بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُقَدِّمُواْ بَيۡنَ يَدَيِ ٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ

به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! فرا پيش خدا و فرستاده‌اش (چيزى را) مقدم نداريد، (و بر آنان پيشى مگيريد.) و [خودتان را] از [عذاب‌] خدا حفظ كنيد؛ كه خدا شنواى داناست.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَرۡفَعُوٓاْ أَصۡوَٰتَكُمۡ فَوۡقَ صَوۡتِ ٱلنَّبِيِّ وَ لَا تَجۡهَرُواْ لَهُۥ بِٱلۡقَوۡلِ كَجَهۡرِ بَعۡضِكُمۡ لِبَعۡضٍ أَن تَحۡبَطَ أَعۡمَٰلُكُمۡ وَ أَنتُمۡ لَا تَشۡعُرُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! صداهايتان را فراتر از صداى پيامبر بلند مكنيد، و در سخن گفتن بر او بانگ نزنيد، همچون بانگ زدن برخى از شما بر برخى [ديگر]؛ مبادا اعمال شما تباه شود در حالى كه شما (با درك حسى) متوجه نمى‌شويد.

إِنَّ ٱلَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصۡوَٰتَهُمۡ عِندَ رَسُولِ ٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱمۡتَحَنَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُمۡ لِلتَّقۡوَىٰ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَ أَجۡرٌ عَظِيمٌ

در حقيقت كسانى كه صداهايشان را نزد فرستاده خدا فرو مى‌كشند، آنان كسانى هستند كه خدا دل‌هايشان را براى پارسايى (و خود نگهدارى آزموده و) خالص نموده است؛ [و] براى آنان آمرزش و پاداش بزرگى است.

إِنَّ ٱلَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِن وَرَآءِ ٱلۡحُجُرَٰتِ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ

درواقع كسانى كه تو را از پشت اتاق‌ها فرامى‌خوانند، اكثر آنان خردورزى نمى‌كنند.

وَ لَوۡ أَنَّهُمۡ صَبَرُواْ حَتَّىٰ تَخۡرُجَ إِلَيۡهِمۡ لَكَانَ خَيۡرٗا لَّهُمۡ وَ ٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

و اگر (بر فرض) آنان شكيبايى مى‌كردند تا به سوى آنان در آيى، حتما براى آنان بهتر بود؛ و خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن جَآءَكُمۡ فَاسِقُۢ بِنَبَإٖ فَتَبَيَّنُوٓاْ أَن تُصِيبُواْ قَوۡمَۢا بِجَهَٰلَةٖ فَتُصۡبِحُواْ عَلَىٰ مَا فَعَلۡتُمۡ نَٰدِمِينَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! اگر نافرمانبردارى، براى شما خبر بزرگى آورد، پس (در باره آن) تحقيق كنيد، (مبادا) نادانسته با گروهى برخورد كنيد، و از آنچه انجام داده‌ايد، پشيمان گرديد.

وَ ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ فِيكُمۡ رَسُولَ ٱللَّهِ لَوۡ يُطِيعُكُمۡ فِي كَثِيرٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ لَعَنِتُّمۡ وَ لَٰكِنَّ ٱللَّهَ حَبَّبَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡإِيمَٰنَ وَ زَيَّنَهُۥ فِي قُلُوبِكُمۡ وَ كَرَّهَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡكُفۡرَ وَ ٱلۡفُسُوقَ وَ ٱلۡعِصۡيَانَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلرَّٰشِدُونَ

و بدانيد كه فرستاده خدا در ميان شماست؛ اگر (بر فرض) در بسيارى از كارها از شما اطاعت كند، حتما به زحمت مى‌افتيد؛ و ليكن خدا ايمان را براى شما دوست داشتنى گردانيد، و آن را در دل‌هايتان بياراست، و كفر و نافرمانى و گناه را براى شما ناخوشايند ساخت؛ تنها آنان (كه اينگونه‌اند) هدايت يافتگانند.

فَضۡلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَ نِعۡمَةٗ وَ ٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ

(و اين بخاطر) بخششى و نعمتى از خداست؛ و خدا داناى فرزانه است.

وَ إِن طَآئِفَتَانِ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱقۡتَتَلُواْ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَهُمَا فَإِنۢ بَغَتۡ إِحۡدَىٰهُمَا عَلَى ٱلۡأُخۡرَىٰ فَقَٰتِلُواْ ٱلَّتِي تَبۡغِي حَتَّىٰ تَفِيٓءَ إِلَىٰٓ أَمۡرِ ٱللَّهِ فَإِن فَآءَتۡ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَهُمَا بِٱلۡعَدۡلِ وَ أَقۡسِطُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِينَ

و اگر دو گروه از مؤمنان با هم به جنگ (و نزاع) پرداختند، پس ميان آن دو صلح برقرار كنيد؛ و اگر يكى از آن دو بر ديگرى ستم (و تجاوز) كند، پس با آنكه ستم مى‌كند، بجنگيد، تا به فرمان خدا باز گردد؛ و اگر بازگشت، پس در ميان آن دو عادلانه صلح برقرار سازيد، و دادگرى كنيد؛ [چرا] كه خدا دادگران را دوست مى‌دارد.

إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةٞ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَ أَخَوَيۡكُمۡ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ

مؤمنان فقط برادران يكديگرند؛ پس ميان دو برادرتان (هنگامى كه اختلاف كردند) صلح برقرار كنيد؛ و [خودتان را] از [عذاب‌] خدا حفظ كنيد، باشد كه شما (مشمول) رحمت شويد.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا يَسۡخَرۡ قَوۡمٞ مِّن قَوۡمٍ عَسَىٰٓ أَن يَكُونُواْ خَيۡرٗا مِّنۡهُمۡ وَ لَا نِسَآءٞ مِّن نِّسَآءٍ عَسَىٰٓ أَن يَكُنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهُنَّ وَ لَا تَلۡمِزُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ وَ لَا تَنَابَزُواْ بِٱلۡأَلۡقَٰبِ بِئۡسَ ٱلِٱسۡمُ ٱلۡفُسُوقُ بَعۡدَ ٱلۡإِيمَٰنِ وَ مَن لَّمۡ يَتُبۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! گروهى [از مردان‌]، گروهى [ديگر] را ريشخند نكنند، شايد [آنان‌] از اينها بهتر باشند؛ و زنانى، زنان [ديگر] را (ريشخند نكنند)، شايد [آنان‌] از اينها بهتر باشند؛ و (شما) از خودتان عيبجويى نكنيد، و يكديگر را با لقب‌ها [ى زشت‌] نخوانيد؛ بد است بعد از ايمان آوردن، نام فاسق (بر كسى نهادن)! و كسانى كه توبه نكنند، پس تنها آنان ستمكارانند.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱجۡتَنِبُواْ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلظَّنِّ إِنَّ بَعۡضَ ٱلظَّنِّ إِثۡمٞ وَ لَا تَجَسَّسُواْ وَ لَا يَغۡتَب بَّعۡضُكُم بَعۡضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمۡ أَن يَأۡكُلَ لَحۡمَ أَخِيهِ مَيۡتٗا فَكَرِهۡتُمُوهُ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ تَوَّابٞ رَّحِيمٞ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از بسيارى از گمان‌ها بپرهيزيد، [چرا] كه برخى از گمان‌ها گناه است؛ و (در كارهاى شخصى ديگران) تجسس نكنيد؛ و برخى از شما برخى [ديگر] را غيبت نكند، آيا يكى از شما دوست دارد كه گوشت برادرش را در حالى كه مرده است، بخورد؟! پس آن را ناخوش مى‌داريد؛ و [خودتان را] از [عذاب‌] خدا حفظ كنيد، كه خدا بسيار توبه‌پذير [و] مهرورز است.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّا خَلَقۡنَٰكُم مِّن ذَكَرٖ وَ أُنثَىٰ وَ جَعَلۡنَٰكُمۡ شُعُوبٗا وَ قَبَآئِلَ لِتَعَارَفُوٓاْ إِنَّ أَكۡرَمَكُمۡ عِندَ ٱللَّهِ أَتۡقَىٰكُمۡ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٞ

اى مردم! در واقع ما شما را از مرد و زنى آفريديم و شما را نژادها و قبيله‌هايى قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد؛ در حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا خودنگهدارترين (و پارساترين) شماست؛ براستى كه خدا داناى آگاه است.

قَالَتِ ٱلۡأَعۡرَابُ ءَامَنَّا قُل لَّمۡ تُؤۡمِنُواْ وَ لَٰكِن قُولُوٓاْ أَسۡلَمۡنَا وَ لَمَّا يَدۡخُلِ ٱلۡإِيمَٰنُ فِي قُلُوبِكُمۡ وَ إِن تُطِيعُواْ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ لَا يَلِتۡكُم مِّنۡ أَعۡمَٰلِكُمۡ شَيۡ‍ًٔا إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ

عرب‌هاى [صحرانشين‌] گفتند:« ايمان آورديم. » (اى پيامبر) بگو:« ايمان نياورده‌ايد، و ليكن بگوييد اسلام آورديم، و حال آنكه هنوز ايمان وارد دل‌هايتان نشده است؛ و اگر از خدا و فرستاده‌اش اطاعت كنيد، هيچ چيز از (پاداش) كارهايتان را از شما كم نمى‌كند؛ [چرا] كه خدا بسيار آمرزنده [و] مهرورز است. »

إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَ رَسُولِهِۦ ثُمَّ لَمۡ يَرۡتَابُواْ وَ جَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَ أَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلصَّٰدِقُونَ

مؤمنان تنها كسانى هستند كه به خدا و فرستاده‌اش ايمان آورده‌اند، سپس ترديد نكرده‌اند، و با اموالشان و جان‌هايشان در راه خدا جهاد كرده‌اند؛ تنها آنان راستگويانند.

قُلۡ أَتُعَلِّمُونَ ٱللَّهَ بِدِينِكُمۡ وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ

بگو:« آيا خدا را از دين (داري) تان با خبر مى‌سازيد؟! در حالى كه خدا آنچه را در آسمان‌ها و آنچه را در زمين است، مى‌داند؛ و خدا به هر چيزى داناست. »

يَمُنُّونَ عَلَيۡكَ أَنۡ أَسۡلَمُواْ قُل لَّا تَمُنُّواْ عَلَيَّ إِسۡلَٰمَكُم بَلِ ٱللَّهُ يَمُنُّ عَلَيۡكُمۡ أَنۡ هَدَىٰكُمۡ لِلۡإِيمَٰنِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

بر تو منت مى‌نهند كه اسلام آورده‌اند؛ (اى پيامبر) بگو:« اسلام آوردنتان را بر من منت منهيد، بلكه خدا بر شما منت مى‌نهد كه شما را به ايمان رهنمون شد، اگر (در ايمان خود) راستگو هستيد؛

إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ غَيۡبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ

براستى خدا نهان آسمان‌ها و زمين را مى‌داند و خدا به آنچه انجام مى‌دهيد، بيناست. »