سوره النساء
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً كَثِيراً وَ نِساءً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً
1به نام خداوند بخشاينده مهربان؛ مردم بترسيد پروردگار خود را كه آفريدتان از يك تن و آفريد از او جفتش را و گسترانيد از آنان مردانى بسيار و زنانى و بترسيد خداوندى را كه از او پرسش شويد و رحمها همانا خداوند است بر شما نگهبان
وَ آتُوا الْيَتاميٰ أَمْوالَهُمْ وَ لا تَتَبَدَّلُوا الْخَبِيثَ بِالطَّيِّبِ وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَهُمْ إِليٰ أَمْوالِكُمْ إِنَّهُ كانَ حُوباً كَبِيراً
2بپردازيد به يتيمان اموال ايشان را و زشت را به جاى زيبا ندهيد و نخوريد اموال آنان را با اموال خويش كه آن است همانا گناهى بزرگ
وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتاميٰ فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنيٰ وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذٰلِكَ أَدْنيٰ أَلَّا تَعُولُوا
3و اگر بترسيد كه دادگرى نكنيد در يتيمان پس كابين بنديد بر آنچه خوش آيد شما را (يا پاك باشد براى شما) از زنان دو تا و سه تا و چهار تا و اگر ترسيديد كه دادگرى نكنيد پس يكى را يا آنچه ملك يمين شما باشد اين است نزديكتر بدانكه ستم نكنيد (يا كجروى نكنيد)
وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْءٍ مِنْهُ نَفْساً فَكُلُوهُ هَنِيئاً مَرِيئاً
4و دهيد به زنان تصدقهاى (كابينهاى) آنان را بخششى و اگر به دلخواه خويش گذشتند از چيزى از آن براى شما پس بخوريدش گوارا نوش باد
وَ لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِياماً وَ ارْزُقُوهُمْ فِيها وَ اكْسُوهُمْ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً
5و ندهيد به كمخردان اموالتان را كه آن را خدا پايدارى شما گردانيده است و ليكن خوراك و پوشاك دهيدشان از آن و بگوئيد بديشان گفتارى نيك
وَ ابْتَلُوا الْيَتاميٰ حَتَّي إِذا بَلَغُوا النِّكاحَ فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ وَ لا تَأْكُلُوها إِسْرافاً وَ بِداراً أَنْ يَكْبَرُوا وَ مَنْ كانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ وَ مَنْ كانَ فَقِيراً فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ حَسِيباً
6و بيازمائيد يتيمان را تا گاهى كه به زناشويى رسيدند پس اگر يافتيد از ايشان خردمنديى پس بپردازيد بديشان اموال ايشان را و نخوريد آنها را به اسراف (به بيهوده و گزاف در هزينه) و پيشى جستن كه نبادا بزرگ شوند و آن كه بىنياز است خوددارى كند و آن كه نيازمند است بايد بخورد به متعارف و هر گاه داديد بديشان اموالشان را پس گواه گيريد بر ايشان و بس است خدا حسابدارى
لِلرِّجالِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ لِلنِّساءِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ كَثُرَ نَصِيباً مَفْرُوضاً
7مردان را است بهرهاى از آنچه بازگذاردند پدر و مادر و نزديكان و زنان را است بهرهاى از آنچه بازگذاردند پدر و مادر و نزديكان از كم يا بيش آن بهرهاى بايسته و مشخص
وَ إِذا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُوا الْقُرْبيٰ وَ الْيَتاميٰ وَ الْمَساكِينُ فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً
8و اگر حاضر شدند قسمت را نزديكان و يتيمان و بينوايان پس بخورانيدشان از آن و بگوئيد بديشان گفتارى نكو
وَ لْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا قَوْلاً سَدِيداً
9و بايد بترسند آنان كه اگر بازگذارند پس از خود فرزندان ناتوانى مىترسند بر ايشان پس بترسند خدا را و بگويند سخنى استوار
إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتاميٰ ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعِيراً
10همانا آنان كه مىخورند اموال يتيمان را به ستم جز اين نيست كه مىخورند در شكمهاى خويش آتش را و بزودى درآيند در آتش افروخته
يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِساءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثا ما تَرَكَ وَ إِنْ كانَتْ واحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَ لِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَ وَرِثَهُ أَبَواهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِها أَوْ دَيْنٍ آباؤُكُمْ وَ أَبْناؤُكُمْ لا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعاً فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً
11دستور دهد شما را خدا در باره فرزندان شما كه براى نرينه است مانند بهره دو مادينه پس اگر زنانى باشند بيش از دو تن براى ايشان است دو ثلث آنچه بازگذارده و اگر يك آن باشد پس براى او است نيم و براى پدر و مادرش هر كدام از آنان است شش يك از آنچه بازگذارده اگر وى را فرزندى باشد و اگر وى را فرزندى نباشد و ارث برد از او پدر و مادرش پس براى مادرش سه يك است و اگر وى را برادرانى باشند پس مادرش را شش يك است پس از وصيتى كه كرده باشد يا وامى پدران شما و فرزندان شما ندانيد كدامين نزديكترند به شما در سودمندى بايسته است از خدا همانا خداوند است داناى حكيم
وَ لَكُمْ نِصْفُ ما تَرَكَ أَزْواجُكُمْ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُنَّ وَلَدٌ فَإِنْ كانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِينَ بِها أَوْ دَيْنٍ وَ لَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْتُمْ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَكُمْ وَلَدٌ فَإِنْ كانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَكْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ تُوصُونَ بِها أَوْ دَيْنٍ وَ إِنْ كانَ رَجُلٌ يُورَثُ كَلالَةً أَوِ امْرَأَةٌ وَ لَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ فَإِنْ كانُوا أَكْثَرَ مِنْ ذٰلِكَ فَهُمْ شُرَكاءُ فِي الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصيٰ بِها أَوْ دَيْنٍ غَيْرَ مُضَارٍّ وَصِيَّةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَلِيمٌ
12و شما را است نيمى از آنچه بازگذاردند همسران شما اگر نباشد ايشان را فرزندى و اگر بود ايشان را فرزندى پس براى شما است چهار يك از آنچه بازگذاردند پس از وصيتى كه كرده باشند يا وامى و ايشان را است چهار يك از آنچه بازگذارديد اگر نباشد شما را فرزند و اگر شما را فرزند باشد پس ايشان را است هشت يك از آنچه بازگذاريد پس از وصيتى كه كنيد يا وامى و اگر مردى باشد كه ارث برده شود به كلاله (برادران و خواهران) يا زنى باشد كه وى را برادر يا خواهرى باشد پس براى هر كدام است شش يك و اگر باشند بيشتر از اين پس آنانند شريكانى در ثلث پس از وصيتى كه كرده شود و يا وامى نازيان آورنده دستورى است از خدا و خدا است داناى بردبار
تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ
13اين است مرزهاى خدا و آن كس كه اطاعت كند خدا و پيمبرش را درآردش به باغهايى كه جارى است از زير آنها جويها جاودانان در آن و اين است كاميابى بزرگ
وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فِيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهِينٌ
14و آن كس نافرمانى خدا و پيمبرش كند و بگذرد از مرزهاى او فروبردش در آتشى جاودان ماند در آن و براى او است عذابى خواركننده
وَ اللاَّتِي يَأْتِينَ الْفاحِشَةَ مِنْ نِسائِكُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَيْهِنَّ أَرْبَعَةً مِنْكُمْ فَإِنْ شَهِدُوا فَأَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتَّي يَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ يَجْعَلَ اللَّهُ لَهُنَّ سَبِيلاً
15و آنان كه فحشايى آرند از زنان شما پس گواه گيريد بر آنان چهار تن از خود شما پس اگر گواهى دادند نگهداريد ايشان را (بازداشت كنيدشان) در خانهها تا برسدشان مرگ يا بگذارد خدا براى ايشان راهى
وَ الَّذانِ يَأْتِيانِها مِنْكُمْ فَآذُوهُما فَإِنْ تابا وَ أَصْلَحا فَأَعْرِضُوا عَنْهُما إِنَّ اللَّهَ كانَ تَوَّاباً رَحِيماً
16و آن دو مرد از شما كه فحشايى آرند آزارشان كنيد پس اگر توبه كردند و به شايستگى آمدند بگذريد از ايشان همانا خدا است بسى توبهپذيرنده مهربان
إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَي اللَّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَرِيبٍ فَأُولئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً
17جز اين نيست كه بر خدا پذيرفتن توبه آنانى است كه به نادانى كردارى زشت كنند و سپس بزودى توبه كنند آنانند كه بپذيرد خدا توبه ايشان را و خدا است داناى حكيم
وَ لَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ حَتَّي إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَ لَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَ هُمْ كُفَّارٌ أُولئِكَ أَعْتَدْنا لَهُمْ عَذاباً أَلِيماً
18و نيست توبه براى آنان كه كردار زشت كنند تا گاهى كه يكى از ايشان را مرگ فرارسد گويد توبه كردم اكنون و نه آنان كه مىميرند و ايشانند كافران آنان را آماده كرديم براى ايشان عذابى دردناك
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّساءَ كَرْهاً وَ لا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ ما آتَيْتُمُوهُنَّ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسيٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ يَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْراً كَثِيراً
