سوره العنکبوت
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ الٓمٓ
1به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ الف، لام، ميم.
أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن يُتۡرَكُوٓاْ أَن يَقُولُوٓاْ ءَامَنَّا وَ هُمۡ لَا يُفۡتَنُونَ
2آيا مردم پنداشتند، همين كه بگويند:« ايمان آورديم. »رها مىشوند در حالى كه آنان آزمايش نمىشوند؟!
وَ لَقَدۡ فَتَنَّا ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَلَيَعۡلَمَنَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْ وَ لَيَعۡلَمَنَّ ٱلۡكَٰذِبِينَ
3و بيقين كسانى را كه پيش از آنان بودند آزموديم، و حتما خدا كسانى را كه راست گفتهاند معلوم مىدارد (و شناخته مىشوند،) و البته دروغگويان را (نيز) معلوم مىدارد.
أَمۡ حَسِبَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلسَّئَِّاتِ أَن يَسۡبِقُونَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
4بلكه آيا كسانى كه [كارهاى] بد را انجام مىدهند پنداشتند كه بر ما پيشى مىگيرند؟! چه بد داورى مى كنند!
مَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ ٱللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ ٱللَّهِ لَأٓتٖ وَ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
5هر كس به ملاقات خدا همواره اميد دارد، پس (آماده شود، چرا) كه سرآمد (معين شده از طرف) خدا آمدنى است. و او شنوا [و] داناست.
وَ مَن جَٰهَدَ فَإِنَّمَا يُجَٰهِدُ لِنَفۡسِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ ٱلۡعَٰلَمِينَ
6و هر كس كوشش كند، پس تنها براى خودش كوشش كرده است؛ [چرا] كه مسلما خدا از جهانيان بى نياز است.
وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنۡهُمۡ سَئَِّاتِهِمۡ وَ لَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَحۡسَنَ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
7و كسانى كه ايمان آورده و [كارهاى] شايسته انجام دادند، قطعا بدىهايشان را از آنان مىزداييم. و مسلما آنان را بر طبق بهترين چيزى كه همواره انجام مىدادند، پاداش مىدهيم.
وَ وَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حُسۡنٗا وَ إِن جَٰهَدَاكَ لِتُشۡرِكَ بِي مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٞ فَلَا تُطِعۡهُمَآ إِلَيَّ مَرۡجِعُكُمۡ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
8و به انسان سفارش كرديم كه به پدر و مادرش نيكى كند؛ و اگر آن دو تلاش كنند براى اينكه [تو] چيزى را كه بدان هيچ دانشى ندارى، همتاى من قراردهى، پس از آن دو اطاعت مكن. بازگشت شما فقط به سوى من است؛ و شما را به آنچه همواره انجام مىداديد خبر مىدهم.
وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُدۡخِلَنَّهُمۡ فِي ٱلصَّٰلِحِينَ
9و كسانى كه ايمان آورده و [كارهاى] شايسته انجام دادند، قطعا آنان را در [زمره] شايستگان وارد خواهيم كرد.
وَ مِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ فَإِذَآ أُوذِيَ فِي ٱللَّهِ جَعَلَ فِتۡنَةَ ٱلنَّاسِ كَعَذَابِ ٱللَّهِ وَ لَئِن جَآءَ نَصۡرٞ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمۡ أَ وَ لَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ ٱلۡعَٰلَمِينَ
10و برخى از مردم كسانى هستند كه مىگويند:« به خدا ايمان آوردهايم. »و [لى] هنگامى كه در [راه] خدا آزار مىشوند، فتنه [گرى] مردم را همچون عذاب الهى قرار مىدهند؛ و اگر از سوى پروردگارت يارى (و پيروزى) فرارسد، حتما مىگويند:« البته ما با شما بوديم. »و آيا خدا به آنچه در سينههاى جهانيان است داناتر نيست؟!
وَ لَيَعۡلَمَنَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ لَيَعۡلَمَنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ
11و مسلما خدا كسانى را كه ايمان آوردند معلوم مىدارد (و مىشناسد)؛ و حتما منافقان را (نيز) معلوم مىدارد.
