قرآن عثمان طه

سوره الانعام

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ وَ جَعَلَ ٱلظُّلُمَٰتِ وَ ٱلنُّورَ ثُمَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمۡ يَعۡدِلُونَ

1

به نام خداوند بخشاينده مهربان‌؛ سپاس خداوندى را كه آفريد آسمانها و زمين را و قرار داد تاريكيها و روشنايى را پس آنان كه كفر ورزيدند به پروردگار خويش شرك همى‌ورزند


هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن طِينٖ ثُمَّ قَضَىٰٓ أَجَلٗا وَ أَجَلٞ مُّسَمًّى عِندَهُۥ ثُمَّ أَنتُمۡ تَمۡتَرُونَ

2

اوست آنكه آفريد شما را از گل پس گذارد سرآمدى را و سرآمدى نامبرده نزد او است سپس شما ترديد مى‌كنيد


وَ هُوَ ٱللَّهُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَعۡلَمُ سِرَّكُمۡ وَ جَهۡرَكُمۡ وَ يَعۡلَمُ مَا تَكۡسِبُونَ

3

و او است خدا در آسمانها و در زمين مى‌داند نهان و آشكار شما را و مى‌داند آنچه را فراهم آريد


وَ مَا تَأۡتِيهِم مِّنۡ ءَايَةٖ مِّنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِمۡ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهَا مُعۡرِضِينَ

4

و نمى‌آيدشان آيتى از آيتهاى پروردگارشان جز آنكه باشند از آن روى‌گردانان


فَقَدۡ كَذَّبُواْ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ فَسَوۡفَ يَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

5

همانا دروغ پنداشتند حق را گاهى كه بيامدشان پس بزودى بيايدشان خبرهاى آنچه بودند بدان استهزاءكنندگان


أَلَمۡ يَرَوۡاْ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ مَّكَّنَّٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَا لَمۡ نُمَكِّن لَّكُمۡ وَ أَرۡسَلۡنَا ٱلسَّمَآءَ عَلَيۡهِم مِّدۡرَارٗا وَ جَعَلۡنَا ٱلۡأَنۡهَٰرَ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمۡ فَأَهۡلَكۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡ وَ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قَرۡنًا ءَاخَرِينَ

6

آيا نبينند بسا هلاك كرديم پيش از آنان قرنهايى كه تواناييشان داديم در زمين آنچه تواناييتان نداديم و فرستاديم آسمان را بر ايشان ريزاريز و گردانيديم جويها را روان از زير ايشان پس نابودشان نموديم به گناهانشان و آورديم از نو پس از ايشان قرنهايى دگران


وَ لَوۡ نَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ كِتَٰبٗا فِي قِرۡطَاسٖ فَلَمَسُوهُ بِأَيۡدِيهِمۡ لَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ

7

و اگر مى‌فرستاديم بر تو نامه‌اى در كاغذى كه مى‌سودندش با دستهاى خويش هرآينه مى‌گفتند آنان كه كفر ورزيدند نيست اين جز جادويى آشكار


وَ قَالُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ مَلَكٞ وَ لَوۡ أَنزَلۡنَا مَلَكٗا لَّقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ

8

و گفتند چرا فرو نيامده است بر او فرشته‌اى و اگر مى‌فرستاديم فرشته‌اى هرآينه مى‌گذشت كار پس مهلت داده نمى‌شدند


وَ لَوۡ جَعَلۡنَٰهُ مَلَكٗا لَّجَعَلۡنَٰهُ رَجُلٗا وَ لَلَبَسۡنَا عَلَيۡهِم مَّا يَلۡبِسُونَ

9

و اگر مى‌گردانيديمش فرشته‌اى همانا مى‌گردانيديمش مردى و همى پوشانيديم بر او آنچه را مى‌پوشند


وَ لَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَحَاقَ بِٱلَّذِينَ سَخِرُواْ مِنۡهُم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

10

و همانا استهزاء شد به پيمبرانى كه پيش از تو بودند پس فرود آمد بدانان كه مسخره كردند از ايشان آنچه بودند بدان استهزاءكنندگان


قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ ثُمَّ ٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ

11

بگو بگرديد در زمين پس بنگريد چگونه بوده است فرجام تكذيب‌كنندگان


قُل لِّمَن مَّا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ قُل لِّلَّهِ كَتَبَ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَ لَيَجۡمَعَنَّكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ

12

بگو از آن كيست آنچه در آسمانها است و زمين بگو از آن خدا نوشت بر خويشتن رحمت را كه گردآورد شما را بسوى روز رستاخيز نيست ترديدى در آن آنان كه زيانمند كردند خويشتن را ايمان نمى‌آورند


وَ لَهُۥ مَا سَكَنَ فِي ٱلَّيۡلِ وَ ٱلنَّهَارِ وَ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

13

و از آن وى است آنچه آرميده است در شب و روز و او است شنواى دانا


قُلۡ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيّٗا فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ هُوَ يُطۡعِمُ وَ لَا يُطۡعَمُ قُلۡ إِنِّيٓ أُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَسۡلَمَ وَ لَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

14

بگو آيا جز خدا را برگيرم دوستى آفريننده آسمانها و زمين و او مى‌خوراند و خورانده نشود بگو همانا مأمور شدم كه نخستين اسلام‌آورنده باشم و نباش البته از شرك‌آورندگان


قُلۡ إِنِّيٓ أَخَافُ إِنۡ عَصَيۡتُ رَبِّي عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ

15

بگو همانا مى‌ترسم اگر نافرمانى كنم پروردگار خود را از عذاب روزى بزرگ


مَّن يُصۡرَفۡ عَنۡهُ يَوۡمَئِذٖ فَقَدۡ رَحِمَهُۥ وَ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِينُ

16

آن كس كه گردانيده شود از او در آن روز همانا رحم بدو كرده و آن است رستگاريى آشكار


وَ إِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَ وَ إِن يَمۡسَسۡكَ بِخَيۡرٖ فَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

17

و اگر برساندت خدا رنجى پس نيست بازگيرنده آن جز او و اگر رساندت به خيرى پس او است بر همه چيز توانا


وَ هُوَ ٱلۡقَاهِرُ فَوۡقَ عِبَادِهِۦ وَ هُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ

18

و او است نيرومند بر فراز بندگان خويش و او است حكيم دانا


قُلۡ أَيُّ شَيۡءٍ أَكۡبَرُ شَهَٰدَةٗ قُلِ ٱللَّهُ شَهِيدُۢ بَيۡنِي وَ بَيۡنَكُمۡ وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ لِأُنذِرَكُم بِهِۦ وَ مَنۢ بَلَغَ أَئِنَّكُمۡ لَتَشۡهَدُونَ أَنَّ مَعَ ٱللَّهِ ءَالِهَةً أُخۡرَىٰ قُل لَّآ أَشۡهَدُ قُلۡ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ وَ إِنَّنِي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ

19

بگو چه چيز بزرگتر است در گواهى بگو خدا گواه است ميان من و شما و وحى شده است بسوى من اين قرآن تا بترسانم بدان شما را و هر كه را برسد آيا گواهى دهيد كه با خدا است خدايان ديگرى بگو گواهى ندهم بگو جز اين نيست كه او است خداوند يكتا و همانا بيزارم از آنچه شرك مى‌ورزيد


ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمُۘ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ

20

آنان كه داديمشان كتاب را بشناسندش چنان كه بشناسند فرزندان خود را آنان كه زيانمند كردند خويشتن را ايمان نيارند


وَ مَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِ‍َٔايَٰتِهِۦٓ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ

21

و كيست ستمگرتر از آنكه ببندد بر خدا دروغى يا دروغ پندارد آيتهاى او را همانا رستگار نشوند ستمگران


وَ يَوۡمَ نَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشۡرَكُوٓاْ أَيۡنَ شُرَكَآؤُكُمُ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ

22

و روزى كه گردشان آريم همگى پس گوئيم بدانان كه شرك ورزيدند كجا است شريكان شما آنان كه بوديد مى‌پنداشتيد


ثُمَّ لَمۡ تَكُن فِتۡنَتُهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ وَ ٱللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشۡرِكِينَ

23

پس نبود نيرنگ آنان جز آنكه گفتند به خدا سوگند پروردگار ما كه نبوديم شرك‌ورزندگان


ٱنظُرۡ كَيۡفَ كَذَبُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ وَ ضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

24

بنگر چگونه دروغ گفتند بر خويشتن و گم شد از ايشان آنچه بودند دروغ مى‌بستند


وَ مِنۡهُم مَّن يَسۡتَمِعُ إِلَيۡكَ وَ جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَ فِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗا وَ إِن يَرَوۡاْ كُلَّ ءَايَةٖ لَّا يُؤۡمِنُواْ بِهَا حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوكَ يُجَٰدِلُونَكَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

25

و از ايشان است آنكه گوش فرا مى‌دهد بسوى تو و قرار داديم بر دلهاى ايشان پرده‌هايى از آنكه دريابندش و در گوشهاى ايشان سنگينى و اگر بينند هر آيتى را ايمان نيارند بدان تا گاهى كه آيندت ستيزه‌كنان با تو گويند آنان كه كفر ورزيدند نيست اين جز افسانه‌هاى پيشينيان


وَ هُمۡ يَنۡهَوۡنَ عَنۡهُ وَ يَنۡ‍َٔوۡنَ عَنۡهُ وَ إِن يُهۡلِكُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمۡ وَ مَا يَشۡعُرُونَ

26

و ايشان نهى كنند از آن و دورى گزينند از آن و نابود نكنند جز خويشتن را و نمى‌دانند


وَ لَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ وُقِفُواْ عَلَى ٱلنَّارِ فَقَالُواْ يَٰلَيۡتَنَا نُرَدُّ وَ لَا نُكَذِّبَ بِ‍َٔايَٰتِ رَبِّنَا وَ نَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

