بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ أُحِلَّتْ لَكُمْ بَهِيمَةُ الْأَنْعامِ إِلَّا ما يُتْليٰ عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ ما يُرِيدُ

بنام خداى رحمان رحيم؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد به قرار داده‌ها وفا كنيد. حيوانات چهار پا جز آنچه بر شما خوانده مى‌شود براى شما حلال شده است بى‌آنكه در حال احرام شكار را حلال بدانيد، خدا هر چه بخواهد حكم مى‌كند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللَّهِ وَ لَا الشَّهْرَ الْحَرامَ وَ لَا الْهَدْيَ وَ لَا الْقَلائِدَ وَ لَا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرامَ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنْ رَبِّهِمْ وَ رِضْواناً وَ إِذا حَلَلْتُمْ فَاصْطادُوا وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ أَنْ تَعْتَدُوا وَ تَعاوَنُوا عَلَي الْبِرِّ وَ التَّقْويٰ وَ لا تَعاوَنُوا عَلَي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد مراسم و نشانه‌هاى خدا و ماه حرام و قربانى و قربانيهاى قلاده‌دار و رهروان بيت الحرام را كه از پروردگار خويش فضل و خوشنودى مى‌جويند، حلال و سبك مشماريد. و چون از احرام خارج شديد شكار كنيد، دشمنى گروهى كه شما را از مسجد الحرام بازداشتند وادارتان نكند كه بآنها تعدى كنيد، به نيكى و تقوى همكارى كنيد و به بدكارى و تجاوز همدستى مكنيد، از خدا بترسيد كه عذاب خدا سخت است.

حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَ الْمُنْخَنِقَةُ وَ الْمَوْقُوذَةُ وَ الْمُتَرَدِّيَةُ وَ النَّطِيحَةُ وَ ما أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا ما ذَكَّيْتُمْ وَ ما ذُبِحَ عَلَي النُّصُبِ وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلامِ ذٰلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

بر شما حرام شده مردار، خون، گوشت خوك، آنچه به وسيله آن براى غير خدا ندا شده، خفه شده، با كتك مرده، سقوط كرده، به ضرب شاخ مرده، نيمخورده درنده، جز آنچه ذبح كرده‌ايد، آنچه بر سنگها براى بتان ذبح شده و اينكه‌ به وسيله تيرها تقسيم كنيد. همه اينها عصيان ورزيدن است امروز كفار از دينتان نوميد شدند از آنها مترسيد از من بترسيد، امروز دينتان را كامل كردم، نعمتم را بر شما تمام كردم، و راضى شدم كه اسلام دين شما باشد، هر كس در گرسنگى ناچار (از خوردن) شود بى‌آنكه به گناه مايل باشد خدا آمرزنده و مهربان است.

يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ

از تو مى‌پرسند چه چيز براى آنها حلال شده؟ بگو پاكيزه‌ها (طبع پسندها) براى شما حلال گشته و آنچه از سگهاى شكارى تعليم داده‌ايد سگها را تربيت مى‌كنيد و از آنچه خدايتان آموخته بآنها ياد مى‌دهيد، از آنچه مى‌گيرند بخوريد و نام خدا را بر آن ياد كنيد و از خدا بترسيد كه خدا زود حساب كن است.

الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ طَعامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حِلٌّ لَكُمْ وَ طَعامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ إِذا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسافِحِينَ وَ لا مُتَّخِذِي أَخْدانٍ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ

امروز پاكيزه‌ها بر شما حلال گشت، طعام اهل كتاب بر شما حلال است طعام شما بر آنها حلال است و زنان عفيف مؤمن و زنان عفيف از آنها كه پيش از شما به آنها كتاب داده شده اگر مهرشان را بدهيد و عفيف باشيد نه زناكار، و رفيق‌گير، (بر شما حلالند) هر كه ايمان را انكار كند، عملش باطل شده و در آخرت از زيانكاران است.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قُمْتُمْ إِلَي الصَّلاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَي الْمَرافِقِ وَ امْسَحُوا بِرُؤُسِكُمْ وَ أَرْجُلَكُمْ إِلَي الْكَعْبَيْنِ وَ إِنْ كُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا وَ إِنْ كُنْتُمْ مَرْضيٰ أَوْ عَليٰ سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ مِنْهُ ما يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَ لٰكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَ لِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون به نماز برخاستيد روى‌ها و دستهاى خويش را تا مرفق‌ها بشوئيد و به سرها و پاهاى خويش تا دو برآمدگى روى پاها مسح كنيد و اگر جنب بوديد غسل كنيد و اگر بيمار يا در سفر بوديد يا كسى از شما از خلوت آمد يا با زنان مقاربت كرديد و آب نيافتيد خاك پاكى را قصد كرده روها و دستهاى خويش را بدان مسح كنيد. خدا نمى‌خواهد بر شما زحمتى قرار دهد بلكه مى‌خواهد شما را پاك گرداند و نعمتش بر شما تمام كند تا خدا را شكر كنيد.

وَ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ مِيثاقَهُ الَّذِي واثَقَكُمْ بِهِ إِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ

نعمت خدا و پيمانى را كه از شما گرفته ياد آوريد آن دم كه گفتيد شنيديم و فرمان برديم، از خدا بترسيد كه خدا به مكنونات سينه‌ها داناست.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَليٰ أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْويٰ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد قيام كنندگان براى خدا و گواهان با انصاف باشيد، دشمنى قومى وادارتان نكند كه عدالت نكنيد، عدالت كنيد آن به تقوى نزديكتر است از خدا بترسيد كه خدا به آنچه مى‌كنيد داناست.

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِيمٌ

خدا به كسانى كه ايمان آورده و اعمال شايسته انجام داده‌اند وعده نيكو داده، براى آنها است آمرزش و پاداش بزرگ.

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ

و كسانى كه كافر شده و آيات ما را دروغ شمرده‌اند آنها اهل آتش مى‌باشند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ عَلَي اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد نعمت خدا را ياد آريد آن گاه كه گروهى خواست دستهاى خويش را به سوى شما بگشايند، دستهاى آنها را از شما بازداشت، از خدا بترسيد و مؤمنان بر خدا توكل و اعتماد كنند.

وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً وَ قالَ اللَّهُ إِنِّي مَعَكُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَ آتَيْتُمُ الزَّكاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلِي وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذٰلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِيلِ

خدا از فرزندان يعقوب پيمان گرفت و از آنها دوازده مراقب برانگيختيم و خدا گفت من با شمايم اگر نماز بپا داشتيد و زكاة داديد و به پيامبران من ايمان آورديد و تقويتشان كرديد و به خدا قرضى نيكو داديد، گناهان شما را مى‌پوشانم و شما را به بهشتهايى كه از زير آنها جويها روانست داخل مى‌كنم، هر كه بعد از آن كافر شود از راه راست گم شده است.

