بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

بنام خداى رحمان رحيم؛ تنزيه مى‌كند خدا را آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است و اوست توانا و حكيم.

هُوَ ٱلَّذِيٓ أَخۡرَجَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ مِن دِيَٰرِهِمۡ لِأَوَّلِ ٱلۡحَشۡرِ مَا ظَنَنتُمۡ أَن يَخۡرُجُواْ وَ ظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مَّانِعَتُهُمۡ حُصُونُهُم مِّنَ ٱللَّهِ فَأَتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِنۡ حَيۡثُ لَمۡ يَحۡتَسِبُواْ وَ قَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلرُّعۡبَ يُخۡرِبُونَ بُيُوتَهُم بِأَيۡدِيهِمۡ وَ أَيۡدِي ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فَٱعۡتَبِرُواْ يَٰٓأُوْلِي ٱلۡأَبۡصَٰرِ

او كسى است كه اهل كتاب كافر را براى نخستين راندن از ديارشان بيرون كرد، گمان‌ نمى‌كردند كه خارج شوند و فكر مى‌كردند كه قلعه‌هايشان از اراده خدا مانع مى‌شود، خدا از محلى بر آنها آمد كه گمان نمى‌كردند و بر دلهايشان واهمه انداخت خانه‌هاى خويش را با دست خود و دست مسلمين خراب مى‌كردند.

وَ لَوۡلَآ أَن كَتَبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡجَلَآءَ لَعَذَّبَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابُ ٱلنَّارِ

اگر خدا بر آنها بيرون رفتن نمى‌نوشت حتما در دنيا عذابشان مى‌كرد، آنها را در آخرت عذاب آتش هست.

ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ شَآقُّواْ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥ وَ مَن يُشَآقِّ ٱللَّهَ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

اين بدان جهت است كه آنها و رسولش را دشمن داشتند، هر كه خدا را دشمن دارد، عذاب خدا سخت است.

مَا قَطَعۡتُم مِّن لِّينَةٍ أَوۡ تَرَكۡتُمُوهَا قَآئِمَةً عَلَىٰٓ أُصُولِهَا فَبِإِذۡنِ ٱللَّهِ وَ لِيُخۡزِيَ ٱلۡفَٰسِقِينَ

هر نخله‌اى كه قطع كرديد و يا بر ريشه‌هاى آن باقى گذاشتيد به اذن خدا بود و تا فاسقان را خوار گرداند.

وَ مَآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنۡهُمۡ فَمَآ أَوۡجَفۡتُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ خَيۡلٖ وَ لَا رِكَابٖ وَ لَٰكِنَّ ٱللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُۥ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ وَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

آنچه خدا از بنو نضير بر پيامبرش بر گردانيد چيزى است كه بر آن اسبى و شترى نتاختيد ليكن خدا پيامبرانش را بر هر كس خواست مسلط مى‌كند، خدا بر هر چيزى تواناست.

مَّآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰ فَلِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَ ٱلۡيَتَٰمَىٰ وَ ٱلۡمَسَٰكِينِ وَ ٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ كَيۡ لَا يَكُونَ دُولَةَۢ بَيۡنَ ٱلۡأَغۡنِيَآءِ مِنكُمۡ وَ مَآ ءَاتَىٰكُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَىٰكُمۡ عَنۡهُ فَٱنتَهُواْ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ

آنچه خدا از اهل قرى بر پيامبرش برگردانيد مال خدا و مال رسول و مال قرابت رسول‌ و يتيمان و مساكين و درمانده است، تا فى‌ء مالى نباشد كه در دست اغنيا گردش مى‌كند، آنچه پيامبر به شما داد بگيريد و آنچه را كه از آن نهى كرد ترك كنيد، از خدا بترسيد كه عذاب خدا سخت است.