27

و اى كاش مى‌ديدى گاهى را كه بازداشت شدند بر آتش گفتند كاش برگردانيده مى‌شديم و دروغ نمى‌شمرديم آيتهاى پروردگار خود را و مى‌شديم از مؤمنان


بَلۡ بَدَا لَهُم مَّا كَانُواْ يُخۡفُونَ مِن قَبۡلُ وَ لَوۡ رُدُّواْ لَعَادُواْ لِمَا نُهُواْ عَنۡهُ وَ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ

28

بلكه آشكار شد براى ايشان آنچه پنهان كرده بودند از پيش و اگر بازگردانيده شوند همانا برگردند بدانچه نهى شدند از آن و هر آينه آنانند دروغگويان


وَ قَالُوٓاْ إِنۡ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا وَ مَا نَحۡنُ بِمَبۡعُوثِينَ

29

گفتند نيست آن جز زندگانى دنياى ما و نيستيم ما برانگيختگان


وَ لَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ وُقِفُواْ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ قَالَ أَلَيۡسَ هَٰذَا بِٱلۡحَقِّ قَالُواْ بَلَىٰ وَ رَبِّنَا قَالَ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ

30

و كاش مى‌ديدى گاهى را كه بازداشت شدند پيشگاه پروردگارشان گويد آيا نيست اين به حق گويند بلى سوگند به پروردگار ما گويد پس بچشيد عذاب را بدانچه بوديد كفر مى‌ورزيديد


قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱللَّهِ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ قَالُواْ يَٰحَسۡرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطۡنَا فِيهَا وَ هُمۡ يَحۡمِلُونَ أَوۡزَارَهُمۡ عَلَىٰ ظُهُورِهِمۡ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ

31

همانا آيان كردند آنان كه دروغ شمردند ملاقات خدا را تا گاهى كه بيامدشان قيامت ناگهان گفتند دريغ ما را بدانچه كوتاهى كرديم در آن و حمل كنند بارهاى خود را بر پشتهاى خويش چه زشت است آنچه بار برمى‌دارند


وَ مَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَعِبٞ وَ لَهۡوٞ وَ لَلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

32

و نيست زندگانى دنيا جز بازيچه و هوسرانى و همانا خانه آخرت است بهتر براى آنان كه پرهيزكارى كنند آيا به خرد نمى‌آييد


قَدۡ نَعۡلَمُ إِنَّهُۥ لَيَحۡزُنُكَ ٱلَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمۡ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَ لَٰكِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ

33

همانا دانيم كه اندوهگينت كند آنچه گويند و هر آينه تكذيب نمى‌كنند تو را و ليكن ستمگران به آيتهاى خدا انكار همى ورزند


وَ لَقَدۡ كُذِّبَتۡ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَىٰ مَا كُذِّبُواْ وَ أُوذُواْ حَتَّىٰٓ أَتَىٰهُمۡ نَصۡرُنَا وَ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِ وَ لَقَدۡ جَآءَكَ مِن نَّبَإِيْ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

34

و همانا تكذيب شدند پيمبرانى پيش از تو پس شكيبا شدند بر آنچه تكذيب شدند و آزار كشيدند تا رسيدشان يارى ما و نيست برگرداننده براى سخنان خدا و همانا رسيده است تو را از داستان پيمبران


وَ إِن كَانَ كَبُرَ عَلَيۡكَ إِعۡرَاضُهُمۡ فَإِنِ ٱسۡتَطَعۡتَ أَن تَبۡتَغِيَ نَفَقٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ أَوۡ سُلَّمٗا فِي ٱلسَّمَآءِ فَتَأۡتِيَهُم بِ‍َٔايَةٖ وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَمَعَهُمۡ عَلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ

35

و اگر گران آيد بر تو پشت كردن ايشان پس اگر توانى بيابى سوراخى در زمين يا نردبانى به آسمان پس بياريشان آيتى و اگر مى‌خواست خدا هر آينه گردشان مى‌آورد بر هدايت پس نباش از نادانان


إِنَّمَا يَسۡتَجِيبُ ٱلَّذِينَ يَسۡمَعُونَۘ وَ ٱلۡمَوۡتَىٰ يَبۡعَثُهُمُ ٱللَّهُ ثُمَّ إِلَيۡهِ يُرۡجَعُونَ

36

جز اين نيست كه مى‌پذيرند از تو آنان كه مى‌شنوند و مردگان را خدا برانگيزد سپس بسوى او بازگردانيده شوند


وَ قَالُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يُنَزِّلَ ءَايَةٗ وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

37

گفتند چرا فرود نيامده است بر او آيتى از پروردگارش بگو همانا خدا توانا است كه فرستد آيتى را ليكن بيشتر ايشان نمى‌دانند


وَ مَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ لَا طَٰٓئِرٖ يَطِيرُ بِجَنَاحَيۡهِ إِلَّآ أُمَمٌ أَمۡثَالُكُم مَّا فَرَّطۡنَا فِي ٱلۡكِتَٰبِ مِن شَيۡءٖ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ يُحۡشَرُونَ

38

نيست جنبنده‌اى در زمين و نه پرنده‌اى پروازكننده با بالهاى خود جز ملتهايى همانند شما فروگذار نكرديم در كتاب از چيزى سپس بسوى پروردگارشان گردآورده شوند


وَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَا صُمّٞ وَ بُكۡمٞ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ مَن يَشَإِ ٱللَّهُ يُضۡلِلۡهُ وَ مَن يَشَأۡ يَجۡعَلۡهُ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

39

و آنان كه تكذيب كردند آيتهاى ما را كران و گنگانند در تاريكيها هر كه را خدا خواهد گمراه كند و هر كه را خواهد بگرداندش بر راهى راست


قُلۡ أَرَءَيۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ أَوۡ أَتَتۡكُمُ ٱلسَّاعَةُ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَدۡعُونَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

40

بگو آيا ديدستيد كه اگر بيايد شما را عذاب خدا يا بيايد شما را قيامت آيا جز خدا را خوانيد اگر هستيد راستگويان


بَلۡ إِيَّاهُ تَدۡعُونَ فَيَكۡشِفُ مَا تَدۡعُونَ إِلَيۡهِ إِن شَآءَ وَ تَنسَوۡنَ مَا تُشۡرِكُونَ

41

بلكه او را مى‌خوانيد پس برمى‌گزيند دارد از شما آنچه را خوانيدش بسوى آن اگر خواهد و فراموش مى‌كنيد آنچه را شرك مى‌ورزيد


وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَأَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡبَأۡسَآءِ وَ ٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمۡ يَتَضَرَّعُونَ

42

و همانا فرستاديم بسوى مللى پيش از تو پس گرفتيمشان به پريشانى و رنجورى شايد زارى كنند


فَلَوۡلَآ إِذۡ جَآءَهُم بَأۡسُنَا تَضَرَّعُواْ وَ لَٰكِن قَسَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

43

چرا هنگامى كه بيامدشان خشم ما زارى نكردند ليكن سنگين شد دلهاى آنان و آراست براى ايشان شيطان آنچه را بودند عمل مى‌كردند


فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِۦ فَتَحۡنَا عَلَيۡهِمۡ أَبۡوَٰبَ كُلِّ شَيۡءٍ حَتَّىٰٓ إِذَا فَرِحُواْ بِمَآ أُوتُوٓاْ أَخَذۡنَٰهُم بَغۡتَةٗ فَإِذَا هُم مُّبۡلِسُونَ

44

پس هنگامى كه فراموش كردند آنچه را تذكر بدان داده شدند بگشوديم بر ايشان درهاى همه چيز را تا گاهى كه شاد شدند بدانچه داده شدند گرفتيمشان ناگهان ناگاه ايشانند سرافكندگان


فَقُطِعَ دَابِرُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

45

پس بريده شد دنباله گروهى كه ستم كردند و سپاس خداى را پروردگار جهانيان


قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِنۡ أَخَذَ ٱللَّهُ سَمۡعَكُمۡ وَ أَبۡصَٰرَكُمۡ وَ خَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُم مَّنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِهِ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ ثُمَّ هُمۡ يَصۡدِفُونَ

46

بگو آيا نگريسته‌ايد كه اگر خداى بگيرد گوش و ديدگان شما را و مهر زند بر دلهاى شما كيست خدايى جز خداوند كه برگرداند آنها را به شما بنگر چگونه مى‌گردانيم آيتها را سپس ايشان روى برمى‌گردانند


قُلۡ أَرَءَيۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ بَغۡتَةً أَوۡ جَهۡرَةً هَلۡ يُهۡلَكُ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلظَّٰلِمُونَ

47

بگو آيا ديدستيد اگر بيايد شما را عذاب خدا ناگهان يا آشكارا آيا نابود مى‌شوند جز گروه ستمكاران


وَ مَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَ مُنذِرِينَ فَمَنۡ ءَامَنَ وَ أَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَ لَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

48

و نمى‌فرستيم فرستادگان را جز نويددهندگان و ترسانندگان پس آنان كه ايمان آورند و اصلاح كنند نيست بر ايشان بيمى و نه اندوهگين شوند


وَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَا يَمَسُّهُمُ ٱلۡعَذَابُ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ

49

و آنان كه تكذيب كنند آيتهاى ما را برسد بديشان عذاب بدانچه بودند نافرمانى مى‌كردند


قُل لَّآ أَقُولُ لَكُمۡ عِندِي خَزَآئِنُ ٱللَّهِ وَ لَآ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ وَ لَآ أَقُولُ لَكُمۡ إِنِّي مَلَكٌ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ قُلۡ هَلۡ يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَ ٱلۡبَصِيرُ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ

50

بگو نمى‌گويم براى شما كه نزد من است گنجهاى خدا و نه ناپيدا را دانم و نمى‌گويم براى شما منم فرشته پيروى نمى‌كنم جز آنچه را به من وحى شود بگو آيا يكسان است كور و بينا آيا نمى‌انديشيد


