سوره المومنون
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ قَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ
1بنام خداوند بخشاينده مهربان؛ همانا رستگار شدند مؤمنان
ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي صَلَاتِهِمۡ خَٰشِعُونَ
2آنان كه در نماز خويشند فروتنان
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَنِ ٱللَّغۡوِ مُعۡرِضُونَ
3و آنان كه از ياوه (بيهده) اند روىگردانان
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِلزَّكَوٰةِ فَٰعِلُونَ
4و آنان كه هستند زكات را كنندگان
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ
5و آنان كه براى فرجهاى خويشتند نگهدارندگانند
إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ
6مگر بر همسران خود يا آنچه دارا است دستهاى ايشان كه ايشانند نانكوهيدگان
فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ
7و آن كو خواهد ما وراى اين را پس آنانند تجاوزكنندگان
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَ عَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ
8و آنان كه امانتها و عهدهاى خويش را هستند رعايتكنندگان
وَ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَوَٰتِهِمۡ يُحَافِظُونَ
9و آنان كه بر نمازهاى خويشند مواظبتكنندگان
أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡوَٰرِثُونَ
10آنانند ارثبرندگان
ٱلَّذِينَ يَرِثُونَ ٱلۡفِرۡدَوۡسَ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
11كه ارث برند بهشت را ايشانند در آن جاودانان
وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن طِينٖ
12و همانا آفريديم انسان را از كشيدهاى (يا چكيده) از گل
ثُمَّ جَعَلۡنَٰهُ نُطۡفَةٗ فِي قَرَارٖ مَّكِينٖ
13پس گردانيديمش چكه آبى در آرامگاهى جايدار
ثُمَّ خَلَقۡنَا ٱلنُّطۡفَةَ عَلَقَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡعَلَقَةَ مُضۡغَةٗ فَخَلَقۡنَا ٱلۡمُضۡغَةَ عِظَٰمٗا فَكَسَوۡنَا ٱلۡعِظَٰمَ لَحۡمٗا ثُمَّ أَنشَأۡنَٰهُ خَلۡقًا ءَاخَرَ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ أَحۡسَنُ ٱلۡخَٰلِقِينَ
14پس آفريديم نطفه (چكه) را خونى بسته پس آفريديم خون را گوشتى جويده پس آفريديم گوشت را استخوانهايى پس پوشانيديم استخوانها را گوشتى سپس پديد آورديمش آفرينشى ديگر پس خجسته باد خدا بهترين آفرينندگان
ثُمَّ إِنَّكُم بَعۡدَ ذَٰلِكَ لَمَيِّتُونَ
15سپس شمائيد پس از آن هر آينه مردگان
ثُمَّ إِنَّكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ تُبۡعَثُونَ
16سپس همانا شما روز قيامت برانگيخته مىشويد
وَ لَقَدۡ خَلَقۡنَا فَوۡقَكُمۡ سَبۡعَ طَرَآئِقَ وَ مَا كُنَّا عَنِ ٱلۡخَلۡقِ غَٰفِلِينَ
17و همانا آفريديم فراز شما هفت راه و نبوديم از آفرينش ناآگاهان
وَ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءَۢ بِقَدَرٖ فَأَسۡكَنَّٰهُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِنَّا عَلَىٰ ذَهَابِۢ بِهِۦ لَقَٰدِرُونَ
18و فرستاديم از آسمان آبى به اندازهاى پس جايگزين ساختيمش در زمين و همانا مائيم بر بردن آن توانايان
فَأَنشَأۡنَا لَكُم بِهِۦ جَنَّٰتٖ مِّن نَّخِيلٖ وَ أَعۡنَٰبٖ لَّكُمۡ فِيهَا فَوَٰكِهُ كَثِيرَةٞ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
19پس پديد آورديم براى شما بدان باغهايى از خرمابنها و انگورها شما را است در آن ميوههايى فراوان و از آن مىخوريد
وَ شَجَرَةٗ تَخۡرُجُ مِن طُورِ سَيۡنَآءَ تَنۢبُتُ بِٱلدُّهۡنِ وَ صِبۡغٖ لِّلۡأٓكِلِينَ
