سوره التوبة
بَراءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَي الَّذِينَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
1بيزارى از خدا و پيمبرش بسوى آنان كه پيمان بستيد از مشركان
فَسِيحُوا فِي الْأَرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ اعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَ أَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْكافِرِينَ
2پس بگرديد در زمين چهار ماه و بدانيد كه نيستيد ناتوان كننده خدا و آنكه خدا است خواركننده كافران
وَ أَذانٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَي النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَرِيءٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَ رَسُولُهُ فَإِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ كَفَرُوا بِعَذابٍ أَلِيمٍ
3و اعلانى است از خدا و پيمبرش به مردم در روز حج اكبر كه خدا بيزار است از مشركان و پيمبرش پس اگر توبه كنيد بهتر است براى شما و اگر پشت كرديد بدانيد كه نيستيد عاجز كننده خدا و بشارت ده كافران را به عذابى دردناك
إِلَّا الَّذِينَ عاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْئاً وَ لَمْ يُظاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَداً فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِليٰ مُدَّتِهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ
4مگر آنان را كه پيمان بستيد از مشركان پس نكاستند شما را چيزى و پشتيبانى نكردند بر شما كسى را پس به پايان رسانيد بديشان پيمانشان را تا سرآمدشان و خدا دوست دارد پرهيزكاران را
فَإِذَا انْسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَ احْصُرُوهُمْ وَ اقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
5تا گاهى كه به پايان رسيد ماههاى حرام پس بكشيد مشركان را هر كجا بيابيدشان و دستگيرشان كنيد و تنگ بر ايشان گيريد و بنشينيد براى ايشان به هر كمينگاهى پس اگر توبه كردند و بپاى داشتند نماز را و دادند زكات را رها كنيد راه ايشان را همانا خدا است آمرزنده مهربان
وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّي يَسْمَعَ كَلامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْلَمُونَ
6و اگر يكى از مشركان به تو پناهنده شد پس پناهش ده تا بشنود گفتار خدا را سپس برسانش به مأمن خويش اين بدان است كه آنانند گروهى كه نمىدانند
كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِينَ عاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ
7چگونه باشد براى مشركان پيمانى نزد خدا و نزد پيمبرش جز آنان كه پيمان بستيد نزد مسجد حرام پس ما دام كه پايدارند براى شما پايدار باشيد براى آنان همانا خدا دوست دارد پرهيزكاران را
كَيْفَ وَ إِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلّاً وَ لا ذِمَّةً يُرْضُونَكُمْ بِأَفْواهِهِمْ وَ تَأْبيٰ قُلُوبُهُمْ وَ أَكْثَرُهُمْ فاسِقُونَ
8چگونه و اگر چيره آيند بر شما رعايت نكنند در شما خويشاوندى و نه پيمانى را خوشنودتان سازند با دهانهاى خود و نمىخواهد دلهاى ايشان و بيشتر ايشانند نافرمانان
اشْتَرَوْا بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلاً فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِهِ إِنَّهُمْ ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ
9فروختند آيتهاى خدا را به بهايى كم پس بازداشتند از راه او چه زشت است آنچه بودند مىكردند
لا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلّاً وَ لا ذِمَّةً وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ
10رعايت نمىكنند در مؤمنى خويشاوندى و نه پيمانى را و ايشانند تجاوزگران
فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ فَإِخْوانُكُمْ فِي الدِّينِ وَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
11پس اگر توبه كردند و بپاى داشتند نماز را و دادند زكات را پس برادرانند شما را در دين و تفصيل دهيم آيتها را براى قومى كه مىدانند
وَ إِنْ نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لا أَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ
12و اگر شكستند سوگندهاى خويش را پس از پيمانشان و بد سگاليدند در دين شما پس بكشيد پيشوايان كفر را كه نيست سوگندهايى براى ايشان شايد دست بردارند
أَلا تُقاتِلُونَ قَوْماً نَكَثُوا أَيْمانَهُمْ وَ هَمُّوا بِإِخْراجِ الرَّسُولِ وَ هُمْ بَدَءُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَ تَخْشَوْنَهُمْ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَوْهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ
13چرا پيكار نكنيد با قومى كه شكستند سوگندهاى خود را و آهنگ آن كردند كه پيمبر را برون كنند و ايشان آغاز (جنگ) كردند با شما نخستينبار آيا همىترسيدشان پس خدا سزاوارتر است كه بترسيدش اگر هستيد مؤمنان
قاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَ يُخْزِهِمْ وَ يَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَ يَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ
14بكشيدشان عذابشان كند خدا به دست شما و خوارشان گرداند و ياريتان كند بر ايشان و شفا بخشد سينههاى قومى مؤمنان را
وَ يُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْ وَ يَتُوبُ اللَّهُ عَليٰ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
15و بردارد خشم را از دلهاى ايشان و توبه پذيرد خدا از هر كه خواهد و خدا است داناى حكيم
أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تُتْرَكُوا وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ لَمْ يَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لا رَسُولِهِ وَ لَا الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ
16يا پنداشتيد كه رها شويد حالى كه هنوز نمىداند خدا آنان را كه كوشيدند (جهاد كردند) از شما و نگرفتند جز خدا و پيمبرش و مؤمنان همرازى و خدا آگاه است بدانچه كنيد
ما كانَ لِلْمُشْرِكِينَ أَنْ يَعْمُرُوا مَساجِدَ اللَّهِ شاهِدِينَ عَليٰ أَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِ أُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ وَ فِي النَّارِ هُمْ خالِدُونَ
17نرسد مشركان را كه آباد كنند مساجد خدا را حالى كه گواهىدهندگانند بر خويشتن به كفر آنان باطل شده است كردارشان و در آتشند جاودانان
إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَي الزَّكاةَ وَ لَمْ يَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسيٰ أُولئِكَ أَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِينَ
18جز اين نيست كه آباد مىكند مساجد خدا را آنكه ايمان آورده است به خدا و روز بازپسين و بپا داشته است نماز را و بداده است زكات را و نترسيده است جز خدا را پس اميد است آنان كه باشند از هدايتشدگان
أَ جَعَلْتُمْ سِقايَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لا يَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
19آيا قرار داديد آب دادن حاجيان و آبادى مسجد حرام را مانند آنكه ايمان آورده است به خدا و در روز آخر و بكوشيده است در راه خدا يكسان نيستند نزد خدا و خدا هدايت نكند گروه ستمگران را
الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ
20آنان كه ايمان آوردند و هجرت كردند و بكوشيدند در راه خدا به مالها و جانهاى خود بزرگتر است پايه آنان نزد خدا و آنانند رستگاران
يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَ رِضْوانٍ وَ جَنَّاتٍ لَهُمْ فِيها نَعِيمٌ مُقِيمٌ
21نويد دهدشان پروردگارشان به رحمتى از خود و خوشنودى و باغستانى كه ايشان را است در آن نعمتى پايدار
خالِدِينَ فِيها أَبَداً إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ
22جاودانند در آن هميشه همانا خداوند است نزد او پاداشى گران
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا آباءَكُمْ وَ إِخْوانَكُمْ أَوْلِياءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَي الْإِيمانِ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ
23اى آنان كه ايمان آورديد نگيريد پدران خود و برادران خود را دوستانى اگر برگزيدند كفر را بر ايمان و آنكه دوستى كند با ايشان از شما پس آنانند ستمگران
قُلْ إِنْ كانَ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ وَ إِخْوانُكُمْ وَ أَزْواجُكُمْ وَ عَشِيرَتُكُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسادَها وَ مَساكِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ جِهادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّي يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ
24بگو اگر هستند پدران شما و فرزندان شما و برادران شما و همسران شما و بستگان شما و مالهايى كه اندوختهايد و سوداگريى كه از كسادش ترسيد و خانههايى كه خوش داريد دوستتر بسوى شما از خدا و پيمبرش و جهادى در راهش پس منتظر باشيد تا بيارد خدا امر خويش را و هدايت نكند خدا قوم نافرمانان را
لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ فِي مَواطِنَ كَثِيرَةٍ وَ يَوْمَ حُنَيْنٍ إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَيْئاً وَ ضاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِما رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِرِينَ
25همانا ياريتان كرد خدا در جايهايى فراوان و روز حنين هنگامى كه به شگفت آورد شما را فزونيتان پس بى نياز نكرد شما را به چيزى و تنگ شد بر شما زمين با فراخيش سپس برگشتيد پشتكنندگان
ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَليٰ رَسُولِهِ وَ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ وَ أَنْزَلَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها وَ عَذَّبَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ذٰلِكَ جَزاءُ الْكافِرِينَ
26پس فرستاد خدا آرامش خود را بر پيمبرش و بر مؤمنان و فرستاد لشكرهايى كه نديديد آنها را و عذاب كرد آنان را كه كفر ورزيدند و اين است پاداش كافران
ثُمَّ يَتُوبُ اللَّهُ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ عَليٰ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ
27سپس توبه كند خدا پس از آن بر هر كه خواهد و خدا است آمرزنده مهربان
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرامَ بَعْدَ عامِهِمْ هٰذا وَ إِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ إِنْ شاءَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
28اى آنان كه ايمان آورديد جز اين نيست كه مشركان پليدند پس نزديك نشوند مسجد حرام را پس از سالشان اين (امسال) و اگر ترسيديد از سنگينى هزينه بزودى بىنيازتان گرداند خدا از فضل خود اگر خواهد همانا خداوند است داناى حكيم
قاتِلُوا الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ لا يُحَرِّمُونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ لا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حَتَّي يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَ هُمْ صاغِرُونَ
29بكشيد آنان را كه ايمان نيارند به خدا و روز آخر و حرام ندارند آنچه را كه حرام كرده است خدا و رسولش و نمىگروند به كيش حق از آنان كه داده شدند كتاب را تا جزيه پردازند از دسترنج خود (با دست خود يا به جاى خود) و ايشانند سرافكندگان
وَ قالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَ قالَتِ النَّصارَي الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ ذٰلِكَ قَوْلُهُمْ بِأَفْواهِهِمْ يُضاهِئُونَ قَوْلَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُ قاتَلَهُمُ اللَّهُ أَنَّي يُؤْفَكُونَ
30و گفتند جهودان عزير فرزند خدا است و گفتند ترسايان مسيح است فرزند خدا اين است گفتارشان با دهانهاشان هم آهنگ شوند سخن آنان را كه كفر ورزيدند از پيش بكشدشان خدا كجا به دروغ رانده مىشوند
اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَ ما أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلهاً واحِداً لا إِلهَ إِلَّا هُوَ سُبْحانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ
31گرفتند كشيشان و ديرنشينان خود را خدايانى جز خدا و مسيح را فرزند مريم حالى كه فرمان نشدند جز آنكه پرستش كنند خدايى يگانه را نيست خدايى جز او منزه است از آنچه شرك ورزند
يُرِيدُونَ أَنْ يُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِأَفْواهِهِمْ وَ يَأْبَي اللَّهُ إِلَّا أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَ لَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ
32خواهند فرو نشانند پرتو خدا را با دهانهاى خود و نخواهد خدا مگر به انجام رساند پرتو خويش را و اگرچه ناخوش دارند كافران
هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُديٰ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَي الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ
33اوست آنكه فرستاد رسولش را به هدايت و دين حق تا چيره گرداندش بر كيشها همگى و هر چند نپسندند مشركان
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ
34اى آنان كه ايمان آورديد همانا بسى از كشيشان و ديرنشينان مىخورند اموال مردم را به ناروا و بازمىدارند از راه خدا و آنان كه مىاندوزند زر و سيم را و نمىدهندش در راه خدا نويدشان ده به عذابى دردناك
يَوْمَ يُحْميٰ عَلَيْها فِي نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْويٰ بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هٰذا ما كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ
35روزى كه تفتيده شوند در آتش دوزخ پس داغ شود بدانها پيشانيهاشان و پهلوهاشان و پشتهاشان اين است آنچه اندوختيد براى خويشتن پس بچشيد آنچه را بوديد مىاندوختيد
إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِي كِتابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ مِنْها أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ وَ قاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَما يُقاتِلُونَكُمْ كَافَّةً وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
36همانا شماره ماهها نزد خدا دوازده ماه است در كتاب خدا روزى كه آفريد آسمانها و زمين را از آنها است چهار ماه حرام اين است آئين استوار پس ستم نكنيد در آنها خويش را و پيكار كنيد مشركان را همگى چنان كه پيكارتان كنند همگى و بدانيد كه خدا است با پرهيزكاران
إِنَّمَا النَّسِيءُ زِيادَةٌ فِي الْكُفْرِ يُضَلُّ بِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُحِلُّونَهُ عاماً وَ يُحَرِّمُونَهُ عاماً لِيُواطِئُوا عِدَّةَ ما حَرَّمَ اللَّهُ فَيُحِلُّوا ما حَرَّمَ اللَّهُ زُيِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمالِهِمْ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرِينَ
37جز اين نيست كه نسىء (فراموشى) افزايش است در كفر گمراه شوند بدان آنان كه كفر ورزيدند حلالش شمرند سالى و حرام شمرندش سالى تا پايمال كنند شمار آنچه را حرام كرد خدا پس حلال كنند آنچه را حرام كرد خدا آراسته براى ايشان زشتى كردارشان و خدا هدايت نمىكند گروه كافران را
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ما لَكُمْ إِذا قِيلَ لَكُمُ انْفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَي الْأَرْضِ أَ رَضِيتُمْ بِالْحَياةِ الدُّنْيا مِنَ الْآخِرَةِ فَما مَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ
38اى آنان كه ايمان آورديد چيست شما را كه هر گاه گفته شود به شما بسيج كنيد در راه خدا سرگرانى كنيد بسوى زمين آيا خوشنود شديد به زندگانى دنيا به جاى آخرت همانا نيست بهره زندگانى دنيا در آخرت مگر اندك
إِلَّا تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذاباً أَلِيماً وَ يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ وَ لا تَضُرُّوهُ شَيْئاً وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
39اگر نكوچيد عذاب كند شما را عذابى دردناك و برگيرد به جاى شما گروهى را جز شما و هرگز زيانش نرسانيد به چيزى و خدا است بر هر چيز توانا
إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُما فِي الْغارِ إِذْ يَقُولُ لِصاحِبِهِ لا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَ أَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْها وَ جَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْليٰ وَ كَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيا وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
40اگر ياريش نكنيد همانا خدا ياريش كرد هنگامى كه برونش كردند آنان كه كفر ورزيدند حالى كه دومين دو تن بودند هر دو در غار هنگامى كه مىگفت به يار خود اندوهگين نباش كه خدا با ما است پس فرستاد خدا آرامش خويش را بر او و ياريش كرد به لشگرهايى كه نديديدشان و گردانيد سخن آنان را كه كفر ورزيدند فرودين و سخن خدا است فرازين و خدا است عزتمند حكيم
انْفِرُوا خِفافاً وَ ثِقالاً وَ جاهِدُوا بِأَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ذٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ
41بكوچيد سبك و سنگين و پيكار كنيد با مالها و جانهاى خود در راه خدا اين بهتر است براى شما اگر بدانيد
لَوْ كانَ عَرَضاً قَرِيباً وَ سَفَراً قاصِداً لَاتَّبَعُوكَ وَ لٰكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ وَ سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنا لَخَرَجْنا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنْفُسَهُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ
42اگر مىبود بهرهاى نزديك يا سفرى هموار همانا پيرويت مىكردند (از پيت مىآمدند) ليكن گران آمد بر ايشان رنج و بزودى سوگند ياد كنند به خدا كه اگر مىتوانستيم مىآمديم با شما خويشتن را تباه كنند و خدا مىداند كه ايشانند دروغگويان
عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ حَتَّي يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ تَعْلَمَ الْكاذِبِينَ
43بگذرد خدا از تو چرا بدانان اذن دادى تا پديدار شود برايت آنان كه راست گفتند و بدانى دروغگويان را
لا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ أَنْ يُجاهِدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالْمُتَّقِينَ
44اذن نخواهند از تو آنان كه ايمان آرند به خدا و روز آخر كه جهاد كنند با مالها و جانهاى خود و خدا است دانا به پرهيزكاران
إِنَّما يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ ارْتابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ
45جز اين نيست كه اذن از تو خواهند آنان كه ايمان نيارند به خدا و روز آخر و شك دارد دلهاى ايشان پس ايشانند در شك خويش مترددان
وَ لَوْ أَرادُوا الْخُرُوجَ لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً وَ لٰكِنْ كَرِهَ اللَّهُ انْبِعاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَ قِيلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقاعِدِينَ
46و اگر مىخواستند برون آمدن را هر آينه مهيا مىكردند برايش تهيهاى و ليكن خوش نداشت خدا جنبش آنان را پس بازنشاندشان و گفته شد بازنشينيد با بازنشستگان
