بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ عَبَسَ وَ تَوَلَّىٰٓ

به نام خدا كه رحمتش بى‌اندازه است‌ و مهربانى‌اش هميشگى؛ چهره در هم كشيد و روى گردانيد،

أَن جَآءَهُ ٱلۡأَعۡمَىٰ

از اينكه آن مرد نابينا نزد او آمد!

وَ مَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ

تو چه مى‌دانى شايد او [در پرتو تعاليم اسلام از آلودگى‌] پاك و پاكيزه شود

أَوۡ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكۡرَىٰٓ

يا متذكر [حقايق‌] گردد و آن تذكر او را سود دهد؛

أَمَّا مَنِ ٱسۡتَغۡنَىٰ

اما كسى كه خود را ثروتمند نشان مى‌دهد

فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ

تو به او روى مى‌آورى [و نسبت به وى اهتمام مى‌ورزى‌]

وَ مَا عَلَيۡكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ

در حالى كه اگر او نخواهد خود را [از آلودگى‌هاى باطنى و عملى‌] پاك كند تكليفى بر عهده تو [نسبت به او] نيست؛

وَ أَمَّا مَن جَآءَكَ يَسۡعَىٰ

و اما آنكه شتابان نزد تو آمد

وَ هُوَ يَخۡشَىٰ

در حالى كه [از پروردگارش‌] مى‌ترسد،

فَأَنتَ عَنۡهُ تَلَهَّىٰ

تو [با روى گردانى‌] از او به ديگران مى‌پردازى.

كَلَّآ إِنَّهَا تَذۡكِرَةٞ

اين چنين [برخوردى شايسته‌] نيست، بى‌ترديد اين آيات قرآن مايه پند است.

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

پس هركه خواست از آن پند گيرد،

فِي صُحُفٖ مُّكَرَّمَةٖ

در صحيفه‌هايى است ارزشمند

مَّرۡفُوعَةٖ مُّطَهَّرَةِۢ

بلند مرتبه و پاكيزه

بِأَيۡدِي سَفَرَةٖ

در دست سفيرانى

كِرَامِۢ بَرَرَةٖ

بزرگوار و نيكوكار.

قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ

مرگ بر انسان، چه كافر و ناسپاس است!

مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ

[خدا] او را از چه چيز آفريده؟

مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ

از نطفه‌اى [ناچيز و بى‌مقدار] آفريده است، پس او را [در ذات، صفات و اندام‌] اندازه لازم عطا كرد.

ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ

آن گاه راه [هدايت، سعادت، خير و طاعت‌] را برايش آسان ساخت.

ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ

سپس او را ميراند و در گور نهاد،

ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ

و سپس چون بخواهد او را زنده مى‌كند.

كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ

اين چنين نيست [كه وظيفه‌اش را انجام داده باشد] هنوز آنچه را به او دستور داده به جا نياورده است.

فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ

پس انسان بايد به خوراكش با تأمل بنگرد

أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا

كه ما [از آسمان‌] آب فراوانى فرو ريختيم.

ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا

سپس زمين را [به صورتى سودمند] از هم شكافتيم.

فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا

پس در آن دانه‌هاى فراوانى رويانديم،

وَ عِنَبٗا وَ قَضۡبٗا

و انگور و سبزيجات

وَ زَيۡتُونٗا وَ نَخۡلٗا

و زيتون و درخت خرما

وَ حَدَآئِقَ غُلۡبٗا

و بوستان‌هاى پر از درخت تناور و بزرگ

وَ فَٰكِهَةٗ وَ أَبّٗا

و ميوه و چراگاه

مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَ لِأَنۡعَٰمِكُمۡ

تا مايه برخوردارى شما و دام‌هايتان باشد.

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ

پس زمانى كه آن بانگ هولناك و مهيب در رسد،

يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ

روزى كه آدمى فرار مى‌كند، از برادرش

وَ أُمِّهِۦ وَ أَبِيهِ

و از مادر و پدرش

وَ صَٰحِبَتِهِۦ وَ بَنِيهِ

و از همسر و فرزندانش

لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ

در آن روز هركسى از آنان را كارى است كه او را به خود مشغول مى‌كند [تا جايى كه نمى‌گذارد به چيز ديگرى بپردازد.]

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ

در آن روز چهره‌هايى درخشان و نورانى است

ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ

خندان و خوشحال

وَ وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ

و در آن روز چهره‌هايى است كه بر آنان غبار نشسته

تَرۡهَقُهَا قَتَرَةٌ

[و] سياهى و تاريكى آنان را فرا گرفته است؛

أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَفَرَةُ ٱلۡفَجَرَةُ

آنان همان كافران بد كارند.