20و درختى كه برون مىآيد از طور سيناء مىرويد با روغن و رنگى (نان خورشى) براى خورندگان
وَ إِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهَا وَ لَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ كَثِيرَةٞ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
21و همانا شما را است در چهارپايان عبرتى بنوشانيمتان از آنچه در شكمهاى آنها است و براى شما است در آنها سودهاى فراوان و از آنها مىخوريد
وَ عَلَيۡهَا وَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ تُحۡمَلُونَ
22و بر آنها و بر كشتى بار مىشويد
وَ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ أَفَلَا تَتَّقُونَ
23و همانا فرستاديم نوح را بسوى قومش گفت اى قوم من پرستش كنيد خدا را نيست شما را خدايى جز او آيا نمىترسيد
فَقَالَ ٱلۡمَلَؤُاْ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ مَا هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُرِيدُ أَن يَتَفَضَّلَ عَلَيۡكُمۡ وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَأَنزَلَ مَلَٰٓئِكَةٗ مَّا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِيٓ ءَابَآئِنَا ٱلۡأَوَّلِينَ
24پس گفتند گروهى كه كفر ورزيدند از قومش نيست اين مگر بشرى همانند شما خواهد برترى جويد بر شما و اگر مىخواست خدا هر آينه مىفرستاد فرشتگانى نشنيديم بدين در پدران ما پيشينيان
إِنۡ هُوَ إِلَّا رَجُلُۢ بِهِۦ جِنَّةٞ فَتَرَبَّصُواْ بِهِۦ حَتَّىٰ حِينٖ
25نيست او جز مردى كه بدو است ديوانگى پس انتظار كشيد بدو تا زمانى
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي بِمَا كَذَّبُونِ
26گفت پروردگارا ياريم كن بر آنچه دروغگويم شمردند
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِ أَنِ ٱصۡنَعِ ٱلۡفُلۡكَ بِأَعۡيُنِنَا وَ وَحۡيِنَا فَإِذَا جَآءَ أَمۡرُنَا وَ فَارَ ٱلتَّنُّورُ فَٱسۡلُكۡ فِيهَا مِن كُلّٖ زَوۡجَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَ أَهۡلَكَ إِلَّا مَن سَبَقَ عَلَيۡهِ ٱلۡقَوۡلُ مِنۡهُمۡ وَ لَا تُخَٰطِبۡنِي فِي ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِنَّهُم مُّغۡرَقُونَ
27پس وحى كرديم بدو كه بساز كشتى را به ديدگان ما و به وحى ما تا گاهى كه آيد فرمان ما و بجوشد تنور پس جاى ده در آن از هر كدام دو جفت را و خاندان خويش را مگر آنكه پيشى گرفت بر او سخن از ايشان و سخن نگوى با من در آنان كه ستم كردند كه ايشانند غرقشدگان
فَإِذَا ٱسۡتَوَيۡتَ أَنتَ وَ مَن مَّعَكَ عَلَى ٱلۡفُلۡكِ فَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي نَجَّىٰنَا مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
28پس گاهى كه استوار شدى تو و آنكه با تو است در كشتى بگو سپاس خدايى را كه رهائيد ما را از گروه ستمگران
وَ قُل رَّبِّ أَنزِلۡنِي مُنزَلٗا مُّبَارَكٗا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلۡمُنزِلِينَ
29و بگو پروردگارا فرود آور مرا فرودگاهى فرخنده و تويى بهترين فرودآرندگان
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ وَ إِن كُنَّا لَمُبۡتَلِينَ
30همانا در اين است آيتهايى و همانا هستيم ما آزمايشكنندگان
ثُمَّ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قَرۡنًا ءَاخَرِينَ
31سپس پديد آورديم پس از ايشان قرنى ديگر را
فَأَرۡسَلۡنَا فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ أَفَلَا تَتَّقُونَ
32پس فرستاديم در ايشان فرستادهاى از ايشان كه پرستش كنيد خدا را نيست شما را خداوندى جز او آيا نمىترسيد
