بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ لَآ أُقۡسِمُ بِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ

به نام خدا كه رحمتش بى‌اندازه است‌ و مهربانى‌اش هميشگى؛ به روز قيامت سوگند مى‌خورم،

وَ لَآ أُقۡسِمُ بِٱلنَّفۡسِ ٱللَّوَّامَةِ

و به نفس سرزنش‌گر قسم مى‌خورم.

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجۡمَعَ عِظَامَهُۥ

آيا انسان گمان مى‌كند كه ما هرگز استخوان‌هايش را جمع نخواهيم كرد؟

بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُۥ

چرا در حالى كه تواناييم كه [خطوط] سر انگشتانش را درست و نيكو بازسازى كنيم،

بَلۡ يُرِيدُ ٱلۡإِنسَٰنُ لِيَفۡجُرَ أَمَامَهُۥ

[نه اينكه به گمان او قيامتى در كار نباشد] بلكه انسان مى‌خواهد [با دست و پا زدن در شك و ترديد] فرارويش را [از اعتقاد به قيامت كه بازدارنده‌اى قوى است‌] باز كند [تا براى ارتكاب هر گناهى آزاد باشد!]

يَسۡ‍َٔلُ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلۡقِيَٰمَةِ

[با حالتى آميخته با ترديد] مى‌پرسد: روز قيامت چه وقت است؟

فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ

پس هنگامى [است‌] كه چشم [از سختى و هولناكى آن‌] خيره شود،

وَ خَسَفَ ٱلۡقَمَرُ

و ماه تاريك و بى‌نور گردد،

وَ جُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَ ٱلۡقَمَرُ

و خورشيد و ماه به هم جمع شوند.

يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ

آن روز انسان گويد: گريزگاه كجاست؟

كَلَّا لَا وَزَرَ

اين چنين نيست، هرگز پناهگاهى وجود ندارد.

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ

آن روزقرارگاه [نهايى‌] فقط به سوى پروردگار توست.

يُنَبَّؤُاْ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذِۢ بِمَا قَدَّمَ وَ أَخَّرَ

آن روز است كه انسان را به اعمالى كه از ديرباز يا پس از آن انجام داده آگاه مى‌كنند.

بَلِ ٱلۡإِنسَٰنُ عَلَىٰ نَفۡسِهِۦ بَصِيرَةٞ

بلكه انسان خود به وضع خويش بيناست.

وَ لَوۡ أَلۡقَىٰ مَعَاذِيرَهُۥ

و هر چند [براى توجيه گناهانش‌] بهانه‌ها بتراشد

لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ

[پيش از پايان يافتن وحى به وسيله جبرئيل‌] زبانت را به حركت در نياور تا در خواندن آن شتاب ورزى.

إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَ قُرۡءَانَهُۥ

بى‌ترديد گردآوردن و [به هم پيوند دادن آيات كه بر تو وحى مى‌شود و چگونگى‌] قرائتش بر عهده ماست،

فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ

پس هنگامى كه آن را [به طور كامل‌] خوانديم [به همان صورت‌] خواندنش را دنبال كن.

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ

سپس توضيح و بيانش نيز بر عهده ماست.

كَلَّا بَلۡ تُحِبُّونَ ٱلۡعَاجِلَةَ

[اينكه مى‌پنداريد قيامتى در كار نيست‌] اين چنين نيست، بلكه شما عاشق اين‌دنياى زودگذر هستيد،

وَ تَذَرُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ

و همواره آخرت را [براى اين عشق بى‌پايه‌] رها مى‌كنيد.

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ

در آن روز چهره‌هايى شاداب است؛

إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ

[با ديده دل‌] به پروردگارش نظر مى‌كند

وَ وُجُوهٞ يَوۡمَئِذِۢ بَاسِرَةٞ

و چهره‌هايى عبوس و درهم كشيده است؛

تَظُنُّ أَن يُفۡعَلَ بِهَا فَاقِرَةٞ

چون يقين دارند كه در معرض عذابى كمرشكن قرار خواهند گرفت.

كَلَّآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلتَّرَاقِيَ

اين چنين نيست [كه مى‌پندارد]، هنگامى كه جان به گلوگاه رسد،

وَ قِيلَ مَنۡ رَاقٖ

و [كسان بيمار] گويند: درمان كننده اين بيمار كيست؟

وَ ظَنَّ أَنَّهُ ٱلۡفِرَاقُ

و [بيمار] يقين مى‌كند [كه با رسيدن جان به گلوگاه‌] زمان جدايى [از دنيا، ثروت، زن و فرزند] فرا رسيده است!

وَ ٱلۡتَفَّتِ ٱلسَّاقُ بِٱلسَّاقِ

و [از سختى جان كندن‌] ساق به ساق به هم پيچد؛

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمَسَاقُ

آن روز، روز سوق و مسير به سوى پروردگار توست.

فَلَا صَدَّقَ وَ لَا صَلَّىٰ

[در آن حال فرشتگان مى‌گويند: اين به كام مرگ افتاده‌] نه [دعوت پيامبر را] باور كرد، و نه نماز خواند؛

وَ لَٰكِن كَذَّبَ وَ تَوَلَّىٰ

بلكه [در ميان اجتماعات‌] تكذيب كرد و روى گرداند؛

ثُمَّ ذَهَبَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ يَتَمَطَّىٰٓ

سپس متكبرانه و خرامان به سوى كسانش رفت.

أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰ

[و گويند: با اين وضعى كه دارى، عذاب دوزخ‌] براى تو شايسته‌تر است، شايسته‌تر!

ثُمَّ أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰٓ

باز هم شايسته‌تر است شايسته‌تر.

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَن يُتۡرَكَ سُدًى

آيا انسان گمان مى‌كند بيهوده و مهمل [و بدون تكليف و مسئوليت‌] رها مى‌شود؟!

أَلَمۡ يَكُ نُطۡفَةٗ مِّن مَّنِيّٖ يُمۡنَىٰ

آيا از نطفه‌اى از منى كه در رحم ريخته مى‌شود نبود؟

ثُمَّ كَانَ عَلَقَةٗ فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ

سپس علقه شد و خدا او را آفريد و اندامش را درست و نيكو ساخت،

فَجَعَلَ مِنۡهُ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَ ٱلۡأُنثَىٰٓ

و از او دو زوج به وجود آورد يكى نر و ديگر ماده،

أَلَيۡسَ ذَٰلِكَ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحۡـِۧيَ ٱلۡمَوۡتَىٰ

آيا چنين نيرومند آگاهى توانا نيست كه مردگان را زنده كند؟