احكام خمس در حجّ و عمره
سؤال 216 آيا حج با پولى كه خمس آن پرداخت نشده است، صحيح است؟
صحيح است، ولى گناه آن بسيار بزرگ است.
سؤال 217 آيا عمرة مفرده با پولى كه خمس آن پرداخت نشده است، صحيح است؟
صحيح است ولى گناه آن بزرگ است و ثواب عمره نمى تواند جبران آن گناه را بكند.
سؤال 218 كسى كه سال خمسى ندارد و به حج مشرّف مى شود، اگر با پول خود كه معمولاً از درآمد است، مبلغ ثبت نام حج و پول لباس احرام و قربانى را پرداخت نمايد، اعمال او و حج او چه حكمى دارد؟
اين كار حرام است و گناهش خيلى بزرگ است و خداوند چنين حجّى را قبول نمى كند.
سؤال 219 در فرض سؤال قبل، اگر پول مورد نظر، مشكوك بين درآمد آن شخص و ساير منابع باشد، مسئله چه حكمى پيدا مى كند؟
بايد با حاكم شرع در ميان بگذارد.
سؤال 220 اگر كسى
با پول غيرمخمّس، به حج مشرّف شود و فقط خمس پول احرام و قربانى را بپردازد، حجّ او چه حكمى دارد؟
اين كار حرام است و خداوند چنين حجّى را قبول ندارد.
سؤال 221 اگر كسى با پول غيرمخمّس لباس احرام تهيّه كند و محرم شود و طواف و نماز طواف به جا آورد، ولى در مكّه بخواهد خمس پول لباس احرام را بپردازد، بايد طواف و نماز را اعاده كند؟
بايد علاوه بر پرداخت، توبة واقعى از گناهش بكند شايد خداوند حجّ او را قبول كند.
سؤال 222 آيا براى صحّت اعمال عمره و حج، براى كسى كه حسابرسى خمس ندارد، پرداخت خمس لباس احرام و لباسى كه در طواف و نماز طواف مى پوشد، كفايت مى كند يا بايد حسابرسى تمام اموال صورت گيرد؟
كفايت مى كند، ولى بسيار به جا است كه حسابرسى تمام اموال را بكند.
سؤال 223 آيا تخميس لباس احرامى كه معلوم نيست از درآمد است يا هديّه و ارث، يا وجوهات شرعيّه و ... لازم است يا خير؟
لازم نيست، گرچه خيلى خوب است.
سؤال 224 كسى كه تا به حال خمس نداده است و اوّلين بار به عمره مفرده مى رود، مى تواند فقط خمس پول عمره را بدهد و بعداً حساب كامل را بكند يا نه؟
جايز است گرچه كار خوبى نيست.
سؤال 225 اگر كسى طلاهايش را براى رفتن به حج بفروشد آيا بايد خمس آن را بدهد؟ آيا اين امر در خصوص عمرة مفرده و حجِ ّ تمتّع تفاوت مى كند؟
اگر سال روى آن پول نگذرد، خمس ندارد و تفاوتى ميان حجِ ّ تمتّع و عمرة مفرده نيست.
سؤال 226 پولى كه از محلِ ّ درآمد براى ثبت نام سفر حج پرداخت شده و پيش از رسيدن نوبت اعزام، سال خمسى بر
آن گذشته است، آيا مشمول خمس مى شود؟
بايد خمس آن را بدهد.
سؤال 227 كسى كه خمس مى دهد، اگر در وسط سال خمسى بخواهد به عمره مفرده مشرّف شود، آيا بايد خمس پول عمره را بدهد؟ در اين خصوص آيا تفاوتى مى كند كه پول عمره را از درآمد آن سالى كه در وسط آن است و هنوز نوبت محاسبة خمس آن نشده پرداخت كند يا از در آمد سال هاى پيش كه خمس آن را پرداخت كرده است؟
لازم نيست خمس آن را بدهد، ولى پرداخت آن خوب است.
سؤال 228 كسى كه خمس مى دهد، اگر در وسط سال خمسى بخواهد به حجِ ّ تمتّع مشرّف شود، آيا بايد خمس پول حج را بدهد؟ در اين خصوص آيا تفاوتى مى كند كه پول حج را از درآمد آن سالى كه در وسط آن است و هنوز نوبت محاسبة خمس آن نشده پرداخت كند يا از در آمد سال هاى پيش كه خمس آن را پرداخت كرده است؟
مى تواند از درآمد همان سال خرج كند، ولى بهتر است خمس آن را بدهد.