وَ قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أَتۡرَفۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مَا هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يَأۡكُلُ مِمَّا تَأۡكُلُونَ مِنۡهُ وَ يَشۡرَبُ مِمَّا تَشۡرَبُونَ
33و گفتند آن گروه از قومش كه كفر ورزيدند و دروغ پنداشتند رسيدن را به آخرت و كامروائيشان داديم در زندگانى دنيا نيست اين جز بشرى مانند شما مىخورد از آنچه مىخوريد از آن و مىنوشد از آنچه مىنوشيد
وَ لَئِنۡ أَطَعۡتُم بَشَرٗا مِّثۡلَكُمۡ إِنَّكُمۡ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ
34و اگر فرمان بريد بشرى را همانند خويش شمائيد در آن هنگام زيانكاران
أَيَعِدُكُمۡ أَنَّكُمۡ إِذَا مِتُّمۡ وَ كُنتُمۡ تُرَابٗا وَ عِظَٰمًا أَنَّكُم مُّخۡرَجُونَ
35آيا وعده دهد شما را گاهى كه مرديد و شديد خاكى و استخوانهايى آنكه شمائيد برونآوردگان
هَيۡهَاتَ هَيۡهَاتَ لِمَا تُوعَدُونَ
36دور است دور آنچه وعده داده مىشويد
إِنۡ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَ نَحۡيَا وَ مَا نَحۡنُ بِمَبۡعُوثِينَ
37نيست آن جز زندگانى نزديك ما مىميريم و زنده مىشويم و نيستيم برانگيختگان
إِنۡ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا وَ مَا نَحۡنُ لَهُۥ بِمُؤۡمِنِينَ
38نيست او مگر مردى كه بسته است بر خدا دروغى را و نيستيم ما بدو ايمانآرندگان
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي بِمَا كَذَّبُونِ
39گفت پروردگارا ياريم كن بدانچه تكذيبم كردند
قَالَ عَمَّا قَلِيلٖ لَّيُصۡبِحُنَّ نَٰدِمِينَ
40گفت پس از اندكى هر آينه خواهيد گرديد پشيمان
فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلصَّيۡحَةُ بِٱلۡحَقِّ فَجَعَلۡنَٰهُمۡ غُثَآءٗ فَبُعۡدٗا لِّلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
41پس گرفتشان خروشى به حق و گردانيديمشان خاشاكى به روى سيل پس دور باد براى گروه ستمگران
ثُمَّ أَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قُرُونًا ءَاخَرِينَ
42سپس پديد آورديم پس از ايشان قرنهايى دگران
مَا تَسۡبِقُ مِنۡ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَ مَا يَسۡتَٔۡخِرُونَ
43سبقت نگيرند هيچ ملتى سرآمد خويش را و نه پس افتند
ثُمَّ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا تَتۡرَا كُلَّ مَا جَآءَ أُمَّةٗ رَّسُولُهَا كَذَّبُوهُ فَأَتۡبَعۡنَا بَعۡضَهُم بَعۡضٗا وَ جَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ فَبُعۡدٗا لِّقَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ
44سپس فرستاديم فرستادگان خود را پى در پى هر گاه مىآمد ملتى را فرستادهاش تكذيبش مىكردند پس پيرو گردانيديم گروهى را از براى گروهى و گردانيديمشان داستانهايى پس دور باد براى گروهى كه ايمان نمىآورند
ثُمَّ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ وَ أَخَاهُ هَٰرُونَ بَِٔايَٰتِنَا وَ سُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
45پس فرستاديم موسى و برادرش هارون را به آيتهاى خويش و فرمانروايى آشكار
إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَ مَلَإِيْهِۦ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَ كَانُواْ قَوۡمًا عَالِينَ
46بسوى فرعون و گروهش پس سركشيدند و شدند قومى برترىجويان
فَقَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لِبَشَرَيۡنِ مِثۡلِنَا وَ قَوۡمُهُمَا لَنَا عَٰبِدُونَ
47پس گفتند آيا ايمان آريم براى دو بشر همانند ما و قوم آنانند براى ما پرستشكنندگان
فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡلَكِينَ
48پس تكذيبشان كردند پس شدند از هلاكشدگان
