إِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ

هر انسان طعم مرگ را خواهد چشيد، شما را با شر و خير امتحان مى‌كنيم و به سوى ما برمى‌گرديد.

وَ إِذَا رَءَاكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِن يَتَّخِذُونَكَ إِلَّا هُزُوًا أَهَٰذَا ٱلَّذِي يَذۡكُرُ ءَالِهَتَكُمۡ وَ هُم بِذِكۡرِ ٱلرَّحۡمَٰنِ هُمۡ كَٰفِرُونَ

چون كافران تو را ببينند، جز مسخره‌ات نگيرند و گويند. آيا اين همان است كه خدايان شما را ببدى ياد مى‌كند، آنها ياد كردن خداى رحمن را منكر هستند.

خُلِقَ ٱلۡإِنسَٰنُ مِنۡ عَجَلٖ سَأُوْرِيكُمۡ ءَايَٰتِي فَلَا تَسۡتَعۡجِلُونِ

انسان از شتاب آفريده شده است، وعده‌هاى خود حتما به شما نشان خواهيم داد، عجله نكنيد.

وَ يَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡوَعۡدُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

مى‌گويند: اگر راستگوييد اين وعده كى خواهد بود؟

لَوۡ يَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ حِينَ لَا يَكُفُّونَ عَن وُجُوهِهِمُ ٱلنَّارَ وَ لَا عَن ظُهُورِهِمۡ وَ لَا هُمۡ يُنصَرُونَ

اى كاش كفار مى‌دانستند وقتى را كه آتش را از چهره و پشتهاى خود كنار نتوانند كرد، و شفاعت كرده نمى‌شوند.

بَلۡ تَأۡتِيهِم بَغۡتَةٗ فَتَبۡهَتُهُمۡ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ رَدَّهَا وَ لَا هُمۡ يُنظَرُونَ

بلكه عذاب ناگهان به آنها مى‌آيد و مبهوتشان مى‌كند، نتوانند آن را برگردانند و مهلت داده نمى‌شوند.

وَ لَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَحَاقَ بِٱلَّذِينَ سَخِرُواْ مِنۡهُم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

به پيامبرانى پيش از تو استهزاء شد، استهزاء كنندگان را همان عذابى كه مسخره مى‌كردند در گرفت.

قُلۡ مَن يَكۡلَؤُكُم بِٱلَّيۡلِ وَ ٱلنَّهَارِ مِنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ بَلۡ هُمۡ عَن ذِكۡرِ رَبِّهِم مُّعۡرِضُونَ

بگو: كدام كس شما را در شب و روز از عذاب رحمان حفظ مى‌كند، بلكه آنها از ذكر پروردگارشان روگردان هستند.

أَمۡ لَهُمۡ ءَالِهَةٞ تَمۡنَعُهُم مِّن دُونِنَا لَا يَسۡتَطِيعُونَ نَصۡرَ أَنفُسِهِمۡ وَ لَا هُم مِّنَّا يُصۡحَبُونَ

يا آنها را جز ما خدايانى است كه از عذاب ما منعشان مى‌كنند، آنها يكديگر را يارى نتوانند و از طرف ما يارى نشوند.

بَلۡ مَتَّعۡنَا هَٰٓؤُلَآءِ وَ ءَابَآءَهُمۡ حَتَّىٰ طَالَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡعُمُرُ أَفَلَا يَرَوۡنَ أَنَّا نَأۡتِي ٱلۡأَرۡضَ نَنقُصُهَا مِنۡ أَطۡرَافِهَآ أَفَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ

بلكه ابنان و پدر ايشان را متاع داديم تا عمرشان زياد شد آيا نمى‌داند كه ما به زمين مى‌آئيم و آن را از اطرافش ناقص مى‌كنيم، آيا آنها غالبند؟

قُلۡ إِنَّمَآ أُنذِرُكُم بِٱلۡوَحۡيِ وَ لَا يَسۡمَعُ ٱلصُّمُّ ٱلدُّعَآءَ إِذَا مَا يُنذَرُونَ

بگو: من فقط شما را با وحى مى‌ترسانم اما كرها چون انذار شوند دعوت را نمى‌شنوند.

