بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ الم

به نام خدا كه رحمتش بى‌اندازه است‌ و مهربانى‌اش هميشگى؛ الم

تَنْزِيلُ الْكِتابِ لا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعالَمِينَ

نازل كردن اين كتاب كه هيچ ترديدى در [وحى بودن‌] آن نيست، از سوى پروردگار جهانيان است.

أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أَتاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ

آيا [مشركان لجوج‌] مى‌گويند: [پيامبر] آن را از نزد خود ساخته و پرداخته [و به خدا نسبت داده است؟ چنين نيست‌] بلكه آن [كتابى‌] حق و درست است [كه‌] از سوى پروردگارت [نازل شده است‌]، تا به مردمى كه پيش از تو [تا زمان عيسى‌] هيچ بيم دهنده‌اى براى آنان نيامده است بيم دهى تا هدايت يابند.

اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَويٰ عَلَي الْعَرْشِ ما لَكُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا شَفِيعٍ أَ فَلا تَتَذَكَّرُونَ

خداست كه آسمان‌ها و زمين را و آنچه را ميان آنهاست در شش روز آفريد، سپس بر تخت فرمانروايى و تدبير امور آفرينش چيره و مسلط شد. براى شما جز او هيچ ياور و شفاعت كننده‌اى نيست، [با اين حال‌] آيا متذكر و هوشيار نمى‌شويد؟

يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّماءِ إِلَي الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ

[همه‌] امور را [همواره‌] از آسمان تا زمين تدبير و تنظيم مى‌كند، سپس در روزى كه اندازه آن به شمارش شما هزار سال است به سوى او بالا مى‌رود.

ذٰلِكَ عالِمُ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

اين است [پروردگار] داناى نهان و آشكار كه تواناى شكست‌ناپذير و مهربان است،

الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسانِ مِنْ طِينٍ

همان كسى كه آنچه را آفريد نيكو ساخت، و آفرينش انسان را از گل آغاز كرد،

ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ ماءٍ مَهِينٍ

سپس نسل او را از چكيده‌اى از آب پست و بى‌مقدار قرار داد،

ثُمَّ سَوَّاهُ وَ نَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ قَلِيلاً ما تَشْكُرُونَ

آن گاه او را [از جهت اندام‌] درست و نيكو نمود، و از روح خود در وى دميد و براى شما گوش و چشم و قلب آفريد در حالى كه اندك سپاس گزارى مى‌كنيد.

وَ قالُوا أَ إِذا ضَلَلْنا فِي الْأَرْضِ أَ إِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ بَلْ هُمْ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ كافِرُونَ

و [منكران لجوج‌] گفتند: آيا زمانى كه [پس از مردنمان بدن ما ريز ريز شد و پوسيد و] در زمين گم شديم، آيا به راستى ما در آفرينشى جديد در خواهيم آمد؟ [نه اينكه اين لجوجان متكبر فقط منكر قدرت حق باشند] بلكه آنان منكر ديدار [قيامت و محاسبه اعمال به وسيله‌] پروردگارشان هستند،

قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِليٰ رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ

بگو: فرشته مرگ كه بر شما گماشته شده است [روح‌] شما را مى‌گيرد، سپس به سوى پروردگارتان باز گردانده مى‌شويد.

وَ لَوْ تَريٰ إِذِ الْمُجْرِمُونَ ناكِسُوا رُءُوسِهِمُ عِنْدَ رَبِّهِمْ رَبَّنا أَبْصَرْنا وَ سَمِعْنا فَارْجِعْنا نَعْمَلْ صالِحاً إِنَّا مُوقِنُونَ

و اگر ببينى زمانى كه [اين‌] مجرمان [منكر قيامت‌] نزد پروردگارشان سرهايشان را به زير افكنده‌اند [مى‌بينى كه مى‌گويند:] پروردگارا! [به آنچه ما را وعده داده بودى‌] بينا شديم و [به دعوت حق‌] شنوا گشتيم، پس ما را به دنيا برگردان تا كار شايسته انجام دهيم، بى‌ترديد ما باور كننده [همه حقايق‌] هستيم.

وَ لَوْ شِئْنا لَآتَيْنا كُلَّ نَفْسٍ هُداها وَ لٰكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ

و اگر مى‌خواستيم هدايت هركسى را [از روى اجبار] به او عطا مى‌كرديم، [اما همه را آزاد و مختار آفريديم تا راه هدايت يا گمراهى را خود انتخاب كنند] ولى فرمان من بر عذاب لازم و حتم شده است كه بى‌ترديد دوزخ را از همه جنيان و آدميان [كه آيات من را تكذيب كردند] پر خواهم كرد.

فَذُوقُوا بِما نَسِيتُمْ لِقاءَ يَوْمِكُمْ هٰذا إِنَّا نَسِيناكُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْخُلْدِ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

پس [به آنان گويند:] به كيفر آنكه ديدار امروزتان را فراموش كرديد [عذاب دوزخ را] بچشيد، كه ما [هم‌] شما را واگذاشته‌ايم، و به كيفر آنچه همواره انجام مى‌داديد، عذاب جاودانه را بچشيد.

