سوره النحل
بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ أَتَىٰٓ أَمۡرُ ٱللَّهِ فَلَا تَسۡتَعۡجِلُوهُ سُبۡحَٰنَهُۥ وَ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
1بنام خداوند بخشاينده مهربان؛ آمد امر خدا پس شتاب نجوئيدش منزه و برتر است او از آنچه شرك مىورزند
يُنَزِّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ بِٱلرُّوحِ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ أَنۡ أَنذِرُوٓاْ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱتَّقُونِ
2فرود آورد فرشتگان را با روح از امر خود بر هر كه خواهد از بندگان خويش كه بترسانيد آنكه نيست خدايى جز من پس پرهيزكارى كنيد
خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
3بيافريده است آسمانها و زمين را به حق برتر است از آنچه شرك ورزند
خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن نُّطۡفَةٖ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٞ مُّبِينٞ
4بيافريد انسان را از چكه آبى كه ناگهان او است دشمنى آشكار
وَ ٱلۡأَنۡعَٰمَ خَلَقَهَا لَكُمۡ فِيهَا دِفۡءٞ وَ مَنَٰفِعُ وَ مِنۡهَا تَأۡكُلُونَ
5و دامها را بيافريد براى شما در آنها است پوشاكى گرم و سودهايى و از آنها مىخوريد
وَ لَكُمۡ فِيهَا جَمَالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَ حِينَ تَسۡرَحُونَ
6و شما را است در آنها زيبى گاهى كه شب كنيد و گاهى كه سردهيد
وَ تَحۡمِلُ أَثۡقَالَكُمۡ إِلَىٰ بَلَدٖ لَّمۡ تَكُونُواْ بَٰلِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ ٱلۡأَنفُسِ إِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
7و مىكشند بارهاى شما را بسوى شهرى كه نرسيد بدان جز با رنج كسان همانا پروردگار شما است نوازنده مهربان
وَ ٱلۡخَيۡلَ وَ ٱلۡبِغَالَ وَ ٱلۡحَمِيرَ لِتَرۡكَبُوهَا وَ زِينَةٗ وَ يَخۡلُقُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
8و اسبان و استرها و خرها تا سوار آنها شويد و زيبى را و مىآفريند آنچه را نمىدانيد
وَ عَلَى ٱللَّهِ قَصۡدُ ٱلسَّبِيلِ وَ مِنۡهَا جَآئِرٞ وَ لَوۡ شَآءَ لَهَدَىٰكُمۡ أَجۡمَعِينَ
9و بر خداست رهنمايى به راه راست و از آن است كجرونده و اگر مىخواست هدايت مىكرد شما را همگى
هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ لَّكُم مِّنۡهُ شَرَابٞ وَ مِنۡهُ شَجَرٞ فِيهِ تُسِيمُونَ
10او است آنكه فرستاد از آسمان آبى براى شما از آن است نوشابه و از آن است درختى كه در آن مىچرانيد
يُنۢبِتُ لَكُم بِهِ ٱلزَّرۡعَ وَ ٱلزَّيۡتُونَ وَ ٱلنَّخِيلَ وَ ٱلۡأَعۡنَٰبَ وَ مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
11مىروياند براى شما بدان كشت و زيتون و خرمابنها و انگورها را و از همه ميوهها همانا در اين است آيتى براى گروهى كه بيانديشند
وَ سَخَّرَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ وَ ٱلنَّهَارَ وَ ٱلشَّمۡسَ وَ ٱلۡقَمَرَ وَ ٱلنُّجُومُ مُسَخَّرَٰتُۢ بِأَمۡرِهِۦٓ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
12و رام كرد براى شما شب و روز و مهر و ماه را و ستارگان فرمانبردارند به فرمانش همانا در اين است آيتهايى براى گروهى كه بخرد يابند
وَ مَا ذَرَأَ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُخۡتَلِفًا أَلۡوَٰنُهُۥٓ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَذَّكَّرُونَ
13و آنچه آفريد براى شما در زمين رنگارنگ همانا در اين است آيتى براى گروهى كه يادآور شوند
وَ هُوَ ٱلَّذِي سَخَّرَ ٱلۡبَحۡرَ لِتَأۡكُلُواْ مِنۡهُ لَحۡمٗا طَرِيّٗا وَ تَسۡتَخۡرِجُواْ مِنۡهُ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَا وَ تَرَى ٱلۡفُلۡكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
14و او است آنكه رام كرد دريا را تا بخوريد از آن گوشتى تازه و برون آريد از آن زيورى كه بپوشيدش و بينى كشتيها را در آن شكافندگان آب و تا بجوئيد از فضلش و شايد شما سپاس گزاريد
وَ أَلۡقَىٰ فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمۡ وَ أَنۡهَٰرٗا وَ سُبُلٗا لَّعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
15و افكند در زمين لنگرهايى نبادا كج شود به شما و رودهايى و راههايى شايد هدايت يابيد
وَ عَلَٰمَٰتٖ وَ بِٱلنَّجۡمِ هُمۡ يَهۡتَدُونَ
16و نشانهايى و با ستاره ايشان هدايت شوند
أَفَمَن يَخۡلُقُ كَمَن لَّا يَخۡلُقُ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
17پس آيا آنكه مىآفرد مانند آن است كه نمىآفرد پس آيا يادآور نمىشويد
وَ إِن تَعُدُّواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ لَا تُحۡصُوهَآ إِنَّ ٱللَّهَ لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
18و اگر بشمريد نعمت خداى را شمار آن نتوانيد همانا خداوند است آمرزنده مهربان
وَ ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَ مَا تُعۡلِنُونَ
19و خدا مىداند آنچه نهان كنيد و آنچه آشكار كنيد
وَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَخۡلُقُونَ شَيۡٔٗا وَ هُمۡ يُخۡلَقُونَ
20و آنان را كه مىخوانند جز خدا نيافرند چيزى را و خود آفريده شوند
أَمۡوَٰتٌ غَيۡرُ أَحۡيَآءٖ وَ مَا يَشۡعُرُونَ أَيَّانَ يُبۡعَثُونَ
