سوره الحج
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمۡ إِنَّ زَلۡزَلَةَ ٱلسَّاعَةِ شَيۡءٌ عَظِيمٞ
1بنام خداى رحمان رحيم؛ اى مردم بترسيد از پروردگارتان كه زلزله قيامت چيز بزرگى است.
يَوۡمَ تَرَوۡنَهَا تَذۡهَلُ كُلُّ مُرۡضِعَةٍ عَمَّآ أَرۡضَعَتۡ وَ تَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمۡلٍ حَمۡلَهَا وَ تَرَى ٱلنَّاسَ سُكَٰرَىٰ وَ مَا هُم بِسُكَٰرَىٰ وَ لَٰكِنَّ عَذَابَ ٱللَّهِ شَدِيدٞ
2روزى آن زلزله را مىبينيد كه هر مادر شيرده طفل شير خوارش را از ياد مىبرد و هر حامله وضع حمل مىكند، مردم را مىبينى كه مستند، مست نيستند ليكن عذاب خدا سخت است.
وَ مِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُجَٰدِلُ فِي ٱللَّهِ بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَ يَتَّبِعُ كُلَّ شَيۡطَٰنٖ مَّرِيدٖ
3بعضى از مردم درباره خدا ندانسته مجادله مىكند و از هر شيطان عارى از خير، پيروى مينمايد.
كُتِبَ عَلَيۡهِ أَنَّهُۥ مَن تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُۥ يُضِلُّهُۥ وَ يَهۡدِيهِ إِلَىٰ عَذَابِ ٱلسَّعِيرِ
4بر شيطان حتمى شده كه هر كه او را ولى بگيرد، او را گمراه كرده و به سوى آتش مىبرد.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّنَ ٱلۡبَعۡثِ فَإِنَّا خَلَقۡنَٰكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ مِنۡ عَلَقَةٖ ثُمَّ مِن مُّضۡغَةٖ مُّخَلَّقَةٖ وَ غَيۡرِ مُخَلَّقَةٖ لِّنُبَيِّنَ لَكُمۡ وَ نُقِرُّ فِي ٱلۡأَرۡحَامِ مَا نَشَآءُ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى ثُمَّ نُخۡرِجُكُمۡ طِفۡلٗا ثُمَّ لِتَبۡلُغُوٓاْ أَشُدَّكُمۡ وَ مِنكُم مَّن يُتَوَفَّىٰ وَ مِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرۡذَلِ ٱلۡعُمُرِ لِكَيۡلَا يَعۡلَمَ مِنۢ بَعۡدِ عِلۡمٖ شَيۡٔٗا وَ تَرَى ٱلۡأَرۡضَ هَامِدَةٗ فَإِذَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡهَا ٱلۡمَآءَ ٱهۡتَزَّتۡ وَ رَبَتۡ وَ أَنۢبَتَتۡ مِن كُلِّ زَوۡجِۢ بَهِيجٖ
5اى مردم اگر از قيامت در شكيد، ما شما را از خاك، سپس از نطفه، سپس از علقه سپس از مضغه، شكل يافته و شكل نيافته، آفريدهايم، تا بعث را براى شما بيان كنيم، آنچه را كه بخواهيم در رحمها تا مدتى معين نگاه مىداريم سپس شما را به صورت طفلى خارج مىكنيم، سپس تربيت مىنمايم تا به جوانى برسيد بعضى از شما مىميرد و بعضى به پستترين سن مىرسد تا هيچ چيز نداند، زمين را مىبينى كه مرده است، چون به آن آب نازل كرديم تحريك و منتفخ مىشود هر صفت نبات بهجتآور را مىروياند.
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَ أَنَّهُۥ يُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَ أَنَّهُۥ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
6اين بدان جهت است كه خدا حق است و او مردگان را زنده مىكند و او بر هر چيز توانا است.
وَ أَنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٞ لَّا رَيۡبَ فِيهَا وَ أَنَّ ٱللَّهَ يَبۡعَثُ مَن فِي ٱلۡقُبُورِ
7و قيامت آمدنى است، شكى در آن نيست و خدا كسانى را كه در قبور هستند مبعوث مىكند.
