بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ

به نام خداى گسترده مهر مهرورز؛ كسانى كه كفر ورزيدند و (مردم را) از راه خدا باز داشتند، (خدا) اعمالشان را گم كرده است.

وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَليٰ مُحَمَّدٍ وَ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ أَصْلَحَ بالَهُمْ

و كسانى كه ايمان آوردند و [كارهاى‌] شايسته انجام دادند و به آنچه بر محمد صلى الله عليه و آله فرو فرستاده شده ايمان آوردند، در حالى كه آن حقى از جانب پروردگارشان بود، (خدا) بدى‌هايشان را از آنان زدود و حالشان را اصلاح كرد.

ذٰلِكَ بِأَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا اتَّبَعُوا الْباطِلَ وَ أَنَّ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِنْ رَبِّهِمْ كَذٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّهُ لِلنَّاسِ أَمْثالَهُمْ

اين بخاطر آن است كه كسانى كه كفر ورزيدند از باطل پيروى كردند، و اينكه كسانى كه ايمان آوردند از حقى كه از جانب پروردگارشان بود پيروى كردند؛ اينگونه خدا براى مردم مثل‌هايشان را مى‌زند.

فَإِذا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقابِ حَتَّي إِذا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَ إِمَّا فِداءً حَتَّي تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزارَها ذٰلِكَ وَ لَوْ يَشاءُ اللَّهُ لَانْتَصَرَ مِنْهُمْ وَ لٰكِنْ لِيَبْلُوَا بَعْضَكُمْ بِبَعْضٍ وَ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَلَنْ يُضِلَّ أَعْمالَهُمْ

و هنگامى كه با كسانى كه كفر ورزيدند روبرو شديد، پس گردن‌ها (يشان) را بزنيد، تا هنگامى كه كاملا بر آنان مسلط شويد پس (اسيران را) محكم به بند كشيد؛ پس يا بعد (از آن) منت گذاريد (و آزادشان كنيد) يا (در برابر آزادى آنان) تاوان بگيريد، تا اينكه جنگ بارهاى سنگينش را (بر زمين) نهد، اين (فرمان خداست). و اگر (بر فرض) خدا مى‌خواست حتما از آنان انتقام مى‌گرفت، و ليكن (مى‌خواهد) تا برخى از شما را با برخى [ديگر] بيازمايد. و كسانى كه در راه خدا كشته شدند، پس (خدا) اعمالشان را گم نمى‌كند؛

سَيَهْدِيهِمْ وَ يُصْلِحُ بالَهُمْ

بزودى آنان را راهنمايى مى‌كند و حالشان را اصلاح مى‌كند؛

وَ يُدْخِلُهُمُ الْجَنَّةَ عَرَّفَها لَهُمْ

و آنان را وارد بهشت مى‌كند، در حالى كه آن را به آنان شناسانده بود.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدامَكُمْ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! اگر (دين) خدا را يارى كنيد، شما را يارى مى‌كند؛ و گام‌هايتان را استوار مى‌دارد.

وَ الَّذِينَ كَفَرُوا فَتَعْساً لَهُمْ وَ أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ

و كسانى كه كفر ورزيدند، نگونسارى [و مرگ‌] بر آنان باد! و اعمالشان گم‌باد.

ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ

اين بخاطر آن است كه آنان از آنچه خدا فرو فرستاده ناخشنود بودند، پس خدا اعمالشان را تباه كرد.

أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ لِلْكافِرِينَ أَمْثالُها

و آيا در زمين گردش نكردند تا بنگرند چگونه بوده است فرجام كسانى كه پيش از آنان بودند، خدا آنان را در هم كوبيد؛ و براى كافران همانند آن است!

ذٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَي الَّذِينَ آمَنُوا وَ أَنَّ الْكافِرِينَ لا مَوْليٰ لَهُمْ

اين بخاطر آن است كه خدا سرپرست كسانى است كه ايمان آوردند؛ و (بخاطر) اينكه كافران هيچ سرپرستى براى آنان نيست.

إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ وَ الَّذِينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَ يَأْكُلُونَ كَما تَأْكُلُ الْأَنْعامُ وَ النَّارُ مَثْويً لَهُمْ

در حقيقت خدا كسانى را كه ايمان آوردند و (كارهاى) شايسته انجام دادند، در بوستان‌هاى (بهشتى) وارد مى‌كند كه نهرها از زير [درختان‌] ش روان است؛ و كسانى كه كفر ورزيدند (از دنيا) بهره مى‌گيرند و مى‌خورند، همانطور كه دام‌ها مى‌خورند، و آتش جايگاهى براى آنان است.

وَ كَأَيِّنْ مِنْ قَرْيَةٍ هِيَ أَشَدُّ قُوَّةً مِنْ قَرْيَتِكَ الَّتِي أَخْرَجَتْكَ أَهْلَكْناهُمْ فَلا ناصِرَ لَهُمْ

و چه بسيار [مردم‌] آبادى كه هلاكشان كرديم كه آن (ها) از [مردم‌] آبادى‌ات (مكه) كه تو را (از آنجا) بيرون كردند، نيرومندتر بودند، و هيچ ياورى براى آنان نبود.

