چهل حديث در مورد مساجد

1ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:اَلمَساجِدُ مَجالِسُ الأنبياء عليهم السلام.مساجد، محفل پيامبران عليهم السلام است.(مستدرك، ج 3، ص 363).

2ـ «پيامبرگرامي اسلام (صلي‌الله عليه و آله و سلم)»:الْمَساجِدُ بُيوتُ الْمُتَّقين.مساجد، خانه پرهيزگاران است.(مستدرك، ج 3، 363)

3ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:اَلمَساجِدُ سُوقٌ مِنْ اَسْواقِ الـآخِرَةِ، قِراها اَلْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُها الْجَنَّةُ!مساجد بازاري از بازارهاي آخرتند، پذيرايي آن مغفرت و تحفه‌اش بهشت است!«مستدرك، ج 3، ص 361»

4ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَنْ كانَتِ الْمَساجِدُ بَيتَهُ ضَمِنَ اللهُ لَهُ الرَّوحَ وَ الرّاحَةَ وَ الْجَوازَ عَلَي الصّراطِ.كسي كه مسجد خانه او باشد (مرتب به مسجد تردّد كند) خداوند، آسايش و كاميابي او و عبور از صراط را برايش ضمانت كرده است.(مستدرك، ج 3، ص 363)

5ـ «امام محمدباقر عليه‌السلام»:مَن بَني مَسجِداً ولَو مِثلَ مَفحَص‌ِ قَطاةٍ بَنَي‌‌اللّهُ‏ لَهُ بَيتاً ‌فِي‌الجَنَّةِ.كسي‌كه يك مسجد بنا كند ـ هرچند كوچك باشد ـ خداوند يك خانه در بهشت براي او بنا مي‌نمايد.(وسائل، ج 3، ص 486)

6ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:مَنْ وَقَّرَ مَسْجِداً، لَقِيَ اللهُ يوْمَ يلْقاهُ ضاحِكاً مُسْتَبْشِراً وَ اَعْطاهُ اللهُ كِتابَهُ بِيمينِهِكسي كه حرمت مسجد را نگهدارد خدا را (فردا) شادان و خندان ملاقات خواهد كرد و پروندة اعمالش را به دست راست او خواهند داد.(جامع احاديث الشيعة، ج 4، ص 559)

7ـ «امام محمدباقر عليه‌السلام»:تَعاهَدُوا نِعالَكُم عِنْدَ اَبْوابِ مَساجِدِكُم.پيش از ورود به مسجد كفش‌هاي خود را (از جهت آلودگي و نجاست) وارسي نماييد.(وسائل، ج3، ص504)

8ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:لاتَجْعَلُوا الْمَساجِدَ طُرُقاً حَتّي تُصَلّوا فِيها رَكْعَتَينِ.مساجد را معبر و گذرگاه خود قرار ندهيد و تا دو ركعت نماز (مانند نماز تحيّت) در آن نخوانيد از آن خارج نشويد.«الفقيه، ج 2، ص 194»

9ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:اَلجَلسةُ في‌الجامع‌‌ِ خَيرٌلي مِنَ ‌الجَلسةِ‌ في‌الجَنّةِ‌، لأَنَّ الجنَّةَ فيها رِضي نَفسي وَ الجامِعُ فيهِ ر‌ِضي ربّي.جلوس من در مسجد از سكونت در بهشت برايم بهتر است زيرا اقامت من در بهشت موجب خوشنودي من است ولي بودن من در مسجد موجب رضا و خوشنودي خدا است.(وسائل، ج 3، ص 482)

10ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:المَسجُد غريبٌ فيما بينَ قومٍ لايُصَلُّونَ فيهِ إنَّ الله تعالي لا يَنظُرُ اِلَيهِم يَومَ‌القيامَة.مسجد در ميان مردمي كه در آن نماز نمي‌خوانند غريب است و خداوند در روز قيامت نظر رحمت خود را از آنها دريغ خواهد كرد.(بحار، ج 78، ص 115)

11ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:كُلُ جُلوسٍ فِي المَسجِدِ لَغوٌ إلّا ثَلاثَةً: قِراءَةُ مُصَلٍّ أو ذِكرُاللهِ أو سائلٌ عَن عِلمٍ؛هر جلوسي در مسجد جز براي اين سه چيز لغو و تباه است: نماز خواندن يا ذكر خدا گفتن و يا فرا گرفتن علوم و معارف الهي.(بحار، ج 77، ص 86)

12ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:قال اللهُ تباركَ و تعالي اِنَّ بُيُوتِي فِي الْأَرْضِ اَلْمَسَاجِدُ، فَطُوبَي لِعَبْدٍ تَطَهَّرَ فِي بَيْتِهِ ثُمَّ زَارَنِي فِي بَيْتِي أَلا إِنَّ عَلَي‌الْمَزُورِ كَرَامَةَ الزَّائِرِ.خداي تبارك و تعالي مي‌فرمايد: مساجد خانه‌هاي من در زمين‌اند. خوشا به حال بنده‌اي كه در خانه‌اش خود را طاهر كند (وضو بگيرد) بعد مرا در خانه‌ام زيارت نمايد. اينجا ديگر بر ميزبان است كه مهمان خود را گرامي بدارد.(ثواب‌الاعمال، ص 69)

13ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَنْ مَشي إلي مَسْجِدٍ مِنْ مَساجِدِ اللّهِ، فَلَهُ بِكُلِ خُطْوَةٍ خَطاها حَتّي يَرْجِعَ إلي مَنْزِلِهِ، عَشْرُ حَسَناتٍ، وَ مُحِيَ عَنْهُ عَشْرُ سَيِّئاتٍ، وَ رُفِعَ لَهُ عَشْرُ دَرَجاتٍ.هركس به سوي مسجد گام بردارد در برابر هر گامي ده حسنه برايش ثبت و ده گناهش پاك و ده درجه و منزلت او (در بهشت) بالا مي‌رود.(وسائل، ج 3، ص 483)

14ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَنْ مَشي مِنْكُمْ في ظُلَمِ اللَّيْلِ اِلَي الْمَساجِدِ مَشي بِالنُورِ التّامِّ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَسْعي بَيْنَ يَدَيْهِ؛كسي كه در ظلمت شب (برخيزد و) روانة مسجد گردد در روز (ظلماني) قيامت همراه انوار درخشاني كه در پيشاپيش او شتابان در حركت‌اند قدم خواهد برداشت.(شهاب‌الاخبار، ص 178)

15ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:لاصَلاةَ لِجارِ المَسجِدِ إلاّ في المَسجدِ ، إلاّ أنْ يَكونَ لَهُ عُذرٌ أو بهِ عِلَّةٌ.همساية مسجد بايد نماز خود را در مسجد بخواند مگر در مواردي كه معذور يا بيمار باشد.(مستدرك، ج 3، ص 356)

16ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:حَريمُ الْمَسْجِدِ اَرْبَعُونَ ‌ذِراعاً وَ الْجِوارُ‌ اَرْبَعُونَ داراً مِنْ اَرْبَعَةِ جَوانِبِها.حريم مسجد تا چهل ذراع (بيست متر) است و حد همسايگي مسجد تا فاصلة چهل خانه از چهار طرف آن مي‌باشد.(وسائل، ج 3، ص 484)

17ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:اَلْجُلُوسُ فِي‌الْمَسْجِدِ لِإنْتِظارِ الصَّلوةِ عِبادَةٌ مالَمْ يُحْدِثْ. قيلَ يا رسولَ الله وَ مَا الدَثُ؟ قالَ اَِلاِغْتِيابُ!جلوس در مسجد در انتظار نماز تا زماني‌كه حدثي از انسان سرنزند برايش عبادت است، عرض شد يا رسول‌الله حدث كدام است؟ فرمود غيبت كردن!(اصول كافي، ج 3، ص 60 ـ بحار، ج 83، ص 384)

18ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:صَلُّوا مِنَ الْمَسَاجِدِ فِي بِقَاعٍ مُخْتَلِفَةٍ فَإِنَّ كُلَّ بُقْعَةٍ تَشْهَدُ لِلْمُصَلِّي عَلَيْهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ.در مسجد در نقاط مختلف آن نماز بخوانيد كه هر قطعه در روز قيامت براي كسي‌كه بر آن نماز خوانده گواهي خواهد دارد.(وسائل، ج 3، ص 474)

19ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:لَا يَرْجِعُ صَاحِبُ الْمَسْجِدِ بِأَقَلَّ مِنْ إِحْدَي ثَلَاثِ خِصَالٍ: إِمَّا دُعَاءٌ يَدْعُو بِهِ يُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ إِمَّا دُعَاءٌ يَدْعُو بِهِ فَيَصْرِفُ اللَّهُ عَنْهُ بَلَاءَ الدُّنْيَا وَ إِمَّا أَخٌ يَسْتَفِيدُهُ فِي اللَّهِ.كسي‌كه اهل مسجد باشد حداقل يكي از اين سه بهره نصيب او مي‌شود: دعائي بوده كه خدا او را سزاوار بهشت كرده يا بلائي بوده كه از او دفع شده يا يك برادر ديني قسمت او شده كه براي رضاي خدا از او بهره‌مند مي‌گردد.(وسائل، ج 3، ص 477)

20ـ «امام علي‌بن‌موسي‌الرضا عليه‌السلام»:اَلْفَضْلُ في دُخُولِ المَسْجِدِ، اَنْ تَبْدَأَ بِرِجْلِكَ الْيُمْني اِذا دَخَلْتَ وَ بِالْيُسْري اِذا خَرَجْتَ.فضيلت ورود به مسجد در آن است که با پاي راست داخل و با پاي چپ از آن خارج شوي.(وسائل الشيعه، ج 3، ص 517)

21ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:‏البُزاقُ في المَسجدِ خطيئةٌ و كفّارَتُهُ دَفنُهُ.در مسجد، آب دهان انداختن خطا است و کفاره‌اش پاک کردن و از بين بردن آن است.(وسائل ج 3، ص 499)

22ـ «امام محمدباقر عليه‌السلام»:مَنْ رَدَّ رِيقَهُ تَعْظِيماً لِحَقِّ الْمَسْجِدِ جَعَلَ اللّهُ رِيقَهُ صِحَّةً في بَدَنِهِ وَعُوفِي مِنْ بَلوي في جَسَدِهِ.کسي که به پاس حرمت مسجد آب دهان خود را فرو برد (و در مسجد نيندازد) خداوند همان بزاقش را عامل سلامتي تن او قرار مي‌دهد و عوارض جسماني وي را برطرف مي‌نمايد.(وسائل، ج 7، ص 499)

23ـ «امام محمدباقر عليه‌السلام»:لَحَديثُ الْبَغْيِ‌ فِي الْمَسْجِدِ، يأكُلُ الْحَسَناتِ كَما تَأكُلُ الْبَهيمَةُ الْحَطَبَ.در مسجد، لغويات و حرف‌هاي نامربوط زدن ثواب‌ها را (آنچنان) مي‌خورند و از بين مي‌برند همانند چهارپايان که علف را (با حرص و وَلَع) مي‌خورند و از بين مي‌برند.(مستدرک، ج 3، ص 371)

24ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:إِنَّ اللهَ يُعْطِيكَ مَا دُمْتَ جَالِساً فِي الْمَسْجِدِ بِكُلِّ نَفَسٍ تَنَفَّسْتَ فيه دَرَجَةً فِي الْجَنَّةِ وَ تُصَلِّي عَلَيْكَ الْمَلَائِكَةُ وَ يُكْتَبُ لَكَ عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ يُمْحي عَنْكَ عَشْرُ سَيِّئَاتٍ.تا زماني که در مسجد به سر مي‌بري خداوند به تعداد هر نَفَسي در آن يک درجه منزلت در بهشت براي تو بالا مي‌برد و فرشتگان بر تو درود مي‌فرستند و ده حسنه برايت ثبت و ده گناهت پاک مي‌گردد.(بحار، ج 83، ص 370)

25ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:خيرُ النّاسِ أَوَّلـُهُم دخولاً في‌المسجدِ وآخِرُهُم خُروجاً.بهترين مردم اولين کساني هستند که وارد مسجد مي‌شوند و آخرينشان که از آن خارج مي‌گردند.(مستدرک، ج 3، ص 362)

