سوره فاطر
Bismi Allāhi Ar-Raĥmani Ar-Raĥīmi Al-Ĥamdu Lillāh Fāţiri As-Samāwāti Wa Al-'Arđi Jā`ili Al-Malā'ikati Rusulāan 'Ūlī 'Ajniĥatin Mathná Wa Thulātha Wa Rubā`a Yazīdu Fī Al-Khalqi Mā Yashā'u 'Inna Allāha `Alá Kulli Shay'in Qadīrun
1به نام خدا كه رحمتش بىاندازه است و مهربانىاش هميشگى؛ همه ستايشها ويژه خداست كه آفريننده آسمانها و زمين است [و] فرشتگان را كه داراى بالهايى دوگانه و سهگانه و چهارگانهاند رسولانى [براى انجام دادن فرمانهاى تكوينى و تشريعىاش] قرار داده است. هرچه بخواهد در آفرينش مىافزايد؛ يقينا خدا بر هر كارى تواناست.
Mā Yaftaĥi Allāhu Lilnnāsi Min Raĥmatin Falā Mumsika Lahā Wa Mā Yumsik Falā Mursila Lahu Min Ba`dihi Wa Huwa Al-`Azīzu Al-Ĥakīmu
2چون رحمتى را خدا براى مردم بگشايد، بازدارندهاى براى آن نيست، و چون بازدارد، بعد از او فرستندهاى برايش وجود ندارد، و او تواناى شكستناپذير و حكيماست.
Yā 'Ayyuhā An-Nāsu Adhkurū Ni`mata Allāhi `Alaykum Hal Min Khāliqin Ghayru Allāhi Yarzuqukum Mina As-Samā'i Wa Al-'Arđi Lā 'Ilāha 'Illā Huwa Fa'anná Tu'ufakūna
3اى مردم! نعمت خدا را بر خودتان ياد كنيد. آيا جز خدا هيچ آفرينندهاى هست كه از آسمان و زمين شما را روزى دهد؟ هيچ معبودى جز او نيست، پس چگونه [از حق] منصرفتان مىكنند؟
Wa 'In Yukadhdhibūka Faqad Kudhdhibat Rusulun Min Qablika Wa 'Ilá Allāhi Turja`u Al-'Umūru
4اگر تو را تكذيب مىكنند [اندوهگين مباش] يقينا پيش از تو هم پيامبرانى تكذيب شدهاند. و همه امور به خدا بازگردانده مىشود.
Yā 'Ayyuhā An-Nāsu 'Inna Wa`da Allāhi Ĥaqqun Falā Taghurrannakumu Al-Ĥayātu Ad-Dunyā Wa Lā Yaghurrannakum Billāhi Al-Gharūru
5اى مردم! بىترديد وعده خدا [درباره قيامت] حق است، پس اين زندگى دنيا [ى زودگذر،] شما را نفريبد و شيطان فريبنده، شما را [به كرم] خدا مغرور نكند.
'Inna Ash-Shayţāna Lakum `Adūwun Fa Attakhidhūhu `Adūwan 'Innamā Yad`ū Ĥizbahu Liyakūnū Min 'Aşĥābi As-Sa`īri
6بىترديد شيطان، دشمن شماست، پس او را دشمن خود بگيريد. [او] گروهش را فقط [به اين سبب به فسق و فجور] دعوت مىكند كه اهل آتش سوزان گردند.
Al-Ladhīna Kafarū Lahum `Adhābun Shadīdun Wa Al-Ladhīna 'Āmanū Wa `Amilū Aş-Şāliĥāti Lahum Maghfiratun Wa 'Ajrun Kabīrun
7كسانى كه كفر ورزيدند، عذاب سختى براى آنان خواهد بود، و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادهاند، براى آنان آمرزش و پاداشى بزرگ است.
'Afaman Zuyyina Lahu Sū'u `Amalihi Fara'āhu Ĥasanāan Fa'inna Allāha Yuđillu Man Yashā'u Wa Yahdī Man Yashā'u Falā Tadh/hab Nafsuka `Alayhim Ĥasarātin 'Inna Allāha `Alīmun Bimā Yaşna`ūna
8پس آيا كسى كه كردار زشتش براى او زينت داده شده و [به اين سبب] آن را خوب ديده [مانند كسى است كه در پرتو ايمان، خوبو بد را تشخيص داده است؟] همانا خدا هر كه را بخواهد [به كيفر تكبرش در برابر حق] گمراه مىكند و هر كه را بخواهد هدايت مىنمايد. پس مبادا جانت به سبب حسرتهايى كه بر آنان مىخورى از بين برود؛ بىترديد خدا به آنچه انجام مىدهند داناست.
Wa Allāhu Al-Ladhī 'Arsala Ar-Riyāĥa Fatuthīru Saĥābāan Fasuqnāhu 'Ilá Baladin Mayyitin Fa'aĥyaynā Bihi Al-'Arđa Ba`da Mawtihā Kadhālika An-Nushūru
9خداست كه بادها را فرستاد تا ابرى را برانگيزند، پس ما آن را به سوى سرزمين مرده رانديم و زمين را پس از مردگىاش به وسيله آن زنده كرديم؛ زنده شدن مردگان هم اينگونه است.
Man Kāna Yurīdu Al-`Izzata Falillāhi Al-`Izzatu Jamī`āan 'Ilayhi Yaş`adu Al-Kalimu Aţ-Ţayyibu Wa Al-`Amalu Aş-Şāliĥu Yarfa`uhu Wa Al-Ladhīna Yamkurūna As-Sayyi'āti Lahum `Adhābun Shadīdun Wa Makru 'Ūlā'ika Huwa Yabūru
10كسى كه عزت مىخواهد، پس [بايد آن را از خدا بخواهد، زيرا] همه عزت ويژه خداست. حقايق پاك [چون عقايد و انديشههاى صحيح] به سوى او بالا مىرود و عمل شايسته آن را بالا مىبرد. و كسانى كه حيلههاى زشت به كار مىگيرند براى آنان عذابى سخت خواهد بود، و بىترديد حيله آنان نابود مىشود.
Wa Allāhu Khalaqakum Min Turābin Thumma Min Nuţfatin Thumma Ja`alakum 'Azwājāan Wa Mā Taĥmilu Min 'Unthá Wa Lā Tađa`u 'Illā Bi`ilmihi Wa Mā Yu`ammaru Min Mu`ammarin Wa Lā Yunqaşu Min `Umurihi 'Illā Fī Kitābin 'Inna Dhālika `Alá Allāhi Yasīrun
11و خدا شما را از خاك [مرده]، سپس از نطفه آفريد، آن گاه شما را زوجهايى [نر و ماده] قرار داد. هيچ مادهاى باردار نمىشود و بارش را نمىنهد مگر به علم او، و هيچ كس عمر طولانى نمىكند واز عمرش كاسته نمىشود مگر اينكه در كتابى [چون لوح محفوظ] ثبت است. بىترديد اين [كارها] بر خدا آسان است.
Wa Mā Yastawī Al-Baĥrāni Hādhā `Adhbun Furātun Sā'ighun Sharābuhu Wa Hadhā Milĥun 'Ujājun Wa Min Kullin Ta'kulūna Laĥmāan Ţarīyan Wa Tastakhrijūna Ĥilyatan Talbasūnahā Wa Tará Al-Fulka Fīhi Mawākhira Litabtaghū Min Fađlihi Wa La`allakum Tashkurūna
12دو دريا مساوى نيستند، اين يكى شيرين و از بين برنده تشنگى و نوشيدنش گوارا و آن يكى شور و تلخ است؛ و از هر يك گوشتى تازه مىخوريد و زينتى كه آن را مىپوشيد، استخراج مىكنيد. و كشتىها را در آن مىبينى كه آب را مىشكافند و مىروند تا شما [با رسيدن به مقاصد و هدف هايتان] از فضل او بجوييد و باشد كه سپاس گزارى كنيد.
