قرآن عثمان طه

سوره التوبة

بَرَآءَةٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّم مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

1

(اين آيات، اعلام) عدم تعهدى است، از طرف خدا و فرستاده‌اش نسبت به كسانى از مشركان كه [با آنان‌] پيمان بسته‌ايد!


فَسِيحُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَ ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِ وَ أَنَّ ٱللَّهَ مُخۡزِي ٱلۡكَٰفِرِينَ

2

پس چهار ماه (مهلت داريد كه آزادانه) در زمين گردش كنيد، و بدانيد كه شما عاجز كننده خدا نيستيد، و (بدانيد) كه خدا رسوا كننده كافران است.


وَ أَذَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلنَّاسِ يَوۡمَ ٱلۡحَجِّ ٱلۡأَكۡبَرِ أَنَّ ٱللَّهَ بَرِيٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ وَ رَسُولُهُۥ فَإِن تُبۡتُمۡ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡ وَ إِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِ وَ بَشِّرِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ

3

و (اين آيات،) اعلامى است از طرف خدا و فرستاده‌اش به مردم، در روز [عيد قربان‌] حج بزرگ [به‌] اينكه: خدا و فرستاده‌اش نسبت به مشركان تعهدى ندارند! و اگر توبه كنيد، پس آن براى شما بهتر است؛ و اگر روى برتابيد، پس بدانيد كه شما عاجز كننده خدا نيستيد؛ و كسانى را كه كفر ورزيدند، به عذابى دردناك مژده ده!


إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّم مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ثُمَّ لَمۡ يَنقُصُوكُمۡ شَيۡ‍ٔٗا وَ لَمۡ يُظَٰهِرُواْ عَلَيۡكُمۡ أَحَدٗا فَأَتِمُّوٓاْ إِلَيۡهِمۡ عَهۡدَهُمۡ إِلَىٰ مُدَّتِهِمۡ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ

4

مگر كسانى از مشركان كه [با آنان‌] پيمان بستيد، سپس هيچ چيزى (از تعهدات خود را) نسبت به شما فروگذار نكرده‌اند، و هيچ كس را بر ضد شما پشتيبانى ننموده‌اند؛ پس پيمان آنان را تا پايان مدتشان، نسبت به آنان محترم شمريد؛ [چرا] كه خدا پارسايان (خود نگهدار) را دوست دارد.


فَإِذَا ٱنسَلَخَ ٱلۡأَشۡهُرُ ٱلۡحُرُمُ فَٱقۡتُلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ حَيۡثُ وَجَدتُّمُوهُمۡ وَ خُذُوهُمۡ وَ ٱحۡصُرُوهُمۡ وَ ٱقۡعُدُواْ لَهُمۡ كُلَّ مَرۡصَدٖ فَإِن تَابُواْ وَ أَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

5

و هنگامى كه ماه‌هاى حرام سپرى شد، پس مشركان را هر كجا آنان را يافتيد به قتل رسانيد؛ و آنان را (به اسارت) بگيريد؛ و آنان را بازداشت كنيد؛ و در هر كمينگاه، بر [سر راه‌] آنان بنشينيد. و اگر توبه كنند، و نماز را به پا دارند، و [ماليات‌] زكات را بپردازند، پس رهايشان سازيد؛ [چرا] كه خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.


وَ إِنۡ أَحَدٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ٱسۡتَجَارَكَ فَأَجِرۡهُ حَتَّىٰ يَسۡمَعَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ أَبۡلِغۡهُ مَأۡمَنَهُۥ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡلَمُونَ

6

و اگر يكى از مشركان از تو پناهندگى خواست، پس به او پناه ده تا سخن خدا را بشنود؛ سپس او را به محل امنش برسان؛ اين بدان سبب است كه آنان گروهى هستند كه نمى‌دانند.


كَيۡفَ يَكُونُ لِلۡمُشۡرِكِينَ عَهۡدٌ عِندَ ٱللَّهِ وَ عِندَ رَسُولِهِۦٓ إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ فَمَا ٱسۡتَقَٰمُواْ لَكُمۡ فَٱسۡتَقِيمُواْ لَهُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ

7

چگونه براى مشركان پيمانى نزد خدا و نزد فرستاده‌اش خواهد بود؟! مگر كسانى كه كنار مسجد الحرام (با آنان) پيمان بسته‌ايد، و تا هنگامى كه با شما (بر عهد خود) پايدارند، پس (شما نيز بر عهد) آنان پايدار باشيد؛ [چرا] كه خدا پارسايان (خود نگهدار) را دوست دارد.


كَيۡفَ وَ إِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ لَا يَرۡقُبُواْ فِيكُمۡ إِلّٗا وَ لَا ذِمَّةٗ يُرۡضُونَكُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَ تَأۡبَىٰ قُلُوبُهُمۡ وَ أَكۡثَرُهُمۡ فَٰسِقُونَ

8

چگونه (براى مشركان پيمانى باشد) و حال آنكه اگر بر شما غالب شوند، درباره شما هيچ خويشاوندى و هيچ تعهدى را رعايت نمى‌كنند؟! شما را با دهان (و سخنان) شان خشنود مى‌كنند، و حال آنكه دل‌هايشان امتناع مى‌ورزد؛ و اكثر آنان نافرمانبردارند.


ٱشۡتَرَوۡاْ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِ ثَمَنٗا قَلِيلٗا فَصَدُّواْ عَن سَبِيلِهِۦٓ إِنَّهُمۡ سَآءَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

9

(مشركان) آيات خدا را به بهاى اندكى فروختند؛ و (مردم را) از راهش بازداشتند؛ براستى چه بد است، آنچه را آنان همواره انجام مى‌دادند.


لَا يَرۡقُبُونَ فِي مُؤۡمِنٍ إِلّٗا وَ لَا ذِمَّةٗ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُعۡتَدُونَ

10

درباره هيچ مؤمنى، هيچ خويشاوندى و تعهدى را رعايت نمى‌كنند؛ و تنها آنان تجاوز كارانند.


فَإِن تَابُواْ وَ أَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ

11

و اگر توبه كنند، و نماز را به پا دارند، و [ماليات‌] زكات را بپردازند، پس برادران دينى شما هستند؛ و آيات [خود] را براى گروهى كه مى‌دانند، تشريح مى‌كنيم.


وَ إِن نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُم مِّنۢ بَعۡدِ عَهۡدِهِمۡ وَ طَعَنُواْ فِي دِينِكُمۡ فَقَٰتِلُوٓاْ أَئِمَّةَ ٱلۡكُفۡرِ إِنَّهُمۡ لَآ أَيۡمَٰنَ لَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَنتَهُونَ

12

و اگر سوگندهايشان را پس از پيمانشان شكستند، و در دين شما طعنه زدند، پس با پيشوايان كفر پيكار كنيد؛ [چرا] كه آنان هيچ سوگندى برايشان (معتبر) نيست، تا شايد آنان (به كار خود) پايان دهند.


أَلَا تُقَٰتِلُونَ قَوۡمٗا نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُمۡ وَ هَمُّواْ بِإِخۡرَاجِ ٱلرَّسُولِ وَ هُم بَدَءُوكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٍ أَتَخۡشَوۡنَهُمۡ فَٱللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخۡشَوۡهُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

13

چرا با گروهى كه سوگندهايشان را شكستند، و آهنگ اخراج فرستاده [خدا] كردند، پيكار نمى‌كنيد؟! و حال آنكه آنان نخستين بار (پيكار) با شما را آغاز كردند؛ آيا از آنان مى‌هراسيد؟! اگر مؤمنيد، پس خدا سزاوارتر است كه از (مخالفت) او بهراسيد.


قَٰتِلُوهُمۡ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ بِأَيۡدِيكُمۡ وَ يُخۡزِهِمۡ وَ يَنصُرۡكُمۡ عَلَيۡهِمۡ وَ يَشۡفِ صُدُورَ قَوۡمٖ مُّؤۡمِنِينَ

14

با آن (مشرك) ان پيكار كنيد، تا خدا آنان را با دستان شما مجازات كند؛ و رسوايشان سازد و شما را بر آنان يارى گرداند و سينه‌هاى گروه مؤمنان را شفا بخشد.


وَ يُذۡهِبۡ غَيۡظَ قُلُوبِهِمۡ وَ يَتُوبُ ٱللَّهُ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

15

و خشم شديد دل‌هاى آنان را [از ميان‌] ببرد؛ و خدا توبه هر كس را بخواهد (و شايسته بداند)، مى‌پذيرد؛ و خدا داناى فرزانه است.


أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تُتۡرَكُواْ وَ لَمَّا يَعۡلَمِ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ مِنكُمۡ وَ لَمۡ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَ لَا رَسُولِهِۦ وَ لَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَلِيجَةٗ وَ ٱللَّهُ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ

16

آيا پنداشتيد كه رها مى‌شويد، و حال آنكه خدا هنوز كسانى از شما را كه جهاد كردند، و جز خدا و فرستاده‌اش و مؤمنان را، محرم اسرار نگرفته‌اند، (از ديگران) معلوم نداشته است؟! و خدا به آنچه انجام مى‌دهيد، آگاه است.


مَا كَانَ لِلۡمُشۡرِكِينَ أَن يَعۡمُرُواْ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ شَٰهِدِينَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِم بِٱلۡكُفۡرِ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ وَ فِي ٱلنَّارِ هُمۡ خَٰلِدُونَ

17

براى مشركان سزاوار نيست (و حق ندارند) كه مساجد خدا را آباد كنند؛ در حالى كه بر ضد خودشان به كفر گواهى مى‌دهند! آنان اعمالشان تباه شده است؛ و آنان در آتش (دوزخ)، ماندگارند.