19اى آنان كه ايمان آورديد روا نيست شما را كه ارث بريد زنان را به ناخواه و بازشان نداريد از زناشويى كه ببريد پاره آنچه را بديشان داديد مگر آنكه بيارند فحشايى آشكار و زندگانى كنيد با ايشان به خوبى و اگر خوش نداشتيد آنان را چو بسا چيزى را ناخوش داريد و قرار دهد خداوند در آن خيرى بسيار
وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَكانَ زَوْجٍ وَ آتَيْتُمْ إِحْداهُنَّ قِنْطاراً فَلا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئاً أَ تَأْخُذُونَهُ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِيناً
20و اگر خواستيد بگزينيد همسرى به جاى همسرى گزينيد و داديد يكى از ايشان را پوست گاوى آكنده از زر يا سيم نگيريد از او چيزى آيا مىگيريدش به دروغ بستن و گناهى آشكار
وَ كَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضي بَعْضُكُمْ إِليٰ بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنْكُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً
21و چگونه مىگيريدش و حالى كه رساندهاند بعضى از شما به بعضى و گرفتهاند از شما پيمانى سخت
وَ لا تَنْكِحُوا ما نَكَحَ آباؤُكُمْ مِنَ النِّساءِ إِلَّا ما قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ كانَ فاحِشَةً وَ مَقْتاً وَ ساءَ سَبِيلاً
22و همسر نگيريد آنان را كه پدران شما همسر گرفتند از زنان مگر آنچه گذشته است كه آن است فحشايى و خشمى و چه زشت راهى است
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهاتُكُمْ وَ بَناتُكُمْ وَ أَخَواتُكُمْ وَ عَمَّاتُكُمْ وَ خالاتُكُمْ وَ بَناتُ الْأَخِ وَ بَناتُ الْأُخْتِ وَ أُمَّهاتُكُمُ اللاَّتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَ أَخَواتُكُمْ مِنَ الرَّضاعَةِ وَ أُمَّهاتُ نِسائِكُمْ وَ رَبائِبُكُمُ اللاَّتِي فِي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسائِكُمُ اللاَّتِي دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَإِنْ لَمْ تَكُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ وَ حَلائِلُ أَبْنائِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلابِكُمْ وَ أَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلَّا ما قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحِيماً
23حرام شده است بر شما مادران شما و دختران شما و خواهران شما و عمههاى شما و خالههاى شما و دختران برادر و دختران خواهر و مادران شما آنان كه شيرتان دادند و خواهران شما در شير و مادران زنان شما و دخترانى كه در دامان شما هستند از زنانى كه همبستر شدهايد با آنان پس اگر همبستر نشده باشيد با آنان نيست باكى بر شما و همسران فرزندان شما آنان كه از صلبهاى (كمرهاى) شما هستند و آنكه جمع كنيد ميان دو خواهر جز آنچه گذشته است همانا خداوند است آمرزنده مهربان
وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ النِّساءِ إِلَّا ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ كِتابَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ أُحِلَّ لَكُمْ ما وَراءَ ذٰلِكُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوالِكُمْ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسافِحِينَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ فِيما تَراضَيْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِيضَةِ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً حَكِيماً
24و زنان شوهردار مگر آنچه از آن شما است به ملك يمين كتاب خدا است بر شما و حلال شد براى شما جز اينان كه به مالهاى خويش خواستگارى كنيد حالى كه شوهران باشيد نه زناكاران پس هر چند كامياب شديد از ايشان بدهيد بديشان مزدهاى ايشان را به واجب و نيست باكى بر شما در آنچه تراضى كنيد بدان پس از واجب همانا خدا است داناى حكيم
وَ مَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلاً أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَناتِ الْمُؤْمِناتِ فَمِنْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ مِنْ فَتَياتِكُمُ الْمُؤْمِناتِ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمانِكُمْ بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَانْكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَ آتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَناتٍ غَيْرَ مُسافِحاتٍ وَ لا مُتَّخِذاتِ أَخْدانٍ فَإِذا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ ما عَلَي الْمُحْصَناتِ مِنَ الْعَذابِ ذٰلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنْكُمْ وَ أَنْ تَصْبِرُوا خَيْرٌ لَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ
25و آن كس كه توانايى مالى ندارد از شما كه كابين كند زنان آزاد با ايمان را پس از آنچه در ملك يمين شما است از كنيزكان با ايمان و خدا داناتر است به ايمان شما يك به يك (يا بعضى از شما از بعضى است) پس ازدواج كنيد با آنان به اذن خانوادههاى آنان و بديشان دهيد مزدهاى ايشان را به خوبى حالى كه خويشتن نگهدارندگانند نه زناكاران و نه يارگيرندگان پس گاهى كه شوى كردند اگر فحشايى آوردند بر ايشان است نصف آنچه بر زنان آزاد است از شكنجه اين براى كسى است از شما كه رنج عزوبت را ترسد و صبركردن بهتر است براى شما و خدا است آمرزنده مهربان
يُرِيدُ اللَّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَ يَهْدِيَكُمْ سُنَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
26خدا خواهد بيان كند براى شما و هدايت كند شما را به راههاى آنان كه پيش از شما بودند و بگذرد از شما و خدا است داناى حكيم
وَ اللَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَ يُرِيدُ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الشَّهَواتِ أَنْ تَمِيلُوا مَيْلاً عَظِيماً
27خدا خواهد كه بپذيرد توبه شما را و خواهند آنان كه پيروى شهوات كنند كه منحرف شويد انحرافى بزرگ
يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُخَفِّفَ عَنْكُمْ وَ خُلِقَ الْإِنْسانُ ضَعِيفاً
28خدا خواهد سبك كند از شما و آفريده شده است انسان ناتوان
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا أَمْوالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْباطِلِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجارَةً عَنْ تَراضٍ مِنْكُمْ وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُمْ رَحِيماً
29اى آنان كه ايمان آورديد نخوريد اموال خويش را ميان خويش به ناحق مگر آنكه داد و ستدى باشد بر تراضى شما و نكشيد همديگر را همانا خداوند است به شما مهربان
وَ مَنْ يَفْعَلْ ذٰلِكَ عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِيهِ ناراً وَ كانَ ذٰلِكَ عَلَي اللَّهِ يَسِيراً
30و آن كس كه اين كار را كند به بيداد و ستم بزودى چشانيمش آتش را و آن است بر خدا آسان
إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَ نُدْخِلْكُمْ مُدْخَلاً كَرِيماً
31اگر دورى كنيد از گرانهاى آنچه نهى شويد از آن بستريم از شما گناهان شما را و درآريمتان جايگاهى ارجمند
وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَليٰ بَعْضٍ لِلرِّجالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيماً
32و آرزو نكنيد آنچه را خداوند فزونى داد (برترى داده است) بدان بعضى از شما را بر بعضى مردان را است بهرهاى از آنچه كسب كردند و زنان را است بهرهاى از آنچه كسب كردند و بخواهيد خدا را از فضلش همانا خدا است به همه چيز دانا
وَ لِكُلٍّ جَعَلْنا مَوالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ الَّذِينَ عَقَدَتْ أَيْمانُكُمْ فَآتُوهُمْ نَصِيبَهُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ شَهِيداً
33و براى هر كدام قرار داديم نزديكانى كه ارث برند از آنچه به جاى گذارند پدر مادر و خويشاوندان و آنان را كه پيمان بسته است سوگندهاى شما پس بدهيد ايشان را بهره ايشان همانا خدا است بر همه چيز گواه
الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَي النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَليٰ بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِمْ فَالصَّالِحاتُ قانِتاتٌ حافِظاتٌ لِلْغَيْبِ بِما حَفِظَ اللَّهُ وَ اللاَّتِي تَخافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَ اهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضاجِعِ وَ اضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلاً إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيًّا كَبِيراً
34مردان ايستادگانند (سرپرستند) بر زنان بدانچه برترى داد خدا بعضى از ايشان را بر بعضى و بدانچه دادهاند از اموال خويش پس زنان شايسته فرمانبردارانند (فروتنانند) خويشتن نگهدارندگانند در نهان بدانچه خدا نگهداشته است و آنان را كه بيم سركشىشان داريد اندرز دهيد و دورى گزينيد از ايشان در بسترها و بزنيدشان پس اگر فرمانبردارى كردند شما را نجوئيد بر ايشان راهى همانا خداوند است برتر بزرگوار
وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَيْنِهِما فَابْعَثُوا حَكَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَكَماً مِنْ أَهْلِها إِنْ يُرِيدا إِصْلاحاً يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُما إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلِيماً خَبِيراً
35و اگر بيم داشتيد خلافى ميان آنان (زن و شوهر) پس برانگيزيد داورى از خاندان مرد و داورى از خاندان زن تا اگر ساز آوردنى خواهند بساز آورد خدا ميان ايشان همانا خدا است داناى كارآگاه
وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ بِذِي الْقُرْبيٰ وَ الْيَتاميٰ وَ الْمَساكِينِ وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبيٰ وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ وَ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُوراً
36و پرستش كنيد خدا را و همتا قرار ندهيد براى او چيزى و با پدر و مادر نكويى كنيد و با نزديكان و يتيمان و بينوايان و همسايه خويشاوند و همسايه بيگانه و يار هم پهلو و راهگذر نيازمند و آن كو شما را است به ملك يمين همانا خدا دوست ندارد آن را كه او است گردنفراز خودخواه (خودستاى)
الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَ يَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَ يَكْتُمُونَ ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرِينَ عَذاباً مُهِيناً
37آنان كه بخل ورزند و مردم را به بخلورزى فرمان دهند و پنهان كنند آنچه را خدا بديشان داده است از فضل خويش و آماده كرديم براى كافران عذابى خواركننده
وَ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ رِئاءَ النَّاسِ وَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ مَنْ يَكُنِ الشَّيْطانُ لَهُ قَرِيناً فَساءَ قَرِيناً
38و آنان كه دهند اموال خود را براى خودنمايى به مردم و ايمان نيارند به خدا و روز بازپسين و آن كس كه شيطانش همنشين باشد چه زشت است همنشينى
وَ ما ذا عَلَيْهِمْ لَوْ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقَهُمُ اللَّهُ وَ كانَ اللَّهُ بِهِمْ عَلِيماً
39و چه چيز بر ايشان بود اگر ايمان مىآوردند به خدا و روز بازپسين و مىبخشيدند از آنچه روزى داده است ايشان را خدا و خدا بديشان است دانا
إِنَّ اللَّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ وَ إِنْ تَكُ حَسَنَةً يُضاعِفْها وَ يُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْراً عَظِيماً
40همانا خدا ستم نكند به سنگينى ذرهاى و اگر كردار خوبى باشد دو برابرش كند و بيارد از نزد خويش پاداشى بزرگ
فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَليٰ هٰؤُلاءِ شَهِيداً
41پس چگونه است هنگامى كه بياريم از هر گروهى گواهى و بياريم تو را بر اينان گواه
يَوْمَئِذٍ يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ عَصَوُا الرَّسُولَ لَوْ تُسَوَّي بِهِمُ الْأَرْضُ وَ لا يَكْتُمُونَ اللَّهَ حَدِيثاً
42در آن روز دوست دارند آنان كه كفر ورزيدند و نافرمانى كردند پيمبر را كاش يكسان مىشدند با زمين و نهان نمىدارند از خدا داستانى را
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُكاريٰ حَتَّي تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ وَ لا جُنُباً إِلَّا عابِرِي سَبِيلٍ حَتَّي تَغْتَسِلُوا وَ إِنْ كُنْتُمْ مَرْضيٰ أَوْ عَليٰ سَفَرٍ أَوْ جاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغائِطِ أَوْ لامَسْتُمُ النِّساءَ فَلَمْ تَجِدُوا ماءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيداً طَيِّباً فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَفُوًّا غَفُوراً
43اى آنان كه ايمان آورديد نزديك نشويد به نماز حالى كه مست هستيد تا آن گاه كه بدانيد چه مىگوئيد و نه جنب مگر راهگذرى تا آن گاه كه غسل كنيد و اگر بيمار باشيد يا در سفرى يا يكى از شما از آب ريز برون آيد يا با زنان نزديكى كنيد و نيابيد آبى پس آهنگ زمينى پاكيزه كنيد و بماليد رويها و دستهاى خود را همانا خدا است بخشنده آمرزگار
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يَشْتَرُونَ الضَّلالَةَ وَ يُرِيدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ
44آيا ننگريستى بدانان كه داده شدند بهرهاى از كتاب را مىخرند گمراهى را و خواهند كه گم كنيد راه را
وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدائِكُمْ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ وَلِيًّا وَ كَفيٰ بِاللَّهِ نَصِيراً
45و خدا داناتر است به دشمنان شما و بس است خدا سرپرستى و بس است خدا ياورى
مِنَ الَّذِينَ هادُوا يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ وَ يَقُولُونَ سَمِعْنا وَ عَصَيْنا وَ اسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَ راعِنا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَ طَعْناً فِي الدِّينِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا وَ اسْمَعْ وَ انْظُرْنا لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَقْوَمَ وَ لٰكِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلا يُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِيلاً
46از آنان كه جهودند گروهى برمىگزيند گردانند سخنان را از جايهايش و گويند شنيديم و نافرمانى كرديم و بشنوان ناشنوايى را و رعايت كن ما را به گردانيدن زبانهاى خويش و ستيزگى در دين و اگر آنان مىگفتند شنيديم و فرمان برديم و بشنوان و مهلت ده ما را هرآينه بهتر بود ايشان را و درستتر ليكن دورشان كرد خدا به كفرشان پس ايمان نيارند جز اندكى
يا أَيُّهَا الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ آمِنُوا بِما نَزَّلْنا مُصَدِّقاً لِما مَعَكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهاً فَنَرُدَّها عَليٰ أَدْبارِها أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَما لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ وَ كانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولاً
47اى آنان كه داده شديد كتاب را ايمان آريد بدانچه فرستاديم تصديقكننده آنچه با شما پيش از آنكه واژگون كنيم رويهايى را پس بازگردانيمشان به سوى پشت يا دور سازيم آنان را چنان كه دور ساختيم ياران شنبه را و بوده است كار خدا شدنى
إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذٰلِكَ لِمَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَريٰ إِثْماً عَظِيماً
48همانا خدا نمىآمرزد كه شرك بدو ورزيده شود و مىآمرزد هر چه كمتر از آن باشد براى هر كس كه خواهد و هر كه شرك ورزد به خدا همانا دروغ بسته است گناهى بزرگ را
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشاءُ وَ لا يُظْلَمُونَ فَتِيلاً
49آيا نديدى آنان را كه خويشتن را ستايند (پاك شمرند) بلكه خدا ستوده دارد (پاك كند) هر كه را خواهد و ستم نشوند به اندازه رشتهاى كه ميان هسته خرما است
انْظُرْ كَيْفَ يَفْتَرُونَ عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ وَ كَفيٰ بِهِ إِثْماً مُبِيناً
50بنگر چگونه بر خدا دروغ مىبندند و بس است آن گناهى آشكار
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَ الطَّاغُوتِ وَ يَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا هٰؤُلاءِ أَهْديٰ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا سَبِيلاً
51آيا نبينى آنان را كه داده شدند بهرهاى را از كتاب ايمان آرند به جبت و طاغوت و گويند بدانان كه كفر ورزيدند كه اينان رهبرندهترند از آنان كه ايمان آوردند راه را
أُولئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ مَنْ يَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِيراً
52آنانند كه دور كردشان خدا و كسى كه دور سازدش خدا نيابى براى او ياورى را
أَمْ لَهُمْ نَصِيبٌ مِنَ الْمُلْكِ فَإِذاً لا يُؤْتُونَ النَّاسَ نَقِيراً
53يا ايشان را است بهرهاى از فرمانروايى كه در آن هنگام ندهند به مردم پشيزى را
أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَليٰ ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً
54يا رشك برند مردم را بدانچه خدا از فضل خويش بدانان داده است همانا داديم به خاندان ابراهيم كتاب و حكمت را و داديم بديشان پادشاهى بزرگ را
فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَ كَفيٰ بِجَهَنَّمَ سَعِيراً
55پس از ايشان است آنكه ايمان بدان آورده است از ايشان است آنكه بازداشته است از آن و بس است دوزخ آتشى سوزان
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِنا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ ناراً كُلَّما نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْناهُمْ جُلُوداً غَيْرَها لِيَذُوقُوا الْعَذابَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَزِيزاً حَكِيماً
56همانا آنان كه كفر ورزيدند به آيتهاى ما بزودى چشانيمشان آتشى كه هر گاه پخته شود پوستهاى ايشان جايگزين گردانيمشان پوستهاى ديگرى تا بچشند عذاب را همانا خداوند است عزتمند حكيم
وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً لَهُمْ فِيها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ نُدْخِلُهُمْ ظِلاًّ ظَلِيلاً
57و آنان كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند بزودى درآريمشان باغهايى كه جارى است از زير آنها جويها جاودانان در آنها هميشه براى ايشان است در آنها همسرانى پاكيزه و درآريمشان در سايهاى سايه افكن
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِليٰ أَهْلِها وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ كانَ سَمِيعاً بَصِيراً
58همانا خدا فرمانتان دهد كه بازگردانيد سپردهها را به اهل آنها و اگر داورى كنيد ميان مردم آنكه داورى كنيد به داد چه خوب است آنچه خدا اندرز دهد شما را بدان همانا خداوند است شنوندهاى بينا
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَي اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذٰلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلاً
59اى آنان كه ايمان آورديد فرمان بريد خدا و رسول را و اولياء امر (كارداران) را از شما و اگر در چيزى با هم ستيزه كرديد به خدا و رسولش بازگردانيد اگر هستيد ايمان آورنده به خدا و روز آخر اين بهتر است و نكوتر در فرجام
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَحاكَمُوا إِلَي الطَّاغُوتِ وَ قَدْ أُمِرُوا أَنْ يَكْفُرُوا بِهِ وَ يُرِيدُ الشَّيْطانُ أَنْ يُضِلَّهُمْ ضَلالاً بَعِيداً
60آيا نديدى آنان را كه پندارند آنكه ايشان ايمان آوردهاند بدانچه به سوى تو فرستاده شده است و آنچه پيش از تو فرستاده شده است خواهند داورى برند به سوى ستمگر حالى كه امر شدند كه كفر ورزند بدو و خواهد شيطان كه گمراهشان سازد گمراهيى دور
وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا إِليٰ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ إِلَي الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُوداً
61و اگر گفته شود بديشان كه بيائيد به سوى آنچه خدا فرستاده است و به سوى رسول بنگرى منافقان را كه بازمى دارند از تو بازداشتنى
فَكَيْفَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جاءُوكَ يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنْ أَرَدْنا إِلَّا إِحْساناً وَ تَوْفِيقاً
62پس چگونه است كه اگر پيش آمدى بديشان رسد بدانچه دستهاشان پيش فرستاده است آيند نزد تو سوگند خورند كه نخواستيم ما جز نكوكارى و كارساز آوردن را
أُولئِكَ الَّذِينَ يَعْلَمُ اللَّهُ ما فِي قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ عِظْهُمْ وَ قُلْ لَهُمْ فِي أَنْفُسِهِمْ قَوْلاً بَلِيغاً
63آنانند كه خدا مىداند آنچه در دلهاى ايشان است پس روى گردان از ايشان و اندرز ده ايشان را و بگو ايشان را به دلهاى ايشان گفتارى رسا
وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً
64و نفرستاديم پيمبرى را مگر تا اطاعت شود به اذن خدا و اگر اينان گاهى كه به خود ستم روا مىداشتند مىآمدند نزد تو و آمرزش مىخواستند از خدا و آمرزش مىخواست براى ايشان پيمبر همانا مىيافتند خدا را بسى توبهپذيرنده مهربان
فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ حَتَّي يُحَكِّمُوكَ فِيما شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَيْتَ وَ يُسَلِّمُوا تَسْلِيماً
65نه چنين است به پروردگار تو سوگند ايمان نيارند به تو تا به داورى بگزيندت در آنچه سرزده است بينشان و سپس نيابند در دلهاى خويش چارهاى از آنچه تو قضاوت كردهاى و تسليم شوند تسليم شدنى
وَ لَوْ أَنَّا كَتَبْنا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيارِكُمْ ما فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ وَ لَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا ما يُوعَظُونَ بِهِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ وَ أَشَدَّ تَثْبِيتاً
66و اگر ما مىنوشتيم بر ايشان كه بكشيد همديگر را يا برون رويد از شهرهاى خود نمىكردندش جز كمى از ايشان و اگر مىكردند آنچه را پند داده مىشدند هرآينه براى آنان بهتر بود و سخت استوارتر
وَ إِذاً لَآتَيْناهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْراً عَظِيماً
67و در آن هنگام مىداديمشان از نزد خويش مزدى بزرگ
وَ لَهَدَيْناهُمْ صِراطاً مُسْتَقِيماً
68و رهبريشان مىكرديم به راهى راست
وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِينَ وَ حَسُنَ أُولئِكَ رَفِيقاً
69و آن كس كه اطاعت كند خدا و پيمبر را همانا آنان با كسانيند كه خدا نعمت بديشان داده است از پيمبران و راستگويان و كشتگان راه خدا و شايستگان و چه نيكو رفيقانند
ذٰلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ عَلِيماً
70اين است فزونى از خدا و بس است خدا دانا
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا ثُباتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِيعاً
71اى آنان كه ايمان آورديد برگيريد اسلحه خويش را پس كوچ كنيد دسته دسته يا كوچ كنيد با هم
وَ إِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُنْ مَعَهُمْ شَهِيداً
72و همانا از شما است آنكه به سختى درنگكارى كند پس اگر پيشامدى به شما رسد گويد خدا به من نعمت داد كه نشدم با ايشان كشته
وَ لَئِنْ أَصابَكُمْ فَضْلٌ مِنَ اللَّهِ لَيَقُولَنَّ كَأَنْ لَمْ تَكُنْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً
73و اگر فضلى از خدا به شما رسد بگويد چنان كه تو گويى هرگز بين تو و او دوستى نبوده كاش با شما بودم تا بهرهمند مىشدم به بهرهاى بزرگ
فَلْيُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا بِالْآخِرَةِ وَ مَنْ يُقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيُقْتَلْ أَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً
74پس بايد نبرد كند در راه خدا آنان را كه مىفروشند زندگانى دنيا را به آخرت و كسى كه پيكار كند در راه خدا پس كشته شود يا پيروز گردد بزودى دهيمش پاداشى گران
وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً
75و چيست شما را كه پيكار نمىكنيد در راه خدا و ناتوانان از مردان و زنان و كودكانى كه گويند پروردگارا برون كن ما را از اين شهرى كه ستمگرند مردمش و قرار ده براى ما از نزد خود سرپرستى و قرار ده براى ما از نزد خود ياورى
الَّذِينَ آمَنُوا يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقاتِلُوا أَوْلِياءَ الشَّيْطانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطانِ كانَ ضَعِيفاً
76آنان كه ايمان آورده پيكار كنند در راه خدا و آنان كه كفر ورزيدهاند پيكار كنند در راه ستمگر پس پيكار كنيد با ياران شيطان همانا نيرنگ شيطان است ناتوان
أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتالَ لَوْلا أَخَّرْتَنا إِليٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتاعُ الدُّنْيا قَلِيلٌ وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِمَنِ اتَّقيٰ وَ لا تُظْلَمُونَ فَتِيلاً
77آيا ننگريستى بدانان كه بديشان گفته شد بازداريد دستهاى خود را و بپاى داريد نماز را و بدهيد زكات را تا گاهى كه بر ايشان جنگ نوشته شد ناگهان گروهى از ايشان ترسند مردم را مانند ترسيدن خدا يا سختتر و گفتند پروردگارا چرا جنگ بر ما نوشتى كاش ما را مهلت مىدادى تا سرآمدى نزديك بگو كاميابى دنيا است اندك و آخرت بهتر است براى آنكه پرهيزكارى كند و ستم بر شما نشود به مقدار تارى كه در هسته خرما است
أَيْنَما تَكُونُوا يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ وَ إِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هذِهِ مِنْ عِنْدِكَ قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَما لِهٰؤُلاءِ الْقَوْمِ لا يَكادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثاً
78هر جا باشيد دريابد شما را مرگ و اگرچه در دژهاى استوار باشيد و اگر بديشان رسد خوشى گويند اين از نزد خدا است و اگر بدى بديشان رسد گويند اين از نزد تو است بگو همه از نزد خدا است پس چه شود اين گروه را نزديك نيستند دريابند سخنى را
ما أَصابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَ ما أَصابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ وَ أَرْسَلْناكَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَ كَفيٰ بِاللَّهِ شَهِيداً
79آنچه تو را از نكويى رسد همانا از نزد خدا است و آنچه رسدت از بدى از خويشتن است و فرستاديم تو را براى مردم پيمبرى و بس است خداوند گواه
مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ مَنْ تَوَلَّيٰ فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً
80آن كس كه اطاعت پيمبر كند خدا را اطاعت كرده است و آن كس كه پشت كند همانا نفرستاديمت بر ايشان نگهبان
وَ يَقُولُونَ طاعَةٌ فَإِذا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ بَيَّتَ طائِفَةٌ مِنْهُمْ غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ وَ اللَّهُ يَكْتُبُ ما يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً
81گويند اطاعت ولى گاهى كه برون روند از نزد تو درون پرورانند گروهى از ايشان غير آنچه را كه گويند و خدا مىنويسد آنچه را نهان مىدارند پس روى گردان از ايشان و توكل كن بر خدا و بس است خداوند وكيل
أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً
82آيا تدبر (بررسى) نمىكنند قرآن را و اگر مىبود از نزد غير از خدا همانا مىيافتند در آن اختلافى بسيار
وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَي الرَّسُولِ وَ إِليٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَ لَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطانَ إِلَّا قَلِيلاً
83و هر گاه برسدشان امرى درباره امنيت يا ترس فاش كنندش و اگر بازمى گردانيدند آن را به سوى پيمبر و به سوى اولياء امر (كارداران) خويش همانا مىدانستندش آنان كه استخراجش مىكردند از ايشان و اگر نبود فضل خدا و رحمت او بر شما همانا پيروى مىكرديد شيطان را مگر كمى
فَقاتِلْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ لا تُكَلَّفُ إِلَّا نَفْسَكَ وَ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَي اللَّهُ أَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ اللَّهُ أَشَدُّ بَأْساً وَ أَشَدُّ تَنْكِيلاً
84پس نبرد كن در راه خدا تكليف نشود جز خودت و برانگيز مؤمنان را اميد است خدا بازدارد نيروى آنان را كه كفر ورزيدند و خدا است سخت نيروتر و سخت تر به شكنجه
مَنْ يَشْفَعْ شَفاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَصِيبٌ مِنْها وَ مَنْ يَشْفَعْ شَفاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْها وَ كانَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ مُقِيتاً