وَ أَنذِرۡ بِهِ ٱلَّذِينَ يَخَافُونَ أَن يُحۡشَرُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ لَيۡسَ لَهُم مِّن دُونِهِۦ وَلِيّٞ وَ لَا شَفِيعٞ لَّعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ

51

و بيم ده بدان آنان را كه مى‌ترسند گردآورده شوند بسوى پروردگار خود نيستشان دوست و نه شفاعتگرى جز او شايد ايشان پرهيز كنند


وَ لَا تَطۡرُدِ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَ ٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥ مَا عَلَيۡكَ مِنۡ حِسَابِهِم مِّن شَيۡءٖ وَ مَا مِنۡ حِسَابِكَ عَلَيۡهِم مِّن شَيۡءٖ فَتَطۡرُدَهُمۡ فَتَكُونَ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ

52

و از خود نران آنان را كه مى‌خوانند پروردگار خود را بامدادان و شامگاه خواهان روى اويند نيست بر تو از حساب ايشان چيزى و نه از حساب تو است بر ايشان چيزى كه برانى آنان را پس بشوى از ستمگران


وَ كَذَٰلِكَ فَتَنَّا بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لِّيَقُولُوٓاْ أَهَٰٓؤُلَآءِ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنۢ بَيۡنِنَآ أَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِٱلشَّٰكِرِينَ

53

و بدينگونه آزموديم برخى از ايشان را به برخى تا بگويند آيا اينانند كه خدا منت نهاده است بر ايشان از ميان ما آيا نيست خدا داناتر به سپاسگزاران


وَ إِذَا جَآءَكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِ‍َٔايَٰتِنَا فَقُلۡ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡ كَتَبَ رَبُّكُمۡ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَ أَنَّهُۥ مَنۡ عَمِلَ مِنكُمۡ سُوٓءَۢا بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَ أَصۡلَحَ فَأَنَّهُۥ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

54

و هر گاه درآيند بر تو آنان كه ايمان آورند به آيتهاى ما بگو سلام بر شما نوشت پروردگار شما بر خويشتن رحمت را كه هر كس انجام دهد از شما بدى را به نادانى سپس بازگردد پس از آن و اصلاح كند همانا او است آمرزنده مهربان


وَ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَ لِتَسۡتَبِينَ سَبِيلُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

55

چنين تفصيل دهيم آيتها را و تا پديدار شود راه گنهكاران


قُلۡ إِنِّي نُهِيتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ قُل لَّآ أَتَّبِعُ أَهۡوَآءَكُمۡ قَدۡ ضَلَلۡتُ إِذٗا وَ مَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ

56

بگو همانا نهى شدم از آنكه پرستش كنم آنان را كه مى‌خوانيد جز خدا بگو پيروى نكنم خواسته‌هاى شما را كه گمراه شوم در آن هنگام و نباشم از هدايت‌يافتگان


قُلۡ إِنِّي عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي وَ كَذَّبۡتُم بِهِۦ مَا عِندِي مَا تَسۡتَعۡجِلُونَ بِهِۦٓ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِ يَقُصُّ ٱلۡحَقَّ وَ هُوَ خَيۡرُ ٱلۡفَٰصِلِينَ

57

بگو همانا من بر نشانه‌اى از پروردگار خويشم و شما تكذيب آن كرديد نيست نزد من آنچه شتاب داريد بدان نيست حكم جز از آن خدا ميسرايد حق را و او است بهتر جداسازندگان


قُل لَّوۡ أَنَّ عِندِي مَا تَسۡتَعۡجِلُونَ بِهِۦ لَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ بَيۡنِي وَ بَيۡنَكُمۡ وَ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِٱلظَّٰلِمِينَ

58

بگو اگر نزد من بود آنچه بدان شتاب مى‌كنيد همانا مى‌گذشت كار ميان من و شما و خدا داناتر است به ستمگران


وَ عِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلۡغَيۡبِ لَا يَعۡلَمُهَآ إِلَّا هُوَ وَ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلۡبَرِّ وَ ٱلۡبَحۡرِ وَ مَا تَسۡقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعۡلَمُهَا وَ لَا حَبَّةٖ فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡأَرۡضِ وَ لَا رَطۡبٖ وَ لَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ

59

و نزد او است كليدهاى ناپيدا كه نداند آنها را جز او و مى‌داند آنچه را در دشت و دريا است و نيفتد برگى جز آنكه بداندش و نه دانه‌اى در تاريكيهاى زمين و نه ترى و نه خشكى مگر در كتابى است آشكار


وَ هُوَ ٱلَّذِي يَتَوَفَّىٰكُم بِٱلَّيۡلِ وَ يَعۡلَمُ مَا جَرَحۡتُم بِٱلنَّهَارِ ثُمَّ يَبۡعَثُكُمۡ فِيهِ لِيُقۡضَىٰٓ أَجَلٞ مُّسَمّٗى ثُمَّ إِلَيۡهِ مَرۡجِعُكُمۡ ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

60

و او است آنكه دريابد (بميراند) شما را در شب و مى‌داند آنچه را فراآوريد در روز سپس برانگيزاند شما را در آن تا بگذرد سرآمدى معين سپس بسوى او است بازگشت شما پس آگهى دهد شما را بدانچه بوديد عمل مى‌كرديد


وَ هُوَ ٱلۡقَاهِرُ فَوۡقَ عِبَادِهِۦ وَ يُرۡسِلُ عَلَيۡكُمۡ حَفَظَةً حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ تَوَفَّتۡهُ رُسُلُنَا وَ هُمۡ لَا يُفَرِّطُونَ

61

و او است نيرومند بر فراز بندگان خود و مى‌فرستد بر شما نگهبانانى تا گاهى كه برسد يكى از شما را مرگ دريابندش فرستادگان ما و آنان فروگذار نمى‌كنند


ثُمَّ رُدُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ مَوۡلَىٰهُمُ ٱلۡحَقِّ أَلَا لَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَ هُوَ أَسۡرَعُ ٱلۡحَٰسِبِينَ

62

سپس بازگردانيده شوند بسوى خدا سرپرست ايشان حق همانا از آن وى است حكم و اوست شتابنده‌ترين حسابگران


قُلۡ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَ ٱلۡبَحۡرِ تَدۡعُونَهُۥ تَضَرُّعٗا وَ خُفۡيَةٗ لَّئِنۡ أَنجَىٰنَا مِنۡ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ

63

بگو كه شما را رهايى دهد از تاريكيهاى دشت و دريا خوانيدش به زارى و نهان كه اگر رها ساختى ما را از اين باشيم البته از سپاسگزاران


قُلِ ٱللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنۡهَا وَ مِن كُلِّ كَرۡبٖ ثُمَّ أَنتُمۡ تُشۡرِكُونَ

64

بگو خدا رهايى دهد شما را از آن و از هر اندوهى سپس شما بدو شرك همى ورزيد


قُلۡ هُوَ ٱلۡقَادِرُ عَلَىٰٓ أَن يَبۡعَثَ عَلَيۡكُمۡ عَذَابٗا مِّن فَوۡقِكُمۡ أَوۡ مِن تَحۡتِ أَرۡجُلِكُمۡ أَوۡ يَلۡبِسَكُمۡ شِيَعٗا وَ يُذِيقَ بَعۡضَكُم بَأۡسَ بَعۡضٍ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَفۡقَهُونَ

65

بگو او است توانا بر آنكه بيانگيزاند بر شما عذابى از فراز شما يا از زير پايهاى شما يا به هم اندازد شما را گروه‌هايى و بچشاند بعضى را از شما آيان بعضى بنگر چگونه مى‌گردانيم آيتها را شايد دريابند ايشان


وَ كَذَّبَ بِهِۦ قَوۡمُكَ وَ هُوَ ٱلۡحَقُّ قُل لَّسۡتُ عَلَيۡكُم بِوَكِيلٖ

66

و دروغش شمردند قوم تو و آن است حق بگو نيستيم بر شما وكيل


لِّكُلِّ نَبَإٖ مُّسۡتَقَرّٞ وَ سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

67

براى هر خبرى است قرارگاهى و بزودى مى‌دانيد


وَ إِذَا رَأَيۡتَ ٱلَّذِينَ يَخُوضُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيۡرِهِۦ وَ إِمَّا يُنسِيَنَّكَ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَلَا تَقۡعُدۡ بَعۡدَ ٱلذِّكۡرَىٰ مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ

68

و هر گاه بينى آنان را كه فروروند در آيتهاى ما پس روگردان از ايشان تا فرو روند در داستانى ديگر و اگر فراموشى آردت شيطان پس منشين پس از ياد آوردن با گروه ستمگران


وَ مَا عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنۡ حِسَابِهِم مِّن شَيۡءٖ وَ لَٰكِن ذِكۡرَىٰ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ

69

و نيست بر آنان كه پرهيز مى‌كنند از حساب ايشان چيزى و ليكن يادآوردنى است شايد بترسند ايشان


وَ ذَرِ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَهُمۡ لَعِبٗا وَ لَهۡوٗا وَ غَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَ ذَكِّرۡ بِهِۦٓ أَن تُبۡسَلَ نَفۡسُۢ بِمَا كَسَبَتۡ لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٞ وَ لَا شَفِيعٞ وَ إِن تَعۡدِلۡ كُلَّ عَدۡلٖ لَّا يُؤۡخَذۡ مِنۡهَآ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أُبۡسِلُواْ بِمَا كَسَبُواْ لَهُمۡ شَرَابٞ مِّنۡ حَمِيمٖ وَ عَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ

70

و بگذاريد آنان را كه گرفتند دين خود را بازى و هوسرانى و بفريفت ايشان را زندگانى دنيا و تذكر ده بدان تا سرافكنده نشود كسى بدانچه دست آورده است نيستش جز خدا دوست و نه شفاعتگرى و اگر به جاى خود دهد هر بدلى پذيرفته نشود از او آنانند كه سرافكنده شدند بدانچه دست آوردند ايشان را است نوشابه‌اى از آب جوشان و شكنجه‌اى سخت بدانچه بودند كفر مى‌ورزيدند