وَ مِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُجَٰدِلُ فِي ٱللَّهِ بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَ لَا هُدٗى وَ لَا كِتَٰبٖ مُّنِيرٖ
8بعضى از مردم هست كه درباره خدا خصومت مىكند بىآنكه بگفته خويش علمى يا هدايتى و يا وحى آسمانى داشته باشند.
ثَانِيَ عِطۡفِهِۦ لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ لَهُۥ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞ وَ نُذِيقُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ
9متكبرانه، تا مردم را از راه خدا اضلال كند، او را در دنيا خوارى هست، و در آخرت عذاب سوزان را بر او خواهيم چشاند.
ذَٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتۡ يَدَاكَ وَ أَنَّ ٱللَّهَ لَيۡسَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ
10اين عذاب به سبب كارهايى است كه دستهايت از پيش فرستاده، خدا به بندگان ظالم نيست.
وَ مِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَعۡبُدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ حَرۡفٖ فَإِنۡ أَصَابَهُۥ خَيۡرٌ ٱطۡمَأَنَّ بِهِۦ وَ إِنۡ أَصَابَتۡهُ فِتۡنَةٌ ٱنقَلَبَ عَلَىٰ وَجۡهِهِۦ خَسِرَ ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةَ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡخُسۡرَانُ ٱلۡمُبِينُ
11بعضى از مردم خدا را در كنارى بندگى ميكند، اگر به او خيرى رسد دلگرم مىشود و اگر به او فتنهاى رسد از دين بر مىگردد در دنيا و آخرت زيانكار است اين است زيانكارى آشكار.
يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُۥ وَ مَا لَا يَنفَعُهُۥ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلضَّلَٰلُ ٱلۡبَعِيدُ
12جز خدا چيزى را مىخواند كه ضررى نمىرساند و نفعى نمىدهد، گمراهى دور همين است.
يَدۡعُواْ لَمَن ضَرُّهُۥٓ أَقۡرَبُ مِن نَّفۡعِهِۦ لَبِئۡسَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَ لَبِئۡسَ ٱلۡعَشِيرُ
13روز قيامت مىگويد: آنكه ضررش از نفعش نزديكتر است، حتما دوست بد و رفيق بدى است.
إِنَّ ٱللَّهَ يُدۡخِلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ إِنَّ ٱللَّهَ يَفۡعَلُ مَا يُرِيدُ
14خدا كسانى را كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند به بهشتها داخل مىكند كه نهرها از زير آنها روان است، خدا آنچه مىخواهد مىكند.
مَن كَانَ يَظُنُّ أَن لَّن يَنصُرَهُ ٱللَّهُ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ ٱلۡأٓخِرَةِ فَلۡيَمۡدُدۡ بِسَبَبٍ إِلَى ٱلسَّمَآءِ ثُمَّ لۡيَقۡطَعۡ فَلۡيَنظُرۡ هَلۡ يُذۡهِبَنَّ كَيۡدُهُۥ مَا يَغِيظُ
15هر كه گمان مىكرد كه خدا پيامبرش را هرگز در دنيا و آخرت يارى نخواهد كرد ريسمانى به آسمان بكشد، سپس نفس خود را با آن قطع كند، بنگرد كه حيلهاش خشم او را از بين مىبرد؟
وَ كَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ ءَايَٰتِۢ بَيِّنَٰتٖ وَ أَنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يُرِيدُ
16اين چنين همه قرآن را آيات بينات نازل كردهايم، واقع اين است كه خدا هر كه را بخواهد هدايت مىكند.
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ ٱلَّذِينَ هَادُواْ وَ ٱلصَّٰبِِٔينَ وَ ٱلنَّصَٰرَىٰ وَ ٱلۡمَجُوسَ وَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ يَفۡصِلُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدٌ
17كسانى كه ايمان آوردهاند و كسانى كه يهودى شدهاند و صائبان و نصارى و مجوس و كسانى كه مشرك شدهاند، روز قيامت خدا ميانشان داورى خواهد كرد كه خدا بر هر چيز شاهد است.
