قرآن عثمان طه

سوره النحل

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ أَتيٰ أَمْرُ اللَّهِ فَلا تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحانَهُ وَ تَعاليٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ

1

بنام خداى رحمان رحيم؛ عذاب خدا آمد، آن را به عجله مى‌خواهيد، پاك و برتر است خدا، از آنچه شرك مى‌آورند.


يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَليٰ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ

2

ملائكه وحى را با روح نبوت از امرش، بر كسى كه از بندگانش بخواهد نازل مى‌كند بترسانيد زيرا كه جز من معبودى نيست، از من بترسيد.


خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعاليٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ

3

آسمانها و زمين را بحق آفريد، برتر است از آنچه شرك مى‌آورند.


خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ

4

انسان را از آبى كم آفريد، آن گاه او مجادله‌گر آشكارى است.


وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ

5

چهارپايان را آفريد، در آنها براى شما نتايج هست و منافعى هست و از آنها مى‌خوريد.


وَ لَكُمْ فِيها جَمالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسْرَحُونَ

6

و براى شما در چهارپايان زينت، آن گاه كه به استراحتگاه بر مى‌گردانيد و آن گاه كه بچرا مى‌بريد.


وَ تَحْمِلُ أَثْقالَكُمْ إِليٰ بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بالِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ

7

امتعه شما را به سرزمينى حمل مى‌كنند كه جز به مشقت به آن نتوانيد رسيد، خداى شما رءوف و رحيم است.


وَ الْخَيْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوها وَ زِينَةً وَ يَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ

8

براى شما اسبان و استران و الاغها آفريد تا سوار شويد و نيز براى زينت، و مى‌آفريند آنچه را كه نمى‌دانيد.


وَ عَلَي اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَ مِنْها جائِرٌ وَ لَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعِينَ

9

بر عهده خداست هدايت به راه معتدل، بعضى از راهها منحرف هستند، اگر مى‌خواست همه را هدايت مى‌كرد.


هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُمْ مِنْهُ شَرابٌ وَ مِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ

10

اوست آنكه از آسمان باران فرستاد، از آنست آشاميدنى، از آنست درخت، در آن مى‌چرانيد.


يُنْبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَ الزَّيْتُونَ وَ النَّخِيلَ وَ الْأَعْنابَ وَ مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

11

با آن آب براى شما كشت، زيتون، درختان خرما، تاكها، و از هر ميوه‌ها مى‌روياند، در اينها شاهدى است براى مردمى كه تفكر مى‌كنند.


وَ سَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ

12

شب، روز، آفتاب و ماه را براى شما رام كرد، ستارگان به امر او رام شده‌اند، در اينها شواهدى است براى قومى كه تعقل مى‌كنند.


وَ ما ذَرَأَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ

13

و رام كرد براى شما آنچه را كه در زمين براى شما آفريده است با رنگهاى مختلف در آن شاهدى است براى قومى كه متذكر مى‌شوند.


وَ هُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَها وَ تَرَي الْفُلْكَ مَواخِرَ فِيهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

14

او همان است كه دريا را براى شما رام كرد تا از آن گوشت تازه‌اى بخوريد و از آن خارج كنيد زيورى كه مى‌پوشيد، كشتى‌ها را در آن روان مى‌بينى و تا از كرم خدا بطلبيد و تا شكرگزار باشيد.


وَ أَلْقيٰ فِي الْأَرْضِ رَواسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُمْ وَ أَنْهاراً وَ سُبُلاً لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ

15

در زمين كوه‌هاى ثابتى افكند مبادا كه شما را مضطرب كند و نهرها و راههايى قرار داد تا هدايت شويد.


وَ عَلاماتٍ وَ بِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ

16

و براى شما علاماتى قرار داد و با ستارگان هدايت مى‌شوند.


أَ فَمَنْ يَخْلُقُ كَمَنْ لا يَخْلُقُ أَ فَلا تَذَكَّرُونَ

17

آيا آنكه مى‌آفريند مانند كسى است كه نمى‌آفريند آيا بيدار نمى‌شويد.


وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ

18

اگر نعمتهاى خدا را بشماريد، به آخر نتوانيد رسانيد كه خدا غفور و مهربان است.


وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما تُسِرُّونَ وَ ما تُعْلِنُونَ

19

خدا مى‌داند آنچه را كه پنهان مى‌كنند و آشكار مى‌نمايند.


وَ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لا يَخْلُقُونَ شَيْئاً وَ هُمْ يُخْلَقُونَ

20

معبودهايى كه جز خدا مى‌خوانند، چيزى خلق نمى‌كنند و خود خلق مى‌شوند.


أَمْواتٌ غَيْرُ أَحْياءٍ وَ ما يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ

21

مردگانند نه زندگان و نمى‌دانند كه مشركان چه زمانى مبعوث مى‌شوند.


إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَالَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ قُلُوبُهُمْ مُنْكِرَةٌ وَ هُمْ مُسْتَكْبِرُونَ

22

معبود شما يكى است، آنان كه به آخرت ايمان نمى‌آورند قلوبشان حق را انكار مى‌كند و آنها متكبران هستند.


لا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ

23

بى‌شك خدا داناست به آنچه پنهان مى‌دارند و آنچه آشكار مى‌كنند، او متكبران را دوست ندارد.


وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ

24

و چون به آنها گفته شود: پروردگارتان چه چيز نازل كرده است؟ گويند: افسانه‌هاى گذشتگان را.


لِيَحْمِلُوا أَوْزارَهُمْ كامِلَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ مِنْ أَوْزارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ أَلا ساءَ ما يَزِرُونَ

25

تا متحمل شوند گناهان خود را در روز قيامت به طور كامل، و متحمل شوند از گناهان آنان كه آنها را بدون علم گمراه مى‌كنند، بدانيد: بد است آنچه متحمل مى‌شوند.


قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَي اللَّهُ بُنْيانَهُمْ مِنَ الْقَواعِدِ فَخَرَّ عَلَيْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ أَتاهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ

26

كسانى كه پيش از اهل مكه بودند تلاش كردند، خدا به ساختمانشان از پايه ناآمده بر آنها ريخت و عذاب از جايى كه نمى‌دانستند آمد.


ثُمَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ يُخْزِيهِمْ وَ يَقُولُ أَيْنَ شُرَكائِيَ الَّذِينَ كُنْتُمْ تُشَاقُّونَ فِيهِمْ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَي الْكافِرِينَ

27

سپس روز قيامت خوارشان مى‌كند و مى‌گويد: كجاست شريكان من كه درباره آنها مخاصمه مى‌كرديد؟ اهل علم گويد: خوارى و بدى امروز بر كافران است.


الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظالِمِي أَنْفُسِهِمْ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ ما كُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوءٍ بَليٰ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

28

كسانى كه ملائكه آنها را مى‌ميراند در حالى كه به نفس خود ظالمند. اظهار تسليم مى‌كنند و مى‌گويند ما كار بدى نمى‌كرديم، بلى مى‌كرديد كه خدا با آنچه مى‌كرديد دانا بود.


فَادْخُلُوا أَبْوابَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها فَلَبِئْسَ مَثْوَي الْمُتَكَبِّرِينَ

29

از درهاى جهنم داخل شويد در آن جاودان هستيد ناگوار است مكان متكبران.


وَ قِيلَ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا خَيْراً لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الْآخِرَةِ خَيْرٌ وَ لَنِعْمَ دارُ الْمُتَّقِينَ

30

به اهل تقوى گفته شد: پروردگارتان چه چيز نازل كرده است؟ گفتند خوب را، براى آنان كه در دنيا نيكى كرده‌اند پاداش خوبى هست، خانه آخرت بهتر است خانه تقوى كاران بهتر است.


جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَها تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ لَهُمْ فِيها ما يَشاؤُنَ كَذٰلِكَ يَجْزِي اللَّهُ الْمُتَّقِينَ

31

بهشتهاى جاودان كه بدان داخل مى‌شوند از زير آنها نهرها جارى است، براى آنهاست آنچه بخواهند خدا اين چنين به اهل تقوى پاداش مى‌دهد.


الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلامٌ عَلَيْكُمْ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

32

كسانى كه ملائكه آنها را در حال پاك بودن قبض روح مى‌كنند، مى‌گويند. سلام بر شما داخل بهشت شويد به سبب اعمالى كه مى‌كرديد.


هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ أَمْرُ رَبِّكَ كَذٰلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ ما ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَ لٰكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ

33

منتظر نيستند مگر به آن كه ملائكه به سوى آنها آيد يا فرمان خدايت، اين چنين كردند آنان كه قبلا بودند خدا ظلمشان نكرد بلكه خود به خود ظلم مى‌كردند.


فَأَصابَهُمْ سَيِّئاتُ ما عَمِلُوا وَ حاقَ بِهِمْ ما كانُوا بِهِ يَسْتَهْزِؤُنَ

34

عواقب ناگوار عملشان به آنها رسيد و عذابى كه مسخره‌اش مى‌كردند آنها را فرا گرفت.


وَ قالَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شاءَ اللَّهُ ما عَبَدْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْءٍ نَحْنُ وَ لا آباؤُنا وَ لا حَرَّمْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْءٍ كَذٰلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَهَلْ عَلَي الرُّسُلِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ

35

مشركان گفتند: اگر خدا مى‌خواست جز او چيزى را عبادت نمى‌كرديم نه ما و نه پدران ما و بدون امر او چيزى را تحريم نمى‌كرديم گذشتگان نيز چنين كردند رسولان را جز تبليغ آشكار وظيفه نيست.


وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَي اللَّهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلالَةُ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ

36

در هر امت رسولى برانگيختيم كه خدا را عبادت كنيد و از طاغوت بپرهيزيد، بعضى از آنها را خدا هدايت كرد و بعضى ضلالت بر آنها حتمى گرديد، در زمين سفر كنيد و بنگريد عاقبت مكذبين چگونه بود.


إِنْ تَحْرِصْ عَليٰ هُداهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ يُضِلُّ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ

37

اگر به هدايتشان حريص باشى خدا كسى را كه گمراه مى‌كند هدايت نمى‌كند و يارانى نخواهند داشت.


وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لا يَبْعَثُ اللَّهُ مَنْ يَمُوتُ بَليٰ وَعْداً عَلَيْهِ حَقًّا وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ

38

به خدا سوگند اكيد ياد كرده‌اند كه خدا مردگان را زنده نمى‌كند، بلى زنده مى‌كند، آن وعده حقى بر خداست، ليكن بيشتر مردم نمى‌دانند.


لِيُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي يَخْتَلِفُونَ فِيهِ وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّهُمْ كانُوا كاذِبِينَ

39

تا خدا آشكار كند آنچه را در آن اختلاف مى‌كنند و تا كافران بدانند كه دروغگويانند.


إِنَّما قَوْلُنا لِشَيْءٍ إِذا أَرَدْناهُ أَنْ نَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ

40

چون چيزى را اراده كنيم سخن ما فقط آنست كه به آن گوئيم: باش و مى‌شود.


وَ الَّذِينَ هاجَرُوا فِي اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ لَأَجْرُ الْآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كانُوا يَعْلَمُونَ

41

كسانى كه بعد از مظلوم شدن، در راه خدا هجرت كنند، حتما و يقينا در دنيا براى آنها مكان نيكو آماده مى‌كنيم، پاداش آخرت نيكوتر است اى كاش مى‌دانستند.


الَّذِينَ صَبَرُوا وَ عَليٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

42

كسانى كه استقامت كرده‌اند و بر خدايشان اعتماد مى‌كنند.


وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجالاً نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ

43

پيش از تو مبعوث نكرده‌ايم مگر مردانى كه به آنها وحى مى‌كرديم، اگر نمى‌دانيد از اهل كتاب بپرسيد.


بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ

44

آنها را با معجزات و كتابها فرستاديم، قرآن را بر تو نازل كرديم تا براى مردم آنچه را نازل شده بيان كنى و تا فكر كنند.


أَ فَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُوا السَّيِّئاتِ أَنْ يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَيْثُ لا يَشْعُرُونَ

45

آنان كه كارهاى بد كرده‌اند آيا ايمن هستند از اينكه خدايشان به زمين فرو برد يا عذاب از محلى كه نمى‌دانند به سوى آنها بيايد؟


أَوْ يَأْخُذَهُمْ فِي تَقَلُّبِهِمْ فَما هُمْ بِمُعْجِزِينَ

46

يا در حين كارشان آنها را بگيرد كه زبون كننده خدا نيستند.


أَوْ يَأْخُذَهُمْ عَليٰ تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ

47

يا آنها را در حال دانستن بلا بگيرد كه خداى شما با رأفت و مهربان است.


أَ وَ لَمْ يَرَوْا إِليٰ ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ يَتَفَيَّؤُا ظِلالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَ الشَّمائِلِ سُجَّداً لِلَّهِ وَ هُمْ داخِرُونَ

48

آيا نگاه نكرده‌اند به چيزهايى كه خدا خلق كرده كه سايه‌هاى آن از راست و چپها مى‌آيد، به خدا سجده‌كنان و منقاد مى‌باشند.


وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ مِنْ دابَّةٍ وَ الْمَلائِكَةُ وَ هُمْ لا يَسْتَكْبِرُونَ

49

هر چه در آسمان و زمين از جنبندگان است به خدا سجده مى‌كنند فرشتگان نيز سجده مى‌كنند و متكبر نيستند.


يَخافُونَ رَبَّهُمْ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ

50

از پروردگار ما فوق خود، مى‌ترسند و آنچه بدان مأمورند عمل مى‌كنند.


وَ قالَ اللَّهُ لا تَتَّخِذُوا إِلهَيْنِ اثْنَيْنِ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ فَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ

51

خدا گفته است: دو خدا مگيريد كه خداى يكى است و از من بترسيد.


وَ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لَهُ الدِّينُ واصِباً أَ فَغَيْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ

52

آنچه در آسمانها و زمين هست خاص خداست و اطاعت لازم مخصوص او مى‌باشد، آيا از غير خدا مى‌ترسيد؟


وَ ما بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيْهِ تَجْئَرُونَ

53

هر چه نعمت داريد از خداست و آن گاه كه گرفتارى رسد به درگاه او ناله مى‌كنيد.