إِنَّمَا يَعۡمُرُ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ أَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَ لَمۡ يَخۡشَ إِلَّا ٱللَّهَ فَعَسَىٰٓ أُوْلَٰٓئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ

18

تنها كسى مساجد خدا را آباد مى‌كند كه ايمان به خدا و روز بازپسين آورده، و نماز را به پا داشته، و [ماليات‌] زكات را بپردازد، و جز از خدا نهراسيده است؛ و اميد است كه اينان از ره‌يافتگان باشند.


أَجَعَلۡتُمۡ سِقَايَةَ ٱلۡحَآجِّ وَ عِمَارَةَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ كَمَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ جَٰهَدَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ لَا يَسۡتَوُۥنَ عِندَ ٱللَّهِ وَ ٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ

19

آيا آب دادن به حاجيان، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (كار) كسى قرار داديد كه به خدا و روز بازپسين ايمان آورده، و در راه خدا جهاد كرده است؟! (اين دو گروه) نزد خدا مساوى نيستند؛ و خدا گروه ستمكاران را راهنمايى نمى‌كند.


ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَ أَنفُسِهِمۡ أَعۡظَمُ دَرَجَةً عِندَ ٱللَّهِ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ

20

كسانى كه ايمان آورده، و هجرت كرده، و در راه خدا با اموالشان و جان‌هايشان جهاد نمودند، نزد خدا رتبه‌اى والاتر دارند؛ و تنها آنان كاميابند.


يُبَشِّرُهُمۡ رَبُّهُم بِرَحۡمَةٖ مِّنۡهُ وَ رِضۡوَٰنٖ وَ جَنَّٰتٖ لَّهُمۡ فِيهَا نَعِيمٞ مُّقِيمٌ

21

پروردگارشان آنان را مژده مى‌دهد به رحمتى از جانب خويش، و خشنودى و باغ‌هاى (بهشتى) كه در آنجا نعمت‌هاى پايدارى براى آنان است؛


خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًا إِنَّ ٱللَّهَ عِندَهُۥٓ أَجۡرٌ عَظِيمٞ

22

در حالى كه در آنجا جاودانه ماندگارند، براستى كه خدا، نزدش پاداشى بزرگ است.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُوٓاْ ءَابَآءَكُمۡ وَ إِخۡوَٰنَكُمۡ أَوۡلِيَآءَ إِنِ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡكُفۡرَ عَلَى ٱلۡإِيمَٰنِ وَ مَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ

23

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! اگر پدران شما و برادرانتان، كفر را بر ايمان ترجيح دهند، (آنان را) سرپرست و ياور مگيريد! و هر كس از شما كه آنان را ياور و سرپرست (خود) قرار دهد، پس تنها آنان ستمكارند.


قُلۡ إِن كَانَ ءَابَآؤُكُمۡ وَ أَبۡنَآؤُكُمۡ وَ إِخۡوَٰنُكُمۡ وَ أَزۡوَٰجُكُمۡ وَ عَشِيرَتُكُمۡ وَ أَمۡوَٰلٌ ٱقۡتَرَفۡتُمُوهَا وَ تِجَٰرَةٞ تَخۡشَوۡنَ كَسَادَهَا وَ مَسَٰكِنُ تَرۡضَوۡنَهَآ أَحَبَّ إِلَيۡكُم مِّنَ ٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ وَ جِهَادٖ فِي سَبِيلِهِۦ فَتَرَبَّصُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦ وَ ٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ

24

(اى پيامبر) بگو:« اگر پدران شما و فرزندانتان و برادران شما و همسرانتان و خاندان شما، و اموالى كه آنها را به دست آورده‌ايد، و داد و ستدى كه از كسادى آن هراسناكيد، و خانه‌هايى كه به آن خشنوديد، نزد شما از خدا و فرستاده‌اش و جهاد در راه او محبوب‌تر است، پس در انتظار باشيد تا خدا فرمان (عذاب) ش را (به اجرا در) آورد! و خدا گروه نافرمانبردار را راهنمايى نمى‌كند. »


لَقَدۡ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٖ وَ يَوۡمَ حُنَيۡنٍ إِذۡ أَعۡجَبَتۡكُمۡ كَثۡرَتُكُمۡ فَلَمۡ تُغۡنِ عَنكُمۡ شَيۡ‍ٔٗا وَ ضَاقَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ ثُمَّ وَلَّيۡتُم مُّدۡبِرِينَ

25

قطعا خدا شما را در مكان‌هاى زيادى، و در روز حنين يارى كرد؛ آن هنگام كه تعداد زيادتان، شما را به شگفت آورد، و [لى‌] هيچ چيزى (از خطر) را از شما دفع نكرد، و زمين با گستردگى‌اش بر شما تنگ شد؛ سپس در حالى كه پشت (به دشمن) كرده بوديد، روى برتافتيد.


ثُمَّ أَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ وَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَ أَنزَلَ جُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَا وَ عَذَّبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ ذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ

26

سپس خدا آرامش خود را بر فرستاده‌اش و بر مؤمنان فرو فرستاد؛ و لشكريانى فرود آورد كه آنها را نمى‌ديديد؛ و كسانى را كه كفر ورزيدند، عذاب كرد؛ و اين كيفر كافران است.


ثُمَّ يَتُوبُ ٱللَّهُ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

27

سپس خدا- بعد از اين (جنگ حنين)- توبه هر كس را بخواهد (و شايسته بداند) مى‌پذيرد؛ و خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡمُشۡرِكُونَ نَجَسٞ فَلَا يَقۡرَبُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ بَعۡدَ عَامِهِمۡ هَٰذَا وَ إِنۡ خِفۡتُمۡ عَيۡلَةٗ فَسَوۡفَ يُغۡنِيكُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦٓ إِن شَآءَ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ

28

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! تنها مشركان پليدند؛ پس نبايد بعد از امسالشان، نزديك مسجد الحرام شوند! و اگر از فقر مى‌ترسيد، پس در آينده اگر خدا بخواهد، شما را از بخشش‌اش بى‌نياز مى‌سازد؛ [چرا] كه خدا دانايى فرزانه است.


قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ لَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ لَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥ وَ لَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَ هُمۡ صَٰغِرُونَ

29

با كسانى پيكار كنيد كه از افرادى هستند، كه كتاب (الهى) به آنان داده شده، كه به خدا، و به روز بازپسين ايمان نمى‌آورند، و آنچه را خدا و فرستاده‌اش حرام كرده، ممنوع نمى‌دارند، و به دين حق متدين نمى‌شوند تا اينكه [ماليات‌] جزيه را به دست خود بپردازند، در حالى كه آنان كوچكند.


وَ قَالَتِ ٱلۡيَهُودُ عُزَيۡرٌ ٱبۡنُ ٱللَّهِ وَ قَالَتِ ٱلنَّصَٰرَى ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ ٱللَّهِ ذَٰلِكَ قَوۡلُهُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡ يُضَٰهِ‍ُٔونَ قَوۡلَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَبۡلُ قَٰتَلَهُمُ ٱللَّهُ أَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ

30

و يهوديان گفتند:« عزير پسر خداست. »و مسيحيان گفتند:« مسيح پسر خداست. »اين سخن آنان است در حالى كه با دهانشان [مى‌گويند]، كه به گفتار كسانى كه قبلا كفر ورزيدند شباهت دارد، خدا آنان را بكشد، چگونه (از حق) بازگردانده مى‌شوند!


ٱتَّخَذُوٓاْ أَحۡبَارَهُمۡ وَ رُهۡبَٰنَهُمۡ أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَ ٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَ مَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُوٓاْ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗا لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ سُبۡحَٰنَهُۥ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

31

(آنان) دانشمندان (نيكو اثر) خويش، و راهبانشان و مسيح پسر مريم را پروردگارانى غير از خدا قرار دادند؛ و حال آنكه به آنان فرمان داده نشده بود، مگر آنكه معبود يگانه را بپرستند، كه هيچ معبودى جز او نيست؛ او منزه است از آنچه (با وى) شريك مى‌گردانند.


يُرِيدُونَ أَن يُطۡفِ‍ُٔواْ نُورَ ٱللَّهِ بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَ يَأۡبَى ٱللَّهُ إِلَّآ أَن يُتِمَّ نُورَهُۥ وَ لَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ

32

[كافران‌] مى‌خواهند كه نور خدا را با دهان‌هايشان خاموش كنند؛ و [لى‌] خدا جز اين نمى‌خواهد كه نورش را كامل كند، و گر چه كافران ناخشنود باشند.


هُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ رَسُولَهُۥ بِٱلۡهُدَىٰ وَ دِينِ ٱلۡحَقِّ لِيُظۡهِرَهُۥ عَلَى ٱلدِّينِ كُلِّهِۦ وَ لَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُشۡرِكُونَ

33

او كسى است كه فرستاده‌اش را با هدايت و دين حق فرستاد، تا آن را بر همه دين [ها] پيروز گرداند؛ و گر چه مشركان ناخشنود باشند.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡأَحۡبَارِ وَ ٱلرُّهۡبَانِ لَيَأۡكُلُونَ أَمۡوَٰلَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡبَٰطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ ٱلَّذِينَ يَكۡنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَ ٱلۡفِضَّةَ وَ لَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِّرۡهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٖ

34

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! قطعا بسيارى از دانشمندان (اهل كتاب) و راهبان، اموال مردم را به ناروا مى‌خورند، و (مردم را) از راه خدا باز مى‌دارند. و كسانى كه طلا و نقره را مى‌اندوزند، و آن را در راه خدا مصرف نمى‌كنند، پس آنان را به عذابى دردناك مژده ده!