وَ لَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ لَعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ
49و همانا داديم به موسى كتاب را شايد ايشان رهبرى شوند
وَ جَعَلۡنَا ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَ أُمَّهُۥٓ ءَايَةٗ وَ ءَاوَيۡنَٰهُمَآ إِلَىٰ رَبۡوَةٖ ذَاتِ قَرَارٖ وَ مَعِينٖ
50و گردانيديم پسر مريم و مادرش را آيتى و پناهشان داديم بسوى فرازى داراى آرامش و آبى گوارا
يَٰٓأَيُّهَا ٱلرُّسُلُ كُلُواْ مِنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَ ٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًا إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ عَلِيمٞ
51اى پيمبران بخوريد از پاكيزهها و بكنيد كارى شايسته همانا منم بدانچه مىكنيد دانا
وَ إِنَّ هَٰذِهِۦٓ أُمَّتُكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ أَنَا۠ رَبُّكُمۡ فَٱتَّقُونِ
52و همانا اين است ملت شما ملتى يگانه و منم پروردگار شما پس مرا بترسيد
فَتَقَطَّعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ زُبُرٗا كُلُّ حِزۡبِۢ بِمَا لَدَيۡهِمۡ فَرِحُونَ
53پس پخش كردند كار خود را ميان خود نامههايى هر حزبى است بدانچه نزد ايشان است شادمان
فَذَرۡهُمۡ فِي غَمۡرَتِهِمۡ حَتَّىٰ حِينٍ
54پس بگذارشان در فرورفتگيشان تا زمانى
أَيَحۡسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِۦ مِن مَّالٖ وَ بَنِينَ
55آيا پندارند كه آنچه كمك دهيمشان بدان از مال و فرزندان
نُسَارِعُ لَهُمۡ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ بَل لَّا يَشۡعُرُونَ
56شتاب كنيم براى ايشان در خوبيها بلكه درنمىيابند
إِنَّ ٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ خَشۡيَةِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ
57همانا آنان كه از ترس پروردگار خويشند هراسان
وَ ٱلَّذِينَ هُم بَِٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ
58و آنان كه به آيتهاى پروردگار خويشند ايمانآرندگان
وَ ٱلَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمۡ لَا يُشۡرِكُونَ
59و آنان كه به پروردگار خويش شرك نورزند
وَ ٱلَّذِينَ يُؤۡتُونَ مَآ ءَاتَواْ وَّ قُلُوبُهُمۡ وَجِلَةٌ أَنَّهُمۡ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ رَٰجِعُونَ
60و آنان كه دهند آنچه را دهند و دلهاشان لرزان است كه بسوى پروردگار خويشند بازگشتكنان
أُوْلَٰٓئِكَ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَ هُمۡ لَهَا سَٰبِقُونَ
61آنان مىشتابند در خوبيها و ايشانند آنها را پيشىگيرندگان
وَ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَا وَ لَدَيۡنَا كِتَٰبٞ يَنطِقُ بِٱلۡحَقِّ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
62و تكليف نكنيم كس را جز به اندازه گشايش او (تاب و توانش) و نزد ما است نامهاى كه سخن گويد به حق و ايشان ستم نمىشوند
بَلۡ قُلُوبُهُمۡ فِي غَمۡرَةٖ مِّنۡ هَٰذَا وَ لَهُمۡ أَعۡمَٰلٞ مِّن دُونِ ذَٰلِكَ هُمۡ لَهَا عَٰمِلُونَ
63بلكه دلهاشان در گردابى است از اين و ايشان را است كارهايى جز اين كه ايشانند آنها را كنندگان
حَتَّىٰٓ إِذَآ أَخَذۡنَا مُتۡرَفِيهِم بِٱلۡعَذَابِ إِذَا هُمۡ يَجَۡٔرُونَ
64تا گاهى كه گيريم هوسرانان (يا فرورفتگان) ايشان را به عذاب ناگهان فغان برآرند
لَا تَجَۡٔرُواْ ٱلۡيَوۡمَ إِنَّكُم مِّنَّا لَا تُنصَرُونَ
65نناليد امروز همانا شما از ما يارى نشويد
قَدۡ كَانَتۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَكُنتُمۡ عَلَىٰٓ أَعۡقَٰبِكُمۡ تَنكِصُونَ