فَبِما نَقْضِهِمْ مِيثاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَ جَعَلْنا قُلُوبَهُمْ قاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ نَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ وَ لا تَزالُ تَطَّلِعُ عَليٰ خائِنَةٍ مِنْهُمْ إِلَّا قَلِيلاً مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ

به علت پيمان شكنى لعنتشان كرديم و دلهايشان را سخت كرديم، گفته‌ها را از معانى اصلى منحرف مى‌كنند و قسمتى از آنچه با آن تذكر داده شده بودند از ياد بردند، پيوسته به خيانتى از آنها مطلع مى‌شوى مگر اندكى از آنها، آنها را ببخش و ناديده گير كه خدا نيكوكاران را دوست مى‌دارد.

وَ مِنَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّا نَصاريٰ أَخَذْنا مِيثاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ فَأَغْرَيْنا بَيْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ وَ سَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللَّهُ بِما كانُوا يَصْنَعُونَ

و از كسانى كه گفتند ما نصارى هستيم پيمان گرفتيم، قسمتى از آنچه بدان تذكر داده شده بودند فراموش كردند، ميان آنها دشمنى و كينه را تا روز قيامت مداوم كرديم به زودى خدا از اعمالى كه مى‌كرده‌اند خبرشان مى‌دهد.

يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ

اى اهل كتاب رسول ما به سوى شما آمد كه بسيارى از آنچه از كتاب پنهان مى‌كرديد براى شما بيان مى‌كند و از بسيارى چشم پوشى مى‌كند، از خدا براى شما نور و كتابى بيانگر آمد.

يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَي النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ يَهْدِيهِمْ إِليٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ

خدا به وسيله آن كتاب هدايت مى‌كند به راههاى سلامت كسى را كه تابع رضاى خدا باشد و آنها را از تاريكيها به سوى نور مى‌برد و به راه راست هدايتشان مى‌كند

لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً إِنْ أَرادَ أَنْ يُهْلِكَ الْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَ أُمَّهُ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما يَخْلُقُ ما يَشاءُ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

كافر شدند كسانى كه گفتند: خدا همان مسيح پسر مريم است، بگو كيست كه از خدا صاحب اختيار چيزى باشد اگر بخواهد مسيح پسر مريم و مادر او و هر كه را كه در زمين هست يكسره نابود كند؟ ملك آسمانها و زمين و آنچه ميان آنهاست خاص خدا است آنچه بخواهد مى‌آفريند و خدا بر همه چيز تواناست.

وَ قالَتِ الْيَهُودُ وَ النَّصاريٰ نَحْنُ أَبْناءُ اللَّهِ وَ أَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما وَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ

يهود و نصارى گفتند: ما فرزندان خدا و دوستان او هستيم بگو پس چرا شما را به گناهانتان عذاب مى‌كند (چنين نيست) بلكه شما نيز بشرى از انسانهاى خلق شده هستيد، ملك آسمانها و زمين و آنچه ميان ميان آنهاست خاص خداست و باز گشت به سوى اوست.

يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَليٰ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

اى اهل كتاب فرستاده ما به دوران فترت پيغمبران به سوى شما آمد كه حق را به شما بيان مى‌كند، مبادا كه بگوئيد براى ما بشير و نذيرى نيامد براستى كه بشير و نذيرى به شما آمد و خدا به همه چيز توانا است.

وَ إِذْ قالَ مُوسيٰ لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنْبِياءَ وَ جَعَلَكُمْ مُلُوكاً وَ آتاكُمْ ما لَمْ يُؤْتِ أَحَداً مِنَ الْعالَمِينَ

آن دم كه موسى به قومش گفت: اى قوم ياد آوريد نعمت خدا را بر شما، كه در ميان شما پيغمبرانى آورد و شما را آزاد كرد و به شما چيزهايى داد كه به هيچ كسى از مردمان نداده است.

يا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَ لا تَرْتَدُّوا عَليٰ أَدْبارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِينَ

اى قوم من: داخل زمين مقدس شويد كه خدا براى شما مقرر كرده و بر عقب برنگرديد، از زيانكاران مى‌شويد.

قالُوا يا مُوسيٰ إِنَّ فِيها قَوْماً جَبَّارِينَ وَ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها حَتَّي يَخْرُجُوا مِنْها فَإِنْ يَخْرُجُوا مِنْها فَإِنَّا داخِلُونَ

گفتند: اى موسى در آن شهر گروه ستمكارى هست، ما هرگز به آنجا داخل نخواهيم شد تا آنها بيرون روند و اگر آنها بيرون رفتند ما وارد مى‌شويم.

قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذِينَ يَخافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غالِبُونَ وَ عَلَي اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

دو مرد از آنان كه خدا ترس و مورد نعمت خدا بودند گفتند: بر اهل شهر از دروازه وارد شويد، چون داخل شديد پيروز مى‌شويد و بر خدا اعتماد كنيد اگر مؤمن هستيد.

قالُوا يا مُوسيٰ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها أَبَداً ما دامُوا فِيها فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّكَ فَقاتِلا إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ

گفتند: اى موسى تا آنها در آنجا هستند ما هرگز به آنجا وارد نخواهيم شد، تو و پروردگارت برويد و بجنگيد ما در همين جا نشسته‌ايم.

قالَ رَبِّ إِنِّي لا أَمْلِكُ إِلَّا نَفْسِي وَ أَخِي فَافْرُقْ بَيْنَنا وَ بَيْنَ الْقَوْمِ الْفاسِقِينَ

موسى گفت: پروردگارا من و برادرم فقط به نفس خويش توانايى داريم ميان ما و اين قوم فاسق جدايى برقرار كن.

قالَ فَإِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ أَرْبَعِينَ سَنَةً يَتِيهُونَ فِي الْأَرْضِ فَلا تَأْسَ عَلَي الْقَوْمِ الْفاسِقِينَ

خدا فرمود آن محل چهل سال بر آنها حرام است كه در اين صحرا سرگردان مى‌مانند، به جهت قوم فاسق محزون مباش.

وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قالَ إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ

خبر دو پسر آدم را مطابق واقع بر آنها بخوان، آن دم كه قربانى پيش آوردند، از يكى پذيرفته شد و از ديگرى پذيرفته نشد، گفت، تو را خواهم گشت، گفت: خدا فقط از تقوى كاران مى‌پذيرد.