85كسى كه شفاعت نيكى كند او را است بهرهاى از آن و كسى كه شفاعت بدى كند او را است بهرهاى از آن و خدا است بر همه چيز نگهبان
وَ إِذا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها أَوْ رُدُّوها إِنَّ اللَّهَ كانَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ حَسِيباً
86و هر گاه به شما درود گفته شود درود گوئيد به بهتر از آن يا همان را برگردانيد همانا خداوند است بر همه چيز حسابگر
اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِيثاً
87خدا نيست خداوندى جز او گردآورنده شما است به روز قيامت نيست شكى در آن و كيست راستگوتر از خدا در سخن
فَما لَكُمْ فِي الْمُنافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَ اللَّهُ أَرْكَسَهُمْ بِما كَسَبُوا أَ تُرِيدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلاً
88چيست شما را كه درباره منافقين بر دو گروهيد حالى كه برگردانيدستشان بدانچه دست آوردند آيا خواهيد هدايت كنيد آن را كه گمراه كرده است خدا و آن كس كه گمراهش كند خدا نيابى براى او راهى
وَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ كَما كَفَرُوا فَتَكُونُونَ سَواءً فَلا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِياءَ حَتَّي يُهاجِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَ لا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً
89دوست داشتند شما نيز مانند ايشان كافر شويد تا با هم همانند گرديد پس نگيريد از ايشان دوستانى تا هجرت كنند در راه خدا و اگر روى گردانيدند بگيريدشان و بكشيدشان هر كجا بيابيدشان و نگيريد از ايشان دوست و نه ياورى
إِلَّا الَّذِينَ يَصِلُونَ إِليٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ مِيثاقٌ أَوْ جاءُوكُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ يُقاتِلُوكُمْ أَوْ يُقاتِلُوا قَوْمَهُمْ وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقاتَلُوكُمْ فَإِنِ اعْتَزَلُوكُمْ فَلَمْ يُقاتِلُوكُمْ وَ أَلْقَوْا إِلَيْكُمُ السَّلَمَ فَما جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبِيلاً
90مگر آنان كه بپيوندند با گروهى كه ميان شما و ايشان است پيمانى يا بيايند شما را حالى كه تنگ آمده باشد سينههاى ايشان از آنكه نبرد كنند با شما يا نبرد كنند با قوم خود و اگر مىخواست خدا همانا مسلط مىساختشان بر شما تا جنگ كنند با شما ولى اگر كنارهگيرى كردند از شما و نبرد نكردند با شما و دست صلح بسوى شما دراز كردند همانا قرار نداده است خدا براى شما بر ايشان راهى
سَتَجِدُونَ آخَرِينَ يُرِيدُونَ أَنْ يَأْمَنُوكُمْ وَ يَأْمَنُوا قَوْمَهُمْ كُلَّما رُدُّوا إِلَي الْفِتْنَةِ أُرْكِسُوا فِيها فَإِنْ لَمْ يَعْتَزِلُوكُمْ وَ يُلْقُوا إِلَيْكُمُ السَّلَمَ وَ يَكُفُّوا أَيْدِيَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَ أُولئِكُمْ جَعَلْنا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطاناً مُبِيناً
91بزودى يابيد ديگرانى را كه خواهند ايمن باشند از شما و ايمن باشند از قوم خويش هر گاه خوانده شوند بسوى آشوبى بيفتند در آن پس اگر دور نشدند از شما و آشتى نكردند با شما و بازنداشتند دستهاى خود را پس بگيريد ايشان را و بكشيدشان هر كجا بيابيدشان و آنان را قرار داديم براى شما بر ايشان فرمانروايى آشكار
وَ ما كانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلَّا خَطَأً وَ مَنْ قَتَلَ مُؤْمِناً خَطَأً فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَ دِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِليٰ أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ يَصَّدَّقُوا فَإِنْ كانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَ إِنْ كانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ مِيثاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِليٰ أَهْلِهِ وَ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ شَهْرَيْنِ مُتَتابِعَيْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً
92و نيست براى مؤمنى كه بكشد مؤمنى را مگر به خطا و كسى كه مؤمنى را به خطا بكشد بر او است آزاد كردن بنده مؤمنى و خونبهايى كه پرداخت شود به خاندانش مگر آنكه تصدق كنند و اگر از گروهى باشند كه دشمن شما هستند و او مؤمن باشد پس آزاد كردن بنده مؤمنى و اگر از گروهى باشد كه ميان شما و ايشان است پيمانى پس ديهاى پرداخت شده به خويشان او و آزاد ساختن بنده مؤمن و آن كس كه ندارد پس روزه دو ماه پى در پى توبه است از نزد خدا و خدا است داناى حكيم
وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِيها وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظِيماً
93و كسى كه بكشد مؤمنى را دانسته و خواسته پس كيفرش دوزخ است جاودان در آن و خشم آورد خدا بر او و دورش كند و آماده كند براى او عذابى بزرگ
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقيٰ إِلَيْكُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِناً تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغانِمُ كَثِيرَةٌ كَذٰلِكَ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُوا إِنَّ اللَّهَ كانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيراً
94اى آنان كه ايمان آورديد هر گاه در راه خدا سفر كرديد رسيدگى كنيد و نگوئيد بدان كس كه از در زشتى با شما درآمده است نيستى مؤمن خواهيد بهره زندگانى دنيا را و نزد خدا است خواستههاى فراوان چنين بوديد پيش از اين پس منت نهاد خدا بر شما پس رسيدگى كنيد كه خداوند است بدانچه مىكنيد آگاه
لا يَسْتَوِي الْقاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُولِي الضَّرَرِ وَ الْمُجاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ عَلَي الْقاعِدِينَ دَرَجَةً وَ كُلاًّ وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنيٰ وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدِينَ عَلَي الْقاعِدِينَ أَجْراً عَظِيماً
95يكسان نيستند بازنشستگان از مؤمنان كه از نه مرد رنج و آسيبند با كوشش گران در راه خدا به مالها و جانهاى خويش برترى داده است خدا كوششكنندگان را به مالها و جانهاى خود بر بازنشستگان از جنگ در پايه و هر كدام را نويد نكويى داده است و فزونى داده است خدا رزم دهندگان را بر خانهنشينان به پاداشى گران
دَرَجاتٍ مِنْهُ وَ مَغْفِرَةً وَ رَحْمَةً وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً
96پايههايى از نزد خود و آمرزش و رحمتى و خداوند است آمرزنده مهربان
إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ ظالِمِي أَنْفُسِهِمْ قالُوا فِيمَ كُنْتُمْ قالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ قالُوا أَ لَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةً فَتُهاجِرُوا فِيها فَأُولئِكَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ ساءَتْ مَصِيراً
97همانا آنان كه دريابندشان فرشتگان ستمكنندگان بر خويشتن گويند در چه بوديد گويند بوديم ناتوانانى در زمين گويند آيا نبود زمين خدا پهناور تا هجرت كنيد در آن آنان جايگاهشان دوزخ است و چه بد بازگشتگاهى است
إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ لا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَ لا يَهْتَدُونَ سَبِيلاً
98مگر ناتوانان از مردان و زنان و كودكانى كه نه چاره توانند و نه راه به جايى برند
فَأُولئِكَ عَسَي اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً
99كه اينان را اميد است خدا درگذرد از ايشان و خدا است بخشنده آمرزگار
وَ مَنْ يُهاجِرْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُراغَماً كَثِيراً وَ سَعَةً وَ مَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهاجِراً إِلَي اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَي اللَّهِ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً
100و كسى كه هجرت كند در راه خدا بيابد در زمين هجرتگاههايى بسيار و گشايشى و كسى كه برون آيد از خانه خويش حالى كه هجرتكننده است به سوى خدا و پيمبرش پس دريابدش مرگ همانا مزدش بر خدا افتاد و خدا است آمرزنده مهربان
وَ إِذا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنَّ الْكافِرِينَ كانُوا لَكُمْ عَدُوًّا مُبِيناً
101و هر گاه سفر كنيد باكى نيست بر شما كه كوتاه كنيد نماز را اگر بترسيد كه بتازند بر شما آنان كه كفر ورزيدند زيرا كافرانند براى شما دشمنى آشكار
وَ إِذا كُنْتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرائِكُمْ وَ لْتَأْتِ طائِفَةٌ أُخْريٰ لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَكَ وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَ أَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُمْ مَيْلَةً واحِدَةً وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِنْ كانَ بِكُمْ أَذيً مِنْ مَطَرٍ أَوْ كُنْتُمْ مَرْضيٰ أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَكُمْ وَ خُذُوا حِذْرَكُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْكافِرِينَ عَذاباً مُهِيناً