وَ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّبِعُواْ سَبِيلَنَا وَ لۡنَحۡمِلۡ خَطَٰيَٰكُمۡ وَ مَا هُم بِحَٰمِلِينَ مِنۡ خَطَٰيَٰهُم مِّن شَيۡءٍ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
12و كسانى كه كفر ورزيدند به كسانى كه ايمان آوردند، گفتند:« از راه ما پيروى كنيد، و بايد خطاهاى شما را بر دوش كشيم. »و [لى] آنان هيچ چيزى از خطاهايشان را بر دوش نخواهند گرفت؛ [چرا] كه آنان مسلما دروغگو هستند.
وَ لَيَحۡمِلُنَّ أَثۡقَالَهُمۡ وَ أَثۡقَالٗا مَّعَ أَثۡقَالِهِمۡ وَ لَيُسَۡٔلُنَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَمَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
13و قطعا بار سنگين (گناهان) شان را، و بار سنگين (گناهان ديگران) را، با بار سنگين (گناهان) شان بر دوش مىكشند. و مسلما روز رستاخيز از آنچه همواره (بر خدا به دروغ) مى بستند، بازپرسى خواهند شد.
وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَلَبِثَ فِيهِمۡ أَلۡفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمۡسِينَ عَامٗا فَأَخَذَهُمُ ٱلطُّوفَانُ وَ هُمۡ ظَٰلِمُونَ
14و بيقين نوح را به سوى قومش فرستاديم؛ و در [ميان] آنان هزار سال جز پنجاه سال، درنگ كرد؛ و (سرانجام) سيلاب آنان را فراگرفت در حالى كه آنان ستمكار بودند.
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَ أَصۡحَٰبَ ٱلسَّفِينَةِ وَ جَعَلۡنَٰهَآ ءَايَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ
15و او و همراهان كشتى را نجات داديم؛ و آن را نشانهاى (عبرت آموز) براى جهانيان قرار داديم.
وَ إِبۡرَٰهِيمَ إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَ ٱتَّقُوهُ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
16و (يادكن) ابراهيم را هنگامى كه به قومش گفت:« خدا را پرستش كنيد و [خودتان را] از [عذاب] او حفظ كنيد كه اين براى شما بهتر است اگر بدانيد.
إِنَّمَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡثَٰنٗا وَ تَخۡلُقُونَ إِفۡكًا إِنَّ ٱلَّذِينَ تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَمۡلِكُونَ لَكُمۡ رِزۡقٗا فَٱبۡتَغُواْ عِندَ ٱللَّهِ ٱلرِّزۡقَ وَ ٱعۡبُدُوهُ وَ ٱشۡكُرُواْ لَهُۥٓ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
17(شما) تنها بتانى (سنگى) را كه غير از خدا هستند، مىپرستيد و فقط دروغى بزرگ مىسازيد؛ در واقع كسانى را كه جز خدا پرستش مىكنيد، براى شما مالك هيچ« روزى »نيستند؛ پس« روزى »را نزد خدا بجوييد و وى را پرستش كنيد و اورا سپاس گوييد، كه فقط به سوى او بازگردانده مىشويد.
وَ إِن تُكَذِّبُواْ فَقَدۡ كَذَّبَ أُمَمٞ مِّن قَبۡلِكُمۡ وَ مَا عَلَى ٱلرَّسُولِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
18و اگر (مرا) تكذيب كنيد پس بتحقيق امتهاى پيش از شما (نيز پيامبران را) تكذيب كردند؛ و بر فرستاده [خدا وظيفه اى] جز رساندن [پيام روشنگرو] آشكار نيست. »
أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ كَيۡفَ يُبۡدِئُ ٱللَّهُ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥٓ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
19و آيا اطلاع نيافتهاند كه خدا چگونه آفرينش را آغاز مىكند، سپس آن را بازمىگرداند؟! [چرا] كه آن (كار) بر خدا آسان است.