لَئِنْ بَسَطْتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي ما أَنَا بِباسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لِأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخافُ اللَّهَ رَبَّ الْعالَمِينَ

اگر دست خويش به من بگشايى كه مرا بكشى، من دست خويش سوى تو باز نمى‌كنم كه من از خدا كه پروردگار جهانيان است مى‌ترسم.

إِنِّي أُرِيدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِي وَ إِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحابِ النَّارِ وَ ذٰلِكَ جَزاءُ الظَّالِمِينَ

مى‌خواهم تو با گناه من و گناه خودت با هم شده و از اهل آتش باشى كه سزاى ظالمان همين است.

فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ فَأَصْبَحَ مِنَ الْخاسِرِينَ

نفسش كشتن برادرش را بر او آسان كرد و او را كشت و از زيانكاران شد.

فَبَعَثَ اللَّهُ غُراباً يَبْحَثُ فِي الْأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوارِي سَوْأَةَ أَخِيهِ قالَ يا وَيْلَتي أَ عَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هٰذَا الْغُرابِ فَأُوارِيَ سَوْأَةَ أَخِي فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ

خدا زاغى فرستاد كه زمين را مى‌كاويد تا به او نشان دهد چگونه جثه برادر خويش را دفن كند، گفت: واى بر من آيا نتوانستم مانند اين زاغ باشم و جثه برادر خويش را دفن كنم و از ندامت يافتگان شد.

مِنْ أَجْلِ ذٰلِكَ كَتَبْنا عَليٰ بَنِي إِسْرائِيلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً وَ مَنْ أَحْياها فَكَأَنَّما أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً وَ لَقَدْ جاءَتْهُمْ رُسُلُنا بِالْبَيِّناتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذٰلِكَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ

به اين جهت بر بنى اسرائيل مقرر كرديم كه هر كس كسى را بدون قصاص و بدون فسادى كه در زمين كرده بكشد چنان است كه تمام مردم را كشته است و هر كس كسى را زنده نمايد چنان است كه همه مردم را زنده كرده است پيامبران آيه‌هاى روشن را براى آنها آوردند، با وجود اين بسيارى از آنها در زمين اسرافكاران بودند.

إِنَّما جَزاءُ الَّذِينَ يُحارِبُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذٰلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيا وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ

كسانى كه با خدا و پيغمبر او مى‌جنگند و در زمين براى فساد مى‌كوشند، سزايشان جز اين نيست كه كشته شوند يا برادر شوند، يا (يكى از) دستها و (يكى از) پاهايشان به عكس يكديگر بريده شود، يا از آن زمين تبعيد شوند، اين خفتى است براى آنها در دنيا و در آخرت عذاب بزرگى دارند.

إِلَّا الَّذِينَ تابُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَقْدِرُوا عَلَيْهِمْ فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

مگر كسانى كه پيش از آنكه بر آنها دست يابيد توبه كنند، بدانيد كه خدا آمرزنده و مهربان است.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَ جاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

اى كسانى كه ايمان داريد از خدا بترسيد و به او تقرب جوييد و در راه او جهاد كنيد تا رستگار شويد.

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ أَنَّ لَهُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَمِيعاً وَ مِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُوا بِهِ مِنْ عَذابِ يَوْمِ الْقِيامَةِ ما تُقُبِّلَ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

كسانى كه كافر شده‌اند اگر همه مال زمين و نيز مثل آن را داشته باشند تا از عذاب روز قيامت عوض دهند از آنها پذيرفته نمى‌شود و براى آنها عذابى است دردناك.

يُرِيدُونَ أَنْ يَخْرُجُوا مِنَ النَّارِ وَ ما هُمْ بِخارِجِينَ مِنْها وَ لَهُمْ عَذابٌ مُقِيمٌ

مى‌خواهند از آتش خارج شوند ولى از آن خارج شدنى نيستند و آنها راست عذابى پيوسته.

وَ السَّارِقُ وَ السَّارِقَةُ فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُما جَزاءً بِما كَسَبا نَكالاً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ

مرد دزد و زن دزد، دستهاى (راستشان) را ببريد كيفرى است در مقابل عملشان و مجازات خدا است، خدا توانا و حكيم است.

فَمَنْ تابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِهِ وَ أَصْلَحَ فَإِنَّ اللَّهَ يَتُوبُ عَلَيْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

هر كس پس از ظلمش توبه كند و خود را اصلاح نمايد خدا به او توبه كند (توبه او را مى‌پذيرد) خدا آمرزنده و مهربان است.

أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

آيا ندانسته‌اى كه ملك آسمانها و زمين خاص خداست، هر كه را بخواهد عذاب مى‌كند و هر كه را بخواهد مى‌آمرزد و خدا بر هر چيز تواناست.

يا أَيُّهَا الرَّسُولُ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذِينَ قالُوا آمَنَّا بِأَفْواهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ هادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِينَ لَمْ يَأْتُوكَ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَواضِعِهِ يَقُولُونَ إِنْ أُوتِيتُمْ هٰذا فَخُذُوهُ وَ إِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَ مَنْ يُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً أُولئِكَ الَّذِينَ لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِي الدُّنْيا خِزْيٌ وَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظِيمٌ

اى پيغمبر كسانى كه در كفر شتاب مى‌كنند تو را غمگين نكنند، از آن گروه كه به زبان گويند ايمان آورديم ولى دلهايشان ايمان نياورده و از آن گروه كه دين يهود دارند به دروغزن گوشگير هستند و به قومى كه نزد تو نيامده‌اند مطيع مى‌باشند، كلمه‌ها را از معانى آن تغيير مى‌دهند و مى‌گويند اگر اين حكم را دادند بگيريد و اگر اين حكم را ندادند از آن حذر كنيد، هر كه خدا بخواهد به فتنه‌اش افكند، از خدا براى او مالك هيچ چيزى نمى‌شوى، آنها كسانى هستند كه خدا نخواسته دلهايشان را پاك گرداند؟ براى آنها در دنيا خوارى و در آخرت عذاب بزرگى است.

سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاءُوكَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْئاً وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ

گوشگيران دروغگو و خورندگان حرام مى‌باشند اگر پيش تو آمدند ميانشان داورى كن يا از آنها اعراض كن، و اگر اعراض كنى به تو ضررى نتوانند زد و اگر حكم كنى به عدل حكم كن كه خدا عدالت كاران را دوست دارد.

وَ كَيْفَ يُحَكِّمُونَكَ وَ عِنْدَهُمُ التَّوْراةُ فِيها حُكْمُ اللَّهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ

چگونه تو را حاكم مى‌كنند با آنكه تورات نزد آنها است و حكم خدا در آن هست عاقبت پس از حكم دادن تو اعراض مى‌كنند و آنها مؤمن نيستند.

إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِيها هُديً وَ نُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذِينَ أَسْلَمُوا لِلَّذِينَ هادُوا وَ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتابِ اللَّهِ وَ كانُوا عَلَيْهِ شُهَداءَ فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ وَ لا تَشْتَرُوا بِآياتِي ثَمَناً قَلِيلاً وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الْكافِرُونَ

ما تورات را نازل كرده‌ايم كه در آن هدايت و نور هست، پيامبرانى كه مطيع خدا بودند طبق آن بر يهود حكم مى‌كردند و ربانيون و دانشمندان كه نگهبانى كتاب خدا از آنها خواسته شده بود و هر آن گواه بودند (نيز حكم مى‌كردند) از مردم مترسيد و از من بترسيد و آيات مرا به بهاى اندك مفروشيد، هر كس طبق ما انزل الله حكم نكند آنها كافران هستند.

وَ كَتَبْنا عَلَيْهِمْ فِيها أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَ الْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَ الْأَنْفَ بِالْأَنْفِ وَ الْأُذُنَ بِالْأُذُنِ وَ السِّنَّ بِالسِّنِّ وَ الْجُرُوحَ قِصاصٌ فَمَنْ تَصَدَّقَ بِهِ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُ وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ

در تورات براى يهود نوشتيم كه شخص در مقابل شخص چشم به چشم، بينى به بينى، گوش به گوش، دندان به دندان و زخمها را قصاص هست هر كه از آن عفو كند كفاره‌ايست بر جانى و هر كه حكم برابر فرو فرستاده شده خدا نكند آنها ظالمان هستند.

وَ قَفَّيْنا عَليٰ آثارِهِمْ بِعِيسَي ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ وَ آتَيْناهُ الْإِنْجِيلَ فِيهِ هُديً وَ نُورٌ وَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ وَ هُديً وَ مَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ

در پى پيغمبران عيسى پسر مريم را آورديم كه تورات را كه پيش از او بود تصديق مى‌كرد و به او انجيل را داديم كه در آن هدايت و نورى بود، و تورات را كه پيش از آن بود تصديق مى‌كرد و در آن هدايت و موعظه‌اى بود براى پرهيزكاران.

وَ لْيَحْكُمْ أَهْلُ الْإِنْجِيلِ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فِيهِ وَ مَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ

اهل انجيل بايد طبق آنچه خدا در آن نازل كرده حكم كنند، هر كه طبق آنچه خدا نازل كرده حكم نكند، آنها فاسقانند.

وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتابِ وَ مُهَيْمِناً عَلَيْهِ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ عَمَّا جاءَكَ مِنَ الْحَقِّ لِكُلٍّ جَعَلْنا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَ مِنْهاجاً وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لٰكِنْ لِيَبْلُوَكُمْ فِي ما آتاكُمْ فَاسْتَبِقُوا الْخَيْراتِ إِلَي اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ

ما اين كتاب را بحق بر تو نازل كرديم كه كتابهاى پيشين را تصديق مى‌كند و نگهبان همه آنهاست ميان آنها طبق آنچه خدا نازل كرده قضاوت كن و هوسهاى آنها را در انحراف از آنچه از حق به سوى تو آمده پيروى مكن، براى هر يك از شما آئين و راه بخصوصى قرار داده‌ايم، اگر خدا مى‌خواست همه شما را يك امت كرده بود، ولى (نكرد) تا درباره آنچه به شما داده امتحانتان كند، به كارهاى خوب پيشى گيريد كه بازگشت همه شما به سوى خداست و از چيزهايى كه اختلاف مى‌كرديد شما را خبر مى‌دهد.

وَ أَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ وَ احْذَرْهُمْ أَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ ما أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيْكَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّما يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُصِيبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ وَ إِنَّ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ لَفاسِقُونَ

ميان آنها طبق آنچه خدا نازل كرده حكم كن و تابع هوسهاى آنها مباش و حذر كن از اينكه از بعض آنچه خدا نازل كرد منحرفت كنند، و اگر اعراض كردند بدان كه خدا مى‌خواهد آنها را در مقابل بعض گناهانشان عقوبت كند و بسيارى از مردم فاسقانند.

أَ فَحُكْمَ الْجاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْماً لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ

آيا حكم جاهليت مى‌خواهند، كيست كه براى اهل يقين بهتر از خدا حكمى داشته باشد

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَ النَّصاريٰ أَوْلِياءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد يهود و نصارى را دوستان خود مى‌گيريد، بعض آنها دوستان بعض ديگرند هر كس از شما آنها را دوست بگيرد يكى از آنهاست، خدا قوم ظالم را هدايت نمى‌كند.

فَتَرَي الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشيٰ أَنْ تُصِيبَنا دائِرَةٌ فَعَسَي اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَليٰ ما أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نادِمِينَ

كسانى كه مريض القلبند خواهى ديد كه در دوستى آنها شتاب مى‌كنند، مى‌گويند: بيم آن داريم كه به ما حادثه‌اى پيش آيد، شايد خدا فتح مكه يا كارى از جانب خودش بياورد، آنها بر آنچه در دل پنهان داشته‌اند پشيمان گردند.

وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا أَ هٰؤُلاءِ الَّذِينَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ إِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فَأَصْبَحُوا خاسِرِينَ

(آن روز) مؤمنان مى‌گويند: آيا اين يهود و نصارى همانند كه سوگند مؤكد خوردند با شما خواهند بود؟! اعمالشان پوچ شد و زيانكار شدند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَي الْكافِرِينَ يُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِيمٌ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد هر كس از شما از دين خود برگردد، به زودى خدا قومى‌

إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ

سرپرست شما فقط خداست و رسول او و كسانى كه نماز را اقامه مى‌كنند و زكاة را در حال ركوع مى‌دهند.

وَ مَنْ يَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغالِبُونَ

هر كس خدا و رسول و اهل ايمان را سرپرست گيرد (حزب خدا است) حزب خدا پيروز هستند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ الْكُفَّارَ أَوْلِياءَ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد: كسانى را كه دين شما را مسخره و بازيچه گرفته‌اند از آنها كه پيش از شما به آنها كتاب داده شده و كفار را، دوست مگيريد. اگر مؤمن هستيد از خدا بترسيد.

وَ إِذا نادَيْتُمْ إِلَي الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ

و چون به نماز ندا مى‌دهيد آن را مسخره و بازيچه مى‌گيرند زيرا آنها قومى هستند كه‌ درك نمى‌كنند.

قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّا إِلَّا أَنْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْنا وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلُ وَ أَنَّ أَكْثَرَكُمْ فاسِقُونَ

بگو اى اهل كتاب آيا به ما خرده مى‌گيريد جز اينكه ايمان آورديم به خدا و به آنچه بر ما و به آنچه پيش از ما نازل گشته است، بسيارى از شما فاسق هستيد.

قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذٰلِكَ مَثُوبَةً عِنْدَ اللَّهِ مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَ غَضِبَ عَلَيْهِ وَ جَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَ الْخَنازِيرَ وَ عَبَدَ الطَّاغُوتَ أُولئِكَ شَرٌّ مَكاناً وَ أَضَلُّ عَنْ سَواءِ السَّبِيلِ

بگو: آيا شما را خبر دهم به چيزى كه سزايش نزد خدا از اين بدتر است، آنكه خدا لعنتش كرده و بر او غضب آورده و از آنها ميمونها و خوكها ساخته و طاغوت را پرستيده، آنها موقعيتشان بدتر و از راه راست گمراه‌تر مى‌باشند.

وَ إِذا جاءُوكُمْ قالُوا آمَنَّا وَ قَدْ دَخَلُوا بِالْكُفْرِ وَ هُمْ قَدْ خَرَجُوا بِهِ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما كانُوا يَكْتُمُونَ

چون نزد شما آيند گويند: ايمان آورديم، ولى با كفر وارد شده و با كفر خارج گشته‌اند، خدا به آنچه كتمان مى‌كنند داناتر است.

وَ تَريٰ كَثِيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ

بسيارى از آنها را مى‌بينى كه در گناه و تجاوز و حرام خوردنشان اصرار مى‌كنند، چه بد است اعمالى كه مى‌كنند.

لَوْلا يَنْهاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ وَ أَكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ

چرا زهاد و علماء، آنها را از قول باطل و حرام خوردن منعشان نمى‌كنند چه بد است آنچه كه مى‌سازند.

وَ قالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً وَ أَلْقَيْنا بَيْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ كُلَّما أَوْقَدُوا ناراً لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ

يهود گفت: دست خدا بسته است، دستشان بسته شد و به سزاى آنچه گفتند ملعون شدند (چنين نيست) بلكه دو دست خدا باز است، چنان كه بخواهد اتفاق مى‌كند، آنچه بر تو از پروردگارت نازل شده بر بسيارى از آنها، سركشى و كفر مى‌افزايد، ميان آنها تا قيامت دشمنى و كينه افكنده‌ايم هر وقت آتشى براى جنگ افروختند خدا آن را خاموش كرد در زمين براى فساد تلاش مى‌كنند، خدا مفسدين را دوست ندارد.

وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْكِتابِ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَكَفَّرْنا عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَأَدْخَلْناهُمْ جَنَّاتِ النَّعِيمِ

اگر اهل كتاب ايمان آورده و پرهيزكار بودند، گناهانشان را مى‌پوشانيديم و به بهشتهاى پر نعمت داخلشان مى‌كرديم.

وَ لَوْ أَنَّهُمْ أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ ساءَ ما يَعْمَلُونَ

و اگر آنها به تورات و انجيل و به آنچه از پروردگارشان نازل شده ايمان مى‌آوردند، از بالاى سرشان و از زير پاهايشان (روزى) مى‌خوردند از آنها گروهى معتدل هستند و بسيارى از آنها عمل بد مى‌كنند.

يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرِينَ

اى پيغمبر آنچه از پروردگارت بر تو نازل گشته ابلاغ كن و اگر ابلاغ نكنى رسالت خدا را ابلاغ نكرده‌اى خدا تو را از كيد مردم حفظ مى‌كند، خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند.

قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَليٰ شَيْءٍ حَتَّي تُقِيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَي الْقَوْمِ الْكافِرِينَ

بگو اى اهل كتاب در چيزى قابل اعتنا نيستيد تا تورات و انجيل و آنچه را كه از پروردگارتان نازل شده مورد عمل قرار دهيد، آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده براى بسيارى از آنها سركشى و كفر مى‌افزايد پس بر گروه ستمكار غم مخور.

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ الَّذِينَ هادُوا وَ الصَّابِئُونَ وَ النَّصاريٰ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ

كسانى كه ايمان آورده‌اند و كسانى كه يهودى شده‌اند و صائبون و نصارى هر كه از آنها به خدا و روز قيامت ايمان آورد و عمل شايسته انجام دهد براى آنها خوفى و غمى نيست.

لَقَدْ أَخَذْنا مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ أَرْسَلْنا إِلَيْهِمْ رُسُلاً كُلَّما جاءَهُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْويٰ أَنْفُسُهُمْ فَرِيقاً كَذَّبُوا وَ فَرِيقاً يَقْتُلُونَ

از بنى اسرائيل پيمان گرفتيم و پيغمبرانى به آنها فرستاديم هر وقت پيغمبرى تعليماتى كه دلخواهشان نيست بياورد گروهى را تكذيب كرده و گروهى را مى‌كشتند.

وَ حَسِبُوا أَلَّا تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُوا وَ صَمُّوا ثُمَّ تابَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُوا وَ صَمُّوا كَثِيرٌ مِنْهُمْ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ

گمان كردند كه فتنه‌اى نباشد كور و كر شدند سپس خدا به آنها برگشت و بعد بسيارى از آنها كور و كر شدند، خدا به اعمالى كه مى‌كنند بيناست.

لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ وَ قالَ الْمَسِيحُ يا بَنِي إِسْرائِيلَ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمْ إِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَ مَأْواهُ النَّارُ وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ

كسانى كه گفتند: خدا همان عيسى پسر مريم است، كافر شدند، با آنكه مسيح مى‌گفت اى پسران اسرائيل عبادت كنيد خدا را كه پروردگار من و پروردگار شماست هر كه به خدا شرك آورد خدا بهشت را بر او حرام كرده است و جايگاهش آتش است و ظالمان را يارانى نيست.

لَقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ ثالِثُ ثَلاثَةٍ وَ ما مِنْ إِلهٍ إِلَّا إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنْ لَمْ يَنْتَهُوا عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

كسانى كه گفتند: خدا سومى سه چيز است، كافر شدند با آنكه خدايى جز خداى واحد نيست، اگر از آنچه مى‌گويند باز نايستند به كسانى از آنها كه كافر شده‌اند عذاب دردناكى خواهد رسيد.

أَ فَلا يَتُوبُونَ إِلَي اللَّهِ وَ يَسْتَغْفِرُونَهُ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ

آيا به خدا توبه نمى‌كنند و از او آمرزش نمى‌خواهند كه خدا آمرزنده و مهربان است.