21مردگانند نه زندگان و درنيابند كه چه وقت برانگيخته مىشوند
إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٞ وَ هُم مُّسۡتَكۡبِرُونَ
22خداوند شما خداى يكتا است پس آنان كه ايمان ندارند به آخرت دلهاى ايشان است انكاركننده و ايشانند كبرورزندگان
لَا جَرَمَ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَ مَا يُعۡلِنُونَ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡتَكۡبِرِينَ
23لا جرم خدا مىداند آنچه را نهان كنند و آنچه را آشكار كنند همانا او دوست ندارد گردنكشان را
وَ إِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَآ أَنزَلَ رَبُّكُمۡ قَالُوٓاْ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
24و هر گاه گفته شود به ايشان چه فرستاده است پروردگار شما گويند داستانهاى باستان
لِيَحۡمِلُوٓاْ أَوۡزَارَهُمۡ كَامِلَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَ مِنۡ أَوۡزَارِ ٱلَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيۡرِ عِلۡمٍ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ
25تا بردارند بارهاى خويش را تمامى روز قيامت و از گناهان آنان كه گمراهشان كنند به نادانى چه زشت است آنچه گنهبار مىشوند
قَدۡ مَكَرَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَأَتَى ٱللَّهُ بُنۡيَٰنَهُم مِّنَ ٱلۡقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيۡهِمُ ٱلسَّقۡفُ مِن فَوۡقِهِمۡ وَ أَتَىٰهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ
26همانا مكر كردند آنان كه پيش از ايشان بودند پس واژگون ساخت خدا بنياد ايشان را از پايهها پس فرود آمد بر ايشان بام از فراز ايشان و بيامدشان عذاب از آنجا كه ندانستند
ثُمَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يُخۡزِيهِمۡ وَ يَقُولُ أَيۡنَ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تُشَٰٓقُّونَ فِيهِمۡ قَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ إِنَّ ٱلۡخِزۡيَ ٱلۡيَوۡمَ وَ ٱلسُّوٓءَ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
27سپس روز قيامت خوارشان سازد و گويد كجايند شريكان من آنان كه بوديد ستيزه مىكرديد در ايشان گويند آنان كه داده شدند دانش را همانا خوارى در امروز و بدى است بر كافران
ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ظَالِمِيٓ أَنفُسِهِمۡ فَأَلۡقَوُاْ ٱلسَّلَمَ مَا كُنَّا نَعۡمَلُ مِن سُوٓءِۢ بَلَىٰٓ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
28آنان كه دريابندشان فرشتگان ستمگران بر خويشتن پس بيفكندند آشتى را كه ما نكرديم بديى نه چنين است بلكه خدا دانا است بدانچه بوديد مىكرديد
فَٱدۡخُلُوٓاْ أَبۡوَٰبَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَا فَلَبِئۡسَ مَثۡوَى ٱلۡمُتَكَبِّرِينَ
29پس درآئيد درهاى دوزخ را جاودانان در آن پس چه زشت است جايگاه گردنكشان
وَ قِيلَ لِلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ مَاذَآ أَنزَلَ رَبُّكُمۡ قَالُواْ خَيۡرٗا لِّلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٞ وَ لَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞ وَ لَنِعۡمَ دَارُ ٱلۡمُتَّقِينَ
30و گفته شد بدانان كه پرهيزكارى كردند چه فرستاده است پروردگار شما گفتند نكو را آنان را كه نكويى كردند در اين دنيا است نكويى و همانا خانه آخرت است بهتر و چه خوب است سراى پرهيزكاران
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ لَهُمۡ فِيهَا مَا يَشَآءُونَ كَذَٰلِكَ يَجۡزِي ٱللَّهُ ٱلۡمُتَّقِينَ
31بهشتهاى جاودان درآيند در آنها روان است زير آنها جويها ايشان را است در آنجا آنچه خواهند بدينسان پاداش دهد خدا به پرهيزكاران
ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
32آنان كه يابندشان فرشتگان پاك گويند سلام بر شما درآئيد بهشت را بدانچه بوديد مىكرديد
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ أَمۡرُ رَبِّكَ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَ مَا ظَلَمَهُمُ ٱللَّهُ وَ لَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
33آيا چشم به راهند جز آنكه بيايدشان فرشتگان يا بيايد امر پروردگار تو چنين كردند آنان كه پيش از ايشان بودند و ستم نكرد بر ايشان خدا و ليكن بودند خويشتن را ستم مىكردند
فَأَصَابَهُمۡ سَئَِّاتُ مَا عَمِلُواْ وَ حَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
34پس رسيد بديشان بديهاى آنچه كردند و فرود آمد بديشان آنچه بودند بدان استهزاء مىكردند
وَ قَالَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا عَبَدۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ نَّحۡنُ وَ لَآ ءَابَآؤُنَا وَ لَا حَرَّمۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَهَلۡ عَلَى ٱلرُّسُلِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
35و گفتند آنان كه شرك ورزيدند اگر مىخواست خدا همانا نمىپرستيديم جز از وى چيزى را نه ما و نه پدران ما و نه حرام (محترم) مىشمرديم جز او چيزى را چنين كردند آنان كه پيش از ايشان بودند پس آيا هست بر فرستادگان جز پيام آشكار