قُلۡ أَنَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُنَا وَ لَا يَضُرُّنَا وَ نُرَدُّ عَلَىٰٓ أَعۡقَابِنَا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُ كَٱلَّذِي ٱسۡتَهۡوَتۡهُ ٱلشَّيَٰطِينُ فِي ٱلۡأَرۡضِ حَيۡرَانَ لَهُۥٓ أَصۡحَٰبٞ يَدۡعُونَهُۥٓ إِلَى ٱلۡهُدَى ٱئۡتِنَا قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰ وَ أُمِرۡنَا لِنُسۡلِمَ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

71

بگو آيا خوانيم جز خدا آنچه را نه سود دهد ما را و نه آيان رساند و برگرديم بر پاشنه‌هاى خود پس از آنكه راهنمايى كرد ما را خدا مانند آنكه فريفتندش شياطين در زمين سراسيمه وى را يارانى است كه خوانندش بسوى هدايت به نزد ما بيا بگو همانا هدايت خدا است هدايت و امر شديم كه گردن نهيم براى پروردگار جهانيان


وَ أَنۡ أَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ٱتَّقُوهُ وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ

72

و آنكه بپا داريد نماز را و بترسيدش و او است آنكه بسوى او گردآورده شويد


وَ هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ وَ يَوۡمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُ قَوۡلُهُ ٱلۡحَقُّ وَ لَهُ ٱلۡمُلۡكُ يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِ عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ وَ هُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ

73

و او است آنكه آفريد آسمانها و زمين را به حق و روزى كه گويد بشو پس بشود گفتار او است حق و از آن وى است پادشاهى روزى كه دميده شود در صور داناى نهان و پديدار و اوست حكيم دانا


وَ إِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِيمُ لِأَبِيهِ ءَازَرَ أَتَتَّخِذُ أَصۡنَامًا ءَالِهَةً إِنِّيٓ أَرَىٰكَ وَ قَوۡمَكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ

74

و هنگامى كه گفت ابراهيم به پدر خود آزر آيا مى‌گيرى بتان را خدايانى همانا مى‌بينم تو و قومت را در گمراهى آشكار


وَ كَذَٰلِكَ نُرِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ مَلَكُوتَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ لِيَكُونَ مِنَ ٱلۡمُوقِنِينَ

75

و بدينسان بنمايانيم به ابراهيم پادشاهيهاى آسمانها و زمين را و تا بگردد از يقين‌دارندگان


فَلَمَّا جَنَّ عَلَيۡهِ ٱلَّيۡلُ رَءَا كَوۡكَبٗا قَالَ هَٰذَا رَبِّي فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَآ أُحِبُّ ٱلۡأٓفِلِينَ

76

آن گاه كه فراگرفتش تاريكى شب ديد ستاره‌اى را گفت اين است پروردگار من و هنگامى كه فرو نشست گفت دوست ندارم فروروندگان را


فَلَمَّا رَءَا ٱلۡقَمَرَ بَازِغٗا قَالَ هَٰذَا رَبِّي فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَئِن لَّمۡ يَهۡدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلضَّآلِّينَ

77

و هنگامى كه ديد ماه را تابنده گفت اين است پروردگار من و گاهى كه درون شد گفت اگر رهبريم نكند پروردگارم همانا مى‌شوم از گروه گمراهان


فَلَمَّا رَءَا ٱلشَّمۡسَ بَازِغَةٗ قَالَ هَٰذَا رَبِّي هَٰذَآ أَكۡبَرُ فَلَمَّآ أَفَلَتۡ قَالَ يَٰقَوۡمِ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ

78

تا گاهى كه ديد خورشيد را درخشان گفت اين است پروردگار من اين بزرگتر است سپس هنگامى كه ناپديد شد گفت اى قوم همانا بيزارم از آنچه شما شرك مى‌ورزيد


إِنِّي وَجَّهۡتُ وَجۡهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ حَنِيفٗا وَ مَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

79

همانا برگرداندم روى خود را بسوى آنكه آفريد آسمانها و زمين را يكتاپرست و نيستم از شرك‌ورزندگان


وَ حَآجَّهُۥ قَوۡمُهُۥ قَالَ أَتُحَٰٓجُّوٓنِّي فِي ٱللَّهِ وَ قَدۡ هَدَىٰنِ وَ لَآ أَخَافُ مَا تُشۡرِكُونَ بِهِۦٓ إِلَّآ أَن يَشَآءَ رَبِّي شَيۡ‍ٔٗا وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمًا أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ

80

و ستيزه كردند با وى قومش گفت آيا با من ستيزه كنيد در خدا حالى كه هدايتم كرده است و نترسم آنچه را شرك بدان ورزيد جز آنكه بخواهد پروردگار من چيزى را فراگرفته است پروردگارم همه چيز را به دانش آيا ياد نمى‌آوريد


وَ كَيۡفَ أَخَافُ مَآ أَشۡرَكۡتُمۡ وَ لَا تَخَافُونَ أَنَّكُمۡ أَشۡرَكۡتُم بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ عَلَيۡكُمۡ سُلۡطَٰنٗا فَأَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ أَحَقُّ بِٱلۡأَمۡنِ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

81

و چگونه ترسم آنچه را شرك ورزيديد و نترسيد از آنكه شرك ورزيديد به خدا آن را كه نفرستاده است بدان بر شما فرمانروايى‌اى پس كدام يك از دو گروه سزاوارترند به ايمن‌شدن اگر مى‌دانيد


ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ لَمۡ يَلۡبِسُوٓاْ إِيمَٰنَهُم بِظُلۡمٍ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡأَمۡنُ وَ هُم مُّهۡتَدُونَ

82

آنان كه ايمان آوردند و نيالودند ايمان خويش را به ستم براى آنان است ايمنى و ايشانند هدايت‌شدگان


وَ تِلۡكَ حُجَّتُنَآ ءَاتَيۡنَٰهَآ إِبۡرَٰهِيمَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦ نَرۡفَعُ دَرَجَٰتٖ مَّن نَّشَآءُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ

83

و اين است حجت ما كه داديمش به ابراهيم بر قوم او بالا بريم پايه‌هاى هر كه را خواهيم همانا پروردگار تو است حكيم دانا


وَ وَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَ يَعۡقُوبَ كُلًّا هَدَيۡنَا وَ نُوحًا هَدَيۡنَا مِن قَبۡلُ وَ مِن ذُرِّيَّتِهِۦ دَاوُۥدَ وَ سُلَيۡمَٰنَ وَ أَيُّوبَ وَ يُوسُفَ وَ مُوسَىٰ وَ هَٰرُونَ وَ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

84

و ارزانى داشتيم بدو اسحق و يعقوب را هر كدام هدايت كرديم و نوح را هدايت كرديم از پيش و از نژاد او داود و سليمان و ايوب و يوسف و موسى و هارون را و بدينسان پاداش دهيم نيكوكاران را


وَ زَكَرِيَّا وَ يَحۡيَىٰ وَ عِيسَىٰ وَ إِلۡيَاسَ كُلّٞ مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

85

و زكريا و يحيى و عيسى و الياس را هر كدام از شايستگان


وَ إِسۡمَٰعِيلَ وَ ٱلۡيَسَعَ وَ يُونُسَ وَ لُوطٗا وَ كُلّٗا فَضَّلۡنَا عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ

86

و اسمعيل و اليسع و يونس و لوط و هر كدام را برترى داديم بر جهانيان


وَ مِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَ ذُرِّيَّٰتِهِمۡ وَ إِخۡوَٰنِهِمۡ وَ ٱجۡتَبَيۡنَٰهُمۡ وَ هَدَيۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

87

و از پدران ايشان و فرزندان ايشان و برادران ايشان و برگزيديمشان و رهبريشان نموديم بسوى راهى راست


ذَٰلِكَ هُدَى ٱللَّهِ يَهۡدِي بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَ لَوۡ أَشۡرَكُواْ لَحَبِطَ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

88

اين است هدايت خدا كه رهبرى كند بدان هر كه را خواهد از بندگان خويش و اگر شرك مى‌ورزيدند هرآينه سترده مى‌شد از ايشان آنچه بودند مى‌كردند


أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَ ٱلۡحُكۡمَ وَ ٱلنُّبُوَّةَ فَإِن يَكۡفُرۡ بِهَا هَٰٓؤُلَآءِ فَقَدۡ وَكَّلۡنَا بِهَا قَوۡمٗا لَّيۡسُواْ بِهَا بِكَٰفِرِينَ

89

آنانند كه بديشان داديم كتاب و حكم و پيمبرى را پس اگر بدان كفر ورزند آنان همانا نگهبان كرديم بر آن گروهى را كه نيستند بدان كفرورزندگان


أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُ فَبِهُدَىٰهُمُ ٱقۡتَدِهۡ قُل لَّآ أَسۡ‍َٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ أَجۡرًا إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرَىٰ لِلۡعَٰلَمِينَ

90

آنانند كه رهبريشان نمود خدا پس به رهبريشان پيروى جوى بگو نخواهم از شما بر آن پاداشى نيست آن جز يادآورييى براى جهانيان


وَ مَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ إِذۡ قَالُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٖ مِّن شَيۡءٖ قُلۡ مَنۡ أَنزَلَ ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِي جَآءَ بِهِۦ مُوسَىٰ نُورٗا وَ هُدٗى لِّلنَّاسِ تَجۡعَلُونَهُۥ قَرَاطِيسَ تُبۡدُونَهَا وَ تُخۡفُونَ كَثِيرٗا وَ عُلِّمۡتُم مَّا لَمۡ تَعۡلَمُوٓاْ أَنتُمۡ وَ لَآ ءَابَآؤُكُمۡ قُلِ ٱللَّهُ ثُمَّ ذَرۡهُمۡ فِي خَوۡضِهِمۡ يَلۡعَبُونَ

