بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

به نام خدا كه رحمتش بى‌اندازه است‌و مهربانى‌اش هميشگى.

وَ سَارِعُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ وَ جَنَّةٍ عَرۡضُهَا ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَ ٱلۡأَرۡضُ أُعِدَّتۡ لِلۡمُتَّقِينَ

و به سوى آمرزشى از پروردگارتان و بهشتى كه پهنايش [به وسعت‌] آسمان‌ها و زمين است بشتابيد؛ بهشتى كه براى پرهيزكاران آماده شده است؛

ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي ٱلسَّرَّآءِ وَ ٱلضَّرَّآءِ وَ ٱلۡكَٰظِمِينَ ٱلۡغَيۡظَ وَ ٱلۡعَافِينَ عَنِ ٱلنَّاسِ وَ ٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

آنان كه در گشايش و تنگ دستى انفاق مى‌كنند، و خشم خود را فرو مى‌برند، و از [خطاهاى‌] مردم در مى‌گذرند؛ و خدا نيكوكاران را دوست دارد.

وَ ٱلَّذِينَ إِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَةً أَوۡ ظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ ذَكَرُواْ ٱللَّهَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ لِذُنُوبِهِمۡ وَ مَن يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ إِلَّا ٱللَّهُ وَ لَمۡ يُصِرُّواْ عَلَىٰ مَا فَعَلُواْ وَ هُمۡ يَعۡلَمُونَ

و آنان كه چون كار زشتى مرتكب شوند يا بر خود ستم ورزند، خدا را ياد كنند و براى گناهانشان آمرزش خواهند؛ و چه كسى جز خدا گناهان را مى‌آمرزد؟ و دانسته و آگاهانه بر آنچه مرتكب شده‌اند، پا فشارى نمى‌كنند؛

أُوْلَٰٓئِكَ جَزَآؤُهُم مَّغۡفِرَةٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَ جَنَّٰتٞ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَ نِعۡمَ أَجۡرُ ٱلۡعَٰمِلِينَ

پاداش آنان آمرزشى است از سوى پروردگارشان، و بهشت‌هايى كه از زير [درختان‌] آن نهرها جارى است، در آن جاودانه‌اند؛ و پاداش عمل كنندگان نيكوست.

قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِكُمۡ سُنَنٞ فَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ

قطعا پيش از شما روش‌هايى [در ميان ملل و جوامع‌] بوده كه از ميان رفته است، پس در زمين گردش كنيد و با دقت و تامل بنگريد كه سرانجام تكذيب كنندگان [حقايق‌] چگونه بود.

هَٰذَا بَيَانٞ لِّلنَّاسِ وَ هُدٗى وَ مَوۡعِظَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ

اين [قرآن‌] براى مردم، بيانگر [حوادث و واقعيات‌] و براى پرهيزكاران سراسر هدايت و اندرز است.

وَ لَا تَهِنُواْ وَ لَا تَحۡزَنُواْ وَ أَنتُمُ ٱلۡأَعۡلَوۡنَ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

و [در انجام فرمان‌هاى حق و در جهاد با دشمن‌] سستى نكنيد و [از پيش آمدها و حوادث و سختى‌هايى كه به شما مى‌رسد] اندوهگين مشويد كه شما اگر مؤمن باشيد، برتريد.

إِن يَمۡسَسۡكُمۡ قَرۡحٞ فَقَدۡ مَسَّ ٱلۡقَوۡمَ قَرۡحٞ مِّثۡلُهُۥ وَ تِلۡكَ ٱلۡأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيۡنَ ٱلنَّاسِ وَ لِيَعۡلَمَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ يَتَّخِذَ مِنكُمۡ شُهَدَآءَ وَ ٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلظَّٰلِمِينَ

اگر [در جنگ احد] به شما آسيب و جراحتى رسيد، آن گروه را نيز [در جنگ بدر] آسيب و جراحتى مانند آن رسيد. و ما اين روزها [ى پيروزى و ناكامى‌] را [به عنوان امتحان‌] در ميان مردم مى‌گردانيم [تا عبرت گيرند] و خدا كسانى را كه [از روى حقيقت و خلوص‌] ايمان آورده‌اند، مشخص كند و از ميان شما گواهانى [نسبت به پيروزى‌ها كه نتيجه طاعت و تقواست، و شكست‌ها كه محصول نافرمانى و بى‌تقوايى است‌] بگيرد؛ و خدا ستمكاران را [كه با سستى و بى‌تقوايى بر خود ستم مى‌كنند] دوست ندارد.