Yūliju Al-Layla Fī An-Nahāri Wa Yūliju An-Nahāra Fī Al-Layli Wa Sakhkhara Ash-Shamsa Wa Al-Qamara Kullun Yajrī Li'jalin Musamman Dhalikumu Allāhu Rabbukum Lahu Al-Mulku Wa Al-Ladhīna Tad`ūna Min Dūnihi Mā Yamlikūna Min Qiţmīrin
13شب را در روز فرو مىبرد و روز را در شب فرو مىبرد، و خورشيد و ماه را مسخر و رام كرده است كه هر كدام تا سرآمدى معين روانند. اين است خدا پروردگار شما، فرمانروايى ويژه اوست و كسانى را كه به جاى او مىپرستيديد، مالك پوست هسته خرمايى هم نيستند.
'In Tad`ūhum Lā Yasma`ū Du`ā'akum Wa Law Sami`ū Mā Astajābū Lakum Wa Yawma Al-Qiyāmati Yakfurūna Bishirkikum Wa Lā Yunabbi'uka Mithlu Khabīrin
14اگر آنها را بخوانيد، خواندنتان را نمىشنوند و اگر [بر فرض محال] بشنوند، پاسختان را نمىدهند، و روز قيامت شرك شما را انكار مىكنند؛ و هيچ كس مانند [خداى] آگاه تو را [از حقايق] خبردار نمىكند.
Yā 'Ayyuhā An-Nāsu 'Antumu Al-Fuqarā'u 'Ilá Allāhi Wa Allāhu Huwa Al-Ghanīyu Al-Ĥamīdu
15اى مردم! شماييد نيازمندان به خدا، و فقط خدا بىنياز و ستوده است.
'In Yasha' Yudh/hibkum Wa Ya'ti Bikhalqin Jadīdin
16اگر بخواهيد شما را [از بين] مىبرد و آفريده تازهاى مىآورد.
Wa Mā Dhālika `Alá Allāhi Bi`azīzin
17و اين كار بر خدا دشوار نيست،
Wa Lā Taziru Wāziratun Wizra 'Ukhrá Wa 'In Tad`u Muthqalatun 'Ilá Ĥimlihā Lā Yuĥmal Minhu Shay'un Wa Law Kāna Dhā Qurbá 'Innamā Tundhiru Al-Ladhīna Yakhshawna Rabbahum Bil-Ghaybi Wa 'Aqāmū Aş-Şalāata Wa Man Tazakká Fa'innamā Yatazakká Linafsihi Wa 'Ilá Allāhi Al-Maşīru
18و هيچ سنگين بارى بار گناه ديگرى را برنمىدارد، و اگر سنگين بارى دعوت كند كه از بارش بردارند چيزى از بار گناهش برداشته نمىشود، گرچه [دعوت شونده] از نزديكان و خويشان باشد. تو فقط كسانى را بيم مىدهى كه در نهان از پروردگارشان مىترسند و نماز را برپا مىدارند؛ و هر كس [از آلودگىها] پاك شود به سود خود پاك مىشود، و بازگشت فقط به سوى خداست.
Wa Mā Yastawī Al-'A`má Wa Al-Başīru
19نابينا و بينا [كافر و مؤمن] يكسان نيستند،
Wa Lā Až-Žulumātu Wa Lā An-Nūr
20و نه تاريكىها و روشنايى،
Wa Lā Až-Žillu Wa Lā Al-Ĥarūru
21و نه سايه و باد گرم سوزان،
Wa Mā Yastawī Al-'Aĥyā'u Wa Lā Al-'Amwātu 'Inna Allāha Yusmi`u Man Yashā'u Wa Mā 'Anta Bimusmi`in Man Fī Al-Qubūri
22و زندگان و مردگان هم يكسان نيستند. بىترديد خدا [دعوت حق را] به هر كس بخواهد مىشنواند؛ و تو نمىتوانى [دعوت حق را] به كسانى كه در قبرهايند بشنوانى.
'In 'Anta 'Illā Nadhīrun
23تو فقط بيم دهندهاى،
'Innā 'Arsalnāka Bil-Ĥaqqi Bashīrāan Wa Nadhīrāan Wa 'In Min 'Ummatin 'Illā Khalā Fīhā Nadhīrun
24يقينا ما تو را در حالى كه مژده دهنده و هشدار دهندهاى به حق و راستى فرستاديم، و هيچ امتى نبوده مگر آنكه در ميان آنان بيم دهندهاى گذاشته است.