يَوۡمَ يُحۡمَىٰ عَلَيۡهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكۡوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمۡ وَ جُنُوبُهُمۡ وَ ظُهُورُهُمۡ هَٰذَا مَا كَنَزۡتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡ فَذُوقُواْ مَا كُنتُمۡ تَكۡنِزُونَ

35

[در آن‌] روزى كه در آتش جهنم، بر آن [سكه‌] ها حرارت شديد داده مى‌شود؛ و با آنها پيشانى‌هايشان و پهلوهاى آنان و پشتهايشان را داغ مى‌گذارند! (و به آنان مى‌گويند:) اين چيزى است كه براى خودتان اندوختيد، پس بچشيد آنچه را كه همواره مى‌اندوختيد!


إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوۡمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ مِنۡهَآ أَرۡبَعَةٌ حُرُمٞ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ فَلَا تَظۡلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمۡ وَ قَٰتِلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ كَآفَّةٗ كَمَا يُقَٰتِلُونَكُمۡ كَآفَّةٗ وَ ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ

36

در حقيقت، تعداد ماه‌ها نزد خدا [از] روزى كه آسمان‌ها و زمين را آفريده، در كتاب الهى، دوازده ماه است؛ كه از آنها چهار [ماه‌] حرام است. اين، دين استوار است؛ پس در اين [ماه‌] ها به خودتان ستم نكنيد؛ و همگى با مشركان پيكار كنيد، همان گونه كه [آنان‌] همگى با شما مى‌جنگند؛ و بدانيد كه خدا با پارسايان (خود نگهدار) است.


إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِ يُضَلُّ بِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُحِلُّونَهُۥ عَامٗا وَ يُحَرِّمُونَهُۥ عَامٗا لِّيُوَاطِ‍ُٔواْ عِدَّةَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ فَيُحِلُّواْ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ زُيِّنَ لَهُمۡ سُوٓءُ أَعۡمَٰلِهِمۡ وَ ٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

37

جز اين نيست كه به تأخير انداختن (و جابه‌جا كردن ماه‌هاى حرام) افزايشى در كفر است؛ كه با آن كسانى كه كفر ورزيدند، گمراه مى‌شوند؛ سالى، آن را حلال، و سال [ديگر] آن را حرام مى‌كنند، تا با تعداد آنچه خدا حرام كرده موافق سازند، و آنچه را خدا حرام كرده، حلال كنند. بدى كردارشان، براى آنان آراسته شده است؛ و خدا گروه كافران را راهنمايى نمى‌كند.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَا لَكُمۡ إِذَا قِيلَ لَكُمُ ٱنفِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱثَّاقَلۡتُمۡ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ أَرَضِيتُم بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مِنَ ٱلۡأٓخِرَةِ فَمَا مَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ

38

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! شما را چه شده، كه هنگامى كه به شما گفته شود:« در راه خدا (براى جهاد) بسيج شويد. »بر زمين سنگينى مى‌كنيد؟! آيا به جاى آخرت، به زندگى پست (دنيا) راضى شده‌ايد؟! و [حال آنكه‌] كالاى زندگى پست (دنيا)، در [برابر] آخرت، جز اندكى نيست.


إِلَّا تَنفِرُواْ يُعَذِّبۡكُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَ يَسۡتَبۡدِلۡ قَوۡمًا غَيۡرَكُمۡ وَ لَا تَضُرُّوهُ شَيۡ‍ٔٗا وَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ

39

اگر (براى جهاد) بسيج نشويد، [خدا] با عذابى دردناك شما را مجازات خواهد كرد، و گروهى غير از شما را جايگزين (شما) مى‌كند؛ و هيچ چيزى به او زيان نمى‌رسانيد؛ و خدا بر هر چيزى تواناست.


إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدۡ نَصَرَهُ ٱللَّهُ إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَا فَأَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَيۡهِ وَ أَيَّدَهُۥ بِجُنُودٖ لَّمۡ تَرَوۡهَا وَ جَعَلَ كَلِمَةَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلسُّفۡلَىٰ وَ كَلِمَةُ ٱللَّهِ هِيَ ٱلۡعُلۡيَا وَ ٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

40

اگر او، [يعنى پيامبر] را يارى نكنيد، پس حتما خدا او را يارى كرد، هنگامى كه كسانى كه كفر ورزيدند، او را (از مكه) بيرون كردند، در حالى كه دومين دو [تن‌] بود؛ (همان) هنگام كه آن دو در غار (ثور) بودند، (همان) وقتى كه به همراه خود مى‌گفت:« غم مخور كه خدا با ماست. »پس خدا آرامش خود را بر او فرو فرستاد؛ و او را با لشكرهايى كه آنها را مشاهده نمى‌كرديد، تأييد نمود؛ و گفتار (و برنامه) كسانى را كه كفر ورزيدند، پست قرار داد؛ و تنها گفتار (و برنامه) خدا والاست؛ و خدا شكست‌ناپذيرى فرزانه است.


ٱنفِرُواْ خِفَافٗا وَ ثِقَالٗا وَ جَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَ أَنفُسِكُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

41

سبكبار و گرانبار (به سوى جهاد) بسيج شويد، و با اموالتان و جان‌هايتان در راه خدا جهاد نماييد؛ اين براى شما بهتر است اگر بدانيد!


لَوۡ كَانَ عَرَضٗا قَرِيبٗا وَ سَفَرٗا قَاصِدٗا لَّٱتَّبَعُوكَ وَ لَٰكِنۢ بَعُدَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلشُّقَّةُ وَ سَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَوِ ٱسۡتَطَعۡنَا لَخَرَجۡنَا مَعَكُمۡ يُهۡلِكُونَ أَنفُسَهُمۡ وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ

42

اگر (بر فرض دعوت تو به سوى غنيمت) ناپايدار نزديكى، و سفرى كوتاه (و آسان) بود، حتما از پى تو مى‌آمدند؛ و ليكن (اكنون در مورد جنگ تبوك) آن راه پر مشقت بر آنان دور است. و بزودى به خدا سوگند ياد مى‌كنند كه:« اگر (بر فرض) توانايى داشتيم، حتما همراه شما بيرون مى‌آمديم! » (آنان با كردار و گفتارشان) خودشان را به هلاكت مى‌افكنند؛ و خدا مى‌داند كه آنان قطعا دروغگويند.


عَفَا ٱللَّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمۡ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْ وَ تَعۡلَمَ ٱلۡكَٰذِبِينَ

43

خدا تو را بخشيد؛ چرا به آن (منافق) ان رخصت دادى، (و صبر نكردى) تا آنكه كسانى كه راست مى‌گويند برايت آشكار شوند و دروغگويان را بشناسى؟!


لَا يَسۡتَ‍ٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَ أَنفُسِهِمۡ وَ ٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلۡمُتَّقِينَ

44

كسانى كه به خدا و روز بازپسين ايمان دارند، براى [ترك‌] جهاد با اموالشان و جان‌هايشان، از تو رخصت نمى‌گيرند؛ و خدا به (حال خود نگهداران و) پارسايان داناست.


إِنَّمَا يَسۡتَ‍ٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ ٱرۡتَابَتۡ قُلُوبُهُمۡ فَهُمۡ فِي رَيۡبِهِمۡ يَتَرَدَّدُونَ

45

تنها كسانى از تو رخصت (ترك جهاد) مى‌طلبند، كه به خدا و روز بازپسين ايمان ندارند، و دل‌هايشان به شك افتاده است، پس آنان در ترديد خويش، سرگردانند.


وَ لَوۡ أَرَادُواْ ٱلۡخُرُوجَ لَأَعَدُّواْ لَهُۥ عُدَّةٗ وَ لَٰكِن كَرِهَ ٱللَّهُ ٱنۢبِعَاثَهُمۡ فَثَبَّطَهُمۡ وَ قِيلَ ٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ

46

و اگر (بر فرض منافقان) مى‌خواستند كه (به سوى ميدان جهاد) بيرون روند، حتما وسيله‌اى براى آن فراهم مى‌ساختند؛ و ليكن خدا از انگيزش آنان (براى جهاد) ناخشنود بود؛ پس آنان را باز داشت؛ و [به آنان‌] گفته شد:« با فرونشستگان (از جهاد) بنشينيد! »


لَوۡ خَرَجُواْ فِيكُم مَّا زَادُوكُمۡ إِلَّا خَبَالٗا وَ لَأَوۡضَعُواْ خِلَٰلَكُمۡ يَبۡغُونَكُمُ ٱلۡفِتۡنَةَ وَ فِيكُمۡ سَمَّٰعُونَ لَهُمۡ وَ ٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ

47

اگر (بر فرض منافقان در نبرد تبوك) با شما خارج مى‌شدند، جز فساد (و اضطراب و ترديد) بر شما نمى‌افزودند؛ و مسلما به سرعت در بين شما به فتنه‌جويى (و تفرقه‌افكنى بين) شما مى‌پرداختند؛ و در ميان شما كسانى (جاسوس هستند كه) براى آنان كاملا گوش فرا مى‌دهند؛ و خدا به (حال) ستمگران داناست.


لَقَدِ ٱبۡتَغَوُاْ ٱلۡفِتۡنَةَ مِن قَبۡلُ وَ قَلَّبُواْ لَكَ ٱلۡأُمُورَ حَتَّىٰ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَ ظَهَرَ أَمۡرُ ٱللَّهِ وَ هُمۡ كَٰرِهُونَ

48

قطعا (منافقان) پيش از (اين نيز) فتنه‌جويى كردند، و كارها را بر تو دگرگون ساختند؛ تا آنكه حق فرا رسيد، و فرمان خدا آشكار گشت، و حال آنكه آنان ناخشنود بودند.