لِلۡفُقَرَآءِ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ ٱلَّذِينَ أُخۡرِجُواْ مِن دِيَٰرِهِمۡ وَ أَمۡوَٰلِهِمۡ يَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَ رِضۡوَٰنٗا وَ يَنصُرُونَ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُۥٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلصَّٰدِقُونَ

(في سبيل الله) براى فقراء مهاجرين است كه از ديار و اموالشان خارج شده‌اند، از خدا تفضل و رضايت مى‌خواهند، خدا و رسولش را يارى مى‌كنند، آنها راستگويانند.

وَ ٱلَّذِينَ تَبَوَّءُو ٱلدَّارَ وَ ٱلۡإِيمَٰنَ مِن قَبۡلِهِمۡ يُحِبُّونَ مَنۡ هَاجَرَ إِلَيۡهِمۡ وَ لَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمۡ حَاجَةٗ مِّمَّآ أُوتُواْ وَ يُؤۡثِرُونَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ وَ لَوۡ كَانَ بِهِمۡ خَصَاصَةٞ وَ مَن يُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ

و براى كسانى است كه مدينه و ايمان را پيش از مهاجران آماده كرده‌اند، دوست مى‌دارند كسانى را به سوى آنها هجرت مى‌كنند، و در دل خود از آنچه به آنها داده شده حاجتى نمى‌يابند هر چند كه خود محتاج باشند، هر كه از بخل نفس نگهدارى شود، آنها اهل فلاحند.

وَ ٱلَّذِينَ جَآءُو مِنۢ بَعۡدِهِمۡ يَقُولُونَ رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لَنَا وَ لِإِخۡوَٰنِنَا ٱلَّذِينَ سَبَقُونَا بِٱلۡإِيمَٰنِ وَ لَا تَجۡعَلۡ فِي قُلُوبِنَا غِلّٗا لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّكَ رَءُوفٞ رَّحِيمٌ

و براى كسانى كه بعد از آنها آمده‌اند مى‌گويند: پروردگارا بيامرز ما را و برادرانمان را كه پيش از ما به ايمان سبقت كرده‌اند، و در دل ما به اهل ايمان كينه‌اى به وجود نياور، خدايا تو رءوف و رحيم هستى.

أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ نَافَقُواْ يَقُولُونَ لِإِخۡوَٰنِهِمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ لَئِنۡ أُخۡرِجۡتُمۡ لَنَخۡرُجَنَّ مَعَكُمۡ وَ لَا نُطِيعُ فِيكُمۡ أَحَدًا أَبَدٗا وَ إِن قُوتِلۡتُمۡ لَنَنصُرَنَّكُمۡ وَ ٱللَّهُ يَشۡهَدُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ

آيا نگاه نكردى به آنان كه منافق شده‌اند به برادران كافر خود از اهل كتاب مى‌گويند: اگر اخراج شويد حتما با شما خارج خواهيم شد و اصلا درباره شما به حرف كسى گوش نخواهيم داد و اگر جنگ كرده شويد حتما شما را يارى خواهيم كرد خدا گواه است كه دروغ مى‌گويند.

لَئِنۡ أُخۡرِجُواْ لَا يَخۡرُجُونَ مَعَهُمۡ وَ لَئِن قُوتِلُواْ لَا يَنصُرُونَهُمۡ وَ لَئِن نَّصَرُوهُمۡ لَيُوَلُّنَّ ٱلۡأَدۡبَٰرَ ثُمَّ لَا يُنصَرُونَ

اگر اخراج شوند با آنها خارج نمى‌شوند و اگر مورد جنگ واقع شوند كمكشان‌ نمى‌كنند و اگر هم كمكشان كنند، فرار كرده سپس مورد نصرت واقع نمى‌شوند.

لَأَنتُمۡ أَشَدُّ رَهۡبَةٗ فِي صُدُورِهِم مِّنَ ٱللَّهِ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ

شما مؤمنان در سينه آنها از خدا پرمهابت‌تر هستيد زيرا كه آنها قومى نافهم هستند.

