بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ حم

به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ حاميم.

تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

فرو فرستادن كتاب (قرآن) از جانب خداى شكست‌ناپذير فرزانه است.

إِنَّ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآياتٍ لِلْمُؤْمِنِينَ

قطعا در آسمان‌ها و زمين نشانه‌هايى براى مؤمنان است.

وَ فِي خَلْقِكُمْ وَ ما يَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آياتٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ

و در آفرينش شما و آنچه از جنبندگان پراكنده مى‌كند، نشانه‌هايى است براى گروهى كه يقين آورند.

وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِيفِ الرِّياحِ آياتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ

و [در]، پى در پى آمدن شب و روز، و آنچه از روزى‌ها كه خدا از آسمان فرو فرستاده و با آن زمين را، پس از مردنش زنده نمود، و [در] دگرگونى بادها، نشانه‌هايى است براى گروهى كه خردورزى مى‌كنند.

تِلْكَ آياتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَيْكَ بِالْحَقِّ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَ اللَّهِ وَ آياتِهِ يُؤْمِنُونَ

آن [ها] آيات خداست؛ كه آن را به حق بر تو مى‌خوانيم؛ پس به كدام سخن بعد از (سخن) خدا و آياتش ايمان مى‌آورند؟!

وَيْلٌ لِكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ

واى بر هر دروغ زن گنه پيشه!

يَسْمَعُ آياتِ اللَّهِ تُتْليٰ عَلَيْهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسْتَكْبِراً كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْها فَبَشِّرْهُ بِعَذابٍ أَلِيمٍ

كه آيات خدا را كه بر او خوانده مى‌شود، مى‌شنود، سپس متكبرانه پافشارى مى‌كند، گويا آن را نشنيده است؛ پس او را به عذاب دردناكى مژده ده!

وَ إِذا عَلِمَ مِنْ آياتِنا شَيْئاً اتَّخَذَها هُزُواً أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ

و هر گاه از آيات ما چيزى را بداند، آنها را به ريشخند گيرد؛ آنان عذابى خوار كننده براى شان (آماده) است!

مِنْ وَرائِهِمْ جَهَنَّمُ وَ لا يُغْنِي عَنْهُمْ ما كَسَبُوا شَيْئاً وَ لا مَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِياءَ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ

فرا روى آنان جهنم است؛ و دستاوردشان و آنچه را غير از خدا سرپرستان (خود) برگزيده‌اند، هيچ چيز (از عذاب الهى را) از آنان دفع نخواهد كرد؛ و براى شان عذابى بزرگ است!

هٰذا هُديً وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ

اين (قرآن) راهنماست؛ و كسانى كه آيات پروردگارشان را انكار كردند، برايشان عذاب دردناك اضطراب آور است!

اللَّهُ الَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ لِتَجْرِيَ الْفُلْكُ فِيهِ بِأَمْرِهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

خدا كسى است كه دريا را براى شما رام ساخت تا كشتى‌ها به فرمانش در آن روان شوند، و تا از بخشش او بهره جوييد، و تا شما سپاسگزارى كنيد.

وَ سَخَّرَ لَكُمْ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً مِنْهُ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

و (منافع) آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است، در حالى كه همگى از اوست، مسخر شما ساخت؛ قطعا در آن [ها] نشانه‌هايى است براى گروهى كه تفكر مى‌كنند.

قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا لِلَّذِينَ لا يَرْجُونَ أَيَّامَ اللَّهِ لِيَجْزِيَ قَوْماً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ

به كسانى كه ايمان آوردند بگو:« كسانى را كه اميد به روزهاى خدا (در رستاخيز) ندارند بيامرزيد، تا (خدا) گروهى را بخاطر آنچه همواره بدست مى‌آوردند جزا دهد ».

مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها ثُمَّ إِليٰ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ

هر كس (كار) شايسته‌اى به جا آورد، پس به سود خودش مى‌باشد، و هر كس (كار) بدى كند پس به زيان اوست؛ سپس فقط به سوى پروردگارتان بازگردانده مى‌شويد.

