کتابخانه روایات شیعه
-
وَ لَا خَيْرَ فِي الشَّكْوَى إِلَى غَيْرِ مُشْتَكٍ
وَ لَا بُدَّ مِنْ شَكْوَى إِذَا لَمْ يَكُنْ صَبْرٌ
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ الْبَحْرَ يَنْضُبُ مَاؤُهُ
وَ يَأْتِي عَلَى حِيتَانِهِ نُؤَبُ الدَّهْرِ
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ الْفَقْرَ يُرْجَى لَهُ الْغِنَى
وَ أَنَّ الْغِنَى يُخْشَى عَلَيْهِ مِنَ الْفَقْرِ
ستايش كسى كه در مقام صبر ثابت قدم بوده
-
إِذَا زِيدَ شَرّاً زَادَ صَبْراً كَأَنَّمَا
هُوَ الْمِسْكُ مَا بَيْنَ الصَّلَابَةِ وَ الْفِهْرِ
لِأَنَّ فَتِيتَ الْمِسْكِ يَزْدَادُ طِيبُهُ
عَلَى السَّحْقِ وَ الْحُرِّ اصْطِبَاراً عَلَى الشَّرِّ
تبيين يمن انبساط و تحسين حسن اختلاط
-
أُرِيدُ بَذَاكُمْ أَنْ تَهِشُّوا لِطَلْقَتِي
وَ أَنْ تُكْثِرُوا بَعْدِي الدُّعَاءَ عَلَى قَبْرِي
وَ أَنْ تَمْنَحُونِي فِي الْمَجَالِسِ وُدَّهُمْ
وَ إِنْ كُنْتُ عَنْهُمْ غَائِباً أَحْسَنُوا ذِكْرِي
ترغيب به تحصيل دوست حقيقى
-
عَلَيْكَ بِإِخْوَانِ الصَّفَاءِ فَإِنَّهُمْ
عِمَادٌ إِذَا اسْتَنْجَدْتَهُمْ وَ ظُهُورٌ
وَ مَا بِكَثِيرٍ أَلْفُ خِلٍّ وَ صَاحِبٍ
وَ إِنَّ عَدُوّاً وَاحِداً لَكَثِيرٌ
خطاب به شخصى كه از حليه خير عارى بوده
-
مَا فِيكَ خَيْرٌ وَ لَا مَيْرٌ يُعَدِّلُهُ
قَضَيْتُ مِنْكَ لُبَانَاتِي وَ أَوْطَارِي
فَإِنْ بَقِيتَ فَلَا تُرْجَى لِمَكْرُمَةٍ
وَ إِنْ هَلَكْتَ فَمَذْمُوماً إِلَى النَّارِ
خطاب به يكى از ازواج كه به ملامت آن حضرت زبان گشاده
را درك كند)
711- مگر نمىبينى آب دريا مىخشكد و حوادث روزگار متوجه ماهيهاى دريا مىگردد؟ (پس همه جا درد هست)
712- مگر نمىبينى كه فقير اميد ثروت دارد و پولدار از فقير شدن مىترسد؟! (فقير از فقر مىنالد و ثروتمند از فقر مىترسد)
امروز كسى نيست كه دردى دارد
يا فيض تمام از دل مردى دارد
هر دل كه صفا و نور آن بيشتر است
از أهل زمان هميشه گردى دارد
سختى صبر را مىافزايد 713- وقتى سختى اضافه شد، صبر هم افزايش مىيابد. گويا دانهى مشك (ناف آهوى مشك) براى شكسته شدن ميان دو قطعه سنگ كوچك قرار گرفته است.
714- زيرا شكسته شدن مشك بوى آن را اضافه مىكند و بيش از سائيدن آن، عطر مىدهد. آزادمرد هم در برابر افزايش سختى به صبر خود مىافزايد (تا ارزشش بيشتر گردد.)
رندى كه برد كوى كرم از كه و مه
در فتنه كند صبر و نيفتد به گره
چون مشك كه هرچند بسائى او را
بوئى كه دهد ز بيشتر باشد به
نتيجهى خوشاخلاقى 715- من كه خوشاخلاقى مىكنم مىخواهم با من خوشاخلاقى كنيد و پس از مرگ من براى من بر سر قبرم دعا كنيد.
716- مىخواهم در مجالس باهم برخورد محبتآميز داشته باشيم و اگر در
بين شما نيستم نام من را به نيكى ياد كنيد.