وَ لَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَ ٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ فَمِنۡهُم مَّنۡ هَدَى ٱللَّهُ وَ مِنۡهُم مَّنۡ حَقَّتۡ عَلَيۡهِ ٱلضَّلَٰلَةُ فَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ
36و همانا برانگيختيم در هر ملتى پيمبرى را كه پرستش كنيد خدا را و دورى گزينيد از سركش پس از ايشان است آنكه رهبريش كرد خدا و از ايشان است آنكه فرود آمد بر او گمراهى پس بگرديد در زمين و بنگريد چگونه بود فرجام تكذيبكنندگان
إِن تَحۡرِصۡ عَلَىٰ هُدَىٰهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَن يُضِلُّ وَ مَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ
37اگر حريص باشى بر هدايت ايشان همانا خدا هدايت نكند آن را كه گمراه مىكند و نيست ايشان را ياورانى
وَ أَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَا يَبۡعَثُ ٱللَّهُ مَن يَمُوتُ بَلَىٰ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا وَ لَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
38و سوگند آوردند به خدا سختترين سوگندهاى خويش كه نيانگيزد خدا آن را كه مىميرد نه چنين است بلكه وعدهاى است بر او حق و ليكن بيشتر مردم نمىدانند
لِيُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي يَخۡتَلِفُونَ فِيهِ وَ لِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰذِبِينَ
39تا بيان كند براى ايشان آنچه را كه اختلاف مىكنند در آن و تا بدانند آنان كه كفر ورزيدند كه بودند ايشان دروغگويان
إِنَّمَا قَوۡلُنَا لِشَيۡءٍ إِذَآ أَرَدۡنَٰهُ أَن نَّقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
40نيست گفتار ما براى چيزى گاهى كه بخواهيمش جز آنكه گوئيمش بشو پس مىشود
وَ ٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَ لَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
41و آنان كه هجرت كردند در راه خدا پس از آنكه ستم شدند البته جايشان دهيم در دنيا جايگاهى نكو و هر آينه پاداش آخرت است بزرگتر اگر باشند كه بدانند
ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
42آنان كه شكيبا شدند و بر پروردگار خويش توكل كنند
وَ مَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِمۡ فَسَۡٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
43و نفرستاديم پيش از تو مگر مردانى را كه وحى مىفرستاديم بديشان پس بپرسيد اهل كتاب را اگر شما نمىدانيد
بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَ ٱلزُّبُرِ وَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ
44با نشانيها و نامهها و فرستاديم بسوى تو نامه را تا بيان كنى براى مردم آنچه را فرستاده شده است بسوى ايشان و شايد بيانديشند
أَفَأَمِنَ ٱلَّذِينَ مَكَرُواْ ٱلسَّئَِّاتِ أَن يَخۡسِفَ ٱللَّهُ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ
45آيا ايمن شدند آنان كه مكر كردند بديها را كه فروبردشان زمين يا بيايدشان عذاب از جايى كه نمىدانند
أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ فِي تَقَلُّبِهِمۡ فَمَا هُم بِمُعۡجِزِينَ
46يا بگيردشان در گردش (رفت و شد) ايشان پس نباشند به عجزآورندگان
أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ عَلَىٰ تَخَوُّفٖ فَإِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٌ
47يا بگيردشان بر بيمناكى (يا آهسته و اندكاندك) همانا پروردگار تو است نوازنده مهربان
أَ وَ لَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ يَتَفَيَّؤُاْ ظِلَٰلُهُۥ عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَ ٱلشَّمَآئِلِ سُجَّدٗا لِّلَّهِ وَ هُمۡ دَٰخِرُونَ
48آيا ننگريستند بدانچه بيافريد خدا از چيزى كه سايهافكن گردد سايههاى آن از راست و چپ سجدهكنان براى خدا حالى كه آنانند فروتنان
وَ لِلَّهِ يَسۡجُدُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن دَآبَّةٖ وَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَ هُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ
49و براى خدا سجده كنند آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است از جنبنده فرشتگان و ايشان سرنپيچند
يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوۡقِهِمۡ وَ يَفۡعَلُونَ مَا يُؤۡمَرُونَ
50بترسند پروردگار خويش را از فراز خويش و كنند آنچه فرمان داده شوند
وَ قَالَ ٱللَّهُ لَا تَتَّخِذُوٓاْ إِلَٰهَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَإِيَّٰيَ فَٱرۡهَبُونِ
51و گفت خدا نگيريد خدايانى دوگانه جز اين نيست كه او است خداوند يگانه پس مرا بترسيد
وَ لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ لَهُ ٱلدِّينُ وَاصِبًا أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَتَّقُونَ
52و براى او است آنچه در آسمانها و زمين است و براى او است دين پيوسته پس آيا جز خداى را مىپرهيزيد
وَ مَا بِكُم مِّن نِّعۡمَةٖ فَمِنَ ٱللَّهِ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فَإِلَيۡهِ تَجَۡٔرُونَ
53و آنچه بر شما است از نعمت از خدا است سپس گاهى كه مىرسد شما را رنج پس بسوى او زارى كنيد
ثُمَّ إِذَا كَشَفَ ٱلضُّرَّ عَنكُمۡ إِذَا فَرِيقٞ مِّنكُم بِرَبِّهِمۡ يُشۡرِكُونَ
54تا گاهى كه بگشايد از شما رنج را ناگاه گروهى از شما به پروردگار خويش شرك ورزند
لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
55تا ناسپاسى كنند بدانچه آورديمشان پس كامياب شويد كه زود است بدانيد
وَ يَجۡعَلُونَ لِمَا لَا يَعۡلَمُونَ نَصِيبٗا مِّمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ تَٱللَّهِ لَتُسَۡٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَفۡتَرُونَ
56و قرار دهند براى آنچه نمىدانند بهرهاى از آنچه روزيشان داديم به خدا پرسش شويد البته از آنچه بوديد دروغ مىبستيد
وَ يَجۡعَلُونَ لِلَّهِ ٱلۡبَنَٰتِ سُبۡحَٰنَهُۥ وَ لَهُم مَّا يَشۡتَهُونَ
57و قرار دهند براى خدا دختران منزه است و براى خويش آنچه هوس كنند
وَ إِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلۡأُنثَىٰ ظَلَّ وَجۡهُهُۥ مُسۡوَدّٗا وَ هُوَ كَظِيمٞ
58و گاهى كه مژده داده شود يكيشان به مادينه بگردد روى او سياه حالى كه او است خشمخورنده
يَتَوَٰرَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ مِن سُوٓءِ مَا بُشِّرَ بِهِۦٓ أَيُمۡسِكُهُۥ عَلَىٰ هُونٍ أَمۡ يَدُسُّهُۥ فِي ٱلتُّرَابِ أَلَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
59نهان كند خويش را از قوم از زشتى آنچه مژده داده شده است بدان كه آيا نگهداردش بر زبونى (خوارى) يا فروكندش در خاك همانا زشت است آنچه حكم كنند
لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ مَثَلُ ٱلسَّوۡءِ وَ لِلَّهِ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
60آنان را كه ايمان نمىآورند به آخرت مثل زشت است و براى خدا است مثل برتر و او است عزتمند حكيم
وَ لَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِظُلۡمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيۡهَا مِن دَآبَّةٖ وَ لَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَ لَا يَسۡتَقۡدِمُونَ
61و اگر بگيرد خدا مردم را به ستمگريشان نگذارد بر آن جنبندهاى و ليكن پس مىاندازدشان تا سرآمدى نامبرده و گاهى كه بيايد سرآمد ايشان نه پس افتند ساعتى و نه پيش افتند
وَ يَجۡعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكۡرَهُونَ وَ تَصِفُ أَلۡسِنَتُهُمُ ٱلۡكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ ٱلۡحُسۡنَىٰ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ ٱلنَّارَ وَ أَنَّهُم مُّفۡرَطُونَ
62و قرار دهند براى خدا آنچه را ناخوش دارند و مىستايد زبانهاى ايشان دروغ را كه ايشان را است نيكى لا جرم ايشان را است آتش و ايشانند پيش راندگان
تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
63به خدا سوگند كه فرستاديم بسوى مللى پيش از تو پس بياراست براى ايشان شيطان كردار ايشان را پس او است دوست ايشان آن روز و براى ايشان است عذابى دردناك
وَ مَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَ هُدٗى وَ رَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
64و نفرستاديم بر تو كتاب را مگر تا بيان كنى براى ايشان آنچه را اختلاف كردند در آن و هدايت و رحمتى براى گروهى كه ايمان آرند
وَ ٱللَّهُ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ
65خدا فرستاد از آسمان آبى پس زنده ساخت بدان زمين را پس از مردنش همانا در اين است آيتى براى قومى كه مىشنوند
وَ إِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِۦ مِنۢ بَيۡنِ فَرۡثٖ وَ دَمٖ لَّبَنًا خَالِصٗا سَآئِغٗا لِّلشَّٰرِبِينَ
66و همانا شما را هست در دامها عبرتى بنوشانيمتان از آنچه در شكمهاى آنها است از ميان سرگين و خون شيرى نيالوده گوارا براى نوشندگان
وَ مِن ثَمَرَٰتِ ٱلنَّخِيلِ وَ ٱلۡأَعۡنَٰبِ تَتَّخِذُونَ مِنۡهُ سَكَرٗا وَ رِزۡقًا حَسَنًا إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
67و از ميوههاى خرمابنها و تاكها برمىگزيند گيريد از آن سكرى و روزيى نكو همانا در اين است آيتى براى قومى كه بخرد يابند
وَ أَوۡحَىٰ رَبُّكَ إِلَى ٱلنَّحۡلِ أَنِ ٱتَّخِذِي مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا وَ مِنَ ٱلشَّجَرِ وَ مِمَّا يَعۡرِشُونَ
68و وحى نمود پروردگار تو بسوى زنبور (مگس عسل) كه برگير از كوهها خانههايى و از درخت و از آنچه برافرازند
ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ فَٱسۡلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلٗا يَخۡرُجُ مِنۢ بُطُونِهَا شَرَابٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
69سپس بخور از همه ميوهها پس روان شو به راههاى پروردگار خويش هموار برون شود از شكمهاى آنها نوشابهاى به رنگهاى گوناگون در آن است درمانى براى مردم همانا در اين است آيتى براى قومى كه بينديشند
وَ ٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ ثُمَّ يَتَوَفَّىٰكُمۡ وَ مِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرۡذَلِ ٱلۡعُمُرِ لِكَيۡ لَا يَعۡلَمَ بَعۡدَ عِلۡمٖ شَيًۡٔا إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٞ قَدِيرٞ
70دا بيافريدتان و سپس بميراندتان و از شما است آنكه گردانيده شود بسوى پستترين عمر تا نداند پس از دانست چيزى را همانا خدا است داناى توانا
