متفرّقه
>سؤال 899< خروج از مكّه يا خروج از منى و رفتن به شهرهاى ديگر در صور ذيل چه حكمى دارد:
الف) پس از اعمال روز عيد قربان و پيش از اعمال مكّه
اگر ضرورت شغلى باشد، اشكال ندارد و اگر ضرورت شغلى نيست و دو سه ساعت است، اشكال ندارد. ولى بهتر است بيرون نرود.
ب) در روز يازدهم پس از رمى جمرات
اشكال ندارد.
ج) پس از بيتوتة نيمة اوّل شب يازدهم يا دوازدهم
اشكال ندارد.
د) پس از اعمال ايام تشريق و پيش از اعمال مكّه
اشكال ندارد.
>سؤال 900< آيا با توجّه به نوبت هاى طولانى حج و اينكه اگر كسى مكرّراً حجّ مستحبّى به جا بياورد، ممكن است نوبت ديگران را تضييع نمايد، باز هم ترك حج به مدت پنج سال مكروه است؟
بهتر است در اين زمان عمرة مفرده برود.
>سؤال 901< در مواردى كه وظايفى براى وليّ حج گزار در حج معيّن مى شود، مراد سرپرست او در سفر حج است يا وليّ شرعيِ او؟
هر كدام كه در حج حاضرند او سرپرست است.
>سؤال 902< آيا براى يافتن حدود محلّ عرفات و مشعر و منى و... مى توان به تابلوهايى كه مسئولين كشور عربستان تعبيه كرده اند و حدود را معيّن كرده اند، اعتماد كرد يا بايد به طريق ديگرى حدود اين مكان ها را پيدا كرد؟
بايد اعتماد
كرد، بلكه تفحّص جايز نيست.
>سؤال 903< آيا اعتكاف در مسجدالنّبى و مسجدالحرام مطلقاً جايز است يا نياز به قصد ده روز يا نذر دارد؟
مطلقاً جايز است.
>سؤال 904< در بيرون مسجدالحرام و مسجدالنّبى اتّصالى ميان صفوف جماعت وجود ندارد، اگر كسى در اين مكان ها در نماز جماعت شركت كرد آيا صحيح است؟
به هر طريقى كه آنها نماز را صحيح مى دانند عمل شود، اشكال ندارد. ولى به نماز آنها نبايد اكتفا كرد و به عبارت ديگر با آنها نماز خواندن با ترتيبى كه آنها دارند فضيلت زياد دارد، ولى اكتفا به آن نماز هم جايز نيست.
>سؤال 905< آيا مى توان عمرة مفرده را به كار خير نظير جهيزيّه و... تبديل كرد؟ كدام عمل افضل است؟ آيا اين موضوع در مورد عمرة اوّل و دفعات بعدى فرقى مى كند؟
در دفعة اوّل عمره را برود و در دفعات بعد، حتماً رسيدگى به كار ديگران افضل است.
>سؤال 906< در جايى كه عدّه اى منتظر نوبتشان براى رفتن به حجّ واجب هستند، آيا جايز است براى مرتبة دوّم و بيشتر به حج رفت و جاى آنها را گرفت؟
اگر به جاى آنها است، جايز نيست.
>سؤال 907< در صورتى كه كسى نذر يا عهد كند يا قسم بخورد، عمرة مفرده بر او واجب مى شود؟ اگر نتواند به جا بياورد چه وظيفه اى دارد؟
چيزى براى او واجب نيست، ولى اگر بتواند و نرود بايد كفّارة آن را بدهد.
>سؤال 908< ميزان حجاب زن در طواف و سعى چه اندازه است؟
تفاوتى ميان طواف و سعى و ساير زمان ها و مكان ها نيست.