وَ لَقَدْ آتَيْنا بَنِي إِسْرائِيلَ الْكِتابَ وَ الْحُكْمَ وَ النُّبُوَّةَ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلَي الْعالَمِينَ

و بيقين به بنى اسرائيل (فرزندان يعقوب) كتاب (تورات) و حكم و نبوت داديم، و از (خوراكى‌هاى) پاكيزه به آنان« روزى »داديم، و آنان را بر جهانيان برترى بخشيديم.

وَ آتَيْناهُمْ بَيِّناتٍ مِنَ الْأَمْرِ فَمَا اخْتَلَفُوا إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

و دلايل روشنى از امر (دين) به آنان داديم، و اختلاف نكردند مگر پس از آنكه علم براى آنان (حاصل) آمد، بخاطر ستم (و حسدى) كه در ميانشان بود. در حقيقت پروردگار تو روز رستاخيز، درباره آنچه همواره در آن اختلاف مى‌كردند، ميان آنان داورى مى‌كند.

ثُمَّ جَعَلْناكَ عَليٰ شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْها وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ

سپس تو را بر شريعتى از امر (دين) قرار داديم؛ پس از آن پيروى كن، و از هوس‌هاى كسانى كه نمى‌دانند پيروى مكن.

إِنَّهُمْ لَنْ يُغْنُوا عَنْكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ إِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ

[چرا] كه آنان هيچ چيز از (عذاب) خدا را از تو دفع نمى‌كنند، و در واقع ستمكاران برخى آنان ياوران برخى (ديگر) اند و خدا ياور پارسايان (خود نگهدار) است.

هٰذا بَصائِرُ لِلنَّاسِ وَ هُديً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ

اين (قرآن) دليل‌هاى بينش آور براى مردم است؛ و رهنمود و رحمتى است براى گروهى كه يقين آورند.

أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئاتِ أَنْ نَجْعَلَهُمْ كَالَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَواءً مَحْياهُمْ وَ مَماتُهُمْ ساءَ ما يَحْكُمُونَ

بلكه آيا كسانى كه (گناهان) بد را كسب كردند، پنداشتند كه آنان را همانند كسانى قرار مى‌دهيم كه ايمان آورده و (كارهاى) شايسته انجام داده‌اند، در حالى كه زندگى آنان و مرگشان يكسان است؟! چه بد داورى مى‌كنند!

وَ خَلَقَ اللَّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَ لِتُجْزيٰ كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

و خدا آسمان‌ها و زمين را به حق آفريد، و تا هر كس بخاطر آنچه كسب كرده، جزا داده شود، در حالى كه آنان مورد ستم واقع نمى‌شوند.

أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللَّهُ عَليٰ عِلْمٍ وَ خَتَمَ عَليٰ سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ عَليٰ بَصَرِهِ غِشاوَةً فَمَنْ يَهْدِيهِ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ أَ فَلا تَذَكَّرُونَ

و آيا اطلاع يافتى از كسى كه هوسش را معبود خود گرفت؟! و خدا او را از روى دانش در گمراهى وانهاد، و بر گوش او و دلش مهر نهاده و بر چشمش پرده‌اى قرار داد؟! و چه كسى بعد از خدا او را راهنمايى مى‌كند؟! آيا (غافليد) و متذكر نمى‌شويد؟!

وَ قالُوا ما هِيَ إِلَّا حَياتُنَا الدُّنْيا نَمُوتُ وَ نَحْيا وَ ما يُهْلِكُنا إِلَّا الدَّهْرُ وَ ما لَهُمْ بِذٰلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ

و گفتند:« اين جز زندگى پست (دنياى) ما نيست، مى‌ميريم و زنده مى‌شويم، و جز روزگار، ما را هلاك نمى‌كند ». و براى آنان هيچ علمى بدان (سخن) نيست، جز اين نيست كه آنان گمان مى‌برند.

وَ إِذا تُتْليٰ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ ما كانَ حُجَّتَهُمْ إِلَّا أَنْ قالُوا ائْتُوا بِآبائِنا إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ

و هنگامى كه آيات ما، در حالى كه روشن است، بر آنان خوانده مى‌شود دليل آنان جز اين نباشد كه گويند:« نياكان ما را (زنده كنيد و) بياوريد اگر راستگوييد! »

قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ

بگو:« خدا شما را زنده مى‌كند، سپس شما را مى‌ميراند، آنگاه در روز رستاخيز كه هيچ ترديدى در آن نيست شما را گردآورى مى‌كند؛ و ليكن بيشتر مردم نمى‌دانند. »

وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ

و فرمانروايى آسمان‌ها و زمين فقط از آن خداست؛ و روزى كه ساعت (قيامت) بر پا مى‌شود در آن روز باطل گرايان زيان مى‌كنند.