ثُمَّ إِذا كَشَفَ الضُّرَّ عَنْكُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْكُمْ بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ

54

و آن گاه كه بلا را زايل كند گروهى از شما به پروردگار خود شرك مى‌آورند.


لِيَكْفُرُوا بِما آتَيْناهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ

55

تا نعمتى را كه داده‌ايم انكار كنند، خوشى كنيد به بزودى خواهيد دانست.


وَ يَجْعَلُونَ لِما لا يَعْلَمُونَ نَصِيباً مِمَّا رَزَقْناهُمْ تَاللَّهِ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَفْتَرُونَ

56

براى اصنام كه چيزى نمى‌دانند، نصيبى قرار مى‌دهند از آنچه روزيشان داده‌ايم، به خدا حتما از آنچه دروغ مى‌بنديد مسئول خواهيد بود.


وَ يَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَناتِ سُبْحانَهُ وَ لَهُمْ ما يَشْتَهُونَ

57

براى خدا دختران قرار مى‌دهند، پاك است خدا از اين نسبت و براى آنهاست آنچه ميل مى‌كنند.


وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثيٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَ هُوَ كَظِيمٌ

58

و چون به يكى از آنها مژده دخترى داده مى‌شود چهره‌اش سياه مى‌شود و پر از خشم مى‌شود.


يَتَواريٰ مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ ما بُشِّرَ بِهِ أَ يُمْسِكُهُ عَليٰ هُونٍ أَمْ يَدُسُّهُ فِي التُّرابِ أَلا ساءَ ما يَحْكُمُونَ

59

از بدى آنچه مژده داده شده از مردم پنهان مى‌شود (و فكر مى‌كند) كه آيا با خوارى نگاهش دارد يا در خاك پنهانش كند، بد است آنچه حكم مى‌كنند.


لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ وَ لِلَّهِ الْمَثَلُ الْأَعْليٰ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

60

براى كسانى كه به آخرت ايمان ندارند صفت بدى است، براى خداست صفت برتر، و اوست توانا و حكيم.


وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَكَ عَلَيْها مِنْ دَابَّةٍ وَ لٰكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِليٰ أَجَلٍ مُسَمًّي فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لا يَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لا يَسْتَقْدِمُونَ

61

اگر خدا مردم را براى ظلمشان مؤاخذه مى‌كرد جنبنده‌اى در روى زمين نمى‌گذاشت ولى آنها را تا مدت معين به تأخير مى‌اندازد و چون اجلشان بيايد نه ساعتى تأخير مى‌كنند و نه جلو مى‌افتند.


وَ يَجْعَلُونَ لِلَّهِ ما يَكْرَهُونَ وَ تَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنيٰ لا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَ أَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ

62

براى خدا دختران نسبت مى‌دهند كه خود مكروه مى‌دارند و زبانهايشان دروغ مى‌بندد كه براى آنها عاقبت خوبى هست، ناچار براى آنها آتش هست و آنها جلو افتادگان به آتشند.


تَاللَّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِليٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطانُ أَعْمالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

63

به خدا سوگند به سوى امتهايى پيش از تو رسولانى فرستاديم، شيطان اعمال آنها را براى آنها آراست و او اكنون مقتداى آنهاست و آنها راست عذابى دردناك.


وَ ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ هُديً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

64

اين كتاب را بر تو نازل نكرده‌ايم مگر آنكه براى مشركان چيزى را كه در آن اختلاف كرده‌اند بيان كنى و هدايت و رحمتى باشد براى قومى كه مؤمن هستند.


وَ اللَّهُ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحْيا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ

65

خدا از آسمان آبى نازل كرد، زمين را بعد از مردن بوسيله آن زنده كرد، در اين كار، حجتى است براى قومى كه مى‌شنوند.


وَ إِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعامِ لَعِبْرَةً نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِهِ مِنْ بَيْنِ فَرْثٍ وَ دَمٍ لَبَناً خالِصاً سائِغاً لِلشَّارِبِينَ

66

در چهارپايان براى شما عبرتى است، از آنچه در شكمهايشان هست از ميان فرث و از ميان خون شما را مى‌نوشانيم شير خالصى كه براى نوشندگان گواراست.


وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخِيلِ وَ الْأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَراً وَ رِزْقاً حَسَناً إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ

67

و از ميوه‌هاى نخلها و تاكها (به شما داده‌ايم) كه از آن خمر و روزى نيكو به دست مى‌آوريد در اين سخن حجتى است براى قومى كه تعقل مى‌كنند.


وَ أَوْحيٰ رَبُّكَ إِلَي النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبالِ بُيُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعْرِشُونَ

68

پروردگارت به زنبور عسل وحى كرد كه از كوه‌ها و درختان و از آنچه بالا مى‌برند لانه كن.


