سوره الشعراء
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ طسٓمٓ
1بنام خداوند بخشاينده مهربان؛ طسم
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
2اين است آيتهاى كتاب روشن
لَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ أَلَّا يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
3شايد ببازى تو جان خويش را چرا نيستند مؤمنان
إِن نَّشَأۡ نُنَزِّلۡ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ ءَايَةٗ فَظَلَّتۡ أَعۡنَٰقُهُمۡ لَهَا خَٰضِعِينَ
4اگر بخواهيم بفرستيم بر ايشان آيتى از آسمان پس بگردد گردنهاشان پيش آن فروتنان
وَ مَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ مُحۡدَثٍ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهُ مُعۡرِضِينَ
5و نيايدشان يادآوريى از خداى مهربان نوينى مگر آنكه باشند از آن روگردانان
فَقَدۡ كَذَّبُواْ فَسَيَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
6همانا تكذيب كردند پس زود هست بيايدشان داستانهاى آنچه بودند بدان استهزاكنان
أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَمۡ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجٖ كَرِيمٍ
7آيا ننگرند بسوى زمين چه فراوان رويانيديم در آن از هر جفتى گرامى
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
8در اين است هر آينه آيتى و نيستند بيشترشان ايمانآرندگان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
9و همانا پروردگار تو است عزتمند مهربان
وَ إِذۡ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱئۡتِ ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
10هنگامى كه خواند پروردگار تو موسى را كه برو به نزد گروه ستمگران
قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَ أَلَا يَتَّقُونَ
11قوم فرعون چرا پرهيزكارى نكنند
قَالَ رَبِّ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
12گفت پروردگارا ترسم تكذيبم كنند
وَ يَضِيقُ صَدۡرِي وَ لَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرۡسِلۡ إِلَىٰ هَٰرُونَ
13و تنگ شود سينهام و روان نگردد زبانم پس بفرست بسوى هارون
وَ لَهُمۡ عَلَيَّ ذَنۢبٞ فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ
14و ايشان را است بر من گناهى و ترسم مرا بكشند
قَالَ كَلَّا فَٱذۡهَبَا بَِٔايَٰتِنَآ إِنَّا مَعَكُم مُّسۡتَمِعُونَ
15گفت نه چنين است برويد شما هر دو به آيتهاى ما كه مائيم با شما شنوندگان
فَأۡتِيَا فِرۡعَوۡنَ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
16پس درآئيد بر فرعون و بگوئيد مائيم فرستاده پروردگار جهانيان
أَنۡ أَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
17كه بفرست با ما بنى اسرائيل را
قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَ لَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ
18گفت آيا نپروريدمت نزد ما به نوزادى و ماندى نزد ما از عمر خويش ساليانى
وَ فَعَلۡتَ فَعۡلَتَكَ ٱلَّتِي فَعَلۡتَ وَ أَنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
19ردى كارت را آن را كه كردى و بودى از ناسپاسان
قَالَ فَعَلۡتُهَآ إِذٗا وَ أَنَا۠ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
20گفت كردمش آن هنگام و بودم من از گمراهان
فَفَرَرۡتُ مِنكُمۡ لَمَّا خِفۡتُكُمۡ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكۡمٗا وَ جَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
21پس گريختم از شما گاهى كه ترسيدمتان پس بخشيد مرا پروردگار من فرمانى و گردانيدم از پيمبران
وَ تِلۡكَ نِعۡمَةٞ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنۡ عَبَّدتَّ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
22و اين نعمتى است كه منتش را بر من نهى كه بنده گرفتى بنى اسرائيل را
قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَ مَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
23گفت فرعون و چيست پروردگار جهانيان
قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ مَا بَيۡنَهُمَآ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ
24گفت پروردگار آسمانها و زمين و آنچه ميان آنها است اگر هستيد يقيندارندگان
قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ
25گفت بدانان كه در پيرامونش بودند آيا نمىشنويد
قَالَ رَبُّكُمۡ وَ رَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
26گفت پروردگار شما و پروردگار پدران شما پيشينيان
قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ
27گفت همانا پيمبر شما كه فرستاده شده است بسوى شما هر آينه او است ديوانه
قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَ ٱلۡمَغۡرِبِ وَ مَا بَيۡنَهُمَآ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ
28گفت پروردگار خاور و باختر و آنچه ميان آنها است اگر هستيد خردمندان
قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ
29گفت اگر بگرفتى خدايى جز من هر آينه بگردانمت از زندانيان
قَالَ أَ وَ لَوۡ جِئۡتُكَ بِشَيۡءٖ مُّبِينٖ
30گفت و اگر چه بيارمت چيزى آشكار
قَالَ فَأۡتِ بِهِۦٓ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
31گفت پس بيارش اگر هستى از راستگويان
فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ
32پس افكند چوبدست خود را ناگهان آن است اژدرى نمايان
وَ نَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ
33و برآورد دست خود را ناگهان آن است پرتوى براى بينندگان
قَالَ لِلۡمَلَإِ حَوۡلَهُۥٓ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ
34گفت بدان گروه كه در گردش بودند همانا اين است جادوگرى دانشمند
يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِۦ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ
35خواهد برون كند شما را از سرزمين شما به جادوى خويش تا چه فرمان دهيد
قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَ أَخَاهُ وَ ٱبۡعَثۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
36گفتند نگهدار او و برادرش را و بفرست در شهرستانها گردآورندگان
يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٖ
37تا بيارندت بهر جادوگرى دانشمند
فَجُمِعَ ٱلسَّحَرَةُ لِمِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
38پس گرد آورده شدند جادوگران براى وعدهگاه روزى شناخته
وَ قِيلَ لِلنَّاسِ هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ
39و گفته شد به مردم آيا شمائيد گردآيندگان
لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ ٱلسَّحَرَةَ إِن كَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
40شايد پيروى كنيم جادوگران را اگر بودند پيروزمندان
فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالُواْ لِفِرۡعَوۡنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
41پس هنگامى كه آمدند جادوگران گفتند به فرعون آيا ما را است مزدى اگر شديم پيروزمندان
قَالَ نَعَمۡ وَ إِنَّكُمۡ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
42گفت آرى و همانا شمائيد در آن هنگام از نزديكان
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ
43گفت بديشان موسى بيفكنيد آنچه را شمائيد افكنندگان
فَأَلۡقَوۡاْ حِبَالَهُمۡ وَ عِصِيَّهُمۡ وَ قَالُواْ بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
44پس بيفكندند ريسمانها و چوبهاى خود را و گفتند به فر فرعون مائيم همانا پيروزمندان
فَأَلۡقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ
45پس افكند موسى چوبدست خويش را ناگهان فروبرد آنچه را به دروغ آوردند
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ
46پس بيفتادند جادوگران سجدهكنان
قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
47گفتند ايمان آورديم به پروردگار جهانيان
رَبِّ مُوسَىٰ وَ هَٰرُونَ
48پروردگار موسى و هارون
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَ فَلَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَ أَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَ لَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ
49گفت ايمان آورديد بدو پيش از آنكه دستورتان دهم همانا او بزرگ شما است كه آموخت به شما جادوگرى را پس زود است بدانيد همانا سخت ببرم دستها و پايهاى شما را از برابر و هر آينه به دارتان كشم همگى
قَالُواْ لَا ضَيۡرَ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ
50گفتند نيست باكى مائيم بسوى پروردگار خويش بازگشتگان
إِنَّا نَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَٰيَٰنَآ أَن كُنَّآ أَوَّلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
51همانا اميدواريم بيامرزد براى ما پروردگار ما گناهان ما را كه بوديم نخستين ايمانآرندگان
وَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِيٓ إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
52و وحى كرديم به موسى كه شبانه بر بندگانم را همانا شمائيد پيروى شدگان
فَأَرۡسَلَ فِرۡعَوۡنُ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