لَا يُقَٰتِلُونَكُمۡ جَمِيعًا إِلَّا فِي قُرٗى مُّحَصَّنَةٍ أَوۡ مِن وَرَآءِ جُدُرِۢ بَأۡسُهُم بَيۡنَهُمۡ شَدِيدٞ تَحۡسَبُهُمۡ جَمِيعٗا وَ قُلُوبُهُمۡ شَتَّىٰ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡقِلُونَ

به طور جمعى با شما نمى‌جنگند مگر در قريه‌هاى قلعه‌دار يا از پس ديوارها ترسشان ميانشان شديد است، آنها را متحد، فكر مى‌كنى ولى دلهايشان پراكنده است چون قومى نافهم هستند.

كَمَثَلِ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ قَرِيبٗا ذَاقُواْ وَبَالَ أَمۡرِهِمۡ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

مثل آنها مثل يهود ديگر است كه در اين نزديكى سزاى عمل خويش را ديدند ...

كَمَثَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ إِذۡ قَالَ لِلۡإِنسَٰنِ ٱكۡفُرۡ فَلَمَّا كَفَرَ قَالَ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّنكَ إِنِّيٓ أَخَافُ ٱللَّهَ رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

مثل منافقان مثل شيطان است كه به انسان گويد: كافر باش و چون كافر شود گويد: از تو بيزارم ...

فَكَانَ عَٰقِبَتَهُمَآ أَنَّهُمَا فِي ٱلنَّارِ خَٰلِدَيۡنِ فِيهَا وَ ذَٰلِكَ جَزَٰٓؤُاْ ٱلظَّٰلِمِينَ

عاقبتشان آنست كه هر دو در آتش پيوسته خواهند بود، جزاى ظالمان همين است.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ لۡتَنظُرۡ نَفۡسٞ مَّا قَدَّمَتۡ لِغَدٖ وَ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد بترسيد از خدا و بنگرد هر كس براى فردا چه فرستاده است، از خدا بترسيد كه خدا به آنچه مى‌كنيد مطلع است.

وَ لَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ نَسُواْ ٱللَّهَ فَأَنسَىٰهُمۡ أَنفُسَهُمۡ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ

نباشيد مانند كسانى كه خدا را فراموش كرده‌اند، خدا نيز خودشان را از ياد آنها برده است، آنها فاسقانند.

لَا يَسۡتَوِيٓ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ وَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ

مساوى نيست اهل آتش و اهل بهشت، اهل بهشت فقط آنها هستند نجات يابندگان.

لَوۡ أَنزَلۡنَا هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ عَلَىٰ جَبَلٖ لَّرَأَيۡتَهُۥ خَٰشِعٗا مُّتَصَدِّعٗا مِّنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِ وَ تِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ

اگر اين قرآن را بر كوهى نازل مى‌كرديم حتما مى‌ديدى آن را كه متذلل و شكافته‌ مى‌شود از مهابت خدا، اين مثلها را براى مردم مى‌زنيم تا فكر كنند.

هُوَ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ هُوَ ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلرَّحِيمُ

اوست خدايى كه جز او معبودى نيست داناى نهان و آشكار است، فقط اوست رحمان رحيم.

هُوَ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡقُدُّوسُ ٱلسَّلَٰمُ ٱلۡمُؤۡمِنُ ٱلۡمُهَيۡمِنُ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡجَبَّارُ ٱلۡمُتَكَبِّرُ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

اوست خدايى كه جز او معبودى نيست مدبر، منزه بى‌آزار، ايمنى بخش مراقب، غالب، مصلح و با عظمت است، منزه است خدا از آنچه شريك قرار مى‌دهند.

هُوَ ٱللَّهُ ٱلۡخَٰلِقُ ٱلۡبَارِئُ ٱلۡمُصَوِّرُ لَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ يُسَبِّحُ لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

اوست خداى آفريننده امتياز دهنده و صورت آفرين، همه نامهاى خوب براى اوست آنچه در آسمانها و زمين هست او را تسبيح مى‌كند.