کتابخانه روایات شیعه

خطاب به معاويه در جنگ صفّين‏ 318- به هنگام جنگ خداى نيرومند و فعاليت شمشيرم از من حمايت مى‏كند و تو به هنگام حمله، گمان خواهى كرد كه شمشيرم شهاب آسمانى است.

319- نيزه گندمگونى از نيزه‏هاى ساخت خط (يمامه) دارم كه هم نرم است‏

ديوان أمير المؤمنين عليه السلام، ص: 106

و هم تيزى آن محكم و هيچگاه عيب نمى‏كند. 36

320- همه‏روزه لشكر را به هنگامى كه آتش جنگ شعله‏ور مى‏شود با آن دفع مى‏كنم.

كافى است مرا خدا و شمشير دو سر

وين نيزه كه مى‏كند از او سنگ حذر

اين نيزه من كه نخل باغ ظفر است‏

آرد همه‏روزه ميوه فتح ببر

321- اطراف من جمعيتى هستند كه همه شايسته و پاك‏سرشت‏اند و در انتظار غنائم جنگى و غارت دشمن مى‏باشند.

322- از تنگناهاى جنگ با دريافت مال، كنار نمى‏كشند و فرار كنند.

323- تهديد را كنار بگذار و تن به آتش جنگ بزن وقتى شعله‏ى جنگ خاموش گرديد، در آن سوخته‏اى.

جمعى كه ز روى صدق بر گرد منند

در باب غناى نفس شاگرد منند

تهديد كسى اثر در ايشان نكند

اين طائفه بر طريقه فرد منند

تعريض امام عليه السّلام به معاويه‏ 324- من على عليه السّلام هستم و از نظر دودمان بعد از پيامبر هاشمى محمّد مصطفى صلّى اللّه عليه و آله در ميان عرب از بهترين نسب برخوردارم.

325- به آن كسى كه گول مهربانى مرا خورده است (و مى‏خواهد مرا فريب بدهد) بگو: آن كسى كه كاغذ پاره را از طلا تشخيص مى‏دهد كجاست؟ (نرمى من از ترس نيست)