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ يَسۡجُدُ لَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱلشَّمۡسُ وَ ٱلۡقَمَرُ وَ ٱلنُّجُومُ وَ ٱلۡجِبَالُ وَ ٱلشَّجَرُ وَ ٱلدَّوَآبُّ وَ كَثِيرٞ مِّنَ ٱلنَّاسِ وَ كَثِيرٌ حَقَّ عَلَيۡهِ ٱلۡعَذَابُ وَ مَن يُهِنِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن مُّكۡرِمٍ إِنَّ ٱللَّهَ يَفۡعَلُ مَا يَشَآءُ
18آيا ندانستهاى كه هر كه در آسمان و هر كه در زمين است به خدا سجده مىكند (و نيز) آفتاب و ماه و ستارگان و كوهها و درختان و جنبندگان و بسيارى از مردم و عذاب بر بسيارى حتمى است، هر كه خدا او را خوار كند عزيز كنندهاى ندارد، خدا آنچه را كه بخواهد مىكند.
هَٰذَانِ خَصۡمَانِ ٱخۡتَصَمُواْ فِي رَبِّهِمۡ فَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ قُطِّعَتۡ لَهُمۡ ثِيَابٞ مِّن نَّارٖ يُصَبُّ مِن فَوۡقِ رُءُوسِهِمُ ٱلۡحَمِيمُ
19اين دو خصم هستند كه درباره پروردگارشان خصومت كردهاند آنها كه كافر شدهاند لباسهايى از آتش براى آنها بريده شده و از بالاى سرشان آب جوشان ريخته ميشود.
يُصۡهَرُ بِهِۦ مَا فِي بُطُونِهِمۡ وَ ٱلۡجُلُودُ
20بسبب آن، آنچه در شكمها دارند و نيز پوستهايشان گداخته مىشود.
وَ لَهُم مَّقَٰمِعُ مِنۡ حَدِيدٖ
21و براى آنهاست عمودهايى از آتش.
كُلَّمَآ أَرَادُوٓاْ أَن يَخۡرُجُواْ مِنۡهَا مِنۡ غَمٍّ أُعِيدُواْ فِيهَا وَ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ
22هر وقت بخواهند از كثرت اندوه از آنجا خارج شوند، به آنجا برگردانده مىشوند (و گويند): بچشيد عذاب سوزان را.
إِنَّ ٱللَّهَ يُدۡخِلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَ لُؤۡلُؤٗا وَ لِبَاسُهُمۡ فِيهَا حَرِيرٞ
23خدا كسانى را كه ايمان آورده و عمل صالح كردهاند به بهشتها داخل مىكند كه نهرها از زير آنها روان است، با دستبندهايى از طلا و با مرواريد به خصوصى زينت مىشوند و لباسشان در آنجا حرير (نازك و نرم) است.
وَ هُدُوٓاْ إِلَى ٱلطَّيِّبِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ وَ هُدُوٓاْ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡحَمِيدِ
24هدايت شدهاند بگفتار پاك و هدايت شدهاند براه خداى پسنديده.
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ ٱلَّذِي جَعَلۡنَٰهُ لِلنَّاسِ سَوَآءً ٱلۡعَٰكِفُ فِيهِ وَ ٱلۡبَادِ وَ مَن يُرِدۡ فِيهِ بِإِلۡحَادِۢ بِظُلۡمٖ نُّذِقۡهُ مِنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ
25كسانى كه كافر شدهاند و مردم را از راه خدا و مسجد الحرام مانع مىشوند مسجدى كه آن را براى مردم يكسان قرار دادهايم، مقيم و مسافر در آن برابر هستند (در عذاب خواهند بود) هر كه بخواهد مردم را از روى ظلم از آن منحرف كند عذاب اليم را به او مىچشانيم.
وَ إِذۡ بَوَّأۡنَا لِإِبۡرَٰهِيمَ مَكَانَ ٱلۡبَيۡتِ أَن لَّا تُشۡرِكۡ بِي شَيۡٔٗا وَ طَهِّرۡ بَيۡتِيَ لِلطَّآئِفِينَ وَ ٱلۡقَآئِمِينَ وَ ٱلرُّكَّعِ ٱلسُّجُودِ
26ياد كن وقتى را كه مكان كعبه را براى ابراهيم آماده كرديم، كه به من چيزى را شريك مگردان و خانه مرا براى مسافران و مقيمان و راكعان و ساجدان پاك كن.
وَ أَذِّن فِي ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَجِّ يَأۡتُوكَ رِجَالٗا وَ عَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٖ يَأۡتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٖ
27ميان مردم حج را اعلام كن، پياده و سوار بر هر مركب لاغر از هر راه دور به سوى تو مىآيند.
