احکام شرعی
آيت الله العظمی سيد محمدصادق حسيني روحاني
آيت الله العظمی سيد محمدصادق حسيني روحاني
آيت الله العظمی سيد محمدصادق حسيني روحاني

رساله توضیح المسائل آيت الله العظمی سيد محمدصادق حسيني روحاني

احكام تقليد احكام طهارت آب مطلق ومضاف آب كر آب قليل آب جارى آب باران آب چاه احكام آبها احكام تخلى احكام تخلى استبراء مستحبات ومكروهات تخلى نجاسات نجاسات بول وغائط منى مردار خون سگ وخوك كافر شراب فقاع عرق شتر نجاستخوار عرق جنب از حرام راه ثابت شدن نجاست راه نجس شدن چيزهاى پاك احكام نجاسات مطهرات مطهرات آب زمين آفتاب استحاله انقلاب انتقال اسلام تبعيت برطرف شدن عين نجاست استبراء حيوان نجاستخوار خارج شدن خون تيمم ميت سنگ استنجاء غائب شدن مسلمان احكام ظرفها احكام ظرفها وضوء وضوء وضوى ارتماسى دعاهايى كه موقع وضوء گرفتن مستحب است شرايط وضوء احكام وضوء چيزهايى كه بايد براى آنها وضوء گرفت چيزهايى كه وضوء را باطل مى كند احكام وضوى جبيره احكام جنابت احكام جنابت چيزهايى كه بر جنب حرام است چيزهايى كه بر جنب مكروه است غسل غسلهاي واجب غسلهاى مستحب غسل جنابت غسل ترتيبى غسل ارتماسى احكام غسل كردن استحاضه تعريف احكام مستحاضه حيض حيض احكام حائض اقسام زنهاى حائض اقسام زنهاى حائض 1 - صاحب عادت وقتيه وعدديه 2 - صاحب عادت وقتيه 3 - صاحب عادت عدديه 4- مضطربه 5-مبتدئه 6- ناسيه مسائل متفرقه حيض نفاس نفاس احکام ميت غسل مس ميت احكام محتضر احكام بعد از مرگ احكام غسل وكفن ونماز ودفن ميت احكام غسل ميت احكام كفن ميت احكام حنوط احكام نماز ميت دستور نماز ميت مستحبات نماز ميت احكام دفن مستحبات دفن نماز وحشت نبش قبر تيمم تيمم اول از موارد تيمم دوم از موارد تيمم سوم از موارد تيمم چهارم از موارد تيمم پنجم از موارد تيمم ششم از موارد تيمم هفتم از مواردتيمم چيزهايى كه تيمم به آنها صحيح است دستور تيمم بدل از وضوء دستور تيمم بدل از غسل احكام تيمم احكام نماز احكام نماز نمازهاى واجب نمازهاى واجب يوميه وقت نماز ظهر وعصر وقت نماز مغرب وعشاء وقت نماز صبح احكام وقت نماز نمازهاى مستحب وقت نافله هاى يوميه نماز غفيله احكام قبله پوشانيدن بدن در نماز لباس نمازگزار مكان نمازگزار جاهايى كه نماز خواندن در آنها مكروه است احكام مسجد اذان واقامه ترجمه اذان واقامه واجبات نماز ارکان نماز پنج ركن نماز تكبيرة الاحرام قيام ( ايستادن ) قرائت ركوع سجود چيزهايى كه سجده بر آنها صحيح است مستحبات ومكروهات سجده سجده واجب قرآن تشهد سلام نماز ترتيب موالات قنوت ترجمه نماز 1-ترجمه سوره حمد 2- ترجمه سوره قل هو الله احد 3 - ترجمه ذكر ركوع وسجود 4- ترجمه قنوت 5 -ترجمه تسبيحات اربعه 6 -ترجمه تشهد تعقيب نماز صلوات بر پيغمبر مبطلات نماز مواردى كه مى توان نماز واجب را شكست شكيات نماز شكيات نماز شكهاى باطل شكهايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد شكهايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد 1-شك در چيزى كه محل آن گذشته است 2-شك بعد از سلام 3- شك بعد از وقت 4 - كثير الشك ( كسى كه زياد شك مى كند ) 5-شك امام ومأموم 6 - شك در نمازهاى مستحبى شكهاى صحيح نماز احتياط سجده سهو سجده سهو دستور سجده سهو قضاى سجده وتشهد فراموش شده كم ويا زياد كردن اجزاء وشرائط نماز نماز مسافر مسائل متفرقه نماز نماز قضاء نماز قضاى پدر ومادر كه بر پسر بزرگتر واجب است نماز جماعت شرائط امام جماعت احكام جماعت چيزهايى كه در نماز جماعت مستحب است چيزهايى كه در نماز جماعت مكروه است نماز آيات نماز آيات دستور نماز آيات نماز عيد فطر وقربان اجير گرفتن براى نماز احكام روزه احكام روزه چيزهايى كه روزه را باطل مى كند چيزهايى كه روزه را باطل مى كند 1-خوردن وآشاميدن 2-جماع 3 - استمناء 4-دروغ بستن به خدا وپيغمبر 5-رساندن غبار غليط به حلق 6 - فروبردن سر در زير آب 7 - باقى ماندن بر جنابت