کتابخانه تفاسیر

و چون گفته شود مر ايشان را كه بگرويد چنان كه گرويدند مردمان، گفتند آيا بگرويم چنان كه بگرويدند بيخردان؟ آگاه باش كه ايشانند بيخردان و ليكن نميدانند (13)

و چون ملاقات كنند آنان كه ايمان آوردند، گفتند گرويديم و چون داخل شوند بسوى شيطانهاشان گفتند بدرستى كه ما با شماييم، جز اين نيست كه ما استهزا كنندگانيم (14)

، خدا استهزا ميكند بايشان و وا ميگذارد ايشان را در زياده‏رويشان كور و حيرانند (15)

تفسير صفى، ص: 13

[سوره البقرة (2): آيه 16]

أُولئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةَ بِالْهُدى‏ فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ وَ ما كانُوا مُهْتَدِينَ (16)

آنها كسانى‏اند كه خريدند گمراهى را بهدايت، پس سود نكرد تجارتشان و نبودند راه يافتگان (16)

گفته شد بر آن گروه بيمراد

درگذاريد اين فضولى وين فساد

در جواب اهل حق گفتند زود

نيست ما را جز صلاح اندر وجود

مصلحيم و نيست حاجت وعظ و پند

خود نه مصلح كابلهند و مفسدند

چون كه ايمان خواستند از آن گروه‏

آمدند از عرض ايمان بر ستوه‏

جمله گفتند از چه فعل دون كنيم‏

خويش را جزء سفيهان چون كنيم؟

چون كنيم انكار كايشان كرده‏اند

از سفاهت ميل ايمان كرده‏اند

ميندانند اينكه خود بيحاصلند

بس فزون از حد سفيه و جاهلند

ور كه گويند از نفاق و اضطرار

مؤمنانرا با شما هستيم يار

مؤمنيم و با شما هم پيشه‏ايم‏

در ره ايمان بيك انديشه‏ايم‏

با شياطين باز چون خلوت كنند

پيش شيطانهايشان خدمت كنند

كه ز جان ما با شما ياريم و دوست‏

با محمد «ص» دشمن اندر مغز و پوست‏

همرهى با مؤمنان گر ما كنيم‏

نيست ايمان دم باستهزا زنيم‏

حق بر ايشان نيز استهزا كند

تا كه در طغيانشان رسوا كند

سر گران از نخوت نادانيند

غوطه‏ور در لجه حيرانيند

مر ضلالت را خريدند از غلو

زين تجارت نيست خيرى يكتسو

[سوره البقرة (2): آيات 17 تا 22]

مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ ناراً فَلَمَّا أَضاءَتْ ما حَوْلَهُ ذَهَبَ اللَّهُ بِنُورِهِمْ وَ تَرَكَهُمْ فِي ظُلُماتٍ لا يُبْصِرُونَ (17) صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَرْجِعُونَ (18) أَوْ كَصَيِّبٍ مِنَ السَّماءِ فِيهِ ظُلُماتٌ وَ رَعْدٌ وَ بَرْقٌ يَجْعَلُونَ أَصابِعَهُمْ فِي آذانِهِمْ مِنَ الصَّواعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ وَ اللَّهُ مُحِيطٌ بِالْكافِرِينَ (19) يَكادُ الْبَرْقُ يَخْطَفُ أَبْصارَهُمْ كُلَّما أَضاءَ لَهُمْ مَشَوْا فِيهِ وَ إِذا أَظْلَمَ عَلَيْهِمْ قامُوا وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ (20) يا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (21)

الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِراشاً وَ السَّماءَ بِناءً وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقاً لَكُمْ فَلا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْداداً وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ (22)

مثل ايشان مانند مثل كسى است كه برافروخت آتش را پس چون روشن كرد آنچه پيرامنش بود برد خدا بروشنائيشان و رها كرد ايشان را در تاريكى‏ها كه نمى‏بينند (17)

كران‏اند، گنگان‏اند، كوران‏اند پس ايشان برنميگردند (18)

يا چون بارانى از آسمان در آن تاريكيها و رعد و برق ميگردانند انگشتهايشان را در گوشهاشان از آوازهاى رعد از بيم مرگ و خدا احاطه كننده است بكافران (19)

نزديك باشد كه برق بر چشمهايشان را هر گاه روشن كند بر ايشان راه روند در آن و چون تاريك سازد بر ايشان بايستند و اگر خواسته بود خدا برده بود بگوشهاشان و چشمهاشان بدرستى كه خدا بر هر چيزى تواناست (20)

اى مردمان بپرستيد پروردگار خود را كه آفريد شما را و كسانى كه پيش از شما بودند تا شايد شما پرهيزكار شويد (21)

آنكه گردانيد براى شما زمين را بساطى و آسمان را بنائى و فرو فرستاد از آسمان آب را پس بيرون آورد بآن از ميوه‏ها روزى را براى شما پس مگردانيد از براى خدا همتايان را و شما ميدانيد (22)

همچو آن كز بهر نور افروخت نار

روشنايى برد زان پروردگار

ترك ايشان كرد و در تاريكيند

زان نميبينند و دور از نيكييند

صم و بكم و عمى گشتند اين حرون‏

گفت از اينمعنى فهم لا يرجعون‏

او كصيب من سما ظلمات فيه‏

رعد و برق افزون در آن تاريك تيه‏

ميكنند انگشت در آذان كه صوت‏

نشنوند از رعدها از بيم موت‏

بيخبر كز قدرت و علم بسيط

حق بجان كافران باشد محيط

بين يكاد البرق يخطف تا چسان‏

ميرساند آن بصرها را زيان‏

ره چو روشن شد بر ايشان ميروند

بر ضلالت تا كه دور از ره شوند

چون شود تاريك گردند از فتن‏

ثابت اندر گمرهى خويشتن‏

ور خدا خواهد برد سمع و بصر

زين گروه كج نهاد كور و كر

كو بود قادر بكل ممكنات‏

ما سوى را كرده محو برد و مات‏

ايّها الناس اعبدوا يعنى كنيد

ز او پرستش كه شما را آفريد

و آنكه بودند از شما خود بيشتر

اوست يعنى خالق نوع بشر

تا شما شايد ز عقل و اختيار

مى‏بپرهيزيد از پروردگار

چون بساط اين ارض را گسترده است‏

وز سپهر اعلا بنايى كرده است‏

آب را از آسمان نازل نمود

هر ثمر روينده ز آب و گل نمود

اين ثمرها زان كشيد از خاك سر

تا كه باشد رزق اين خيل بشر

فقر خود دانيد و استغناى او

صفحه بعد