لِّيَشۡهَدُواْ مَنَٰفِعَ لَهُمۡ وَ يَذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ فِيٓ أَيَّامٖ مَّعۡلُومَٰتٍ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُم مِّنۢ بَهِيمَةِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ فَكُلُواْ مِنۡهَا وَ أَطۡعِمُواْ ٱلۡبَآئِسَ ٱلۡفَقِيرَ
28تا منافع خود را به بينند و نام خدا را در روزهاى معين بر آنچه از چهار پايان روزيشان كرده ياد كنند، پس بخوريد از آنها و به گرفتار فقير اطعام كنيد.
ثُمَّ لۡيَقۡضُواْ تَفَثَهُمۡ وَ لۡيُوفُواْ نُذُورَهُمۡ وَ لۡيَطَّوَّفُواْ بِٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ
29سپس چرك خود را زايل كنند و به نذر خود وفا نمايند و به خانه محترم طواف كنند
ذَٰلِكَ وَ مَن يُعَظِّمۡ حُرُمَٰتِ ٱللَّهِ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّهُۥ عِندَ رَبِّهِۦ وَ أُحِلَّتۡ لَكُمُ ٱلۡأَنۡعَٰمُ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱجۡتَنِبُواْ ٱلرِّجۡسَ مِنَ ٱلۡأَوۡثَٰنِ وَ ٱجۡتَنِبُواْ قَوۡلَ ٱلزُّورِ
30كار اين است، هر كه محترمهاى خدا را تعظيم كند براى او بهتر است، چهار پايان بر شما حلال گشته مگر آنچه خوانده ميشود از بتهاى پليد و از قول باطل اجتناب كنيد.
حُنَفَآءَ لِلَّهِ غَيۡرَ مُشۡرِكِينَ بِهِۦ وَ مَن يُشۡرِكۡ بِٱللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَتَخۡطَفُهُ ٱلطَّيۡرُ أَوۡ تَهۡوِي بِهِ ٱلرِّيحُ فِي مَكَانٖ سَحِيقٖ
31در حالى كه موحد هستيد و مشرك نيستيد هر كه به خدا شريك قرار دهد گويا از آسمان سقوط كرده كه مرغان او را مىربايد و يا باد او را به مكان دورى ساقط مىكند.
ذَٰلِكَ وَ مَن يُعَظِّمۡ شَعَٰٓئِرَ ٱللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقۡوَى ٱلۡقُلُوبِ
32مطلب اين است، هر كه علامتهاى خدا را بزرگ شمارد، آن از تقواى قلوب است
لَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى ثُمَّ مَحِلُّهَآ إِلَى ٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ
33براى شما در قربانيها تا مدت معين منافعى است، سپس محل ذبح آنها به سوى خانه محترم است.
وَ لِكُلِّ أُمَّةٖ جَعَلۡنَا مَنسَكٗا لِّيَذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُم مِّنۢ بَهِيمَةِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ فَإِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَلَهُۥٓ أَسۡلِمُواْ وَ بَشِّرِ ٱلۡمُخۡبِتِينَ
34هر امتى را عبادتى قرار دادهايم تا نام خدا را بر آنچه از چهار پايان به آنها دادهايم ياد كنند، معبود شما يك معبود است به او تسليم شويد، متواضعان را بشارت بده
ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ ٱللَّهُ وَجِلَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَ ٱلصَّٰبِرِينَ عَلَىٰ مَآ أَصَابَهُمۡ وَ ٱلۡمُقِيمِي ٱلصَّلَوٰةِ وَ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
35كسانى كه چون نام خدا ذكر شود، قلوب آنها مىترسد، بر مصائبى كه به آنها مىرسد صابر مىباشند، اقامه كننده نماز هستند و از آنچه دادهايم انفاق مىكنند.