وَ لَئِن مَّسَّتۡهُمۡ نَفۡحَةٞ مِّنۡ عَذَابِ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ

اگر وزشى از عذاب پروردگارت به آنها رسد حتما خواهند گفت: اى واى بر ما ما ظالمان بوديم.

وَ نَضَعُ ٱلۡمَوَٰزِينَ ٱلۡقِسۡطَ لِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَلَا تُظۡلَمُ نَفۡسٞ شَيۡ‍ٔٗا وَ إِن كَانَ مِثۡقَالَ حَبَّةٖ مِّنۡ خَرۡدَلٍ أَتَيۡنَا بِهَا وَ كَفَىٰ بِنَا حَٰسِبِينَ

براى روز قيامت ميزانهاى عدالت را مى‌نهيم، به هيچ كس ظلم نمى‌شود و اگر عمل به وزن دانه خردل هم باشد آن را مى‌آوريم، كافى است كه ما حسابگريم.

وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ وَ هَٰرُونَ ٱلۡفُرۡقَانَ وَ ضِيَآءٗ وَ ذِكۡرٗا لِّلۡمُتَّقِينَ

به موسى و هارون كتابى داديم كه ميان حق و باطل فرق مى‌گذاشت و براى اهل تقوى نور و بيدارى بود.

ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّهُم بِٱلۡغَيۡبِ وَ هُم مِّنَ ٱلسَّاعَةِ مُشۡفِقُونَ

كسانى كه از پروردگارشان در غيبت مى‌ترسند و از روز قيامت بيمناكند

وَ هَٰذَا ذِكۡرٞ مُّبَارَكٌ أَنزَلۡنَٰهُ أَفَأَنتُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ

اين قرآن ذكر پر فائده ايست كه نازل كرده‌ايم، آيا شما منكر آن هستيد؟!

وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَآ إِبۡرَٰهِيمَ رُشۡدَهُۥ مِن قَبۡلُ وَ كُنَّا بِهِۦ عَٰلِمِينَ

به ابراهيم پيش از موسى بينش مخصوص خودش را داده و به آن دانا بوديم.

إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَ قَوۡمِهِۦ مَا هَٰذِهِ ٱلتَّمَاثِيلُ ٱلَّتِيٓ أَنتُمۡ لَهَا عَٰكِفُونَ

وقتى كه به پدر و قوم خويش گفت: اين مجسمه‌ها كه مى‌پرستيد چيستند؟

قَالُواْ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا لَهَا عَٰبِدِينَ

گفتند: پدرانمان را يافتيم كه به آنها عبادت مى‌كردند.

قَالَ لَقَدۡ كُنتُمۡ أَنتُمۡ وَ ءَابَآؤُكُمۡ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ

گفت: يقينا شما و پدرانتان در گمراهى آشكار هستيد.

قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا بِٱلۡحَقِّ أَمۡ أَنتَ مِنَ ٱللَّٰعِبِينَ

گفتند: آيا سخن حق آورده‌اى يا از شوخى كنندگانى؟

قَالَ بَل رَّبُّكُمۡ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ ٱلَّذِي فَطَرَهُنَّ وَ أَنَا۠ عَلَىٰ ذَٰلِكُم مِّنَ ٱلشَّٰهِدِينَ

گفت: بلكه پروردگار شما پروردگار آسمانها و زمين است كه آنها را آفريده و من بر اين مطلب از گواهانم.

وَ تَٱللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصۡنَٰمَكُم بَعۡدَ أَن تُوَلُّواْ مُدۡبِرِينَ

به خدا حتما بتهاى شما را كارى مى‌كنم پس از آنكه پشت‌كنان روگردانيد.

فَجَعَلَهُمۡ جُذَٰذًا إِلَّا كَبِيرٗا لَّهُمۡ لَعَلَّهُمۡ إِلَيۡهِ يَرۡجِعُونَ

بتها را تكه تكه كرد مگر بزرگ آنها را، تا به سوى آن برگردند.

قَالُواْ مَن فَعَلَ هَٰذَا بِ‍َٔالِهَتِنَآ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ

گفتند: چه كسى اين كار را با خدايان ما كرده حتما او از ظالمان است.

قَالُواْ سَمِعۡنَا فَتٗى يَذۡكُرُهُمۡ يُقَالُ لَهُۥٓ إِبۡرَٰهِيمُ

گفتند: جوانى شنيديم كه آنها را به بدى ياد مى‌كرد و به او ابراهيم مى‌گفتند.