وَ مِنۡهُم مَّن يَقُولُ ٱئۡذَن لِّي وَ لَا تَفۡتِنِّيٓ أَلَا فِي ٱلۡفِتۡنَةِ سَقَطُواْ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ

49

و از آن (منافق) ان كسى است كه مى‌گويد:« به من رخصت [ترك جهاد] بده، مرا به (گناه و) فتنه مينداز! »آگاه باشيد كه (هم اكنون) در فتنه (و گناه) سقوط كرده‌اند؛ و قطعا جهنم، بر كافران احاطه دارد.


إِن تُصِبۡكَ حَسَنَةٞ تَسُؤۡهُمۡ وَ إِن تُصِبۡكَ مُصِيبَةٞ يَقُولُواْ قَدۡ أَخَذۡنَآ أَمۡرَنَا مِن قَبۡلُ وَ يَتَوَلَّواْ وَّ هُمۡ فَرِحُونَ

50

اگر نيكى به تو برسد، آن (منافق) ان را ناراحت مى‌كند؛ و اگر مصيبتى به تو رسد، مى‌گويند:« (ما تصميم) كار خود را پيش از [اين‌] گرفته‌ايم. »و روى بر مى‌تابند و حال آنكه آنان شادمانند.


قُل لَّن يُصِيبَنَآ إِلَّا مَا كَتَبَ ٱللَّهُ لَنَا هُوَ مَوۡلَىٰنَا وَ عَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ

51

بگو:« جز آنچه خدا بر ما مقرر داشته، به ما نمى‌رسد؛ او سرپرست ماست؛ و مؤمنان پس بايد تنها بر خدا توكل كنند. »


قُلۡ هَلۡ تَرَبَّصُونَ بِنَآ إِلَّآ إِحۡدَى ٱلۡحُسۡنَيَيۡنِ وَ نَحۡنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمۡ أَن يُصِيبَكُمُ ٱللَّهُ بِعَذَابٖ مِّنۡ عِندِهِۦٓ أَوۡ بِأَيۡدِينَا فَتَرَبَّصُوٓاْ إِنَّا مَعَكُم مُّتَرَبِّصُونَ

52

بگو:« آيا براى ما، جز يكى از دو نيكى (پيروزى يا شهادت) را انتظار داريد؟! و [لى‌] ما براى شما انتظار داريم كه خدا، عذابى از نزد خود و يا به دست ما به شما برساند؛ پس انتظار بكشيد، كه ما (هم) با شما منتظريم! »


قُلۡ أَنفِقُواْ طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا لَّن يُتَقَبَّلَ مِنكُمۡ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ

53

بگو:« خواه يا ناخواه (اموالتان را در جهاد) مصرف كنيد، از شما پذيرفته نمى‌شود؛ [چرا] كه شما گروهى نافرمانبردار بوده‌ايد. »


وَ مَا مَنَعَهُمۡ أَن تُقۡبَلَ مِنۡهُمۡ نَفَقَٰتُهُمۡ إِلَّآ أَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَ بِرَسُولِهِۦ وَ لَا يَأۡتُونَ ٱلصَّلَوٰةَ إِلَّا وَ هُمۡ كُسَالَىٰ وَ لَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَ هُمۡ كَٰرِهُونَ

54

و هيچ چيز آنان را از پذيرفته شدن هزينه (و صدقه) هايشان باز نداشت، جز اينكه آنان به خدا و فرستاده‌اش كفر ورزيدند، و نماز را به جا نمى‌آورند، جز در حالى كه آنان كسل هستند، و (اموالشان را در راه جهاد) مصرف نمى‌كنند، مگر در حالى كه آنان ناخشنودند.


فَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَ لَآ أَوۡلَٰدُهُمۡ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَ تَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَ هُمۡ كَٰفِرُونَ

55

و (فزونى) اموالشان و فرزندان آنان، تو را به شگفت نياورد؛ جز اين نيست كه خدا مى‌خواهد به وسيله آن [ها] در زندگى پست (دنيا) عذابشان كند، و جان‌هايشان بر آيد در حالى كه آنان كافرند.


وَ يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ إِنَّهُمۡ لَمِنكُمۡ وَ مَا هُم مِّنكُمۡ وَ لَٰكِنَّهُمۡ قَوۡمٞ يَفۡرَقُونَ

56

و به خدا سوگند مى‌خورند كه آنان حتما از شما هستند، و حال آنكه آنان از شما نيستند؛ و ليكن آنان گروهى هستند كه مى‌ترسند.


لَوۡ يَجِدُونَ مَلۡجَ‍ًٔا أَوۡ مَغَٰرَٰتٍ أَوۡ مُدَّخَلٗا لَّوَلَّوۡاْ إِلَيۡهِ وَ هُمۡ يَجۡمَحُونَ

57

اگر (بر فرض) پناهگاهى يا غارهايى يا سوراخى مى‌يافتند، حتما به سوى آن روى برمى‌تافتند، در حالى كه آنان شتابان مى‌روند.


وَ مِنۡهُم مَّن يَلۡمِزُكَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ فَإِنۡ أُعۡطُواْ مِنۡهَا رَضُواْ وَ إِن لَّمۡ يُعۡطَوۡاْ مِنۡهَآ إِذَا هُمۡ يَسۡخَطُونَ

58

و از آن (منافق) ان كسى است كه در (تقسيم غنائم و) بخشش‌ها بر تو عيبجويى مى‌كند، و اگر از آن (اموال، سهمى) به آنان عطا شود، راضى مى‌شوند؛ و اگر از آن [ها] به آنان داده نشود، به ناگاه آنان به خشم مى‌آيند.


وَ لَوۡ أَنَّهُمۡ رَضُواْ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥ وَ قَالُواْ حَسۡبُنَا ٱللَّهُ سَيُؤۡتِينَا ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَ رَسُولُهُۥٓ إِنَّآ إِلَى ٱللَّهِ رَٰغِبُونَ

59

و اگر (بر فرض) آنان به آنچه خدا و فرستاده‌اش به آنان داده، راضى مى‌شدند و مى‌گفتند:« خدا ما را بس است؛ بزودى خدا و فرستاده‌اش، از بخشش خود به ما مى‌دهند؛ براستى كه ما تنها به سوى خدا مشتاقيم. » (اين براى آنان بهتر بود)


إِنَّمَا ٱلصَّدَقَٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَ ٱلۡمَسَٰكِينِ وَ ٱلۡعَٰمِلِينَ عَلَيۡهَا وَ ٱلۡمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمۡ وَ فِي ٱلرِّقَابِ وَ ٱلۡغَٰرِمِينَ وَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ ٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ

60

زكات‌ها فقط براى نيازمندان و بينوايان و كاركنان (جمع‌آورى كننده) آن، و دلجويى شدگان، و در [راه آزاد كردن‌] بردگان، و بدهكاران، و در راه خدا، و واماندگان در راه است؛ [اين،] واجبى از طرف خداست؛ و خدا دانايى فرزانه است.


وَ مِنۡهُمُ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلنَّبِيَّ وَ يَقُولُونَ هُوَ أُذُنٞ قُلۡ أُذُنُ خَيۡرٖ لَّكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَ يُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ وَ رَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡ وَ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ رَسُولَ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

61

و از آن (منافق) ان كسانى هستند كه پيامبر را آزار مى‌دهند و مى‌گويند:« او گوش (ى، و خوش باور) است! »بگو:« گوشى خوب بودن، به نفع شماست. [او] به خدا ايمان دارد؛ و مؤمنان را تصديق مى‌كند؛ و رحمتى است براى كسانى از شما كه ايمان آورده‌اند. »و كسانى كه فرستاده خدا را آزار مى‌دهند، برايشان عذابى دردناك است.


يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَكُمۡ لِيُرۡضُوكُمۡ وَ ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥٓ أَحَقُّ أَن يُرۡضُوهُ إِن كَانُواْ مُؤۡمِنِينَ

62

(منافقان) براى شما به خدا سوگند ياد مى‌كنند، تا شما را راضى سازند؛ در حالى كه خدا و فرستاده‌اش سزاوارترند كه راضيش سازند، اگر مؤمن باشند.


أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّهُۥ مَن يُحَادِدِ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ فَأَنَّ لَهُۥ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدٗا فِيهَا ذَٰلِكَ ٱلۡخِزۡيُ ٱلۡعَظِيمُ

63

آيا ندانسته‌اند كه هر كس با خدا و فرستاده‌اش به شدت مخالفت كند، پس برايش آتش جهنم است؛ در حالى كه در آنجا ماندگار است؟! اين، (همان) رسوايى بزرگ است!


يَحۡذَرُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيۡهِمۡ سُورَةٞ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمۡ قُلِ ٱسۡتَهۡزِءُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ مُخۡرِجٞ مَّا تَحۡذَرُونَ

64

منافقان بيم دارند كه سوره‌اى بر ضد آنان فرود آيد كه آنان را از آنچه در دل‌هايشان است، خبر دهد. (اى پيامبر) بگو:« ريشخند كنيد! كه خدا برون آورنده (و فاش كننده) چيزى است كه [از آن‌] بيم داريد. »


وَ لَئِن سَأَلۡتَهُمۡ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَ نَلۡعَبُ قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَ ءَايَٰتِهِۦ وَ رَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ

65

و اگر از آن (منافق) ان بپرسى (چرا ريشخند مى‌كرديد؟!) حتما مى‌گويند:« ما فقط همواره (در هر سخنى) فرو مى‌رفتيم و بازى مى‌كرديم. » (اى پيامبر) بگو:« آيا به خدا و آيات او و فرستاده‌اش همواره ريشخند مى‌كرديد؟! »


لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡ إِن نَّعۡفُ عَن طَآئِفَةٖ مِّنكُمۡ نُعَذِّبۡ طَآئِفَةَۢ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ

66

عذر نياوريد، در واقع [شما] پس از ايمان آوردنتان، كفر ورزيده‌ايد؛ اگر گروهى از شما را (بخاطر توبه) ببخشيم، گروه [ديگرى‌] را، بخاطر آنكه آنان خلافكار بودند، عذاب مى‌كنيم!


ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَ ٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ بَعۡضُهُم مِّنۢ بَعۡضٖ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمُنكَرِ وَ يَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمَعۡرُوفِ وَ يَقۡبِضُونَ أَيۡدِيَهُمۡ نَسُواْ ٱللَّهَ فَنَسِيَهُمۡ إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ

67

مردان منافق و زنان منافق، برخى آنان از برخى [ديگر] اند؛ به [كار] ناپسند فرمان مى‌دهند، و از [كار] پسنديده منع مى‌كنند؛ و دست‌هايشان را (از بخشش فرو) مى‌بندند؛ خدا را فراموش كردند، پس (خدا نيز) آنان را به فراموشى سپرد؛ براستى كه تنها منافقان نافرمانبردارند.


وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَ ٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَ ٱلۡكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَا هِيَ حَسۡبُهُمۡ وَ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُ وَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّقِيمٞ

68

خدا به مردان منافق و زنان منافق و كافران، آتش جهنم را وعده داده است، در حالى كه در آن ماندگارند؛ آن (آتش) براى آنان كافى و خدا آنان را از رحمت خود دور ساخته؛ و برايشان عذابى پايدار است.


كَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ كَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنكُمۡ قُوَّةٗ وَ أَكۡثَرَ أَمۡوَٰلٗا وَ أَوۡلَٰدٗا فَٱسۡتَمۡتَعُواْ بِخَلَٰقِهِمۡ فَٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِخَلَٰقِكُمۡ كَمَا ٱسۡتَمۡتَعَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُم بِخَلَٰقِهِمۡ وَ خُضۡتُمۡ كَٱلَّذِي خَاضُوٓاْ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

69

(شما منافقان،) همچون كسانى هستيد كه پيش از شما بودند، [آنان‌] از شما نيرومندتر، و داراى اموال و فرزندان بيشترى بودند، و از بهره‌شان استفاده كردند؛ و [شما نيز] از بهره‌تان استفاده كرديد، همانند كسانى كه پيش از شما از بهره‌شان استفاده كردند؛ و (شما در كفر و نفاق و مسخره كردن مؤمنان) فرو رفتيد، همانند كس [ان‌] ى كه فرو رفتند؛ آنان اعمالشان در دنيا و آخرت تباه شد؛ و تنها آنان زيانكارانند.


أَلَمۡ يَأۡتِهِمۡ نَبَأُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ قَوۡمِ نُوحٖ وَ عَادٖ وَ ثَمُودَ وَ قَوۡمِ إِبۡرَٰهِيمَ وَ أَصۡحَٰبِ مَدۡيَنَ وَ ٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتِ أَتَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَ لَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

70

آيا خبر بزرگ كسانى كه پيش از آنان بودند، به آنان نرسيده است؟! (همان)« قوم نوح »و« عاد »و« ثمود »و« قوم ابراهيم »و« اهل مدين » [قوم شعيب‌] و« [شهرهاى‌] زير و رو شده » [قوم لوط]؛ فرستادگانشان دليل‌هاى روشن براى آنان آوردند، (ولى نپذيرفتند؛) و خدا هرگز به آنان ستم نكرد، و ليكن همواره بر خودشان ستم مى‌كردند.


وَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَ يَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَ يُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَ يُطِيعُونَ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥٓ أُوْلَٰٓئِكَ سَيَرۡحَمُهُمُ ٱللَّهُ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ

71

مردان مؤمن و زنان مؤمن برخى از آنان ياوران (و دوستان) برخى [ديگر] اند. به [كار] پسنديده فرمان مى‌دهند، و از [كار] ناپسند منع مى‌كنند؛ و نماز را به پا مى‌دارند؛ و [ماليات‌] زكات را مى‌پردازند؛ و از خدا و فرستاده‌اش اطاعت مى‌كنند؛ آنان، خدا بزودى مورد رحمت قرارشان مى‌دهد؛ بدرستى كه خدا شكست‌ناپذيرى فرزانه است.


وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَ مَسَٰكِنَ طَيِّبَةٗ فِي جَنَّٰتِ عَدۡنٖ وَ رِضۡوَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

72

خدا به مردان مؤمن و زنان مؤمن، بوستان‌هاى (بهشتى) كه نهرها از زير [درختان‌] ش روان است، در حالى كه در آنجا ماندگارند، و خانه‌هاى پاكيزه‌اى در بوستان‌هاى (ويژه) ماندگار، وعده داده است؛ و خشنودى‌اى كه از جانب خدا باشد، بزرگ‌تر است؛ تنها اين كاميابى بزرگ است.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ جَٰهِدِ ٱلۡكُفَّارَ وَ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَ ٱغۡلُظۡ عَلَيۡهِمۡ وَ مَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ وَ بِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ

73

اى پيامبر! با كافران و منافقان جهاد كن، و بر آنان سخت گير! و مقصدشان جهنم است؛ و بد فرجامى است!


يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ مَا قَالُواْ وَ لَقَدۡ قَالُواْ كَلِمَةَ ٱلۡكُفۡرِ وَ كَفَرُواْ بَعۡدَ إِسۡلَٰمِهِمۡ وَ هَمُّواْ بِمَا لَمۡ يَنَالُواْ وَ مَا نَقَمُوٓاْ إِلَّآ أَنۡ أَغۡنَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَ رَسُولُهُۥ مِن فَضۡلِهِۦ فَإِن يَتُوبُواْ يَكُ خَيۡرٗا لَّهُمۡ وَ إِن يَتَوَلَّوۡاْ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ عَذَابًا أَلِيمٗا فِي ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ مَا لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن وَلِيّٖ وَ لَا نَصِيرٖ

74

به خدا سوگند ياد مى‌كنند كه (سخنان باطل) نگفته‌اند، در حالى كه قطعا سخن كفر [آميز] گفته‌اند؛ و پس از اسلام آوردنشان، كفر ورزيدند؛ و آهنگ آنچنان (كار خطرناكى) كردند كه [به آن‌] نرسيدند، و انتقام نگرفتند جز به خاطر آنكه خدا و فرستاده‌اش آنان را از بخشش خود، بى‌نياز ساختند. و اگر توبه كنند، براى آنان بهتر است؛ و اگر روى برتابند، خدا آنان را در دنيا و آخرت، به عذاب دردناكى كيفر خواهد داد؛ و براى شان در زمين، هيچ سرپرست و ياورى نيست!


وَ مِنۡهُم مَّنۡ عَٰهَدَ ٱللَّهَ لَئِنۡ ءَاتَىٰنَا مِن فَضۡلِهِۦ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

75

از آن (منافق) ان كسانى هستند كه با خدا پيمان بسته بودند كه:« اگر خدا ما را از بخشش خود روزى دهد، قطعا زكات خواهيم داد؛ و حتما از شايستگان خواهيم شد. »


فَلَمَّآ ءَاتَىٰهُم مِّن فَضۡلِهِۦ بَخِلُواْ بِهِۦ وَ تَوَلَّواْ وَّ هُم مُّعۡرِضُونَ

76

و هنگامى كه (خدا) از بخشش خود به آنان داد، بدان بخل ورزيدند و روى بر مى‌تافتند؛ در حالى كه آنان روى گردانند.


فَأَعۡقَبَهُمۡ نِفَاقٗا فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ يَلۡقَوۡنَهُۥ بِمَآ أَخۡلَفُواْ ٱللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَ بِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ

77

و تا روزى كه ايشان آن [خدا] را ملاقات كنند، نفاق را در دل‌هايشان باقى گذاشت؛ بخاطر آنكه با خدا، در مورد آنچه بدو وعده داده بودند، تخلف ورزيدند؛ و بخاطر آنكه همواره دروغ مى‌گفتند.


أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ سِرَّهُمۡ وَ نَجۡوَىٰهُمۡ وَ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَّٰمُ ٱلۡغُيُوبِ

78

آيا ندانسته‌اند كه خدا راز آنان و رازگويى‌شان را مى‌داند؛ و اينكه خدا به (اسرار) نهان‌ها بسيار داناست؟!


ٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ وَ ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهۡدَهُمۡ فَيَسۡخَرُونَ مِنۡهُمۡ سَخِرَ ٱللَّهُ مِنۡهُمۡ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ

79

كسانى كه از مؤمنان داوطلب بخشش‌هاى خالصانه، و (از) كسانى كه جز به مقدار تلاششان نمى‌يابند، عيبجويى مى‌كنند، و آنان را ريشخند مى‌كنند، خدا آنان را (با كيفر خود) ريشخند كند؛ و برايشان عذاب دردناكى است!


ٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ أَوۡ لَا تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ إِن تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ سَبۡعِينَ مَرَّةٗ فَلَن يَغۡفِرَ ٱللَّهُ لَهُمۡ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ وَ ٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ

80

براى شان آمرزش بخواهى، يا براى شان آمرزش نخواهى، اگر هفتاد بار براى آنان طلب آمرزش كنى، پس خدا آنان را نمى‌آمرزد! اين بدان سبب است كه آنان به خدا و فرستاده‌اش كفر ورزيدند؛ و خدا گروه نافرمانبرداران را راهنمايى نمى‌كند.