وَ لِيُمَحِّصَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ يَمۡحَقَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

و [نيز اين پيروزى‌ها و ناكامى‌ها] براى آن است كه كسانى را كه [از روى حقيقت‌] ايمان آورده‌اند [از عيوب و آلودگى‌ها] تصفيه و پاك كند، و كافران را نابود نمايد.

أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تَدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ وَ لَمَّا يَعۡلَمِ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ مِنكُمۡ وَ يَعۡلَمَ ٱلصَّٰبِرِينَ

آيا پنداشته‌ايد [با ايمان بدون عمل‌] وارد بهشت مى‌شويد، در حالى كه هنوز خدا كسانى از شما را كه در راه خدا جهاد كرده‌اند وشكيبايان را [از ديگران‌] مشخص و معلوم نكرده است؟!

وَ لَقَدۡ كُنتُمۡ تَمَنَّوۡنَ ٱلۡمَوۡتَ مِن قَبۡلِ أَن تَلۡقَوۡهُ فَقَدۡ رَأَيۡتُمُوهُ وَ أَنتُمۡ تَنظُرُونَ

و يقينا شما [پس از آگاهى از درجات شهداى بدر] مرگ [در ميدان جنگ‌] را پيش از رويارويى با آن سخت آرزو مى‌كرديد، و هنگامى كه با آن روبرو شديد [به هراس افتاديد و بدون هيچ اقدامى‌] به تماشاى آن پرداختيد!!

وَ مَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٞ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِ ٱلرُّسُلُ أَفَإِيْن مَّاتَ أَوۡ قُتِلَ ٱنقَلَبۡتُمۡ عَلَىٰٓ أَعۡقَٰبِكُمۡ وَ مَن يَنقَلِبۡ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِ فَلَن يَضُرَّ ٱللَّهَ شَيۡ‍ٔٗا وَ سَيَجۡزِي ٱللَّهُ ٱلشَّٰكِرِينَ

و محمد جز فرستاده‌اى از سوى خدا كه پيش از او هم فرستادگانى [آمده و] گذشته‌اند، نيست. پس آيا اگر او بميرد يا كشته شود، [ايمان و عمل صالح را ترك مى‌كنيد و] به روش گذشتگان و نياكان خود برمى‌گرديد؟! و هر كس برگردد هيچ زيانى به خدا نمى‌رساند؛ و خدا به زودى سپاس گزاران را پاداش مى‌دهد.

وَ مَا كَانَ لِنَفۡسٍ أَن تَمُوتَ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِ كِتَٰبٗا مُّؤَجَّلٗا وَ مَن يُرِدۡ ثَوَابَ ٱلدُّنۡيَا نُؤۡتِهِۦ مِنۡهَا وَ مَن يُرِدۡ ثَوَابَ ٱلۡأٓخِرَةِ نُؤۡتِهِۦ مِنۡهَا وَ سَنَجۡزِي ٱلشَّٰكِرِينَ

و هيچ كس جز به مشيت و فرمان خدا نمى‌ميرد. سرنوشتى است مقرر شده و هر كه پاداش دنيا را بخواهد [اندكى از آن‌] به او مى‌دهيم، و هر كه خواستار پاداش آخرت باشد، او را از آن مى‌بخشيم؛ و به زودى سپاس گزاران را پاداش خواهيم داد.