وحيض ونفاس تا اذان صبح 8- اماله كردن 9 - قى كردن احكام چيزهايى كه روزه را باطل مى كند آنچه براى روزه دار مكروه است جاهايى كه قضاء وكفاره روزه واجب است جاهايى كه قضاء وكفاره روزه واجب است كفاره روزه جاهايى كه فقط قضاى روزه واجب است احكام روزة قضاء احكام روزه مسافر كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست راه ثابت شدن اول ماه روزه هاى حرام ومكروه روزه هاى مستحب احكام خمس احكام خمس توضيح 1 - منفعت كسب 2- معدن 3 - گنج 4 - مال حلال مخلوط به حرام 5 - جواهرى كه به واسطه فرو رفتن در دريا بدست مى آيد 6- غنيمت 7 - زمينى كه كافر ذمى از مسلمان بخرد . مصرف خمس احكام زكوة زكوة شرايط واحب شدن زكوة زكوة گندم وجو وخرما وكشمش نصاب طلا نصاب نقره زكوة شتر وگاو وگوسفند نصاب شتر نصاب گاو نصاب گوسفند مصرف زكوة شرايط كسانى كه مستحق زكوتند نيت زكوة مسائل متفرقه زكوة زكوة فطره مصرف زكوة فطره مسائل متفرقه زكوة فطره احكام حج احكام حج احكام خريد وفروش احكام خريد وفروش خريد وفروش چيزهاى كه در خريد وفروش مستحب است معاملات مكروهه معاملات باطله وحرام شرائط فروشنده وخريدار شرايط جنس وعوض آن صيغه خريد وفروش خريد وفروش ميوه ها نقد ونسيه معامله سلف معامله سلف شرايط معامه سلف احكام معامله سلف فروش طلا ونقره به طلا ونقره مسائل متفرقه خريد و فروش احكام شركت احكام صلح احكام اجاره احكام اجاره شرايط مالى كه آن را اجاره مى دهند شرايط استفاده ى مالي که آن را اجاره مى دهند مسائل متفرقه اجاره احكام جعاله احكام مزارعه احكام مساقات كسانى كه نمى توانند در مال خود تصرف كنند احكام حواله دادن احكام رهن احكام ضامن شدن احكام كفالت احكام وديعه ( امانت ( احكام عاريه احكام نكاح يا ازدواج وزناشويى احكام عقد دستور خواندن عقد دائم دستور خواندن عقد غير دائم شرايط عقد عيبهايى كه به واسطه آنها مى شود عقد را بهم زد . عده از از زنها كه ازدواج با آنان حرام است احكام عقد دائم متعه يا صيغه احكام نگاه كردن مسائل متفرقه زناشويى احكام شير دادن احكام شير دادن آداب شير دادن مسائل متفرقه شير دادن احكام طلاق احكام طلاق عده طلاق عده زنى كه شوهرش مرده طلاق بائن وطلاق رجعى احكام رجوع كردن طلاق خلع طلاق مبارات احكام متفرقه طلاق احكام غصب احكام غصب احكام مالى كه انسان آن را پيدا مى كند احكام مالى كه انسان آن را پيدا مى كند احكام سر بريدن وشكار كردن حيوانات احكام سر بريدن وشكار كردن حيوانات دستور سر بريدن حيوانات شرايط سر بريدن حيوان دستور كشتن شتر چيزهايى كه موقع سر بريدن حيوانات مستحب است چيزهايى كه در كشتن حيوانات مكروه است . احكام شكار كردن با اسلحه شكار كردن با شگ شكارى صيد ماهى صيد ملخ احكام خوردنيها وآشاميدنيها احكام خوردنيها وآشاميدنيها چيزهايى كه موقع غذا خوردن مستحب است . چيزهايى كه در غذا خوردن مكروه است مستحبات آب آشاميدنى مكروهات آب آشاميدن احكام نذر وعهد احكام قسم خودرن احكام قسم خودرن احكام وقف احكام وقف احكام وصيت احكام وصيت احكام ارث احكام ارث ارث دسته اول ارث دسته دوم ارث دسته سوم ارث زن وشوهر مسائل متفرقه ارث احكام حدى كه براى بعضى از گناهان معين شده است احكام حدى كه براى بعضى از گناهان معين شده است احكام ديه احكام ديه احکام مسائل روز حكم نماز وروزه كسانى كه با هواپيما مسافرت مى كنند احكام راديو وتلويزيون مسائل متفرقه مسائل متفرقه وصيت به حج احكام نيابت اقسام عمره اقسام حج حج تمتع حج تمتع عبارت از دو عبادت است اعمال عمره تمتع در شرائط حج تمتع صورت تلبيه كارهائى كه ترك آن بر محرم لازم است 1 _ شكار حيوان صحرائى 2 _ نزديكى با زنان 3 _ بوسيدن زن 4 _ لمس زن 5 _ نگاه كردن به زن وملاعبه با او 6 _ استمناء 7 _ عقد نكاح 8 _ استعمال بوى خوش 9 _ پوشيدن لباس دوخته براى مرد 10 _ سرمه كشيدن 11- نگاه كردن در آئينه 12 _ پوشيدن موزه و جوراب 13 _ دروغ گفتن ودشنام دادن ومفاخرات 14 _ مجادله نمودن 15 _ كشتن جانوران بدن 16 _ زينت نمودن 17 _ ماليدن روغن بر بدن 18 _ جدا نمودن مو از بدن 19 _ پوشاندن سر از براى مردان 20 _ پوشاندن رو از براى زن 21 _ سايه قرار دادن بر خود براى مردان 22 _ ناخن گرفتن 23 _ سلاح برداشتن بيرون آوردن خون از بدن كندن درخت وگياه حرم حكم جاهل وناسى بيان حكم نقصان طواف حكم زياد نمودن در طواف حكم قران بين دو طواف حكم شك در طواف احكام سعى حكم شك در سعى مصرف قربانى حكم كسانى كه قربانى پيدا نكردند اعمال عمره مفرده تعريف عمره مفرده استحباب عمره مفرده اشاره وجوب انجام صحيح اعمال پس از ورود به عمره عمره مفرده با نذر، عهد و قسم عمره مفرده و خمس زمان عمره مفرده اشاره فاصله بين دو عمره مفرده وصيّت به عمره مفرده نيابت عمره مفرده عمره كودكان و افراد نابالغ اعمال عمره مفرده مستحبّات احرام مكروهات احرام محرّمات احرام دوّم: طواف سوّم: نماز طواف چهارم: سعى بين صفا و مروه پنجم: تقصير ششم و هفتم: طواف نساء و نماز آن احكام مصدود و محصور احكام متفرّقه و تذكّرات اخلاقى اسرار عمره مفرده اسرار حج منزل اوّل: سير من الخلق الى الحق منزل دوّم: سير من الحقّ فى الحق استفتائات حج استفتائات مناسك حج شرايط وجوب حج عقل بلوغ قدرت بدنى داشتن وقت كافى استطاعت استطاعت با فروش اموال استطاعت با وام، قرض و بدهكارى استطاعت با وجوهات شرعيّه استطاعت بذلى استطاعت بانوان نيابت و استنابه شرايط نايب و منوبٌ عنه استنابه براى افراد مريض و ناتوان هدية ثواب حجّ و عمره احكام تقليد در حجّ و عمره احكام خمس در حجّ و عمره حجّ و عمره با مال حرام و غصبى وصيّت به حجّ و عمره حجِ ّ نذرى حجِ ّ استحبابى رضايت پدر، مادر و همسر در حجّ و عمره حجّ و عمرة كودكان و افراد نابالغ حجّ و عمرة افراد كثيرالشّك و وسواسى حجّ و عمرة افراد مسلوس و مبطون زمان حجّ و عمره اقسام حج احرام احرام نيّت تلبيه لباس احرام ميقات محرّمات احرام طواف طواف واجبات طواف قطع طواف طواف مستحب نماز طواف سعى بين صفا و مروه حلق يا تقصير طواف نساء احكام فاصلة زمانى بين عمرة تمتّع و حج تعيين روز عرفه و عيد قربان وقوف در عرفات وقوف در مشعرالحرام رمى جمره قربانى قربانى نيابت در قربانى شرايط قربانى زمان و مكان قربانى بدل قربانى ذبح كفّارات اعمال مكّه بيتوته در منى احكام محدود و محصور متفرّقه

ذبح كفّارات

ذبح كفّارات
سؤال 854 آيا بدون عذر و بدون اضطرار و در حالت عادى، مى شود ذبح كفّارات را در وطن انجام داد؟ آيا فرقى مى كند كه كفّارات مربوط به عمرة تمتّع باشد يا حجّ تمتّع؟
مطلقاً ذبح كفّارات در وطن جايز، بلكه در زمان ما بهتر است.
سؤال 855 آيا كفّاره دهنده يا خانوادة او مى توانند از گوشت كفّارة ذبح شده، تناول كنند؟
به اندازة متعارف مى توانند.
اعمال مكّه
سؤال 856 اگر اعمال مكّه روز عيد انجام نشود، در روز يازدهم يا دوازدهم ذى الحجّه انجام اعمال مكّه مقدّم است يا رمى جمرات؟
رمى جمرات مقدّم است.
سؤال 857 انجام اعمال مكّه بعد از ايّام تشريق و در روز سيزدهم ذى الحجّه و بعد از آن اشكال دارد؟ آيا اضطرار و اختيار حج گزار تفاوتى در حكم ايجاد مى كند؟
اشكال ندارد.
سؤال 858 كسانى كه مجازند اعمال مكّه را پيش از رفتن به عرفات انجام دهند، آيا بايد براى آن اعمال محرم شوند؟
بايد محرم شوند.
سؤال 859 اگر حج گزار در شب يازدهم براى انجام اعمال مكّه از منى خارج شود و بعد از بازگشت مقدارى از بيتوتة او فوت شود، چه وظيفه اى در خصوص جبران يا كفّاره دارد؟
وظيفه اى ندارد.
سؤال 860 آيا رعايت ترتيب در اعمال پنج گانة مكّه واجب است؟
بايد ترتيب مراعات شود.
سؤال 861 آيا عدم رعايت ترتيب اعمال مكّه در موارد اضطرار، مثل وقتى زن خوف حيض را دارد و طواف نساء و نماز آن را بر سعى مقدّم مى دارد، جايز است؟ آيا كفّاره يا وظيفة ديگرى دارد؟
جايز است و كفّاره اى هم ندارد.
