سوره المومنون
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ قَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
1بنام خداى رحمان رحيم؛ حقا كه مؤمنان راستگار شدند.
ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي صَلَاتِهِمۡ خَٰشِعُونَ
2مؤمنانى كه در نمازشان به خدا خاشع هستند.
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَنِ ٱللَّغۡوِ مُعۡرِضُونَ
3مؤمنانى كه از كار بيهوده روگردانند.
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِلزَّكَوٰةِ فَٰعِلُونَ
4و كسانى كه براى پاكى مال، انفاق مىكنند.
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ
5و كسانى كه فرج خود را حفظ مىنمايند.
إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ
6مگر بر زنانشان يا بر آنكه دستشان مالك شده كه در آن ملامت شده نيستند.
فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ
7هر كه غير از ايندو را بطلبد، آنها به طور كامل متجاوز مىباشند.
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَ عَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ
8و كسانى كه آنها امانتها و عهد خويش را مراعات مىكنند.
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَوَٰتِهِمۡ يُحَافِظُونَ
9و كسانى كه بر نمازهايشان محافظت مىنمايند.
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡوَٰرِثُونَ
10آنها هستند وارثان.
ٱلَّذِينَ يَرِثُونَ ٱلۡفِرۡدَوۡسَ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
11كسانى كه بهشت برين را ارث مىبرند در آن جاودانانند.
وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن طِينٖ
12حقا كه انسان را از صاف شدهاى از گلى آفريديم.
ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ
13سپس او را نطفهاى قرار داديم در قرارگاه نيرومندى.
ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡعَلَقَةَ مُضۡغَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا ثُمَّ أَنشَأۡنَٰهُ خَلۡقًا ءَاخَرَ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ أَحۡسَنُ ٱلۡخَٰلِقِينَ
14سپس آن نطفه را علقه آفريديم و آن علقه را مضغه آفريديم و آن مضغه را استخوانهايى آفريديم به آن استخوانها گوشتى پوشانديم سپس او را مخلوق ديگرى به وجود آورديم، مبارك است خدا كه بهترين آفرينندگان است.
ثُمَّ إِنَّكُم بَعۡدَ ذَٰلِكَ لَمَيِّتُونَ
15سپس شما بعد از آن مردگان خواهيد بود.
ثُمَّ إِنَّكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ تُبۡعَثُونَ
16سپس شما روز قيامت مبعوث خواهيد شد.
وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا فَوۡقَكُمۡ سَبۡعَ طَرَآئِقَ وَ مَا كُنَّا عَنِ ٱلۡخَلۡقِ غَٰفِلِينَ
17حقا كه بالاى سر شما هفت راه خلق كرديم و ما از مخلوق غافل نيستيم.
وَ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءَۢ بِقَدَرٖ فَأَسۡكَنَّٰهُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِنَّا عَلَىٰ ذَهَابِۢ بِهِۦ لَقَٰدِرُونَ
18از آسمان آبى به اندازه نازل كرديم، آن را در زمين نگاه داشتيم و ما ببردن آن تواناييم.
فَأَنشَأۡنَا لَكُم بِهِۦ جَنَّٰتٖ مِّن نَّخِيلٖ وَ أَعۡنَٰبٖ لَّكُمۡ فِيهَا فَوَٰكِهُ كَثِيرَةٞ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
19به وسيله آن آب براى شما باغاتى از درختان خرما و درختان انگور به وجود آورديم، در آنها شما را ميوههاى زيادى است و از آنها مىخوريد.
وَ شَجَرَةٗ تَخۡرُجُ مِن طُورِ سَيۡنَآءَ تَنۢبُتُ بِٱلدُّهۡنِ وَ صِبۡغٖ لِّلۡأٓكِلِينَ
20و درختى را به وجود آورديم كه در طور سينا مىرويد، روغن و خورش مىروياند.
وَ إِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهَا وَ لَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ كَثِيرَةٞ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
21شما را در چهار پايان عبرتى است، از شيرى كه در شكمهاى آنهاست شما را مىنوشانيم شما را در آنها منافع زيادى است و از آنها مىخوريد.