Wa 'In Yukadhdhibūka Faqad Kadhdhaba Al-Ladhīna Min Qablihim Jā'at/hum Rusuluhum Bil-Bayyināti Wa Biz-Zuburi Wa Bil-Kitābi Al-Munīri
25اگر تو را تكذيب مىكنند [اندوهگين مباش] همانا كسانى هم كه پيش از اينان بودند [پيامبران را] تكذيب مىكردند، در حالى كه پيامبرانشان معجزههاى آشكار، و نوشتهها [يى مشتمل بر پند و موعظه و مناجات] و كتاب روشن [كه حاوى احكام و قوانين بود] براى آنان آوردند.
Thumma 'Akhadhtu Al-Ladhīna Kafarū Fakayfa Kāna Nakīri
26سپس كافران را [به سبب كفرشان به عذابى سخت] گرفتيم؛ پس كيفر من چگونه بود؟!
'Alam Tará 'Anna Allāha 'Anzala Mina As-Samā'i Mā'an Fa'akhrajnā Bihi Thamarātin Mukhtalifāan 'Alwānuhā Wa Mina Al-Jibāli Judadun Bīđun Wa Ĥumrun Mukhtalifun 'Alwānuhā Wa Gharābību Sūdun
27آيا ندانستهاى كه خدا از آسمان آبى نازل كرده است، پس به وسيله آن ميوههايى كه رنگهايش گوناگون است، پديد آوردهايم، و در برخى از كوهها راههايى است به رنگهاى مختلف: سپيد و سرخ و سياه پر رنگ،
Wa Mina An-Nāsi Wa Ad-Dawābbi Wa Al-'An`ām Mukhtalifun 'Alwānuhu Kadhālika 'Innamā Yakhshá Allāha Min `Ibādihi Al-`Ulamā'u 'Inna Allāha `Azīzun Ghafūrun
28و نيز از انسانها و جنبدگان و چهارپايان [مانند ميوهها و راههاى كوهستانى] رنگهاى گوناگون وجود دارد. از بندگان خدا فقط دانشمندان از او مىترسند؛ يقينا خدا تواناى شكستناپذير و بسيار آمرزنده است.
'Inna Al-Ladhīna Yatlūna Kitāba Allāhi Wa 'Aqāmū Aş-Şalāata Wa 'Anfaqū Mimmā Razaqnāhum Sirrāan Wa `Alāniyatan Yarjūna Tijāratan Lan Tabūra
29قطعا كسانى كه همواره كتاب خدا را مىخوانند و نماز را برپا مىدارند و از آنچه روزى آنان كردهايم در نهان و آشكار انفاق مىكنند، تجارتى را اميد دارند كه هرگز كساد و نابود نمىشود.
Liyuwaffiyahum 'Ujūrahum Wa Yazīdahum Min Fađlihi 'Innahu Ghafūrun Shakūrun
30[اين همه را انجام مىدهند] تا [خدا] پاداششان را كامل عطا كند و از فضلش بر آنان بيفزايد؛ يقينا او بسيار آمرزنده و عطا كننده پاداش فراوان در برابر عمل اندك است.
Wa Al-Ladhī 'Awĥaynā 'Ilayka Mina Al-Kitābi Huwa Al-Ĥaqqu Muşaddiqāan Limā Bayna Yadayhi 'Inna Allāha Bi`ibādihi Lakhabīrun Başīrun
31و آنچه از كتاب به تو وحى كردهايم، همان حق است، [و] تصديق كننده [كتابهايى كه] پيش از آن بوده است؛ يقينا خدا به بندگانش آگاه و بيناست.
Thumma 'Awrathnā Al-Kitāba Al-Ladhīna Aşţafaynā Min `Ibādinā Faminhum Žālimun Linafsihi Wa Minhum Muqtaşidun Wa Minhum Sābiqun Bil-Khayrāti Bi'idhni Allāhi Dhālika Huwa Al-Fađlu Al-Kabīru
32سپس اين كتاب را به كسانى از بندگانمان كه برگزيديم به ميراث داديم؛ پس برخى از آنان [در ترك عمل به كتاب] ستمكار بر خويشاند، و برخى از آنان ميانهرو، و برخى از آنان به اذن خدا در كارهاى خير [بر ديگران] پيشى مىگيرند، اين است آن فضل بزرگ.
