اصلاح بين مردم

حديث (1) رسول اكرم صلى الله عليه و آله:
اتّقوا اللَّه و أصلحوا ذات بينكم.
از خدا بترسيد و ميان خويش را اصلاح كنيد
نهج الفصاحه ص164 ، ح49

حديث (2) رسول اكرم صلى الله عليه و آله:
أَلا اُخبِرُكُم بِأَفضَلَ مِن دَرَجَةِ الصِّيامِ و َالصَّلاةِ و َالصَّدَقَةِ؟ صَلاحُ ذاتِ البَينِ، فَإِنَّ فَسادَ ذاتِ البَينِ هِىَ الحالِقَةُ؛
آيا شما را به چيزى با فضيلت تر از نماز و روزه و صدقه (زكات) آگاه نكنم؟ آن چيز اصلاح ميان مردم است، زيرا تيره شدن رابطه ميان مردم ريشه كن كننده دين است.
نهج الفصاحه ص240، ح 458

حديث (3) امام كاظم عليه السلام:
طوبى لِلمُصلِحينَ بَينَ النّاسِ، اُولئِكَ هُمُ المُقَرَّبونَ يَومَ القيامَةِ؛
خوشا به سعادت اصلاح كنندگان بين مردم كه آنان همان مقرّبان روز قيامت اند.
تحف العقول ص 393

حديث (4) امام صادق عليه السلام:
لِلمُفَضَّلِ ـ: إِذا رَأَيتَ بَينَ اثنَينِ مِنْ شيعَتِنا مُنازَعَةً فَافتَدِها مِنْ مالى؛
به مفضل فرمودند: هرگاه ميان دو نفر از شيعيان ما نزاعى ديدى از مال من غرامت بده (يعنى با پرداخت وجه مورد اختلاف، ميان آنان را اصلاح كن).
توحيد مفضل ص4 - كافى(ط-الاسلاميه) ج2، ص209، ح3

حديث (5) امام صادق عليه السلام:
صَدَقَةٌ يُحِبُّهَا اللّه: إِصلاحٌ بَينَ النّاسِ إِذا تَفاسَدوا، وَ تَقارُبٌ بَينَهُم إِذا تَباعَدوا؛
صدقه اى كه خداوند آن را دوست دارد عبارت است از: اصلاح ميان مردم هرگاه رابطه شان تيره شد و نزديك كردن آنها به يكديگر هرگاه از هم دور شدند.
كافى(ط-الاسلاميه) ج2، ص209، ح1

حديث (6) امام صادق عليه السلام:
اَلكَلامُ ثَلاثَةٌ: صِدقٌ و َكِذبٌ و َإِصلاحٌ بَينَ النّاسِ قالَ: قيلَ لَهُ: جُعِلتُ فِداك مَا الصلاحُ بَينَ النّاسِ؟ قالَ: تَسمَعُ مِنَ الرَّجُلِ كَلاما يَبلُغُهُ فَتَخبُثُ نَفسُهُ، فَتَلقاهُ فَتَقولُ: سَمِعتُ مِن فُلانٍ قالَ فيكَ مِنَ الخَيرِ كَذا و َكَذا، خِلافَ ما سَمِعتَ مِنهُ؛
سخن سه گونه است: راست و دروغ و اصلاح ميان مردم به آن حضرت عرض شد: قربانت اصلاح ميان مردم چيست؟ فرمودند: از كسى سخنى درباره ديگرى مى شنوى كه اگر سخن به گوش او برسد، ناراحت مى شود. پس تو آن ديگرى را مى بينى و برخلاف آنچه شنيده اى، به او مى گويى: از فلانى شنيدم كه در خوبى تو چنين و چنان مى گفت.
كافى(ط-الاسلاميه) ج2، ص341، ح16