>سؤال 909< به زائران سفارش شده در نمازهاى جماعت اهل سنّت از مهر استفاده نكنند، ولى متأسّفانه مشاهده شده در اثر عدم توجيه مناسب توسّط مديران يا روحانيون
كاروان ها، در هتل ها، در مساجد عادى، در مسير راه نيز برخى از زائران بدون مهر يا حصير يا چيزى كه سجده بر آن صحيح است، نماز مى خوانند آيا نمازشان صحيح است؟
سفارش بسيار به جاست، ولى اعاده نيز لازم است و در فرض مسئله متابعت از سنّى ها جايز نيست.
>سؤال 910< در عمرة مفرده طواف كردن بيشتر فضيلت دارد يا عمرة مجدّد به جا آوردن؟ عمرة مجدّد خيلى بهتر است.
>سؤال 911< برخى از زائران زن يا مرد ايرانى با وضعيّت غيراسلامى و غيراخلاقى در سرزمين وحى حضور پيدا مى كنند و آبروى ايران و شيعه را مخدوش مى سازند، آيا زمينه سازى براى حضور چنين افرادى و عدم برخورد با رفتارهاى غير اسلامى آنان توسّط مسئولان و متولّيان امر چه صورت دارد؟ توصية حضرتعالى در اين زمينه چه مى باشد؟
اين زوّار ننگ براى جمهورى اسلامى هستند و حجّ آن ها اصلاً ارزش ندارد. مسئولين بلكه همه مخصوصاً رئيس كاروان ها و روحانيون كاروان ها بايد جلوگيرى كنند و اينجانب بارها به مسئولين مربوطه گفته ام ولى اثرى نداشته است.
>سؤال 912< كسانى كه حجّ واجب خود را انجام داده اند و سال هاى بعد به مكّه مشرّف مى شوند، آيا مى توانند عمره و حجّ تمتّع به جا نياورند و به يك عمرة مفرده اكتفا كنند؟
اشكال ندارد.
>سؤال 913< اگر مسلمانى غير شيعه، شيعه شود، وظيفه اش نسبت به نماز و روزه و حجّى كه قبل از شيعه شدن انجام داده چيست؟
اگر به وظيفه رفتار نموده باشد، قضا ندارد.
>سؤال 914< هرگاه كسى بعد از اتمام عمرة تمتّع بيهوش شود و بعد از ايّام تشريق به هوش آيد و نتواند كسى را نايب كند حجّ او چه صورتى دارد؟
بايد حجّ خود را دوباره به جا آورد.
>سؤال 915< بعضى اوقات كف مسجدالحرام يا
بخش هايى از مسجدالنّبى مرطوب يا خيس است، اگر بدن يا لباس زائران با اين رطوبت خيس شد، چه حكمى دارد؟
پاك است.
>سؤال 916< آيا كسى كه مى خواهد به حج مشرّف شود، مى تواند پول آن را براى جهيزيّه، مدرسه سازى، امور خير، اشتغال زايى جوانان و... هزينه كند؟
جايز نيست. هر كار واجبى به جاى خود نيكو و لازم است.
>سؤال 917< توصية حضرتعالى براى حجاب بانوانى كه به حجِ ّ تمتّع يا عمرة مفرده مشرّف مى شوند و در مكّه يا مدينه حضور دارند چيست؟
بايد با چادر و روگرفته باشند و با چادرهاى رنگى هم نباشند و تماس آن ها با نامحرم به اندازة متعارف باشد و شخصيّت ايرانى بايد محفوظ بماند.
>سؤال 918< آيا به فتواى حضرتعالى مسافر مى تواند در مكّه يا مدينه بدون نذر يا عهد قبلى و بدون قصد ده روز، روزة مستحبّى بگيرد؟ در صورتى كه روزة قضا به عهدة او باشد باز هم مى تواند روزه مستحبّى بگيرد؟
مى تواند.
>سؤال 919< اگر كسى در عمرة تمتّع كارى كه موجب فساد عمره است انجام دهد و عمرة او باطل شود، در اين صورت براى صحّت حج خود چه بايد بكند؟ خواهشمند است پاسخ را در دو صورت وقت داشتن براى بقية اعمال حج و وقت نداشتن بيان فرماييد.