وَ ٱللَّهُ فَضَّلَ بَعۡضَكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ فِي ٱلرِّزۡقِ فَمَا ٱلَّذِينَ فُضِّلُواْ بِرَآدِّي رِزۡقِهِمۡ عَلَىٰ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَهُمۡ فِيهِ سَوَآءٌ أَفَبِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ
71و خدا برترى داد گروهى از شما را بر گروهى در روزى پس نيستند آنان كه برتر شدند برگرداننده روزى خويش بر آنچه دارا است يمينهاى ايشان (بندگانشان) كه باشند ايشان در آن يكسان پس آيا نعمت خدا را ناديده گيرند
وَ ٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُم بَنِينَ وَ حَفَدَةٗ وَ رَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَ بِنِعۡمَتِ ٱللَّهِ هُمۡ يَكۡفُرُونَ
72و خدا قرار داد براى شما از خود شما جفتهايى و قرار داد براى شما از جفتهاى شما پسرانى و نبيرگانى و روزيتان داد از پاكيزهها پس آيا به باطل ايمان آرند و به نعمت خدا كفر ورزند
وَ يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ رِزۡقٗا مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ شَيۡٔٗا وَ لَا يَسۡتَطِيعُونَ
73و مىپرستند جز خدا آنچه را دارا نيست براى ايشان روزيى از آسمانها و زمين چيزى را و نمىتوانند
فَلَا تَضۡرِبُواْ لِلَّهِ ٱلۡأَمۡثَالَ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ وَ أَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
74پس نزنيد براى خدا مثلها را و همانا خدا مىداند و شما نمىدانيد
ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلًا عَبۡدٗا مَّمۡلُوكٗا لَّا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَ مَن رَّزَقۡنَٰهُ مِنَّا رِزۡقًا حَسَنٗا فَهُوَ يُنفِقُ مِنۡهُ سِرّٗا وَ جَهۡرًا هَلۡ يَسۡتَوُۥنَ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
75زده است خدا مثلى بندهاى مملوك كه توانايى ندارد بر چيزى و آنكه روزيش داديم از خود روزيى نكو پس او انفاق مىكند از آن نهان و آشكارا آيا يكسانند سپاس خداى را بلكه بيشترشان نمىدانند
وَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا رَّجُلَيۡنِ أَحَدُهُمَآ أَبۡكَمُ لَا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَ هُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوۡلَىٰهُ أَيۡنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأۡتِ بِخَيۡرٍ هَلۡ يَسۡتَوِي هُوَ وَ مَن يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَ هُوَ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
76و زده است خدا مثلى دو مرد كه يكيشان گنگ است توانايى ندارد بر چيزى و او است بارى بر مهتر خويش به هر سويش گرداند نيارد به خيرى آيا يكسان است او با آنكه امر كند به داد و او است بر راهى راست
وَ لِلَّهِ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَ ٱلۡأَرۡضِ وَ مَآ أَمۡرُ ٱلسَّاعَةِ إِلَّا كَلَمۡحِ ٱلۡبَصَرِ أَوۡ هُوَ أَقۡرَبُ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
77و از آن خدا است ناپيداى آسمانها و زمين و نيست امر ساعت جز مانند بهم زدن چشم يا نزديكتر همانا خدا است بر همه چيز توانا
وَ ٱللَّهُ أَخۡرَجَكُم مِّنۢ بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ شَيۡٔٗا وَ جَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَ ٱلۡأَبۡصَٰرَ وَ ٱلۡأَفِۡٔدَةَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
78و خدا برون آورد شما را از شكمهاى مادرهاى خويش نمىدانستيد چيزى را و نهاد براى شما گوش و ديدگان و دلها را شايد سپاس گزاريد
أَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلطَّيۡرِ مُسَخَّرَٰتٖ فِي جَوِّ ٱلسَّمَآءِ مَا يُمۡسِكُهُنَّ إِلَّا ٱللَّهُ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
79آيا ننگريستند بسوى پرندگان كه فرمانبردارانند در فضاى (پهنه) آسمان نگه نداردشان جز خدا همانا در اين است آيتهايى براى قومى كه ايمان آرند
وَ ٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۢ بُيُوتِكُمۡ سَكَنٗا وَ جَعَلَ لَكُم مِّن جُلُودِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ بُيُوتٗا تَسۡتَخِفُّونَهَا يَوۡمَ ظَعۡنِكُمۡ وَ يَوۡمَ إِقَامَتِكُمۡ وَ مِنۡ أَصۡوَافِهَا وَ أَوۡبَارِهَا وَ أَشۡعَارِهَآ أَثَٰثٗا وَ مَتَٰعًا إِلَىٰ حِينٖ
80و خدا قرار داد براى شما از خانههاى شما آرامشگاهى و قرار داد براى شما از پوست دامها خانه هايى كه آسان برگيريد آنها را روز كوچيدن شما و روز ماندن شما و از پشمهاى آنها و از كركهاى آنها و مويهاى آنها ابزار و كالايى (بهرهاى) تا هنگامى
وَ ٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلَٰلٗا وَ جَعَلَ لَكُم مِّنَ ٱلۡجِبَالِ أَكۡنَٰنٗا وَ جَعَلَ لَكُمۡ سَرَٰبِيلَ تَقِيكُمُ ٱلۡحَرَّ وَ سَرَٰبِيلَ تَقِيكُم بَأۡسَكُمۡ كَذَٰلِكَ يُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡلِمُونَ
81و خدا قرار داد براى شما از آنچه بيافريد سايههايى و قرار داد براى شما از كوهها پناهگاههايى و قرار داد براى شما جامههايى كه نگهدارد شما را از گرما و جامههايى كه نگاهتان دارد از خشم خويش بدينسان انجام رساند نعمت خود را بر شما شايد اسلام آوريد
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
82و اگر پشت كردند پس جز اين نيست كه بر تو است رسانيدن آشكار