وَ عَلَيۡهَا وَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ تُحۡمَلُونَ
22و بر آنها و بر كشتيها سوار مىشديد.
وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ أَفَلَا تَتَّقُونَ
23حقا كه نوح را به سوى قومش فرستاديم، گفت: قوم من، خدا را بندگى كنيد كه جز او معبودى براى شما نيست آيا از خدا نمىترسيد؟
فَقَالَ ٱلۡمَلَؤُاْ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ مَا هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُرِيدُ أَن يَتَفَضَّلَ عَلَيۡكُمۡ وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَأَنزَلَ مَلَٰٓئِكَةٗ مَّا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِيٓ ءَابَآئِنَا ٱلۡأَوَّلِينَ
24اشراف كفر پيشه از قوم نوح، گفتند: اين جز بشرى مثل شما نيست، مىخواهد بر شما برترى داشته باشد، اگر خدا مىخواست پيامبر بفرستد، ملائكه مىفرستاد ما اين را در پدران گذشته خود نشنيدهايم.
إِنۡ هُوَ إِلَّا رَجُلُۢ بِهِۦ جِنَّةٞ فَتَرَبَّصُواْ بِهِۦ حَتَّىٰ حِينٖ
25او فقط مردى است ديوانه، براى او تا وقتى منتظر بمانيد.
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي بِمَا كَذَّبُونِ
26نوح گفت: پروردگارا مرا تكذيب كردند ياريم كن.
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِ أَنِ ٱصۡنَعِ ٱلۡفُلۡكَ بِأَعۡيُنِنَا وَ وَحۡيِنَا فَإِذَا جَآءَ أَمۡرُنَا وَ فَارَ ٱلتَّنُّورُ فَٱسۡلُكۡ فِيهَا مِن كُلّٖ زَوۡجَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَ أَهۡلَكَ إِلَّا مَن سَبَقَ عَلَيۡهِ ٱلۡقَوۡلُ مِنۡهُمۡ وَ لَا تُخَٰطِبۡنِي فِي ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِنَّهُم مُّغۡرَقُونَ
27به او وحى كرديم: با مراقبت ما و به تعليم ما كشتى را بساز، چون عذاب ما آمد و تنور جوشيد از هر حيوان دو زوج (دو عدد) در كشتى داخل كن مگر آن كس كه وعده بر او گذشته است، درباره ظالمان مرا خطاب مكن كه آنها غرق شدگانند.
فَإِذَا ٱسۡتَوَيۡتَ أَنتَ وَ مَن مَّعَكَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ فَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي نَجَّىٰنَا مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
28و چون بر كشتى استقرار يافتى، تو و كسانت بگو: حمد خدا را كه ما را از قوم ظالم نجات داد.
وَ قُل رَّبِّ أَنزِلۡنِي مُنزَلٗا مُّبَارَكٗا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلۡمُنزِلِينَ
29بگو: پروردگارا مرا پياده كن پياده كردن مباركى كه تو بهترين پياده كنندگانى.
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ وَ إِن كُنَّا لَمُبۡتَلِينَ
30در اينكه گفته شد عبرتهايى است، حقا كه ما امتحان كننده بوديم.
ثُمَّ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قَرۡنًا ءَاخَرِينَ
31سپس قرن ديگرى بعد از آنها به وجود آورديم.
فَأَرۡسَلۡنَا فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ أَفَلَا تَتَّقُونَ
32در ميان آنها رسول فرستاديم از خودشان كه گفت: خدا را بندگى كنيد، جز او معبودى نداريد آيا از خدا نمىترسيد؟
وَ قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أَتۡرَفۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مَا هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يَأۡكُلُ مِمَّا تَأۡكُلُونَ مِنۡهُ وَ يَشۡرَبُ مِمَّا تَشۡرَبُونَ
33اشراف قوم او كه كافر شده و ملاقات آخرت را تكذيب كرده بودند، و در دنيا وسعتشان داده بوديم، گفتند: اين فقط بشرى است مانند شما، مىخورد از آنچه مىخوريد و مىنوشد از آنچه مىنوشيد.