مَا الْمَسِيحُ ابْنُ مَرْيَمَ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ وَ أُمُّهُ صِدِّيقَةٌ كانا يَأْكُلانِ الطَّعامَ انْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْآياتِ ثُمَّ انْظُرْ أَنَّي يُؤْفَكُونَ

مسيح پسر مريم نبود مگر پيغمبرى كه پيش از او پيغمبران گذشته‌اند، مادرش راستى پيشه بود، او و مادرش طعام مى‌خوردند، ببين چطور آيات را براى آنها بيان مى‌كنيم سپس ببين چطور منحرف مى‌شوند.

قُلْ أَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَ لا نَفْعاً وَ اللَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

بگو آيا غير خدا چيزى را مى‌پرستيد كه براى شما قدرت نفع و ضرر ندارد با آنكه خدا دانا و شنواست.

قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَ لا تَتَّبِعُوا أَهْواءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَ أَضَلُّوا كَثِيراً وَ ضَلُّوا عَنْ سَواءِ السَّبِيلِ

بگو اى اهل كتاب در دين خود بناحق غلو نكنيد، و از هوسهاى گروهى كه پيش از اين به ضلالت افتاده و بسيارى را به ضلالت افكنده‌اند، پيروى نكنيد آنها كه از راه راست گمراه شدند.

لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ عَليٰ لِسانِ داوُدَ وَ عِيسَي ابْنِ مَرْيَمَ ذٰلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ

كسانى كه از بنى اسرائيل كفر ورزيدند به زبان داود و عيسى پسر مريم لعنت شدند، براى آنكه گناه كردند و تعدى مى‌نمودند.

كانُوا لا يَتَناهَوْنَ عَنْ مُنكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ ما كانُوا يَفْعَلُونَ

و از كار زشتى كه مى‌كردند يكديگر را نهى نمى‌كردند چه بد بود عملى كه مى‌كردند.

تَريٰ كَثِيراً مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ

بسيارى از آنها را مى‌بينى كه با كافران دوستى مى‌كنند چه بد است چيزى كه خودشان براى خودشان كرده‌اند، اينكه خدا بر آنها خشم آورده و در عذاب جاودانانند.

وَ لَوْ كانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ النَّبِيِّ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِياءَ وَ لٰكِنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ فاسِقُونَ

اگر به خدا و پيغمبر و آنچه به او نازل شده ايمان داشتند كفار را دوست نمى‌گرفتند ولى بسيارى از آنها گناه پيشگانند.

لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَداوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الْيَهُودَ وَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا وَ لَتَجِدَنَّ أَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ قالُوا إِنَّا نَصاريٰ ذٰلِكَ بِأَنَّ مِنْهُمْ قِسِّيسِينَ وَ رُهْباناً وَ أَنَّهُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ

يهودان و مشركان را از همه مردم در دشمنى مؤمنان سخت‌تر خواهى يافت و نزديكتر از همه به دوستى مؤمنان كسانى را خواهى يافت كه مى‌گويند ما نصارائيم زيرا بعضى از آنها كشيشان و راهبانند و آنها تكبر نمى‌كنند.

وَ إِذا سَمِعُوا ما أُنْزِلَ إِلَي الرَّسُولِ تَريٰ أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنا آمَنَّا فَاكْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِينَ

و چون آياتى را كه به پيغمبر نازل شده مى‌شنوند، مى‌بينى كه چشمشان پر از اشك مى‌گردد به علت شناختن حق، گويند: پروردگار ما، ايمان آورديم ما را با گواهان ثبت فرما.

وَ ما لَنا لا نُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما جاءَنا مِنَ الْحَقِّ وَ نَطْمَعُ أَنْ يُدْخِلَنا رَبُّنا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِحِينَ

ما را چه شده كه به خدا و بآنچه از حق بما آمده ايمان نياوريم؟! اميدواريم كه پروردگار ما، ما را با قوم نيكوكار داخل بهشت كند.

فَأَثابَهُمُ اللَّهُ بِما قالُوا جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ ذٰلِكَ جَزاءُ الْمُحْسِنِينَ

خدا براى اين سخنان كه گفتند بآنها بهشتهايى داد كه از زير آنها نهرها جارى است، پاداش نيكوكاران همين است.

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ كَذَّبُوا بِآياتِنا أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَحِيمِ

آنان كه كافر شده و آيات ما را دروغ معرفى كردند آنها اهل جهنم هستند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَيِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چيزهاى پاكيزه را كه خدا براى شما حلال كرده، حرام نكنيد، و تعدى نكنيد كه خدا متعديان را دوست نمى‌دارد.

وَ كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالاً طَيِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ

از روزى حلال و پاكيزه كه خدا به شما داده بخوريد و از خدايى كه به او ايمان داريد بترسيد.

لا يُؤاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمانِكُمْ وَ لٰكِنْ يُؤاخِذُكُمْ بِما عَقَّدْتُمُ الْأَيْمانَ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعامُ عَشَرَةِ مَساكِينَ مِنْ أَوْسَطِ ما تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ ثَلاثَةِ أَيَّامٍ ذٰلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمانِكُمْ إِذا حَلَفْتُمْ وَ احْفَظُوا أَيْمانَكُمْ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آياتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

خدا شما را در سوگندهاى بى‌قصد مؤاخذه نمى‌كند ولى شما را به سوگندهايى كه قصد كرده‌ايد مؤاخذه مى‌كند كفاره آن غذا دادن ده مستمند است از غذاى متوسطى كه باهل خود مى‌خورانيد يا پوشاك آنها يا آزاد كردن بنده‌اى، هر كه (اينها را) نيابد سه روز روزه داشتن است اين كفاره سوگندهاى شماست وقتى كه سوگند خورده‌ايد، قسمهاى خود را حفظ كنيد، اين چنين خدا آيات خويش را بر شما بيان مى‌كند تا شكر كنيد.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد حق اين است كه شراب و قمار و بتهاى منصوب و تيرهاى قرعه پليد و از عمل شيطانند از اينها دورى كنيد تا رستگار شويد.

إِنَّما يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِي الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ وَ يَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ عَنِ الصَّلاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ

حق اين است كه شيطان مى‌خواهد با شراب و قمار در ميان شما فتنه و دشمنى افكند و شما را از ياد خدا و نماز باز دارد آيا بس مى‌كنيد؟

وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ احْذَرُوا فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّما عَليٰ رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ

خدا را اطاعت كنيد، پيغمبر را اطاعت كنيد، و (از نافرمانى) بپرهيزيد، اگر پشت كرديد بدانيد كه بر عهده پيغمبر ما فقط ابلاغ آشكار است.