حديث (7) امام صادق عليه السلام:
... و َاللّه ما اوتىَ لُقمانُ الحِكمَةَ بِحَسَبٍ، وَ لا مالٍ وَ لا أَهلٍ وَ لا بَسطٍ فى جِسمٍ و َلا جَمالٍ وَلكِنَّهُ كانَ رَجُلاً قَويّا إِلى أَن قالَ: و َلَم يَمُرَّ بِرَجُلَينِ يَختَصِمانِ أَو يَقتَتِلانِ إِلاّ أَصلَحَ بَينَهُما وَ لَم يَمضِ عَنهُما حَتّى تَحاجَزا؛
... به خدا قسم كه: به لقمان تنها حكمت و دانش عطا نشده بود، و نيز دارائى و خانواده و قدرت جسمى و زيبايى چشمگير نداشت ولى او مردى با اراده بود تا آنجا كه امام فرمودند: و او به دو نفر كه با هم نزاع مى كردند و يا مى جنگيدند نمى گذشت مگر اينكه: ميانشان صلح برقرار مى كرد و از پيش آنان نمى رفت تا آنكه آنها دست از نزاع و جنگ كشيده و متفرق مى شدند.
مستدرك الوسايل و مستنبط المسايل ج13، ص442، ح15851

حديث (8) رسول اكرم صلى الله عليه و آله:
أَيُّمَا مُسْلِمَيْنِ تَهَاجَرَا فَمَكَثَا ثَلَاثاً لَا يَصْطَلِحَانِ إِلَّا كَانَا خَارِجَيْنِ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ لَمْ يَكُنْ بَيْنَهُمَا وَلَايَةٌ فَأَيُّهُمَا سَبَقَ إِلَى كَلَامِ أَخِيهِ كَانَ السَّابِقَ إِلَى الْجَنَّةِ- يَوْمَ الْحِسَابِ.
هر دو مسلمانى كه با هم قهر كنند و سه روز به قهر خود ادامه دهند و آشتى نكنند، هر دو از اسلام بيرون روند و ميان آنان هيچ پيوند دينى نباشد و هر كدام از آنها پيش از ديگرى با برادرش حرف بزند، در روز حسابرسى زودتر به بهشت مى رود.
كافى(ط-الاسلاميه) ج2، ص345، ح5

حديث (9) رسول اكرم صلى الله عليه و آله:
إِنَّ اللّه أَحَبَّ الكَذِبَ فِى الصَّلاحِ و َأَبغَضَ الصِّدقَ فِى الفَسادِ؛
براستى كه خداوند دروغى را كه باعث اصلاح باشد دوست مى دارد و راستى را كه موجب فساد گردد، دشمن مى دارد.
وسائل الشيعه ج12، ص252، ح16229

حديث (10) امام على عليه السلام:
إِنْ سَمَتْ هِمَّتُكَ لِإِصْلَاحِ النَّاسِ فَابْدَأْ بِنَفْسِكَ فَإِنَّ تَعَاطِيَكَ صَلَاحَ غَيْرِكَ وَ أَنْتَ فَاسِدٌ أَكْبَرُ الْعَيْب‎
اگر همّت والاى اصلاح مردم را در سر دارى، از خودت آغاز كن، زيرا پرداختن تو به اصلاح ديگران، در حالى كه خود فاسد باشى بزرگترين عيب است.
تصنيف غررالحکم و دررالکلم ص237 ، ح4765

حديث (11) امام صادق عليه السلام:
مَن اَصلَحَ فيما بَينَهُ وَ بَينَ اللهِ اَصلَحَ اللهُ ما بَينَهُ و بَينَ النَّاسِ؛
کسي که بين خود و خدايش را اصلاح کند خداوند بين او و مردم را اصلاح مي کند.
محاسن ص29 ، ح13

حديث (12)امام هادى(سلام الله عليه):
لا تَطلُبِ الصَّفاءَ مِمَّن كَدَرتَ عَلَيهِ.
از كسى كه مكدّرش كرده‎اى صفا مجوى.
اعلام الدين في صفات المونين ص312 - بحار الانوار(بيروت) ج71 ، ص181

حديث (13) امام علي (سلام الله عليه):
مِن واجِبِ حُقُوقِ اللَّهِ عَلَى العِبادِ النَّصيحَةُ بِمَبلَغِ جُهدِهِم وَ التَّعاوُنُ عَلى إقامَةِ الحَقِّ بَينَهُم.
از حقوق واجب خدا بر بندگان، خيرخواهى به انداز? توان، و يارى كردن يكديگر براى برپايى حق در ميان خود است.
بحار الانوار(ط-بيروت) ج27 ، ص252