سوره المجادلة
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجادِلُكَ فِي زَوْجِها وَ تَشْتَكِي إِلَي اللَّهِ وَ اللَّهُ يَسْمَعُ تَحاوُرَكُما إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ
1به نام خدا كه رحمتش بىاندازه است و مهربانىاش هميشگى؛ به راستى خدا گفتار [زنى] را كه درباره همسرش با تو گفتگو داشت و به خدا شكايت مىكرد، شنيد و خدا گفتگوى شما را مىشنود؛ زيرا خدا شنوا و بيناست.
الَّذِينَ يُظاهِرُونَ مِنْكُمْ مِنْ نِسائِهِمْ ما هُنَّ أُمَّهاتِهِمْ إِنْ أُمَّهاتُهُمْ إِلَّا اللاَّئِي وَلَدْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ زُوراً وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ
2كسانى از شما كه با زنان خود «ظهار» مىكنند [يعنى بر پايه فرهنگ جاهلى مىگويند: تو نسبت به من به منزله مادرم هستى، پس آميزش با تو بر من حرام ابدى است] زنانشان مادرانشان نيستند، مادرانشان فقط زنانى هستند كه آنان را زادهاند، و آنان بىترديد سخنى ناپسند و دروغ مىگويند [سخنى كه هيچ تأثيرى در حرام شدن زن ندارد]، و مسلما خدا بسيار باگذشت و بسيار آمرزنده است.
وَ الَّذِينَ يُظاهِرُونَ مِنْ نِسائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِما قالُوا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا ذٰلِكُمْ تُوعَظُونَ بِهِ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ
3و كسانى كه با زنانشان ظهار مىكنند، سپس از آنچه گفتهاند برمىگردند، بايد پيش از آميزش با هم بردهاى [در راه خدا] آزاد كنند. اين [حكمى] است كه به آن اندرز داده مىشويد، و خدا بر آنچه انجام مىدهيد، آگاه است.
فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ شَهْرَيْنِ مُتَتابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَإِطْعامُ سِتِّينَ مِسْكِيناً ذٰلِكَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ أَلِيمٌ
4كسى كه توانايى [آزاد كردن برده را] ندارد، بايد پيش از آنكه با هم آميزش كنند، دو ماه پى در پى روزه بگيرد، و هر كه نتواند بايد شصت مسكين را طعام دهد؛ اين حكم براى اين است كه به خدا و پيامبرش ايمان آوريد [و از فرهنگ جاهلى دورى گزينيد]؛ و اينها حدود خداست. و براى كافران عذابى دردناك است.
إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ كُبِتُوا كَما كُبِتَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ قَدْ أَنْزَلْنا آياتٍ بَيِّناتٍ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ مُهِينٌ
5بىترديد كسانى كه با خدا و پيامبرش دشمنى و مخالفت مىورزند، خوار و سرنگون مىشوند، چنان كه كسانى كه پيش از آنان بودند، خوار و سرنگون شدند، و همانا ما آيات روشنى نازل كرديم، و براى كافران عذابى خواركننده است.
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا أَحْصاهُ اللَّهُ وَ نَسُوهُ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ
6در روزى كه خدا همه آنان را برمىانگيزد، آن گاه به اعمالى كه انجام دادهاند، آگاهشان مىكند، اعمالى كه خدا حساب همه آنها را برشمرده است در حالى كه [آنان] آن را فراموش كردهاند، و خدا بر هر چيز گواه است.
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ ما يَكُونُ مِنْ نَجْويٰ ثَلاثَةٍ إِلَّا هُوَ رابِعُهُمْ وَ لا خَمْسَةٍ إِلَّا هُوَ سادِسُهُمْ وَ لا أَدْنيٰ مِنْ ذٰلِكَ وَ لا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ ما كانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِما عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
7آيا ندانستهاى كه خدا آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمين است، مىداند؟ هيچ گفتگوى محرمانهاى ميان سه نفر نيست مگر اينكه او چهارمى آنان است، و نه ميان پنج نفر مگر اينكه او ششمى آنان است، و نه كمتر از آن و نه بيشتر مگر اينكه هر كجا باشند او با آنان است، سپس روز قيامت آنان را به اعمالى كه انجام دادهاند آگاه مىكند؛ زيرا خدا به همه چيز داناست.
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْويٰ ثُمَّ يَعُودُونَ لِما نُهُوا عَنْهُ وَ يَتَناجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ إِذا جاءُوكَ حَيَّوْكَ بِما لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَ يَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْلا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِما نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ
8آيا كسانى را كه از گفتگوى محرمانه منع شده بودند، نديدى؟ كه باز به كارى كه از آن منع شده بودند باز مىگردند، و با يكديگر از روى گناه و دشمنى و سرپيچى از پيامبر محرمانه گفتگو مىكنند، و هنگامى كه نزد تو آيند به صورتى تو را درود مىگويند كه خدا به تو درود نگفته است، و در دل خود مىگويند: چرا خدا ما را به سبب آنچه مىگوييم عذاب نمىكند؟! دوزخ براى آنان كافى است، در آن وارد مىشوند، و چه بد بازگشت گاهى است.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا تَناجَيْتُمْ فَلا تَتَناجَوْا بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ وَ مَعْصِيَةِ الرَّسُولِ وَ تَناجَوْا بِالْبِرِّ وَ التَّقْويٰ وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
9اى اهل ايمان! هنگامى كه محرمانه با يكديگر گفتگو مىكنيد از روى گناه و دشمنى و سرپيچى از پيامبر با هم گفتگوى محرمانه نكنيد، بر پايه [تشويق يكديگر به] نيكى و تقوا گفتگوى محرمانه كنيد، و از خدايى كه به سوى او محشور مىشويد، پروا كنيد.
