بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ تَنْزِيلُ الْكِتابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

بنام خداى رحمان رحيم؛ اين كتاب از جانب خداى توانا و حكيم نازل شده است.

إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ فَاعْبُدِ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّينَ

ما اين كتاب حق را به تو نازل كرده‌ايم خدا را پرستش كن در حالى كه عبادت را براى او خالص كرده‌اى.

أَلا لِلَّهِ الدِّينُ الْخالِصُ وَ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِياءَ ما نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونا إِلَي اللَّهِ زُلْفيٰ إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فِي ما هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ كاذِبٌ كَفَّارٌ

بدانيد فقط عبادت خالص براى خداست، كسانى كه جز خدا سرپرستان گرفته‌اند و مى‌گويند ما اينها را عبادت نمى‌كنيم مگر براى آنكه ما را بخدا نزديك كنند، خدا ميان آنها در آنچه اختلاف مى‌كنند داورى خواهد كرد، خدا كسى را كه دروغگو و كافر است هدايت نمى‌كند.

لَوْ أَرادَ اللَّهُ أَنْ يَتَّخِذَ وَلَداً لَاصْطَفي مِمَّا يَخْلُقُ ما يَشاءُ سُبْحانَهُ هُوَ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ

اگر خدا مى‌خواست فرزندى اخذ كند، از آنچه مى‌آفريند برميگزيد، منزه است او، فقط اوست خداى واحد و قهار.

خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَي النَّهارِ وَ يُكَوِّرُ النَّهارَ عَلَي اللَّيْلِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّي أَلا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ

آسمانها و زمين را بحق آفريد، شب را بر روز و روز را بر شب مى‌پيچد، آفتاب و ماه را رام كرده، همه تا مدتى معين روانند، بدانيد كه فقط اوست توانا و آمرزنده.

خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعامِ ثَمانِيَةَ أَزْواجٍ يَخْلُقُكُمْ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِي ظُلُماتٍ ثَلاثٍ ذٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ فَأَنّيٰ تُصْرَفُونَ

شما را از يك شخص تنها آفريد، سپس زوج او را از جنس خود قرار داد، براى شما هشت جفت چهار پايان به وجود آورد، در شكمهاى مادرانتان به تدريج شما را مى‌آفريند در ظلمتهاى سه گانه، آن خدا پروردگار شماست، حكومت او راست، الهى جز او نيست ...

إِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنْكُمْ وَ لا يَرْضيٰ لِعِبادِهِ الْكُفْرَ وَ إِنْ تَشْكُرُوا يَرْضَهُ لَكُمْ وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْريٰ ثُمَّ إِليٰ رَبِّكُمْ مَرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ

اگر كفران كنيد خدا از شما بى‌نياز است براى بندگان كفران را خوش ندارد و اگر شكر گذار باشيد آن را براى شما خودش دارد، هيچ نفس متحمل گناه ديگرى نمى‌شود، آن گاه بازگشت شما به سوى خداست از حقائق اعمالتان به شما خبر مى‌دهد.

وَ إِذا مَسَّ الْإِنْسانَ ضُرٌّ دَعا رَبَّهُ مُنِيباً إِلَيْهِ ثُمَّ إِذا خَوَّلَهُ نِعْمَةً مِنْهُ نَسِيَ ما كانَ يَدْعُوا إِلَيْهِ مِنْ قَبْلُ وَ جَعَلَ لِلَّهِ أَنْداداً لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِهِ قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِيلاً إِنَّكَ مِنْ أَصْحابِ النَّارِ

چون به انسان بد حالى رسد، خدايش را در حال انابه ميخواند، سپس چون نعمتى به او عطا كرد گرفتارى خويش را كه خدا را به سوى آن مى‌خواند از ياد مى‌برد و براى خدا شريكان قرار مى‌دهد، تا از راه خدا گمراه كند، بگو از كفر خود كمى لذت ببر كه تو از اهل آتشى.