91

و ارج ننهادند خدا را شايان ارجمنديش هنگامى كه گفتند نفرستاده است خدا بر بشرى چيزى را بگو كه فرستاده است كتابى را كه بياورد موسى روشنايى و هدايتى براى مردم كه مى‌گردانيدش كاغذهايى كه آنها را آشكار كنيد و نهان كنيد بسيارى را و آموخته شديد آنچه را نمى‌دانستيد نه شما و نه پدران شما بگو خدا سپس بگذارشان در فرورفتگى (سرگرمى) خويش بازى كنند


وَ هَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ مُبَارَكٞ مُّصَدِّقُ ٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَ لِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَ مَنۡ حَوۡلَهَا وَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ وَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ

92

و اين است كتابى فرستاديمش فرخنده تصديق‌كننده آنچه پيش روى او است و تا بترسانى مادر شهرها و آنان را كه پيرامون آنند و آنان كه ايمان آرند به آخرت ايمان آرند بدان حالى كه بر نماز خويشند مواظبت‌كنندگان


وَ مَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ قَالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَ لَمۡ يُوحَ إِلَيۡهِ شَيۡءٞ وَ مَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثۡلَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ وَ لَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ فِي غَمَرَٰتِ ٱلۡمَوۡتِ وَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ بَاسِطُوٓاْ أَيۡدِيهِمۡ أَخۡرِجُوٓاْ أَنفُسَكُمُ ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ بِمَا كُنتُمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ غَيۡرَ ٱلۡحَقِّ وَ كُنتُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِهِۦ تَسۡتَكۡبِرُونَ

93

و كيست ستمگرتر از آنكه ببندد بر خدا دروغى يا گويد وحى رسيده است به من حالى كه وحى نشده است بسوى او چيزى و كسى كه گويد بزودى مى‌فرستم همانند آنچه خدا فرستاده است و اگر (كاش) مى‌ديدى هنگامى را كه ستمگران در گردابهاى مرگند و فرشتگان گشاينده‌اند دستهاى خويش را برون دهيد جانهاى خود را امروز كيفر شويد به عذاب خوارى بدانچه مى‌گفتيد بر خدا نادرست را و بوديد از آيتهاى او سركشى مى‌كرديد


وَ لَقَدۡ جِئۡتُمُونَا فُرَٰدَىٰ كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَ تَرَكۡتُم مَّا خَوَّلۡنَٰكُمۡ وَرَآءَ ظُهُورِكُمۡ وَ مَا نَرَىٰ مَعَكُمۡ شُفَعَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ أَنَّهُمۡ فِيكُمۡ شُرَكَٰٓؤُاْ لَقَد تَّقَطَّعَ بَيۡنَكُمۡ وَ ضَلَّ عَنكُم مَّا كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ

94

و همانا آمديد ما را تنها چنان كه آفريديمتان نخستين‌بار و بازگذاشتيد آنچه را به شما داديم پشت سر خويش و نبينيم با شما شفيعان شما را آنان كه پنداشتيدشان در شما شريكان همانا بگسيخت ميان شما و گم شد از شما آنچه بوديد مى‌پنداشتيد


إِنَّ ٱللَّهَ فَالِقُ ٱلۡحَبِّ وَ ٱلنَّوَىٰ يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَ مُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتِ مِنَ ٱلۡحَيِّ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ

95

همانا خدا است شكافنده دانه و هسته برون آرد زنده را از مرده و برون آرنده است مرده را از زنده اين است خداى شما پس كجا به دروغ رانده شويد


فَالِقُ ٱلۡإِصۡبَاحِ وَ جَعَلَ ٱلَّيۡلَ سَكَنٗا وَ ٱلشَّمۡسَ وَ ٱلۡقَمَرَ حُسۡبَانٗا ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ

96

شكافنده صبح و گردانيد شب را آرامشى و مهر و ماه را شمارگرانى اين است تقدير خداوند عزيز دانا


وَ هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلنُّجُومَ لِتَهۡتَدُواْ بِهَا فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَ ٱلۡبَحۡرِ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ

97

و او است آنكه نهاد براى شما ستارگان را تا هدايت شويد در تاريكيهاى دشت و دريا همانا تفصيل داديم آيتها را براى گروهى كه مى‌دانند


وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ فَمُسۡتَقَرّٞ وَ مُسۡتَوۡدَعٞ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَفۡقَهُونَ

98

و او است آنكه آفريد شما را از يك تن پس پايدار و ناپايدارى همانا تفصيل داديم آيتها را براى گروهى كه درمى‌يابند


وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ نَبَاتَ كُلِّ شَيۡءٖ فَأَخۡرَجۡنَا مِنۡهُ خَضِرٗا نُّخۡرِجُ مِنۡهُ حَبّٗا مُّتَرَاكِبٗا وَ مِنَ ٱلنَّخۡلِ مِن طَلۡعِهَا قِنۡوَانٞ دَانِيَةٞ وَ جَنَّٰتٖ مِّنۡ أَعۡنَابٖ وَ ٱلزَّيۡتُونَ وَ ٱلرُّمَّانَ مُشۡتَبِهٗا وَ غَيۡرَ مُتَشَٰبِهٍ ٱنظُرُوٓاْ إِلَىٰ ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثۡمَرَ وَ يَنۡعِهِۦٓ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمۡ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

99

و او است آنكه فرستاد از آسمان آبى پس برون آورديم با آن روئيدنى همه چيز را پس برون آورديم از آن سبزه‌اى كه برون آريم از آن دانه‌اى انبوه و از خرمابن از شكوفه آن خوشه‌اى نزديك (فرود) و باغستانى از انگورها و زيتون و انار همانند و گوناگون بنگريد به ميوه آن گاهى كه باردهد و رسيدن آن همانا در اين است آيتهايى براى گروهى كه ايمان آورند


وَ جَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ ٱلۡجِنَّ وَ خَلَقَهُمۡ وَ خَرَقُواْ لَهُۥ بَنِينَ وَ بَنَٰتِۢ بِغَيۡرِ عِلۡمٖ سُبۡحَٰنَهُۥ وَ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يَصِفُونَ

100

و قرار دادند براى خدا شريكانى جنى كه آفريدستشان و به هم بافتند برايش پسران و دخترانى به نادانى منزه و برتر است خدا از آنچه مى‌ستايند


بَدِيعُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُۥ وَلَدٞ وَ لَمۡ تَكُن لَّهُۥ صَٰحِبَةٞ وَ خَلَقَ كُلَّ شَيۡءٖ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ

101

پديدآرنده آسمانها و زمين چگونه وى را فرزندى باشد و نبوده است براى او همسرى و آفريده است همه چيز را و او است به هر چيزى دانا


ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ فَٱعۡبُدُوهُ وَ هُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٞ

102

اين است خدا پروردگار شما نيست خدايى جز او آفريننده همه چيز پس بپرستيدش و او است بر همه چيز نگهبان


لَّا تُدۡرِكُهُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ وَ هُوَ يُدۡرِكُ ٱلۡأَبۡصَٰرَ وَ هُوَ ٱللَّطِيفُ ٱلۡخَبِيرُ

103

درنيابندش ديدگان و او دريابد ديدگان را و او است بخشنده آگاه


قَدۡ جَآءَكُم بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمۡ فَمَنۡ أَبۡصَرَ فَلِنَفۡسِهِۦ وَ مَنۡ عَمِيَ فَعَلَيۡهَا وَ مَآ أَنَا۠ عَلَيۡكُم بِحَفِيظٖ

104

همانا بيامد شما را بينشهايى از پروردگار شما پس آنكه بينا شود براى خويشتن است و آنكه نابينا شود بر خويشتن است و نيستم من بر شما نگهبان


وَ كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَ لِيَقُولُواْ دَرَسۡتَ وَ لِنُبَيِّنَهُۥ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ

105

و بدينسان بگردانيم آيتها را و تا گويند درس‌خوانده‌اى و تا بيان كنيمش براى گروهى كه مى‌دانند


ٱتَّبِعۡ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ وَ أَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

106

پيروى كن آنچه را وحى شده است بسوى تو از پروردگارت نيست خدايى جز او و روى گردان از شرك‌ورزان


وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشۡرَكُواْ وَ مَا جَعَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظٗا وَ مَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٖ

107

و اگر مى‌خواست خدا شرك نمى‌ورزيدند و نگردانيديمت بر آنان نگهبان و نيستى تو بر ايشان وكيل


وَ لَا تَسُبُّواْ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَسُبُّواْ ٱللَّهَ عَدۡوَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ كَذَٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرۡجِعُهُمۡ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

108

و دشنام ندهيد آنان را كه جز خدا مى‌خوانند تا دشنام دهند خدا را ستمگرانه به نادانى بدينگونه آراستيم براى هر گروهى كردار ايشان را سپس بسوى پروردگار ايشان است بازگشتشان تا آگهيشان دهد بدانچه بودند مى‌كردند


وَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِن جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ لَّيُؤۡمِنُنَّ بِهَا قُلۡ إِنَّمَا ٱلۡأٓيَٰتُ عِندَ ٱللَّهِ وَ مَا يُشۡعِرُكُمۡ أَنَّهَآ إِذَا جَآءَتۡ لَا يُؤۡمِنُونَ

109

و سوگند ياد نمودند به خدا سخت‌ترين سوگندهاى خود را كه اگر بيايدشان آيتى هرآينه ايمان آرند بدان بگو جز اين نيست كه آيتها نزد خدا است و چه دانيد (يا چه آگهيتان دهد) گاهى كه آنها آيند ايمان نيارند ايشان


وَ نُقَلِّبُ أَفۡ‍ِٔدَتَهُمۡ وَ أَبۡصَٰرَهُمۡ كَمَا لَمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهِۦٓ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَ نَذَرُهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ

110

و باژگون سازيم دلها و ديدگان ايشان را چنان كه ايمان نياوردند بدان نخستين بار و بگذاريمشان در سركشى خود فروروند