Jannātu `Adnin Yadkhulūnahā Yuĥallawna Fīhā Min 'Asāwira Min Dhahabin Wa Lu'ulu'uāan Wa Libāsuhum Fīhā Ĥarīrun
33[پاداششان] بهشتهاى جاودانهاى [است] كه در آنها درآيند، در آنجا با دستبندهايى از طلا و مرواريد آرايش مىشوند، و لباسشان در آنجا حرير است.
Wa Qālū Al-Ĥamdu Lillāh Al-Ladhī 'Adh/haba `Annā Al-Ĥazana 'Inna Rabbanā Laghafūrun Shakūrun
34و مىگويند: همه ستايشها ويژه خداست كه اندوه را از ما برطرف كرد؛ بىترديد پروردگارمان بسيارآمرزنده و عطا كننده پاداش فراوان در برابر عمل اندك است.
Al-Ladhī 'Aĥallanā Dāra Al-Muqāmati Min Fađlihi Lā Yamassunā Fīhā Naşabun Wa Lā Yamassunā Fīhā Lughūbun
35همان كه از فضلش ما را در اين سراى جاودان جاى داد، كه در آن هيچ رنجى و هيچ سستى و افسردگى به ما نمىرسد.
Wa Al-Ladhīna Kafarū Lahum Nāru Jahannama Lā Yuqđá `Alayhim Fayamūtū Wa Lā Yukhaffafu `Anhum Min `Adhābihā Kadhālika Najzī Kulla Kafūrin
36و براى كافران آتش دوزخ است، نه فرمان مرگشان صادر مىشود كه بميرند، و نه عذاب از آنان سبك مىشود؛ اينگونه هر كفران كنندهاى را كيفر مىدهيم.
Wa Hum Yaşţarikhūna Fīhā Rabbanā 'Akhrijnā Na`mal Şāliĥāan Ghayra Al-Ladhī Kunnā Na`malu 'Awalam Nu`ammirkum Mā Yatadhakkaru Fīhi Man Tadhakkara Wa Jā'akumu An-Nadhīru Fadhūqū Famā Lilžžālimīna Min Naşīr
37و آنان در آنجا شيون و فرياد مىزنند: پروردگارا! ما را بيرون بياور تا كار شايسته انجام دهيم غير آنچه انجام مىداديم. [مىگويم:] آيا شما را چندان عمر نداديم كه هر كس مىخواست در آن مقدار عمر متذكر شود، متذكر مىشد؛ و [آيا] بيم دهندهاى به سوى شما نيامد؟ پس بچشيد كه براى ستمكاران هيچ ياورى نيست.
'Inna Allāha `Ālimu Ghaybi As-Samāwāti Wa Al-'Arđi 'Innahu `Alīmun Bidhāti Aş-Şudūri
38يقينا خدا داناى غيب آسمانها و زمين است و بىترديد به نيات و اسرار سينهها آگاه است.
Huwa Al-Ladhī Ja`alakum Khalā'ifa Fī Al-'Arđi Faman Kafara Fa`alayhi Kufruhu Wa Lā Yazīdu Al-Kāfirīna Kufruhum `Inda Rabbihim 'Illā Maqtāan Wa Lā Yazīdu Al-Kāfirīna Kufruhum 'Illā Khasārāan
39او كسى است كه شما را در زمين جانشينان [ديگران] قرار داد. پس كسى كه كافر شود كفرش به زيان خود اوست، و كافران را كفرشان نزد پروردگارشان جز دشمنى و خشم نمىافزايد، و كافران را كفرشان جز خسارت اضافه نمىكند.
Qul 'Ara'aytum Shurakā'akumu Al-Ladhīna Tad`ūna Min Dūni Allāhi 'Arūnī Mādhā Khalaqū Mina Al-'Arđi 'Am Lahum Shirkun Fī As-Samāwāti 'Am 'Ātaynāhum Kitābāan Fahum `Alá Bayyinatin Minhu Bal 'In Ya`idu Až-Žālimūna Ba`đuhum Ba`đāan 'Illā Ghurūrāan
40بگو: از [قدرت و تدبير] معبودانتان كه به جاى خدا مىپرستيد، مرا خبر دهيد، به من نشان دهيد كه چه چيزى از زمين را آفريدهاند يا اينكه شركتى [با خدا] در آفرينش آسمانها دارند، يا به آنان كتابى دادهايم كه از آن [بر حقانيت اعتقاد و ادعاى خود] دليل و برهانى دارند؟ [چنين نيست] بلكه ستمكاران يكديگر را جز از روى فريب وعده نمىدهند.