وَ لَئِنۡ أَطَعۡتُم بَشَرٗا مِّثۡلَكُمۡ إِنَّكُمۡ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ
34اگر از بشرى مانند خود اطاعت كنيد، شما آن وقت زيانكاران خواهيد بود.
أَيَعِدُكُمۡ أَنَّكُمۡ إِذَا مِتُّمۡ وَ كُنتُمۡ تُرَابٗا وَ عِظَٰمًا أَنَّكُم مُّخۡرَجُونَ
35آيا به شما وعده مىكند كه چون بميريد و خاك و استخوانها باشيد، از قبر بيرون شدگانيد.
هَيۡهَاتَ هَيۡهَاتَ لِمَا تُوعَدُونَ
36بعيد است آنچه وعده مىشويد.
إِنۡ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَ نَحۡيَا وَ مَا نَحۡنُ بِمَبۡعُوثِينَ
37زندگى فقط اين دنياى ما است كه مىميريم و زنده مىشويم و ما مبعوث شدگان نيستيم.
إِنۡ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا وَ مَا نَحۡنُ لَهُۥ بِمُؤۡمِنِينَ
38او نيست مگر مردى كه به خدا دروغ بسته و ما به او تسليم شونده نيستيم.
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي بِمَا كَذَّبُونِ
39پيامبر گفت: پروردگارا ياريم كن كه تكذيبم كردند.
قَالَ عَمَّا قَلِيلٖ لَّيُصۡبِحُنَّ نَٰدِمِينَ
40خدا گفت: بعد از كمى حتما پشيمان مىشوند.
فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ بِٱلۡحَقِّ فَجَعَلۡنَٰهُمۡ غُثَآءٗ فَبُعۡدٗا لِّلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
41صيحه آسمانى آنها را بحق گرفت خاشاكشان كرديم، خدا لعن را بر آنها ملازم كرد.
ثُمَّ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قُرُونًا ءَاخَرِينَ
42آن گاه از پس ايشان مردمانى ديگر آفريديم.
مَا تَسۡبِقُ مِنۡ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَ مَا يَسۡتَٔۡخِرُونَ
43هيچ امتى از اجل خويش جلو نمىافتد و تأخير نمىكنند.
ثُمَّ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا تَتۡرَا كُلَّ مَا جَآءَ أُمَّةٗ رَّسُولُهَا كَذَّبُوهُ فَأَتۡبَعۡنَا بَعۡضَهُم بَعۡضٗا وَ جَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ فَبُعۡدٗا لِّقَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ
44سپس پيامبران خود را پى در پى فرستاديم هر وقت پيامبرى به سوى امتش آمد، تكذيبش كردند، ما نيز بعضى را از پى بعضى هلاك كرديم و آنها را داستانها گردانديم، دو بار از رحمت خدا قومى كه ايمان نمىآورند.
ثُمَّ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ وَ أَخَاهُ هَٰرُونَ بَِٔايَٰتِنَا وَ سُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
45سپس موسى و برادرش هارون را با معجزات و حجتى آشكار فرستاديم.
إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَ مَلَإِيْهِۦ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَ كَانُواْ قَوۡمًا عَالِينَ
46به سوى فرعون و اشراف قومش، خودپسندى كردند و قومى طغيانگر بودند.
فَقَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لِبَشَرَيۡنِ مِثۡلِنَا وَ قَوۡمُهُمَا لَنَا عَٰبِدُونَ
47گفتند: آيا به دو بشرى مثل خودمان ايمان بياوريم با آنكه قوم آن دو بردگان ما هستند؟!
فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡلَكِينَ
48آن دو را تكذيب كردند و از هلاك شدگان گشتند.
وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ لَعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ
49به موسى كتاب تورات را داديم تا بنى اسرائيل هدايت يابند.
وَ جَعَلۡنَا ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَ أُمَّهُۥٓ ءَايَةٗ وَ ءَاوَيۡنَٰهُمَآ إِلَىٰ رَبۡوَةٖ ذَاتِ قَرَارٖ وَ مَعِينٖ
50پسر مريم و مادرش را نشانه قدرت خويش قرار داديم و آن دو را در مكان بلندى كه نشيمن و آب جارى داشت مأوى داديم.