سؤال 862 اگر زنى خوف حائض شدن در بين اعمال مكّه را داشته باشد، بهتر است طواف نساء و نماز آن را قبل از سعى انجام دهد يا بهتر است سعى را در جاى خود انجام دهد و اگر
حائض شد و وقت نداشت، براى طواف نساء و نماز آن نايب بگيرد؟
بايد نايب بگيرد.
سؤال 863 كسانى كه اعمال مكّه را به جهت عذرى مقدّم مى دارند، اگر اتّفاقاً عذر آنان برطرف شد يا به آنچه كه خوف آن را داشتند، مثل خوف حيض يا ازدحام و... مبتلا نشدند، آيا بعد از اعمال منى بايد اعمال مكّه را اعاده كنند؟
لازم نيست.
سؤال 864 كسى كه خوف حائض شدن بعد از اعمال منى را دارد، براى تقديم اعمال مكّه، سعى را هم با وجود اينكه انجام آن بعداً مانعى ندارد بايد انجام دهد؟
بايد همة اعمال را به جا آورد.
سؤال 865 آيا مى شود پس از تقصير در منى، اعمال پنج گانة مكّه جداى از هم و با فاصله انجام شود؟ مثلاً حج گزار در وقت كمى كه دارد سريعاً به مكّه برود و طواف حج و نماز آن را به جا آورد و براى بيتوته به منى برگردد و در روز بعد سعى و بعد از آن طواف نساء و نماز آن را به جا آورد؟
اشكال ندارد.
سؤال 866 كسانى كه در حجّ تمتّع، به واسطة عذرى نظير پيرى يا خوف حيض، اعمال مكّه را بر وقوفين مقدّم داشته اند، آيا بعد از طواف نساء، محرّمات احرام بر آنها حلال مى شود؟
محرّمات بعد از حلق يا تقصير حلال مى شود.
>سؤال 867< زن هايى كه ترس آن دارند كه در برگشت از منى دچار عادت ماهيانه شوند و نتوانند بمانند تا پاك شوند، انجام اعمال مكّه قبل از وقوف به عرفات واجب است يا جايز؟
جايز است نه واجب.
>سؤال 868< محلّ احرام كسى كه مى خواهد اعمال مكّه را به جهت عذرى قبل از رفتن عرفات انجام دهد، كجا است؟
محلّ احرام او در مكّه
است.
بيتوته در منى
سؤال 869 مقدار واجب بيتوته در منى چه مقدار از شب است؟ آيا بايد از غروب آفتاب تا صبح بيتوته كند يا يكى از دو نيمة شب (نيمة اوّل و نيمة دوّم) كفايت مى كند؟
نيمه اى از شب كفايت مى كند.
سؤال 870 اگر كسى مقدارى از بيتوته يا همة آن را در يك شب ترك كند، كفّاره بر او واجب مى شود؟ و اين كفّاره در صورت وجوب براى هر شبى جداگانه بايد پرداخت شود؟
يك كفّاره كفايت مى كند.
سؤال 871 اگر كسى دو ساعت بعد از مغرب به منى برسد، بيتوتة او تا دو ساعت بعد از نيمة شب كافى است يا بايد همة نيمة شب را بيتوته كند؟
بايد تا صبح در منى بماند.
سؤال 872 بيتوته در منى عمل واجبِ خاصّى دارد يا صرف ماندن كفايت مى كند؟
صرف ماندن كافى است، ولى از اين فرصت ها خيلى بايد استفاده شود.
سؤال 873 اگر كسى شب يازدهم يا دوازدهم در منى بماند ولى به طور كامل بخوابد، آيا حجّ او و بيتوتة او اشكال پيدا مى كند؟
اشكال ندارد، ولى از خيلى ثواب ها محروم شده است.
سؤال 874 اگر حج گزار بدون عذر يكى از دو نيمة شب را در منى بيتوته كند و ديگرى را ترك نمايد، اشكال دارد؟ آيا كفّاره بر او واجب مى شود؟
اشكال ندارد و كفّاره هم ندارد.
سؤال 875 اگر كسى با اعتقاد به منى بودنِ مكانى، حجّاج را به آن مكان براى بيتوته راهنمايى كند و بعداً بفهمد كه آن زمين جزو منى نبوده است، خودش و حجّاج از حيث جبران بيتوته، كفّاره و... چه وظيفه اى دارند و حجّ آن ها چه صورتى پيدا مى كند؟
حجّ آن ها صحيح است و كفّاره هم ندارد.
سؤال 876 آيا حدودى كه براى منى مشخّص شده است، مورد اطمينان
است يا بايد در اين خصوص تحقيق شود؟
مورد اطمينان است و بايد تحقيق نكرد و بايد شبهه افكنى نكرد و بايد آن طور كه مردم عمل مى كنند عمل كرد.
سؤال 877 اگر كسى بعد از ظهر دوازدهم ذى الحجّه از منى كوچ كند ولى بعد از مغرب به جهت كارى دوباره به منى برگردد، آيا واجب است شب سيزدهم بيتوته و روز سيزدهم رمى كند يا خير؟
واجب نيست.
