بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَ النَّجْمِ إِذا هَويٰ

به نام خداوند بخشنده بخشايشگر؛ سوگند به ستاره هنگامى كه افول مى‌كند،

ما ضَلَّ صاحِبُكُمْ وَ ما غَويٰ

كه هرگز دوست شما [محمد «ص»] منحرف نشده و مقصد را گم نكرده است،

وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَويٰ

و هرگز از روى هواى نفس سخن نمى‌گويد!

إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحيٰ

آنچه مى‌گويد چيزى جز وحى كه بر او نازل شده نيست!

عَلَّمَهُ شَدِيدُ الْقُويٰ

آن كس كه قدرت عظيمى دارد [جبرئيل امين‌] او را تعليم داده است؛

ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَويٰ

همان كس كه توانايى فوق العاده دارد؛ او سلطه يافت ...

وَ هُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْليٰ

در حالى كه در افق اعلى قرار داشت!

ثُمَّ دَنا فَتَدَلَّيٰ

سپس نزديكتر و نزديكتر شد ...

فَكانَ قابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنيٰ

تا آنكه فاصله او (با پيامبر) به اندازه فاصله دو كمان يا كمتر بود؛

فَأَوْحيٰ إِليٰ عَبْدِهِ ما أَوْحيٰ

در اينجا خداوند آنچه را وحى كردنى بود به بنده‌اش وحى نمود.

ما كَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأيٰ

قلب (پاك او) در آنچه ديد هرگز دروغ نگفت.

أَ فَتُمارُونَهُ عَليٰ ما يَري

آيا با او درباره آنچه (با چشم خود) ديده مجادله مى‌كنيد؟!

وَ لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْريٰ

و بار ديگر نيز او را مشاهده كرد،

عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهيٰ

نزد «سدرة المنتهى»،

عِنْدَها جَنَّةُ الْمَأْويٰ

كه «جنت المأوى» در آنجاست!

إِذْ يَغْشَي السِّدْرَةَ ما يَغْشيٰ

در آن هنگام كه چيزى [نور خيره‌كننده‌اى‌] سدرة المنتهى را پوشانده بود،

ما زاغَ الْبَصَرُ وَ ما طَغيٰ

چشم او هرگز منحرف نشد و طغيان نكرد (آنچه ديد واقعيت بود)!

لَقَدْ رَأيٰ مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْكُبْريٰ

او پاره‌اى از آيات و نشانه‌هاى بزرگ پروردگارش را ديد!

أَ فَرَأَيْتُمُ اللاَّتَ وَ الْعُزَّي

به من خبر دهيد آيا بتهاى «لات» و «عزى» ...

وَ مَناةَ الثَّالِثَةَ الْأُخْريٰ

و «منات» كه سومين آنهاست (دختران خدا هستند)؟!

أَ لَكُمُ الذَّكَرُ وَ لَهُ الْأُنْثيٰ

آيا سهم شما پسر است و سهم او دختر؟! (در حالى كه بزعم شما دختران كم ارزش‌ترند!)

تِلْكَ إِذاً قِسْمَةٌ ضِيزيٰ

در اين صورت اين تقسيمى ناعادلانه است!

إِنْ هِيَ إِلَّا أَسْماءٌ سَمَّيْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ ما أَنْزَلَ اللَّهُ بِها مِنْ سُلْطانٍ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ ما تَهْوَي الْأَنْفُسُ وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنْ رَبِّهِمُ الْهُديٰ

اينها فقط نامهايى است كه شما و پدرانتان بر آنها گذاشته‌ايد (نامهايى بى‌محتوا و اسمهايى بى مسمى)، و هرگز خداوند دليل و حجتى بر آن نازل نكرده؛ آنان فقط از گمانهاى بى‌اساس و هواى نفس پيروى مى‌كنند در حالى كه هدايت از سوى پروردگارشان براى آنها آمده است!

أَمْ لِلْإِنْسانِ ما تَمَنَّيٰ

يا آنچه انسان تمنا دارد به آن مى‌رسد؟!

فَلِلَّهِ الْآخِرَةُ وَ الْأُوليٰ

در حالى كه آخرت و دنيا از آن خداست!

وَ كَمْ مِنْ مَلَكٍ فِي السَّماواتِ لا تُغْنِي شَفاعَتُهُمْ شَيْئاً إِلَّا مِنْ بَعْدِ أَنْ يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَرْضيٰ

و چه بسيار فرشتگان آسمانها كه شفاعت آنها سودى نمى‌بخشد مگر پس از آنكه خدا براى هر كس بخواهد و راضى باشد اجازه (شفاعت) دهد!

إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلائِكَةَ تَسْمِيَةَ الْأُنْثيٰ

كسانى كه به آخرت ايمان ندارند، فرشتگان را دختر (خدا) نامگذارى مى‌كنند!

وَ ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ إِنَّ الظَّنَّ لا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئاً

آنها هرگز به اين سخن دانشى ندارند، تنها از گمان بى‌پايه پيروى مى‌كنند با اينكه «گمان» هرگز انسان را از حق بى‌نياز نمى‌كند!

فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّيٰ عَنْ ذِكْرِنا وَ لَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَياةَ الدُّنْيا

حال كه چنين است از كسى كه از ياد ما روى مى‌گرداند و جز زندگى مادى دنيا را نمى‌طلبد، اعراض كن!

ذٰلِكَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اهْتَديٰ

اين آخرين حد آگاهى آنهاست؛ پروردگار تو كسانى را كه از راه او گمراه شده‌اند بهتر مى‌شناسد، و (همچنين) هدايت‌يافتگان را از همه بهتر مى‌شناسد!

وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَساءُوا بِما عَمِلُوا وَ يَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَي

و براى خداست آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است تا بدكاران را به كيفر كارهاى بدشان برساند و نيكوكاران را در برابر اعمال نيكشان پاداش دهد!

الَّذِينَ يَجْتَنِبُونَ كَبائِرَ الْإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ إِلَّا اللَّمَمَ إِنَّ رَبَّكَ واسِعُ الْمَغْفِرَةِ هُوَ أَعْلَمُ بِكُمْ إِذْ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ إِذْ أَنْتُمْ أَجِنَّةٌ فِي بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ فَلا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقيٰ

همانها كه از گناهان بزرگ و اعمال زشت دورى مى‌كنند، جز گناهان صغيره (كه گاه آلوده آن مى‌شوند)؛ آمرزش پروردگار تو گسترده است؛ او نسبت به شما از همه آگاهتر است از آن هنگام كه شما را از زمين آفريد و در آن موقع كه بصورت جنينهايى در شكم مادرانتان بوديد؛ پس خودستايى نكنيد، او پرهيزگاران را بهتر مى‌شناسد!

أَ فَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّيٰ

آيا ديدى آن كس را كه (از اسلام- يا انفاق-) روى گردان شد؟!

وَ أَعْطيٰ قَلِيلاً وَ أَكْديٰ

و كمى عطا كرد، و از بيشتر امساك نمود!

أَ عِنْدَهُ عِلْمُ الْغَيْبِ فَهُوَ يَريٰ

آيا نزد او علم غيب است و مى‌بيند (كه ديگران مى‌توانند گناهان او را بر دوش گيرند)؟!

أَمْ لَمْ يُنَبَّأْ بِما فِي صُحُفِ مُوسيٰ

يا از آنچه در كتب موسى نازل گرديده با خبر نشده است؟!

وَ إِبْراهِيمَ الَّذِي وَفَّي

و در كتب ابراهيم، همان كسى كه وظيفه خود را بطور كامل ادا كرد،

أَلَّا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْريٰ

كه هيچ كس بار گناه ديگرى را بر دوش نمى‌گيرد،

وَ أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعيٰ

و اينكه براى انسان بهره‌اى جز سعى و كوشش او نيست،

وَ أَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُريٰ

و اينكه تلاش او بزودى ديده مى‌شود،

ثُمَّ يُجْزاهُ الْجَزاءَ الْأَوْفيٰ

سپس به او جزاى كافى داده خواهد شد!

وَ أَنَّ إِليٰ رَبِّكَ الْمُنْتَهيٰ

(و آيا از كتب پيشين انبيا به او نرسيده است) كه همه امور به پروردگارت منتهى مى‌گردد؟!

وَ أَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَ أَبْكيٰ

و اينكه اوست كه خنداند و گرياند،

وَ أَنَّهُ هُوَ أَماتَ وَ أَحْيا

و اوست كه ميراند و زنده كرد،

وَ أَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَ الْأُنْثيٰ

و اوست كه دو زوج نر و ماده را آفريد ...

مِنْ نُطْفَةٍ إِذا تُمْنيٰ

از نطفه‌اى هنگامى كه خارج مى‌شود (و در رحم مى‌ريزد)،

وَ أَنَّ عَلَيْهِ النَّشْأَةَ الْأُخْريٰ

و اينكه بر خداست ايجاد عالم ديگر (تا عدالت اجرا گردد)،

وَ أَنَّهُ هُوَ أَغْنيٰ وَ أَقْنيٰ

و اينكه اوست كه بى‌نياز كرد و سرمايه باقى بخشيد،

وَ أَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْريٰ

و اينكه اوست پروردگار ستاره «شعرا»!

وَ أَنَّهُ أَهْلَكَ عاداً الْأُوليٰ

(و آيا به انسان نرسيده است كه در كتب انبياى پيشين آمده) كه خداوند قوم «عاد نخستين» را هلاك كرد؟!

وَ ثَمُودَ فَما أَبْقيٰ

و همچنين قوم «ثمود» را، و كسى از آنان را باقى نگذارد!

وَ قَوْمَ نُوحٍ مِنْ قَبْلُ إِنَّهُمْ كانُوا هُمْ أَظْلَمَ وَ أَطْغيٰ

و نيز قوم نوح را پيش از آنها، چرا كه آنان از همه ظالمتر و طغيانگرتر بودند!

وَ الْمُؤْتَفِكَةَ أَهْويٰ

و نيز شهرهاى زير و رو شده (قوم لوط) را فرو كوبيد،

فَغَشَّاها ما غَشَّيٰ

سپس آنها را با عذاب سنگين پوشانيد!

فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكَ تَتَماريٰ

(بگو:) در كدام يك از نعمتهاى پروردگارت ترديد دارى؟!

هٰذا نَذِيرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُوليٰ

اين (پيامبر) بيم‌دهنده‌اى از بيم‌دهندگان پيشين است!

أَزِفَتِ الْآزِفَةُ

آنچه بايد نزديك شود، نزديك شده است (و قيامت فرامى‌رسد)،

لَيْسَ لَها مِنْ دُونِ اللَّهِ كاشِفَةٌ

و هيچ كس جز خدا نمى‌تواند سختيهاى آن را برطرف سازد!

أَ فَمِنْ هٰذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ

آيا از اين سخن تعجب مى‌كنيد،

وَ تَضْحَكُونَ وَ لا تَبْكُونَ

و مى‌خنديد و نمى‌گرييد،

وَ أَنْتُمْ سامِدُونَ

و پيوسته در غفلت و هوسرانى به سر مى‌بريد؟!

فَاسْجُدُوا لِلَّهِ وَ اعْبُدُوا

حال كه چنين است همه براى خدا سجده كنيد و او را بپرستيد!