53پس فرستاد فرعون در شهرستانها گردآرندگان
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَشِرۡذِمَةٞ قَلِيلُونَ
54كه اينانند همانا گروهى اندك
وَ إِنَّهُمۡ لَنَا لَغَآئِظُونَ
55و همانا ايشانند بر ما خشمآرندگان
وَ إِنَّا لَجَمِيعٌ حَٰذِرُونَ
56و هر آينه مائيم همگى بيمناكان
فَأَخۡرَجۡنَٰهُم مِّن جَنَّٰتٖ وَ عُيُونٖ
57پس برون رانديمشان از باغها و چشمهسارها
وَ كُنُوزٖ وَ مَقَامٖ كَرِيمٖ
58و گنجها و جايگاهى گرامى
كَذَٰلِكَ وَ أَوۡرَثۡنَٰهَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
59بدينسان و ارث داديمش به بنى اسرائيل
فَأَتۡبَعُوهُم مُّشۡرِقِينَ
60پس از پى ايشان بيامدند به هنگام خورشيد تابان
فَلَمَّا تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ قَالَ أَصۡحَٰبُ مُوسَىٰٓ إِنَّا لَمُدۡرَكُونَ
61تا گاهى كه نمودار شدند (ديدار كردند) دو گروه گفتند ياران موسى كه مائيم دريافتگان
قَالَ كَلَّآ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
62گفت نه چنين است همانا با من است پروردگارم زود است رهبريم كند
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡبَحۡرَ فَٱنفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرۡقٖ كَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِيمِ
63پس وحى كرديم به موسى كه بزن چوبدست خود را به دريا پس بشكافت و شد هر ديوارى چون كوهى بزرگ
وَ أَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِينَ
64و جاى داديم در آنجا دگران را
وَ أَنجَيۡنَا مُوسَىٰ وَ مَن مَّعَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
65و رهانيديم موسى و آنان را كه با او بودند همگى
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
66سپس به دريا فروبرديم دگران را
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
67همانا در اين است آيتى و نيستند بيشترشان ايمان آرندگان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
68و همانا پروردگار تو است هرآينه عزتمند مهربان
وَ ٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ إِبۡرَٰهِيمَ
69و بخوان بر ايشان داستان ابراهيم را
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَ قَوۡمِهِۦ مَا تَعۡبُدُونَ
70هنگامى كه گفت به پدر خويش و قومش چه مىپرستيد
قَالُواْ نَعۡبُدُ أَصۡنَامٗا فَنَظَلُّ لَهَا عَٰكِفِينَ
71گفتند مىپرستيم بتانى را پس مىباشيم پيرامون آنها گردآمدگان
قَالَ هَلۡ يَسۡمَعُونَكُمۡ إِذۡ تَدۡعُونَ
72گفت آيا مىشنوند شما را گاهى كه مىخوانيد
أَوۡ يَنفَعُونَكُمۡ أَوۡ يَضُرُّونَ
73يا سودتان بخشند يا آيان رسانند
قَالُواْ بَلۡ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا كَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ
74گفتند بلكه يافتيم پدران خود را چنين مىكردند
قَالَ أَفَرَءَيۡتُم مَّا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
75گفت آيا ديديد آنچه را بوديد مىپرستيديد
أَنتُمۡ وَ ءَابَآؤُكُمُ ٱلۡأَقۡدَمُونَ
76شما و پدران شما پيشتران
فَإِنَّهُمۡ عَدُوّٞ لِّيٓ إِلَّا رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
77كه ايشان مرا دشمنند مگر پروردگار جهانيان
ٱلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهۡدِينِ
78آنكه مرا آفريد پس رهبريم كند
وَ ٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَ يَسۡقِينِ
79و آنكه بخوراندم و بنوشاندم
وَ إِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ
80و گاهى كه بيمار شوم پس او بهبوديم دهد
وَ ٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ
81و آنكه بميراندم سپس زنده سازدم
وَ ٱلَّذِيٓ أَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لِي خَطِيَٓٔتِي يَوۡمَ ٱلدِّينِ
82و آنكه اميدوارم كه بيامرزد براى من گناهم را روز دين
رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَ أَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ
83پروردگارا ارزانى دار مرا حكمى و برسانم به شايستگان
وَ ٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
84و قرار ده براى من زبان راستى در آخران
وَ ٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ
85و بگردانم از ارثبرندگان بهشت نعمتها
وَ ٱغۡفِرۡ لِأَبِيٓ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
86و بيامرز براى پدرم كه او بود همانا از گمراهان
وَ لَا تُخۡزِنِي يَوۡمَ يُبۡعَثُونَ
87و خوارم نكن روزى كه برانگيخته شوند
يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَ لَا بَنُونَ
88روزى كه سود ندهد مال و نه فرزندان
إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ
89مگر آنكه بيايد خدا را با دلى درست
وَ أُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ
90و آماده شد بهشت براى پرهيزكاران
وَ بُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِلۡغَاوِينَ
91و پديد آورده شد دوزخ براى گمراهان
وَ قِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
92و گفته شد بديشان كجا بوديد مىپرستيديد
مِن دُونِ ٱللَّهِ هَلۡ يَنصُرُونَكُمۡ أَوۡ يَنتَصِرُونَ
93جز خدا را آيا يارى كنند شما را يا يارى جويند
فَكُبۡكِبُواْ فِيهَا هُمۡ وَ ٱلۡغَاوُۥنَ
94پس به روى افكنده شدند در آن ايشان و گمراهان
وَ جُنُودُ إِبۡلِيسَ أَجۡمَعُونَ
95و سپاههاى ابليس همگان
قَالُواْ وَ هُمۡ فِيهَا يَخۡتَصِمُونَ
96گفتند و ستيزه مىكردند در آن
تَٱللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
97سوگند به خدا همانا بوديم ما در گمراهى آشكار
إِذۡ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
98هنگامى كه يكسان داشتيم شما را با پروردگار جهانيان
وَ مَآ أَضَلَّنَآ إِلَّا ٱلۡمُجۡرِمُونَ
99و گمراه نكردند ما را مگر گنهكاران
فَمَا لَنَا مِن شَٰفِعِينَ
100پس نيست ما را شفاعتگرانى
وَ لَا صَدِيقٍ حَمِيمٖ
101و نه دوستى مهربان
فَلَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
102كاش ما را بازگشتى بودى تا مىشديم از مؤمنان
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
103همانا در اين است آيتى و نيستند بيشتر ايشان ايمانآرندگان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
104و همانا پروردگار تو او است عزتمند مهربان
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ نُوحٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
105تكذيب كردند قوم نوح فرستادگان را
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
106هنگامى كه گفت بديشان برادرشان نوح چرا پرهيزكارى نكنيد
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
107همانا منم براى شما فرستادهاى امين
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
108پس بترسيد خدا را و مرا فرمان بريد
وَ مَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
109و نپرسمتان بر آن مزدى نيست مزد من جز بر پروردگار جهانيان
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
110پس بترسيد خدا را و مرا فرمان بريد
قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لَكَ وَ ٱتَّبَعَكَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ
111گفتند آيا ايمان آوريم برايت و پيرويت كردند فرومايگان
قَالَ وَ مَا عِلۡمِي بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
112گفت چه دانايى است مرا بدانچه بودند مىكردند
إِنۡ حِسَابُهُمۡ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّي لَوۡ تَشۡعُرُونَ
113نيست حسابشان جز بر پروردگار من اگر دريابيد
وَ مَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
114و نيستم من دوركننده مؤمنان
إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ
115نيستم من جز ترساننده آشكار
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰنُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمَرۡجُومِينَ
116گفتند اگر دست برندارى اى نوح هرآينه بشوى از سنگسارشدگان
قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوۡمِي كَذَّبُونِ
117گفت پروردگارا همانا قومم تكذيبم كردند
فَٱفۡتَحۡ بَيۡنِي وَ بَيۡنَهُمۡ فَتۡحٗا وَ نَجِّنِي وَ مَن مَّعِيَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
118پس بگشاى ميان من و ايشان گشايشى و برهانم و آنان را كه با منند از مؤمنان
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَ مَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
119پس رهانيديمش و آنان كه با او بودند در كشتى پرشدهاى
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا بَعۡدُ ٱلۡبَاقِينَ
120سپس غرق كرديم پس از اين بازماندگان را
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
121همانا در اين است آيتى و نيستند بيشترشان مؤمنان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
122و همانا پروردگار تو است عزتمند مهربان
كَذَّبَتۡ عَادٌ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
123تكذيب كردند عاد فرستادگان را