سؤال 878 ماندن در مكّه و عبادت كردن، مطلقاً مى تواند بدل بيتوته در منى باشد يا تحت شرايطى جايز است؟
مى تواند بدون عذر تبديل كند.
سؤال 879 اگر كسى بعد از تقصير در منى براى اعمال پنج گانه به مكّه برود ولى اعمال او تا شب طول بكشد، مى تواند در مسجدالحرام بماند و به عبادت مشغول شود يا حتماً بايد براى درك نيمة دوّم شب به منى باز گردد؟
مى تواند به منى بر نگردد.
سؤال 880 اگر كسى بعد از طواف حج و نماز آن، دريابد كه در صورت انجام سعى، اوّل شب به منى نمى رسد، آيا بايد سعى و طواف نساء و نماز آن را به جا آورد و به بيتوتة نيمة دوّم شب برسد يا بايد براى بيتوته به منى برود و ادامة اعمال مكّه را در روزهاى بعد انجام دهد؟
مخيّر است و هر كدام از دو عمل را انجام دهد جايز است.
سؤال 881 اگر ماندن و عبادت كردن در مسجدالحرام بدل بيتوته در منى شد، آيا همة شب (از مغرب تا اذان صبح) بايد بماند يا نيمى از شب كافى است؟
بايد به طور متعارف همة شب را در خانة خدا باشد.
سؤال 882 آيا ذبح گوسفند بدل بيتوته بايد در منى صورت پذيرد يا در وطن هم اشكال ندارد؟
در وطن نيز جايز است.
سؤال 883
كسى كه مى داند اگر براى اعمال پنج گانه بعد از تقصير به مكّه برود، نمى تواند تا شب برگردد، آيا مى تواند برود و اعمال مكّه را به جا آورد و نيمة دوّم شب را در منى بيتوته كند؟
اشكال ندارد.
سؤال 884 اگر كسى كه به جاى بيتوته در مكّه به عبادت مشغول مى شود، مقدارى از شب را به خواب فرو رود، آيا بايد كفّاره بدهد يا وظيفة ديگرى دارد؟
وظيفه اى ندارد و كفّاره هم ندارد.
سؤال 885 منظور از عبادت در مكّه به جاى بيتوته در منى، عبادت در خانة خدا است يا هرجاى مكّة مكرّمه مجزى است؟
بايد در مسجدالحرام باشد.
>سؤال 886< يكى از حجّاج دو ساعت اوّل شب دوازدهم را در منى بيتوته كرده و بعد به جهتى از منى خارج شده و مجدّداً دو ساعت آخر شب را در منى بيتوته كرده است و جمع حضور او به اندازة يك نيمة شب بوده است، در اين صورت آيا بيتوتة او صحيح است يا وظيفة ديگرى دارد؟
بايد به وظيفة كسى عمل كند كه اصلاً بيتوته نكرده است.
>سؤال 887< اگر كسى شب يازدهم را به علّت راه بندان يا گم كردن راه يا ساير موارد، در راه بماند و نتواند بيتوته را درك كند، چه وظيفه اى دارد؟
وظيفه اى ندارد.
>سؤال 888< آيا وقتى عبادت در خانة خدا بدل از بيتوته مى شود، منظور مطلق عبادات است يا بعضى از عبادات مثل نماز و قرآن و... بايد حتماً باشد؟
هر عبادتى باشد كفايت مى كند.
>سؤال 889< كسى كه به جاى بيتوته مى خواهد در خانةخدا عبادت كند، آيا مى تواند در همان شب اعمال مكّه را انجام دهد يا خير؟
مى تواند.
احكام محدود و محصور
>سؤال 890< اگر محدود و محصور به وظيفه عمل كنند و از احرام خارج شوند، حجّ آن ها
كفايت از حجِ ّ واجب مى كند؟
كفايت نمى كند.
>سؤال 891< اگر حجّ مصدود و محصور، در سال اوّل استطاعت باشد، آيا انجام حج در سال هاى بعد مستلزم احراز شرايط وجوب حج است يا در هر صورت واجب است انجام شود؟
وجوب حج در سال هاى بعد بستگى به احراز شرايط دارد.
>سؤال 892< اگر كسى كه حج بر او مستقر بوده و انجام نداده است، به حج مشرّف شود و مصدود يا محصور گردد و به وظيفه عمل نمايد و از احرام خارج شود، آيا وجوب انجام حج در سال هاى بعد، بستگى به احراز شرايط وجوب دارد يا در هر صورت بايد انجام شود؟
در هر صورت بايد حج انجام دهد.
>سؤال 893< آيا حكم كسى كه قبل از ورود به مكّه، مصدود و محصور مى شود با كسى كه بعد از ورود به مكّه و در آن شهر مصدود و محصور مى شود، تفاوت دارد؟
تفاوت ندارد.
>سؤال 894< اگر كسى از راهى براى حج مصدود شود، ولى از راه ديگرى بتواند به حج برود ولى احتمال بدهد كه بعد از وقت به مكّه برسد، آيا بايد در همان مكانى كه مصدود شده، احكام مصدود انجام دهد يا با آن احتمال از راه ديگر خود را به مكّه برساند؟
بايد از راه ديگر برود، مگر احتمال عقلايى نباشد.