وَ تَريٰ كُلَّ أُمَّةٍ جاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعيٰ إِليٰ كِتابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

و هر امتى را به زانو نشسته مى‌بينى، هر امتى به سوى نامه (اعمال) ش فراخوانده مى‌شود؛ (و به آنها گفته مى‌شود:) امروز آنچه را همواره انجام مى‌داديد جزا داده مى‌شويد.

هٰذا كِتابُنا يَنْطِقُ عَلَيْكُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنْسِخُ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

اين كتاب ماست در حالى كه عليه شما به حق سخن مى‌گويد، در حقيقت ما آنچه را همواره انجام مى‌داديد پيوسته رونوشت بر مى‌داشتيم.

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ

و اما كسانى كه ايمان آوردند و (كارهاى) شايسته انجام دادند، پس پروردگارشان آنان را در رحمتش وارد مى‌كند؛ تنها اين كاميابى آشكار است.

وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا أَ فَلَمْ تَكُنْ آياتِي تُتْليٰ عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَ كُنْتُمْ قَوْماً مُجْرِمِينَ

و اما كسانى كه كفر ورزيدند، پس (به آنان گفته مى‌شود:) آيا آيات من پيوسته بر شما خوانده نمى‌شد، و [لى‌] تكبر ورزيديد، و گروهى خلافكار شديد؟!

وَ إِذا قِيلَ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ السَّاعَةُ لا رَيْبَ فِيها قُلْتُمْ ما نَدْرِي مَا السَّاعَةُ إِنْ نَظُنُّ إِلَّا ظَنًّا وَ ما نَحْنُ بِمُسْتَيْقِنِينَ

و هنگامى كه گفته مى‌شد:« بيقين وعده خدا حق است و ساعت (قيامت) هيچ ترديدى در آن نيست. »مى‌گفتيد:« نمى‌دانيم ساعت (قيامت) چيست؟ (ما) جز گمانى، گمان نمى‌بريم، و ما يقين نداريم. »

وَ بَدا لَهُمْ سَيِّئاتُ ما عَمِلُوا وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِءُونَ

و بدى‌هاى آنچه انجام دادند برايشان آشكار شود، و آنچه كه همواره آن را ريشخند مى‌كردند آنان را فروگيرد.

وَ قِيلَ الْيَوْمَ نَنْساكُمْ كَما نَسِيتُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ هٰذا وَ مَأْواكُمُ النَّارُ وَ ما لَكُمْ مِنْ ناصِرِينَ

و گفته شود:« امروز شما را به فراموشى سپرديم همانطورى كه ملاقات اين روزتان را فراموش كرديد؛ و مقصد شما آتش است و هيچ ياورى براى شما نيست!

ذٰلِكُمْ بِأَنَّكُمُ اتَّخَذْتُمْ آياتِ اللَّهِ هُزُواً وَ غَرَّتْكُمُ الْحَياةُ الدُّنْيا فَالْيَوْمَ لا يُخْرَجُونَ مِنْها وَ لا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ

اين (عذاب) بخاطر آن است كه شما آيات خدا را به ريشخند گرفتيد، و زندگى پست (دنيا) شما را فريب داد. »و امروز از آن (دوزخ) بيرون آورده نمى‌شوند و از آنان تقاضاى عذرخواهى نمى‌شود (تا مورد رضايت قرار گيرند).

فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّماواتِ وَ رَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعالَمِينَ

و ستايش مخصوص خدايى است كه پروردگار آسمان‌ها و پروردگار زمين است، (همان) پروردگار جهانيان.

وَ لَهُ الْكِبْرِياءُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

و بزرگى (و رياست) در آسمان‌ها و زمين، فقط از آن خداست؛ و او شكست‌ناپذير [و] فرزانه است.