لَوْ خَرَجُوا فِيكُمْ ما زادُوكُمْ إِلَّا خَبالاً وَ لَأَوْضَعُوا خِلالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَ وَ فِيكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ
47اگر برون مىآمدند در شما نمىافزودند شما را جز گسيختگى و همانا مىگشتند ميان شما تا فتنه براى شما جويند و در شما است شنوندگانى براى آنان و خدا دانا است به ستمگران
لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَ قَلَّبُوا لَكَ الْأُمُورَ حَتَّي جاءَ الْحَقُّ وَ ظَهَرَ أَمْرُ اللَّهِ وَ هُمْ كارِهُونَ
48همانا فتنهجويى نمودند از پيش و دگرگون كردند براى تو كارها را تا بيامد حق و نمودار شد (پيروز شد) امر خدا و ايشانند ناخوشدارندگان
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لِي وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكافِرِينَ
49و از ايشان است آنكه گويد رخصتم ده دچار فتنهام نكن همانا در فتنه افتادند و هر آينه دوزخ است فراگيرنده به كافران
إِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكَ مُصِيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا مِنْ قَبْلُ وَ يَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ
50اگر خوشى رسدت ناخوش آيدشان و اگر رسدت بدى گويند همانا گرفتيم كار خود را از پيش و برمىگردند حالى كه ايشانند شادىكنان
قُلْ لَنْ يُصِيبَنا إِلَّا ما كَتَبَ اللَّهُ لَنا هُوَ مَوْلانا وَ عَلَي اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ
51بگو هرگز نرسد به ما جز آنچه براى ما نوشته است خدا او است سرپرست ما و بر خدا بايد توكل كنند مؤمنان
قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنا إِلَّا إِحْدَي الْحُسْنَيَيْنِ وَ نَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَنْ يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَيْدِينا فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَكُمْ مُتَرَبِّصُونَ
52بگو آيا انتظار داريد به ما جز يكى از دو خوشى را و ما انتظار داريم به شما كه رساندتان خدا به عذابى از نزد خويش يا به دست ما پس منتظر باشيد كه مائيم با شما منتظران
قُلْ أَنْفِقُوا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً لَنْ يُتَقَبَّلَ مِنْكُمْ إِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْماً فاسِقِينَ
53بگو انفاق كنيد خواه يا ناخواه هرگز پذيرفته نشود از شما كه هستيد گروهى نافرمانان
وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا يَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلَّا وَ هُمْ كُساليٰ وَ لا يُنْفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ كارِهُونَ
54و بازشان نداشت از آنكه پذيرفته شود بخششهاشان جز آنكه آنان كفر ورزيدند به خدا و به پيمبرش و نيايند نماز را جز آنكه آنانند فسردگان و نه بخشش كنند جز آنكه ايشانند ناخواستاران
فَلا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ كافِرُونَ
55پس شگفتت نيارد مالهاى ايشان و نه فرزندان ايشان جز اين نيست كه خدا خواهد تا عذابشان كند بدانها در زندگى دنيا و برون رود جانهاى ايشان حالى كه هستند كافران
وَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنْكُمْ وَ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لٰكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ
56و سوگند ياد كنند به خدا كه ايشانند از شما و نيستند از شما و ليكن آنانند گروهى هراسان
لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغاراتٍ أَوْ مُدَّخَلاً لَوَلَّوْا إِلَيْهِ وَ هُمْ يَجْمَحُونَ
57اگر بيابند پناهگاهى يا غارهايى يا نهانگاهى هر آينه بسوى آن گرايند و ايشانند شتابان
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْها رَضُوا وَ إِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْها إِذا هُمْ يَسْخَطُونَ
58و از ايشان است آنكه خرده بر تو گيرد در صدقات تا اگر داده شوند از آنها خوشنود شوند و اگر داده نشوند از آنها ناگهان ايشانند خشمآوران
وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ رَسُولُهُ إِنَّا إِلَي اللَّهِ راغِبُونَ
59و اگر كه ايشان خوشنود مىشدند بدانچه خدا و پيمبرش بديشان داده و مىگفتند بس است ما را خدا زود است بدهد به ما خدا از فضل خويش و پيمبرش همانا مائيم بسوى خدا گروندگان
إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساكِينِ وَ الْعامِلِينَ عَلَيْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِي الرِّقابِ وَ الْغارِمِينَ وَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
60جز اين نيست كه صدقات براى بينوايان و دريوزگان و كارگران بر آنها و دل به دست آوردگان و در آزاد كردن بندگان و وام داران و در راه خدا و درماندگان راه راست بايسته است از خدا و خدا است داناى حكيم
وَ مِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَ يَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ يُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ رَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ
61و از ايشانند آنان كه بيازارند پيمبر را و گويند او است گوشى (سخن شنو) بگو گوش خيرى است براى شما ايمان آورد به خدا و ايمان آورد براى مؤمنان و رحمتى است براى آنان كه ايمان آوردند از شما و آنان كه مىآزارند پيمبر خداى را ايشان را است عذابى دردناك
يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَحَقُّ أَنْ يُرْضُوهُ إِنْ كانُوا مُؤْمِنِينَ
62سوگند خورند به خدا براى شما تا خوشنودتان كنند و خدا و پيمبرش سزاوارتر است كه خوشنود كنندش اگر هستيد مؤمنان
أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ يُحادِدِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خالِداً فِيها ذٰلِكَ الْخِزْيُ الْعَظِيمُ
63آيا ندانستيد كه هر كه با خدا و پيمبرش درافتد همانا وى را است آتش دوزخ جاودان در آن اين است خوارى بزرگ
يَحْذَرُ الْمُنافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِما فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِءُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ ما تَحْذَرُونَ
64ترسند منافقان كه فرستاده شود بر ايشان سورهاى كه آگهيشان دهد آنچه در دلهاى ايشان است بگو استهزاء كنيد همانا خدا است برونآورنده آنچه مىترسيد
وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّما كُنَّا نَخُوضُ وَ نَلْعَبُ قُلْ أَ بِاللَّهِ وَ آياتِهِ وَ رَسُولِهِ كُنْتُمْ تَسْتَهْزِءُونَ
65و اگر پرسيشان همانا گويند جز اين نيست كه فرو مىرفتيم (سرگرمى داشتيم) و بازى مىكرديم بگو آيا به خدا و آيتهاى او و پيمبرش استهزاء مىكرديد
لا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمانِكُمْ إِنْ نَعْفُ عَنْ طائِفَةٍ مِنْكُمْ نُعَذِّبْ طائِفَةً بِأَنَّهُمْ كانُوا مُجْرِمِينَ
66پوزش نخواهيد همانا كافر شديد پس از ايمانتان اگر درگذريم از گروهى از شما عذاب كنيم گروهى را بدانكه بودند گنهكاران
الْمُنافِقُونَ وَ الْمُنافِقاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَ يَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنافِقِينَ هُمُ الْفاسِقُونَ
67مردان دوروى و زنان دوروى برخيشان از آن برخى است فرمان دهند به زشتى و بازدارند از نيكى و بسته دارند دستهاى خود را فراموش كردند خداى را پس فراموششان كرد همانا دورويانند نافرمانان
وَعَدَ اللَّهُ الْمُنافِقِينَ وَ الْمُنافِقاتِ وَ الْكُفَّارَ نارَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها هِيَ حَسْبُهُمْ وَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ لَهُمْ عَذابٌ مُقِيمٌ
68وعده داد خدا مردان دوروى و زنان دوروى و كافران را آتش دوزخ جاودانان در آن بس است ايشان را و براندشان خدا و ايشان را است عذابى پاينده
كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَ أَكْثَرَ أَمْوالاً وَ أَوْلاداً فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلاقِهِمْ وَ خُضْتُمْ كَالَّذِي خاضُوا أُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ
69مانند آنان كه پيش از شما بودند سختتر از شما در نيرو و بيشتر در خواستهها و فرزندان پس كامياب شدند از بهره خويش سپس شما كامياب شديد از بهره خود چنان كه كامياب شدند آنان كه پيش از شما بودند از بهره خود و فرورفتيد چنان كه فرورفتند (سرگرم شديد) آنان تباه شد كردارشان در دنيا و آخرت و ايشانند زيانكاران
أَ لَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَ عادٍ وَ ثَمُودَ وَ قَوْمِ إِبْراهِيمَ وَ أَصْحابِ مَدْيَنَ وَ الْمُؤْتَفِكاتِ أَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَما كانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَ لٰكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
70آيا نرسيدشان داستان آنان كه پيش از ايشان بودند قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهيم و ياران مدين و واژگون شدگان آمدندشان پيمبرانشان به نشانيها پس ستم نكرد بر ايشان خدا ليكن بودند خويشتن را ستم مىكردند
وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطِيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
71مردان مؤمن و زنان مؤمنه برخى از ايشانند دوستان برخى فرمان كنند به نيكى و بازدارند از بدى و بپاى دارند نماز را و بدهند زكاة را و فرمان برند خدا و پيمبرش را آنان را بزودى رحم كند خدا و هر آينه خدا است عزتمند حكيم
وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ مَساكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
72وعده داد خدا مردان مؤمن و زنان مؤمنه را باغهايى كه روان است زير آنها جويها جاودانان در آن و نشيمنهاى پاكيزه در باغستان جاودان و خوشنودى از خدا است بزرگتر اين است آن رستگارى بزرگ
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ جاهِدِ الْكُفَّارَ وَ الْمُنافِقِينَ وَ اغْلُظْ عَلَيْهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ
73اى پيمبر نبرد كن با كافران و منافقان و درشتى نماى بر ايشان و جايگاه ايشان است دوزخ و چه بد جايگاهى است
يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ ما قالُوا وَ لَقَدْ قالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَ كَفَرُوا بَعْدَ إِسْلامِهِمْ وَ هَمُّوا بِما لَمْ يَنالُوا وَ ما نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْناهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ مِنْ فَضْلِهِ فَإِنْ يَتُوبُوا يَكُ خَيْراً لَهُمْ وَ إِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذاباً أَلِيماً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ
74سوگند خورند به خدا نگفتند و هر آينه گفتند سخن كفر را و كافر شدند پس از اسلامشان و خواستند آنچه را بدان نرسيدند و كين ندارند مگر از آن رو كه بىنيازشان كرد خدا و پيمبرش از فضل خود پس اگر توبه كنند بهتر باشدشان و اگر پشت كنند عذابشان كند خدا عذابى دردناك در دنيا و آخرت و نيستشان در زمين دوست و نه ياورى
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ
75و از ايشان است آنكه پيمان بندد با خدا كه اگر داد به ما از فضل خويش همانا صدقه دهيم و بشويم از شايستگان
فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ
76تا گاهى كه داد بديشان از فضلش بخل ورزيدند بدان و پشت كردند حالى كه ايشانند روىگردانان
فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ إِليٰ يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ وَ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ
77پس پيرو ايشان گردانيد نفاقى را در دلهاى ايشان تا روزى كه بدو رسند بدانچه شكستند آنچه را با خدا پيمان بستند و بدانچه بودند دروغ مىگفتند
أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَ نَجْواهُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ
78آيا ندانستند كه خدا مىداند نهانشان و رازشان را و آنكه خدا است داناى نهانها
الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقاتِ وَ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ
79آنان كه نكوهش كنند داوطلبان را از مؤمنان در صدقات و آنان را كه ندارند جز تلاش خويش پس مسخره كنندشان خدا آنان را مسخره كند و براى آنان است عذابى دردناك
اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ
80آمرزش بخواه براى آنان يا نخواه اگر هفتاد بار براى ايشان آمرزش خواهى نيامرزدشان خدا اين بدان است كه كفر ورزيدند به خدا و پيمبرش و خدا هدايت نكند گروه نافرمانان را
فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلافَ رَسُولِ اللَّهِ وَ كَرِهُوا أَنْ يُجاهِدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ قالُوا لا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّ قُلْ نارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا لَوْ كانُوا يَفْقَهُونَ
81شاد شدند كنارگيرندگان به بازنشستن خود بر زيان پيمبر خدا و ناخوش داشتند جهادكردن را به مالها و جانهاى خود در راه خدا و گفتند نكوچيد در گرما بگو آتش دوزخ سختتر است به سوزش اگر درمىيافتند
فَلْيَضْحَكُوا قَلِيلاً وَ لْيَبْكُوا كَثِيراً جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ
82بايد بخندند كم و بگريند بسيار پاداشى بدانچه بودند دست مىآوردند
فَإِنْ رَجَعَكَ اللَّهُ إِليٰ طائِفَةٍ مِنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ أَبَداً وَ لَنْ تُقاتِلُوا مَعِيَ عَدُوًّا إِنَّكُمْ رَضِيتُمْ بِالْقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخالِفِينَ
83پس اگر بازگردانيدت خدا بسوى گروهى از ايشان پس دستور خواستند از تو براى كوچ بگو هرگز با من برون نيائيد هيچگاه و هرگز نبرد نكنيد با من دشمنى را همانا خوشنود شديد به بازنشستن نخستين بار پس بنشينيد با بازماندگان
وَ لا تُصَلِّ عَليٰ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَليٰ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ ماتُوا وَ هُمْ فاسِقُونَ
84و نماز نيار بر يكيشان كه بميرد هيچگاه و نايست بر قبرش همانا ايشان كفر ورزيدند به خدا و رسولش و مردند حالى كه آنانند نافرمانان
وَ لا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الدُّنْيا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ كافِرُونَ
85شگفت نياردت خواستهها و فرزندان ايشان جز اين نيست كه خدا خواهد عذابشان كند بدانها در دنيا و برون رود جانهاشان حالى كه ايشانند كافران
وَ إِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّهِ وَ جاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ أُولُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَ قالُوا ذَرْنا نَكُنْ مَعَ الْقاعِدِينَ
86و هر گاه فرود آيد سورهاى كه ايمان آريد به خدا و جهاد كنيد همراه پيمبرش رخصت طلبند از تو توانگران ايشان و گويند بازگذار ما را باشيم با بازنشستگان
رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ وَ طُبِعَ عَليٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَفْقَهُونَ
87خرسند شدند كه با بازماندگان مانند و مهر نهاده شد بر دلهاى ايشان چنان كه درنمىيابند
لٰكِنِ الرَّسُولُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ وَ أُولئِكَ لَهُمُ الْخَيْراتُ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
88ليكن پيمبر و آنان كه ايمان آوردند با وى جهاد كردند با مالها و جانهاى خود و براى آنان است خوبيها و ايشانند رستگاران
أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
89آماده كرد خدا براى ايشان باغهايى كه روان است زير آنها جويها جاودانان در آن اين است رستگارى بزرگ
وَ جاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَ قَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ
90آمدند پوزشخواهان از اعراب (دشت نشينان) كه اذن داده شود بديشان و بازنشستند آنان كه دروغ گفتند با خدا و پيمبرش زود است رسد آنان را كه كفر ورزيدند از ايشان عذابى دردناك
لَيْسَ عَلَي الضُّعَفاءِ وَ لا عَلَي الْمَرْضيٰ وَ لا عَلَي الَّذِينَ لا يَجِدُونَ ما يُنْفِقُونَ حَرَجٌ إِذا نَصَحُوا لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ ما عَلَي الْمُحْسِنِينَ مِنْ سَبِيلٍ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ
91نيست بر ناتوانان و نه بر بيماران و نه بر آنان كه ندارند چيزى كه هزينه كنند پروايى اگر نكو انديشند براى خدا و پيمبرش نيست بر نكوكاران راهى و خدا است آمرزنده مهربان
وَ لا عَلَي الَّذِينَ إِذا ما أَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لا أَجِدُ ما أَحْمِلُكُمْ عَلَيْهِ تَوَلَّوْا وَ أَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَناً أَلَّا يَجِدُوا ما يُنْفِقُونَ
92و نه بر آنان كه گاهى كه بيايندت تا سوارشان كنى گويى ندارم آنچه بر آن سوارتان كنم برگردند حالى كه ديدگانشان اشكبار است اندوهگينند چرا ندارند چيزى كه هزينه كنند
إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَي الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَ هُمْ أَغْنِياءُ رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ وَ طَبَعَ اللَّهُ عَليٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَعْلَمُونَ
93جز اين نيست كه راه آنانى است كه از تو اذن مىخواهند حالى كه ايشانند توانگران خوشنودند كه با بازماندگان مانند و مهر نهاد خدا بر دلهاى آنان پس نمىدانند
يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ قُلْ لا تَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبارِكُمْ وَ سَيَرَي اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِليٰ عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
94بهانه آرند براى شما گاهى كه بازگرديد بسوى ايشان بگو بهانه مياريد كه باور نداريمتان همانا آگاه ساخت ما را خدا از اخبار شما و زود است ببيند خدا كردار شما را و پيمبرش سپس بازگردانيده شويد بسوى داناى نهان و آشكار پس آگهيتان دهد بدانچه بوديد مىكرديد
سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ إِذَا انْقَلَبْتُمْ إِلَيْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْ فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ
95زود است سوگند خورند به خدا براى شما گاهى كه بازگرديد بسوى ايشان كه روى گردانيد از ايشان پس روى بگردانيد از ايشان كه ايشانند چرك و جايگاه ايشان است دوزخ پاداشى بدانچه بودند دست مىآوردند
يَحْلِفُونَ لَكُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنْ تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يَرْضيٰ عَنِ الْقَوْمِ الْفاسِقِينَ
96سوگند ياد كنند براى شما تا خوشنود شويد از ايشان اگر شما خوشنود شويد از ايشان همانا خدا خوشنود نشود از گروه نافرمانان
الْأَعْرابُ أَشَدُّ كُفْراً وَ نِفاقاً وَ أَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَليٰ رَسُولِهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