>سؤال 895< در فرض سؤال قبل اگر مصدود از راه ديگر به مكّه برود، ولى دير برسد و حجّ او فوت شود، چه وظيفه اى براى خروج از احرام و انجام حج دارد؟
بايد عمرة مفرده به جا آورد و حج براى سال هاى بعدى باشد.
>سؤال 896< اگر كسى را بعد از اتمام اعمال مكّه، براى بازگشت به منى و انجام اعمال تشريق، منع نمودند، چه وظيفه اى براى اتمام حجِ ّ خود
دارد؟ آيا چنين كسى مصدود است؟
اگرمى تواند نايب بگيرد و الاّ حكم مصدود را به جا آورد.
>سؤال 897< اگر مصدود اميد به باز شدن راه داشته باشد، تا چه زمانى بايد محرم بماند و اعمال مصدود را انجام ندهد؟
تا زمانى كه مأيوس شود.
>سؤال 898< كسى كه به نيّت حجِ ّ استحبابى محرم شده است، اگر مصدود يا محصور شود، بايد به همان وظيفه عمل كند يا خير؟
بايد عمل كند.
متفرّقه
>سؤال 899< خروج از مكّه يا خروج از منى و رفتن به شهرهاى ديگر در صور ذيل چه حكمى دارد:
الف) پس از اعمال روز عيد قربان و پيش از اعمال مكّه
اگر ضرورت شغلى باشد، اشكال ندارد و اگر ضرورت شغلى نيست و دو سه ساعت است، اشكال ندارد. ولى بهتر است بيرون نرود.
ب) در روز يازدهم پس از رمى جمرات
اشكال ندارد.
ج) پس از بيتوتة نيمة اوّل شب يازدهم يا دوازدهم
اشكال ندارد.
د) پس از اعمال ايام تشريق و پيش از اعمال مكّه
اشكال ندارد.
>سؤال 900< آيا با توجّه به نوبت هاى طولانى حج و اينكه اگر كسى مكرّراً حجّ مستحبّى به جا بياورد، ممكن است نوبت ديگران را تضييع نمايد، باز هم ترك حج به مدت پنج سال مكروه است؟
بهتر است در اين زمان عمرة مفرده برود.
>سؤال 901< در مواردى كه وظايفى براى وليّ حج گزار در حج معيّن مى شود، مراد سرپرست او در سفر حج است يا وليّ شرعيِ او؟
هر كدام كه در حج حاضرند او سرپرست است.
>سؤال 902< آيا براى يافتن حدود محلّ عرفات و مشعر و منى و... مى توان به تابلوهايى كه مسئولين كشور عربستان تعبيه كرده اند و حدود را معيّن كرده اند، اعتماد كرد يا بايد به طريق ديگرى حدود اين مكان ها را پيدا كرد؟
بايد اعتماد
كرد، بلكه تفحّص جايز نيست.
>سؤال 903< آيا اعتكاف در مسجدالنّبى و مسجدالحرام مطلقاً جايز است يا نياز به قصد ده روز يا نذر دارد؟
مطلقاً جايز است.
>سؤال 904< در بيرون مسجدالحرام و مسجدالنّبى اتّصالى ميان صفوف جماعت وجود ندارد، اگر كسى در اين مكان ها در نماز جماعت شركت كرد آيا صحيح است؟
به هر طريقى كه آنها نماز را صحيح مى دانند عمل شود، اشكال ندارد. ولى به نماز آنها نبايد اكتفا كرد و به عبارت ديگر با آنها نماز خواندن با ترتيبى كه آنها دارند فضيلت زياد دارد، ولى اكتفا به آن نماز هم جايز نيست.
>سؤال 905< آيا مى توان عمرة مفرده را به كار خير نظير جهيزيّه و... تبديل كرد؟ كدام عمل افضل است؟ آيا اين موضوع در مورد عمرة اوّل و دفعات بعدى فرقى مى كند؟
در دفعة اوّل عمره را برود و در دفعات بعد، حتماً رسيدگى به كار ديگران افضل است.
>سؤال 906< در جايى كه عدّه اى منتظر نوبتشان براى رفتن به حجّ واجب هستند، آيا جايز است براى مرتبة دوّم و بيشتر به حج رفت و جاى آنها را گرفت؟
اگر به جاى آنها است، جايز نيست.
>سؤال 907< در صورتى كه كسى نذر يا عهد كند يا قسم بخورد، عمرة مفرده بر او واجب مى شود؟ اگر نتواند به جا بياورد چه وظيفه اى دارد؟
چيزى براى او واجب نيست، ولى اگر بتواند و نرود بايد كفّارة آن را بدهد.
>سؤال 908< ميزان حجاب زن در طواف و سعى چه اندازه است؟
تفاوتى ميان طواف و سعى و ساير زمان ها و مكان ها نيست.
>سؤال 909< به زائران سفارش شده در نمازهاى جماعت اهل سنّت از مهر استفاده نكنند، ولى متأسّفانه مشاهده شده در اثر عدم توجيه مناسب توسّط مديران يا روحانيون
كاروان ها، در هتل ها، در مساجد عادى، در مسير راه نيز برخى از زائران بدون مهر يا حصير يا چيزى كه سجده بر آن صحيح است، نماز مى خوانند آيا نمازشان صحيح است؟
سفارش بسيار به جاست، ولى اعاده نيز لازم است و در فرض مسئله متابعت از سنّى ها جايز نيست.
