سوره الذاریات
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ وَ ٱلذَّٰرِيَٰتِ ذَرۡوٗا
1به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ سوگند به بادهايى كه (ابرها را) كاملا پراكنده مىكنند!
فَٱلۡحَٰمِلَٰتِ وِقۡرٗا
2و (سوگند به ابرهاى) حمل كننده (بار) سنگين!
فَٱلۡجَٰرِيَٰتِ يُسۡرٗا
3و (سوگند به كشتىهايى كه) به آسانى روانند!
فَٱلۡمُقَسِّمَٰتِ أَمۡرًا
4و (سوگند به فرشتگانى كه) تقسيم كننده كار [ها] يند!
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَصَادِقٞ
5قطعا آنچه (بدان) وعده داده مىشويد راست است؛
وَ إِنَّ ٱلدِّينَ لَوَٰقِعٞ
6و مسلما جزاى (اعمال) واقع شدنى است.
وَ ٱلسَّمَآءِ ذَاتِ ٱلۡحُبُكِ
7سوگند به آسمان كه داراى راههاى (پرچين زيبا) ست!
إِنَّكُمۡ لَفِي قَوۡلٖ مُّخۡتَلِفٖ
8قطعا شما در گفتارى متفاوتيد.
يُؤۡفَكُ عَنۡهُ مَنۡ أُفِكَ
9كسى كه (از ايمان) روى گردانيده شده، (از حق) روى گردانده مىشود.
قُتِلَ ٱلۡخَرَّٰصُونَ
10كشته باد، حدس زنندگان (دروغ پرداز)!
ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي غَمۡرَةٖ سَاهُونَ
11(همان) كسانى كه در گرداب جهل غافلند،
يَسَۡٔلُونَ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلدِّينِ
12مىپرسند:« روز جزا چه زمانى است؟! »
يَوۡمَ هُمۡ عَلَى ٱلنَّارِ يُفۡتَنُونَ
13روزى است كه آنان بر آتش كيفر داده مىشوند!
ذُوقُواْ فِتۡنَتَكُمۡ هَٰذَا ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تَسۡتَعۡجِلُونَ
14(و به آنان گفته مىشود:) بچشيد كيفرتان را، اين همان چيزى است كه به (آمدن) آن همواره شتاب مىكرديد!
إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَ عُيُونٍ
15در حقيقت پارسايان (خود نگهدار) در بوستانها [ى بهشتى] و چشمه سارانند.
ءَاخِذِينَ مَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِكَ مُحۡسِنِينَ
16گيرندگانند آنچه را پروردگارشان به آنان دهد، [چرا] كه آنان پيش از آن [از] نيكوكاران بودند.
كَانُواْ قَلِيلٗا مِّنَ ٱلَّيۡلِ مَا يَهۡجَعُونَ
17همواره اندكى از شب را مىخوابيدند؛
وَ بِٱلۡأَسۡحَارِ هُمۡ يَسۡتَغۡفِرُونَ
18و آنان در سحرگاهان طلب آمرزش مىكردند؛
وَ فِيٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ لِّلسَّآئِلِ وَ ٱلۡمَحۡرُومِ
19و در اموال آنان حقى براى گدا و محروم بود.
وَ فِي ٱلۡأَرۡضِ ءَايَٰتٞ لِّلۡمُوقِنِينَ
20و در زمين نشانههايى براى اهل يقين است.
وَ فِيٓ أَنفُسِكُمۡ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ
21و (نيز) در خودتان، پس آيا (حقايق را) نمىبينيد؟!
وَ فِي ٱلسَّمَآءِ رِزۡقُكُمۡ وَ مَا تُوعَدُونَ
22و« روزى »شما و آنچه وعده داده مىشويد در آسمان است.
فَوَرَبِّ ٱلسَّمَآءِ وَ ٱلۡأَرۡضِ إِنَّهُۥ لَحَقّٞ مِّثۡلَ مَآ أَنَّكُمۡ تَنطِقُونَ
23پس سوگند به پروردگار آسمان و زمين قطعا آن (مطالب) حق است همان گونه كه شما سخن مىگوييد!
هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ضَيۡفِ إِبۡرَٰهِيمَ ٱلۡمُكۡرَمِينَ
24آيا خبر ميهمانهاى گرامى داشته شده ابراهيم به تو رسيده است؟!