102و اگر در ميان ايشان بودى و بپاى داشتى براى ايشان نماز را پس بايستد گروهى از ايشان با تو و برگيرند اسلحه خود را تا هر گاه به سجده روند باشند پشت سر شما و بيايند گروهى ديگر كه نماز نگزاردهاند پس نماز بگزارند با تو و بردارند با خود اسلحه و آمادگى خويش را دوست داشتند آنان كه كفر ورزيدند كاش غفلت مىكرديد از خواستهها و اسلحه خود تا بتازند بر شما به يك تاختن و باكى نيست بر شما اگر شما را آزارى از باران باشد يا بيمار باشيد كه بگذاريد سلاحهاى خود را و برگيريد بيمناكى و آمادگى خويش را همانا خدا آماده كرده است براى كافران عذابى خواركننده را
فَإِذا قَضَيْتُمُ الصَّلاةَ فَاذْكُرُوا اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَليٰ جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ كانَتْ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ كِتاباً مَوْقُوتاً
103پس گاهى كه به جاى آورديد نماز را ياد كنيد خدا را ايستادگان و نشستگان و بر پهلوهاى خويش سپس گاهى كه دل آسوده شديد به پا بداريد نماز را همانا نماز است بر مؤمنان نوشته بايسته
وَ لا تَهِنُوا فِي ابْتِغاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَما تَأْلَمُونَ وَ تَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ ما لا يَرْجُونَ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً
104سستى مورزيد در جستجوى دشمن اگر رنج مىكشيد همانا رنج مىبرند ايشان چنان كه رنج مىبريد شما و اميد داريد از خدا آنچه را اميد ندارند و خدا است داناى حكيم
إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِما أَراكَ اللَّهُ وَ لا تَكُنْ لِلْخائِنِينَ خَصِيماً
105همانا فرستاديم كتاب را به سوى تو به حق تا حكومت كنى ميان مردم بدانچه نماياند تو را خدا و نباش براى خيانتكاران ستيزهگرى
وَ اسْتَغْفِرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحِيماً
106و آمرزش خواه از خدا كه خدا است آمرزنده مهربان
وَ لا تُجادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ خَوَّاناً أَثِيماً
107و ستيزه مكن از آنان كه با خود خيانت مىورزند زيرا خدا دوست ندارد آن را كه خيانتكننده گنهكار است
يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَ هُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ ما لا يَرْضيٰ مِنَ الْقَوْلِ وَ كانَ اللَّهُ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطاً
108نهفتگى جويند از مردم و نهفتگى نمىجويند از خدا حال آنكه او با ايشان است هنگامى كه درون مىپرورانند آنچه را خوش ندارد از گفتار و خدا است بدانچه مىكنند فراگيرنده
ها أَنْتُمْ هٰؤُلاءِ جادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا فَمَنْ يُجادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ أَمْ مَنْ يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَكِيلاً
109اينك شما از ايشان دفاع كرديد در زندگانى دنيا پس كيست تا خدا را دفاع كند از ايشان روز قيامت يا كيست كه باشد بر ايشان وكيل
وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحِيماً
110و كسى كه به كارى زشت بپردازد يا ستم كند بر خويشتن و سپس از خدا آمرزش خواهد بيابد خداوند را آمرزنده مهربان
وَ مَنْ يَكْسِبْ إِثْماً فَإِنَّما يَكْسِبُهُ عَليٰ نَفْسِهِ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً
111و كسى كه گنهى فراهم آورد همانا بر خويشتن آورده است و خدا است داناى حكيم
وَ مَنْ يَكْسِبْ خَطِيئَةً أَوْ إِثْماً ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَرِيئاً فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبِيناً
112و كسى كه فراهم كند لغزش يا گنهى را سپس بسوى كسى كه بيزار باشد افكندش همانا بار كرده است بر خود تهمتى و گناهى آشكار را
وَ لَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَ رَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ يُضِلُّوكَ وَ ما يُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْءٍ وَ أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَيْكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ عَلَّمَكَ ما لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَ كانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكَ عَظِيماً
113و اگر نبود فضل خدا و رحمتش بر تو همانا آهنگ كردند گروهى از ايشان كه گمراهت كنند و گمراه نكنند جز خويشتن را و زيانت نرسانند به چيزى و فرستاد خدا بر تو كتاب و حكمت را و بياموخت آنچه را ندانستى و همانا فضل خدا است بر تو بزرگ
لا خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِنْ نَجْواهُمْ إِلَّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النَّاسِ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذٰلِكَ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً
114نيست نيكيى در بسيارى از رازگوئيشان جز آنكه امر كند به صدقه يا نيكى يا كارسازى ميان مردم و آن كس كه اين كار را كند از پى خوشنودى خدا بزودى دهيمش پاداشى بزرگ
وَ مَنْ يُشاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُ الْهُديٰ وَ يَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ ما تَوَلَّيٰ وَ نُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَ ساءَتْ مَصِيراً
115و آن كس كه مخالفت كند با پيمبر پس از آنكه پديدار شد برايش هدايت و پيروى كند غير از راه مؤمنان را رسانيمش بدانچه دوست دارد و افكنيمش در دوزخ و چه بد بازگشتگاهى است
إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذٰلِكَ لِمَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعِيداً
116همانا خدا نمىآمرزد آنكه شرك ورزيده شود بدو و مىآمرزد جز آن را براى هر كس خواهد و كسى كه شرك ورزد به خدا همانا گمراه شده است گمراهى دور
إِنْ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِناثاً وَ إِنْ يَدْعُونَ إِلَّا شَيْطاناً مَرِيداً
117نمىخوانند جز او مگر مادگانى را و نمىخوانند جز شيطانى گردنكش را
لَعَنَهُ اللَّهُ وَ قالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبادِكَ نَصِيباً مَفْرُوضاً
118كه دورش كرده است خدا و گفت هر آينه بگيرم از بندگان تو بهرهاى معين را
وَ لَأُضِلَّنَّهُمْ وَ لَأُمَنِّيَنَّهُمْ وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذانَ الْأَنْعامِ وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَ مَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطانَ وَلِيًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْراناً مُبِيناً
119و همانا گمراهشان كنم و به آرزوشان افكنم و بفرمايمشان كه بشكافند گوشهاى چهارپايان را و بفرمايمشان كه برگردانند آفرينش خدا را و كسى كه شيطان را به دوستى گزيند جز خدا همانا زيان كرده است زيانى آشكار
يَعِدُهُمْ وَ يُمَنِّيهِمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلَّا غُرُوراً
120نويدشان دهد و به آرزوشان افكند و نويدشان ندهد شيطان مگر فريب (سرگرمى)
أُولئِكَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ لا يَجِدُونَ عَنْها مَحِيصاً
121آنان جايگاهشان دوزخ است و نيابند از آن چارهاى
وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِيلاً
122و آنان كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند بزودى درآريمشان باغهايى كه جارى است در آنها جويها جاودانان در آن هميشه وعده خدا به درست و كيست راستگوتر از خدا در سخن
لَيْسَ بِأَمانِيِّكُمْ وَ لا أَمانِيِّ أَهْلِ الْكِتابِ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ وَ لا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً
123نيست به دلخواه شما و نه به دلخواه اهل كتاب هر كس كردار زشت كند كيفر شود بدان و نيابد براى خويشتن از خدا يار و نه ياورى
وَ مَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثيٰ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ نَقِيراً
124و آن كس كه كرداريهاى شايسته كند مرد يا زن و او مؤمن باشد آنان به بهشت درآيند و ستم بر ايشان نشود به اندازه منقارگاهى
وَ مَنْ أَحْسَنُ دِيناً مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ وَ اتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ اتَّخَذَ اللَّهُ إِبْراهِيمَ خَلِيلاً
125و كيست بهدينتر (نكوتر دين) از آن كس كه روى به خدا آورد و او نكوكار باشد و پيروى كند آئين ابراهيم يكتاپرست را و برگرفت خدا ابراهيم را دوستى
وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطاً
126و خدا را است آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است و خداوند است به همه چيز فراگيرنده
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ وَ ما يُتْليٰ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَي النِّساءِ اللاَّتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتاميٰ بِالْقِسْطِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِهِ عَلِيماً
127پرسندت درباره زنان بگو خدا دستور دهد شما را درباره ايشان و آنچه خوانده شود بر شما در كتاب درباره يتيمان زنانى كه نمىدهيدشان آنچه نوشته شده است براى ايشان و خوش نداريد كه زناشويى كنيد با ايشان و ناتوانان از كودكان و آنكه قيام كنيد درباره يتيمان به داد و هر چه كنيد از نيكى همانا خداوند است بدان دانا
وَ إِنِ امْرَأَةٌ خافَتْ مِنْ بَعْلِها نُشُوزاً أَوْ إِعْراضاً فَلا جُناحَ عَلَيْهِما أَنْ يُصْلِحا بَيْنَهُما صُلْحاً وَ الصُّلْحُ خَيْرٌ وَ أُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَ إِنْ تُحْسِنُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيراً
128و اگر زنى ترسيد از شوى خويش ناسازگارى يا روى گردانى را پس باكى بر آنان نيست كه آشتى افكند ميان خويش آشتيى و آشتى بهتر است و جانها را فرآورده شد بخل و اگر نكوكارى و پرهيزكارى كنيد همانا خدا بدانچه كنيد دانا است