اگر وقت دارد عمره را به جا آورد و اگر وقت نيست حجّ او حجّ اِفراد مى شود.
>سؤال 920< اينجانب تا كنون دو مرتبه سفر حجّ واجب مشرّف شده ام و بسيار علاقه مندم در كار حج و مديريّت حج خدمتگزار زائران بيت الله الحرام باشم. براى اين امر استخاره كردم پيگير اين مسأله باشم، بسيار خوب آمد و استخاره كردم بگذارم به حال خودش كه خود به خود سفر حج قسمت من شود استخاره بد بود،
ولى چون يك مادر بيمار و محروم از زندگى موفّق دارم كه من تنها فرزند او مى باشم اصرار دارد كه من ديگر سفر حج نروم. استدعا دارم بفرماييد آيا به طور كلّى از اين مسأله منصرف شوم بهتر است يا پيگير آن باشم يا اگر خود به خود درست شد بروم؟
اگر مادرتان از رفتن به حج جدّاً ناراحت مى شود، بايد نرويد؛ ولى اگر ناراحت نمى شود، رفتن شما به حج به هر طريقى كه نوشته ايد اشكال ندارد.
>سؤال 921< محدودة حرم، براى ترك محرّمات و رعايت احكام و آداب، محدودة مسجدالحرام است يا شهر مكّه يا محدودة ديگرى؟ اگر منظور از حرم مسجدالحرام است، با توجّه به توسعة روزافزون و تغيير هر سالة محدودة آن مسجد، به كدام محدوده حرم گفته مى شود؟
حرم اطراف مكّه است و محدود به حدودى است كه در مناسك حج مشخص شده است.
سؤال 922 اگر كسى در عمرة مفرده كارى انجام دهد كه موجب فساد عمره شود؛ مثلاً بعد از تقصير بفهمد كه عمداً يا به واسطة جهل به مسئله طواف را ترك يا از آن كم كرده است، بنابراين آيا واجب است به ميقات برگردد و عمره را از سر گيرد يا مى تواند عمره را رها كند و به وطن خود برگردد؟
اگر در جايى عمره باطل شد، لازم نيست دو مرتبه عمره به جا آورد، ولى بدون عمره از مكّه بيرون رود سزاوار نيست، مگر ضرورتى جلو بيايد.
>سؤال 923< دست كشيدن يا بوسيدن نرده هاى قبرستان بقيع يا درب هاى ورودى حرمين شريفين يا ضريح پيامبر اكرم و... چه حكمى دارد؟
جايز نيست.
سؤال 924 اگر كسى نذر كرده باشد كه در ايّام حج در مكانى باشد، مثل اينكه نذر كرده باشد
در روز عرفه به كربلا برود، در اين صورت اگر همان سال مستطيع شود و بتواند به حج برود، كدام مقدّم است؟ عمل به نذر يا انجام حجِ ّ واجب؟
نذر او باطل مى شود و بايد به حج برود.
سؤال 925 در فرض سؤال فوق، در صورتى كه به حج برود، آيا بايد كفارة عمل نكردن به نذر را بپردازد؟
لازم نيست.
>سؤال 926< آيا كوتاه نكردن شارب هم مثل كوتاه موى سر و ريش، قبل از حج و عمره مستحب است؟
اگر وضع غير عادى پيدا كند، حتّى در سر يا ريش مستحب نيست.
>سؤال 927< يكى از حجّاج وصيّت كرده است كه در صورت فوت او در مكّه يا مدينه، جنازه اش به شهر خودش منتقل شود، حال اگر اين كار مستلزم كالبد شكافى و پرداخت هزينه هاى گزاف باشد، عمل به اين وصيّت چه حكمى دارد؟
لازم نيست.