قَالُواْ فَأۡتُواْ بِهِۦ عَلَىٰٓ أَعۡيُنِ ٱلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَشۡهَدُونَ

گفتند: او را پيش چشم مردم بياوريد تا به گفته او گواهى دهند.

قَالُوٓاْ ءَأَنتَ فَعَلۡتَ هَٰذَا بِ‍َٔالِهَتِنَا يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ

گفتند: اى ابراهيم آيا تو با خدايان ما اينكار كرده‌اى؟

قَالَ بَلۡ فَعَلَهُۥ كَبِيرُهُمۡ هَٰذَا فَسۡ‍َٔلُوهُمۡ إِن كَانُواْ يَنطِقُونَ

گفت: بلكه اينكار را بزرگ آنها كرده است اگر سخن مى‌گويند از خودشان بپرسيد

فَرَجَعُوٓاْ إِلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ فَقَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ أَنتُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ

آنها به انديشه خود برگشته و گفتند: شما ظالمان هستيد (نه ابراهيم).

ثُمَّ نُكِسُواْ عَلَىٰ رُءُوسِهِمۡ لَقَدۡ عَلِمۡتَ مَا هَٰٓؤُلَآءِ يَنطِقُونَ

سپس بر سرشان وارونه شدند كه مى‌دانى اينها سخن نمى‌گويند.

قَالَ أَفَتَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكُمۡ شَيۡ‍ٔٗا وَ لَا يَضُرُّكُمۡ

گفت: پس آيا عبادت مى‌كنيد جز خدا آنچه را كه به شما نه نفعى مى‌دهند و نه ضررى مى‌رساند.

أُفّٖ لَّكُمۡ وَ لِمَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

اف بر شما و بر آنچه جز خدا مى‌پرستيد آيا نمى‌فهميد؟

قَالُواْ حَرِّقُوهُ وَ ٱنصُرُوٓاْ ءَالِهَتَكُمۡ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ

گفتند: او را بسوزانيد و خدايان خود را يارى كنيد اگر يارى كننده‌ايد.

قُلۡنَا يَٰنَارُ كُونِي بَرۡدٗا وَ سَلَٰمًا عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ

گفتيم: اى آتش بر ابراهيم سرد و سلامت باش.

وَ أَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَخۡسَرِينَ

خواستند به او حيله كنند. زيانكارترشان كرديم.

وَ نَجَّيۡنَٰهُ وَ لُوطًا إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَا لِلۡعَٰلَمِينَ

او و لوط را به سوى زمينى كه در آن براى مردم بركت گذاشته‌ايم، نجات داديم.

وَ وَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَ يَعۡقُوبَ نَافِلَةٗ وَ كُلّٗا جَعَلۡنَا صَٰلِحِينَ

اسحاق و يعقوب را به او عطيه داديم و همه را نيكوكاران گردانديم.

وَ جَعَلۡنَٰهُمۡ أَئِمَّةٗ يَهۡدُونَ بِأَمۡرِنَا وَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِمۡ فِعۡلَ ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَ إِقَامَ ٱلصَّلَوٰةِ وَ إِيتَآءَ ٱلزَّكَوٰةِ وَ كَانُواْ لَنَا عَٰبِدِينَ

آنها را پيشوايانى گردانديم كه مردم را به امر ما هدايت مى‌كردند و به آنها عمل خوب‌ها و اقامه نماز و دادن زكاة را وحى كرديم و براى ما بندگان عابد بودند.

وَ لُوطًا ءَاتَيۡنَٰهُ حُكۡمٗا وَ عِلۡمٗا وَ نَجَّيۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلَّتِي كَانَت تَّعۡمَلُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمَ سَوۡءٖ فَٰسِقِينَ

به لوط حكم و علم داديم و او از شهرى كه كارهاى پليد مى‌كرد نجات بخشيديم، كه آنها مردمان بدكار و فاسق بودند.

وَ أَدۡخَلۡنَٰهُ فِي رَحۡمَتِنَآ إِنَّهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

لوط را به رحمت مخصوص خويش داخل كرديم كه از نيكوكاران بود.