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ بَدَأَ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ ٱللَّهُ يُنشِئُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأٓخِرَةَ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
20بگو:« در زمين گردش كنيد و بنگريد كه چگونه (خدا) آفرينش را آغاز كرد؟ سپس خدا پديده آخرت را پديد مى آورد؛ [چرا] كه خدا بر هر چيزى تواناست.
يُعَذِّبُ مَن يَشَآءُ وَ يَرۡحَمُ مَن يَشَآءُ وَ إِلَيۡهِ تُقۡلَبُونَ
21هر كس را بخواهد (و مستحق بداند) مجازات مىكند، و هر كس را بخواهد (و شايسته بداند) رحم مىكند؛ و فقط به سوى او بازگردانده مىشويد.
وَ مَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ لَا فِي ٱلسَّمَآءِ وَ مَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَ لَا نَصِيرٖ
22و شما عاجز كننده (خدا) در زمين و در آسمان نيستيد، و جز خدا، هيچ سرپرست و ياورى براى شما نيست. »
وَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بَِٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَ لِقَآئِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ يَئِسُواْ مِن رَّحۡمَتِي وَ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
23و كسانى كه نشانههاى خدا و ملاقات او را منكر شدند، آنان از رحمت من نااميدند؛ و آنان براى شان عذاب دردناكى است!
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱقۡتُلُوهُ أَوۡ حَرِّقُوهُ فَأَنجَىٰهُ ٱللَّهُ مِنَ ٱلنَّارِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
24و [لى] پاسخ قوم او [ابراهيم] جز اين نبود كه گفتند:« او را بكشيد يا وى را بسوزانيد! »و خدا اورا از آتش نجات داد؛ قطعا در آن (ماجرا) نشانههايى است براى گروهى كه ايمان مىآورند.
وَ قَالَ إِنَّمَا ٱتَّخَذۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡثَٰنٗا مَّوَدَّةَ بَيۡنِكُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا ثُمَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُ بَعۡضُكُم بِبَعۡضٖ وَ يَلۡعَنُ بَعۡضُكُم بَعۡضٗا وَ مَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُ وَ مَا لَكُم مِّن نَّٰصِرِينَ
25(ابراهيم) گفت:« شما تنها بتانى (سنگى) را كه غير از خدا هستند، (به پرستش) گرفتهايد تا مايه دوستى بين شما در زندگى پست (دنيا) باشد؛ سپس روز رستاخيز برخى از شما برخى [ديگر] را انكار مىكند و برخى از شما برخى [ديگر] را لعنت مىكند؛ و مقصد شما آتش است و هيچ ياورى براى شما نخواهد بود! »
فََٔامَنَ لَهُۥ لُوطٞۘ وَ قَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَىٰ رَبِّيٓ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
26و لوط به او [ابراهيم] ايمان آورد، و گفت:« در واقع من هجرت كننده به سوى پروردگارم هستم، كه تنها او شكست نا پذير [و] فرزانه است. »
وَ وَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَ يَعۡقُوبَ وَ جَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ ٱلنُّبُوَّةَ وَ ٱلۡكِتَٰبَ وَ ءَاتَيۡنَٰهُ أَجۡرَهُۥ فِي ٱلدُّنۡيَا وَ إِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
27و اسحاق و يعقوب را به او بخشيديم، و نبوت و كتاب [الهى] را در نسلش قرار داديم، و در دنيا پاداشش را به وى داديم، و قطعا او در آخرت از شايستگان است.
وَ لُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
28و (يادكن) لوط را هنگامى كه به قومش گفت:« قطعا شما [عمل] زشت (ى) را مرتكب مىشويد، كه هيچ يك از جهانيان در آن (كار) بر شما پيشى نگرفته است!
أَئِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ وَ تَقۡطَعُونَ ٱلسَّبِيلَ وَ تَأۡتُونَ فِي نَادِيكُمُ ٱلۡمُنكَرَ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱئۡتِنَا بِعَذَابِ ٱللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
29آيا واقعا شما به سراغ مردان مىرويد و راه (تداوم نسل انسان) را قطع مىكنيد و در محفلتان [كار] ناپسند انجام مىدهيد؟! »و پاسخ قومش جز اين نبود كه گفتند:« اگر از راستگويانى عذاب خدا را براى ما بياور! »
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
30(لوط) گفت:« پروردگارا! مرا بر گروه فسادگر پيروزگردان. »
وَ لَمَّا جَآءَتۡ رُسُلُنَآ إِبۡرَٰهِيمَ بِٱلۡبُشۡرَىٰ قَالُوٓاْ إِنَّا مُهۡلِكُوٓاْ أَهۡلِ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِ إِنَّ أَهۡلَهَا كَانُواْ ظَٰلِمِينَ
31و هنگامى كه فرستادگان ما براى ابراهيم مژده آوردند، گفتند:« در واقع ما مردم اين آبادى (لوط) را هلاك مىكنيم، [چرا] كه مردمش ستمكار هستند. »
قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطٗا قَالُواْ نَحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَن فِيهَا لَنُنَجِّيَنَّهُۥ وَ أَهۡلَهُۥٓ إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
32(ابراهيم) گفت:« در حقيقت لوط در اين (آبادى) است! » (فرشتگان) گفتند:« ما به كسانى كه در آن (جا) هستند داناتريم؛ قطعا او و خاندانش را نجات مىدهيم؛ جز زنش كه از بازماندگان (در آبادى) بود. »
وَ لَمَّآ أَن جَآءَتۡ رُسُلُنَا لُوطٗا سِيٓءَ بِهِمۡ وَ ضَاقَ بِهِمۡ ذَرۡعٗا وَ قَالُواْ لَا تَخَفۡ وَ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَ أَهۡلَكَ إِلَّا ٱمۡرَأَتَكَ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
33و هنگامى كه فرستادگان ما به سوى لوط آمدند، بخاطر (آمدن) آنان ناراحت شد و به جهت آنان دست (قدرتش از حمايت كوتاه گشت و دل) تنگ شد و (فرشتگان) گفتند:« مترس و اندوهگين مباش [چرا] كه ما تو و خاندانت را نجات مىدهيم، جز زنت كه از بازماندگان (در آبادى) است.
إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَىٰٓ أَهۡلِ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
34در حقيقت ما بر مردم اين آبادى بخاطر آنكه همواره نافرمانى مىكردند، (عذابى) اضطرابآور از آسمان فرو مىفرستيم. »
وَ لَقَد تَّرَكۡنَا مِنۡهَآ ءَايَةَۢ بَيِّنَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
35و بيقين از اين (آبادى) نشانه (عبرت آموز) روشنى، براى گروهى كه خرد ورزى مىكنند، برجاى گذاشتيم.
وَ إِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗا فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَ ٱرۡجُواْ ٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَ لَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
36و به سوى (مردم)« مدين »، برادرشان شعيب را (فرستاديم)؛ و گفت:« اى قوم [من]! خدا را پرستش كنيد، و به روز باز پسين اميدوار باشيد، و در زمين تبهكارانه فساد مكنيد. »
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دَارِهِمۡ جَٰثِمِينَ
37پس او را تكذيب كردند، و (در نتيجه) زلزله آنان را فرو گرفت؛ و در خانههايشان از پاى در آمدند.
وَ عَادٗا وَ ثَمُودَاْ وَ قَد تَّبَيَّنَ لَكُم مِّن مَّسَٰكِنِهِمۡ وَ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَصَدَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَ كَانُواْ مُسۡتَبۡصِرِينَ
38و (قوم)« عاد »و« ثمود »را (نيز هلاك كرديم)، و بيقين (اين) از خانههاى (ويران شده) آنان براى شما آشكار شده است؛ و شيطان كارهايشان را براى آنان آراست، و آنان را از راه (خدا) بازداشت در حالى كه آنان بينا بودند.
وَ قَٰرُونَ وَ فِرۡعَوۡنَ وَ هَٰمَٰنَ وَ لَقَدۡ جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ مَا كَانُواْ سَٰبِقِينَ
39و« قارون »و« فرعون »و« هامان »را (نيز هلاك كرديم)؛ و بيقين موسى با دليلهاى روشن (معجزهآسا) به سراغشان آمد، و در زمين تكبر ورزيدند، و [لى] پيشى گيرنده (بر ما) نبودند.