26ـ «امام محمدباقر عليه‌السلام»:الجُنُبُ و الحائِضُ يَدخُلانِ المَسجِدَ مُجتازَين ولايَقعُدانِ فيهِ و لايَقْربانِ المسجدَينِ الحَرَمَين.آدم جُنُب و زن حائض، تنها مي‌توانند در حال عبور از يک درِ مسجد وارد و از درِ ديگر آن خارج شوند و حق توقف در آن را ندارند. اما حرمين شريفين (مسجدالحرام و مسجد‌النبي صلي‌الله عليه و آله و سلم حتّي حق ورود به آنها را هم ندارند.(وسائل، ج 1، ص 488)

27ـ امام حسن مجتبي(ع):اَلْغَفْلَةُ تَرکُکَ الْمَسْجِدَ، وَ طَاعَتُکَ الْمُفْسِدَغفلت تو در اين است که رابطة خود را با مسجد قطع مي‌کني و راه مُفسدين و تبهکاران را پيشه مي‌گيري.(بحار، ج 78، ص 115)

28_ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:يَجيءُ يَومَ القِيامَةِ ثَلاثَةٌ يَشكونَ: المُصحَفُ وَالمَسجِدُ وَ العِترَةُ.روز قيامت سه نَفر مي‌آيند و (از امت) شکايت مي‌کنند: يکي قرآن، ديگري مسجد و ديگر عترت و اهل ‌بيت من‌اند.(وسائل، ج 3، ص 484)

29ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَنْ أَحَبَّ أَنْ لَايُظْلَمَ لَحَدُهُ فَلْيُنَوِّرِ الْمَسَاجِدَ.هر کس دوست دارد که قبرش تاريک و ظُلُماني نباشد مساجد را روشنائي دهد.(مستدرک، ج 3، ص 385)

30ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَبْقي طَرِيّاً تَحْتَ الْأَرْضِ فَلَايَبْلي جَسَدُهُ فَلْيَشْتَرِ بُسُطَ الْمَساجِدِ.هر کس دوست دارد بدن او در قبر تر و تازه بماند و از بين نرود براي مساجد فرش و زيرانداز تهيه نمايد.(مستدرک، ج 3، ص 385)

31ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَنْ اَحَبَّ أَنْ يَکُونَ قَبْرُهُ وَاسِعاً فَسيحاً فَلْيُبْنِ المَسَاجِدَ.هر کس دوست دارد قبر او وسيع و فراخ باشد مسجد بسازد.(مستدرک، ج 3، ص 385)

32ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:ما مِن يَومٍ إلاّ و مَلَكٌ يُنادي فِي‌المَقابِر: مَن تَغبِطونَ؟ فَيقولونَ: «أهلَ المَساجِدِ؛ يُصَلّونَ و لا نَقدِرُ و يصومُونَ و لا نَقدِرُ و ...».روزي بر اهل قبور نمي‌گذرد مگر مَلکي آنها را ندا مي‌کند: شما چه کسي را غبطه مي‌خوريد و او را آرزو مي‌کنيد؟ مي‌گويند:‌ غبطه و آرزوي ما مسجديان هستند،‌ آنها نماز مي‌خوانند و ما نمي‌توانيم بخوانيم، آنها روزه مي‌گيرند و ما نمي‌توانيم روزه بگيريم و...(مستدرک، ج3، ص 463)

33ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:أَرْبَعَةٌ مِنْ قُصُورِ الْجَنَّةِ فِي الدُّنْيَا: الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ وَ مَسْجِدُ الرَّسُولِ صلي‌الله عليه وآله وَ مَسْجِدُ بَيْتِ الْمَقْدِسِ وَ مَسْجِدُ الْکُوفَةِ.چهار بقعه در دنيا از قصرهاي بهشتي است: مسجدالحرام و مسجدالنبي(ص) و مسجدالاقصي و مسجد کوفه.(وسائل، ج 3، ص 545)

34ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:صَلَاةٌ فِي مَسْجِدِي تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ عَشَرَةَ آلافِ صَلَاةٍ فِي غَيْرِهِ مِنَ الْمَسَاجِدِ إِلَّا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ فَإِنَّ الصَّلَاةَ فِيهِ تَعْدِلُ مِائَةَ أَلْفِ صَلَاةٍ.خواندن يک نماز در مسجد مَن، برابر ده هزار نماز در مساجد ديگر است. مگر مسجدالحرام که نماز در آن با صد هزار نماز برابري مي‌کند.(ثواب‌الاعمال، ص 73)

35ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:صَلاةٌ في مسجِدِ الكوُفَةِ تَعدِلُ اَلفَ صَلاةٍ في غَيرِهِ مِنَ المَساجِدِ.خواندن يک نماز در مسجد کوفه برابر هزار نماز در مساجد ديگر است.(ثواب‌الأعمال، ص 74)

36ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:اَلنّافِلةُ في‌ هذا المَسجدِ (الكوفه) تَعدِلُ عُمرةً مَعَ النَّبِيِّ(ص) وَ الفَريضَةُ تَعدِلُ حَجَّةً مَعَ النّبِيِّ(ص) وَ قَد صلّي‌ فيه‌ اَلفُ نَبِيٍّ وَ اَلفُ وَصِيٍّ.خواندن يک نماز نافله در مسجد کوفه ثواب يک عمره در معيّت نبي اکرم صلي‌الله عليه و آله و خواندن يک نماز واجب در آن نيز ثواب يک حج در معيّت حضرتش خواهد داشت. در اين مسجد هزار پيغمبر و هزار جانشين پيغمبر عليه‌السلام نماز به جاي آورده‌اند.(وسائل، ج 3، ص 525)

37ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:تُستَحَبُّ الصّلاةُ في مَسجِدِ «اَلغَدير» لِأَنَّ النَّبِيَّ صَلَّي‌الله عَلَيه وآلِه اَقامَ فِيهِ أميرَالمؤمنين(عليه‌السلام) وهَوَ مَوضِعٌ اَظهراللهُ عَزَّوجَلّ فيه الحَقَّ.مستحب است انسان در مسجد «الغدير» نماز بخواند، آنجا موضع (شريفي) است که پيامبر اکرم صلي‌الله عليه و آله اميرالمؤمنين عليه‌السلام را به جانشيني خود منصوب نمود و خداوند متعال در آنجا، حق را آشکار و بر همگان اعلام فرمود(وسائل، ج 3، ص 546)

38ـ «پيامبرگرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:مَن اَتي مسجدي هذا مَسجِدَ «قُبا» فَصلّي فيه رَكعَتَين رَجَعَ بِعُمرةٍ.هر کس به مسجد من در «قُبا» بيايد و در آن دو رکعت نماز بگزارد ثواب يک عمره خواهد داشت.(المحجَّة‌البَيضاء، ج 2، ص 157)

39ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:مَا مِنْ مَکْرُوبٍ يَأْتِي مَسْجِدَ السَّهْلَةِ، فَيُصَلِّي فِيهِ رَکْعَتَيْنِ بَيْنَ الْعِشَائَينِ وَ يَدْعُواللَّهَ عَزَّ و جلَّ إِلاَّ فَرَّجَ اللَّهُ کُرْبَتَهُ.هر شخص گرفتاري که به مسجد سهله بيايد و بين نماز مغرب و عشا دو رکعت نماز بخواند و از خداوند متعال حاجت خود را بخواهد،‌ حاجتش را روا‌ مي‌فرمايد.(وسائل، ج3، ص523)

40ـ «امام جعفرصادق عليه‌السلام»:صّلاةٌ فِي‌ بَيْتِ ‌المَقْدِسِ أَلْفُ صَلاةٍ و صَلاةٌ في ‌مَسْجِدِ الأَعْظَمِ مِأََةُ صَلاةٍ و صَلاةٌ فِي مَسْجِدِ القَبيلَةِ خَـمْسٌ و عِشرون صَلاةٌ فِي مَسْجِدِ السُّوقِ إِثْنَتا عَشْرَةَ صَلاةً.خواندن يک نماز در مسجد‌الاقصي برابر هزار نماز است و در مسجد جامع شهر برابر صد نماز و در مسجد محله بيست و پنج نماز و در مسجد بازار برابر دوازده نماز مي‌باشد.(ثواب‌الاعمال، ص 75)