فَرِحَ ٱلۡمُخَلَّفُونَ بِمَقۡعَدِهِمۡ خِلَٰفَ رَسُولِ ٱللَّهِ وَ كَرِهُوٓاْ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَ أَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ قَالُواْ لَا تَنفِرُواْ فِي ٱلۡحَرِّ قُلۡ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرّٗا لَّوۡ كَانُواْ يَفۡقَهُونَ

81

واپس‌ماندگان، بخاطر مخالفت با فرستاده خدا، به (خانه) نشينى‌شان (در هنگام جنگ تبوك) شادمان شدند؛ و از اينكه با اموالشان و جان‌هايشان، در راه خدا جهاد كنند، ناخشنود بودند؛ و گفتند:« در اين گرما، (براى جنگ) بسيج نشويد. » (اى پيامبر به آنان) بگو:« آتش جهنم گرم‌تر است! »اگر (بر فرض) آنان همواره به طور عميق مى‌فهميدند.


فَلۡيَضۡحَكُواْ قَلِيلٗا وَ لۡيَبۡكُواْ كَثِيرٗا جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

82

پس (منافقان) بايد، اندك بخندند و بسيار بگريند! به كيفر آنچه همواره كسب مى‌كردند.


فَإِن رَّجَعَكَ ٱللَّهُ إِلَىٰ طَآئِفَةٖ مِّنۡهُمۡ فَٱسۡتَ‍ٔۡذَنُوكَ لِلۡخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخۡرُجُواْ مَعِيَ أَبَدٗا وَ لَن تُقَٰتِلُواْ مَعِيَ عَدُوًّا إِنَّكُمۡ رَضِيتُم بِٱلۡقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٖ فَٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡخَٰلِفِينَ

83

و اگر خدا تو را (پس از جهاد) به سوى گروهى از آن (منافق) ان بازگرداند، و از تو رخصت خروج (به سوى ميدان جهاد ديگرى) بخواهند، پس بگو:« هيچ‌گاه با من خارج نخواهيد شد، و همراه من، با هيچ دشمنى نخواهيد جنگيد؛ [چرا] كه شما نخستين بار، به نشستن (در خانه) راضى شديد، پس با متخلفان بنشينيد. »


وَ لَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا وَ لَا تَقُمۡ عَلَىٰ قَبۡرِهِۦٓ إِنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ وَ مَاتُواْ وَ هُمۡ فَٰسِقُونَ

84

و هرگز بر هيچ يك از آن (منافق) ان كه بميرد، نماز [و دعا] نخوان! و (براى طلب آمرزش) بر قبرش نايست؛ [چرا] كه آنان به خدا و فرستاده‌اش كفر ورزيدند؛ و مردند در حالى كه آنان نافرمانبردار بودند.


وَ لَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَ أَوۡلَٰدُهُمۡ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَ تَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَ هُمۡ كَٰفِرُونَ

85

و اموال آن (منافق) ان و فرزندانشان، تو را به شگفت نياورد؛ جز اين نيست كه خدا مى‌خواهد، بدين سبب آنان را در دنيا عذاب كند، و جان‌هايشان بر آيد در حالى كه آنان كافرند.


وَ إِذَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٌ أَنۡ ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَ جَٰهِدُواْ مَعَ رَسُولِهِ ٱسۡتَ‍ٔۡذَنَكَ أُوْلُواْ ٱلطَّوۡلِ مِنۡهُمۡ وَ قَالُواْ ذَرۡنَا نَكُن مَّعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ

86

و هنگامى كه سوره‌اى فرو فرستاده شود كه:« به خدا ايمان آوريد، و همراه فرستاده‌اش جهاد كنيد. »سرمايه‌داران از آن (منافق) ان، از تو رخصت مى‌خواهند و مى‌گويند:« ما را رها ساز تا با فرو نشستگان باشيم. »


رَضُواْ بِأَن يَكُونُواْ مَعَ ٱلۡخَوَالِفِ وَ طُبِعَ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَفۡقَهُونَ

87

(منافقان) راضى شدند كه همراه (خانه) نشستگان باشند؛ و بر دل‌هايشان مهر نهاده شده؛ پس آنان فهم عميق نمى‌كنند.


لَٰكِنِ ٱلرَّسُولُ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ جَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَ أَنفُسِهِمۡ وَ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡخَيۡرَٰتُ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ

88

ولى فرستاده [خدا] و كسانى كه با او ايمان آوردند، با اموالشان و جان‌هايشان جهاد كردند؛ و آنان، همه نيكى‌ها مخصوص آنهاست؛ و تنها آنان رستگارانند.


أَعَدَّ ٱللَّهُ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

89

خدا براى آنان بوستان‌هاى (بهشتى) فراهم ساخته كه نهرها از زير [درختان‌] ش روان است؛ در حالى كه در آنجا ماندگارند؛ اين، كاميابى بزرگ است.


وَ جَآءَ ٱلۡمُعَذِّرُونَ مِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ لِيُؤۡذَنَ لَهُمۡ وَ قَعَدَ ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

90

و عذر خواهان از عرب‌هاى صحرانشين (نزد تو) آمدند، تا به آنان رخصت (ترك جهاد) داده شود؛ و كسانى كه به خدا و فرستاده‌اش دروغ گفتند، (بدون هيچ عذرى در خانه) نشستند؛ بزودى به كسانى از آنان كه كفر ورزيدند، عذاب دردناكى خواهد رسيد!


لَّيۡسَ عَلَى ٱلضُّعَفَآءِ وَ لَا عَلَى ٱلۡمَرۡضَىٰ وَ لَا عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُواْ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِۦ مَا عَلَى ٱلۡمُحۡسِنِينَ مِن سَبِيلٖ وَ ٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

91

بر كم‌توانان و بر بيماران، و بر كسانى كه نمى‌يابند چيزى را كه (در راه جهاد) مصرف كنند، هيچ تنگى (و تكليفى) نيست، هنگامى كه براى خدا و فرستاده‌اش خيرخواهى كنند؛ بر نيكوكاران هيچ راه (مؤاخذه‌اى) نيست؛ و خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.


وَ لَا عَلَى ٱلَّذِينَ إِذَا مَآ أَتَوۡكَ لِتَحۡمِلَهُمۡ قُلۡتَ لَآ أَجِدُ مَآ أَحۡمِلُكُمۡ عَلَيۡهِ تَوَلَّواْ وَّ أَعۡيُنُهُمۡ تَفِيضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ حَزَنًا أَلَّا يَجِدُواْ مَا يُنفِقُونَ

92

و (نيز تكليفى نيست) بر كسانى كه وقتى نزد تو آمدند تا سوارشان كنى، گفتى:« چيزى كه شما را بر آن سوار كنم، نمى‌يابم. » (آنان) روى برتافتند در حالى كه در اثر اندوه، اشك از چشمانشان سرازير مى‌شد! بخاطر اينكه نمى‌يابند چيزى را كه (در راه خدا) مصرف كنند.


إِنَّمَا ٱلسَّبِيلُ عَلَى ٱلَّذِينَ يَسۡتَ‍ٔۡذِنُونَكَ وَ هُمۡ أَغۡنِيَآءُ رَضُواْ بِأَن يَكُونُواْ مَعَ ٱلۡخَوَالِفِ وَ طَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

93

راه (مؤاخذه،) تنها بر كسانى است كه از تو رخصت مى‌خواهند، در حالى كه آنان توانگرند (آنان) راضى شدند به اينكه با (خانه) نشستگان باشند؛ و خدا بر دل‌هايشان مهر نهاده؛ و از اين رو نمى‌دانند.


يَعۡتَذِرُونَ إِلَيۡكُمۡ إِذَا رَجَعۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡ قُل لَّا تَعۡتَذِرُواْ لَن نُّؤۡمِنَ لَكُمۡ قَدۡ نَبَّأَنَا ٱللَّهُ مِنۡ أَخۡبَارِكُمۡ وَ سَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَ رَسُولُهُۥ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

94

هنگامى كه به سوى آن (منافق) ان باز گرديد، از شما عذرخواهى مى‌كنند؛ بگو:« عذرخواهى نكنيد، (ما سخن) شما را تصديق نخواهيم كرد! [چرا] كه خدا ما را از اخبار شما با خبر ساخته؛ و بزودى خدا و فرستاده‌اش، عملتان را مى‌بينند؛ سپس به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانده مى‌شويد؛ و [او] شما را از آنچه همواره انجام مى‌داديد، با خبر مى‌سازد. »


سَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَكُمۡ إِذَا ٱنقَلَبۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡ لِتُعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡ فَأَعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡ إِنَّهُمۡ رِجۡسٞ وَ مَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

95

هنگامى كه به سوى آنان باز گرديد، بزودى براى شما به خدا سوگند ياد مى‌كنند، تا از آنان صرف نظر كنيد (و درگذريد،) پس از آنان روى گردانيد؛ [چرا] كه آنان پليدند؛ و به كيفر آنچه همواره كسب مى‌كردند، مقصدشان جهنم است!


يَحۡلِفُونَ لَكُمۡ لِتَرۡضَوۡاْ عَنۡهُمۡ فَإِن تَرۡضَوۡاْ عَنۡهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَرۡضَىٰ عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡفَٰسِقِينَ

96

براى شما سوگند ياد مى‌كنند تا از آنان راضى شويد؛ و اگر [شما] از آنان راضى شويد، پس حتما خدا از گروه نافرمانبرداران راضى نخواهد شد.