فَكُلًّا أَخَذۡنَا بِذَنۢبِهِۦ فَمِنۡهُم مَّنۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِ حَاصِبٗا وَ مِنۡهُم مَّنۡ أَخَذَتۡهُ ٱلصَّيۡحَةُ وَ مِنۡهُم مَّنۡ خَسَفۡنَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ وَ مِنۡهُم مَّنۡ أَغۡرَقۡنَا وَ مَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَ لَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
40و هر كدام [از آنان] را بخاطر پيامد (گناه) ش گرفتار (عذاب) كرديم. پس از آنان كسى بود كه بر او طوفان شن فرستاديم، و از آنان كسى بود كه بانگ (مرگبار) او را فروگرفت، و از آنان كسى بود كه اورا در زمين فرو برديم، و از آنان كسى بود كه غرق كرديم؛ و خدا هرگز به آنان ستم نكرد و ليكن همواره بر خودشان ستم مىكردند.
مَثَلُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَ كَمَثَلِ ٱلۡعَنكَبُوتِ ٱتَّخَذَتۡ بَيۡتٗا وَ إِنَّ أَوۡهَنَ ٱلۡبُيُوتِ لَبَيۡتُ ٱلۡعَنكَبُوتِ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
41مثال كسانى كه غير از خدا سرپرستانى گزيدهاند، همچون مثال عنكبوت است كه خانهاى برگزيده، در حالى كه قطعا سستترين خانهها خانه عنكبوت است اگر (بر فرض) مىدانستند.
إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ وَ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
42در حقيقت خدا آن چيزى را كه غير از او مىخوانند (و مى پرستند) مىداند؛ و او شكست ناپذير [و] فرزانه است.
وَ تِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِ وَ مَا يَعۡقِلُهَآ إِلَّا ٱلۡعَٰلِمُونَ
43و آن مثالهايى است كه آنها را براى مردم مىزنيم، و جز دانايان آنها را درك نمىكنند.
خَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
44خدا، آسمانها و زمين را به حق آفريد؛ قطعا در آن نشانهاى (آموزنده) براى مؤمنان است.
ٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَ أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَ ٱلۡمُنكَرِ وَ لَذِكۡرُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُ وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَصۡنَعُونَ
45آنچه از كتاب (قرآن) به سوى تو وحى شده بخوان [و پيروى كن،] و نماز را برپا دار؛ [چرا] كه نماز از [كارهاى] زشت و ناپسند باز مىدارد، و البته ياد خدا بزرگتر است؛ و خدا آنچه را با زيركى انجام مىدهيد مىداند.
وَ لَا تُجَٰدِلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ وَ قُولُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَ أُنزِلَ إِلَيۡكُمۡ وَ إِلَٰهُنَا وَ إِلَٰهُكُمۡ وَٰحِدٞ وَ نَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
46و با اهل كتاب جز به آن (شيوهاى) كه آن نيكوتر است مناظره نكنيد؛ مگر با كسانى از آنان كه ستم كردهاند؛ و بگوييد:« به آنچه به سوى ما فرو فرستاده شده و به سوى شما فرود آمده، ايمان آوردهايم، و معبود ما و معبود شما يگانه است، و ما تنها فرمانبردار او هستيم. »
وَ كَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ فَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ وَ مِنۡ هَٰٓؤُلَآءِ مَن يُؤۡمِنُ بِهِۦ وَ مَا يَجۡحَدُ بَِٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلۡكَٰفِرُونَ
47و اين گونه، كتاب (قرآن) را به سوى تو فرو فرستاديم، و كسانى كه كتاب (الهى) به آنان دادهايم بدان ايمان مىآورند؛ و برخى از آن (مشرك) ان كسانى هستند كه بدان ايمان مىآورند؛ و آيات ما را جز كافران انكار نمىكنند.