أَمَّنْ هُوَ قانِتٌ آناءَ اللَّيْلِ ساجِداً وَ قائِماً يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَ يَرْجُوا رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّما يَتَذَكَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ

يا آنكه در ساعات شب ساجد و قائم است، از آخرت مى‌ترسد و به رحمت خدايش اميدوار است، بگو: آيا آنان كه مى‌دانند و آنان كه نمى‌دانند برابر هستند، فقط خردمندان متذكر مى‌شوند.

قُلْ يا عِبادِ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةٌ إِنَّما يُوَفَّي الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ

بگو: اى بندگان مؤمن من، از پروردگارتان بترسيد، براى آنان كه در اين دنيا كار خوب كرده‌اند، پاداش خوبى هست، زمين خدا وسيع است، صابران بى‌حساب اجر مى‌برند.

قُلْ إِنِّي أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّينَ

بگو: من مأمورم كه خدا را عبادت كنم در حالى كه خالص كننده عبادت براى خدايم‌

وَ أُمِرْتُ لِأَنْ أَكُونَ أَوَّلَ الْمُسْلِمِينَ

و مأمورم كه اولين مسلمان باشم.

قُلْ إِنِّي أَخافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

بگو: اگر معصيت خدا كنم از عذاب روز بزرگ مى‌ترسم.

قُلِ اللَّهَ أَعْبُدُ مُخْلِصاً لَهُ دِينِي

بگو: خدا را بندگى مى‌كنم با اخلاص عبادتم به او.

فَاعْبُدُوا ما شِئْتُمْ مِنْ دُونِهِ قُلْ إِنَّ الْخاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَلا ذٰلِكَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبِينُ

جز خدا هر چه را مى‌خواهيد عبادت كنيد، بگو: زيانكاران كسانى مى‌باشند كه خود و اهل خويش را در قيامت به زيان انداخته‌اند، بدانيد كه خسران آشكار همين است.

لَهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِنَ النَّارِ وَ مِنْ تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ ذٰلِكَ يُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِ عِبادَهُ يا عِبادِ فَاتَّقُونِ

آنها را از بالاى سر و از پائين، پرده‌هايى از آتش است، واقع اين است، خدا با اين كلام بندگان خويش را بيم مى‌دهد، بندگانم از من بترسيد.

وَ الَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوها وَ أَنابُوا إِلَي اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْريٰ فَبَشِّرْ عِبادِ

كسانى كه از عبادت بتها اجتناب كرده و به خدا باز گشته‌اند، براى آنهاست بشارت بندگان مرا بشارت بده.

الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذِينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ

بندگان من آنهايند، كه سخن را مى‌شنوند و به نيكوتر آن تابع مى‌شوند، آنها هدايت شده خدايند و آنها خردمندانند.

أَ فَمَنْ حَقَّ عَلَيْهِ كَلِمَةُ الْعَذابِ أَ فَأَنْتَ تُنْقِذُ مَنْ فِي النَّارِ

آيا آنكه وعده عذاب بر او حتمى شده، آيا تو مى‌توانى نجات بدهى آنكه را كه در آتش است.

لٰكِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ غُرَفٌ مِنْ فَوْقِها غُرَفٌ مَبْنِيَّةٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَعْدَ اللَّهِ لا يُخْلِفُ اللَّهُ الْمِيعادَ

اما آنان كه از پروردگارشان تقوا داشته‌اند آنها را غرفه‌هايى است بنا شده بالاى غرفه‌هايى. نهرها از زير آنها روان است، وعده خداست، خدا در وعده‌اش تخلف نمى‌كند.

أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَكَهُ يَنابِيعَ فِي الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطاماً إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَذِكْري لِأُولِي الْأَلْبابِ

آيا ندانسته‌اى كه خدا از آسمان آبى نازل كرد و آن را در جويها داخل نمود، سپس بواسطه آن زرعى كه داراى انواع گوناگون است خارج مى‌كند، سپس خشكيده مى‌گردد، در آن تذكرى است خردمندان را.

أَ فَمَنْ شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلامِ فَهُوَ عَليٰ نُورٍ مِنْ رَبِّهِ فَوَيْلٌ لِلْقاسِيَةِ قُلُوبُهُمْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ أُولئِكَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ

آيا آنكه خدا سينه‌اش را براى اسلام آوردن وسعت داده (مانند قسى القلب است؟) واى به آنهايى كه قلوبشان از ياد خدا قسى و غافل شده است و آنان در گمراهى آشكار قرار دارند.

اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتاباً مُتَشابِهاً مَثانِيَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُودُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمْ وَ قُلُوبُهُمْ إِليٰ ذِكْرِ اللَّهِ ذٰلِكَ هُدَي اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ

خدا بهترين كلام را نازل كرده است، كتابى متشابه و ملتئم، پوستهاى آنان كه از خدا مى‌ترسند، از ياد آن مى‌لرزد، سپس جلود و قلوبشان به ياد خدا آرام مى‌گيرد، آن هدايت خداست، هر كه خدا اضلالش كند راهنمايى ندارد.

أَ فَمَنْ يَتَّقِي بِوَجْهِهِ سُوءَ الْعَذابِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ قِيلَ لِلظَّالِمِينَ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ

آيا آنكه عذاب بد را با صورتش دفع مى‌كند (مانند ايمن از عذاب است؟) گفته شود به ظالمان بچشيد كارى را كه مى‌كرديد.

كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتاهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ

آنان كه پيش از اهل مكه بودند، پيامبران را تكذيب كردند، عذاب از جاى ندانسته به آنها آمد.

فَأَذاقَهُمُ اللَّهُ الْخِزْيَ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ لَعَذابُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ

پس خدا خوارى را در دنيا به آنها چشانيد، البته عذاب آخرت بزرگتر است اى كاش مى‌دانستند.

وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِي هٰذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ

براى مردم در اين قرآن از هر مثل، مثل زديم تا پند گيرند.

قُرْآناً عَرَبِيًّا غَيْرَ ذِي عِوَجٍ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ

قرآنى واضح، بدون كجى، تا از شرك و كفر بپرهيزند.

ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً رَجُلاً فِيهِ شُرَكاءُ مُتَشاكِسُونَ وَ رَجُلاً سَلَماً لِرَجُلٍ هَلْ يَسْتَوِيانِ مَثَلاً الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ

خدا مثلى زده است، مردى را كه در او شريكان بد خلق و مخالف هست و مردى را كه مخصوص و خالص است فقط به مردى، آيا اين دو نفر در صفت و حالت برابراند؟

إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُونَ

تو خواهى مرد، آنها نيز خواهند مرد.

ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ عِنْدَ رَبِّكُمْ تَخْتَصِمُونَ

سپس شما روز قيامت نزد خدايتان مخاصمه خواهيد كرد

فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَي اللَّهِ وَ كَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْويً لِلْكافِرِينَ

كيست ظالمتر از آنكه بر خدا دروغ گويد و كلام راست را تكذيب كند، آيا در جهنم كافران را اقامتگاه نيست؟

وَ الَّذِي جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ

آنكه كلام راست را آورده و آن را تصديق كرده، آنها متقيان مى‌باشند.

لَهُمْ ما يَشاءُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذٰلِكَ جَزاءُ الْمُحْسِنِينَ

براى آنهاست نزد پروردگارشان آنچه مى‌خواهند، پاداش نيكوكاران چنين است‌

لِيُكَفِّرَ اللَّهُ عَنْهُمْ أَسْوَأَ الَّذِي عَمِلُوا وَ يَجْزِيَهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ الَّذِي كانُوا يَعْمَلُونَ

تا خدا بدترين عملى را كه كرده‌اند از آنها تكفير كند، و اجرشان را در مقابل بهترين كارى كه مى‌كردند عطا فرمايد.

أَ لَيْسَ اللَّهُ بِكافٍ عَبْدَهُ وَ يُخَوِّفُونَكَ بِالَّذِينَ مِنْ دُونِهِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ

آيا خدا به بنده‌اش كفايت كننده نيست؟ تو را با كسانى جز خدا مى‌ترسانند، هر كه خدا اضلالش كند، هدايت كننده‌اى ندارد.