ٱلۡأَعۡرَابُ أَشَدُّ كُفۡرٗا وَ نِفَاقٗا وَ أَجۡدَرُ أَلَّا يَعۡلَمُواْ حُدُودَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ

97

عرب‌هاى صحرانشين، در كفر و نفاق شديدترند؛ و به ناآگاهى از حدود آنچه خدا بر فرستاده‌اش فرو فرستاده، سزاوارترند؛ و خدا داناى فرزانه است.


وَ مِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ مَغۡرَمٗا وَ يَتَرَبَّصُ بِكُمُ ٱلدَّوَآئِرَ عَلَيۡهِمۡ دَآئِرَةُ ٱلسَّوۡءِ وَ ٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ

98

و از عرب‌هاى صحرانشين كسانى هستند كه آنچه را (در راه خدا) مصرف مى‌كنند، زيان مى‌شمارند؛ و براى شما حوادثى انتظار مى‌كشند، حادثه بد، بر (خود) آنان است؛ و خدا شنواى داناست.


وَ مِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَ ٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَ يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَٰتٍ عِندَ ٱللَّهِ وَ صَلَوَٰتِ ٱلرَّسُولِ أَلَآ إِنَّهَا قُرۡبَةٞ لَّهُمۡ سَيُدۡخِلُهُمُ ٱللَّهُ فِي رَحۡمَتِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

99

و از عرب‌هاى صحرانشين كسانى هستند، كه به خدا و روز بازپسين ايمان دارند؛ و آنچه را (در راه خدا) مصرف مى‌كنند، [مايه‌] نزديكى‌هايى در پيشگاه خدا، و دعاهاى فرستاده [او] مى‌شمارند؛ آگاه باشيد كه به راستى اين [مايه‌] نزديكى آنان است. بزودى خدا آنان را در رحمتش در آورد؛ [چرا] كه خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.


وَ ٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَ ٱلۡأَنصَارِ وَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَ رَضُواْ عَنۡهُ وَ أَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗا ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

100

و پيشگامان نخستين از مهاجران و انصار، و كسانى كه (به شايستگى) در نيكوكارى از آنان پيروى كردند، خدا از آنان خشنود گشت، و آنان (نيز) از او خشنود شدند؛ و بوستان‌هايى (بهشتى) براى آنان فراهم ساخته، كه نهرها از زير [درختان‌] ش روان است؛ در حالى كه جاودانه در آن ماندگارند، اين كاميابى بزرگ است!


وَ مِمَّنۡ حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مُنَٰفِقُونَ وَ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى ٱلنِّفَاقِ لَا تَعۡلَمُهُمۡ نَحۡنُ نَعۡلَمُهُمۡ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيۡنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِيمٖ

101

و از اطرافيان شما، برخى عرب‌هاى صحرانشين منافقند؛ و برخى ساكنان مدينه (نيز) به دو رويى خو گرفته [و سركشى كرده‌] اند، در حالى كه (تو) آنان را نمى‌شناسى، (ولى) ما آنان را مى‌شناسيم؛ بزودى آنان را دو بار عذاب مى‌كنيم سپس به سوى عذاب بزرگى بازگردانده مى‌شوند!


وَ ءَاخَرُونَ ٱعۡتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمۡ خَلَطُواْ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَ ءَاخَرَ سَيِّئًا عَسَى ٱللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ

102

و (گروه) ديگرى كه به پيامدهاى (گناهان) شان اعتراف كردند، (و) كار شايسته را با (كار) بد ديگرى در آميختند، اميد مى‌رود كه خدا توبه آنان را بپذيرد؛ [چرا] كه خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.


خُذۡ مِنۡ أَمۡوَٰلِهِمۡ صَدَقَةٗ تُطَهِّرُهُمۡ وَ تُزَكِّيهِم بِهَا وَ صَلِّ عَلَيۡهِمۡ إِنَّ صَلَوٰتَكَ سَكَنٞ لَّهُمۡ وَ ٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

103

از اموال آنان بخشش خالصانه (و ماليات زكات) را بگير، كه بوسيله آن، پاكشان سازى و رشدشان دهى؛ و برايشان دعا كن؛ [چرا] كه دعاى تو، براى آنان آرامشى است؛ و خدا شنواى داناست.


أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَ يَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ وَ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ

104

آيا ندانسته‌اند كه خدا، خود توبه را از بندگانش مى‌پذيرد؛ و بخشش‌هاى خالصانه (و ماليات زكات) را مى‌گيرد؛ و اينكه تنها خدا بسيار توبه‌پذير [و] مهرورز است؟!


وَ قُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَ رَسُولُهُۥ وَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

105

و (اى پيامبر) بگو:« عمل كنيد! پس بزودى خدا و فرستاده‌اش و مؤمنان، كردار شما را مى‌بينند! و بزودى، به سوى داناى نهان و آشكار، بازگردانده مى‌شويد؛ و [او] شما را از آنچه همواره انجام مى‌داديد، با خبر مى‌سازد! »


وَ ءَاخَرُونَ مُرۡجَوۡنَ لِأَمۡرِ ٱللَّهِ إِمَّا يُعَذِّبُهُمۡ وَ إِمَّا يَتُوبُ عَلَيۡهِمۡ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ

106

و (سرنوشت گروهى) ديگر متوقف بر فرمان خداست، يا عذابشان مى‌كند، و يا توبه آنان را مى‌پذيرد؛ و خدا دانايى فرزانه است.


وَ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مَسۡجِدٗا ضِرَارٗا وَ كُفۡرٗا وَ تَفۡرِيقَۢا بَيۡنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَ إِرۡصَادٗا لِّمَنۡ حَارَبَ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ مِن قَبۡلُ وَ لَيَحۡلِفُنَّ إِنۡ أَرَدۡنَآ إِلَّا ٱلۡحُسۡنَىٰ وَ ٱللَّهُ يَشۡهَدُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ

107

و (برخى منافقان) كسانى هستند كه مسجدى برگزيدند، براى زيان رساندن، و كفر ورزيدن، و تفرقه‌افكنى بين مؤمنان، و كمينگاهى براى كسى كه پيش از [آن‌] با خدا و فرستاده‌اش جنگ كرده بود؛ و به طور قاطع سوگند ياد مى‌كنند كه:« اراده‌اى جز نيكى نداشته‌ايم. »و [لى‌] خدا گواهى مى‌دهد كه قطعا آنان دروغگويند.


لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗا لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ رِجَالٞ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْ وَ ٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُطَّهِّرِينَ

108

هرگز در آن (مسجد به عبادت) نايست! حتما مسجدى كه از روز نخست بر پارسايى (و خود نگهدارى) بنيانگذارى شده، شايسته‌تر است كه در آن (به عبادت) بايستى؛ در آن، مردانى هستند كه دوست مى‌دارند پاكيزه باشند؛ و خدا پاكيزگان را دوست دارد.


أَفَمَنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ تَقۡوَىٰ مِنَ ٱللَّهِ وَ رِضۡوَٰنٍ خَيۡرٌ أَم مَّنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٖ فَٱنۡهَارَ بِهِۦ فِي نَارِ جَهَنَّمَ وَ ٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ

109

و آيا كسى كه ساختمانش را بر پارسايى (و خود نگهدارى) و خشنودى خدا بنيانگذارى كرده، بهتر است، يا كسى كه ساختمانش را بر كنار پرتگاه فرو ريختنى بنيان نهاده است، و او را در آتش جهنم فرو مى‌افكند؟ و خدا گروه ستمكاران را راهنمايى نمى‌كند.


لَا يَزَالُ بُنۡيَٰنُهُمُ ٱلَّذِي بَنَوۡاْ رِيبَةٗ فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَّآ أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمۡ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

110

ساختمانى كه آنان ساختند، هميشه (به عنوان سبب) ترديد، در دل‌هايشان باقى مى‌ماند؛ مگر اينكه دل‌هايشان پاره پاره شود، و خدا داناى فرزانه است.


إِنَّ ٱللَّهَ ٱشۡتَرَىٰ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَنفُسَهُمۡ وَ أَمۡوَٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ ٱلۡجَنَّةَ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَيَقۡتُلُونَ وَ يُقۡتَلُونَ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَ ٱلۡإِنجِيلِ وَ ٱلۡقُرۡءَانِ وَ مَنۡ أَوۡفَىٰ بِعَهۡدِهِۦ مِنَ ٱللَّهِ فَٱسۡتَبۡشِرُواْ بِبَيۡعِكُمُ ٱلَّذِي بَايَعۡتُم بِهِۦ وَ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

111

در حقيقت خدا، از مؤمنان جان‌هايشان و اموالشان را خريدارى كرده، به (بهاى) اينكه بهشت براى آنان باشد؛ (چرا كه) در راه خدا پيكار مى‌كنند، و مى‌كشند و كشته مى‌شوند؛ [اين‌] وعده حقى است، كه در تورات و انجيل و قرآن بر عهده اوست؛ و چه كسى به عهدش، از خدا وفادارتر است؟! پس بخاطر معامله‌تان، كه با او معامله كرديد، شادمان باشيد؛ و تنها اين كاميابى بزرگ است!


ٱلتَّٰٓئِبُونَ ٱلۡعَٰبِدُونَ ٱلۡحَٰمِدُونَ ٱلسَّٰٓئِحُونَ ٱلرَّٰكِعُونَ ٱلسَّٰجِدُونَ ٱلۡأٓمِرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَ ٱلنَّاهُونَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَ ٱلۡحَٰفِظُونَ لِحُدُودِ ٱللَّهِ وَ بَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

112

(آن مؤمنان)، توبه كنندگان، پرستش كنندگان، ستايش كنندگان، روزه‌داران، ركوع كنندگان، سجده كنندگان، فرمان دهندگان به [كار] پسنديده، و منع كنندگان از [كار] ناپسند، و پاسداران مرزهاى خدايند؛ و مؤمنان را مژده ده!


مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن يَسۡتَغۡفِرُواْ لِلۡمُشۡرِكِينَ وَ لَوۡ كَانُوٓاْ أُوْلِي قُرۡبَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمۡ أَنَّهُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ

113

براى پيامبر و كسانى كه ايمان آورده‌اند، شايسته نيست كه براى مشركان- پس از آنكه برايشان روشن گرديد كه آنان اهل دوزخند- طلب آمرزش كنند؛ و گرچه نزديكان (شان) باشند.


وَ مَا كَانَ ٱسۡتِغۡفَارُ إِبۡرَٰهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَن مَّوۡعِدَةٖ وَعَدَهَآ إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُۥٓ أَنَّهُۥ عَدُوّٞ لِّلَّهِ تَبَرَّأَ مِنۡهُ إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَأَوَّٰهٌ حَلِيمٞ

114

و طلب آمرزش ابراهيم براى پدر (مادرش يا عموي) ش نبود، جز بخاطر وعده‌اى كه آن را به او وعده داده بود؛ و [لى‌] هنگامى كه براى او روشن شد كه وى دشمن خداست، نسبت به او، وعده (اش) را كنار گذاشت؛ قطعا ابراهيم بسيار غمخوار (و) بردبار بود.


وَ مَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِلَّ قَوۡمَۢا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰهُمۡ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم مَّا يَتَّقُونَ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ

115

و خدا هرگز گروهى را بعد از آنكه آنان را راهنمايى كرد، گمراه (و مجازات) نمى‌كند؛ تا آنچه را (بايد از آن) خودنگهدارى كنند، برايشان روشن بيان كند؛ [چرا] كه خدا به هر چيزى داناست.


إِنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ يُحۡيِۦ وَ يُمِيتُ وَ مَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَ لَا نَصِيرٖ

116

براستى كه خدا فرمانروايى آسمان‌ها و زمين فقط براى اوست؛ زنده مى‌كند و مى‌ميراند؛ و جز خدا، هيچ سرپرست و ياورى براى شما نيست.


لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلنَّبِيِّ وَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَ ٱلۡأَنصَارِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ ٱلۡعُسۡرَةِ مِنۢ بَعۡدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٖ مِّنۡهُمۡ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ إِنَّهُۥ بِهِمۡ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ

117

مسلما خدا [با رحمت خويش‌] بر پيامبر و مهاجران و انصار بازگشت، كه در هنگامه سختى (در جنگ تبوك) از او پيروى كردند؛ بعد از آنكه نزديك بود دل‌هاى دسته‌اى از آنان، (از حق) منحرف شود؛ سپس [خدا] توبه آنان را پذيرفت؛ [چرا] كه او [نسبت‌] به آنان مهربانى مهرورز است.


وَ عَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَ ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَ ظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ

118

و (نيز) بر آن سه [نفر] كه (از شركت در جنگ تبوك) وا مانده بودند، تا آنگاه كه زمين با همه پهناورى بر آنان تنگ شد، و آنان از خودشان به تنگ آمدند، و دانستند كه هيچ پناهگاهى از (عذاب) خدا جز به سوى او نيست؛ سپس خدا (با رحمتش) به سوى آنان بازگشت، تا توبه كنند؛ [چرا] كه خدا بسيار توبه‌پذير [و] مهرورز است.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ كُونُواْ مَعَ ٱلصَّٰدِقِينَ

119

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! [خودتان را] از [عذاب‌] خدا حفظ كنيد؛ و با راستگويان باشيد.


مَا كَانَ لِأَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ وَ مَنۡ حَوۡلَهُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ أَن يَتَخَلَّفُواْ عَن رَّسُولِ ٱللَّهِ وَ لَا يَرۡغَبُواْ بِأَنفُسِهِمۡ عَن نَّفۡسِهِۦ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ لَا يُصِيبُهُمۡ ظَمَأٞ وَ لَا نَصَبٞ وَ لَا مَخۡمَصَةٞ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ لَا يَطَ‍ُٔونَ مَوۡطِئٗا يَغِيظُ ٱلۡكُفَّارَ وَ لَا يَنَالُونَ مِنۡ عَدُوّٖ نَّيۡلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُم بِهِۦ عَمَلٞ صَٰلِحٌ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

120

بر ساكنان مدينه و كسانى از عرب‌هاى صحرانشين كه اطراف آنان هستند سزاوار نيست، كه از فرستاده خدا تخلف ورزند، و بخاطر (حفظ) جان‌هايشان، از جان او روى برتابند؛ اين بخاطر آن است كه آنان هيچ تشنگى و رنج، و گرسنگى در راه خدا به آنان نمى‌رسد و بر هيچ قدمگاهى كه كافران را به خشم آورد، گام نمى‌نهند، و به هيچ هدفى (از ضربه و قتل) از دشمن نمى‌رسند، مگر اينكه بخاطر آن، كار شايسته‌اى براى آنان نوشته مى‌شود؛ [چرا] كه خدا پاداش نيكوكاران را تباه نمى‌كند.


وَ لَا يُنفِقُونَ نَفَقَةٗ صَغِيرَةٗ وَ لَا كَبِيرَةٗ وَ لَا يَقۡطَعُونَ وَادِيًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمۡ لِيَجۡزِيَهُمُ ٱللَّهُ أَحۡسَنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

121

و هيچ هزينه كوچك يا بزرگى را در راه خدا مصرف نمى‌كنند، و هيچ دره‌اى (و سرزمينى) را نمى‌پيمايند، مگر اينكه براى آنان نوشته مى‌شود؛ تا خدا آنان را به [عنوان‌] بهترين چيزى كه همواره انجام مى‌دادند، پاداش دهد.


وَ مَا كَانَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لِيَنفِرُواْ كَآفَّةٗ فَلَوۡلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرۡقَةٖ مِّنۡهُمۡ طَآئِفَةٞ لِّيَتَفَقَّهُواْ فِي ٱلدِّينِ وَ لِيُنذِرُواْ قَوۡمَهُمۡ إِذَا رَجَعُوٓاْ إِلَيۡهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَحۡذَرُونَ

122

و هرگز مؤمنان همگى بسيج نمى‌شوند؛ پس چرا از هر گروهى از آنان، دسته‌اى بسيج نمى‌شوند (و كوچ نمى‌كنند)، تا در دين، فهم عميق نمايند؛ و تا قومشان را به هنگامى كه به سوى آنان باز مى‌گردند، هشدار دهند؟! تا شايد (از مخالفت خدا) بيمناك شوند.


يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ ٱلۡكُفَّارِ وَ لۡيَجِدُواْ فِيكُمۡ غِلۡظَةٗ وَ ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ

123

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! با كسانى از كافران كه نزديك شما هستند، پيكار كنيد؛ و بايد (آنان) در شما سختى (و خشونت) بيابند؛ و بدانيد كه خدا با پارسايان (خود نگهدار) است.


وَ إِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗا فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَ هُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ

124

و هنگامى كه سوره‌اى فرو فرستاده شود، پس كسى از آن (منافق) ان مى‌گويد:« كدام يك از شما، اين (سوره) ايمانش را افزون ساخت؟! »و اما كسانى كه ايمان آورده‌اند، پس بر ايمانشان افزوده؛ در حالى كه آنان شادى مى‌كنند.


وَ أَمَّا ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَتۡهُمۡ رِجۡسًا إِلَىٰ رِجۡسِهِمۡ وَ مَاتُواْ وَ هُمۡ كَٰفِرُونَ

125

و اما كسانى كه در دل‌هايشان [نوعى‌] بيمارى است، پس آنان پليدى بر پليديشان افزوده؛ و مردند در حالى كه آنان كافرند.


أَ وَ لَا يَرَوۡنَ أَنَّهُمۡ يُفۡتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٖ مَّرَّةً أَوۡ مَرَّتَيۡنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَ لَا هُمۡ يَذَّكَّرُونَ

126

و آيا (منافقان) نمى‌بينند كه آنان در هر سال، يك يا دو بار آزمايش مى‌شوند؟! سپس توبه نمى‌كنند، و آنان متذكر (هم) نمى‌گردند.


وَ إِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ نَّظَرَ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ هَلۡ يَرَىٰكُم مِّنۡ أَحَدٖ ثُمَّ ٱنصَرَفُواْ صَرَفَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ

127

و هنگامى كه سوره‌اى فرو فرستاده شود، برخى آن (منافق) ان به برخى (ديگر) نگاه مى‌كنند (در حالى كه مى‌گويند:) آيا هيچ كس شما را مى‌بيند؟ سپس منصرف مى‌شوند (و بيرون مى‌روند)؛ خدا دل‌هايشان را (از رحمت) منصرف ساخته؛ بخاطر آنكه آنان گروهى هستند كه فهم عميق نمى‌كنند.


لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ

128

بيقين، فرستاده‌اى از خودتان به سوى شما آمد كه رنج‌هاى شما بر او سخت است؛ (و) بر (هدايت) شما حريص است؛ (و نسبت) به مؤمنان، مهربانى مهرورز است.


فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُ وَ هُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ

129

و اگر (مردم) روى برتافتند، پس بگو:« خدايى كه هيچ معبودى جز او نيست مرا بس است؛ تنها بر او توكل كردم؛ و او پروردگار تخت بزرگ (جهاندارى و تدبير هستى) است. »


قاری
ترجمه گویا
انصاریان