326- بادهاى مرگ همراه خاك و شن بر تو وزيدن گرفته است، مرا بعد از

ديوان أمير المؤمنين عليه السلام، ص: 107

أَنَا عَلِيٌّ وَ أَعْلَى النَّاسِ فِي النَّسَبِ‏

بَعْدَ النَّبِيِّ الْهَاشِمِيِّ الْمُصْطَفَى الْعَرَبِ‏

قُلْ لِلَّذِي غَرَّهُ مِنِّي مُلَاطَفَةٌ

مَنْ ذَا يُخَلِّصُ أَوْرَاقاً مِنَ الذَّهَبِ‏

هَبَّتْ عَلَيْكَ رِيَاحُ الْمَوْتِ سَافِيَةً

فَاسْتَبْقِنِي بَعْدَهَا لِلْوَيْلِ وَ الْحَرَبِ‏

خطاب به حريث مولى معاويه در وقت كشتن او به صفين‏

أَنَا الْغُلَامُ الْعَرَبِيُّ الْمُنْتَسِبُ‏

مِنْ خَيْرِ عُودٍ فِي مُصَاصِ الْمُطَّلِبِ‏

يَا أَيُّهَا الْعَبْدُ اللَّئِيمُ الْمُنْتَدِبُ‏

إِنْ كُنْتَ لِلْمَوْتِ مُحِبّاً فَاقْتَرِبْ‏

وَ اثْبُتْ رُوَيْداً أَيُّهَا الْكَلْبُ الْكَلِبُ‏

أَوْ لَا فَوَلِّ هَارِباً ثُمَّ انْقَلِبْ‏

جواب يكى از اعداى دين در حرب صفين‏

إِيَّايَ تَدْعُو فِي الْوَغَى يَا ابْنَ الْأَرِبِ‏

وَ فِي يَمِينِي صَارِمٌ يُبْدِي اللَّهَبَ‏

مَنْ يَحْطُهُ مِنْهُ الْحِمَامُ يَنْسَرِبُ‏

لَقَدْ عَلِمْتُ وَ الْعَلِيمُ ذُو أَدَبٍ‏

أَنْ لَسْتُ فِي الْحَرْبِ الْعَوَانِ بِالْأَرِبِ‏

وَ عَنْ قَلِيلٍ غَيْرَ شَكٍّ أَنْقَلِبُ‏

خطاب به حريث بن صباح حميرى در صفين‏

أَنَا عَلِيٌّ وَ ابْنُ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ‏

نَحْنُ وَ بَيْتِ اللَّهِ أَوْلَى بِالْكُتُبِ‏

وَ بِالنَّبِيِّ الْمُصْطَفَى غَيْرِ الْكَذِبِ‏

أَهْلِ اللِّوَاءِ وَ الْمَقَامِ وَ الْحُجُبِ‏

نَحْنُ نَصَرْنَاهُ عَلَى كُلِّ الْعَرَبِ‏

خطاب به معاوية و جنود او در ليلة الهرير

أَبَى اللَّهُ إِلَّا أَنَّ صِفِّينَ دَارُنَا

وَ دَارُكُمْ مَا لَاحَ فِي الْأُفْقِ كَوْكَبٌ‏

ديوان أمير المؤمنين عليه السلام، ص: 108

اين طوفان براى عذاب و جنگ (و به پايان رسانيدن آن) وامى‏گذارى.

هرچند كه من در نسبم درّ يتيم‏

كو آنكه جدا كند طلا را از سيم‏

اى خصم رسيده است طوفان هلاك‏

بگريز و به خاك شو از اين غصه مقيم‏

خطاب امام عليه السّلام به حريث مولاى‏ 37 معاويه‏ 327- من از نظر نسب به هنگام بررسى طائفه نوجوانى عربى و از بهترين طائفه از خاندان عبد المطلب هستم.

328- اى غلام لئيمى كه پاسخ مى‏گوئى، اگر علاقه به مرگ دارى نزديك بيا.

329- آى سگ درنده، كمى صبر كن (تا مرگ را ملاقات كنى) يا اينكه پشت به جنگ كرده برگرد و فرار كن.

امروز منم به فضل و توفيق خداى‏

غالب به شجاعت و اصالت همه جاى‏

اى خصم اگر تو را بود مردن رأى‏

لطفى كن و با عربده نزديك من آى‏

پاسخ امام عليه السّلام به يكى از دشمنان در صفّين‏ 330- آى فرزند حيله‏گر مرا به جنگ مى‏طلبى درصورتى‏كه شمشير تيز در دست من است و آتش از آن مى‏بارد.

331- هرگاه آن را مى‏جنبانم مرگ از آن مى‏بارد. من بدون ترديد آگاه هستم و فردى آگاه داراى فرهنگ است.

332- مى‏دانم در جنگى كه مدت‏ها ادامه داشته نياز به نقشه نيست و بزودى و بدون ترديد جنگ بزودى عوض مى‏شود و پايان مى‏يابد.

ديوان أمير المؤمنين عليه السلام، ص: 109

اى صاحب بخت تيره‏ى روز سياه‏

تا چند چنين فتاده باشى از راه‏

تيغى است مرا چه شعله آتش تيز

بگريز كه يك‏بار نسوزى ناگاه‏

خطاب امام عليه السّلام به حريث بن صباح در صفّين‏ 333- من على عليه السّلام و فرزند عبد المطلب هستم. ما و خانه خدا به كتابهاى آسمانى نزديكتريم. 38

334- بدون ترديد و دروغ ما به پيامبر مصطفى صلّى اللّه عليه و آله صاحب پرچم إسلام، مقام إبراهيم و پرده‏هاى كعبه نزديكتريم. ما بوديم كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را بر تمام عرب پيروز گردانيديم.