وَ لَوۡ أَنَّنَا نَزَّلۡنَآ إِلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ وَ كَلَّمَهُمُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَ حَشَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ كُلَّ شَيۡءٖ قُبُلٗا مَّا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُوٓاْ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ يَجۡهَلُونَ

111

و اگر فرستيم بسوى ايشان فرشتگان را و سخن گويند با ايشان مردگان و گرد آريم بر ايشان همه چيز را روبروى نيستند كه ايمان آرند جز آنكه بخواهد خدا و ليكن بيشتر ايشان نمى‌دانند


وَ كَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوّٗا شَيَٰطِينَ ٱلۡإِنسِ وَ ٱلۡجِنِّ يُوحِي بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ زُخۡرُفَ ٱلۡقَوۡلِ غُرُورٗا وَ لَوۡ شَآءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرۡهُمۡ وَ مَا يَفۡتَرُونَ

112

و بدينسان قرار داديم براى هر پيمبرى دشمنى شياطين آدمى و پرى كه وحى فرستند بعضى از ايشان بسوى بعضى سخنان بيهوده را بفريب و اگر مى‌خواست پروردگار تو نمى‌كردندش پس بگذارشان به آنچه دروغ مى‌بندند


وَ لِتَصۡغَىٰٓ إِلَيۡهِ أَفۡ‍ِٔدَةُ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَ لِيَرۡضَوۡهُ وَ لِيَقۡتَرِفُواْ مَا هُم مُّقۡتَرِفُونَ

113

و تا بشنوندش دلهاى آنان كه ايمان نمى‌آورند به آخرت و تا پسندش دارند و تا فراهم آرند از گناه آنچه ايشانند فراهم‌كنندگان


أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡتَغِي حَكَمٗا وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡكِتَٰبَ مُفَصَّلٗا وَ ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡلَمُونَ أَنَّهُۥ مُنَزَّلٞ مِّن رَّبِّكَ بِٱلۡحَقِّ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ

114

آيا جز خدا داورى جويم و اوست آنكه فرستاد بسوى شما كتاب را به تفصيل و آنان كه داديمشان كتاب را دانند كه آن است فرود آمده از پروردگار تو به حق پس نباش از شك‌كنندگان


وَ تَمَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدۡقٗا وَ عَدۡلٗا لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

115

و انجام يافت سخن پروردگار تو به راستى و داد نيست برگرداننده‌اى براى سخنان او و او است شنونده دانا


وَ إِن تُطِعۡ أَكۡثَرَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ يُضِلُّوكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَ إِنۡ هُمۡ إِلَّا يَخۡرُصُونَ

116

و اگر فرمانبرى بيشتر آنان را كه در زمينند گمراهت كنند از راه خدا پيروى نمى‌كنند جز گمان را و نيستند جز پندارندگان


إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبِيلِهِۦ وَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ

117

همانا پروردگار تو داناتر است بدانكه گمراه شود از راه او و او است داناتر به هدايت‌شدگان


فَكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ إِن كُنتُم بِ‍َٔايَٰتِهِۦ مُؤۡمِنِينَ

118

پس بخوريد از آنچه برده شده است نام خدا بر آن اگر هستيد به آيتهاى او ايمان‌آورندگان


وَ مَا لَكُمۡ أَلَّا تَأۡكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَ قَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِ وَ إِنَّ كَثِيرٗا لَّيُضِلُّونَ بِأَهۡوَآئِهِم بِغَيۡرِ عِلۡمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُعۡتَدِينَ

119

و چه شود شما را نخوريد از آنچه نام خدا بر آن برده شده است حالى كه تفصيل داده است براى شما آنچه را حرام كرده است بر شما جز آنچه ناگزير شويد بدان و همانا بسيارى گمراه مى‌كنند به هوسهاى خود به نادانى و هرآينه پروردگار تو داناتر است به تجاوزكنندگان


وَ ذَرُواْ ظَٰهِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَ بَاطِنَهُۥٓ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡسِبُونَ ٱلۡإِثۡمَ سَيُجۡزَوۡنَ بِمَا كَانُواْ يَقۡتَرِفُونَ

120

و رها كنيد آشكار گناه و نهانش (يا برون گناه و درونش را) همانا آنان كه فراهم آورند گناه را بزودى كيفر شوند بدانچه بودند فراهم مى‌آوردند


وَ لَا تَأۡكُلُواْ مِمَّا لَمۡ يُذۡكَرِ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَ إِنَّهُۥ لَفِسۡقٞ وَ إِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰٓ أَوۡلِيَآئِهِمۡ لِيُجَٰدِلُوكُمۡ وَ إِنۡ أَطَعۡتُمُوهُمۡ إِنَّكُمۡ لَمُشۡرِكُونَ

121

و نخوريد از آنچه برده نشده است نام خدا بر آن و هرآينه آن است نافرمانى و همانا شياطين وحى كنند بسوى دوستان خود تا درستيزند با شما و اگر فرمان بريد ايشان را هرآينه باشيد شرك‌ورزندگان


أَ وَ مَن كَانَ مَيۡتٗا فَأَحۡيَيۡنَٰهُ وَ جَعَلۡنَا لَهُۥ نُورٗا يَمۡشِي بِهِۦ فِي ٱلنَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُۥ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ لَيۡسَ بِخَارِجٖ مِّنۡهَا كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡكَٰفِرِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

122

آيا آنكه مردارى بود پس زنده‌اش كرديم و قرار داديم براى او روشنايى كه راه رود بدان در مردم همانند آن است كه در تاريكيها نيست برون آينده از آنها بدينسان آراسته شد براى كافران آنچه بودند مى‌كردند


وَ كَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا فِي كُلِّ قَرۡيَةٍ أَكَٰبِرَ مُجۡرِمِيهَا لِيَمۡكُرُواْ فِيهَا وَ مَا يَمۡكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمۡ وَ مَا يَشۡعُرُونَ

123

و بدينسان نهاديم در هر شهر سران گنهكارانش را تا نيرنگ آرند در آن و نيرنگ نياورند جز بر خويشتن و درنمى‌يابند


وَ إِذَا جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ قَالُواْ لَن نُّؤۡمِنَ حَتَّىٰ نُؤۡتَىٰ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ رُسُلُ ٱللَّهِۘ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ حَيۡثُ يَجۡعَلُ رِسَالَتَهُۥ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْ صَغَارٌ عِندَ ٱللَّهِ وَ عَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا كَانُواْ يَمۡكُرُونَ

124

و هر گاه بيايدشان آيتى گويند ايمان نياريم تا آورده شويم همانند آنچه آورده شدند فرستادگان خدا خدا داناتر است كجا نهد پيمبرى خويش را بزودى رسد آنان را كه گناه كردند خواريى نزد خدا و عذابى سخت بدانچه بودند نيرنگ مى‌باختند


فَمَن يُرِدِ ٱللَّهُ أَن يَهۡدِيَهُۥ يَشۡرَحۡ صَدۡرَهُۥ لِلۡإِسۡلَٰمِ وَ مَن يُرِدۡ أَن يُضِلَّهُۥ يَجۡعَلۡ صَدۡرَهُۥ ضَيِّقًا حَرَجٗا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي ٱلسَّمَآءِ كَذَٰلِكَ يَجۡعَلُ ٱللَّهُ ٱلرِّجۡسَ عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ

125

آن را كه خواهد خدا هدايت كند بگشايد سينه او را براى اسلام و آن را كه خواهد گمراه سازد بگرداند سينه‌اش را تنگ فشرده چنان كه گويى سخت مى‌رود به آسمان بدينسان نهد خدا پليد را بر آنان كه ايمان نمى‌آورند


وَ هَٰذَا صِرَٰطُ رَبِّكَ مُسۡتَقِيمٗا قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَذَّكَّرُونَ

126

و اين است راه پروردگار تو راست همانا تفصيل داديم آيتها را براى گروهى كه يادآور شوند


لَهُمۡ دَارُ ٱلسَّلَٰمِ عِندَ رَبِّهِمۡ وَ هُوَ وَلِيُّهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

127

آنان را است خانه آرامش نزد پروردگار خويش و او است دوست ايشان بدانچه بودند مى‌كردند


وَ يَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ قَدِ ٱسۡتَكۡثَرۡتُم مِّنَ ٱلۡإِنسِ وَ قَالَ أَوۡلِيَآؤُهُم مِّنَ ٱلۡإِنسِ رَبَّنَا ٱسۡتَمۡتَعَ بَعۡضُنَا بِبَعۡضٖ وَ بَلَغۡنَآ أَجَلَنَا ٱلَّذِيٓ أَجَّلۡتَ لَنَا قَالَ ٱلنَّارُ مَثۡوَىٰكُمۡ خَٰلِدِينَ فِيهَآ إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ

128

و روزى كه گردشان آرد همگى اى گروه پرى همانا فراوان گرفتيد از آدمى و گفتند دوستان ايشان از آدميان پروردگارا بهره‌مند شدند بعضى از ما به بعضى و رسيديم سرآمدى را كه براى ما نهادى گفت آتش است جايگاه شما جاودانان در آن جز آنچه خدا خواهد همانا پروردگار تو است حكيم دانا


وَ كَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعۡضَ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعۡضَۢا بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

129

و بدينسان دوست گردانيم بعضى ستمگران را با بعضى بدانچه بودند فراهم ميكردند


يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَ ٱلۡإِنسِ أَلَمۡ يَأۡتِكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي وَ يُنذِرُونَكُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَا قَالُواْ شَهِدۡنَا عَلَىٰٓ أَنفُسِنَا وَ غَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَ شَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰفِرِينَ

130

اى گروه پرى و آدمى آيا نيامد شما را فرستادگانى از شما كه بسرايند بر شما آيتهاى مرا و بترسانند شما را از رسيدنتان بدين روز گفتند گواهى داديم بر خويشتن و بفريفتشان زندگانى دنيا و گواهى دادند بر خويش كه بودند كافران