66بودند آيتهاى ما خوانده مىشدند بر شما پس بوديد بر پاشنههاى خويش برمىگشتيد
مُسۡتَكۡبِرِينَ بِهِۦ سَٰمِرٗا تَهۡجُرُونَ
67كبرورزندگان بدان شبنشينى بيهدهگويان
أَفَلَمۡ يَدَّبَّرُواْ ٱلۡقَوۡلَ أَمۡ جَآءَهُم مَّا لَمۡ يَأۡتِ ءَابَآءَهُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
68آيا تدبر نكردند سخن را يا بيامدشان آنچه نيامد پدرانشان را آن پيشينيان
أَمۡ لَمۡ يَعۡرِفُواْ رَسُولَهُمۡ فَهُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ
69يا نشناختند پيمبر خويش را پس ايشانند او را انكاركنان (ناشناسان)
أَمۡ يَقُولُونَ بِهِۦ جِنَّةُۢ بَلۡ جَآءَهُم بِٱلۡحَقِّ وَ أَكۡثَرُهُمۡ لِلۡحَقِّ كَٰرِهُونَ
70يا گويند بدو آشفتگى است بلكه بيامدشان به حق و بيشتر ايشانند حق را ناخوشدارندگان
وَ لَوِ ٱتَّبَعَ ٱلۡحَقُّ أَهۡوَآءَهُمۡ لَفَسَدَتِ ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهِنَّ بَلۡ أَتَيۡنَٰهُم بِذِكۡرِهِمۡ فَهُمۡ عَن ذِكۡرِهِم مُّعۡرِضُونَ
71و اگر پيروى كند حق هوسهاى آنان را هر آينه فاسد شود آسمانها و زمين و هر كه در آنها است بلكه آورديمشان به ذكر خود پس ايشانند از ذكر خود روىگردانان
أَمۡ تَسَۡٔلُهُمۡ خَرۡجٗا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَ هُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
72آيا پرسيشان هزينه پس هزينه پروردگار تو بهتر است و او است بهترين روزىدهندگان
وَ إِنَّكَ لَتَدۡعُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
73و همانا تو خوانيشان بسوى راهى راست
وَ إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ عَنِ ٱلصِّرَٰطِ لَنَٰكِبُونَ
74و همانا آنان كه ايمان نمىآرند به آخرت از راهند كنارهگيران (كجروان)
وَ لَوۡ رَحِمۡنَٰهُمۡ وَ كَشَفۡنَا مَا بِهِم مِّن ضُرّٖ لَّلَجُّواْ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
75و اگر رحم كنيم ايشان را و بگشائيم آنچه بديشان است از رنج همانا خيرگى كنند در سركشى خود فروروندگان
وَ لَقَدۡ أَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡعَذَابِ فَمَا ٱسۡتَكَانُواْ لِرَبِّهِمۡ وَ مَا يَتَضَرَّعُونَ
76و همانا گرفتيمشان به عذاب پس فروتن نشدند براى پروردگار خويش و نه زارى كنند
حَتَّىٰٓ إِذَا فَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَابٗا ذَا عَذَابٖ شَدِيدٍ إِذَا هُمۡ فِيهِ مُبۡلِسُونَ
77تا گاهى كه برگشوديم بر ايشان درى را داراى عذابى سخت ناگهان ايشانند در آن سراسيمه يا نوميدان
وَ هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَ ٱلۡأَبۡصَٰرَ وَ ٱلۡأَفِۡٔدَةَ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
78و او است آنكه پديد آورد براى شما گوش و ديدگان و دلها را به كمى سپاس گزاريد
وَ هُوَ ٱلَّذِي ذَرَأَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
79و او است آنكه آفريد شما را از زمين و بسوى او گردآورده شويد
وَ هُوَ ٱلَّذِي يُحۡيِۦ وَ يُمِيتُ وَ لَهُ ٱخۡتِلَٰفُ ٱلَّيۡلِ وَ ٱلنَّهَارِ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
80و او است آنكه زنده كند و بميراند و براى او است گردش شبانه روز آيا بخرد نمىيابيد
بَلۡ قَالُواْ مِثۡلَ مَا قَالَ ٱلۡأَوَّلُونَ
81بلكه گفتند همانند آنچه گفتند پيشينيان
قَالُوٓاْ أَءِذَا مِتۡنَا وَ كُنَّا تُرَابٗا وَ عِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
82گفتند آيا گاهى كه مرديم و شديم خاكى و استخوانهايى آيا مائيم برانگيختگان
لَقَدۡ وُعِدۡنَا نَحۡنُ وَ ءَابَآؤُنَا هَٰذَا مِن قَبۡلُ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