وَ نُوحًا إِذۡ نَادَىٰ مِن قَبۡلُ فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ فَنَجَّيۡنَٰهُ وَ أَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ

ياد كن نوح را كه پيش از آنها ما را ندا كرد، او را اجابت كرديم، او و اهلش را از اندوه بزرگ نجات داديم.

وَ نَصَرۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَآ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمَ سَوۡءٖ فَأَغۡرَقۡنَٰهُمۡ أَجۡمَعِينَ

و وى را از قومى كه آيات ما را تكذيب كرده بودند نجات داديم كه آنها قوم بد كارى بودند: لذا همه‌شان را غرق كرديم.

وَ دَاوُۥدَ وَ سُلَيۡمَٰنَ إِذۡ يَحۡكُمَانِ فِي ٱلۡحَرۡثِ إِذۡ نَفَشَتۡ فِيهِ غَنَمُ ٱلۡقَوۡمِ وَ كُنَّا لِحُكۡمِهِمۡ شَٰهِدِينَ

داود و سليمان را ياد آر، وقتى كه درباره زراعت قضاوت مى‌كردند كه گوسفند آن قوم شب هنگام زراعت را چريده بود، ما به حكمشان شاهد بوديم.

فَفَهَّمۡنَٰهَا سُلَيۡمَٰنَ وَ كُلًّا ءَاتَيۡنَا حُكۡمٗا وَ عِلۡمٗا وَ سَخَّرۡنَا مَعَ دَاوُۥدَ ٱلۡجِبَالَ يُسَبِّحۡنَ وَ ٱلطَّيۡرَ وَ كُنَّا فَٰعِلِينَ

قضاوت را به سليمان تفهيم كرديم و بهر دو حكم و علم داده بوديم، كوه‌ها و پرندگان را مسخر كرديم كه با داود تسبيح مى‌گفتند، ما اين كار را مى‌كرديم.

وَ عَلَّمۡنَٰهُ صَنۡعَةَ لَبُوسٖ لَّكُمۡ لِتُحۡصِنَكُم مِّنۢ بَأۡسِكُمۡ فَهَلۡ أَنتُمۡ شَٰكِرُونَ

به داود صنعت زره بافى ياد داديم تا شما را از شدت جنگ حفظ كند، آيا باين نعمت شكر گزاريد؟

وَ لِسُلَيۡمَٰنَ ٱلرِّيحَ عَاصِفَةٗ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦٓ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَا وَ كُنَّا بِكُلِّ شَيۡءٍ عَٰلِمِينَ

باد تند را براى سليمان مسخر كرديم كه به فرمان او به طرف زمينى كه در آن بركت گذاشته‌ايم، مى‌وزيد و ما به هر چيز دانا بوده‌ايم.

وَ مِنَ ٱلشَّيَٰطِينِ مَن يَغُوصُونَ لَهُۥ وَ يَعۡمَلُونَ عَمَلٗا دُونَ ذَٰلِكَ وَ كُنَّا لَهُمۡ حَٰفِظِينَ

بعضى از شياطين براى سليمان غواصى مى‌كردند، كارى غير از آن نيز مى‌كردند، ما آنها را از نافرمانى حفظ مى‌كرديم.

وَ أَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلضُّرُّ وَ أَنتَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ

ايوب را ياد آر، آن دم كه خدايش را ندا كرد، مرا گرفتارى رسيد، تو ارحم الراحمينى‌

فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ فَكَشَفۡنَا مَا بِهِۦ مِن ضُرّٖ وَ ءَاتَيۡنَٰهُ أَهۡلَهُۥ وَ مِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَ ذِكۡرَىٰ لِلۡعَٰبِدِينَ

دعاى او را اجابت كرديم، گرفتاريش را زايل نموديم، اهلش و مانند اهلش را به او داديم، رحمتى بود از جانب ما و تذكرى بود براى بندگان عبادتگر.

وَ إِسۡمَٰعِيلَ وَ إِدۡرِيسَ وَ ذَا ٱلۡكِفۡلِ كُلّٞ مِّنَ ٱلصَّٰبِرِينَ

اسماعيل، ادريس، ذا الكفل را ياد آر، كه همه از صابران بودند.

وَ أَدۡخَلۡنَٰهُمۡ فِي رَحۡمَتِنَآ إِنَّهُم مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

آنها را به رحمت مخصوص خويش داخل كرديم كه از نيكوكاران بودند.