وَ ٱلۡبُدۡنَ جَعَلۡنَٰهَا لَكُم مِّن شَعَٰٓئِرِ ٱللَّهِ لَكُمۡ فِيهَا خَيۡرٞ فَٱذۡكُرُواْ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَا صَوَآفَّ فَإِذَا وَجَبَتۡ جُنُوبُهَا فَكُلُواْ مِنۡهَا وَ أَطۡعِمُواْ ٱلۡقَانِعَ وَ ٱلۡمُعۡتَرَّ كَذَٰلِكَ سَخَّرۡنَٰهَا لَكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
36شتران قربانى را براى شما از علامتهاى خدا قرار دادهايم براى شما در آنها فائده هست نام خدا را در حالى كه صف كشيدهاند بر آنها ياد كنيد و فقير قانع و فقير سمج را اطعام كنيد، بدينسان آنها را مسخر شما كرديم تا شكر كنيد.
لَن يَنَالَ ٱللَّهَ لُحُومُهَا وَ لَا دِمَآؤُهَا وَ لَٰكِن يَنَالُهُ ٱلتَّقۡوَىٰ مِنكُمۡ كَذَٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمۡ لِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَ بَشِّرِ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
37گوشتها و خونهاى آنها به خدا نمىرسد، ليكن تقواى شما به خدا مىرسد، اين چنين آنها را براى شما رام كرد تا خدا را بر هدايتى كه كرده تكبير گوئيد، نيكوكاران را بشارت بده.
إِنَّ ٱللَّهَ يُدَٰفِعُ عَنِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٖ كَفُورٍ
38خداوند فتنه كفار را از مؤمنان دفع مىكند كه خدا هيچ خيانتكار و كافر را دوست ندارد.
أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَٰتَلُونَ بِأَنَّهُمۡ ظُلِمُواْ وَ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ نَصۡرِهِمۡ لَقَدِيرٌ
39به مؤمنان كه مورد قتال واقع مىشدند، اذن قتال داده شده كه آنها مظلوم شدهاند خدا به ياريشان قادر است.
ٱلَّذِينَ أُخۡرِجُواْ مِن دِيَٰرِهِم بِغَيۡرِ حَقٍّ إِلَّآ أَن يَقُولُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ وَ لَوۡلَا دَفۡعُ ٱللَّهِ ٱلنَّاسَ بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لَّهُدِّمَتۡ صَوَٰمِعُ وَ بِيَعٞ وَ صَلَوَٰتٞ وَ مَسَٰجِدُ يُذۡكَرُ فِيهَا ٱسۡمُ ٱللَّهِ كَثِيرٗا وَ لَيَنصُرَنَّ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُۥٓ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ
40كسانى كه به ناحق از ديارشان رانده شدهاند به علت آنكه مىگويند: الله پروردگار ماست، اگر خدا بعضى از مردمان را با بعض ديگر دفع نميكرد، صومعهها، كليساها، كنشتها و مساجدى كه نام خدا به كثرت در آنها ياد مىشود، خراب مىشدند، حتما و يقينا خدا يارى خواهد كرد، آنان را كه خدا را يارى مىكنند كه خدا نيرومند و توانا است.
ٱلَّذِينَ إِن مَّكَّنَّٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ وَ أَمَرُواْ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَ نَهَوۡاْ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَ لِلَّهِ عَٰقِبَةُ ٱلۡأُمُورِ
41آنها كسانى هستند كه اگر در زمين قدرتشان دهيم نماز مىخوانند، زكاة مىدهند، امر به معروف و نهى از منكر مىكنند، عاقبت كارها براى خداست.
وَ إِن يُكَذِّبُوكَ فَقَدۡ كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَ عَادٞ وَ ثَمُودُ
42اگر تو را تكذيب كنند، پيش از آنها قوم نوح و عاد و ثمود نيز تكذيب كردهاند.
وَ قَوۡمُ إِبۡرَٰهِيمَ وَ قَوۡمُ لُوطٖ
43و نيز قوم ابراهيم و لوط.
وَ أَصۡحَٰبُ مَدۡيَنَ وَ كُذِّبَ مُوسَىٰ فَأَمۡلَيۡتُ لِلۡكَٰفِرِينَ ثُمَّ أَخَذۡتُهُمۡ فَكَيۡفَ كَانَ نَكِيرِ
44و اهل مدين، موسى نيز تكذيب شد كافران را مهلت دادم سپس آنها را گرفتم، عقوبت من چگونه بود؟
فَكَأَيِّن مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَا وَ هِيَ ظَالِمَةٞ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَ بِئۡرٖ مُّعَطَّلَةٖ وَ قَصۡرٖ مَّشِيدٍ
45چه بسا شهرى كه هلاكش كرديم كه ظالم بود، آن از سكنه خالى است، چه بسا چاه متروك و كاخ محكمى.
أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَتَكُونَ لَهُمۡ قُلُوبٞ يَعۡقِلُونَ بِهَآ أَوۡ ءَاذَانٞ يَسۡمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعۡمَى ٱلۡأَبۡصَٰرُ وَ لَٰكِن تَعۡمَى ٱلۡقُلُوبُ ٱلَّتِي فِي ٱلصُّدُورِ
46آيا در زمين مسافرت نكردند تا براى آنها قلوبى باشد كه با آن تعقل كنند يا گوشهايى كه با آن بشنوند، واقع اين است كه چشمها كور نميشوند بلكه قلبهايى كه در سينههاست كور مىشوند.
وَ يَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلۡعَذَابِ وَ لَن يُخۡلِفَ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥ وَ إِنَّ يَوۡمًا عِندَ رَبِّكَ كَأَلۡفِ سَنَةٖ مِّمَّا تَعُدُّونَ
47عذاب را به عجله از تو مىخواهند، با آنكه خدا خلف وعده نمىكند، يك روز در نزد خداى تو مانند هزار سالى كه مىشماريد.
وَ كَأَيِّن مِّن قَرۡيَةٍ أَمۡلَيۡتُ لَهَا وَ هِيَ ظَالِمَةٞ ثُمَّ أَخَذۡتُهَا وَ إِلَيَّ ٱلۡمَصِيرُ
48بسا شهرى كه مهلتش داديم كه ظالم بود سپس به عذابش گرفتيم، بازگشت به سوى من است.
قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّمَآ أَنَا۠ لَكُمۡ نَذِيرٞ مُّبِينٞ
49بگو: اى مردم من براى شما انذار كننده آشكارى هستم.
فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَ رِزۡقٞ كَرِيمٞ
50آنها كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند براى آنها مغفرت و روزى بهتر هست.
وَ ٱلَّذِينَ سَعَوۡاْ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مُعَٰجِزِينَ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
51و آنان كه در ابطال آيات ما به فكر عاجز كردن ما كوشيدهاند اهل آتشند.
وَ مَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٖ وَ لَا نَبِيٍّ إِلَّآ إِذَا تَمَنَّىٰٓ أَلۡقَى ٱلشَّيۡطَٰنُ فِيٓ أُمۡنِيَّتِهِۦ فَيَنسَخُ ٱللَّهُ مَا يُلۡقِي ٱلشَّيۡطَٰنُ ثُمَّ يُحۡكِمُ ٱللَّهُ ءَايَٰتِهِۦ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
52پيش از تو رسولى و نبيى نفرستادهايم مگر آنكه چون مىخواست دين خود را عملى كند، شيطان در «خواسته» او اخلال مىكرد، خدا القاء شيطان را زايل و آيات خويش را محكم مىكند كه دانا و حكيم است.
لِّيَجۡعَلَ مَا يُلۡقِي ٱلشَّيۡطَٰنُ فِتۡنَةٗ لِّلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَ ٱلۡقَاسِيَةِ قُلُوبُهُمۡ وَ إِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ لَفِي شِقَاقِۢ بَعِيدٖ
53تا القاء شيطان را امتحان گرداند براى مريض القلبها و سنگدلها، ظالمان در مخاصمه و اختلاف دورى هستند.
وَ لِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَيُؤۡمِنُواْ بِهِۦ فَتُخۡبِتَ لَهُۥ قُلُوبُهُمۡ وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَهَادِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
54و تا آنان كه علم داده شدهاند بدانند كه قرآن حق است تا به آن ايمان آورند خدا آنان را كه ايمان آوردهاند به راه راست هدايت مىكند.
وَ لَا يَزَالُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فِي مِرۡيَةٖ مِّنۡهُ حَتَّىٰ تَأۡتِيَهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةً أَوۡ يَأۡتِيَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَقِيمٍ
55كافران پيوسته از قرآن در شك خواهند بود تا قيامت بناگهان يا عذاب روز قيامت بر آنها بيايد.