وَ لَنْ تَسْتَطِيعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ فَلا تَمِيلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوها كَالْمُعَلَّقَةِ وَ إِنْ تُصْلِحُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كانَ غَفُوراً رَحِيماً
129و هرگز نتوانيد دادگرى كنيد ميان زنان و اگر چه آرزومند آن باشيد پس كج نشويد با همه خواست خود به يك سوى تا او را بازگذاريد مانند آويخته و اگر اصلاح كنيد و پرهيزكارى كنيد همانا خداوند است آمرزنده مهربان
وَ إِنْ يَتَفَرَّقا يُغْنِ اللَّهُ كُلاًّ مِنْ سَعَتِهِ وَ كانَ اللَّهُ واسِعاً حَكِيماً
130و اگر جدا شوند (زن و شوهر از همديگر) خدا بىنياز كند هر كدام را از گشايش خويش و خدا است گشايشمند حكيم
وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ لَقَدْ وَصَّيْنَا الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ إِيَّاكُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ وَ إِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ كانَ اللَّهُ غَنِيًّا حَمِيداً
131و براى خدا است آنچه در آسمانها است و آنچه در زمين و همانا اندرز داديم آنان را كه داده شدند كتاب را پيش از شما و شما كه بترسيد خدا را و اگر كفر ورزيد همانا براى خدا است آنچه در آسمانها است و آنچه در زمين و خدا است بىنياز ستوده
وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً
132و خدا را است آنچه در آسمانها است و آنچه در زمين و بس است خداوند وكيل (كارگذار)
إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ أَيُّهَا النَّاسُ وَ يَأْتِ بِآخَرِينَ وَ كانَ اللَّهُ عَليٰ ذٰلِكَ قَدِيراً
133اگر بخواهد مىبرد شما را اى مردم و مىآورد ديگران را و خداوند است بر آن توانا
مَنْ كانَ يُرِيدُ ثَوابَ الدُّنْيا فَعِنْدَ اللَّهِ ثَوابُ الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ كانَ اللَّهُ سَمِيعاً بَصِيراً
134كسى كه بخواهد پاداش دنيا را همانا نزد خدا است پاداش دنيا و آخرت و خدا است شنونده بينا
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَليٰ أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ إِنْ يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيراً فَاللَّهُ أَوْليٰ بِهِما فَلا تَتَّبِعُوا الْهَويٰ أَنْ تَعْدِلُوا وَ إِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيراً
135اى آنان كه ايمان آورديد باشيد قيامكنندگان به داد (يا نگهبانان بر داد) گواهانى براى خدا هر چند بر خويشتن يا پدر و مادر و نزديكان اگر بىنياز يا نيازمند باشد همانا خدا سزاوارتر است بدانان پس پيروى هوس نكنيد تا كج شويد و اگر سرپيچيد يا روى گردانيد همانا خدا است بدانچه مىكنيد آگاه
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي نَزَّلَ عَليٰ رَسُولِهِ وَ الْكِتابِ الَّذِي أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعِيداً
136اى آنان كه ايمان آورديد ايمان آريد به خدا و پيمبرش و كتابى كه فرستاد بر پيمبرش و كتابى كه فرستاده است از پيش و كسى كه كفر ورزد به خدا و فرشتگان و كتابهايش و پيمبرانش و به روز بازپسين همانا گمراه شده است گمراهى دور
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ سَبِيلاً
137همانا آنان كه ايمان آوردند پس كافر شدند و سپس ايمان آوردند و پس كافر شدند پس فزونى يافتند در كفر نيست خدا آمرزنده ايشان و نه راهنماييشان كند به راهى
بَشِّرِ الْمُنافِقِينَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذاباً أَلِيماً
138مژده ده منافقان (مردم دوروى) را كه براى آنان است شكنجه دردناك
الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَ يَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً
139آنان كه مىگيرند كافران را دوستانى جز مؤمنان آيا نزد آنان عزت را جويند همانا عزت از آن خدا است همگى
وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آياتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِها وَ يُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّي يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقِينَ وَ الْكافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعاً
140و همانا فرود آورده است بر شما در كتاب كه اگر شنيديد به آيتهاى خدا كفرورزى مىشود يا استهزاء مىشود بدانها نه نشينيد با ايشان تا فروروند در سخنى غير از آن كه شمائيد در آن هنگام مانند ايشان همانا خدا است گردآورنده منافقان و كافران در دوزخ همگى
الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قالُوا أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَ إِنْ كانَ لِلْكافِرِينَ نَصِيبٌ قالُوا أَ لَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ وَ نَمْنَعْكُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكافِرِينَ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً
141آنان كه انتظار به شما مىكشند تا اگر شما را پيروزى (گشايشى) از خدا باشد گويند آيا نبوديم با شما و اگر كافران را بهرهاى بود گويند آيا چيرگى نورزيديم بر شما و نگاهدارى نكرديم شما را از مؤمنان پس خدا حكم كند بين شما روز رستاخيز و هرگز قرار ندهد خدا براى كافران بر مؤمنان راهى
إِنَّ الْمُنافِقِينَ يُخادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ وَ إِذا قامُوا إِلَي الصَّلاةِ قامُوا كُساليٰ يُراءُونَ النَّاسَ وَ لا يَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلاً
142همانا منافقان نيرنگ ورزند با خدا و او است فريبدهنده ايشان و هر گاه برخيزند به سوى نماز برخيزند سرگران خودنمايى كنند به مردم و ياد نكنند خدا را جز اندكى
مُذَبْذَبِينَ بَيْنَ ذٰلِكَ لا إِليٰ هٰؤُلاءِ وَ لا إِليٰ هٰؤُلاءِ وَ مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِيلاً
143سرگردانند ميان اين نه به سوى آنانند و نه به سوى اينان و كسى را كه خدا گمراه كند نيابى براى او راهى
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَ تُرِيدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبِيناً
144اى آنان كه ايمان آورديد نگيريد كافران را دوستانى جز مؤمنان آيا خواهيد قرار دهيد براى خدا بر خويشتن دستاويزى آشكار
إِنَّ الْمُنافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ لَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِيراً
145همانا منافقان در پايه فرودينند از آتش و نيابى براى ايشان ياورى
إِلَّا الَّذِينَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً
146مگر آنان كه توبه كردند و اصلاح نمودند و به خدا چنگ زدند (نگهدارى از خدا خواستند) و پاك كردند دين خود را براى خدا پس آنانند با مؤمنان و بزودى مىدهد خدا مؤمنان را پاداشى بزرگ
ما يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَ آمَنْتُمْ وَ كانَ اللَّهُ شاكِراً عَلِيماً
147چه مىكند خدا به عذاب شما مگر سپاس گزاريد و ايمان آريد و خدا است شكرپذيرنده دانا
لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ وَ كانَ اللَّهُ سَمِيعاً عَلِيماً
148دوست ندارد خدا بلند سخن گفتن را به گفتار زشت جز آن كس كه ستم بر او شده است و خدا است شنونده دانا
إِنْ تُبْدُوا خَيْراً أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُوا عَنْ سُوءٍ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ عَفُوًّا قَدِيراً
149اگر آشكار كنيد نيكى را يا نهان داريدش يا گذشت كنيد از زشتى همانا خدا است گذشتكننده توانا
إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ يُرِيدُونَ أَنْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ يَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ وَ يُرِيدُونَ أَنْ يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذٰلِكَ سَبِيلاً
150همانا آنان كه كفر ورزيدند به خدا و پيمبرانش و خواهند جدايى افكنند ميان خدا و پيمبرانش و گويند ايمان آريم به بعضى و كفر ورزيم به بعضى و خواهند كه برگيرند ميان اين راهى
أُولئِكَ هُمُ الْكافِرُونَ حَقًّا وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرِينَ عَذاباً مُهِيناً
151آنانند كافران به راستى و آماده كرديم براى كافران عذابى خواركننده را
وَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ لَمْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ أُولئِكَ سَوْفَ يُؤْتِيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِيماً
152و آنان كه ايمان آوردند به خدا و پيمبرانش و جدايى نيفكندند ميان هيچيك از ايشان آنان را به زودى دهد بديشان پاداشهاى ايشان را و خدا است آمرزنده مهربان
يَسْئَلُكَ أَهْلُ الْكِتابِ أَنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتاباً مِنَ السَّماءِ فَقَدْ سَأَلُوا مُوسيٰ أَكْبَرَ مِنْ ذٰلِكَ فَقالُوا أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ فَعَفَوْنا عَنْ ذٰلِكَ وَ آتَيْنا مُوسيٰ سُلْطاناً مُبِيناً
153مىخواهند از تو اهل كتاب كه فرو فرستى بر ايشان نامهاى از آسمان همانا خواستند از موسى بزرگتر از اين را گفتند به ما بنمايان خدا را آشكار پس فراگرفتشان صاعقه (آتش آسمانى) به ستمكاريشان پس برگرفتند گوساله را پس از آنكه بيامدشان نشانيها پس درگذشتيم از آن و داديم به موسى فرمانروائيى آشكار