سؤال 229 اگر حج گزار در حال طواف يا در حال نماز يا در حال ساير اعمال حج، پول خمس نداده همراه خود داشته باشد به صحّت آن عمل يا حج و عمرة او لطمه اى مى خورد؟
لطمه اى وارد نمى كند، ولى خيلى خوب است كه اين پول را كه آتش است از خود دور كند.
سؤال 230 وقتى براى عمره يا حج ثبت نام مى شود، آيا سر سال خمسى بايد خمس آن پول پرداخت شود يا هنگام عزيمت؟
سر سال بايد خمس بدهد.
سؤال 231 امروزه وقتى نوبت عزيمت به حج يا عمره مى شود، مبالغى به عنوان سود سپرده گزارى تعلّق مى گيرد، حال سؤال اينجاست كه علاوه
بر خمس مبلغ سپرده گزارى، پرداخت خمس مبلغ سود سپرده هم لازم است؟ نكتة قابل توجّه اينكه آن مبلغ اضافى قبل از آن قابل محاسبه و دريافت نبوده و شايد بتوان گفت درآمد همان سال حج گزار است.
در هر صورت خمس آن را بايد بدهد.
سؤال 232 وقتى كه شوهر مخارج حجّ زن را بر عهده مى گيرد، آيا بايد خمس حجّ او را بدهد يا اين پول هديه محسوب مى شود؟
شوهرى كه خانمش را مكّه مى برد نظير خود او است و بايد خمس او را بدهد، و همچنين اگر بچه هاى خود را حج ببرد و همچنين اگر كسى را حج ببرد كه به آن حجّ بذلى گفته مى شود و بايد خمس او را بدهد و هيچ كدام اين ها از باب هديه نيست، بلكه از باب مصرف است.
>سؤال 233< دانشجويانى كه هزينة تحصيل و زندگى آنان بر عهدة والدين است، اگر با ارث مستطيع شوند، در حالى كه پدرشان اهل خمس و زكات نبوده وظيفة فرزندان چيست راهنمايى فرماييد؟
بايد ورثه اولاً خمس مال او را بدهند و بعداً تصرف در اموال او نمايند.
>سؤال 234< اگر با پولى كه خمس يا زكات آن پرداخت نشده يا پول غصبى بليط هواپيما و وسايل سفر براى عمره تهيه شود، آيا اين كار صحيح است و در صورت حرمت موجب بطلان حج يا عمره مى شود يا خير؟
كار حرام است ولى حج يا عمرة او فاسد نيست.
>سؤال 235< كسى كه مبلغى پول دارد و شك دارد كه خمس آن را پرداخت كرده و سال بر آن گذشته يا نه بايد خمس آن را پرداخت نمايد؟
لازم نيست.
>سؤال 236< آيا دانشجويى كه خمس اموال خود را نداده باشد، مى تواند فقط با پرداخت
خمس مخارج عمره، مشرّف به عمرة مفرده شود؟
نمى تواند مگر از مجتهد جامع الشّرايط اجازه بگيرد.
>سؤال 237< شخصى با پول غير مخمّس حولة احرام خريده ولى هنگام خريد فراموش كرده يا نمى دانسته كه خمس پول را نداده است، آيا اعمال و احرام صحيح است؟
حجّ او همچنين عمرة او صحيح است، ولى گناه كرده است.
>سؤال 238< كسى كه از ابتداى تكليف نه خمس داده و نه سال خمسى داشته است و از درآمد مبلغى جمع نموده و در همان سال قصد تشرّف به عمرة مفرده را دارد آيا بايد خمس آن را بدهد؟
در فرض مذكور بايد خمس دهد.
>سؤال 239< اگر از ثبت نام تا رفتن به عمره يك ماه طول بكشد (سال خمسى تعلّق نگيرد) آيا بايد خمس مبلغ ثبت نام را پرداخت؟
اگر در وسط سال خمسى باشد اشكال ندارد، ولى خمس آن را بدهد بهتر است.