پيغمبر حقّ مرا برادر مى‏گفت‏

با جان و دل خويش برابر مى‏گفت‏

من نصرت او در همه جا مى‏كردم‏

آن دم كه سخن ز شرع انور مى‏گفت‏

خطاب امام عليه السّلام به معاويه در ليلة الهرير 335- محال است! تا ستاره در آسمان مى‏درخشد صفّين خانه ما و خانه شماست.

336- (بايد در اين سرزمين بمانيم) تا شما بميريد يا ما بميريم نه ما و نه شما راهى براى فرار از محيط جنگ نداريم.

تا هست ستاره در اين چرخ كبود

پيوسته ميان ما جدل خواهد بود

يا تيغ اجل كشد فلك بر سر من‏

يا پاك كند نام تو از لوح وجود

ديوان أمير المؤمنين عليه السلام، ص: 110

إِلَى أَنْ تَمُوتُوا أَوْ نَمُوتَ وَ مَا لَنَا

وَ مَا لَكُمْ عَنْ حَوْمَةِ الْحَرْبِ مَهْرَبُ‏

مدح اصحاب ظفر آئين در صفين‏

يَا أَيُّهَا السَّائِلُ عَنْ أَصْحَابِي‏

إِنْ كُنْتَ تَبْغِي خَبَرَ الصَّوَابِ‏

أُنْبِئْكَ عَنْهُمْ غَيْرَ مَا تَكْذَابٍ‏

بِأَنَّهُمْ أَوْعِيَةُ الْكِتَابِ‏

صَبْرٌ لَدَى الْهَيْجَاءِ وَ الضِّرَابِ‏

فَسَلْ بِذَاكَ مَعْشَرَ الْأَحْزَابِ‏

ستايش عساكر نصرت مآثر

أَ لَمْ تَرَ قَوْماً إِذْ دَعَاهُمْ أَخُوهُمُ‏

أَجَابُوا وَ إِنْ أَغْضَبْ عَلَى الْقَوْمِ يَغْضَبُوا

فَهُمْ حَفِظُوا غَيْبِي كَمَا كُنْتُ حَافِظاً

لِقَوْمِي أَجْزِي مِثْلَهَا إِنْ تَغَيَّبُوا

بَنُو الْحَرْبِ لَمْ تَقْعُدْ بِهِمْ أُمَّهَاتُهُمْ‏

وَ آبَاؤُهُمْ آبَاءُ صِدْقٍ فَأَنْجَبُوا

مدح قبيله‏اى چند از عرب‏

الْأَزْدُ سَيْفِي عَلَى الْأَعْدَاءِ كُلِّهِمْ‏

وَ سَيْفُ أَحْمَدَ مَنْ دَانَتْ لَهُ الْعَرَبُ‏

قَوْمٌ إِذَا فَاجَئوا أَوْفَوْا وَ إِنْ غُلِبُوا

لَا يَحْجَمُونَ وَ لَا يَدْرُونَ مَا الْهَرَبُ‏

قَوْمٌ لَبُوسُهُمْ فِي كُلِّ مُعْتَرَكٍ‏

بِيضٌ رِقَاقٌ وَ دَاوُدِيَّةٌ سُلَبُ‏

الْبِيضُ فَوْقَ رُءُوسٍ تَحْتَهَا الْيَلَبُ‏

وَ فِي الْأَنَامِلِ سُمْرُ الْخَطِّ وَ الْقُضُبُ‏

الْبِيضُ تَضْحَكُ وَ الْآجَالُ تَنْتَحِبُ‏

وَ السُّمْرُ تَرْعُفُ وَ الْأَرْوَاحُ تَنْتَهِبُ‏

وَ أَيُّ يَوْمٍ مِنَ الْأَيَّامِ لَيْسَ لَهُمْ‏

صفحه بعد