إِنَّما يُؤْمِنُ بِآياتِنَا الَّذِينَ إِذا ذُكِّرُوا بِها خَرُّوا سُجَّداً وَ سَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ هُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ

فقط كسانى به آيات ما ايمان مى‌آورند كه وقتى به وسيله آن آيات به آنان تذكر داده شود، سجده كنان به رو در مى‌افتند و همراه با سپاس، پروردگارشان را از هر عيب و نقصى تنزيه مى‌كنند در حالى كه [از سجده و سپاس و تنزيه‌] تكبر و سركشى نمى‌ورزند؛

تَتَجافيٰ جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ

[ملازم بستر استراحت و خواب نيستند، بلكه‌] پهلوهايشان از خوابگاه‌هايشان دور مى‌شود در حالى كه همواره پروردگارشان را به علت بيم [از عذاب‌] و اميد [به رحمت و پاداش‌] مى‌خوانند و از آنچه آنان را روزى داده‌ايم، انفاق مى‌كنند.

فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزاءً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ

پس هيچ كس نمى‌داند چه چيزهايى كه مايه شادمانى و خوشحالى آنان است به پاداش اعمالى كه همواره انجام مى‌داده‌اند، براى آنان پنهان داشته‌اند.

أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً لا يَسْتَوُونَ

با اين حال آيا كسانى كه مؤمن‌اند مانند كسانى هستند كه فاسق‌اند؟ [نه هرگز اين دو گروه‌] مساوى و يكسان نيستند.

أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْويٰ نُزُلاً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ

اما كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، پس براى آنان بهشت‌هايى كه اقامت‌گاه دائمى است خواهد بود [كه به آنان‌] به پاداش اعمالى كه همواره انجام مى‌دادند، پيشكش مى‌شود.

وَ أَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْواهُمُ النَّارُ كُلَّما أَرادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْها أُعِيدُوا فِيها وَ قِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذابَ النَّارِ الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ

اما كسانى كه نافرمانى كرده‌اند اقامتگاهشان آتش است، هرگاه بخواهند از آن بيرون آيند در آن بازگردانده مى‌شوند، و به آنان گويند: عذاب آتش را كه همواره آن را تكذيب مى‌كرديد، بچشيد.

وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنيٰ دُونَ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ

و بى‌ترديد آنان را غير از عذاب بزرگ‌تر [در قيامت‌] از عذاب نزديك‌تر [در دنيا] مى‌چشانيم، باشد كه [از فسق و فجور] برگردند.

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآياتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْها إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ

ستمكارتر از كسى كه به وسيله آيات پروردگارش تذكر داده شود، سپس از آنها روى برگرداند، كيست؟ بى‌ترديد ما از مجرمان انتقام مى‌گيريم.

وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَي الْكِتابَ فَلا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقائِهِ وَ جَعَلْناهُ هُديً لِبَنِي إِسْرائِيلَ

و به راستى ما به موسى كتاب داديم، پس تو در دريافت كتاب [به وسيله موسى‌] هيچ ترديدى نداشته باش، و آن را براى بنى‌اسرائيل هدايت قرار داديم،

وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ

و برخى از آنان را چون [در برابر مشكلات، سختى‌ها و حادثه‌هاى تلخ و شيرين‌] صبر كردند و همواره به آيات ما يقين داشتند، پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما [مردم را] هدايت مى‌كردند.

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

يقينا پروردگارت روز قيامت، خود ميان آنان درباره آنچه همواره در آن اختلاف مى‌كردند، داورى خواهد كرد.

أَ وَ لَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَساكِنِهِمْ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ أَ فَلا يَسْمَعُونَ

آيا مشركان را [داستان‌] بسيارى از ملت‌هايى كه ما پيش از آنان هلاك كرديم كه [اينان‌] در مسكن‌هايشان قدم مى‌زنند هدايت نكرد [و براى آنان روشن نساخت كه سرانجام كفرپيشگان هلاكت است؟] همانا در اين [سرگذشت‌ها] عبرت‌هاست، آيا نمى‌شنوند؟!

أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْماءَ إِلَي الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعامُهُمْ وَ أَنْفُسُهُمْ أَ فَلا يُبْصِرُونَ

آيا ندانسته‌اند كه ما آب را به سوى زمين بى‌گياه مى‌رانيم و به وسيله آن زراعتى را بيرون مى‌آوريم كه دام‌هايشان و خودشان از آن مى‌خورند؟ پس آيا [آثار رحمت خدا را] نمى‌بينند؟!

وَ يَقُولُونَ مَتيٰ هٰذَا الْفَتْحُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ

و [مشركان از روى مسخره به مؤمنان‌] مى‌گويند: اگر راست مى‌گوييد اين فتح و پيروزى [كه به خود وعده مى‌دهيد و به آن دلخوش هستيد] كى خواهد بود؟

قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لا يَنْفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمانُهُمْ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ

بگو: روز فتح و پيروزى [حتمى مؤمنان‌] كسانى كه كفر ورزيده‌اند، نه ايمان آوردنشان سودشان دهد و نه به آنان مهلت داده مى‌شود؛

فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ انْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ

بنابراين از آنان روى برگردان و منتظر [رسيدن پيروزى‌] باش كه آنان هم [به گمان خود] منتظرند [كه بر شما پيروز شوند.]