'Inna Allāha Yumsiku As-Samāwāti Wa Al-'Arđa 'An Tazūlā Wa La'in Zālatā 'In 'Amsakahumā Min 'Aĥadin Min Ba`dihi 'Innahu Kāna Ĥalīmāan Ghafūrāan
41يقينا خدا آسمانها و زمين را از اينكه از جاى خود منحرف شوند [و فرو ريزند] نگه مىدارد. و اگر منحرف شوند هيچ كس بعد از او نمىتواند نگاهشان دارد؛ مسلما خدا همواره بردبار و بسيار آمرزنده است.
Wa 'Aqsamū Billāhi Jahda 'Aymānihim La'in Jā'ahum Nadhīrun Layakūnunna 'Ahdá Min 'Iĥdá Al-'Umami Falammā Jā'ahum Nadhīrun Mā Zādahum 'Illā Nufūrāan
42و [مشركان] با سختترين سوگندهايشان به خدا سوگند خوردند كه اگر بيم دهندهاى به سوى آنان آيد هدايت يافتهترينها خواهند بود، پس چون [پيامبرى] بيم دهنده براى آنان آمد، آنان را [دعوت او] جز نفرت و دورى از هدايت نيفزود.
Astikbārāan Fī Al-'Arđi Wa Makra As-Sayyi'i Wa Lā Yaĥīqu Al-Makru As-Sayyi'u 'Illā Bi'ahlihi Fahal Yanžurūna 'Illā Sunnata Al-'Awwalīna Falan Tajida Lisunnati Allāhi Tabdīlāan Wa Lan Tajida Lisunnati Allāhi Taĥwīlāan
43اين نفرت به سبب گردنكشى و تكبر آنان در زمين و نيرنگ زشتشان بود؛ و نيرنگ زشت جز اهلش را احاطه نمىكند. پس آيا جز سنت [جارى شده در] پيشينيان را [كه هلاكتشان به سبب تكبرشان بود] انتظار دارند؟ پس هرگز براى سنت خدا تبديلى نمىيابى، و هرگز براى سنت خدا دگرگونى نخواهى يافت.
'Awalam Yasīrū Fī Al-'Arđi Fayanžurū Kayfa Kāna `Āqibatu Al-Ladhīna Min Qablihim Wa Kānū 'Ashadda Minhum Qūwatan Wa Mā Kāna Allāhu Liyu`jizahu Min Shay'in Fī As-Samāwāti Wa Lā Fī Al-'Arđi 'Innahu Kāna `Alīmāan Qadīrāan
44آيا در زمين گردش نكردند تا بنگرند سرانجام كسانى كه پيش از اينان زندگى مىكردند و از اينان نيرومندتر بودند چگونه بود؟ و هيچ چيز در آسمانها و زمين نيست كه بتواند خدا را عاجز كند [تا از دسترس قدرت او بيرون رود]؛ زيرا او همواره دانا و تواناست.
Wa Law Yu'uākhidhu Allāhu An-Nāsa Bimā Kasabū Mā Taraka `Alá Žahrihā Min Dābbatin Wa Lakin Yu'uakhkhiruhum 'Ilá 'Ajalin Musamman Fa'idhā Jā'a 'Ajaluhum Fa'inna Allāha Kāna Bi`ibādihi Başīrāan
45اگر خدا مردم را به كيفر گناهانشان مجازات مىكرد، هيچ جنبندهاى را بر پشت زمين وا نمىگذاشت؛ ولى آنان را تا سرآمدى معين مهلت مىدهد، پس هنگامى كه اجلشان فرا رسد [آنان را در قيامت مجازات خواهد كرد]؛ بىترديد خدا [به احوال] بندگانش بيناست.