لَيْسَ عَلَي الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جُناحٌ فِيما طَعِمُوا إِذا مَا اتَّقَوْا وَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَ آمَنُوا ثُمَّ اتَّقَوْا وَ أَحْسَنُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ

بر كسانى كه ايمان آورده و عمل شايسته كرده‌اند گناهى نيست در آنچه خورده‌اند اگر پرهيز كرده و ايمان آورده و عمل شايسته كنند، سپس بپرهيزند و ايمان آورند، سپس تقوى و نيكوكارى كنند، خدا نيكوكاران را دوست دارد.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنالُهُ أَيْدِيكُمْ وَ رِماحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخافُهُ بِالْغَيْبِ فَمَنِ اعْتَديٰ بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهُ عَذابٌ أَلِيمٌ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد خدا شما را به چيزى از شكار امتحان مى‌كند كه دستها و نيزه‌هايتان به آن مى‌رسد، تا معلوم كند كسى را كه در غيب از خدا مى‌ترسد، هر كه بعد از دانستن حكم، تعدى كند براى اوست عذابى دردناك.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُمٌ وَ مَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّداً فَجَزاءٌ مِثْلُ ما قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْياً بالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعامُ مَساكِينَ أَوْ عَدْلُ ذٰلِكَ صِياماً لِيَذُوقَ وَبالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَ مَنْ عادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقامٍ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد شكار را در حال احرام نكشيد، هر كه از شما عمدا شكار كشد سزاى او از چهارپايان حيوانى است مانند آنچه كشته كه دو عادل از شما بدان حكم كنند، قربانى كه به كعبه رسيده باشد يا كفاره‌اى غذا دادن مستمندان، يا معادل آن روزه است تا عقوبت كار خود را بچشد خدا از آنچه گذشته عفو كرد هر كه اين عمل را تكرار كند خدا از او انتقام مى‌گيرد خدا نيرومند و انتقام گيرنده است.

أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَ طَعامُهُ مَتاعاً لَكُمْ وَ لِلسَّيَّارَةِ وَ حُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ ما دُمْتُمْ حُرُماً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ

شكار دريا و غذاى آن (در حال احرام) بر شما حلال است. كه متاع شما و كاروان است و شكار خشكى ما دام كه محرم هستيد بر شما حرام است بترسيد از خدايى كه به سوى او محشور مى‌شويد.

جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرامَ قِياماً لِلنَّاسِ وَ الشَّهْرَ الْحَرامَ وَ الْهَدْيَ وَ الْقَلائِدَ ذٰلِكَ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ أَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ

خدا كعبه را كه خانه محترم است و ماه حرام و قربانى و قربانيهاى طوقدار را مايه قوام مردم كرد، اين براى آن است كه بدانيد كه خدا آنچه را كه در آسمانها و زمين هست مى‌داند و خدا به هر چيز داناست.

اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ وَ أَنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

بدانيد كه خدا شديد العقاب و آمرزنده و مهربان است.

ما عَلَي الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تُبْدُونَ وَ ما تَكْتُمُونَ

بر عهده پيغمبر جز تبليغ نيست خدا مى‌داند آنچه را كه آشكار مى‌كنيد و آنچه را كه كتمان مى‌داريد.

قُلْ لا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَ الطَّيِّبُ وَ لَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

بگو پليد و پاك يكسان نيست گر چه زيادى پليد تو را به تعجب آورد اى صاحبان عقل از خدا به ترسيد تا رستگار شويد.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إِنْ تَسْئَلُوا عَنْها حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها وَ اللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد از چيزهايى كه اگر بر شما عيان شود ناراحتتان مى‌كند، سؤال نكنيد، اگر از آنها در وقت نزول قرآن سؤال كنيد بر شما عيان مى‌شود، خدا از آنها درگذشت، خدا آمرزنده و بردبار است.

قَدْ سَأَلَها قَوْمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُوا بِها كافِرِينَ

قومى پيش از آنها سؤال كردند سپس به آنها كافر گشتند.

ما جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَ لا سائِبَةٍ وَ لا وَصِيلَةٍ وَ لا حامٍ وَ لٰكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ وَ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ

خدا بحيره، سائبه، وصيله و حام قرار نداده ولى كسانى كافر شده‌اند درباره خدا دروغ مى‌سازند و اكثرشان نمى‌فهمند.

وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا إِليٰ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ إِلَي الرَّسُولِ قالُوا حَسْبُنا ما وَجَدْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ

و چون به آنها گفته شود بيائيد به سوى آنچه خدا نازل كرده و به سوى رسول، گويند ما را بس است روشى كه پدرانمان را در آن يافته‌ايم و هر چند كه پدرانشان چيزى نمى‌فهميدند و هدايت نيافته بودند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنْفُسَكُمْ لا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ إِلَي اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد به خودتان بپردازيد آنكه گمراه شده به شما ضررى نمى‌زند اگر هدايت شده باشيد، برگشت همه بسوى خدا است، خدا از آنچه مى‌كرده‌ايد به شما خبر خواهد داد.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا شَهادَةُ بَيْنِكُمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنانِ ذَوا عَدْلٍ مِنْكُمْ أَوْ آخَرانِ مِنْ غَيْرِكُمْ إِنْ أَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَأَصابَتْكُمْ مُصِيبَةُ الْمَوْتِ تَحْبِسُونَهُما مِنْ بَعْدِ الصَّلاةِ فَيُقْسِمانِ بِاللَّهِ إِنِ ارْتَبْتُمْ لا نَشْتَرِي بِهِ ثَمَناً وَ لَوْ كانَ ذا قُرْبيٰ وَ لا نَكْتُمُ شَهادَةَ اللَّهِ إِنَّا إِذاً لَمِنَ الْآثِمِينَ

اى كسانى كه ايمان داريد چون يكى از شما را مرگ در رسد وقت وصيت كردن شهادت دو نفر عادل از شما لازم است يا دو نفر از غير خودتان، اگر در سفر بوديد و حادثه مرگ به شما رسيد، اگر از آن دو بدگمان شديد پس از نماز بازشان مى‌داريد تا قسم خورند كه قسم خود را به بهايى نمى‌فروشيم، گر چه طرف خويشاوند باشد و گواهى خدا را پوشيده نمى‌داريم و گرنه از گنهكارانيم.

فَإِنْ عُثِرَ عَليٰ أَنَّهُمَا اسْتَحَقَّا إِثْماً فَآخَرانِ يَقُومانِ مَقامَهُما مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيانِ فَيُقْسِمانِ بِاللَّهِ لَشَهادَتُنا أَحَقُّ مِنْ شَهادَتِهِما وَ مَا اعْتَدَيْنا إِنَّا إِذاً لَمِنَ الظَّالِمِينَ

اگر معلوم شد كه آن دو مرتكب گناهى شده‌اند (خيانت كرده‌اند) دو نفر ديگر از كسانى كه دو شاهد نزديك به ميت بر ضد آنها مرتكب گناه شده‌اند در جاى آنها مى‌ايستند و به خدا قسم مى‌خورند كه گواهى ما از گواهى آن دو راستتر است و ما در گواهى تجاوز نكرده‌ايم و گرنه از ظالمانيم.