هركس كه كند قصد پريشانى خويش
چون ناقه گره زند به پيشانى خويش
بايد كه چه گل خرم و خندان باشى
نى چهره به هم كشى ز نادانى خويش
دوست حقيقي بياب 717- دوستان با صفا پيدا كن، چون دوستان با صفا به هنگامى كه نياز داشته باشى و از آنها كمك و يارى بخواهى مورد اطمينان و پشتيبانت خواهند بود.
718- هزار دوست صميمى و رفيق زياد نيست، يك دشمن زياد است.
دانا كه براى دوستان در كار است
پيوسته ز شاخ عمر برخوردار است
هرچند تو را دولت و نصرت باشد
صد دوست كم است و دشمنى بسيار است
فرد بايد خير داشته باشد 719- نه خيرى در تو هست و نه غذائى به كسى مىدهى كه نياز و كارهاى خودم را به تو واگذار كنم.
720- اگر بمانى اميد كار شايستهاى به تو نيست و اگر نابود شدى فرد بدنامى هستى كه بجهنم كشانيده مىشوى.
اى گشته ز روى مردمى مظهر جود
هر روز تو را فتح ديگر خواهد بود
شخصى كه از او نفع به مردم نرسد
در مذهب من بر او حرام است وجود
-
إِلَى كَمْ يَكُونُ الْعَذْلُ فِي كُلِّ لَيْلَةٍ
لِمَا لَا تُمَلِّينَ الْقَطِيعَةَ وَ الْهَجْرَا
رُوَيْدَكَ إِنَّ الدَّهْرَ فِيهِ كِفَايَةٌ
لِتَفْرِيقِ ذَاتِ الْبَيْنِ فَانْتَظِرِي الدَّهْرَا
در ستايش قناعت
-
أَفْلَحَ مَنْ كَانَ لَهُ قَوْصَرَّةٌ
يَأْكُلُ مِنْهَا كُلَّ يَوْمٍ مَرَّةً
ارشاد به كسب حلال
-
كُدَّ كَدَّ الْعَبْدِ إِنْ أَحْبَبْتَ أَنْ تُصْبِحَ حُرّاً
وَ اقْطَعِ الْآمَالَ مِنْ مَالِ بَنِي آدَمَ طُرّاً
لَا تَقُلْ ذَا مَكْسَبٌ يُزْرِي فَقَصْدُ النَّاسِ أَزْرَى
أَنْتَ مَا اسْتَغْنَيْتَ عَنْ غَيْرِكَ أَعْلَى النَّاسِ قَدْراً
ترغيب نفس به پرهيزگارى
-
إِذَا أَنْتَ لَمْ تَزْرَعْ وَ أَبْصَرْتَ حَاصِداً
نَدِمْتَ عَلَى التَّفْرِيطِ فِي زَمَنِ الْبَذْرِ
وَ مَا إِنْ لِيَوْمِ الْبَعْثِ زَادٌ سِوَى التُّقَى
تَزَوَّدْتَهُ حَتَّى الْقِيَامَةِ وَ الْحَشْرِ
اظهار ترحم بر طفلان يتيم
-
مَا إِنْ تَأَوَّهْتُ فِي شَيْءٍ رُزِئْتُ بِهِ
كَمَا تَأَوَّهْتُ لِلْأَطْفَالِ فِي الصِّغَرِ
قَدْ مَاتَ وَالِدُهُمْ مَنْ كَانَ يَكْفُلُهُمْ
فِي النَّائِبَاتِ وَ فِي الْأَسْفَارِ وَ الْحَضَرِ
تخويف نفس از شيب
-
الشَّيْبُ عُنْوَانُ الْمَنِيَّةِ
وَ هُوَ تَارِيخُ الْكِبَرِ
وَ بَيَاضُ شَعْرِكَ مَوْتُ شَعْرِكَ
ثُمَّ أَنْتَ عَلَى الْأَثَرِ
سخن با زنى كه به آن حضرت بد مىگفت 721- تا چه موقع هر شب بدگوئى مىكنى؟! چرا آتش جدائى و قطع رحم را نمىافروزى.
722- كمى مهلت بده، روزگار كافى است ميان افراد جدائى افكند در انتظار جدائى از طرف روزگار باش.
تا چند ز هر طرف برانگيزى گرد
و ز جهل كنى بر دل من خود را سرد
چون خوى زمانه است انگيز فراق
فارغ بنشين كه كار خود خواهد كرد
ستايش از قناعت 723- كسى كه ظرف خرمائى دارد و هر روز يك مرتبه از آن مىخورد و قناعت مىكند پيروز است.