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
124هنگامى كه گفت بديشان برادرشان هود چرا پرهيزكارى نكنيد
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
125همانا منم براى شما فرستاده امين
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
126پس بترسيد از خدا و مرا فرمان بريد
وَ مَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
127و نپرسمتان بر آن پاداشى نيست مزدم مگر بر پروردگار جهانيان
أَتَبۡنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ ءَايَةٗ تَعۡبَثُونَ
128آيا بنياد مىنهيد به هر پشتهاى نشانى بيهده بازى كنيد
وَ تَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمۡ تَخۡلُدُونَ
129و برگيريد كوشكهايى شايد شما جاودان مانيد
وَ إِذَا بَطَشۡتُم بَطَشۡتُمۡ جَبَّارِينَ
130و هر گاه خشمگين شويد خشمگين شويد ستمگرانه
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
131پس بترسيد خدا را و مرا فرمان بريد
وَ ٱتَّقُواْ ٱلَّذِيٓ أَمَدَّكُم بِمَا تَعۡلَمُونَ
132و بترسيد آن را كه يارى كرده است شما را بدانچه مىدانيد
أَمَدَّكُم بِأَنۡعَٰمٖ وَ بَنِينَ
133كمك كرده است شما را به دامها و فرزندان
وَ جَنَّٰتٖ وَ عُيُونٍ
134و باغها و چشمهسارها
إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
135همانا مىترسم بر شما از عذاب روزى بزرگ
قَالُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَوَعَظۡتَ أَمۡ لَمۡ تَكُن مِّنَ ٱلۡوَٰعِظِينَ
136گفتند يكسان است بر ما چه اندرز دهى يا نباشى از اندرزگويان
إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِينَ
137نيست اين مگر اين خوى پيشينيان
وَ مَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
138و نيستيم ما عذابشدگان
فَكَذَّبُوهُ فَأَهۡلَكۡنَٰهُمۡ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
139پس تكذيبش كردند پس نابودشان ساختيم همانا در اين است آيتى و نيستند بيشترشان مؤمنان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
140و همانا پروردگار تو است عزتمند مهربان
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
141تكذيب كردند ثمود فرستادگان را
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
142هنگامى كه گفت بديشان برادرشان صالح چرا پرهيز نكنيد
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
143همانا منم براى شما فرستاده امين
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
144پس پرهيز كنيد خدا را و مرا فرمان بريد
وَ مَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
145و پرسش نكنم شما را بر آن مزدى نيست مزد من مگر بر پروردگار جهانيان
أَتُتۡرَكُونَ فِي مَا هَٰهُنَآ ءَامِنِينَ
146آيا رها مىشويد در آنچه اينجا است آرميدگان
فِي جَنَّٰتٖ وَ عُيُونٖ
147در باغها و چشمهسارها
وَ زُرُوعٖ وَ نَخۡلٖ طَلۡعُهَا هَضِيمٞ
148و كشتزارها و نخلستانهايى كه شكوفه آنها است رسيده (يا گوارا)
وَ تَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا فَٰرِهِينَ
149و مىتراشيد از كوهها خانههايى كامرانان
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
150پس بترسيد خدا را و فرمانم بريد
وَ لَا تُطِيعُوٓاْ أَمۡرَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
151و اطاعت نكنيد از دستور اسرافكنندگان
ٱلَّذِينَ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ لَا يُصۡلِحُونَ
152آنان كه تبهكارى كنند در زمين و درست كارى نكنند (اصلاح نكنند)
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
153گفتند جز اين نيست كه تويى از جادوشدگان
مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا فَأۡتِ بَِٔايَةٍ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
154نيستى تو جز بشرى همانند ما پس بياور آيتى اگر هستى از راستگويان
قَالَ هَٰذِهِۦ نَاقَةٞ لَّهَا شِرۡبٞ وَ لَكُمۡ شِرۡبُ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
155گفت اين است اشترى براى آن آبشخورى و براى شما است آبشخور روزى دانسته
وَ لَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
156و نگرديد گردش به بدى كه بگيرد شما را شكنجه روزى بزرگ
فَعَقَرُوهَا فَأَصۡبَحُواْ نَٰدِمِينَ
157پس پى كردندش پس بامداد كردند پشيمانان
فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
158پس گرفت ايشان را عذاب همانا در اين است آيتى و نيستند بيشترشان ايمان آرندگان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
159و همانا پروردگار تو او است عزتمند مهربان