وَ رَفَعْنا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِمِيثاقِهِمْ وَ قُلْنا لَهُمُ ادْخُلُوا الْبابَ سُجَّداً وَ قُلْنا لَهُمْ لا تَعْدُوا فِي السَّبْتِ وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ مِيثاقاً غَلِيظاً
154و برافراشتيم بر فراز ايشان طور را به پيمانشان و بديشان گفتيم اندر آييد در را سجدهكنان و گفتيم بديشان كه تجاوز نكنيد در شنبه و گرفتيم از ايشان پيمانى سخت
فَبِما نَقْضِهِمْ مِيثاقَهُمْ وَ كُفْرِهِمْ بِآياتِ اللَّهِ وَ قَتْلِهِمُ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ قَوْلِهِمْ قُلُوبُنا غُلْفٌ بَلْ طَبَعَ اللَّهُ عَلَيْها بِكُفْرِهِمْ فَلا يُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِيلاً
155پس بشكستن ايشان پيمان خويش را و كفر ورزيدن ايشان به آيتهاى خدا و كشتن ايشان پيمبران را به ناحق و گفتن ايشان كه دلهاى ما است نهان در پرده بلكه مهر نهاده است خدا بر آنها به كفرشان پس ايمان نيارند مگر اندكى
وَ بِكُفْرِهِمْ وَ قَوْلِهِمْ عَليٰ مَرْيَمَ بُهْتاناً عَظِيماً
156و به كفرشان و گفتارشان در باره مريم تهمتى بزرگ
وَ قَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِيحَ عِيسَي ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللَّهِ وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لٰكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَ إِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّباعَ الظَّنِّ وَ ما قَتَلُوهُ يَقِيناً
157و گفتارشان كه ما كشتيم مسيح عيسى ابن مريم پيمبر خدا را حالى كه نكشتندش و نه به دارش آويختند بلكه مشتبه شد بر ايشان و همانا آنان كه در او اختلاف كردند در شكى از او هستند نيستشان بدان دانائيى جز پيروى پندار حالى كه نكشتند او را به يقين
بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَ كانَ اللَّهُ عَزِيزاً حَكِيماً
158بلكه بالا بردش خدا به سوى خويش و خدا است عزتمند حكيم
وَ إِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ إِلَّا لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيداً
159و اگر نيست از اهل كتاب جز آنكه ايمان آورد بدو پيش از مرگش و روز رستاخيز مىباشد بر ايشان گواه
فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِينَ هادُوا حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ طَيِّباتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَ بِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ كَثِيراً
160پس به ستمى از آنان كه جهود شدند حرام كرديم بر ايشان پاكهايى را كه حلال بود براى ايشان و به بازداشتن ايشان از راه خدا بسيارى را
وَ أَخْذِهِمُ الرِّبَوا وَ قَدْ نُهُوا عَنْهُ وَ أَكْلِهِمْ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ أَعْتَدْنا لِلْكافِرِينَ مِنْهُمْ عَذاباً أَلِيماً
161و گرفتن ايشان ربا را حالى كه نهى شدند از آن و خوردن ايشان اموال مردم را به ناحق و آماده كرديم براى كافران از ايشان عذابى دردناك
لٰكِنِ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ مِنْهُمْ وَ الْمُؤْمِنُونَ يُؤْمِنُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ ما أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَ الْمُقِيمِينَ الصَّلاةَ وَ الْمُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ الْمُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ أُولئِكَ سَنُؤْتِيهِمْ أَجْراً عَظِيماً
162ليكن به دانش فرورفتگان از ايشان و مؤمنان ايمان آورند بدانچه فرستاده شد به سوى تو و بدانچه فرستاده شده است پيش از تو و بپاىدارندگان نماز و دهندگان زكاة و ايمانآرندگان به خدا و روز بازپسين آنان را بزودى دهيمشان پاداشى بزرگ
إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِليٰ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَيْنا إِليٰ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عِيسيٰ وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَيْمانَ وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً
163همانا وحى فرستاديم به سوى تو چنان كه وحى فرستاديم بسوى نوح و پيمبران پس از او و وحى فرستاديم بسوى ابراهيم و اسماعيل و اسحق و يعقوب و اسباط و عيسى و ايوب و يونس و هارون و سليمان و داديم به داود زبور را
وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللَّهُ مُوسيٰ تَكْلِيماً
164و پيمبرانى كه خوانديم داستانشان را بر تو پيش از اين و پيمبرانى كه نخوانديم داستانشان را بر تو و سخن گفت خدا با موسى سخنگفتنى
رُسُلاً مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَي اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَ كانَ اللَّهُ عَزِيزاً حَكِيماً
165پيمبرانى نويددهندگان و ترسانندگان تا نباشد براى مردم بر خدا بهانهاى پس از پيمبران و خدا است عزتمند حكيم
لٰكِنِ اللَّهُ يَشْهَدُ بِما أَنْزَلَ إِلَيْكَ أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَ الْمَلائِكَةُ يَشْهَدُونَ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ شَهِيداً
166ليكن خدا گواهى دهد بدانچه فرستاده است به سوى تو فرستاد آن را به علم خود و فرشتگان گواهى دهند و بس است خداوند گواه
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلالاً بَعِيداً
167همانا آنان كه كفر ورزيدند و بازداشتند از راه خدا هر آينه گمراه شدند گمراهيى دور
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ظَلَمُوا لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَ لا لِيَهْدِيَهُمْ طَرِيقاً
168همانا آنان كه كفر ورزيدند و ستم كردند نيست خدا كه بيامرزدشان و نه رهبريشان كند به راهى
إِلَّا طَرِيقَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها أَبَداً وَ كانَ ذٰلِكَ عَلَي اللَّهِ يَسِيراً
169مگر به راه دوزخ جاودانند در آن هميشه و همانا آن است بر خدا آسان
يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِنْ رَبِّكُمْ فَآمِنُوا خَيْراً لَكُمْ وَ إِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ كانَ اللَّهُ عَلِيماً حَكِيماً
170اى مردم همانا بيامد شما را فرستادهاى به حق از پروردگار شما پس ايمان آريد بهتر است براى شما و اگر كفر ورزيد همانا براى خدا است آنچه در آسمانها است و زمين و خدا است داناى حكيم
يا أَهْلَ الْكِتابِ لا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ وَ لا تَقُولُوا عَلَي اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَي ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَ كَلِمَتُهُ أَلْقاها إِليٰ مَرْيَمَ وَ رُوحٌ مِنْهُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ لا تَقُولُوا ثَلاثَةٌ انْتَهُوا خَيْراً لَكُمْ إِنَّمَا اللَّهُ إِلهٌ واحِدٌ سُبْحانَهُ أَنْ يَكُونَ لَهُ وَلَدٌ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ كَفيٰ بِاللَّهِ وَكِيلاً
171اى اهل كتاب فزون نرويد در كيش خود و نگوئيد بر خدا مگر حق جز اين نيست كه مسيح عيسى ابن مريم فرستاده خدا است و سخن او كه افكندش به سوى مريم و روحى است از او پس ايمان آريد به خدا و پيمبرانش و نگوئيد سه تا بس كنيد بهتر است شما را جز اين نيست كه خداوند خداى يكتا است منزه است او از آنكه وى را فرزندى باشد او را است آنچه در آسمانها است و زمين و بس است خداوند وكيل
لَنْ يَسْتَنْكِفَ الْمَسِيحُ أَنْ يَكُونَ عَبْداً لِلَّهِ وَ لَا الْمَلائِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ وَ مَنْ يَسْتَنْكِفْ عَنْ عِبادَتِهِ وَ يَسْتَكْبِرْ فَسَيَحْشُرُهُمْ إِلَيْهِ جَمِيعاً
172هرگز سرنپيچد مسيح از آنكه بندهاى از براى خدا باشد و نه فرشتگان مقرب و آن كس كه سرپيچد از پرستش او و گردن فرازد بزودى گردآورد آنان را بسوى خود همگى
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ أَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَ اسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذاباً أَلِيماً وَ لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً
173پس آنان كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند بپردازد بديشان همه مزد ايشان را و بيفزايدشان از فضل خويش و آنان كه استنكاف ورزيدند و سركشى كردند عذاب كند ايشان را عذابى دردناك و نيابند براى خويش جز خدا دوست و نه ياورى
يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَكُمْ بُرْهانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ نُوراً مُبِيناً
174اى مردم همانا بيامد شما را برهانى از پروردگار شما و فرستاديم به سوى شما پرتوى آشكار
فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ اعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَ فَضْلٍ وَ يَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِراطاً مُسْتَقِيماً
175پس آنان كه ايمان آوردند به خدا و چنگ زدند بدو بزودى درآوردشان به رحمتى و فضلى از خويش و رهبريشان كند به سوى خود به راهى راست
يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالاً وَ نِساءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
176فتوى از تو خواهند بگو خدا فتوى دهد شما را در كلاله (خواهران و برادران) اگر مردى بميرد و نباشدش فرزندى و او را خواهرى باشد پس براى آن خواهر است نصف آنچه بجاى گذارده است و او ارث مىبرد اگر نباشدش فرزندى و اگر دو خواهر باشند پس ايشان را است دو ثلث آنچه به جاى گذارده است اگر باشند برادرانى مردان و زنان پس براى مرد است مانند بهره دو زن بيان مىكند خدا براى شما نبادا گمراه شويد و خدا است به همه چيز دانا