وَ مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُضِلٍّ أَ لَيْسَ اللَّهُ بِعَزِيزٍ ذِي انْتِقامٍ

و هر كه خدا هدايتش نمايد گمراه كننده‌اى ندارد، آيا خدا، توانا و صاحب انتقام نيست؟

وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلْ أَ فَرَأَيْتُمْ ما تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ أَرادَنِيَ اللَّهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كاشِفاتُ ضُرِّهِ أَوْ أَرادَنِي بِرَحْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِكاتُ رَحْمَتِهِ قُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ عَلَيْهِ يَتَوَكَّلُ الْمُتَوَكِّلُونَ

و اگر از آنها بپرسى آسمانها و زمين را كدام كسى آفريده است، حتما و يقينا خواهند گفت: الله. بگو: خبرم دهيد از آنچه جز خدا مى‌خوانيد، اگر خدا بر من ضررى بخواهد آيا آنها زايل كننده ضرر خدا هستند؟ يا اگر رحمتى برايم اراده كند آيا آنها باز دارنده رحمت خدا هستند؟ بگو: خدا مرا كافى است توكل كنندگان بر او توكل مى‌كنند.

قُلْ يا قَوْمِ اعْمَلُوا عَليٰ مَكانَتِكُمْ إِنِّي عامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ

بگو: اى قوم آنچه توان داريد بكنيد، من نيز عمل مى‌كنم، به زودى مى‌دانيد.

مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ

كيست كه عذاب به او مى‌آيد و خوارش مى‌كند و عذاب دائم بر او وارد مى‌شود.

إِنَّا أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ فَمَنِ اهْتَديٰ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ ضَلَّ فَإِنَّما يَضِلُّ عَلَيْها وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيلٍ

ما بر تو اين كتاب حق را براى مردم نازل كرديم، هر كه هدايت بپذيرد به نفع خودش است و هر كه گمراه شود بر عليه خود مى‌شود، تو بر آنها وكيل نيستى.

اللَّهُ يَتَوَفَّي الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِها وَ الَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنامِها فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضيٰ عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَ يُرْسِلُ الْأُخْريٰ إِليٰ أَجَلٍ مُسَمًّي إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

خدا ارواح را به وقت مردن ابدان، تحويل مى‌گيرد، و آنكه بدنش نمرده به وقت خواب تحويل مى‌گيرد، آن را كه مرگش را خواسته است، نگاه مى‌دارد، ديگرى را تا اجل معين رها مى‌كند، در اين، نشانه‌هايى است براى قومى كه تفكر مى‌كنند.

أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ شُفَعاءَ قُلْ أَ وَ لَوْ كانُوا لا يَمْلِكُونَ شَيْئاً وَ لا يَعْقِلُونَ

بلكه جز خدا شفيعانى گرفته‌اند، بگو و هر چند كه چيزى را مالك نيستند و شعورى ندارند؟

قُلْ لِلَّهِ الشَّفاعَةُ جَمِيعاً لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ

بگو: واسطه قرار دادن همه‌اش خاص خداست، حكومت آسمانها و زمين براى اوست سپس به سوى او بر مى‌گرديد.

وَ إِذا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذا ذُكِرَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ

چون خدا بتنهايى ياد شود دلهاى كسانى كه به آخرت عقيده ندارند، تنگ مى‌شود و چون اصنام ياد شوند، آن وقت مسرور مى‌گردند.

قُلِ اللَّهُمَّ فاطِرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ عالِمَ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ فِي ما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

بگو: اى الله اى آفريننده آسمانها و زمين، اى داناى نهان و آشكار، تو ميان بندگانت در آنچه اختلاف مى‌كنند داورى مى‌كنى.

وَ لَوْ أَنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ لَافْتَدَوْا بِهِ مِنْ سُوءِ الْعَذابِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ بَدا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ ما لَمْ يَكُونُوا يَحْتَسِبُونَ

اگر آنچه در زمين است و مثل آن براى ظالمان بود، حتما در مقابل (رهايى) از عذاب بد در روز قيامت عوض مى‌دادند، و آشكار مى‌شود بر ايشان از جانب خدا آنچه گمان نمى‌كنند.

وَ بَدا لَهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِءُونَ

و آشكار مى‌شود براى آنها و بالهاى آنچه كرده‌اند و عذابى كه استهزاء مى‌كردند آنها را احاطه مى‌نمايد.