وَ كَأَيِّن مِّن نَّبِيّٖ قَٰتَلَ مَعَهُۥ رِبِّيُّونَ كَثِيرٞ فَمَا وَهَنُواْ لِمَآ أَصَابَهُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَ مَا ضَعُفُواْ وَ مَا ٱسۡتَكَانُواْ وَ ٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلصَّٰبِرِينَ

انبوهى دانشمندان الهى مسلك [و كاملان در دين‌] به همراه آنان جنگيدند، پس در برابر آسيب‌هايى كه در راه خدا به آنان رسيد، سستى نكردند و ناتوان نشدند و [در برابر دشمن‌] سر تسليم و فروتنى فرود نياوردند؛ و خدا شكيبايان را دوست دارد.

وَ مَا كَانَ قَوۡلَهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ إِسۡرَافَنَا فِيٓ أَمۡرِنَا وَ ثَبِّتۡ أَقۡدَامَنَا وَ ٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ

و سخن آنان [در گرما گرم و سختى جنگ‌] جز اين نبود كه گفتند: پروردگارا! گناهان ما و زياده‌روى در كارمان را بر ما ببخش و قدم‌هايمان را استوار بدار و ما را بر گروه كافران يارى ده.

فَ‍َٔاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ ثَوَابَ ٱلدُّنۡيَا وَ حُسۡنَ ثَوَابِ ٱلۡأٓخِرَةِ وَ ٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

پس خدا پاداش اين دنيا و پاداش نيك آخرت را به آنان عطا فرمود؛ و خدا نيكوكاران را دوست دارد.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تُطِيعُواْ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَرُدُّوكُمۡ عَلَىٰٓ أَعۡقَٰبِكُمۡ فَتَنقَلِبُواْ خَٰسِرِينَ

اى اهل ايمان! اگر از كافران فرمان بريد، شما را به [عقايد و روش‌هاى كافرانه‌] گذشتگانتان بازمى‌گردانند، در نتيجه زيانكار خواهيد شد.

بَلِ ٱللَّهُ مَوۡلَىٰكُمۡ وَ هُوَ خَيۡرُ ٱلنَّٰصِرِينَ

[آنان نه سرپرست شما و نه شايسته اطاعت شدن هستند] بلكه خدا يار و سرپرست شماست؛ و او بهترين يارى دهندگان است.

سَنُلۡقِي فِي قُلُوبِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلرُّعۡبَ بِمَآ أَشۡرَكُواْ بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَ مَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُ وَ بِئۡسَ مَثۡوَى ٱلظَّٰلِمِينَ

به زودى در دل‌هاى كافران ترس مى‌اندازيم؛ زيرا چيزى را كه خدا بر [حقانيت‌] آن دليلى نازل نكرده شريك خدا قرار داده‌اند، و جايگاهشان آتش است؛ و چه بد است جايگاه ستمكاران.

وَ لَقَدۡ صَدَقَكُمُ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥٓ إِذۡ تَحُسُّونَهُم بِإِذۡنِهِۦ حَتَّىٰٓ إِذَا فَشِلۡتُمۡ وَ تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي ٱلۡأَمۡرِ وَ عَصَيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ مَآ أَرَىٰكُم مَّا تُحِبُّونَ مِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلدُّنۡيَا وَ مِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلۡأٓخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمۡ عَنۡهُمۡ لِيَبۡتَلِيَكُمۡ وَ لَقَدۡ عَفَا عَنكُمۡ وَ ٱللَّهُ ذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

و يقينا خدا وعده‌اش را [در جنگ احد] براى شما تحقق داد، آن گاه كه دشمنان را به فرمان او تا مرز ريشه‌كن‌شدنشان مى‌كشتيد، تا زمانى كه سست شديد و در كار [جنگ و غنيمت و حفظ سنگرى كه محل رخنه دشمن بود] به نزاع و ستيز برخاستيد، و پس از آنكه [در شروع جنگ‌] آنچه را از پيروزى و غنيمت دوست داشتيد، به شما نشان داد [از فرمان پيامبر در رابطه با حفظ سنگر] سر پيچى كرديد، برخى از شما دنيا را مى‌خواست و برخى از شما خواهان آخرت بود، سپس براى آنكه شما را امتحان كند از [پيروزى بر] آنان بازداشت و از شما درگذشت؛ و خدا بر مؤمنان داراى فضل است.