أَ فَمَنْ كانَ عَليٰ بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ كَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ وَ اتَّبَعُوا أَهْواءَهُمْ

و آيا كسى كه از طرف پروردگارش بر دليلى روشن باشد همانند كسى است كه بدى كردارش براى او آراسته شده است و از هوس‌هايشان پيروى كردند؟!

مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِيها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَيْرِ آسِنٍ وَ أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَ أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّي وَ لَهُمْ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ وَ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ كَمَنْ هُوَ خالِدٌ فِي النَّارِ وَ سُقُوا ماءً حَمِيماً فَقَطَّعَ أَمْعاءَهُمْ

مثال بهشتى كه پارسايان [خود نگهدار، بدان‌] وعده داده شده‌اند (همانند بوستانى است كه) در آن نهرهايى از آب تغييرناپذير، و نهرهايى از شيرى كه مزه‌اش تغيير نكرده، و نهرهايى از شرابى كه براى نوشندگان لذت بخش، و نهرهايى از عسل ناب است، و براى آنها در آن (بوستان) از همه محصولات (گونه‌اى) است؛ و (نيز) آمرزشى از سوى پروردگارشان است! (آيا اينها) همانند كسانى هستند كه در آتش ماندگارند، و از آب سوزان نوشانده مى‌شوند، و روده‌هايشان را پاره پاره مى‌كند؟!

وَ مِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ حَتَّي إِذا خَرَجُوا مِنْ عِنْدِكَ قالُوا لِلَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ ما ذا قالَ آنِفاً أُولئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللَّهُ عَليٰ قُلُوبِهِمْ وَ اتَّبَعُوا أَهْواءَهُمْ

و برخى از آنان، كسانى هستند به (سخنان) تو گوش فرا مى‌دهند، تا هنگامى از نزد تو خارج مى‌شوند، به كسانى كه دانش داده شدند، مى‌گويند:« هم اكنون چه مى‌گفت؟! »آنان كسانى هستند كه خدا بر دل‌هايشان مهر نهاده و از هوس هايشان پيروى كردند.

وَ الَّذِينَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُديً وَ آتاهُمْ تَقْواهُمْ

و كسانى كه ره يافته‌اند (خدا) بر هدايت آنان افزود، و (توفيق) پارسايى‌شان را به آنان داد.

فَهَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها فَأَنّيٰ لَهُمْ إِذا جاءَتْهُمْ ذِكْراهُمْ

و آيا انتظارى جز (آمدن) ساعت (رستاخيز) دارند كه ناگهان به سراغشان مى‌آيد، پس بيقين نشانه‌هاى آن آمده است؛ هنگامى كه (قيامت) به سراغ آنان آيد پس كجا يادآورى‌شان براى آنان (سود) دارد؟

فَاعْلَمْ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَ مَثْواكُمْ

پس بدان كه هيچ معبودى جز خدا نيست؛ و براى پيامد (كارهاى) خود و براى مردان مؤمن و زنان مؤمن آمرزش طلب؛ و خدا رفت و آمد و جايگاه شما را مى‌داند.

وَ يَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْلا نُزِّلَتْ سُورَةٌ فَإِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ وَ ذُكِرَ فِيهَا الْقِتالُ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْليٰ لَهُمْ

و كسانى كه ايمان آورده‌اند مى‌گويند:« چرا سوره‌اى فرو فرستاده نشد؟! »و هنگامى كه سوره‌اى محكم فرو فرستاده شود و در آن از جنگ ياد شود، كسانى را كه در دل‌هايشان (نوعى) بيمارى است مى‌بينى كه همچون نگاه كسى كه مرگ او را فرا گرفته باشد به سوى تو مى‌نگرند؛ پس (مرگ) براى آنان سزاوارتر است!

طاعَةٌ وَ قَوْلٌ مَعْرُوفٌ فَإِذا عَزَمَ الْأَمْرُ فَلَوْ صَدَقُوا اللَّهَ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ

(ولى دستور ما) اطاعت و گفتارى پسنديده است، و هنگامى كه تصميم كار (جهاد) گرفته شد، پس اگر (بر فرض) با خدا راست مى‌گفتند حتما براى آنان بهتر بود.

فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ وَ تُقَطِّعُوا أَرْحامَكُمْ

و اگر (از دستور خدا) روى برتابيد آيا اميد داريد كه در زمين فساد كنيد، و پيوند خويشاوندانتان را بگسليد؟!

أُولئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَ أَعْميٰ أَبْصارَهُمْ

آنها كسانى هستند كه خدا آنان را از رحمت خود دور ساخته است، و آنان را ناشنوا گردانده و چشمانشان را نابينا كرده است.

أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَليٰ قُلُوبٍ أَقْفالُها

و آيا در قرآن تدبر نمى‌كنند يا بر دل‌هاى (آنان) قفل‌هاى (مخصوص) آن نهاده شده است؟!

إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَليٰ أَدْبارِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَي الشَّيْطانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَ أَمْليٰ لَهُمْ

در حقيقت كسانى كه بعد از روشن شدن هدايت براى آنان، با عقبگردشان بازگشتند، شيطان (اعمال زشت را) براى آنان آراست، و آنان را به آرزوهاى دراز انداخت.

ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لِلَّذِينَ كَرِهُوا ما نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ إِسْرارَهُمْ

اين بخاطر آن است كه آنان به كسانى كه آنچه را خدا فروفرستاده ناخوش داشتند، گفتند:« بزودى در برخى از كارها از شما اطاعت مى‌كنيم. »در حالى كه خدا رازگويى آنان را مى‌داند.

فَكَيْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ

(حال آنان) چگونه است هنگامى كه فرشتگان (جان‌هاى) آنان را بطور كامل مى‌گيرند، در حالى كه بر صورت‌هايشان و پشت‌هايشان مى‌زنند؟!

ذٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ وَ كَرِهُوا رِضْوانَهُ فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ

اين بخاطر آن است كه آنان از آنچه خدا را به خشم آورد، پيروى كردند. و خشنودى او را ناخوش داشتند؛ پس (خدا) اعمالشان را تباه كرد.

أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَنْ لَنْ يُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغانَهُمْ

بلكه كسانى كه در دل‌هايشان [نوعى‌] بيمارى است پنداشتند كه خدا كينه‌هايشان را (آشكارا) بيرون نمى‌آورد؟!

وَ لَوْ نَشاءُ لَأَرَيْناكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسِيماهُمْ وَ لَتَعْرِفَنَّهُمْ فِي لَحْنِ الْقَوْلِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ أَعْمالَكُمْ

و اگر (بر فرض) مى‌خواستيم حتما آنان را به تو مى‌نمايانديم، پس آنان را با چهره‌شان مى‌شناختى، و قطعا آنان را از كنايه سخن (شان) مى‌شناسى؛ و خدا اعمال شما را مى‌داند.

وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّي نَعْلَمَ الْمُجاهِدِينَ مِنْكُمْ وَ الصَّابِرِينَ وَ نَبْلُوَا أَخْبارَكُمْ

و قطعا شما را آزمايش مى‌كنيم تا اينكه از ميان شما مجاهدان و شكيبايان را معلوم داريم، و خبرهايتان را بيازماييم.

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ شَاقُّوا الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُديٰ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيُحْبِطُ أَعْمالَهُمْ

در حقيقت كسانى كه كفر ورزيدند و (مردم را) از راه خدا بازداشتند و بعد از روشن شدن هدايت براى آنان با فرستاده (خدا) مخالفت ورزيدند، به خدا هيچ چيزى زيان نمى‌رسانند؛ و بزودى اعمالشان را تباه مى‌كند.

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! از خدا اطاعت كنيد و از فرستاده (اش، نيز) اطاعت كنيد، و اعمالتان را باطل نسازيد.

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ

در حقيقت كسانى كه كفر ورزيدند و (مردم را) از راه خدا بازداشتند سپس در حالى كه آنان كافر بودند مردند، پس خدا آنان را نمى‌آمرزد.

فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَي السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَكُمْ وَ لَنْ يَتِرَكُمْ أَعْمالَكُمْ

پس سستى نكنيد و به سوى صلح فراخوانيد در حالى كه شما برتريد، و خدا با شماست و از اعمال شما نمى‌كاهد.

إِنَّمَا الْحَياةُ الدُّنْيا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا يُؤْتِكُمْ أُجُورَكُمْ وَ لا يَسْئَلْكُمْ أَمْوالَكُمْ

زندگى پست (دنيا) فقط بازى و سرگرمى است؛ و اگر ايمان آوريد و خود نگهدارى كنيد، پاداشتان را به شما مى‌دهد و اموال شما را از شما نمى‌خواهد.

إِنْ يَسْئَلْكُمُوها فَيُحْفِكُمْ تَبْخَلُوا وَ يُخْرِجْ أَضْغانَكُمْ

اگر از شما آن (اموال) را بخواهد و به شما اصرار كند، بخل مى‌ورزيد؛ و كينه‌هايتان را (آشكارا) بيرون مى‌آورد.

ها أَنْتُمْ هٰؤُلاءِ تُدْعَوْنَ لِتُنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَمِنْكُمْ مَنْ يَبْخَلُ وَ مَنْ يَبْخَلْ فَإِنَّما يَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَ اللَّهُ الْغَنِيُّ وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونُوا أَمْثالَكُمْ

آگاه باشيد، شما (هم) آنيد كه فراخوانده مى‌شويد تا در راه خدا (اموالتان را) مصرف كنيد، پس برخى از شما كسى است كه بخل مى‌ورزد و هر كس بخل ورزد، پس فقط نسبت به خودش بخل كرده است؛ و خدا توانگر است و شما نيازمنديد؛ و اگر روى برتابيد گروهى غير از شما را جايگزين (شما) مى‌كند، سپس (آنان) همانند شما نخواهند بود.