إِنَّمَا النَّجْويٰ مِنَ الشَّيْطانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيْسَ بِضارِّهِمْ شَيْئاً إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ عَلَي اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ
10جز اين نيست كه گفتگوى محرمانه [بىمنطق و رازگويى بىدليل] از [ناحيه] شيطان است تا مؤمنان را اندوهگين كند، ولى نمىتواند هيچ گزندى به آنان برساند مگر به فرمان خدا. و مؤمنان فقط بايد بر خدا توكل كنند [كه توكل كننده به خدا از گزند شيطان مصون است.]
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَ إِذا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ
11اى مؤمنان! هنگامى كه گويند: در مجالس [براى نشستن ديگر برادرانتان] جا باز كنيد، پس جا باز كنيد، تا خدا براى شما [در بهشت] جا باز كند. و چون گويند: برخيزيد، بىدرنگ برخيزيد تا خدا مؤمنان از شما را به درجهاى و دانشمندانتان را به درجاتى [عظيم و باارزش] بلند گرداند، و خدا به آنچه انجام مىدهيد، آگاه است.
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا ناجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقَةً ذٰلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ أَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
12اى مؤمنان! زمانى كه مىخواهيد با پيامبر گفتگوى محرمانه كنيد، پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقه دهيد، اين براى شما بهتر و پاكيزهتر است، و اگر چيزى براى صدقه نيافتيد [اجازه داريد محرمانه گفتگو كنيد] زيرا خدا بسيار آمرزنده و مهربان است.
أَ أَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْواكُمْ صَدَقاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ تابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ
13آيا ترسيديد از اينكه پيش از گفتگوى محرمانه خود صدقاتى بپردازيد؟ پس چون نپرداختيد و خدا هم توبه شما را پذيرفت، نماز را برپا داريد و زكات بدهيد و از خدا و پيامبرش اطاعت كنيد، و خدا به اعمالى كه انجام مىدهيد، آگاه است.
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْماً غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ما هُمْ مِنْكُمْ وَ لا مِنْهُمْ وَ يَحْلِفُونَ عَلَي الْكَذِبِ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ
14آيا به كسانى كه قوم مورد خشم خدا را به دوستى گرفتند، ننگريستى؟ اينان نه از شمايند و نه از آنان، و به دروغ سوگند مىخورند [كه از شمايند] و خود آگاهند [كه دروغ مىگويند.]
أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذاباً شَدِيداً إِنَّهُمْ ساءَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ
15خدا براى آنان عذاب سختى آماده كرده است؛ زيرا آنچه را كه همواره انجام مىدادند، بسيار بد است.
اتَّخَذُوا أَيْمانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ فَلَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ
16آنان سوگندهايشان را [براى تبرئه خود از خيانت به پيامبر و مؤمنان] سپر قرار دادهاند، در نتيجه [مردم را] از راه خدا بازداشتند پس براى آنان عذابى خواركننده است.
لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ
17هرگز اموال و اولادشان چيزى از عذاب خدا را از آنان دفع نمىكند، آنان اهل آتشاند و در آن جاودانهاند.
يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَما يَحْلِفُونَ لَكُمْ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَليٰ شَيْءٍ أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْكاذِبُونَ
18روزى كه خدا همه آنان را برمىانگيزد، پس همان گونه كه براى شما سوگند دروغ مىخوردند، براى خدا هم سوگند دروغ مىخورند، و گمان مىكنند كه با سوگند دروغ مىتوانند در عرصه محشر، سودى را براى خود جلب كنند و زيانى را از خويش بگردانند، آگاه باش كه آنان همان دورغگوياناند!
اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ أُولئِكَ حِزْبُ الشَّيْطانِ أَلا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطانِ هُمُ الْخاسِرُونَ
19شيطان بر آنان چيره و مسلط شده و ياد خدا را از خاطرشان برده است، آنان حزب شيطاناند، آگاه باش كه حزب شيطان يقينا همان زيانكاراناند!
إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِكَ فِي الْأَذَلِّينَ
20بىترديد كسانى كه با خدا و پيامبرش دشمنى و مخالفت مىكنند، در زمره خوارترينان هستند.
كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَ رُسُلِي إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ
21خدا لازم و مقرر كرده است كه بىترديد من و پيامبرانم پيروزيم. همانا خدا نيرومند و تواناى شكستناپذير است.
لا تَجِدُ قَوْماً يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ يُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ كانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمانَ وَ أَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَ يُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ أُولئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
22گروهى را كه به خدا و روز قيامت ايمان دارند، نمىيابى كه با كسانى كه با خدا و پيامبرش دشمنى و مخالفت دارند، دوستى برقرار كنند، گرچه پدرانشان يا فرزاندانشان يا برادرانشان يا خويشانشان باشند. اينانند كه خدا ايمان را در دلهايشان ثابت و پايدار كرده، و به روحى از جانب خود نيرومندشان ساخته، و آنان را به بهشتهايى كه از زير [درختان] آن نهرها جارى است درمىآورد، در آنجا جاودانهاند، خدا از آنان خشنود است و آنان هم از خدا خشنودند. اينان حزب خدا هستند، آگاه باش كه بىترديد حزب خدا همان رستگارانند.