>سؤال 928< در برخى موارد كفش هاى حجّاج در مسجدالحرام و مسجدالنّبى گم مى شود و در عوض تعدادى كفش كه صاحب آن مشخّص نيست، در همان مكان مى ماند و در اكثر موارد آن كفش ها را دور مى ريزند و مى شود گفت كه احتمالاً كسى كفش ها را اشتباه پوشيده است. در اين صورت كسى كه كفش او گم شده است مى تواند يكى از آن كفش ها را بپوشد و برود؟
مى تواند.
>سؤال 929< ورود به حرم و ورود به مسجدالحرام و طواف، هر كدام غسل مستحبّى جداگانه دارد، آيا يك غسل به هر سه نيّت كفايت مى كند؟
كفايت مى كند.
>سؤال 930< آيا كسى كه روزة قضا بر عهده دارد مى تواند در مدينه يا مكه روزة مستحبى بگيرد؟
مى تواند.
>سؤال 931< كسى كه در ماه مبارك رمضان در مكه و مدينه است و قصد ده روز ندارد، مى تواند روزة مستحبى بگيرد؟
مى تواند.
>سؤال 932< شخصى در
ماه مبارك رمضان اتفاقاً موقع افطار در مسجدالحرام بوده و از باب تقيّه و بنابر اصرار اهل مكه، روزة خود را با آنان افطار نموده است، اكنون چه وظيفه اى در خصوص قضا و كفارة روزه دارد؟
اولاً بايد در آن موقع آنجا نرود و ثانياً اگر مى تواند با عذرى روزه را نخورد و ثالثاً اگر مجبور شد، بايد بعداً قضا كند ولى كفّاره ندارد.
>سؤال 933< فتواى حضرتعالى در خصوص شركت زائران مكّه و مدينه در نماز جماعت اهل سنّت چيست؟ آيا اعادة نماز را لازم مى دانيد؟
شركت مستحب است، ولى بايد اعاده كند.
>سؤال 934< كسانى كه در مكّه و مدينه به نماز جماعت اهل سنّت اقتدا مى كنند، آيا لازم است بر چيزى كه سجده بر آن جايز است سجده نمايند يا مى توانند مانند ديگران بر فرش و... سجده كنند؟ در اين صورت تكليف نماز آنها چه مى شود؟
بايد مثل آنها نماز بخوانند، ولى بايد اعاده كنند.
>سؤال 935< اگر كسى در مسجدالحرام و مسجدالنّبى بخواهد نماز فرادى بخواند، آيا در حال اختيار، مى تواند روى فرش سجده كند يا خير؟
نمى تواند، ولى استفاده از مهر وامثال آن نيز جايز نيست.
>سؤال 936< بعضى از زائران در مكّه و مدينه در نماز جماعت از مهرهاى كوچك يا حصير يا بادبزن و كاغذ و نظائر آن براى سجده استفاده مى كنند، نظر مبارك حضرتعالى در اين خصوص چيست؟
جايز نيست.
>سؤال 937< در كف مسجدالحرام و مسجدالنّبى انواع سنگ ها به كار برده شده است، آيا به فتواى حضرتعالى سجده چه در حال اختيار و چه در حال اضطرار بر همة آن سنگ ها صحيح است؟
صحيح است.
>سؤال 938< آيا اتّصال نماز در طبقة دوّم و پشت بام مسجدالنّبى و مسجدالحرام صحيح است و نماز جماعت در
آنجا كفايت از نماز واجب مى كند؟
رفتار طبق روش آن ها در هر چيز نماز صحيح است. ولى كلاً نماز با آن ها كه مستحب است كافى از نماز نيست و بايد اعاده كند.
>سؤال 939< آيا زائر مكّه و مدينه مى تواند در تمام شهر جديد و فعلى مكّه و مدينه، نماز خود را تمام بخواند؟ آيا مناطقى كه بعداً به اين دو شهر افزوده مى شود هم تابع همين فتوى است؟
كلاً مى تواند تمام بخواند.