وَ ذَا ٱلنُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَٰضِبٗا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقۡدِرَ عَلَيۡهِ فَنَادَىٰ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ أَن لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ

ياد كن يونس را آن دم كه خشمناك از شهر بيرون رفت، گمان كرد كه بر او سخت نخواهيم گرفت در ميان تاريكها فرياد كشيد: جز تو معبودى نيست منزهى من از ستمكاران شدم.

فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ وَ نَجَّيۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡغَمِّ وَ كَذَٰلِكَ نُ‍ۨجِي ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

دعاى او را اجابت كرديم او را از آن اندوه نجات داديم مؤمنان را اين چنين نجات مى‌دهيم.

وَ زَكَرِيَّآ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥ رَبِّ لَا تَذَرۡنِي فَرۡدٗا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلۡوَٰرِثِينَ

زكريا را ياد كن، وقتى كه ندا كرد. پروردگارا مرا تنها مگذار، تو بهترين وارثان هستى.

فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ وَ وَهَبۡنَا لَهُۥ يَحۡيَىٰ وَ أَصۡلَحۡنَا لَهُۥ زَوۡجَهُۥٓ إِنَّهُمۡ كَانُواْ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَ يَدۡعُونَنَا رَغَبٗا وَ رَهَبٗا وَ كَانُواْ لَنَا خَٰشِعِينَ

دعاى او را اجابت كرديم، باو يحيى را داديم زنش را براى او اصلاح كرديم آنها در كارهاى خوب بر يكديگر سبقت مى‌گرفتند و ما را از روى رغبت در ثواب و ترس از عقاب مى‌خواندند و بر ما خاشع بودند.

وَ ٱلَّتِيٓ أَحۡصَنَتۡ فَرۡجَهَا فَنَفَخۡنَا فِيهَا مِن رُّوحِنَا وَ جَعَلۡنَٰهَا وَ ٱبۡنَهَآ ءَايَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ

ياد كن مريم را كه دامن خود را پاك نگاه داشت از روح خود در آن دميديم، او و پسرش را معجزه‌اى براى مردمان گردانديم.

إِنَّ هَٰذِهِۦٓ أُمَّتُكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ أَنَا۠ رَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُونِ

اين نوع انسان امت شما بشر و امت واحده است و من پروردگار شمايم مرا بندگى كنيد.

وَ تَقَطَّعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ كُلٌّ إِلَيۡنَا رَٰجِعُونَ

در كار دينشان فرقه‌ها شدند، همه به سوى ما برمى‌گردند.

فَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَ هُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا كُفۡرَانَ لِسَعۡيِهِۦ وَ إِنَّا لَهُۥ كَٰتِبُونَ

هر كه اعمال شايسته كند و مؤمن باشد عملش بى‌پاداش نمى‌شود، ما آن را ثبت مى‌كنيم.

وَ حَرَٰمٌ عَلَىٰ قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَآ أَنَّهُمۡ لَا يَرۡجِعُونَ

قريه‌اى را كه هلاك كرده‌ايم برگشتش به دنيا ناممكن است، آنها به دنيا بر نمى‌گردند

حَتَّىٰٓ إِذَا فُتِحَتۡ يَأۡجُوجُ وَ مَأۡجُوجُ وَ هُم مِّن كُلِّ حَدَبٖ يَنسِلُونَ

چون يأجوج و مأجوج راه يافتند، از هر ارتفاع به سرعت فرود مى‌آيند.

وَ ٱقۡتَرَبَ ٱلۡوَعۡدُ ٱلۡحَقُّ فَإِذَا هِيَ شَٰخِصَةٌ أَبۡصَٰرُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَٰوَيۡلَنَا قَدۡ كُنَّا فِي غَفۡلَةٖ مِّنۡ هَٰذَا بَلۡ كُنَّا ظَٰلِمِينَ

وعده قيامت نزديك مى‌شود، ناگاه (خواهى ديد كه) چشمهاى كفار خيره است گويند: واى بر ما، از اين قيامت در غفلت بوده، نه بلكه ظالم بوده‌ايم.

إِنَّكُمۡ وَ مَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمۡ لَهَا وَٰرِدُونَ

شما و هر آنچه جز خدا مى‌پرستيد هيزم جهنم هستيد و شما به آن وارد مى‌شويد.