فَإِذا مَسَّ الْإِنْسانَ ضُرٌّ دَعانا ثُمَّ إِذا خَوَّلْناهُ نِعْمَةً مِنَّا قالَ إِنَّما أُوتِيتُهُ عَليٰ عِلْمٍ بَلْ هِيَ فِتْنَةٌ وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ

چون به انسان بد حالى رسد، ما را مى‌خواند، آن گاه چون نعمتى به او عطا كرديم گويد: فقط روى علمى كه دارم داده شده‌ام بلكه آن امتحانى است، ليكن اكثر مردم نمى‌دانند.

قَدْ قالَهَا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَما أَغْنيٰ عَنْهُمْ ما كانُوا يَكْسِبُونَ

اين سخن را گذشتگان نيز گفتند ولى آنچه مى‌كردند كفايتشان نكرد.

فَأَصابَهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْ هٰؤُلاءِ سَيُصِيبُهُمْ سَيِّئاتُ ما كَسَبُوا وَ ما هُمْ بِمُعْجِزِينَ

و بالهاى اعمالشان به آنها رسيد، و بالهاى اعمال اهل مكه نيز به آنها مى‌رسد، آنها عاجز كننده خدا نيستند.

أَ وَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

آيا ندانسته‌اند كه خدا روزى را به هر كه خواهد بسط مى‌دهد و تنگ مى‌گيرد در آنچه گفته شد نشانه‌هايى است براى قومى كه ايمان مى‌آورند.

قُلْ يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَليٰ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

بگو: اى بندگان من كه بر نفس خود اسراف كرده‌ايد از رحمت خدا نااميد نباشيد، خدا همه گناهان را مى‌آمرزد كه او آمرزنده و مهربان است.

وَ أَنِيبُوا إِليٰ رَبِّكُمْ وَ أَسْلِمُوا لَهُ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذابُ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ

توبه كنيد به پروردگارتان و به او مطيع شويد، پيش از آنكه عذاب بطرف شما آيد كه ديگر يارى كرده نمى‌شويد.

وَ اتَّبِعُوا أَحْسَنَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ الْعَذابُ بَغْتَةً وَ أَنْتُمْ لا تَشْعُرُونَ

پيروى كنيد بهترين چيزى را كه از جانب خدايتان نازل شده، پيش از آنكه عذاب به ناگهان آيد حال آنكه نمى‌دانيد.

أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتيٰ عَليٰ ما فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ وَ إِنْ كُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِينَ

(مبادا كه بعد از رسيدن عذاب) كسى بگويد: اى تأسف بر آنچه در طاعت خدا كوتاهى كرده و از مسخره گران شدم.

أَوْ تَقُولَ لَوْ أَنَّ اللَّهَ هَدانِي لَكُنْتُ مِنَ الْمُتَّقِينَ

يا بگويد: اگر خدا هدايتم مى‌كرد از اهل تقوى مى‌بودم.

أَوْ تَقُولَ حِينَ تَرَي الْعَذابَ لَوْ أَنَّ لِي كَرَّةً فَأَكُونَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ

يا چون عذاب را به بيند بگويد: اى كاش برگشتى داشتم و از نيكوكاران مى‌شدم.

بَليٰ قَدْ جاءَتْكَ آياتِي فَكَذَّبْتَ بِها وَ اسْتَكْبَرْتَ وَ كُنْتَ مِنَ الْكافِرِينَ

بلى آيات من به طرف تو آمد، آنها را تكذيب كردى و تكبر نمودى و از كافران شدى.

وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ تَرَي الَّذِينَ كَذَبُوا عَلَي اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْويً لِلْمُتَكَبِّرِينَ

روز قيامت خواهى ديد كه چهره‌هاى آنان كه به خدا دروغ بسته‌اند، سياه است، آيا در جهنم متكبران را اقامتگاه نيست؟

وَ يُنَجِّي اللَّهُ الَّذِينَ اتَّقَوْا بِمَفازَتِهِمْ لا يَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ

(ولى) خدا اهل تقوى را به سبب فوزشان نجات مى‌دهد، عذابى به آنها نمى‌رسد محزون نمى‌شوند.

اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَ هُوَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ

خدا آفريننده همه اشياء و او بر هر چيز وكيل است.