>سؤال 910< در عمرة مفرده طواف كردن بيشتر فضيلت دارد يا عمرة مجدّد به جا آوردن؟ عمرة مجدّد خيلى بهتر است.
>سؤال 911< برخى از زائران زن يا مرد ايرانى با وضعيّت غيراسلامى و غيراخلاقى در سرزمين وحى حضور پيدا مى كنند و آبروى ايران و شيعه را مخدوش مى سازند، آيا زمينه سازى براى حضور چنين افرادى و عدم برخورد با رفتارهاى غير اسلامى آنان توسّط مسئولان و متولّيان امر چه صورت دارد؟ توصية حضرتعالى در اين زمينه چه مى باشد؟
اين زوّار ننگ براى جمهورى اسلامى هستند و حجّ آن ها اصلاً ارزش ندارد. مسئولين بلكه همه مخصوصاً رئيس كاروان ها و روحانيون كاروان ها بايد جلوگيرى كنند و اينجانب بارها به مسئولين مربوطه گفته ام ولى اثرى نداشته است.
>سؤال 912< كسانى كه حجّ واجب خود را انجام داده اند و سال هاى بعد به مكّه مشرّف مى شوند، آيا مى توانند عمره و حجّ تمتّع به جا نياورند و به يك عمرة مفرده اكتفا كنند؟
اشكال ندارد.
>سؤال 913< اگر مسلمانى غير شيعه، شيعه شود، وظيفه اش نسبت به نماز و روزه و حجّى كه قبل از شيعه شدن انجام داده چيست؟
اگر به وظيفه رفتار نموده باشد، قضا ندارد.
>سؤال 914< هرگاه كسى بعد از اتمام عمرة تمتّع بيهوش شود و بعد از ايّام تشريق به هوش آيد و نتواند كسى را نايب كند حجّ او چه صورتى دارد؟
بايد حجّ خود را دوباره به جا آورد.
>سؤال 915< بعضى اوقات كف مسجدالحرام يا
بخش هايى از مسجدالنّبى مرطوب يا خيس است، اگر بدن يا لباس زائران با اين رطوبت خيس شد، چه حكمى دارد؟
پاك است.
>سؤال 916< آيا كسى كه مى خواهد به حج مشرّف شود، مى تواند پول آن را براى جهيزيّه، مدرسه سازى، امور خير، اشتغال زايى جوانان و... هزينه كند؟
جايز نيست. هر كار واجبى به جاى خود نيكو و لازم است.
>سؤال 917< توصية حضرتعالى براى حجاب بانوانى كه به حجِ ّ تمتّع يا عمرة مفرده مشرّف مى شوند و در مكّه يا مدينه حضور دارند چيست؟
بايد با چادر و روگرفته باشند و با چادرهاى رنگى هم نباشند و تماس آن ها با نامحرم به اندازة متعارف باشد و شخصيّت ايرانى بايد محفوظ بماند.
>سؤال 918< آيا به فتواى حضرتعالى مسافر مى تواند در مكّه يا مدينه بدون نذر يا عهد قبلى و بدون قصد ده روز، روزة مستحبّى بگيرد؟ در صورتى كه روزة قضا به عهدة او باشد باز هم مى تواند روزه مستحبّى بگيرد؟
مى تواند.
>سؤال 919< اگر كسى در عمرة تمتّع كارى كه موجب فساد عمره است انجام دهد و عمرة او باطل شود، در اين صورت براى صحّت حج خود چه بايد بكند؟ خواهشمند است پاسخ را در دو صورت وقت داشتن براى بقية اعمال حج و وقت نداشتن بيان فرماييد.
اگر وقت دارد عمره را به جا آورد و اگر وقت نيست حجّ او حجّ اِفراد مى شود.
>سؤال 920< اينجانب تا كنون دو مرتبه سفر حجّ واجب مشرّف شده ام و بسيار علاقه مندم در كار حج و مديريّت حج خدمتگزار زائران بيت الله الحرام باشم. براى اين امر استخاره كردم پيگير اين مسأله باشم، بسيار خوب آمد و استخاره كردم بگذارم به حال خودش كه خود به خود سفر حج قسمت من شود استخاره بد بود،
ولى چون يك مادر بيمار و محروم از زندگى موفّق دارم كه من تنها فرزند او مى باشم اصرار دارد كه من ديگر سفر حج نروم. استدعا دارم بفرماييد آيا به طور كلّى از اين مسأله منصرف شوم بهتر است يا پيگير آن باشم يا اگر خود به خود درست شد بروم؟
اگر مادرتان از رفتن به حج جدّاً ناراحت مى شود، بايد نرويد؛ ولى اگر ناراحت نمى شود، رفتن شما به حج به هر طريقى كه نوشته ايد اشكال ندارد.
>سؤال 921< محدودة حرم، براى ترك محرّمات و رعايت احكام و آداب، محدودة مسجدالحرام است يا شهر مكّه يا محدودة ديگرى؟ اگر منظور از حرم مسجدالحرام است، با توجّه به توسعة روزافزون و تغيير هر سالة محدودة آن مسجد، به كدام محدوده حرم گفته مى شود؟
حرم اطراف مكّه است و محدود به حدودى است كه در مناسك حج مشخص شده است.