97اعراب (دشتنشينان) سختترند در كفرورزى و دورويى و سزاوارترند كه ندانند مرزهاى آنچه خدا فرستاده است بر پيمبرش و خدا است داناى حكيم
وَ مِنَ الْأَعْرابِ مَنْ يَتَّخِذُ ما يُنْفِقُ مَغْرَماً وَ يَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوائِرَ عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
98و از اعراب (دشتنشينان) است آنكه مىشمرد آنچه را انفاق كند زيانى و انتظار كشد به شما پيش آمدها را بر ايشان است پيش آمد بد و خدا است شنواى دانا
وَ مِنَ الْأَعْرابِ مَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ يَتَّخِذُ ما يُنْفِقُ قُرُباتٍ عِنْدَ اللَّهِ وَ صَلَواتِ الرَّسُولِ أَلا إِنَّها قُرْبَةٌ لَهُمْ سَيُدْخِلُهُمُ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
99و از اعراب (دشتنشينان) است آنكه ايمان آرد به خدا و روز بازپسين و برگيرد آنچه را انفاق كند نزديكيهايى نزد خدا و آمرزشهايى از پيمبر همانا آنها است نزديك شدنى براى ايشان بزودى درآردشان خدا به رحمتى از خدا همانا خداست آمرزنده مهربان
وَ السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ وَ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
100و پيشينيان نخستين از مهاجرين (آوارگان) و انصار (پناهدهندگان) و آنان كه پيرويشان كردند به نكوكارى خوشنود است خدا از ايشان و خوشنودند از او و آماده كرده است براى ايشان باغهايى كه روان است زير آنها جويها جاودانند در آن هميشه اين است رستگارى بزرگ
وَ مِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْأَعْرابِ مُنافِقُونَ وَ مِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَي النِّفاقِ لا تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِليٰ عَذابٍ عَظِيمٍ
101و از آنان كه پيرامون شمايند از اعراب (دشت نشينان) دورويانند و از مردم مدينه ورزيدگان در دورويى نشناسيشان ما شناسيمشان زود است عذابشان كنيم دو بار سپس برگردانيده شوند بسوى عذابى بزرگ
وَ آخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلاً صالِحاً وَ آخَرَ سَيِّئاً عَسَي اللَّهُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
102و ديگران كه اقرار كردند به گناهان خويش بياميختند كردارى شايسته با ديگرى ناشايسته اميد است خدا بپذيرد توبه ايشان را همانا خداوند است آمرزنده مهربان
خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
103بگير از اموالشان صدقه تا پاك سازيشان و پاكيزه گردانيشان بدان و نماز گزار بر ايشان كه نماز تو آرامشى است براى ايشان و خدا است شنواى دانا
أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ يَأْخُذُ الصَّدَقاتِ وَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
104آيا ندانستند كه خدا است آنكه مىپذيرد توبه را از بندگان خويش و مىستاند صدقات را و آنكه خدا است بسيار توبهپذيرنده مهربان
وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَي اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِليٰ عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
105بگو عمل كنيد زود هست ببيند خدا كردار شما را و پيمبرش و مؤمنان و بزودى بازگردانيده شويد بسوى داناى نهان و هويدا تا آگهيتان دهد بدانچه بوديد مىكرديد
وَ آخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِأَمْرِ اللَّهِ إِمَّا يُعَذِّبُهُمْ وَ إِمَّا يَتُوبُ عَلَيْهِمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
106كه به اميد خدايند يا عذابشان كند و يا توبهشان پذيرد و خدا است داناى حكيم
وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِداً ضِراراً وَ كُفْراً وَ تَفْرِيقاً بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ إِرْصاداً لِمَنْ حارَبَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ وَ لَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنا إِلَّا الْحُسْنيٰ وَ اللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ
107و آنان كه برگرفتند مسجدى تا بيازارند و كفر ورزند و جدايى نهند ميان مؤمنان و كمينگاهى براى آنان كه با خدا و پيمبرش نبرد نمودند از پيش و همانا سوگند آورند كه نخواستيم ما جز نكوكارى و خدا گواهى دهد كه آنانند دروغگويان
لا تَقُمْ فِيهِ أَبَداً لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَي التَّقْويٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِيهِ فِيهِ رِجالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ
108بپاى نايست در آن هيچگاه همانا مسجدى كه بنياد شده است بر پرهيزكارى از نخستين روز سزاوارتر است كه بپاى ايستى در آن در آنند مردانى كه دوست دارند آنكه پاك شوند و خدا است دوستدار پاكيزگىجويان
أَ فَمَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَليٰ تَقْويٰ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٍ خَيْرٌ أَمْ مَنْ أَسَّسَ بُنْيانَهُ عَليٰ شَفا جُرُفٍ هارٍ فَانْهارَ بِهِ فِي نارِ جَهَنَّمَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ
109آيا آنكه بنياد كرده است شالوده آن را بر ترسى از خدا و خوشنوديى بهتر است يا آنكه بنياد نهاده است سازمانش را بر كنار پرتگاهى سراشيب كه واژگونش ساخت در آتش دوزخ و خدا هدايت نكند گروه ستمگران را
لا يَزالُ بُنْيانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
110بماند سازمانى كه ساختند هميشه ريبى در دلهاى ايشان مگر آنكه بگسلد از هم (پاره پاره شود) دلهاى ايشان و خدا است داناى حكيم
إِنَّ اللَّهَ اشْتَريٰ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَ يُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفيٰ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بايَعْتُمْ بِهِ وَ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
111همانا خدا خريد از مؤمنان جانها و مالهاى ايشان را كه براى ايشان است بهشت جنگ كنند در راه خدا پس بكشند و كشته شوند وعدهاى است بر او حق در تورات و انجيل و قرآن و كيست وفادارتر به عهد خود از خدا پس شاد باشيد به سوداگريى كه سودا نموديد و اين است آن رستگارى بزرگ
التَّائِبُونَ الْعابِدُونَ الْحامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ الْحافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ
112توبهكنندگان پرستشگران سپاسگزاران رهروان ركوعگزاران سجده كنندگان امر كنندگان به نيكى و بازدارندگان از بدى و نگهبانان مرزهاى خدا و بشارت ده به مؤمنان