لَهُ مَقالِيدُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ أُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ

خزائن آسمانها و زمين خاص اوست، آنان كه به آيات خدا كافر شده‌اند، جز زيانكار نيستند.

قُلْ أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَأْمُرُونِّي أَعْبُدُ أَيُّهَا الْجاهِلُونَ

بگو اى نادانها آيا فرمان مى‌دهيد كه جز خدا را بندگى كنم؟!!

وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَ إِلَي الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ

بر تو و بر پيامبران پيش از تو وحى شده هر آينه اگر شرك آورى يقينا عملت باطل شده و حتما از زيانكاران مى‌شوى.

بَلِ اللَّهَ فَاعْبُدْ وَ كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ

بلكه خدا را بندگى كن و از شكرگذاران باش.

وَ ما قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَ الْأَرْضُ جَمِيعاً قَبْضَتُهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ السَّماواتُ مَطْوِيَّاتٌ بِيَمِينِهِ سُبْحانَهُ وَ تَعاليٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ

خدا را لايق شناختن‌اش نشناختند با آنكه زمين همه‌اش روز قيامت تحت تسلط خداست آسمانها با قدرت او پيچيده مى‌شوند.

وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْريٰ فَإِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ

در صور دميده مى‌شود، هر كه در آسمانها و زمين هستند مى‌ميرند، مگر كسى كه خدا خواهد، آن گاه دميدن ديگر دميده مى‌شود كه همه ايستاده و نگاه مى‌كنند.

وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وُضِعَ الْكِتابُ وَ جِيءَ بِالنَّبِيِّينَ وَ الشُّهَداءِ وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

زمين با نور پروردگارش روشن مى‌گردد، نامه عمل در ميان گذاشته مى‌شود، پيامبران‌ و گواهان آورده مى‌شوند و ميان مردم به حق، داورى مى‌گردد، مردم مظلوم نمى‌گردند.

وَ وُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِما يَفْعَلُونَ

به هر كس آنچه كرده است به طور كامل داده مى‌شود خدا به آنچه مردم مى‌كنند داناست.

وَ سِيقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِليٰ جَهَنَّمَ زُمَراً حَتَّي إِذا جاءُوها فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَتْلُونَ عَلَيْكُمْ آياتِ رَبِّكُمْ وَ يُنْذِرُونَكُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ هٰذا قالُوا بَليٰ وَ لٰكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذابِ عَلَي الْكافِرِينَ

كافران فوج فوج به طرف جهنم سوق مى‌شوند چون به كنار جهنم رسيدند درهاى آن باز مى‌شود مأموران آن گويند آيا پيامبرانى از شما به سوى شما نيامدند؟ كه آيات خدا را بر شما تلاوت مى‌كردند و از ملاقات اين روزتان انذار مى‌نمودند؟ گويند: آرى، ليكن وعده عذاب بر كافران حتمى شد.

قِيلَ ادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَبِئْسَ مَثْوَي الْمُتَكَبِّرِينَ

گفته شود: داخل درهاى جهنم شويد، در آن پيوسته خواهيد بود، جايگاه متكبران بد است.

وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَي الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّي إِذا جاءُوها وَ فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدِينَ

و اهل تقوى فوج فوج به طرف بهشت سوق شوند، چون به كنار بهشت رسند در حالى كه درهاى آن باز شده و مأموران آن گويند: سلام شما راست. پاك شديد، به طور جاودان داخل شويد.

وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي صَدَقَنا وَعْدَهُ وَ أَوْرَثَنَا الْأَرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَيْثُ نَشاءُ فَنِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ

گويند: حمد خدا راست كه وعده خويش را بر ما راست كرد، زمين جنت را به ارثمان گذاشت از هر كجا خواهيم مكان مى‌گيريم، پاداش اهل عمل خوب است.

وَ تَرَي الْمَلائِكَةَ حَافِّينَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ قِيلَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ

مى‌بينى ملائكه را كه در اطراف عرش، آن را احاطه كرده‌اند، تسبيح و حمد مى‌كنند، ميان مردم به حق داورى مى‌شود، گفته شود: حمد خدا راست كه رب العالمين است.