وَ مَا كُنتَ تَتۡلُواْ مِن قَبۡلِهِۦ مِن كِتَٰبٖ وَ لَا تَخُطُّهُۥ بِيَمِينِكَ إِذٗا لَّٱرۡتَابَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
48و پيش از اين (قرآن) هيچ كتابى نمىخواندى [و پيروى نمىكردى] و با دست راستت آن را نمىنوشتى؛ در صورتى كه (اگر مى خواندى و مى نوشتى) حتما باطل گرايان شك مىكردند.
بَلۡ هُوَ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ فِي صُدُورِ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَ مَا يَجۡحَدُ بَِٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلظَّٰلِمُونَ
49بلكه آن (قرآن) آيات روشنى است كه در سينههاى كسانى است كه به آنان دانش داده شده است؛ و آيات ما را جز ستمكاران انكار نمىكنند.
وَ قَالُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَٰتٞ مِّن رَّبِّهِۦ قُلۡ إِنَّمَا ٱلۡأٓيَٰتُ عِندَ ٱللَّهِ وَ إِنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ
50و گفتند:« چرا نشانه هاى (اعجاز آميز) از سوى پروردگارش بر او فروفرستاده نشده؟! »بگو:« نشانههاى (اعجاز آميز) تنها نزد خداست؛ و من فقط هشدارگرى روشنگرم. »
أَ وَ لَمۡ يَكۡفِهِمۡ أَنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَرَحۡمَةٗ وَ ذِكۡرَىٰ لِقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
51و آيا براى آنان كافى نبوده كه ما كتاب (قرآن) را بر تو فروفرستاديم در حالى كه بر آنان خوانده مىشود؟! قطعا در اين، رحمت و يادمانى است براى گروهى كه ايمان مى آورند.
قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ بَيۡنِي وَ بَيۡنَكُمۡ شَهِيدٗا يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ وَ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
52بگو:« گواهى خدا بين من و بين شما كافى است؛ در حالى كه آنچه را در آسمانها و زمين است مىداند؛ و كسانى كه به باطل ايمان آورده و به خدا كفر ورزيدند، تنها آنان زيانكارند.
وَ يَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلۡعَذَابِ وَ لَوۡلَآ أَجَلٞ مُّسَمّٗى لَّجَآءَهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَ لَيَأۡتِيَنَّهُم بَغۡتَةٗ وَ هُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
53و از توى مىخواهند كه در عذاب شتاب ورزى؛ و اگر سرآمد معينى نبود، حتما عذاب به سراغ آنان مىآمد؛ و قطعا (عذاب) بطور ناگهانى به سراغشان مىآيد، در حالى كه آنان (با درك حسى) متوجه نمىشوند.
يَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلۡعَذَابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
54و از تو مىخواهند كه در عذاب شتاب ورزى، و قطعا جهنم بر كافران احاطه دارد!
يَوۡمَ يَغۡشَىٰهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِن فَوۡقِهِمۡ وَ مِن تَحۡتِ أَرۡجُلِهِمۡ وَ يَقُولُ ذُوقُواْ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
55در روزى كه عذاب (الهى) آنان را از بالاى (سر) شان و از زير پاهايشان مىپوشاند! و (خدا به آنان) مىگويد:« بچشيد آنچه را كه (شما) همواره انجام مىداديد! »
يَٰعِبَادِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ أَرۡضِي وَٰسِعَةٞ فَإِيَّٰيَ فَٱعۡبُدُونِ
56اى بندگان من كه ايمان آوردهايد! در واقع زمين من وسيع است، پس تنها مرا بپرستيد.
كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِ ثُمَّ إِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ
57هر شخصى چشنده مرگ است؛ سپس فقط به سوى ما بازگردانده مىشويد.
وَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ غُرَفٗا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا نِعۡمَ أَجۡرُ ٱلۡعَٰمِلِينَ
58و كسانى كه ايمان آوردند و [كارهاى] شايسته انجام دادند، حتما آنان را در جايگاههاى (بلندى) از بهشت جاى مىدهيم، كه نهرها از زير [درختان] ش روان است، در حالى كه در آنجا ماندگارند؛ پاداش اهل عمل چه نيكوست!
ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
59(همان) كسانى كه شكيبايى كردند و تنها بر پروردگارشان توكل مىكنند.
وَ كَأَيِّن مِّن دَآبَّةٖ لَّا تَحۡمِلُ رِزۡقَهَا ٱللَّهُ يَرۡزُقُهَا وَ إِيَّاكُمۡ وَ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
60و چه بسيار جنبندهاى كه« روزى »خود را حمل نمى كند، خدا آنها و شما را« روزى »مىدهد؛ و او شنوا [و] داناست.
وَ لَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ وَ سَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَ ٱلۡقَمَرَ لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُ فَأَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
61و اگر از آن (مشرك) ان بپرسى:« چه كسى آسمانها و زمين را آفريده، و (منافع) خورشيد و ماه را مسخر كرده است؟ »حتما مىگويند:« خدا »پس چگونه (از حق) بازگردانده مىشوند؟!
ٱللَّهُ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَ يَقۡدِرُ لَهُۥٓ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
62خدا« روزى »را براى هر كس از بندگانش كه بخواهد (و شايسته بداند) گسترده مىسازد و (يا) برايش تنگ مىگرداند؛ [چرا] كه خدا به هر چيزى داناست.
وَ لَئِن سَأَلۡتَهُم مَّن نَّزَّلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ مِنۢ بَعۡدِ مَوۡتِهَا لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُ قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
63و اگر از آن (مشرك) ان بپرسى:« چه كسى از آسمان آبى فروفرستاد و با آن زمين را، پس از مردنش زنده نمود؟ حتما مىگويند:« خدا »بگو:« ستايش مخصوص خداست. »بلكه بيشترشان خرد ورزى نمى كنند.
وَ مَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَهۡوٞ وَ لَعِبٞ وَ إِنَّ ٱلدَّارَ ٱلۡأٓخِرَةَ لَهِيَ ٱلۡحَيَوَانُ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
64اين زندگى پست (دنيا) جز سرگرمى و بازى نيست؛ و قطعا سراى آخرت فقط زندگى (حقيقى) است، اگر (بر فرض) مىدانستند.
فَإِذَا رَكِبُواْ فِي ٱلۡفُلۡكِ دَعَوُاْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ فَلَمَّا نَجَّىٰهُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ إِذَا هُمۡ يُشۡرِكُونَ
65و هنگامى كه بر كشتى سوار شوند خدا را در حالى كه دين (خود) را براى او خالص گردانيدهاند مىخوانند؛ و هنگامى كه آنان را به سوى خشكى نجات دهد، بناگاه آنان شرك مى ورزند.
لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ وَ لِيَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ
66تا آنچه را به آنان دادهايم ناسپاسى كنند، و تا (چند روزى از دنيا) بهرهگيرند؛ و [لى] در آينده خواهند دانست!
أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا جَعَلۡنَا حَرَمًا ءَامِنٗا وَ يُتَخَطَّفُ ٱلنَّاسُ مِنۡ حَوۡلِهِمۡ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَ بِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَكۡفُرُونَ
67و آيا نظر نكردهاند كه ما (مكه را) حرم امنى قرار داديم در حالى كه مردم از اطرافشان ربوده مىشدند؟! پس آيا به باطل ايمان مى آورند و نعمت خدا را انكار مىكنند؟!
وَ مَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُۥٓ أَلَيۡسَ فِي جَهَنَّمَ مَثۡوٗى لِّلۡكَٰفِرِينَ
68و چه كسى ستمكارتر است از كسى كه بر خدا دروغ بسته يا حق را هنگامى كه به سراغش آمد دروغ انگاشته است؟! آيا در جهنم جايگاهى براى كافران نيست؟!
وَ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ فِينَا لَنَهۡدِيَنَّهُمۡ سُبُلَنَا وَ إِنَّ ٱللَّهَ لَمَعَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
69و كسانى كه در (راه) ما تلاش كنند، قطعا به راههاى خود، رهنمونشان خواهيم كرد؛ و مسلما خدا با نيكوكاران است.