يَٰٓأَيُّهَا ٱلرُّسُلُ كُلُواْ مِنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَ ٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًا إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ
51اى پيامبران بخوريد از پاكيزهها، عمل شايسته كنيد كه من به آنچه مىكنيد دانايم.
وَ إِنَّ هَٰذِهِۦٓ أُمَّتُكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ أَنَا۠ رَبُّكُمۡ فَٱتَّقُونِ
52و اين انسانها امت شماست اى بشر، كه امت واحدى است و من پروردگار شمايم از من بترسيد.
فَتَقَطَّعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ زُبُرٗا كُلُّ حِزۡبِۢ بِمَا لَدَيۡهِمۡ فَرِحُونَ
53دين خود را پارهپاره كردند، دستهها شدند، هر دسته به آنچه در نزد او است شادمان است.
فَذَرۡهُمۡ فِي غَمۡرَتِهِمۡ حَتَّىٰ حِينٍ
54آنها را تا رسيدن اجل، در غفلتشان بگذار.
أَيَحۡسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِۦ مِن مَّالٖ وَ بَنِينَ
55آيا گمان مىكنند آنچه از مال و فرزندان مددشان مىكنيم؟
نُسَارِعُ لَهُمۡ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ بَل لَّا يَشۡعُرُونَ
56در رساندن خيرات به آنها عجله مىكنيم، نه بلكه نمىدانند.
إِنَّ ٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ خَشۡيَةِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ
57كسانى از هيبت پروردگار خويش مىترسند.
وَ ٱلَّذِينَ هُم بَِٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ
58و كسانى كه به آيات پروردگارشان ايمان مىآورند.
وَ ٱلَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمۡ لَا يُشۡرِكُونَ
59و كسانى كه به پروردگارشان شرك نمىورزند.
وَ ٱلَّذِينَ يُؤۡتُونَ مَآ ءَاتَواْ وَّ قُلُوبُهُمۡ وَجِلَةٌ أَنَّهُمۡ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ رَٰجِعُونَ
60و كسانى كه انفاق مىكنند آنچه انفاق مىكنند در حالى قلوبشان خائف است كه آنها به سوى خدايشان راجع هستند.
أُوْلَٰٓئِكَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَ هُمۡ لَهَا سَٰبِقُونَ
61آنها در كارهاى خير شتاب مىكنند و آنها به خيرات سبقت كنندگانند.
وَ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَا وَ لَدَيۡنَا كِتَٰبٞ يَنطِقُ بِٱلۡحَقِّ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
62هيچ نفس را جز به قدر تواناييش تكليف نمىكنيم و در نزد ما كتابى هست كه به حق سخن مىگويد و آنها مظلوم نمىشوند.
بَلۡ قُلُوبُهُمۡ فِي غَمۡرَةٖ مِّنۡ هَٰذَا وَ لَهُمۡ أَعۡمَٰلٞ مِّن دُونِ ذَٰلِكَ هُمۡ لَهَا عَٰمِلُونَ
63بلكه قلوب مشركان از اين سخن در غفلت سختى است و آنها اعمالى جز اين اعمال خوب دارند كه به آنها عمل مىكنند.
حَتَّىٰٓ إِذَآ أَخَذۡنَا مُتۡرَفِيهِم بِٱلۡعَذَابِ إِذَا هُمۡ يَجَۡٔرُونَ
64تا وقتى كه عياشان آنها را به عذاب گرفتيم آن وقت ناله و زارى مىكنند.
لَا تَجَۡٔرُواْ ٱلۡيَوۡمَ إِنَّكُم مِّنَّا لَا تُنصَرُونَ
65امروز زارى نكنيد كه شما از جانب ما يارى نمىشويد.
قَدۡ كَانَتۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَكُنتُمۡ عَلَىٰٓ أَعۡقَٰبِكُمۡ تَنكِصُونَ
66در گذشته آيات من بر شما تلاوت مىشد و شما به عقب برمىگشتيد.