لَوۡ كَانَ هَٰٓؤُلَآءِ ءَالِهَةٗ مَّا وَرَدُوهَا وَ كُلّٞ فِيهَا خَٰلِدُونَ

اگر بتها خدايان بودند، به آتش وارد نمى‌شدند، ولى همگى در آن جاودانيد.

لَهُمۡ فِيهَا زَفِيرٞ وَ هُمۡ فِيهَا لَا يَسۡمَعُونَ

در آنجا فرياد مى‌كشند و در آنجا نمى‌شنوند.

إِنَّ ٱلَّذِينَ سَبَقَتۡ لَهُم مِّنَّا ٱلۡحُسۡنَىٰٓ أُوْلَٰٓئِكَ عَنۡهَا مُبۡعَدُونَ

كسانى كه وعده بهشت از ما به ايشان سبقت يافته است، از آتش بدور هستند.

لَا يَسۡمَعُونَ حَسِيسَهَا وَ هُمۡ فِي مَا ٱشۡتَهَتۡ أَنفُسُهُمۡ خَٰلِدُونَ

صداى آتش را نمى‌شنوند و در آنچه ميل دارند دائمى مى‌باشند.

لَا يَحۡزُنُهُمُ ٱلۡفَزَعُ ٱلۡأَكۡبَرُ وَ تَتَلَقَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ هَٰذَا يَوۡمُكُمُ ٱلَّذِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ

ترس بزرگ آنها را محزون نمى‌كند ملائكه آنها را استقبال مى‌كنند كه اين روزى است وعده مى‌شديد.

يَوۡمَ نَطۡوِي ٱلسَّمَآءَ كَطَيِّ ٱلسِّجِلِّ لِلۡكُتُبِ كَمَا بَدَأۡنَآ أَوَّلَ خَلۡقٖ نُّعِيدُهُۥ وَعۡدًا عَلَيۡنَآ إِنَّا كُنَّا فَٰعِلِينَ

روزى آسمان را مى‌پيچيم همانطور كه طومار نوشته‌ها را مى‌پيچيد، مانند ابتداى خلقت، آفرينش را دوباره شروع مى‌كنيم اين وعده‌اى است بر ما كه خواهيم كرد.

وَ لَقَدۡ كَتَبۡنَا فِي ٱلزَّبُورِ مِنۢ بَعۡدِ ٱلذِّكۡرِ أَنَّ ٱلۡأَرۡضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ ٱلصَّٰلِحُونَ

در زبور بعد از تورات، نوشته‌ايم كه زمين را بندگان صالح ما ارث مى‌برد.

إِنَّ فِي هَٰذَا لَبَلَٰغٗا لِّقَوۡمٍ عَٰبِدِينَ

در اين سخن كفايت است براى قوم عابد.

وَ مَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ

ما تو را جز رحمة للعالمين نفرستاده‌ايم.

قُلۡ إِنَّمَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَهَلۡ أَنتُم مُّسۡلِمُونَ

بگو: فقط به من وحى مى‌شود كه معبود شما خداى يگانه است، آيا اسلام مى‌آوريد؟

فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ ءَاذَنتُكُمۡ عَلَىٰ سَوَآءٖ وَ إِنۡ أَدۡرِيٓ أَقَرِيبٌ أَم بَعِيدٞ مَّا تُوعَدُونَ

اگر اعراض كردند بگو: به شما به طور برابر اعلام كردم ولى نمى‌دانم آيا عذاب موعود نزديك يا دور است.

إِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلۡجَهۡرَ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ وَ يَعۡلَمُ مَا تَكۡتُمُونَ

كه خدا سخن آشكار را مى‌داند و مى‌داند آنچه را كه پنهان مى‌داريد.

وَ إِنۡ أَدۡرِي لَعَلَّهُۥ فِتۡنَةٞ لَّكُمۡ وَ مَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ

نمى‌دانم شايد تأخير عذاب امتحانى است و متاعى است تا مدتى.

قَٰلَ رَبِّ ٱحۡكُم بِٱلۡحَقِّ وَ رَبُّنَا ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلۡمُسۡتَعَانُ عَلَىٰ مَا تَصِفُونَ

گفت: خدايا بحق داورى كن، پروردگار ما رحمان و يار است بر آنچه توصيف مى‌كنيد.