ما كانَ لِلنَّبِيِّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ وَ لَوْ كانُوا أُولِي قُرْبيٰ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحابُ الْجَحِيمِ
113نرسد پيمبر را و نه آنان را كه ايمان آوردند اينكه آمرزش خواهند براى مشركان و اگر چه باشند خويشاوندان پس از آنكه آشكار شد براى ايشان كه آنانند ياران دوزخ
وَ ما كانَ اسْتِغْفارُ إِبْراهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَها إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْراهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ
114و نبود آمرزش خواستن ابراهيم براى پدر خود جز از روى وعدهاى كه بدو داد سپس گاهى كه آشكار شد براى او آنكه وى دشمنى است براى خدا بيزارى جست از او و همانا ابراهيم است بسيار زارىكنندهاى شكيبا
وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُضِلَّ قَوْماً بَعْدَ إِذْ هَداهُمْ حَتَّي يُبَيِّنَ لَهُمْ ما يَتَّقُونَ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
115و نيست خدا كه گمراه سازد قومى را پس از آنكه رهبريشان كرد تا بنمايدشان كه از چه چيز پرهيز كنند همانا خداوند است به همه چيز دانا
إِنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ
116همانا خدا از آن وى است پادشاهى آسمانها و زمين زنده كند و بميراند و نيست شما را جز خدا دوست و نه ياورى
لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَي النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ ما كادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَحِيمٌ
117همانا پذيرفت خدا توبه پيمبر و مهاجران و انصار را كه پيرويش نمودند به هنگام سختى پس از آنكه نزديك بود بلغزد دلهاى گروهى از ايشان پس توبه كرد بر ايشان همانا او است بديشان نوازنده مهربان
وَ عَلَي الثَّلاثَةِ الَّذِينَ خُلِّفُوا حَتَّي إِذا ضاقَتْ عَلَيْهِمُ الْأَرْضُ بِما رَحُبَتْ وَ ضاقَتْ عَلَيْهِمْ أَنْفُسُهُمْ وَ ظَنُّوا أَنْ لا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلَّا إِلَيْهِ ثُمَّ تابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
118و بر آن سه تن كه بازماندند تا آنكه تنگ شد بر ايشان زمين با فراخيش و تنگ آمد بر ايشان جانهاى ايشان و دانستند كه نيست پناهگاهى از خدا جز بسوى او پس توبه كرد بر ايشان تا توبه كنند همانا خدا است توبهپذيرنده مهربان
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ
119اى آنان كه ايمان آورديد بترسيد خدا را و باشيد با راستگويان
ما كانَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ وَ مَنْ حَوْلَهُمْ مِنَ الْأَعْرابِ أَنْ يَتَخَلَّفُوا عَنْ رَسُولِ اللَّهِ وَ لا يَرْغَبُوا بِأَنْفُسِهِمْ عَنْ نَفْسِهِ ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ لا يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ وَ لا نَصَبٌ وَ لا مَخْمَصَةٌ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا يَطَئُونَ مَوْطِئاً يَغِيظُ الْكُفَّارَ وَ لا يَنالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَيْلاً إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ بِهِ عَمَلٌ صالِحٌ إِنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ
120نرسد مردم مدينه و آنان را كه پيرامون آنند از اعراب (دشت نشينان) كه بازمانند از رسول خدا و نه برگزينند جان خويش را بر جانش اين بدان است كه نميرسدشان تشنگى و نه رنجى و نه گرسنگى در راه خدا و نه پاى نهند در جايى كه به خشم آرد كافران را و نه نبردى با دشمنى كنند جز آنكه نوشته شود براى ايشان بدان عملى صالح همانا خدا تباه نكند پاداش نكوكاران را
وَ لا يُنْفِقُونَ نَفَقَةً صَغِيرَةً وَ لا كَبِيرَةً وَ لا يَقْطَعُونَ وادِياً إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ
121و نه هزينه كنند خرد يا كلان و نه برند دره جز آنكه نوشته شود براى ايشان تا پاداش دهدشان خدا بهترين آنچه را بودند مىكردند
وَ ما كانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَ لِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ
122نرسد مؤمنان را كه بكوچند همگى پس چرا نكوچد از هر گروهى از ايشان دستهاى تا دانش جويند در دين و تا بترسانند قوم خويش را گاهى كه بازگردند بسوى آنان شايد بترسند ايشان
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَ لْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
123اى آنان كه ايمان آورديد پيكار كنيد آنان را كه نزديكند به شما از كافران و بايد بيابند در شما درشتخويى و بدانيد كه خدا است با پرهيزكاران
وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزادَتْهُمْ إِيماناً وَ هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ
124و هر گاه فرود شود سورهاى گويند گروهى از ايشان كداميك را از شما بيفزودش ايمان اما آنان كه ايمان آوردند بيفزودشان ايمان و ايشانند شادىكنان
وَ أَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَتْهُمْ رِجْساً إِلَي رِجْسِهِمْ وَ ماتُوا وَ هُمْ كافِرُونَ
125و اما آنان كه در دلهاشان بيمارى است پس بيفزودشان پليدى بر پليديشان و مردند حالى كه آنانند كافران
أَ وَ لا يَرَوْنَ أَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ فِي كُلِّ عامٍ مَرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لا يَتُوبُونَ وَ لا هُمْ يَذَّكَّرُونَ
126آيا نبينند كه آزموده مىشوند همه ساله يك بار يا دو بار پس نه توبه مىكنند و نه يادآور مىشوند
وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ نَظَرَ بَعْضُهُمْ إِليٰ بَعْضٍ هَلْ يَراكُمْ مِنْ أَحَدٍ ثُمَّ انْصَرَفُوا صَرَفَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَفْقَهُونَ
127و هر گاه فرود شود سورهاى بنگرد برخيشان به برخى آيا مىبيند شما را كسى سپس برگردند برگرداند خدا دلهاى ايشان را بدانكه آنانند گروهى نادريابندگان
لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ
128همانا بيامد شما را پيمبرى از خود شما گران است بر او رنج بردن شما حريص است بر شما به مؤمنان است نوازندهاى مهربان
فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ
129پس اگر پشت كردند بگو بس است مرا خدا نيست خداوندى جز او بر او توكل كردم و او است پروردگار عرش بزرگ