يَعۡرِفُونَ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَ أَكۡثَرُهُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
83مىشناسند نعمت خدا را پس انكارش مىكنند و بيشتر ايشانند كافران
وَ يَوۡمَ نَبۡعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدٗا ثُمَّ لَا يُؤۡذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ لَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ
84و روزى كه برانگيزيم از هر ملتى گواهى پس اذن داده نشود به كافران و نه عتاب از ايشان خواسته شود
وَ إِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ ٱلۡعَذَابَ فَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمۡ وَ لَا هُمۡ يُنظَرُونَ
85و هنگامى كه بينند ستمگران عذاب را پس نه از ايشان كاسته شود و نه مهلت داده شوند
وَ إِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ شُرَكَآءَهُمۡ قَالُواْ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ شُرَكَآؤُنَا ٱلَّذِينَ كُنَّا نَدۡعُواْ مِن دُونِكَ فَأَلۡقَوۡاْ إِلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلَ إِنَّكُمۡ لَكَٰذِبُونَ
86و هنگامى كه ببينند مشركان شريكان خود را گويند پروردگارا اينانند شريكان ما كه بوديم مىخوانديم جز تو پس افكندند بسوى ايشان سخن را كه شمائيد همانا دروغگويان
وَ أَلۡقَوۡاْ إِلَى ٱللَّهِ يَوۡمَئِذٍ ٱلسَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
87و افكندند بسوى خدا در آن روز آشتى را و گم شد از ايشان آنچه بودند دروغ مىبستند
ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَ صَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ زِدۡنَٰهُمۡ عَذَابٗا فَوۡقَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يُفۡسِدُونَ
88آنان كه كفر ورزيدند و بازداشتند از راه خدا بيفزوديمشان عذابى بر روى عذاب بدانچه بودند فساد مىكردند
وَ يَوۡمَ نَبۡعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدًا عَلَيۡهِم مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ وَ جِئۡنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ وَ نَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ تِبۡيَٰنٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَ هُدٗى وَ رَحۡمَةٗ وَ بُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ
89و روزى كه برانگيزانيم از هر ملتى گواهى را بر ايشان از خود ايشان و بياريم تو را بر اينان گواه و فرستاديم بر تو كتاب را بيانى براى همه چيز و هدايت و رحمت و بشارتى براى مسلمين
إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَ ٱلۡإِحۡسَٰنِ وَ إِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَ يَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَ ٱلۡمُنكَرِ وَ ٱلۡبَغۡيِ يَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
90همانا خدا امر مىكند به داد و نيكى و دادن خويشاوندان و نهى مىكند از فحشاء و ناشايست و ستم اندرز دهد شما را شايد يادآور شويد
وَ أَوۡفُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ إِذَا عَٰهَدتُّمۡ وَ لَا تَنقُضُواْ ٱلۡأَيۡمَٰنَ بَعۡدَ تَوۡكِيدِهَا وَ قَدۡ جَعَلۡتُمُ ٱللَّهَ عَلَيۡكُمۡ كَفِيلًا إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ
91و وفا كنيد به عهد خدا گاهى كه عهد بنديد و نشكنيد سوگندها را بعد از استوار كردن آنها حالى كه قرار داديد خدا را بر خويش نگهبان همانا خدا مىداند آنچه را مىكنيد
وَ لَا تَكُونُواْ كَٱلَّتِي نَقَضَتۡ غَزۡلَهَا مِنۢ بَعۡدِ قُوَّةٍ أَنكَٰثٗا تَتَّخِذُونَ أَيۡمَٰنَكُمۡ دَخَلَۢا بَيۡنَكُمۡ أَن تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرۡبَىٰ مِنۡ أُمَّةٍ إِنَّمَا يَبۡلُوكُمُ ٱللَّهُ بِهِۦ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ
92و نباشيد مانند آن زن كه واتابيد رشته خود را پس از استوارشدن تارهايى گسيخته كه برگيريد سوگندهاى خويش را نيرنگى ميان خويش تا بشود گروهى فزودهتر از گروهى جز اين نيست كه بيازمايد شما را خدا بدان و بيان مىكند براى شما روز قيامت آنچه را بوديد در آن اختلاف مىكرديد
وَ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَ لَٰكِن يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ وَ لَتُسَۡٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
93و اگر مىخواست خدا هر آينه مىگردانيد شما را يك ملت و ليكن گمراه كند هر كه را خواهد و رهبرى كند هر كه را خواهد و هر آينه پرسيده شويد البته از آنچه بوديد مىكرديد
وَ لَا تَتَّخِذُوٓاْ أَيۡمَٰنَكُمۡ دَخَلَۢا بَيۡنَكُمۡ فَتَزِلَّ قَدَمُۢ بَعۡدَ ثُبُوتِهَا وَ تَذُوقُواْ ٱلسُّوٓءَ بِمَا صَدَدتُّمۡ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ لَكُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ
94و نگيريد سوگندهاى خود را نيرنگى ميان خود تا بلغزد قدمى پس از استواريش و بچشيد زشتى را بدانچه بازداشتيد از راه خدا و براى شما است عذابى بزرگ
وَ لَا تَشۡتَرُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ ثَمَنٗا قَلِيلًا إِنَّمَا عِندَ ٱللَّهِ هُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