ٱلۡمُلۡكُ يَوۡمَئِذٖ لِّلَّهِ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
56حكومت در آن روز براى خداست، ميان مردان حكم مىكند، آنان كه ايمان آورده و اعمال شايسته كردهاند در جنات پر نعمت خواهند بود.
وَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ كَذَّبُواْ بَِٔايَٰتِنَا فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّهِينٞ
57و آنان كه كافر شده و آيات ما را تكذيب كردهاند، آنها راست عذابى خوار كننده.
وَ ٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ثُمَّ قُتِلُوٓاْ أَوۡ مَاتُواْ لَيَرۡزُقَنَّهُمُ ٱللَّهُ رِزۡقًا حَسَنٗا وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَهُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
58كسانى كه در راه خدا هجرت كردهاند، سپس كشته شده و يا مردهاند، بطور يقين خدا به آنها روزى خوب خواهد داد كه خدا خير الرازقين است.
لَيُدۡخِلَنَّهُم مُّدۡخَلٗا يَرۡضَوۡنَهُۥ وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَعَلِيمٌ حَلِيمٞ
59بطور حتم آنها را به محل خوبى كه از آن راضى باشند داخل خواهد كرد كه خدا دانا و بردبار است.
ذَٰلِكَ وَ مَنۡ عَاقَبَ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبَ بِهِۦ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيۡهِ لَيَنصُرَنَّهُ ٱللَّهُ إِنَّ ٱللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٞ
60مطلب همان است. هر كه مقابله به مثل كند پس از آنكه ظلما عقوبت شده است، خدا حتما او را يارى خواهد كرد كه خدا عفو كننده و آمرزنده است.
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَ يُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِ وَ أَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعُۢ بَصِيرٞ
61اين نصرت براى آنست كه خدا شب را به روز داخل مىكند و روز را به شب داخل مىكند و خدا شنوا و دانا است.
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡحَقُّ وَ أَنَّ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ هُوَ ٱلۡبَٰطِلُ وَ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ
62اين نصرت و داخل كردن بدانجهت است كه خدا حق است و آنچه جز او مىخوانند باطل است و خدا برتر و بزرگ است.
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَتُصۡبِحُ ٱلۡأَرۡضُ مُخۡضَرَّةً إِنَّ ٱللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٞ
63آيا ندانستهاى كه خدا آبى از آسمان مىفرستد و زمين سبز مىگردد، خدا حاجت روا كن و داناست.
لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَهُوَ ٱلۡغَنِيُّ ٱلۡحَمِيدُ
64آنچه در آسمانها و آنچه در زمين هست، خاص خداست، و خدا اوست بىنياز و پسنديده.
أَلَمۡ تَرَ أَنَّ ٱللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱلۡفُلۡكَ تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ بِأَمۡرِهِۦ وَ يُمۡسِكُ ٱلسَّمَآءَ أَن تَقَعَ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا بِإِذۡنِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
65آيا ندانستهاى كه خدا آنچه در زمين است براى شما مسخر كرده است؟ كشتىها به امر او در دريا روان است، آسمان را نگاه مىدارد از اينكه به زمين افتد، مگر به اذن او، خدا به مردم رءوف و رحيم است.
وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَحۡيَاكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَكَفُورٞ
66اوست كه شما را زنده كرده سپس مىميراند سپس زنده مىكند، حقا كه انسان ناسپاس است.
لِّكُلِّ أُمَّةٖ جَعَلۡنَا مَنسَكًا هُمۡ نَاسِكُوهُ فَلَا يُنَٰزِعُنَّكَ فِي ٱلۡأَمۡرِ وَ ٱدۡعُ إِلَىٰ رَبِّكَ إِنَّكَ لَعَلَىٰ هُدٗى مُّسۡتَقِيمٖ
67براى هر امت عبادتى قرار دادهايم كه آن عبادت را مىكنند، در كار دين با تو منازعه نكنند به سوى خدايت بخوان كه تو در راه راستى.
وَ إِن جَٰدَلُوكَ فَقُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
68اگر با تو مجادله كنند بگو: خدا به آنچه مىكنيد داناتر است.
ٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ
69خدا در روز قيامت، ميان شما در آنچه اختلاف مىكنيد داورى مىكند.
أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَآءِ وَ ٱلۡأَرۡضِ إِنَّ ذَٰلِكَ فِي كِتَٰبٍ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
70آيا ندانستهاى كه خدا مىداند آنچه را كه در آسمان و زمين است، آنها در كتابى هستند، آن بر خدا آسان است.