جمعى كه ز شوق رو به طاعت دارند
و ز نور و صفاى دل بضاعت دارند
مانند هما شاكر و فارقبالند
سيمرغ صفت قاف قناعت دارند
آزادى و آزادگى 724- اگر مىخواهى آزاده باشى همانند غلامان و بندگان شايسته خدا زحمت بكش و چشم از تمام مردم روى زمين بپوش و اميدى به آنان نداشته باش.
725- نگو: اين كار ذلتآور است، زيرا نظر مردم نسبت به انسانى كه طمع به آنان دارد ذليلكنندهتر مىباشد. وقتى از ديگران بىنياز باشى از تمام مردم باارزشترى.
گر نفس تو در مقام طاعت شده حر
از خلق اميد خود به يكباره ببر
گاهى كه طمع ترك توانى كردن
از صيت 69 تو گوش آسمان گردد پر
سرمايه قيامت 726- وقتى تخم نپاشيده باشى و به انتظار درو كردن باشى (به هنگام جمعآورى محصول) نسبت به كوتاهى خود در زمان تخمكارى پشيمان خواهى شد.
727- براى روز رستاخيز، قيامت و زنده شدن مردهها غير از پرهيزكارى كه ذخيره كرده باشى چيز ديگرى سود ندارد.
اى دوست كه أسباب زراعت دارى
تا كى گذرد عمر تو در بيكارى
چون علم و عمل آب و زمين است تو را
گر أهل دلى تخم سعادت كارى
ناله على عليه السّلام براى يتيم 728- نالهاى كه براى ديدن اطفال كوچك مىكشم، براى هيچ مصيبت ديگرى نمىكشم.
729- براى اطفال كوچكى كه پدر آنان كه آنها را در سختيها، و در مسافرت و وطن تحت كفالت داشته مرده است.
هركس كه چه طفل اشك من گشت يتيم
در گوشهى محنت است پيوسته مقيم
در منظر ديده گر نشيند يك دم
جز گريه زارش نبود هيچ نديم
اعلام خطر موى سفيد 730- موى سفيد علامت مرگ و نشانهى پيرى است.
فَإِذَا رَأَيْتَ الشَّيْبَ عَمَ
الرَّأْسَ فَالْحَذَرَ الْحَذَرَ
مرثيه حضرت خاتم الأنبياء ص
-
كُنْتَ السَّوَادَ لِنَاظِرِي
فَبَكَى عَلَيْكَ النَّاظِرُ
مَنْ شَاءَ بَعْدَكَ فَلْيَمُتْ
فَعَلَيْكَ كُنْتُ أُحَاذِرُ
بيان آنكه تعزيت دافع مرارت فراق است
-
يُعَزُّونَنِي قَوْمٌ براة [بِرَاءٌ] مِنَ الصَّبْرِ
وَ فِي الصَّبْرِ أَشْيَاءُ أَمَرُّ مِنَ الصَّبِرِ
يُعَزِّي الْمُعَزِّي ثُمَّ يَمْضِي لِشَأْنِهِ
وَ يَبْقَى الْمُعَزِّى فِي أَحَرَّ مِنَ الْجَمْرِ
حكايت خوابيدن به جاى رسول الله ص
-
وَقَيْتُ بِنَفْسِي خَيْرَ مَنْ وَطِئَ الْحَصَى
وَ مَنْ طَافَ بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ وَ بِالْحِجْرِ
رَسُولَ إِلَهِ الْخَلْقِ إِذْ مَكَرُوا بِهِ
فَنَجَّاهُ ذُو الطَّوْلِ الْكَرِيمُ مِنَ الْمَكْرِ
وَ بِتُّ أُرَاعِيهِمْ مَتَى يَنْشُرُونَنِي
وَ قَدْ وَطَّنْتُ نَفْسِي عَلَى الْقَتْلِ وَ الْأَسْرِ
وَ بَاتَ رَسُولُ اللَّهِ فِي الْغَارِ آمِناً
مُوَقًّى وَ فِي حِفْظِ الْإِلَهِ وَ فِي سَتْرٍ
أَقَامَ ثَلَاثاً ثُمَّ زُمَّتْ قَلَائِصُ
قَلَائِصُ يَفْرِينَ الْحَصَى أَيْنَمَا يَفْرِي
أَرَدْتُ بِهِ نَصْرَ الْإِلَهِ تَبَتُّلًا
وَ أَضْمَرْتُهُ حَتَّى أُوَسَّدَ فِي قَبْرِي
خطاب به اسامه بن زيد اعور
-
لَسْتُ أَرَى فِي بَيْنِنَا حَاكِماً