مُسۡتَكۡبِرِينَ بِهِۦ سَٰمِرٗا تَهۡجُرُونَ
67از بىاعتنايى خود شادمان و شب هنگام هذيان مىگفتيد.
أَفَلَمۡ يَدَّبَّرُواْ ٱلۡقَوۡلَ أَمۡ جَآءَهُم مَّا لَمۡ يَأۡتِ ءَابَآءَهُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
68آيا در اين سخن تفكر نكردهاند يا براى آنها دينى آمده كه به پدرانشان نيامده بود؟!
أَمۡ لَمۡ يَعۡرِفُواْ رَسُولَهُمۡ فَهُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ
69يا پيامبرشان را نشناختهاند كه او را انكار مىكنند.
أَمۡ يَقُولُونَ بِهِۦ جِنَّةُۢ بَلۡ جَآءَهُم بِٱلۡحَقِّ وَ أَكۡثَرُهُمۡ لِلۡحَقِّ كَٰرِهُونَ
70يا مىگويند او مجنون است، بلكه او حق را آورده و بيشترشان حق را مكروه مىدارند.
وَ لَوِ ٱتَّبَعَ ٱلۡحَقُّ أَهۡوَآءَهُمۡ لَفَسَدَتِ ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهِنَّ بَلۡ أَتَيۡنَٰهُم بِذِكۡرِهِمۡ فَهُمۡ عَن ذِكۡرِهِم مُّعۡرِضُونَ
71اگر دين تابع خواهشهاى آنها مىبود آسمانها و زمين و كسانى كه در آنها هستند فاسد مىشدند ولى ما تذكر آنها را آوردهايم، آنها از آن روگردانند.
أَمۡ تَسَۡٔلُهُمۡ خَرۡجٗا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَ هُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
72يا از آنها مزدى مىخواهى، مزد پروردگارت بهتر است او و بهترين روزى دهندگان است؟
وَ إِنَّكَ لَتَدۡعُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
73تو آنها را به راهى راست (راه توحيد) دعوت مىكنى.
وَ إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ عَنِ ٱلصِّرَٰطِ لَنَٰكِبُونَ
74كسانى كه به آخرت ايمان ندارند از آن راه راست. منحرف هستند.
وَ لَوۡ رَحِمۡنَٰهُمۡ وَ كَشَفۡنَا مَا بِهِم مِّن ضُرّٖ لَّلَجُّواْ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
75اگر بر آنها رحم كرده و بلايى كه داشتند از بين مىبرديم در طغيان خود اصرار كرده و متحير مىماندند.
وَ لَقَدۡ أَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡعَذَابِ فَمَا ٱسۡتَكَانُواْ لِرَبِّهِمۡ وَ مَا يَتَضَرَّعُونَ
76در گذشته آنها را با عذاب خفيفى گرفتيم، به پروردگارشان خضوع نكردند و تضرع نمىنمودند.
حَتَّىٰٓ إِذَا فَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَابٗا ذَا عَذَابٖ شَدِيدٍ إِذَا هُمۡ فِيهِ مُبۡلِسُونَ
77تا چون درى از عذاب را بر آنها باز كرديم، در آن عذاب از رحمت خدا نوميد خواهند شد.
وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَ ٱلۡأَبۡصَٰرَ وَ ٱلۡأَفِۡٔدَةَ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
78او كسى است كه براى شما گوشها و چشمها و قلبها آفريد بسيار كم سپاس مىداريد.
وَ هُوَ ٱلَّذِي ذَرَأَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
79و اوست كسى كه شما را در زمين پديد كرد و به سوى او محشور مىشويد
وَ هُوَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَ يُمِيتُ وَ لَهُ ٱخۡتِلَٰفُ ٱلَّيۡلِ وَ ٱلنَّهَارِ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
80و اوست كه زنده مىكند و مىميراند و پى در پى بودن شب و روز براى اوست آيا تعقل نمىكنيد؟
بَلۡ قَالُواْ مِثۡلَ مَا قَالَ ٱلۡأَوَّلُونَ
81بلكه مىگويند چيزى را كه گذشتگان گفتهاند،
قَالُوٓاْ أَءِذَا مِتۡنَا وَ كُنَّا تُرَابٗا وَ عِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
82گفتند: آيا وقتى كه مرديم و خاك و استخوانها گشتيم آيا ما مبعوث شدگانيم؟!