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
160تكذيب كردند قوم لوط فرستادگان را
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
161گاهى كه گفت بديشان برادرشان لوط چرا پرهيزكارى نكنيد
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
162همانا منم براى شما فرستاده امين
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
163پس بترسيد خدا را و مرا فرمان بريد
وَ مَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
164و نپرسم شما را بر آن پاداشى نيست مزد من مگر بر پروردگار جهانيان
أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
165آيا درآميزيد با نران از جهانيان
وَ تَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُم بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ
166و مىگذاريد آنچه را آفريده است براى شما پروردگار شما از همسران خويش بلكه شمائيد گروهى تجاوزگران
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ
167گفتند اگر بس نكنى اى لوط همانا شوى از برونراندگان
قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ
168گفت همانا منم كار شما را از رهاكنندگان
رَبِّ نَجِّنِي وَ أَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ
169پروردگارا برهان مرا و خاندانم را از آنچه مىكنند
فَنَجَّيۡنَٰهُ وَ أَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
170پس نجاتش داديم و خاندانش را همگى
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
171مگر پير زنى در گذشتگان
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
172پس نگونسار كرديم دگران را
وَ أَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗا فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ
173و باريديم بر آنان بارانى پس چه زشت است باران بيمدادگان
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
174همانا در اين است آيتى و نيستند بيشترشان ايمانآرندگان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
175و همانا پروردگار تو است عزتمند مهربان
كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لَۡٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
176تكذيب كردند ياران ايكه فرستادگان را
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
177هنگامى كه گفت بديشان شعيب چرا پرهيزكارى نكنيد
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
178همانا منم شما را فرستادهاى امين
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَ أَطِيعُونِ
179پس بترسيد خدا را و فرمانم بريد
وَ مَآ أَسَۡٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
180و نپرسم شما را بر آن مزدى نيست مزد من مگر بر پروردگار جهانيان
أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَ لَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ
181تمام دهيد پيمانه را و نباشيد از كمدهندگان
وَ زِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ
182و بسنجيد با سنگ (ترازوى) راست
وَ لَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَ لَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
183و كم ندهيد به مردم چيزهاى ايشان را و نكوشيد در زمين تباهكنندگان
وَ ٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَ ٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ
184و بترسيد آن را كه آفريد شما را و آفريدگان پيشينيان
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
185گفتند جز اين نيست كه تويى از جادوشدگان
وَ مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَ إِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
186و نيستى تو مگر بشرى مانند ما و همانا پنداريمت از دروغگويان
فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
187پس بيفكن بر ما پارههايى از آسمان اگر هستى از راستگويان
قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
188گفت پروردگار من داناتر است بدانچه مىكنيد
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
189پس تكذيبش كردند پس بگرفتشان عذاب روز ظله (سايبان) كه بوده است آن عذاب روزى بزرگ
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ وَ مَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
190همانا در اين است آيتى و نيستند بيشتر ايشان مؤمنان
وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
191و همانا پروردگار تو است عزتمند مهربان