ذٰلِكَ أَدْنيٰ أَنْ يَأْتُوا بِالشَّهادَةِ عَليٰ وَجْهِها أَوْ يَخافُوا أَنْ تُرَدَّ أَيْمانٌ بَعْدَ أَيْمانِهِمْ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اسْمَعُوا وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفاسِقِينَ

اين روش نزديكتر است كه گواهى را بصورت خود (واقعى) بياورند يا بترسند كه بعد از قسم آنها قسمهايى (به ورثه) برگردد، از خدا بترسيد و بشنويد، خدا گروه فاسقان را هدايت نمى‌كند.

يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ ما ذا أُجِبْتُمْ قالُوا لا عِلْمَ لَنا إِنَّكَ أَنْتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ

روزى كه خدا پيغمبران را جمع مى‌كند و مى‌گويد (در رسالتتان) چه مقدار اجابت شديد؟ گويند: نمى‌دانيم كه داناى نهانها تويى.

إِذْ قالَ اللَّهُ يا عِيسَي ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَ عَليٰ والِدَتِكَ إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلاً وَ إِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِي فَتَنْفُخُ فِيها فَتَكُونُ طَيْراً بِإِذْنِي وَ تُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ بِإِذْنِي وَ إِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتيٰ بِإِذْنِي وَ إِذْ كَفَفْتُ بَنِي إِسْرائِيلَ عَنْكَ إِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّناتِ فَقالَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هٰذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ

چون خدا گفت اى عيسى بن مريم ياد كن موهبت مرا به خودت و مادرت كه تو را با روح القدس نيرو دادم كه در گهواره با مردم سخن مى‌گفتى و در بزرگى، و آن دم كه كتاب و حكمت و تورات و انجيل را به تو تعليم كردم و آن دم كه باذن من از گل بشكل پرنده مى‌ساختى و در آن ميدميدى و باذن من پرنده‌اى مى‌شد و كور مادر زاد و برص زده را شفا مى‌دادى و آن دم كه مردگان را به اذن من خارج (زنده) مى‌كردى و آن دم كه به وقت آوردن معجزات بنى اسرائيل را از تو باز داشتم كافران از آنها گفتند: اينها جز جادوى آشكار نيستند.

وَ إِذْ أَوْحَيْتُ إِلَي الْحَوارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بِي وَ بِرَسُولِي قالُوا آمَنَّا وَ اشْهَدْ بِأَنَّنا مُسْلِمُونَ

و آن دم كه به حواريين الهام كردم كه به من و رسولم ايمان آوريد گفتند ايمان آورديم و گواه باش كه ما مسلمانيم.

إِذْ قالَ الْحَوارِيُّونَ يا عِيسَي ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ قالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

(ياد كن) آن دم را كه حواريون گفتند: اى عيسى بن مريم آيا پروردگارت مى‌تواند بر ما طعامى از آسمان نازل كند؟ گفت اگر مؤمنيد از خدا بترسيد.

قالُوا نُرِيدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنا وَ نَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنا وَ نَكُونَ عَلَيْها مِنَ الشَّاهِدِينَ

گفتند: مى‌خواهيم از آن بخوريم و دلهايمان آرام گيرد و بدانيم كه بما راست گفته‌اى و بر آن گواه باشيم.

قالَ عِيسَي ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ تَكُونُ لَنا عِيداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آيَةً مِنْكَ وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ

عيسى بن مريم گفت: خدايا پروردگار ما، بر ما خوانى از آسمان نازل كن كه براى اول و آخر ما عيد و نشانه‌اى از تو باشد و ما را روزى ده كه تو بهترين روزى دهندگانى.

قالَ اللَّهُ إِنِّي مُنَزِّلُها عَلَيْكُمْ فَمَنْ يَكْفُرْ بَعْدُ مِنْكُمْ فَإِنِّي أُعَذِّبُهُ عَذاباً لا أُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعالَمِينَ

خدا گفت: من آن را بر شما نازل مى‌كنم هر كه بعد از آن از شما كافر شود، من او را عذاب مى‌كنم عذابى كه به هيچ يك از جهانيان نمى‌كنم.

وَ إِذْ قالَ اللَّهُ يا عِيسَي ابْنَ مَرْيَمَ أَ أَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّيَ إِلهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ قالَ سُبْحانَكَ ما يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ ما لَيْسَ لِي بِحَقٍّ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ تَعْلَمُ ما فِي نَفْسِي وَ لا أَعْلَمُ ما فِي نَفْسِكَ إِنَّكَ أَنْتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ

و چون خدا گفت: اى عيسى پسر مريم آيا تو به مردم گفته‌اى من و مادرم را دو خدا گيريد غير از خدا؟ گفت تو منزهى مرا نشايد كه آنچه حق من نيست بگويم، اگر من اين را گفته‌ام تو دانسته‌اى كه هر چه در ضمير من است مى‌دانى و من آنچه در تو است نمى‌دانم، براستى داناى نهانها تويى.

ما قُلْتُ لَهُمْ إِلَّا ما أَمَرْتَنِي بِهِ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَ رَبَّكُمْ وَ كُنْتُ عَلَيْهِمْ شَهِيداً ما دُمْتُ فِيهِمْ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَنِي كُنْتَ أَنْتَ الرَّقِيبَ عَلَيْهِمْ وَ أَنْتَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ

نگفته‌ام به آنها جز آنچه تو به آن مأمورم كرده بودى كه عبادت كنيد خدا را كه پروردگار من و شماست، ما دام كه ميانشان بودم بر آنها شاهد بودم و چون مرا به ميراندى خودت بر آنها مراقب بودى. و تو بر هر چيز گواهى.

إِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبادُكَ وَ إِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

اگر عذابشان كنى بندگان تو هستند و اگر بيامرزى تو توانا و حكمت كردارى.

قالَ اللَّهُ هٰذا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ

خدا گفت: اين روزى است كه راست گفتن راستگويان سودشان مى‌دهد، براى آنها بهشتهايى است كه از زير آنها نهرها روان است، خدا از آنها راضى و آنها از خدا راضى مى‌باشند و اين كاميابى بزرگى است.

لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما فِيهِنَّ وَ هُوَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

آسمانها و زمين و آنچه در آنها هست خاص خداست و او بر همه چيز تواناست.