بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ لَآ أُقۡسِمُ بِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ

به نام خداى رحمان و رحيم.؛ چنين نيست (كه كافران پنداشتند)، قسم به روز (بزرگ) قيامت.

وَ لَآ أُقۡسِمُ بِٱلنَّفۡسِ ٱللَّوَّامَةِ

و قسم به نفس بسيار ملامت كننده.

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجۡمَعَ عِظَامَهُۥ

آيا آدمى پندارد كه ما ديگر ابدا استخوانهاى (پوسيده) او را باز جمع نمى‌كنيم؟.

بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُۥ

بلى ما قادريم كه سرانگشتان او را هم درست گردانيم.

بَلۡ يُرِيدُ ٱلۡإِنسَٰنُ لِيَفۡجُرَ أَمَامَهُۥ

بلكه انسان مى‌خواهد ما دام العمر گناه كند.

يَسۡ‍َٔلُ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلۡقِيَٰمَةِ

(كه دايم با شك و انكار) مى‌پرسد كى روز قيامت (و حساب) خواهد بود؟.

فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ

(بگو) روزى كه چشمها از وحشت و هول خيره بماند.

وَ خَسَفَ ٱلۡقَمَرُ

و ماه (تابان) تاريك شود.

وَ جُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَ ٱلۡقَمَرُ

و ميان خورشيد و ماه جمع گردد.

يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ

و در آن روز انسان (زشت كار) گويد: (اى واى از سختى عذاب) كجا مفر و پناهى خواهد بود؟.

كَلَّا لَا وَزَرَ

هرگز مفرى نيست.

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ

آن روز جز درگاه خدا هيچ آرامگاهى نيست.

يُنَبَّؤُاْ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذِۢ بِمَا قَدَّمَ وَ أَخَّرَ

آن روز آدمى به هر نيك و بدى كه در مقدم و مؤخر عمر كرده از نتيجه همه آگاه خواهد شد.

بَلِ ٱلۡإِنسَٰنُ عَلَىٰ نَفۡسِهِۦ بَصِيرَةٞ

بلكه انسان خود بر نيك و بد خويش به خوبى آگاهست.

وَ لَوۡ أَلۡقَىٰ مَعَاذِيرَهُۥ

و هر چند (پرده‌هاى) عذر بر (چشم بصيرت) خود بيفكند.

لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ

(اى رسول!) با شتاب و عجله زبان به قرائت (قرآن) مگشاى.

إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَ قُرۡءَانَهُۥ

كه ما خود آن را مجموع و محفوظ داشته و بر تو فراخوانيم.

فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ

و آن گاه كه آن را خوانديم تو از آن پيروى كن (و به تعليم امت بكوش).

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ

پس از آن بر ماست كه حقايق آن را بر تو بيان كنيم (و احكام آن را بر قلبت مشروح سازيم).

كَلَّا بَلۡ تُحِبُّونَ ٱلۡعَاجِلَةَ

هرگز چنين نيست كه شما مى‌پنداريد (و دلايل معاد را مخفى شماريد) بلكه شما دنياى زودگذر را دوست داريد.

وَ تَذَرُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ

و به كلى كار آخرت و نشانه قيامت را رها مى‌كنيد.

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ

آن روز رخسار طايفه‌اى از شادى برافروخته و نورانى است.

إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ

و با چشم قلب جمال حق را مشاهده مى‌كنند.

وَ وُجُوهٞ يَوۡمَئِذِۢ بَاسِرَةٞ

و رخسار گروهى ديگر عبوس و غمگين است.

تَظُنُّ أَن يُفۡعَلَ بِهَا فَاقِرَةٞ

كه مى‌دانند حادثه ناگوارى در پيش است كه پشت آنها را مى‌شكند.

كَلَّآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلتَّرَاقِيَ

چنين نيست كه منكران قيامت پنداشتند، باش تا جانشان به گلو رسد.

وَ قِيلَ مَنۡ رَاقٖ

و (اهلش) گويند كيست كه درد اين بيمار را علاج كند (و او را از مرگ نجات دهد)؟.

وَ ظَنَّ أَنَّهُ ٱلۡفِرَاقُ

و بيمار خود يقين به مفارقت از دنيا كند (كه ملك الموت را به چشم ببيند).

وَ ٱلۡتَفَّتِ ٱلسَّاقُ بِٱلسَّاقِ

و ساقهاى پا (از شدت غم عقبى و حسرت دنيا) به هم در پيچد.

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمَسَاقُ

در آن روز خلق را به سوى خدا خواهند كشيد.

فَلَا صَدَّقَ وَ لَا صَلَّىٰ

(آن روز واى بر آنكه چون ابو جهل) حق را تصديق نكرد و نماز و طاعتش را بجا نياورد.

وَ لَٰكِن كَذَّبَ وَ تَوَلَّىٰ

بلكه خدا را تكذيب كرد و از حكمش رو بگردانيد.

ثُمَّ ذَهَبَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ يَتَمَطَّىٰٓ

و آن گاه با تكبر و نخوت به سوى اهل خويش روى آورد.

أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰ

عذاب الهى براى تو شايسته‌تر است، شايسته‌تر.

ثُمَّ أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰٓ

سپس عذاب الهى بر تو شايسته‌تر است، شايسته‌تر.

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَن يُتۡرَكَ سُدًى

آيا آدمى پندارد كه او را مهمل از تكليف و ثواب و عقاب گذارند (و غرضى در خلقتش منظور ندارند).

أَلَمۡ يَكُ نُطۡفَةٗ مِّن مَّنِيّٖ يُمۡنَىٰ

آيا در اول، قطره آب منى نبود؟.

ثُمَّ كَانَ عَلَقَةٗ فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ

و پس از آن، خون بسته و آن گاه (به اين صورت زيباى حيرت انگيز) آفريده و آراسته گرديد.

فَجَعَلَ مِنۡهُ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَ ٱلۡأُنثَىٰٓ

پس آن گاه از او دو صنف نر و ماده پديد آورد.

أَلَيۡسَ ذَٰلِكَ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحۡـِۧيَ ٱلۡمَوۡتَىٰ

آيا چنين خداى با قدرت و حكمت (كه اول او را از قطره آبى آفريده) دگر بار نمى‌تواند پس از مرگش زنده‌اش گرداند؟.