وَ إِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
192و همانا آن است فرودآوردن پروردگار جهانيان
نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ
193فرود آوردش روح الأمين
عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
194بر دل تو تا باشى از ترسانندگان
بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ
195به زبان عربى آشكار
وَ إِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ
196و همانا آن است در كتب پيشينيان
أَ وَ لَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
197آيا نيست براى ايشان آيتى كه بدانندش دانشمندان بنى اسرائيل
وَ لَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ
198و اگر مىفرستاديمش بر يكى از گنگزبانان
فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ
199پس مىخواندش بر ايشان نبودند بدان ايمانآرندگان
كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
200بدينسان راهش داديم در دلهاى گنهكاران
لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
201كه ايمان نيارند بدان تا ببينند عذاب دردناك را
فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَ هُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
202كه بيايدشان ناگاه و ايشان ندانند
فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ
203پس گويند آيا مائيم مهلتدادگان
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
204آيا به عذاب ما مىشتابند
أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ
205آيا ديده باشى كه اگر كامروا گردانيمشان ساليانى
ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ
206پس بيايدشان آنچه وعده داده مىشوند
مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ
207بى نياز نكند از ايشان آنچه بودند بهرهور مىشدند
وَ مَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ
208و نابود نساختيم شهرى را مگر براى آن بود ترسانندگانى
ذِكۡرَىٰ وَ مَا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
209يادآوردنى است و نيستيم ما ستمكاران
وَ مَا تَنَزَّلَتۡ بِهِ ٱلشَّيَٰطِينُ
210و فرود نياوردندش شياطين
وَ مَا يَنۢبَغِي لَهُمۡ وَ مَا يَسۡتَطِيعُونَ
211و نسزد ايشان را و نتوانند
إِنَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّمۡعِ لَمَعۡزُولُونَ
212همانا ايشانند از شنيدن دورماندگان
فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ
213پس نخوان با خدا خدايى ديگر را كه باشى از عذابشدگان
وَ أَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ
214و بترسان خويشاوندان خويش را نزديكان
وَ ٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
215و فرود كن بال خود را براى هر كه پيرويت كند از مؤمنان
فَإِنۡ عَصَوۡكَ فَقُلۡ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
216پس اگر عصيانت كردند بگو من بيزارم از آنچه مىكنيد
وَ تَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلرَّحِيمِ
217و توكل كن بر خداى عزتمند مهربان
ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ
218آنكه مىبيندت گاهى كه بپا مىشوى
وَ تَقَلُّبَكَ فِي ٱلسَّٰجِدِينَ
219و گردش تو را در سجده كنندگان
إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
220كه او است همانا شنواى دانا
هَلۡ أُنَبِّئُكُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّيَٰطِينُ
221آيا آگهيتان دهم كه بر كه فرود مىآيند شياطين
تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
222فرود آيند بر هر دروغپرداز گنهبارى
يُلۡقُونَ ٱلسَّمۡعَ وَ أَكۡثَرُهُمۡ كَٰذِبُونَ
223كه فرادهند گوش را و بيشتر ايشانند دروغگويان
وَ ٱلشُّعَرَآءُ يَتَّبِعُهُمُ ٱلۡغَاوُۥنَ
224و شاعران و پيروى كنند گمراهان
أَلَمۡ تَرَ أَنَّهُمۡ فِي كُلِّ وَادٖ يَهِيمُونَ
225آيا نبينى كه ايشانند در هر بيغولهاى سرگردان
وَ أَنَّهُمۡ يَقُولُونَ مَا لَا يَفۡعَلُونَ
226و آنكه گويند آنچه را نكنند
إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَ ذَكَرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَ ٱنتَصَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْ وَ سَيَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَيَّ مُنقَلَبٖ يَنقَلِبُونَ
227مگر آنان كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند و ياد كردند خدا را بسيار و يارى جستند پس از آن كه ستم شدند و زود است بدانند آنان كه ستم كردند چه بازگشتگاهى بازمىگردند