>سؤال 940< آيا با غسل زيارت پيامبر گرامى مى شود نماز واجب خواند؟
با هر غسلى مى شود نماز خواند مگر غسل استحاضه كه وضو دارد.
>سؤال 941< آيا ثواب نماز در مسجدالحرام و مسجدالنّبى و كلّاًً احكام اين دو مسجد شريف، شامل مكان هاى توسعه يافته و جديد نيز مى شود؟
مى شود.
>سؤال 942< آيا مقلّد حضرتعالى مى تواند هنگام عزيمت به مكّه و مدينه در مورد نماز جماعت اهل تسنّن از مرجع تقليد ديگرى تقليد نمايد و به نماز جماعتى كه در مسجدالحرام و مسجدالنّبى مى خواند، اكتفا كند؟ يا بايد حتماً اعاده كند؟
نماز با آنها بسيار خوب است، حتّى امام صادق فرموده است نماز با آنها نظير نماز با پيامبر گرامى است. بنابر اين نماز را به طرز آنها بخوانيد؛ مثلاً احتياج به مهر ندارد و... ولى چون از جهاتى نماز آنها باطل است، بايد نماز خود را بخوانيد و تقاضا دارم در اين باره طفره نرويد و در اين مكان هاى مقدّس كه يك ركعت نماز ثواب بيش از هزار ركعت نماز را دارد، خود را از اين ثواب محروم نكنيد.
>سؤال 943< خواندن دو ركعت نماز به نيابت افراد زنده در مسجدالحرام و مسجدالنّبى چه حكمى دارد؟
اشكال ندارد.
>سؤال 944< شخصى جهت اقامة نماز به مسجدالحرام وارد شده
و مى بيند كه نماز جماعت تمام شده ولى صف هاى نماز به هم نخورده است، آيا اذان و اقامه از او ساقط مى شود؟
ساقط مى شود.
>سؤال 945< نماز حجّاج در عرفات و مشعر و منى قصر است يا تمام؟
قصر است.
>سؤال 946< آيا خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعيل اشكال دارد؟
اشكال ندارد.
>سؤال 947< خروج حجّاج ايرانى از مسجدالحرام يا مسجدالنّبى هنگام اقامة نماز جماعت چه حكمى دارد؟
اگر برداشت بد مى شود، حرام است.
>سؤال 948< گاهى اوقات ديده مى شود كه حجّاج هنگام اقامة نماز جماعت پشت درب مغازه ها مى نشينند تا صاحب مغازه از نماز برگردد، نظر حضرتعالى در اين خصوص چيست؟
جايز نيست.
>سؤال 949< نماز خواندن در حالى كه نمازگزار رو به قبله و پشت به قبر مبارك پيامبر گرامى باشد، چه حكمى دارد؟
اشكال ندارد، ولى اين كار را نكند خيلى بهتر است.
>سؤال 950< بعضى اوقات در راه رفتن يا برگشتن سفر حج، همة وقت نماز (مخصوصاً صبح) در هواپيما مى گذرد. در چنين حالتى بعضى از زوّار مى ايستند و اگر در راهِ رفتن باشند به سمت جلوى هواپيما و اگر در راه برگشت باشند به سمت عقب هواپيما نماز مى خوانند تا مراعات ايستادن و قبله را كرده باشند، ولى اين امر با مخالفت مهمانداران و مسئولين هواپيما مواجه مى شود. چون نظم و كنترل هواپيما در آن زمان به هم مى خورد. حال در صورت صلاحديد بفرمائيد زوّار چه وظيفه اى براى نماز خود دارند؟
روى صندلى نماز بخوانند كفايت مى كند، ولى مصيبت بزرگ اينجاست كه در جمهورى اسلامى چرا بايد چنين چيزها باشد كه متأسّفانه در هواپيما، در قطار، در اتومبيل ديده مى شود.