83همانا وعده داده شديم ما و پدران ما اين را از پيش نيست اين جز افسانههاى پيشينيان
قُل لِّمَنِ ٱلۡأَرۡضُ وَ مَن فِيهَآ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
84بگو از آن كيست زمين و آنكه در آن است اگر هستيد دانايان
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
85زود است گويند براى خدا بگو پس چرا يادآور نمىشويد
قُلۡ مَن رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلسَّبۡعِ وَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
86بگو كيست پروردگار آسمانهاى هفتگانه و پروردگار عرش بزرگ
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ أَفَلَا تَتَّقُونَ
87بزودى گويند از آن خدا بگو پس چرا پرهيزكارى نكنيد
قُلۡ مَنۢ بِيَدِهِۦ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيۡءٖ وَ هُوَ يُجِيرُ وَ لَا يُجَارُ عَلَيۡهِ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
88بگو كيست كه به دست او است پادشاهيهاى همه چيز و او پناه دهد و بر او پناه داده نشود اگر مىدانيد
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلۡ فَأَنَّىٰ تُسۡحَرُونَ
89زود است گويند براى خدا بگو پس به كجا افسون مىشويد
بَلۡ أَتَيۡنَٰهُم بِٱلۡحَقِّ وَ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
90بلكه آورديمشان به حق و همانا ايشانند دروغگويان
مَا ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ مِن وَلَدٖ وَ مَا كَانَ مَعَهُۥ مِنۡ إِلَٰهٍ إِذٗا لَّذَهَبَ كُلُّ إِلَٰهِۢ بِمَا خَلَقَ وَ لَعَلَا بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
91برنگرفت خدا فرزندى و نبود با وى خدايى چه در آن هنگام مىبرد هر خدايى آنچه را بيافريده است و برترى مىجست برخى از ايشان بر برخى منزه است خدا از آنچه مىستايند
عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَ ٱلشَّهَٰدَةِ فَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
92داناى نهان و هويدا پس برتر است از آنچه شرك ورزند
قُل رَّبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ
93بگو پروردگارا اگر بنمايانيم آنچه را وعده داده شوند
رَبِّ فَلَا تَجۡعَلۡنِي فِي ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
94پروردگارا پس نگردان مرا در گروه ستمگران
وَ إِنَّا عَلَىٰٓ أَن نُّرِيَكَ مَا نَعِدُهُمۡ لَقَٰدِرُونَ
95و همانا مائيم بر آنكه بنمايانيمت آنچه را وعده بديشان دهيم توانايان
ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ ٱلسَّيِّئَةَ نَحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَصِفُونَ
96دور كن بدانچه آن بهتر است بدى را ما داناتريم بدانچه مىستايند
وَ قُل رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنۡ هَمَزَٰتِ ٱلشَّيَٰطِينِ
97و بگو پروردگارا پناه برم به تو از ريوهاى شياطين
وَ أَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَن يَحۡضُرُونِ
98و پناه برم به تو پروردگارا از آنكه حاضر آيندم
حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ رَبِّ ٱرۡجِعُونِ
99تا گاهى كه بيايد يكيشان را مرگ گويد پروردگارا بازگردانيد مرا
لَعَلِّيٓ أَعۡمَلُ صَٰلِحٗا فِيمَا تَرَكۡتُ كَلَّآ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَآئِلُهَا وَ مِن وَرَآئِهِم بَرۡزَخٌ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
100شايد كردارى شايسته كنم در آنچه بازگذاردم نه چنين است همانا آن است سخنى كه او است گوينده آن و از پشت سر آنان است برزخى (ديوارى) تا روزى كه برانگيخته شوند
فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَلَآ أَنسَابَ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ وَ لَا يَتَسَآءَلُونَ
101تا گاهى كه دميده شود در صور نباشد تبارى ميانشان در آن روز و نه از همديگر پرسند
فَمَن ثَقُلَتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
102پس آن كو سنگين شود سنجهايش آنانند رستگاران
وَ مَنۡ خَفَّتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فِي جَهَنَّمَ خَٰلِدُونَ
103و آنكه سبك شود سنجشهايش پس آنانند كه زيان كردند خويش را در دوزخند جاودانان
تَلۡفَحُ وُجُوهَهُمُ ٱلنَّارُ وَ هُمۡ فِيهَا كَٰلِحُونَ
104بريان سازد رويهاى ايشان را آتش و ايشانند در آن چهرهسوختگان
أَلَمۡ تَكُنۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
105آيا نبود آيتهايم خوانده مىشد بر شما پس بوديد بدانها تكذيبكنندگان
قَالُواْ رَبَّنَا غَلَبَتۡ عَلَيۡنَا شِقۡوَتُنَا وَ كُنَّا قَوۡمٗا ضَآلِّينَ
106گفتند پروردگارا چيره گشت بر ما تيره روزى ما و شديم گروهى گمراهان
رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا مِنۡهَا فَإِنۡ عُدۡنَا فَإِنَّا ظَٰلِمُونَ
107پروردگارا برون آر ما را از آن سپس اگر بازگشتيم همانا مائيم ستمكاران
قَالَ ٱخۡسَُٔواْ فِيهَا وَ لَا تُكَلِّمُونِ
108گفت گم شويد (نهيبى كه به سگ مىزنند) در آن و با من سخن نگوئيد
إِنَّهُۥ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَآ ءَامَنَّا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَ ٱرۡحَمۡنَا وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ
109همانا بودند گروهى از بندگانم مىگفتند پروردگارا ايمان آورديم پس بيامرز ما را و رحم كن بر ما و تويى بهترين رحمكنندگان
فَٱتَّخَذۡتُمُوهُمۡ سِخۡرِيًّا حَتَّىٰٓ أَنسَوۡكُمۡ ذِكۡرِي وَ كُنتُم مِّنۡهُمۡ تَضۡحَكُونَ
110پس برگرفتيدشان مسخره تا فراموشتان كردند ياد مرا و بوديد بديشان خندهزنان
إِنِّي جَزَيۡتُهُمُ ٱلۡيَوۡمَ بِمَا صَبَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
111همانا پاداششان دادم امروز بدانچه شكيبا شدند كه ايشانند رستگاران
قَٰلَ كَمۡ لَبِثۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ عَدَدَ سِنِينَ
112گفت چند مانديد در زمين به شمار ساليان
قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖ فَسَۡٔلِ ٱلۡعَآدِّينَ
113گفتند مانديم روزى يا پاره روزى پس بپرس از شمارندگان
قَٰلَ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا لَّوۡ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
114گفت نمانديد مگر اندكى اگر بوديد مى دانستيد
أَفَحَسِبۡتُمۡ أَنَّمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ عَبَثٗا وَ أَنَّكُمۡ إِلَيۡنَا لَا تُرۡجَعُونَ
115پس آيا پنداشتيد كه شما را آفريديم بيهده و آنكه شما بسوى ما بازنمىگرديد
فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡكَرِيمِ
116پس برتر است خدا پادشاه حق نيست خدايى جز او پروردگار عرش گرامى
وَ مَن يَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ لَا بُرۡهَٰنَ لَهُۥ بِهِۦ فَإِنَّمَا حِسَابُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦٓ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
117و آن كو بخواند با خدا خدايى ديگر را كه نيستش حجتى بر آن جز اين نيست كه حسابش نزد پروردگار او است و همانا رستگار نشوند كافران
وَ قُل رَّبِّ ٱغۡفِرۡ وَ ٱرۡحَمۡ وَ أَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ
118و بگو پروردگارا بيامرز و رحم كن و تويى بهترين رحمكنندگان