ذَٰلِكَ أَن لَّمۡ يَكُن رَّبُّكَ مُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ بِظُلۡمٖ وَ أَهۡلُهَا غَٰفِلُونَ

131

اين بدان است كه نيست پروردگار تو نابودكننده شهرها به ستم حالى كه باشند مردم آنها بى‌خبران


وَ لِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواْ وَ مَا رَبُّكَ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ

132

و هر كدام را پايه‌هايى است از آنچه كردند و نيست پروردگار تو غافل از آنچه مى‌كنند


وَ رَبُّكَ ٱلۡغَنِيُّ ذُو ٱلرَّحۡمَةِ إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَ يَسۡتَخۡلِفۡ مِنۢ بَعۡدِكُم مَّا يَشَآءُ كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوۡمٍ ءَاخَرِينَ

133

و پروردگار تو است بى‌نياز مهربان اگر خواهد ببرد شما را و جانشين سازد پس از شما هر چه را خواهد چنان كه پديد آورد شما را از نژاد گروه دگران


إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَأٓتٖ وَ مَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ

134

همانا وعده‌هاى شما است آينده و نيستيد شما به عجزآرندگان


قُلۡ يَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواْ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ إِنِّي عَامِلٞ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ

135

بگو اى قوم بكنيد هر آنچه توانيد كه منم كننده زود است بدانيد كه را است پايان خانه همانا رستگار نشوند ستمگران


وَ جَعَلُواْ لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ ٱلۡحَرۡثِ وَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ نَصِيبٗا فَقَالُواْ هَٰذَا لِلَّهِ بِزَعۡمِهِمۡ وَ هَٰذَا لِشُرَكَآئِنَا فَمَا كَانَ لِشُرَكَآئِهِمۡ فَلَا يَصِلُ إِلَى ٱللَّهِ وَ مَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَىٰ شُرَكَآئِهِمۡ سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ

136

و قرار دادند براى خدا از آنچه بيافريده است از كشت و دامها بهره‌اى پس گفتند اين براى خدا بر پندار ايشان و اين براى شريكان پس آنچه براى شريكان ايشان است نرسد به خدا و آنچه براى خدا است برسد به شريكان ايشان چه زشت است آنچه حكم مى‌كند


وَ كَذَٰلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٖ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ قَتۡلَ أَوۡلَٰدِهِمۡ شُرَكَآؤُهُمۡ لِيُرۡدُوهُمۡ وَ لِيَلۡبِسُواْ عَلَيۡهِمۡ دِينَهُمۡ وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا فَعَلُوهُ فَذَرۡهُمۡ وَ مَا يَفۡتَرُونَ

137

و بدينسان آراستند براى بسيارى از مشركان كشتن فرزندانشان را شريكان ايشان تا بلغزانندشان و تا آشفته سازند بر ايشان دينشان را و اگر مى‌خواست خدا نمى‌كردندش پس بگذار ايشان را با آنچه دروغ مى‌بندند


وَ قَالُواْ هَٰذِهِۦٓ أَنۡعَٰمٞ وَ حَرۡثٌ حِجۡرٞ لَّا يَطۡعَمُهَآ إِلَّا مَن نَّشَآءُ بِزَعۡمِهِمۡ وَ أَنۡعَٰمٌ حُرِّمَتۡ ظُهُورُهَا وَ أَنۡعَٰمٞ لَّا يَذۡكُرُونَ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَا ٱفۡتِرَآءً عَلَيۡهِ سَيَجۡزِيهِم بِمَا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

138

و گفتند اين است دامها و كشتى بازداشت شده نچشدش جز آنكه خواهيم پندار ايشان و دامهايى كه حرام است پشتهاى آنها و دامهايى كه نبرند نام خدا را بر آنها به دروغ‌بستن بر او بزودى كيفرشان دهد بدانچه بودند دروغ مى‌بستند


وَ قَالُواْ مَا فِي بُطُونِ هَٰذِهِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ خَالِصَةٞ لِّذُكُورِنَا وَ مُحَرَّمٌ عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِنَا وَ إِن يَكُن مَّيۡتَةٗ فَهُمۡ فِيهِ شُرَكَآءُ سَيَجۡزِيهِمۡ وَصۡفَهُمۡ إِنَّهُۥ حَكِيمٌ عَلِيمٞ

139

و گفتند آنچه در شكمهاى اين دامها است مختص مردان ما است و حرام است بر همسران ما و اگر مردارى باشد پس ايشانند در آن شريكان بزودى كيفرشان دهد ستودن ايشان را همانا او است حكيم دانا


قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓاْ أَوۡلَٰدَهُمۡ سَفَهَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَ حَرَّمُواْ مَا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُ ٱفۡتِرَآءً عَلَى ٱللَّهِ قَدۡ ضَلُّواْ وَ مَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ

140

همانا زيان كردند آنان كه كشتند فرزندان خود را بى خردانه به نادانى و حرام كردند آنچه را خدا روزيشان داده است به دروغ‌بستن بر خدا همانا گمراه شدند و نبودند از هدايت‌شدگان


وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَ جَنَّٰتٖ مَّعۡرُوشَٰتٖ وَ غَيۡرَ مَعۡرُوشَٰتٖ وَ ٱلنَّخۡلَ وَ ٱلزَّرۡعَ مُخۡتَلِفًا أُكُلُهُۥ وَ ٱلزَّيۡتُونَ وَ ٱلرُّمَّانَ مُتَشَٰبِهٗا وَ غَيۡرَ مُتَشَٰبِهٖ كُلُواْ مِن ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثۡمَرَ وَ ءَاتُواْ حَقَّهُۥ يَوۡمَ حَصَادِهِۦ وَ لَا تُسۡرِفُوٓاْ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ

141

و او است آنكه پديد آورده است باغهاى افراشته و ناافراشته و خرمابن و كشت‌زار حالى كه گوناگون است ميوه (يا مزه) آن و زيتون و انار را همانند و ناهمانند بخوريد از ميوه آن هنگامى كه ميوه دهد و بپردازيد بهره آن را روز درويدنش و اسراف نكنيد كه او دوست ندارد اسراف‌كنندگان را


وَ مِنَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ حَمُولَةٗ وَ فَرۡشٗا كُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ وَ لَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ

142

و از دامها باربرنده و بسترى را بخوريد از آنچه روزى داده است شما را خداوند و پيروى نكنيد گامهاى شيطان را كه او است براى شما دشمنى آشكار


ثَمَٰنِيَةَ أَزۡوَٰجٖ مِّنَ ٱلضَّأۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَ مِنَ ٱلۡمَعۡزِ ٱثۡنَيۡنِ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ نَبِّ‍ُٔونِي بِعِلۡمٍ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

143

هشت جفت از ميش دو و از بزغاله دو بگو آيا دو نر را حرام كرده است يا دو ماده را يا آنچه فراگرفته است زهدانهاى دو ماده آگهى دهيد مرا به دانايى اگر هستيد راستگويان


وَ مِنَ ٱلۡإِبِلِ ٱثۡنَيۡنِ وَ مِنَ ٱلۡبَقَرِ ٱثۡنَيۡنِ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ وَصَّىٰكُمُ ٱللَّهُ بِهَٰذَا فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا لِّيُضِلَّ ٱلنَّاسَ بِغَيۡرِ عِلۡمٍ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ

144

و از شتر دو و از گاو دو بگو آيا دو نر را حرام كرد يا دو ماده را يا آنچه را فراگرفت زهدانهاى دو ماده يا بوديد شما گواهان هنگامى كه اندرز داد شما را خدا بدين پس كيست ستمگرتر از آنكه ببندد بر خدا دروغى را تا گمراه كند مردم را به نادانى همانا خدا هدايت نكند گروه ستمكاران را


قُل لَّآ أَجِدُ فِي مَآ أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٖ يَطۡعَمُهُۥٓ إِلَّآ أَن يَكُونَ مَيۡتَةً أَوۡ دَمٗا مَّسۡفُوحًا أَوۡ لَحۡمَ خِنزِيرٖ فَإِنَّهُۥ رِجۡسٌ أَوۡ فِسۡقًا أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَ لَا عَادٖ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

145

بگو نمى‌يابم در آنچه به من وحى شده است حرامى را بر خورنده‌اى كه بخوردش جز آنكه مردار باشد يا خونى ريخته يا گوشت خوك كه آن است پليد يا نافرمانى كه نام جز خدا بر آن برده شده است پس آنكه ناچار شود نه ستمكار و نه تجاوزكننده همانا پروردگار تو است آمرزنده مهربان


وَ عَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٖ وَ مِنَ ٱلۡبَقَرِ وَ ٱلۡغَنَمِ حَرَّمۡنَا عَلَيۡهِمۡ شُحُومَهُمَآ إِلَّا مَا حَمَلَتۡ ظُهُورُهُمَآ أَوِ ٱلۡحَوَايَآ أَوۡ مَا ٱخۡتَلَطَ بِعَظۡمٖ ذَٰلِكَ جَزَيۡنَٰهُم بِبَغۡيِهِمۡ وَ إِنَّا لَصَٰدِقُونَ

146

و بر آنان كه جهود شدند حرام كرديم هر ناخن‌دارى را و از گاو و گوسفند حرام كرديم بر ايشان پيه‌هاى آنها را جز آنچه برگرفته است پشتهاى آنها يا پشكلدانها يا آنچه آميخته است با استخوان اين را كيفر بديشان داديم به ستمگريشان و هرآينه مائيم راستگويان


فَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل رَّبُّكُمۡ ذُو رَحۡمَةٖ وَٰسِعَةٖ وَ لَا يُرَدُّ بَأۡسُهُۥ عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

147

پس اگر تكذيب كردند بگو همانا پروردگار شما است خداوند رحمتى پهناور و برنگردد خشمش از گروه گنهكاران