إِذۡ دَخَلُواْ عَلَيۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗا قَالَ سَلَٰمٞ قَوۡمٞ مُّنكَرُونَ
25هنگامى كه بر او وارد شدند پس گفتند:« سلام! » (ابراهيم) گفت:« سلام! (شما) گروهى ناشناخته (ايد.) »
فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِينٖ
26پس به سوى خانوادهاش روى كرد و گوساله فربه (بريان شدهاى) آورد،
فَقَرَّبَهُۥٓ إِلَيۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ
27و آن را به ايشان نزديك كرد، (و) گفت:« آيا (غذا) نمىخوريد؟! »
فَأَوۡجَسَ مِنۡهُمۡ خِيفَةٗ قَالُواْ لَا تَخَفۡ وَ بَشَّرُوهُ بِغُلَٰمٍ عَلِيمٖ
28پس از آنان (در دل) احساس ترس كرد، (فرشتگان) گفتند:« نترس! »و اورا به پسرى دانا مژده دادند.
فَأَقۡبَلَتِ ٱمۡرَأَتُهُۥ فِي صَرَّةٖ فَصَكَّتۡ وَجۡهَهَا وَ قَالَتۡ عَجُوزٌ عَقِيمٞ
29و زنش در حالى كه فرياد مىكشيد روى آورد و به صورتش زد و گفت:« (چگونه من مىزايم در حالى كه) پيرزنى نازا هستم؟! »
قَالُواْ كَذَٰلِكِ قَالَ رَبُّكِ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡعَلِيمُ
30(فرشتگان) گفتند:« پروردگارت چنين گفته است، [چرا] كه او خود فرزانه [و] داناست. »
قَالَ فَمَا خَطۡبُكُمۡ أَيُّهَا ٱلۡمُرۡسَلُونَ
31(ابراهيم) گفت:« پس اى فرستادگان [خدا، جريان] كار شما چيست؟ »
قَالُوٓاْ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمٖ مُّجۡرِمِينَ
32(فرشتگان) گفتند:« در حقيقت ما به سوى گروهى خلافكار فرستاده شدهايم،
لِنُرۡسِلَ عَلَيۡهِمۡ حِجَارَةٗ مِّن طِينٖ
33تا بر آنان سنگ [هايى] از جنس گل بفرستيم؛
مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَ لِلۡمُسۡرِفِينَ
34در حالى كه (سنگها) نزد پروردگارت براى اسرافكاران نشان دار بودند! »
فَأَخۡرَجۡنَا مَن كَانَ فِيهَا مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
35و هر كس از مؤمنان كه در آن (شهر قوم لوط) بود بيرون آورديم.
فَمَا وَجَدۡنَا فِيهَا غَيۡرَ بَيۡتٖ مِّنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
36و [لى] در آنجا جز (يك) خانه، از مسلمانان نيافتيم.
وَ تَرَكۡنَا فِيهَآ ءَايَةٗ لِّلَّذِينَ يَخَافُونَ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
37و در آن (شهر ويران شده) براى كسانى كه از عذاب دردناك مىترسند نشانهاى (عبرتآموز) بر جاى نهاديم.
وَ فِي مُوسَىٰٓ إِذۡ أَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٖ
38و در (زندگى) موسى (نيز نشانه عبرت آموزى است) هنگامى كه او را با دليلى آشكار به سوى فرعون فرستاديم؛
فَتَوَلَّىٰ بِرُكۡنِهِۦ وَ قَالَ سَٰحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٞ
39و [لى] با تكيه (بر سپاهيانش) روى برتافت و گفت:« (او) ساحر يا ديوانه است! »
فَأَخَذۡنَٰهُ وَ جُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡيَمِّ وَ هُوَ مُلِيمٞ
40و او و لشكريانش را گرفتار (مجازات) ساختيم و آنان را در دريا افكنديم در حالى كه او سزاوار سرزنش بود.
وَ فِي عَادٍ إِذۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلرِّيحَ ٱلۡعَقِيمَ
41و در (سرگذشت قوم) عاد (نيز نشانه عبرت آموزى است) هنگامى كه بادى نازا بر آنان فرستاديم،
مَا تَذَرُ مِن شَيۡءٍ أَتَتۡ عَلَيۡهِ إِلَّا جَعَلَتۡهُ كَٱلرَّمِيمِ
42هيچ چيزى را كه برآن بگذشت فرونگذاشت مگر آنكه آن را همچون (استخوان) پوسيده مىساخت!
