مردانگى
حديث (1) امام على عليه السلام:
اَلمُروءَةَ اسمٌ جامِعٌ لِسائِرِ الفَضائِلِ و َالمَحاسِنِ؛
مردانگى، نامى است كه همه بزرگواريها و خوبيها را در بر مى گيرد.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص258 ، ح5477
حديث (2) امام على عليه السلام:
خَرَجَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عليه السلام عَلَى أَصْحَابِهِ وَ هُمْ يَتَذَاكَرُونَ الْمُرُوءَةَ فَقَالَ أَيْنَ أَنْتُمْ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ قَالُوا يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ فِي أَيِّ مَوْضِعٍ فَقَالَ فِي قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ- إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ فَالْعَدْلُ الْإِنْصَافُ وَ الْإِحْسَانُ التَّفَضُّل
امام على عليه السلام بر يارانش عبور كردند كه درباره مروت صحبت مي کردند. فرمودند: آيا خداوند در كتاب خود پاسخ شما را نداده است، گفتند اي امير المومنين در کجا؟ فرمودند آن جا كه مى فرمايد: «همانا خداوند به عدل و احسان فرمان مى دهد؟» عدل، انصاف است و احسان، نيكى و بخشش.
معاني الاخبار ص 257 ، ح1
حديث (3) امام على عليه السلام:
اَلمُروءَةُ اجتِنابُ الرَّجُلِ ما يَشينُهُ و َاكتِسابُهُ ما يُزَيِّنُهُ؛
مردانگى، دورى كردن انسان است از آنچه مايه ننگ اوست و به دست آوردن آنچه كه باعث آراستگى اوست.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص 258 ، ح 5491
حديث (4) امام على عليه السلام:
جِماعُ المُروءَةِ أَن لا تَعمَلَ فِى السِّرِّ ما تَستَحيى مِنهُ فِى العَلانيَةِ؛
اساس مردانگى، اين است كه در پنهان، كارى را نكنى كه در آشكار از انجام آن شرم داشته باشى.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص 259 ، ح 5509
حديث (5) امام على عليه السلام:
يُسْتَدَلُّ عَلَى مُرُوَّةِ الرَّجُلِ بِبَثِّ الْمَعْرُوفِ وَ بَذْلِ الْإِحْسَانِ وَ تَرْكِ الِامْتِنَان
نشانه مردانگى انسان، به همه نيكى كردن و احسان نمودن و منت نگذاشتن است.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص 384 ، ح 8735
حديث (6) امام على عليه السلام:
اَصلُ المُروءَةِ الحَياءُ وَ ثَمَرَتُهَا العِفَّةُ؛
ريشه مردانگى حيا و ميوه اش پاكدامنى است.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص 258 ، ح 5503
حديث (7) امام على عليه السلام:
مِنْ تَمَامِ الْمُرُوَّةِ أَنْ تَنْسَى الْحَقَّ لَكَ وَ تَذْكُرَ الْحَقَّ عَلَيْك
از كمال مردانگى است كه حقّى را كه بر گردن ديگران دارى، فراموش كنى و حقّى را كه ديگران بر گردن تو دارند، به ياد داشته باشى.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص 259 ، ح 5519
حديث (8) امام على عليه السلام:
بِالصِّدقِ و َالوَفاءِ تَكمُلُ المُروءَةُ لأَهلِها؛
با صداقت و وفادارى، مردانگى به كمال مى رسد.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص 219 ، ح 4343
حديث (9) پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم:
اَلمُروءَةُ إِصلاحُ المالِ؛
مردانگى، اصلاح ثروت است.
تحف العقول 46
حديث (10) امام على عليه السلام:
أَقِيلُوا ذَوِي الْمُرُوءَاتِ عَثَرَاتِهِمْ فَمَا يَعْثُرُ مِنْهُمْ عَاثِرٌ إِلَّا وَ [يَدُهُ بِيَدِ اللَّهِ] يَدُ اللَّهِ بِيَدِهِ يَرْفَعُه
از لغزش جوانمردان در گذريد، زيرا كه هيچ يك از آنان نلغزد، مگر اين كه دست خداوند دستش را بگيرد و او را بلند كند.
نهج البلاغه(صبحي صالح) ص 471 ، حكمت 20
حديث (11) پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم:
مَن عامَلَ النّاسَ فَلَم يَظلِمهُم وَحَدَّثَهُم فَلَم يَكذِبهُم وَ وَعَدَهُم فَلَم يَخلِفهُم فَهُوَ مِمَّن كَمُلَت مُرُوءتُهُ وَ ظَهَرَت عَدالَـتُهُ وَ وَجَبَت اُخُوَّتُهُ وَ حَرُمَت غيبَتُهُ؛
هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نكند، دروغ نگويد و خلف وعده ننمايد، جوانمرديش كامل، عدالتش آشكار، برادرى با او واجب و غيبتش حرام است.
خصال ص 208، ح 28
حديث (12) امام حسين عليه السلام:
لا تـَرفع حــاجَتَک إلاّ إلـى أحـَدٍ ثَلاثة: إلـى ذِى ديـنٍ، اَو مُــرُوّة اَو حَسَب؛
جز به يکى از سه نفر حاجت مبر: به ديندار، يا صاحب مروت، يا کسى که اصالت خانوادگى داشته باشد.
تحف العقول ص 247