سَيَقُولُ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشۡرَكۡنَا وَ لَآ ءَابَآؤُنَا وَ لَا حَرَّمۡنَا مِن شَيۡءٖ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ حَتَّىٰ ذَاقُواْ بَأۡسَنَا قُلۡ هَلۡ عِندَكُم مِّنۡ عِلۡمٖ فَتُخۡرِجُوهُ لَنَآ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا تَخۡرُصُونَ

148

زود است گويند آنان كه شرك ورزيدند اگر مى‌خواست خدا مشرك نمى‌شديم ما و نه پدران ما و نه حرام مى‌كرديم چيزى را بدينسان تكذيب كردند آنان كه پيش از ايشان بودند تا چشيدند خشم ما را بگو آيا نزد شما دانشى است كه برون آريدش براى ما پيروى نمى‌كنيد جز پندار را و نيستيد شما جز گمان‌آوران


قُلۡ فَلِلَّهِ ٱلۡحُجَّةُ ٱلۡبَٰلِغَةُ فَلَوۡ شَآءَ لَهَدَىٰكُمۡ أَجۡمَعِينَ

149

بگو خداى را است حجت رسا و اگر مى‌خواست هرآينه رهبرى مى‌كرد شما را همگى


قُلۡ هَلُمَّ شُهَدَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ يَشۡهَدُونَ أَنَّ ٱللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَا فَإِن شَهِدُواْ فَلَا تَشۡهَدۡ مَعَهُمۡ وَ لَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِنَا وَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَ هُم بِرَبِّهِمۡ يَعۡدِلُونَ

150

بگو بياريد گواهان خويش را كه گواهى مى‌دهند آنكه خدا حرام كرده است اين را پس اگر گواهى دادند تو گواهى نده با ايشان و پيروى نكن هوسهاى آنان را كه تكذيب نمودند آيتهاى ما را و آنان كه ايمان نمى‌آورند به آخرت و ايشانند به پروردگار خويش شرك‌ورزان


قُلۡ تَعَالَوۡاْ أَتۡلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمۡ عَلَيۡكُمۡ أَلَّا تُشۡرِكُواْ بِهِۦ شَيۡ‍ٔٗا وَ بِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنٗا وَ لَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُم مِّنۡ إِمۡلَٰقٖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكُمۡ وَ إِيَّاهُمۡ وَ لَا تَقۡرَبُواْ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَ مَا بَطَنَ وَ لَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ

151

بگو بيائيد بخوانم بر شما آنچه را كه حرام كرده است پروردگار شما بر شما كه شرك نورزيد بدو چيزى را و به پدر و مادر نكويى كنيد و نكشيد فرزندان خويش را از تنگدستى ما روزى دهيم شما و ايشان را و گرد ناشايسته‌ها (فواحش) نگرديد آنچه آشكار است از آنها و آنچه نهان و نكشيد تنى را كه خدا حرام كرده است جز به حق اين است آنچه خدا به شما اندرز داده است شايد به خرد يابيد


وَ لَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥ وَ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَ ٱلۡمِيزَانَ بِٱلۡقِسۡطِ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَا وَ إِذَا قُلۡتُمۡ فَٱعۡدِلُواْ وَ لَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰ وَ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ أَوۡفُواْ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ

152

و نزديك نشويد به دارايى يتيم جز بدانچه نكوتر است تا برسد به نيروهاى (به جوانى) خويش خويش و بپردازيد پيمانه و سنجش را به داد تكليف نكنيم كسى را جز به مقدار تواناييش و هر گاه سخنى گفتيد دادگرى كنيد اگرچه باشد خويشاوند و به پيمان خدا وفا كنيد اين است آنچه توصيه كرده است شما را بدان شايد يادآور شويد


وَ أَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُ وَ لَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ

153

و آنكه اين است راه من راست پس پيرويش كنيد و پيروى نكنيد راه‌ها را كه پراكنده‌تان كند از راه او بدين توصيه كرده است شما را شايد پرهيزكارى كنيد


ثُمَّ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ تَمَامًا عَلَى ٱلَّذِيٓ أَحۡسَنَ وَ تَفۡصِيلٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَ هُدٗى وَ رَحۡمَةٗ لَّعَلَّهُم بِلِقَآءِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ

154

سپس داديم به موسى كتاب را تمامى بر آنكه نكوكارى كرد (يا بر آنچه نكويى كرد) و تفصيلى براى همه چيز و هدايت و رحمتى شايد به ملاقات پروردگار خود ايمان آرند


وَ هَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ مُبَارَكٞ فَٱتَّبِعُوهُ وَ ٱتَّقُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ

155

و اين است كتابى فرستاديمش فرخنده پس پيرويش كنيد و پرهيزكارى كنيد شايد رحم آورده شويد


أَن تَقُولُوٓاْ إِنَّمَآ أُنزِلَ ٱلۡكِتَٰبُ عَلَىٰ طَآئِفَتَيۡنِ مِن قَبۡلِنَا وَ إِن كُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمۡ لَغَٰفِلِينَ

156

تا نگوئيد جز اين نيست كه فرود آورده شد كتاب بر دو گروه پيش از ما و بوديم از درس گرفتنشان بى‌خبران


أَوۡ تَقُولُواْ لَوۡ أَنَّآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا ٱلۡكِتَٰبُ لَكُنَّآ أَهۡدَىٰ مِنۡهُمۡ فَقَدۡ جَآءَكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَ هُدٗى وَ رَحۡمَةٞ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَذَّبَ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَ صَدَفَ عَنۡهَا سَنَجۡزِي ٱلَّذِينَ يَصۡدِفُونَ عَنۡ ءَايَٰتِنَا سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يَصۡدِفُونَ

157

يا گوئيد اگر بر ما فرستاده مى‌شد كتاب هر آينه بوديم هدايت‌يافته‌تر از ايشان اينك بيامد شما را نشانى از پروردگار شما و هدايت و رحمتى پس كيست ستمگرتر از آنكه دروغ پندارد آيتهاى خدا را و بازدارد از آنها بزودى پاداش دهيم آنان را كه بازمى دارند از آيتهاى ما عذاب زشت را بدانچه بودند بازمى‌داشتند


هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ رَبُّكَ أَوۡ يَأۡتِيَ بَعۡضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَ يَوۡمَ يَأۡتِي بَعۡضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفۡسًا إِيمَٰنُهَا لَمۡ تَكُنۡ ءَامَنَتۡ مِن قَبۡلُ أَوۡ كَسَبَتۡ فِيٓ إِيمَٰنِهَا خَيۡرٗا قُلِ ٱنتَظِرُوٓاْ إِنَّا مُنتَظِرُونَ

158

آيا انتظار دارند جز آنكه بيايندشان فرشتگان يا بيايد پروردگار تو يا بيايد پاره‌اى از آيات پروردگار تو روزى كه مى‌آيد پاره‌اى از آيات پروردگار تو سود ندهد كسى را ايمان آوردنش اگر ايمان نياورده است از پيش يا نيندوخته است در ايمان خود خبرى را بگو پس منتظر باشيد كه مائيم منتظران


إِنَّ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَ كَانُواْ شِيَعٗا لَّسۡتَ مِنۡهُمۡ فِي شَيۡءٍ إِنَّمَآ أَمۡرُهُمۡ إِلَى ٱللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ

159

همانا آنان كه پراكنده ساختند دين خود را و شدند گروه‌هايى نيستى تو از ايشان در چيزى جز اين نيست كه كار آنان با خدا است پس آگهيشان دهد بدانچه بودند مى‌كردند


مَن جَآءَ بِٱلۡحَسَنَةِ فَلَهُۥ عَشۡرُ أَمۡثَالِهَا وَ مَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجۡزَىٰٓ إِلَّا مِثۡلَهَا وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

160

آن كس كه نكويى آورد وى را است ده برابر آن و آن كس كه زشتى آورد كيفر نشود جز همانند آن و ايشان ستم نمى‌شوند


قُلۡ إِنَّنِي هَدَىٰنِي رَبِّيٓ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ دِينٗا قِيَمٗا مِّلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗا وَ مَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

161

بگو همانا مرا هدايت كرده است پروردگارم بسوى راهى راست دينى استوار آئين ابراهيم يكتاپرست و نبوده است از شرك‌ورزان


قُلۡ إِنَّ صَلَاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحۡيَايَ وَ مَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

162

بگو همانا نماز من و پرستش من و زندگيم و مرگم از آن خداوند است پروردگار جهانيان


لَا شَرِيكَ لَهُۥ وَ بِذَٰلِكَ أُمِرۡتُ وَ أَنَا۠ أَوَّلُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ

163

نيست انبازى براى او و بدان مأمور شدم و منم نخستين اسلام‌آرندگان


قُلۡ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡغِي رَبّٗا وَ هُوَ رَبُّ كُلِّ شَيۡءٖ وَ لَا تَكۡسِبُ كُلُّ نَفۡسٍ إِلَّا عَلَيۡهَا وَ لَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرۡجِعُكُمۡ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ

164

بگو آيا جز خدا پروردگارى جويم و او است پروردگار همه چيز و نيندوزد هر كسى جز بر خويشتن و برندارد باربرى بار دگرى را پس بسوى پروردگار شما است بازگشت شما تا آگهيتان دهد بدانچه بوديد در آن اختلاف مى‌كرديد


وَ هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ ٱلۡأَرۡضِ وَ رَفَعَ بَعۡضَكُمۡ فَوۡقَ بَعۡضٖ دَرَجَٰتٖ لِّيَبۡلُوَكُمۡ فِي مَآ ءَاتَىٰكُمۡ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ ٱلۡعِقَابِ وَ إِنَّهُۥ لَغَفُورٞ رَّحِيمُۢ

165

و او است آنكه گردانيد شما را جانشينان زمين و برترى داد گروهى از شما را بر گروهى پايه‌هايى تا بيازمايدتان در آنچه به شما داده است همانا پروردگار تو است زود شكنجه (شتابنده در عقوبت) و همانا او است آمرزنده مهربان


سوره قبل

سوره الانعام

سوره بعد
قاری
ترجمه گویا
انصاریان