ثُمَّ كُلِي مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلاً يَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فِيهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

69

سپس از همه ميوه‌ها بخور و براه‌هاى آسان خدايت داخل شو از شكمهاى آنها شرابى رنگارنگ خارج مى‌شود، در آن براى مردم شفا هست در اين مطلب حجتى است متفكران را.


وَ اللَّهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّاكُمْ وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِليٰ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْ لا يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ

70

خدا شما را آفريده، سپس شما را تحويل مى‌گيرد بعضى از شما به پستترين عمر مى‌رسد كه بعد از دانستن چيزى را نداند خدا دانا و توانا است.


وَ اللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَليٰ بَعْضٍ فِي الرِّزْقِ فَمَا الَّذِينَ فُضِّلُوا بِرَادِّي رِزْقِهِمْ عَليٰ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُمْ فَهُمْ فِيهِ سَواءٌ أَ فَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ

71

خدا بعضى از شما را بر بعضى در روزى برترى داده است برتر شدگان رزق خود را بر مملوكان خود نمى‌دهند تا در رزق مساوى باشند آيا نعمت خدا را انكار مى‌كنند؟


وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَزْواجِكُمْ بَنِينَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ أَ فَبِالْباطِلِ يُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ يَكْفُرُونَ

72

خدا براى شما از جنس خودتان همسران قرار داد و از همسران فرزندان و نوه‌ها به وجود آورد و از پاكيزه‌ها به شما روزى داد آيا به باطل ايمان مى‌آورند و نعمت خدا را انكار مى‌كنند؟!


وَ يَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقاً مِنَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ شَيْئاً وَ لا يَسْتَطِيعُونَ

73

به جاى خدا پرستش مى‌كنند بتهايى را كه از آسمانها و زمين هيچ رزقى را براى آنها مالك نيستند و قدرت مالك بودن را ندارند.


فَلا تَضْرِبُوا لِلَّهِ الْأَمْثالَ إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ

74

براى خدا مثل‌ها نزنيد، كه خدا مى‌داند و شما نمى‌دانيد.


ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً عَبْداً مَمْلُوكاً لا يَقْدِرُ عَليٰ شَيْءٍ وَ مَنْ رَزَقْناهُ مِنَّا رِزْقاً حَسَناً فَهُوَ يُنْفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَ جَهْراً هَلْ يَسْتَوُونَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ

75

خدا مثل زده برده صاحبدارى را كه بر چيزى قدرت ندارد و انسان آزادى را كه به او رزق خوبى داده‌ايم و از آن پنهان و آشكار انفاق مى‌كند، آيا برابراند؟ حمد خدا راست، بلكه اكثرشان نمى‌فهمند.


وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً رَجُلَيْنِ أَحَدُهُما أَبْكَمُ لا يَقْدِرُ عَليٰ شَيْءٍ وَ هُوَ كَلٌّ عَليٰ مَوْلاهُ أَيْنَما يُوَجِّهْهُ لا يَأْتِ بِخَيْرٍ هَلْ يَسْتَوِي هُوَ وَ مَنْ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ هُوَ عَليٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ

76

خدا مثل زده دو مردى را كه يكى لال مادرزاد است، قدرت به چيزى ندارد بر مولايش سربار است او را به هر كجا مى‌فرستد بهره‌اى نمى‌آورد آيا يكسان است او و كسى كه امر به عدالت مى‌كند و در راه راست است.


وَ لِلَّهِ غَيْبُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما أَمْرُ السَّاعَةِ إِلَّا كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

77

نهان آسمانها و زمين از آن خداست، كار قيامت مانند چشم به هم زدن يا نزديكتر از آن است كه خدا بر هر چيز توانا است.


وَ اللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِكُمْ لا تَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

78

خدا شما را از شكم مادرانتان خارج كرد در حالى كه چيزى نمى‌دانستيد، براى شما گوشها، چشمها و قلبها قرار داد تا شكر كنيد.


أَ لَمْ يَرَوْا إِلَي الطَّيْرِ مُسَخَّراتٍ فِي جَوِّ السَّماءِ ما يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

79

آيا نگاه نمى‌كنند به پرندگان كه در فضا مسخر هستند؟ آنها را جز خدا نگاه نمى‌دارد. در آن دلائلى است براى قومى كه ايمان مى‌آورند.


وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَناً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعامِ بُيُوتاً تَسْتَخِفُّونَها يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَ يَوْمَ إِقامَتِكُمْ وَ مِنْ أَصْوافِها وَ أَوْبارِها وَ أَشْعارِها أَثاثاً وَ مَتاعاً إِليٰ حِينٍ

80

خدا خانه‌هاى شما را محل آرامش قرار داد و براى شما از پوست چهارپايان خانه‌هايى داد كه آنها را روز سفر و روز اقامت به سهلى حمل مى‌كنيد، و از پشمها و كركها و موهاى آنها براى شما اثاث و متاعى است تا مدتى.


وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمَّا خَلَقَ ظِلالاً وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبالِ أَكْناناً وَ جَعَلَ لَكُمْ سَرابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَ سَرابِيلَ تَقِيكُمْ بَأْسَكُمْ كَذٰلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ

81

خدا از آنچه آفريده، براى شما سايه‌هايى قرار داده و در كوه‌ها مخفى‌گاهها به وجود آورده است و پيراهنها قرار داده كه شما را از سرما و از جنگ نگاه مى‌دارد، اين چنين نعمت خود را براى شما تمام مى‌كند تا اسلام بياوريد.


فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ الْمُبِينُ

82

اگر اعراض كردند، بر عهده تو است فقط ابلاغ آشكار.


يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَها وَ أَكْثَرُهُمُ الْكافِرُونَ

83

نعمت خدا را مى‌دانند سپس آن را انكار مى‌كنند و بيشترشان كافر مى‌باشند ياد كن روزى را كه از هر امت شاهدى اقامه مى‌كنيم.


وَ يَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً ثُمَّ لا يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَ لا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ

84

سپس به كفار اجازه داده نمى‌شود و راضى كردن خدا از آنها خواسته مى‌شود.


وَ إِذا رَأَي الَّذِينَ ظَلَمُوا الْعَذابَ فَلا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ

85

و چون ظالمان عذاب را به‌بينند، نه از آنها سبك مى‌شود و نه مهلت داده مى‌شوند.


وَ إِذا رَأَي الَّذِينَ أَشْرَكُوا شُرَكاءَهُمْ قالُوا رَبَّنا هٰؤُلاءِ شُرَكاؤُنَا الَّذِينَ كُنَّا نَدْعُوا مِنْ دُونِكَ فَأَلْقَوْا إِلَيْهِمُ الْقَوْلَ إِنَّكُمْ لَكاذِبُونَ

86

وقتى كه مشركان شركاء خود را ديدند گويند پروردگارا اينها شركاء ما هستند كه جز تو مى‌خوانديم شركاء مى‌گويند: به يقين شما دروغگويانيد.


وَ أَلْقَوْا إِلَي اللَّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ

87

آن روز به خدا تسليم مى‌شوند و آنچه از خود به دروغ مى‌گفتند از آنها گم مى‌شود.


الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ زِدْناهُمْ عَذاباً فَوْقَ الْعَذابِ بِما كانُوا يُفْسِدُونَ

88

كسانى كه كافر شده و ديگران را از راه خدا باز داشته‌اند، عذابى بر بالاى عذابشان اضافه مى‌كنيم به علت افسادى كه مى‌كردند.


وَ يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَليٰ هٰؤُلاءِ وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ وَ هُديً وَ رَحْمَةً وَ بُشْريٰ لِلْمُسْلِمِينَ

89

ياد كن آن روز را كه از هر امت شاهد مبعوث مى‌كنيم از خودشان، و تو را بر اين امت شاهد مى‌آوريم، كتاب را براى بيان هر چيز و هدايت، بر تو نازل كرده‌ايم و آن رحمت و مژده است مسلمين را.


إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِيتاءِ ذِي الْقُرْبيٰ وَ يَنْهيٰ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ

90

خدا به عدالت و نيكى و احسان به خويشان فرمان مى‌دهد و از فحشاء و ناپسند و تجاوز نهى مى‌كند، شما را موعظه مى‌كند تا پند گيريد.


وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلاً إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ

91

چون عهد كرديد به عهد خدا وفا كنيد، سوگندها را بعد از محكم كردن نشكنيد كه خدا را براى خود كفيل قرار داده‌ايد، خدا مى‌داند آنچه را كه مى‌كنيد.


وَ لا تَكُونُوا كَالَّتِي نَقَضَتْ غَزْلَها مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ أَنْكاثاً تَتَّخِذُونَ أَيْمانَكُمْ دَخَلاً بَيْنَكُمْ أَنْ تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرْبيٰ مِنْ أُمَّةٍ إِنَّما يَبْلُوكُمُ اللَّهُ بِهِ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ ما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ

92

مانند آن زن مباشيد كه رشته خود را بعد از تابيدن تكه تكه كرد، سوگندهاى خود را مايه فريب قرار مى‌دهيد كه گروهى از گروهى ثروتمندتر باشد، خدا شما را با آن امتحان مى‌كند و روز قيامت آنچه را كه در آن اختلاف مى‌كرديد روشن خواهد كرد.


وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لٰكِنْ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ وَ لَتُسْئَلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

93

اگر خدا مى‌خواست شما را امت واحده قرار مى‌داد و ليكن هر كه را بخواهد گمراه مى‌كند و هر كه را بخواهد هدايت مى‌كند و حتما از آنچه مى‌كنيد مسئول خواهيد بود.