95و نفروشيد پيمان خدا را به بهايى كم همانا آنچه نزد خدا است بهتر است براى شما اگر باشيد كه بدانيد
مَا عِندَكُمۡ يَنفَدُ وَ مَا عِندَ ٱللَّهِ بَاقٖ وَ لَنَجۡزِيَنَّ ٱلَّذِينَ صَبَرُوٓاْ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
96آنچه نزد شما است پايان يابد و آنچه نزد خدا است پاينده است و هر آينه پاداش دهيم آنان را كه صبر ورزيدند مزدشان را به نكوترين چيزى كه بودند مىكردند
مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَ هُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةٗ طَيِّبَةٗ وَ لَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
97آن كو كردار شايسته كند از نر يا ماده حالى كه مؤمن باشد هر آينه زنده داريمش زندگيى پاكيزه و همانا پاداششان دهيم مزدشان را به بهتر چيزى كه بودند مىكردند
فَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ ٱلرَّجِيمِ
98و هنگامى كه مىخوانى قرآن را پناه بر به خدا از شيطان راندهشده
إِنَّهُۥ لَيۡسَ لَهُۥ سُلۡطَٰنٌ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ
99همانا نيست او را فرمانروايى بر آنان كه ايمان آورند و بر پروردگار خويش توكل كنند
إِنَّمَا سُلۡطَٰنُهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَوَلَّوۡنَهُۥ وَ ٱلَّذِينَ هُم بِهِۦ مُشۡرِكُونَ
100جز اين نيست كه فرمانروايى او بر آنان است كه دوست دارندش و آنان كه بدو شرك مىورزند
وَ إِذَا بَدَّلۡنَآ ءَايَةٗ مَّكَانَ ءَايَةٖ وَ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مُفۡتَرِۢ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
101و هر گاه تبديل كنيم آيتى را به جاى آيتى و خدا داناتر است بدانچه مىفرستد گويند جز اين نيست كه تويى دروغآورنده بلكه بيشتر ايشان نمىدانند
قُلۡ نَزَّلَهُۥ رُوحُ ٱلۡقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِٱلۡحَقِّ لِيُثَبِّتَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ هُدٗى وَ بُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ
102بگو فرود آورد آن را روح القدس (روان پاك) از پروردگار تو به حق تا استوار گرداند آنان را كه ايمان آوردند و هدايت و بشارتى براى مسلمانان
وَ لَقَدۡ نَعۡلَمُ أَنَّهُمۡ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُۥ بَشَرٞ لِّسَانُ ٱلَّذِي يُلۡحِدُونَ إِلَيۡهِ أَعۡجَمِيّٞ وَ هَٰذَا لِسَانٌ عَرَبِيّٞ مُّبِينٌ
103و همانا دانيم كه ايشان گويند جز اين نيست كه مىآموزدش بشرى زبان آنكه بدو اين سخن را بندند عجمى (نارسا) است و اين زبانى است عربى (رسا) آشكار
إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بَِٔايَٰتِ ٱللَّهِ لَا يَهۡدِيهِمُ ٱللَّهُ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
104همانا آنان كه ايمان نيارند به آيتهاى خدا رهبريشان نكند خدا و براى ايشان است عذابى دردناك
إِنَّمَا يَفۡتَرِي ٱلۡكَذِبَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بَِٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰذِبُونَ
105جز اين نيست كه دروغ را آنان بندند كه ايمان نيارند به آيتهاى خدا و ايشانند دروغگويان
مَن كَفَرَ بِٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِهِۦٓ إِلَّا مَنۡ أُكۡرِهَ وَ قَلۡبُهُۥ مُطۡمَئِنُّۢ بِٱلۡإِيمَٰنِ وَ لَٰكِن مَّن شَرَحَ بِٱلۡكُفۡرِ صَدۡرٗا فَعَلَيۡهِمۡ غَضَبٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ
106آنكه كفر ورزد به خدا پس از ايمانش مگر آنكه وادار شود بناخواه حالى كه دلش آرميده است به ايمان و ليكن آن كو گشاده باشد به كفر سينه او پس بر ايشان است خشمى از خدا و ايشان را است عذابى بزرگ
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا عَلَى ٱلۡأٓخِرَةِ وَ أَنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
107اين بدان است كه ايشان برگزيدند زندگانى دنيا را بر آخرت و آنكه خدا هدايت نكند گروه كافران را
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ طَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ وَ سَمۡعِهِمۡ وَ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡغَٰفِلُونَ
108آنانند كه مهر نهاد خدا بر دلهاشان و گوششان و ديدگانشان و آنانند ناآگهان
لَا جَرَمَ أَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
109ناگزير ايشانند در آخرت زيانكاران
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَٰهَدُواْ وَ صَبَرُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
110همانا پروردگار تو براى آنان كه هجرت كردند (آواره شدند) پس از آنكه آزرده شدند سپس جهاد كردند و شكيبا شدند همانا پروردگار تو است پس از آن آمرزنده مهربان
يَوۡمَ تَأۡتِي كُلُّ نَفۡسٖ تُجَٰدِلُ عَن نَّفۡسِهَا وَ تُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا عَمِلَتۡ وَ هُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
111روزى كه آيد هر كس بستيزد از جانب خويشتن و داده شود به هر كه آنچه كرده است و ستم نشوند
وَ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا قَرۡيَةٗ كَانَتۡ ءَامِنَةٗ مُّطۡمَئِنَّةٗ يَأۡتِيهَا رِزۡقُهَا رَغَدٗا مِّن كُلِّ مَكَانٖ فَكَفَرَتۡ بِأَنۡعُمِ ٱللَّهِ فَأَذَٰقَهَا ٱللَّهُ لِبَاسَ ٱلۡجُوعِ وَ ٱلۡخَوۡفِ بِمَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ
112و برزده است خدا مثلى شهرى كه بود آسوده و آرام مىآمدش روزيش فراوان از هر سوى پس كفر ورزيد به نعمتهاى خدا پس چشانيدش خداوند جامه گرسنگى و ترس را بدانچه بودند مىكردند
وَ لَقَدۡ جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡهُمۡ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَ هُمۡ ظَٰلِمُونَ
113و هر آينه بيامدشان پيمبرى از ايشان پس تكذيبش كردند پس گرفت ايشان را عذاب حالى كه بودند ستمگران
فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَٰلٗا طَيِّبٗا وَ ٱشۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
114پس بخوريد از آنچه روزى داد شما را خدا حلال پاكيزه و سپاس گزاريد نعمت خدا را اگر هستيد وى را پرستندگان
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَ ٱلدَّمَ وَ لَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَ مَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَ لَا عَادٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
115جز اين نيست كه حرام كرد بر شما مردار و خون و گوشت خوك و آنچه را نام جز خدا به آن برده شود پس آنكه ناچار گردد نه ستمگر و نه تجاوزكننده همانا خدا است آمرزنده مهربان
وَ لَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُكُمُ ٱلۡكَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَ هَٰذَا حَرَامٞ لِّتَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ لَا يُفۡلِحُونَ
116و نگوئيد بدانچه مىستايد زبانهاى شما به دروغ اين است حلال و اين است حرام تا ببنديد بر خدا دروغ را همانا آنان كه بندند بر خدا دروغ را رستگار نشوند
مَتَٰعٞ قَلِيلٞ وَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
117كاميابى است اندك و ايشان را است عذابى دردناك
وَ عَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا مَا قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ مِن قَبۡلُ وَ مَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَ لَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
118و بر آنان كه جهود شدند حرام كرديم آنچه را فروخوانديم بر تو از پيش و ستم نكرديم بر ايشان ليكن بودند خويش را ستم مىكردند
ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسُّوٓءَ بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَ أَصۡلَحُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٌ
119سپس پروردگار تو براى آنان كه انجام دادند بدى را به نادانى پس توبه كردند پس از آن و شايستگى گزيدند همانا پروردگار تو است از پس آن آمرزنده مهربان
إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ كَانَ أُمَّةٗ قَانِتٗا لِّلَّهِ حَنِيفٗا وَ لَمۡ يَكُ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
120همانا ابراهيم بوده است پيشوايى فروتن براى خدا يكتاپرست و نبوده است از شركورزندگان
شَاكِرٗا لِّأَنۡعُمِهِ ٱجۡتَبَىٰهُ وَ هَدَىٰهُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
121سپاسگزارنده نعمتهاى او برگزيدش و رهبريش كرد بسوى راهى راست
وَ ءَاتَيۡنَٰهُ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَ إِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
122و داديمش در دنيا نيكى و همانا او است در آخرت از شايستگان
ثُمَّ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ أَنِ ٱتَّبِعۡ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗا وَ مَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
123سپس وحى كرديم بسوى تو كه پيروى كن آئين ابراهيم يكتاپرست را و نبود از شركورزان
إِنَّمَا جُعِلَ ٱلسَّبۡتُ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
124جز اين نيست كه نهاده شد شنبه بر آنان كه اختلاف كردند در آن و همانا پروردگار تو حكم كند ميان ايشان روز قيامت در آنچه بودند در آن اختلاف مىكردند
ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَ ٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِ وَ جَٰدِلۡهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ
125بخوان بسوى راه پروردگار خويش با حكمت و پند نيكو و در ستيز با ايشان بدانچه آن است نكوتر همانا پروردگار تو داناتر است بدانكه گم شده است از راه او و او است داناتر به هدايتشدگان
وَ إِنۡ عَاقَبۡتُمۡ فَعَاقِبُواْ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبۡتُم بِهِۦ وَ لَئِن صَبَرۡتُمۡ لَهُوَ خَيۡرٞ لِّلصَّٰبِرِينَ
126و اگر شكنجه كنيد پس شكنجه كنيد همانند آنچه شكنجه شديد و اگر بردبارى گزينيد همانا آن بهتر است براى بردباران
وَ ٱصۡبِرۡ وَ مَا صَبۡرُكَ إِلَّا بِٱللَّهِ وَ لَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَ لَا تَكُ فِي ضَيۡقٖ مِّمَّا يَمۡكُرُونَ
127و صبركن و نيست صبرت جز به خدا و اندوهگين نباش بر ايشان و نباش در تنگنايى از آنچه نيرنگ كنند
إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْ وَّ ٱلَّذِينَ هُم مُّحۡسِنُونَ
128همانا خدا با آنانى است كه پرهيز مىكنند و آنان كه ايشانند نكوكاران