وَ فِي ثَمُودَ إِذۡ قِيلَ لَهُمۡ تَمَتَّعُواْ حَتَّىٰ حِينٖ
43و در (سرگذشت قوم) ثمود (نيز نشانه عبرت آموزى است) هنگامى كه به آنان گفته شد:« تا مدتى (معين از دنيا) بهره جوييد! »
فَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّٰعِقَةُ وَ هُمۡ يَنظُرُونَ
44و از فرمان پروردگارشان سرپيچيدند، پس آذرخش آنان را فرو گرفت در حالى كه آنان نگاه مىكردند،
فَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ مِن قِيَامٖ وَ مَا كَانُواْ مُنتَصِرِينَ
45پس توان ايستادن نداشتند و يارى كنندگان (و دفاع كنندگان از خويش) نبودند.
وَ قَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ
46و پيش از (آنان نيز) قوم نوح را (هلاك كرديم،) [چرا] كه آنان گروهى نافرمانبردار بودند.
وَ ٱلسَّمَآءَ بَنَيۡنَٰهَا بِأَيۡيْدٖ وَ إِنَّا لَمُوسِعُونَ
47و آسمان را با قدرت بنايش كرديم، و قطعا ما گسترش دهنده هستيم.
وَ ٱلۡأَرۡضَ فَرَشۡنَٰهَا فَنِعۡمَ ٱلۡمَٰهِدُونَ
48و زمين را گسترديم، و چه خوب گسترش دهندهاى هستيم!
وَ مِن كُلِّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَا زَوۡجَيۡنِ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
49و از هر چيز جفتى آفريديم، باشد كه شما متذكر شويد.
فَفِرُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ إِنِّي لَكُم مِّنۡهُ نَذِيرٞ مُّبِينٞ
50پس به سوى خدا بگريزيد، [چرا] كه من از سوى او براى شما هشدارگرى روشنگرم.
وَ لَا تَجۡعَلُواْ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ إِنِّي لَكُم مِّنۡهُ نَذِيرٞ مُّبِينٞ
51و هيچ معبود ديگرى را با خدا قرار ندهيد، [چرا] كه من براى شما از سوى او هشدارگرى روشنگرم.
كَذَٰلِكَ مَآ أَتَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِم مِّن رَّسُولٍ إِلَّا قَالُواْ سَاحِرٌ أَوۡ مَجۡنُونٌ
52همچنين هيچ فرستادهاى (به سراغ) كسانى كه قبل از آن (مشرك) ان بودند نيامد مگر اينكه گفتند:« (او) ساحر يا ديوانه است! »
أَتَوَاصَوۡاْ بِهِۦ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٞ طَاغُونَ
53آيا يكديگر را بدان سفارش كردهاند؟ (نه) بلكه آنان گروهى طغيانگرند.
فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ فَمَآ أَنتَ بِمَلُومٖ
54پس از آنان روى برتاب، و تو سرزنش شده نيستى؛
وَ ذَكِّرۡ فَإِنَّ ٱلذِّكۡرَىٰ تَنفَعُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
55و تذكر ده، چرا كه يادآورى، مؤمنان را سود مىبخشد.
وَ مَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَ ٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ
56و جن و انسان [ها] را جز براى پرستش [خود] نيافريدم.
مَآ أُرِيدُ مِنۡهُم مِّن رِّزۡقٖ وَ مَآ أُرِيدُ أَن يُطۡعِمُونِ
57از آنان هيچ روزى نمىخواهم، و نمىخواهم كه [به من] غذا دهند.
إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِينُ
58[چرا] كه فقط خدا بسيار روزى دهنده [و] قدرتمند [و] استوار است
فَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ ذَنُوبٗا مِّثۡلَ ذَنُوبِ أَصۡحَٰبِهِمۡ فَلَا يَسۡتَعۡجِلُونِ
59و در حقيقت براى كسانى كه ستم كردند، سهمى (از عذاب) همانند سهم ياران آنان است! پس به شتاب (از من) نخواهند.
فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن يَوۡمِهِمُ ٱلَّذِي يُوعَدُونَ
60پس واى بر كسانى كه كفر ورزيدند از روز (رستاخيز) شان كه (بدان) وعده داده مىشوند!