وَ لا تَتَّخِذُوا أَيْمانَكُمْ دَخَلاً بَيْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِها وَ تَذُوقُوا السُّوءَ بِما صَدَدْتُمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ لَكُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ

94

سوگندهاى خود را مايه فريب ديگران قرار مدهيد تا قدمى بعد از ثبوتش بلغزد و در اثر اعراض از راه خدا، عذاب را بچشيد و براى شماست عذابى بزرگ.


وَ لا تَشْتَرُوا بِعَهْدِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلاً إِنَّما عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ

95

عهد خدا را به بهاى اندكى نفروشيد، آنچه نزد خداست براى شما بهتر است اگر بدانيد.


ما عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باقٍ وَ لَنَجْزِيَنَّ الَّذِينَ صَبَرُوا أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ

96

آنچه نزد شماست تمام مى‌شود و آنچه نزد خداست باقى است به صبر كنندگان اجرشان را بهتر از آنچه مى‌كردند مى‌دهيم.


مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثيٰ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ

97

هر كه عمل شايسته كند مرد باشد يا زن در حالى كه ايمان دارد، حيات مى‌دهيم به او حياتى پاكيزه، و پاداششان مى‌دهيم بهتر از آنچه مى‌كردند


فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ

98

وقتى كه قرآن را مى‌خوانى، به خدا از وسوسه شيطان رجيم پناه ببر.


إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَي الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَليٰ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ

99

كه او را بر آنان كه ايمان آورده و بر پروردگارشان توكل مى‌كنند، تسلطى نيست.


إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَي الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ

100

فقط تسلط او بر كسانى است كه او را سرپرست مى‌گيرند و به وسيله او مشرك مى‌شوند.


وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ

101

وقتى كه آيه‌اى را در جاى آيه‌اى عوض بگيريم خدا مى‌داند چه نازل مى‌كند گويند: تو افتراگويى، بلكه بيشترشان نمى‌دانند.


قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ هُديً وَ بُشْريٰ لِلْمُسْلِمِينَ

102

بگو: قرآن را روح پاك از طرف خدايت، به حق نازل كرده است، تا مؤمنان را ثابت قدم كند، و هدايت و بشارتى است مسلمانان را.


وَ لَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذِي يُلْحِدُونَ إِلَيْهِ أَعْجَمِيٌّ وَ هٰذا لِسانٌ عَرَبِيٌّ مُبِينٌ

103

مى‌دانيم كه مى‌گويند: قرآن را يك بشر به او تعليم مى‌كند (ولى) زبان كسى كه تعليم را باو نسبت مى‌دهند غير فصيح است و اين قرآن زبان عربى روشن است.


إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِآياتِ اللَّهِ لا يَهْدِيهِمُ اللَّهُ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

104

آنان كه به آيات خدا ايمان نمى‌آورند، خدا هدايتشان نمى‌كند و آنها راست عذابى اليم.


إِنَّما يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْكاذِبُونَ

105

فقط كسانى دروغ جعل مى‌كنند كه به آيات خدا ايمان نمى‌آورند و آنهايند دروغگويان.


مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمانِهِ إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمانِ وَ لٰكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ

106

هر كه بعد از ايمان آوردن، به خدا كافر شود، نه آنكه مجبور شده و دلش با ايمان آرام است، بلكه آن كس كه سينه‌اش را با كفر آكنده، آنها راست غضبى از خدا و عذابى بزرگ.


ذٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَياةَ الدُّنْيا عَلَي الْآخِرَةِ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرِينَ

107

اين بدان علت است كه آنها زندگى دنيا را بر آخرت اختيار كردند و خدا كافران را هدايت نمى‌كند.


أُولئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَليٰ قُلُوبِهِمْ وَ سَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ

108

آنها كسانى هستند كه خدا بر دلهايشان و گوش و چشمهايشان مهر زده و آنها غافلانند


لا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْخاسِرُونَ

109

بى شك آنها در آخرت زيانكارانند.


ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هاجَرُوا مِنْ بَعْدِ ما فُتِنُوا ثُمَّ جاهَدُوا وَ صَبَرُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِيمٌ

110

پس از اينها، خدايت به آنان كه بعد از عذاب ديدن هجرت كرده و سپس جهاد كرده و استقامت ورزيده‌اند، خدايت بعد از اينها آمرزنده و مهربان است.


يَوْمَ تَأْتِي كُلُّ نَفْسٍ تُجادِلُ عَنْ نَفْسِها وَ تُوَفَّي كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

111

ياد كن روزى را كه هر كس مى‌آيد در حالى كه از خود دفاع مى‌كند، و به هر كس آنچه كرده است داده مى‌شود و آنها مظلوم نمى‌شوند.


وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتِيها رِزْقُها رَغَداً مِنْ كُلِّ مَكانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذاقَهَا اللَّهُ لِباسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ بِما كانُوا يَصْنَعُونَ

112

خدا مثل مى‌زند شهرى را كه امن و آرام بود، ارزاق آن به وفور از هر مكان مى‌آمد، آن گاه نعمتهاى خدا را كفران كرد، خدا بر اثر گناهانى كه مى‌كردند پرده گرسنگى و ناامنى را بر آنها كشيد.


وَ لَقَدْ جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْهُمْ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ الْعَذابُ وَ هُمْ ظالِمُونَ

113

پيامبرى از خودشان به سوى آنها آمد، او را تكذيب كردند، عذاب در حال ظالم بودن آنها را گرفت.


فَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلالاً طَيِّباً وَ اشْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ

114

پس بخوريد از آنچه به شما روزى داده‌ايم حلال و خوش آيند، و شكر كنيد نعمت خدا را اگر او را بندگى مى‌كنيد؟


إِنَّما حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

115

فقط مردار و خون و گوشت خوك و آنچه نام غير خدا بر آن ياد شده را بر شما حرام كرده است هر كه ناچار باشد بدون ميل و بدون تجاوز از حد بخورد مانعى نيست كه خدا غفور و رحيم است.


وَ لا تَقُولُوا لِما تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هٰذا حَلالٌ وَ هٰذا حَرامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ لا يُفْلِحُونَ

116

براى توصيف دروغ كه زبانهايتان مى‌كند، نگوئيد: اين حلال است و اين حرام، تا بر خدا دروغ بنديد، آنان كه به خدا دروغ بندند نجات نمى‌يابند.


مَتاعٌ قَلِيلٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

117

متاعشان متاع اندكى است، آنها راست عذاب اليم.


وَ عَلَي الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا ما قَصَصْنا عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ ما ظَلَمْناهُمْ وَ لٰكِنْ كانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ

118

بر كسانى كه يهودى هستند، آنچه را كه از پيش بر تو حكايت كرديم، حرام كرده بوديم ما به آنها ظلم نكرديم خود، به خودشان ظلم مى‌كردند.


ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُوا السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ وَ أَصْلَحُوا إِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحِيمٌ

119

سپس پروردگار تو براى كسانى كه از روى جهالت گناه كرده و آن گاه توبه نموده و خود را اصلاح كرده‌اند، خدايت بعد از توبه غفور و رحيم است.


إِنَّ إِبْراهِيمَ كانَ أُمَّةً قانِتاً لِلَّهِ حَنِيفاً وَ لَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ

120

ابراهيم امتى بود مطيع خدا، موحد و از مشركان نبود.


شاكِراً لِأَنْعُمِهِ اجْتَباهُ وَ هَداهُ إِليٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ

121

شكرگزار نعمتهاى خدا بود، خدا او را برگزيد و به راه راست هدايتش فرمود.


وَ آتَيْناهُ فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ

122

به او در دنيا پاداش نيكو داديم و او در آخرت از صالحين خواهد بود.


ثُمَّ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ

123

سپس به تو وحى كرديم كه از دين ابراهيم پيروى كن، ابراهيمى كه موحد بود و از مشركان نبود.


إِنَّما جُعِلَ السَّبْتُ عَلَي الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فِيما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ

124

ترك عمل در شنبه بر عليه كسانى وضع شده كه در آن اختلاف كردند، خدايت در ميان آنها در روز قيامت در آنچه اختلاف مى‌كردند داورى خواهد كرد،


ادْعُ إِليٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ

125

به راه پروردگارت دعوت كن با حكمت و موعظه خوب و با طريق نيكو با آنها مجادله كن كه خدايت داناتر است با آنكه از راهش گمراه شده و او داناتر است به هدايت يافتگان.


وَ إِنْ عاقَبْتُمْ فَعاقِبُوا بِمِثْلِ ما عُوقِبْتُمْ بِهِ وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِلصَّابِرِينَ

126

اگر انتقام گرفتيد، انتقام بگيريد مانند آنچه عقوبت شده‌ايد و اگر صبر كنيد آن براى صابران بهتر است.


وَ اصْبِرْ وَ ما صَبْرُكَ إِلَّا بِاللَّهِ وَ لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَ لا تَكُ فِي ضَيْقٍ مِمَّا يَمْكُرُونَ

127

اى پيامبر صبر كن، صبرت نيست مگر با توفيق خدا، بر آنها محزون مباش و از آنچه مى‌كنند دلتنگ مشو.


إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ الَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ

128

خدا با كسانى است كه تقوى كرده‌اند و با كسانى است كه نيكوكاران هستند.


قاری
ترجمه گویا
انصاریان