وَ يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَ مَا لَيۡسَ لَهُم بِهِۦ عِلۡمٞ وَ مَا لِلظَّٰلِمِينَ مِن نَّصِيرٖ
71جز خدا چيزى را عبادت مىكنند كه براى آن وحيى نفرستاده و آنچه را كه به آن علمى ندارند، ظالمان را يارى نيست.
وَ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ تَعۡرِفُ فِي وُجُوهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلۡمُنكَرَ يَكَادُونَ يَسۡطُونَ بِٱلَّذِينَ يَتۡلُونَ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِنَا قُلۡ أَفَأُنَبِّئُكُم بِشَرّٖ مِّن ذَٰلِكُمُ ٱلنَّارُ وَعَدَهَا ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ بِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
72و چون آيات ما بر آنها خوانده شود، در چهرههاى كافران انزجار مىبينى، نزديك است به تلاوت كنندگان حمله كنند، بگو. آيا بدتر از اين را خبر دهم؟ آن آتش است كه خدا به كافران وعده كرده و بد بازگشتگاه است.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٞ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥٓ إِنَّ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَن يَخۡلُقُواْ ذُبَابٗا وَ لَوِ ٱجۡتَمَعُواْ لَهُۥ وَ إِن يَسۡلُبۡهُمُ ٱلذُّبَابُ شَيۡٔٗا لَّا يَسۡتَنقِذُوهُ مِنۡهُ ضَعُفَ ٱلطَّالِبُ وَ ٱلۡمَطۡلُوبُ
73اى مردم قصهاى گفته شده، به آن گوش كنيد: بتهايى كه جز خدا مىخوانيد مگسى را خلق نتوانند كرد و اگر مگس چيزى از آنها بگيرد، نتوانند از او بگيرند طالب و مطلوب در اين كار عاجز است.
مَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ
74خدا را به اندازه حق شناختن نشناختند خدا نيرومند و توانا است.
ٱللَّهُ يَصۡطَفِي مِنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ رُسُلٗا وَ مِنَ ٱلنَّاسِ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعُۢ بَصِيرٞ
75خدا از ملائكه و از مردم رسولانى برمىگزينند كه خدا شنوا و بيناست.
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَ مَا خَلۡفَهُمۡ وَ إِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
76مىداند آنچه را كه در حضور آنهاست و آنچه را در گذشته آنهاست كارها به خدا برمىگردد.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱرۡكَعُواْ وَ ٱسۡجُدُواْ وَ ٱعۡبُدُواْ رَبَّكُمۡ وَ ٱفۡعَلُواْ ٱلۡخَيۡرَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
77اى كسانى كه ايمان آوردهايد ركوع و سجده بكنيد، پروردگارتان را بپرستيد خيرها را انجام دهيد تا رستگار شويد.
وَ جَٰهِدُواْ فِي ٱللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِۦ هُوَ ٱجۡتَبَىٰكُمۡ وَ مَا جَعَلَ عَلَيۡكُمۡ فِي ٱلدِّينِ مِنۡ حَرَجٖ مِّلَّةَ أَبِيكُمۡ إِبۡرَٰهِيمَ هُوَ سَمَّىٰكُمُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ مِن قَبۡلُ وَ فِي هَٰذَا لِيَكُونَ ٱلرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيۡكُمۡ وَ تَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى ٱلنَّاسِ فَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَ ءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ وَ ٱعۡتَصِمُواْ بِٱللَّهِ هُوَ مَوۡلَىٰكُمۡ فَنِعۡمَ ٱلۡمَوۡلَىٰ وَ نِعۡمَ ٱلنَّصِيرُ
78تلاش كنيد در راه خدا تلاش شايسته، او شما را برگزيده و در دين براى شما مشقتى قرار نداده يعنى دين پدرتان ابراهيم را، خدا شما را در گذشته و در اين قران مسلمان ناميده، تا پيامبر براى شما شاهد باشد و شما براى مردم شاهد باشيد، پس نماز را اقامه كنيد و زكاة را بدهيد، به خدا چنگ بزنيد او سرپرست شماست، بهتر سرپرست و بهتر ياور است.