لَقَدۡ وُعِدۡنَا نَحۡنُ وَ ءَابَآؤُنَا هَٰذَا مِن قَبۡلُ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
83ما و پيش از ما پدرانمان اين را وعده شديم اين نيست مگر افسانههاى گذشتگان.
قُل لِّمَنِ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهَآ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
84بگو زمين و مردمانى كه در زمين هست براى كيست؟ اگر مىدانيد.
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
85حتما خواهند گفت: براى خداست، بگو: آيا بيدار نمىشويد؟
قُلۡ مَن رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلسَّبۡعِ وَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
86بگو مالك آسمانهاى هفتگانه كيست؟ و مالك عرش بزرگ كدام است؟
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ أَفَلَا تَتَّقُونَ
87حتما خواهند گفت: خداست بگو: آيا از خدا نمىترسيد؟
قُلۡ مَنۢ بِيَدِهِۦ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيۡءٖ وَ هُوَ يُجِيرُ وَ لَا يُجَارُ عَلَيۡهِ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
88بگو: كيست آنكه حكومت همه چيز در دست اوست و او پناه مىدهد و بر عليه او كسى پناه داده نمىشود، اگر مىدانيد؟
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ فَأَنَّىٰ تُسۡحَرُونَ
89حتما خواهند گفت: براى خداست، بگو: پس چرا مسحور مىشويد.
بَلۡ أَتَيۡنَٰهُم بِٱلۡحَقِّ وَ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
90بلكه به ايشان حق را آوردهايم و آنها دروغگويانند.
مَا ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ مِن وَلَدٖ وَ مَا كَانَ مَعَهُۥ مِنۡ إِلَٰهٍ إِذٗا لَّذَهَبَ كُلُّ إِلَٰهِۢ بِمَا خَلَقَ وَ لَعَلَا بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
91خدا فرزندى اخذ نكرده، با او معبود ديگرى نبوده است و گر نه هر معبود مخلوق خود را مىبرد و حتما بعضى بر بعضى برترى مىكرد. منزه است خدا از چيزى كه وصف مىكنند.
عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ فَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
92داناى پنهان و آشكار است، برتر است از آنچه شرك قرار مىدهند.
قُل رَّبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ
93بگو: پروردگارا اگر عذابى كه كفار وعده مىشد به من بنمايى.
رَبِّ فَلَا تَجۡعَلۡنِي فِي ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
94پروردگارا مرا در ميان قوم ظالم قرار مده.
وَ إِنَّا عَلَىٰٓ أَن نُّرِيَكَ مَا نَعِدُهُمۡ لَقَٰدِرُونَ
95ما تواناييم كه عذاب موعود آنها را به تو نشان دهيم.
ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ ٱلسَّيِّئَةَ نَحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَصِفُونَ
96بدى را با آنچه بهتر است دفع كن ما به آنچه توصيف مىكنند دانائيم.
وَ قُل رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنۡ هَمَزَٰتِ ٱلشَّيَٰطِينِ
97بگو پروردگارا به تو پناه مىبرم از وسوسههاى شياطين.
وَ أَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَن يَحۡضُرُونِ
98و پروردگارا پناه مىبرم بر تو از اينكه نزد من حاضر شوند.
حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ رَبِّ ٱرۡجِعُونِ
99تا وقتى كه مرگ به يكى از آنها در آيد گويد: پروردگارا مرا برگردانيد.
لَعَلِّيٓ أَعۡمَلُ صَٰلِحٗا فِيمَا تَرَكۡتُ كَلَّآ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَآئِلُهَا وَ مِن وَرَآئِهِم بَرۡزَخٌ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
100تا در ثروتى كه در دنيا گذاشتهام كار نيك انجام دهم، نه، آن كلمهايست كه او مىگويد. از پس آنها برزخى است تا روزى كه مبعوث مىشوند.
فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَلَآ أَنسَابَ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ وَ لَا يَتَسَآءَلُونَ
101چون در صور دميده شود، آن روز در ميان مردم نسبها نيست و از همديگر سؤال نمىكنند.
فَمَن ثَقُلَتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
102هر كه ميزانهايش سنگين شود آنها راستگارانند.
وَ مَنۡ خَفَّتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فِي جَهَنَّمَ خَٰلِدُونَ
103و هر كه ميزانهايش سبك شود، آنها كسانى هستند كه خود را به ضرر انداخته و در جهنم جاودانند.
تَلۡفَحُ وُجُوهَهُمُ ٱلنَّارُ وَ هُمۡ فِيهَا كَٰلِحُونَ
104آتش چهرههاى آنها را مىسوزاند و آنها در آتش زشت منظران هستند.
أَلَمۡ تَكُنۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
105آيا آيات من بر شما خوانده نمىشد كه آنها را تكذيب مىكرديد؟
قَالُواْ رَبَّنَا غَلَبَتۡ عَلَيۡنَا شِقۡوَتُنَا وَ كُنَّا قَوۡمٗا ضَآلِّينَ
106گويند: پروردگارا شقاوت ما بر ما غلبه كرد و قومى گمراه گشتيم.
رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا مِنۡهَا فَإِنۡ عُدۡنَا فَإِنَّا ظَٰلِمُونَ
107پروردگارا ما را از آتش خارج كن، اگر بكار زشت برگشتيم، ظالمانيم.
قَالَ ٱخۡسَُٔواْ فِيهَا وَ لَا تُكَلِّمُونِ
108خدا گويد: دور شويد و با من سخن نگوئيد.
إِنَّهُۥ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَآ ءَامَنَّا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَ ٱرۡحَمۡنَا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ
109گروهى از بندگان من در دنيا مىگفتند پروردگارا ايمان آورديم ما را بيامرز، بر ما رحم كن كه ارحم الراحمينى.
فَٱتَّخَذۡتُمُوهُمۡ سِخۡرِيًّا حَتَّىٰٓ أَنسَوۡكُمۡ ذِكۡرِي وَ كُنتُم مِّنۡهُمۡ تَضۡحَكُونَ
110شما آنها را مسخره گرفتيد تا ذكر مرا از ياد شما بردند و به آنها از روى مسخره مىخنديديد.
إِنِّي جَزَيۡتُهُمُ ٱلۡيَوۡمَ بِمَا صَبَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
111من امروز به آنها پاداش دادم كه در راه من صبر كردند و فقط آنها راستگارانند
قَٰلَ كَمۡ لَبِثۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ عَدَدَ سِنِينَ
112خدا گويد: چه مدت از تعداد سالها در زمين توقف كرديد؟
قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖ فَسَۡٔلِ ٱلۡعَآدِّينَ
113گويند: يك روز يا مقدارى از روز را. از ملائكه شمارشگير بپرس.
قَٰلَ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا لَّوۡ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
114گويد: توقف نكرديد مگر كمى، اى كاش در دنيا اين را مىدانستيد.
أَفَحَسِبۡتُمۡ أَنَّمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ عَبَثٗا وَ أَنَّكُمۡ إِلَيۡنَا لَا تُرۡجَعُونَ
115آيا گمان كرديد كه شما را عبث آفريدهايم و شما به سوى ما برنمىگرديد؟
فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡكَرِيمِ
116برتر است (در عبث كارى) خدايى كه فرمانرواى حق است، جز او معبودى نيست او صاحب تدبير محترم است.
وَ مَن يَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ لَا بُرۡهَٰنَ لَهُۥ بِهِۦ فَإِنَّمَا حِسَابُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦٓ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
117هر كه با وجود خدا، خداى ديگرى گيرد، برهانى بر آن ندارد، حساب او فقط پيش پروردگار است، حقا كه كافران رستگار نمىشوند.
وَ قُل رَّبِّ ٱغۡفِرۡ وَ ٱرۡحَمۡ وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ
118بگو: پروردگارا بيامرز و رحم كن كه تو بهترين رحم كنندگانى.