سؤال 922 اگر كسى در عمرة مفرده كارى انجام دهد كه موجب فساد عمره شود؛ مثلاً بعد از تقصير بفهمد كه عمداً يا به واسطة جهل به مسئله طواف را ترك يا از آن كم كرده است، بنابراين آيا واجب است به ميقات برگردد و عمره را از سر گيرد يا مى تواند عمره را رها كند و به وطن خود برگردد؟
اگر در جايى عمره باطل شد، لازم نيست دو مرتبه عمره به جا آورد، ولى بدون عمره از مكّه بيرون رود سزاوار نيست، مگر ضرورتى جلو بيايد.
>سؤال 923< دست كشيدن يا بوسيدن نرده هاى قبرستان بقيع يا درب هاى ورودى حرمين شريفين يا ضريح پيامبر اكرم و... چه حكمى دارد؟
جايز نيست.
سؤال 924 اگر كسى نذر كرده باشد كه در ايّام حج در مكانى باشد، مثل اينكه نذر كرده باشد
در روز عرفه به كربلا برود، در اين صورت اگر همان سال مستطيع شود و بتواند به حج برود، كدام مقدّم است؟ عمل به نذر يا انجام حجِ ّ واجب؟
نذر او باطل مى شود و بايد به حج برود.
سؤال 925 در فرض سؤال فوق، در صورتى كه به حج برود، آيا بايد كفارة عمل نكردن به نذر را بپردازد؟
لازم نيست.
>سؤال 926< آيا كوتاه نكردن شارب هم مثل كوتاه موى سر و ريش، قبل از حج و عمره مستحب است؟
اگر وضع غير عادى پيدا كند، حتّى در سر يا ريش مستحب نيست.
>سؤال 927< يكى از حجّاج وصيّت كرده است كه در صورت فوت او در مكّه يا مدينه، جنازه اش به شهر خودش منتقل شود، حال اگر اين كار مستلزم كالبد شكافى و پرداخت هزينه هاى گزاف باشد، عمل به اين وصيّت چه حكمى دارد؟
لازم نيست.
>سؤال 928< در برخى موارد كفش هاى حجّاج در مسجدالحرام و مسجدالنّبى گم مى شود و در عوض تعدادى كفش كه صاحب آن مشخّص نيست، در همان مكان مى ماند و در اكثر موارد آن كفش ها را دور مى ريزند و مى شود گفت كه احتمالاً كسى كفش ها را اشتباه پوشيده است. در اين صورت كسى كه كفش او گم شده است مى تواند يكى از آن كفش ها را بپوشد و برود؟
مى تواند.
>سؤال 929< ورود به حرم و ورود به مسجدالحرام و طواف، هر كدام غسل مستحبّى جداگانه دارد، آيا يك غسل به هر سه نيّت كفايت مى كند؟
كفايت مى كند.
>سؤال 930< آيا كسى كه روزة قضا بر عهده دارد مى تواند در مدينه يا مكه روزة مستحبى بگيرد؟
مى تواند.
>سؤال 931< كسى كه در ماه مبارك رمضان در مكه و مدينه است و قصد ده روز ندارد، مى تواند روزة مستحبى بگيرد؟
مى تواند.
>سؤال 932< شخصى در
ماه مبارك رمضان اتفاقاً موقع افطار در مسجدالحرام بوده و از باب تقيّه و بنابر اصرار اهل مكه، روزة خود را با آنان افطار نموده است، اكنون چه وظيفه اى در خصوص قضا و كفارة روزه دارد؟
اولاً بايد در آن موقع آنجا نرود و ثانياً اگر مى تواند با عذرى روزه را نخورد و ثالثاً اگر مجبور شد، بايد بعداً قضا كند ولى كفّاره ندارد.
>سؤال 933< فتواى حضرتعالى در خصوص شركت زائران مكّه و مدينه در نماز جماعت اهل سنّت چيست؟ آيا اعادة نماز را لازم مى دانيد؟
شركت مستحب است، ولى بايد اعاده كند.
>سؤال 934< كسانى كه در مكّه و مدينه به نماز جماعت اهل سنّت اقتدا مى كنند، آيا لازم است بر چيزى كه سجده بر آن جايز است سجده نمايند يا مى توانند مانند ديگران بر فرش و... سجده كنند؟ در اين صورت تكليف نماز آنها چه مى شود؟
بايد مثل آنها نماز بخوانند، ولى بايد اعاده كنند.
>سؤال 935< اگر كسى در مسجدالحرام و مسجدالنّبى بخواهد نماز فرادى بخواند، آيا در حال اختيار، مى تواند روى فرش سجده كند يا خير؟
نمى تواند، ولى استفاده از مهر وامثال آن نيز جايز نيست.
>سؤال 936< بعضى از زائران در مكّه و مدينه در نماز جماعت از مهرهاى كوچك يا حصير يا بادبزن و كاغذ و نظائر آن براى سجده استفاده مى كنند، نظر مبارك حضرتعالى در اين خصوص چيست؟
جايز نيست.
>سؤال 937< در كف مسجدالحرام و مسجدالنّبى انواع سنگ ها به كار برده شده است، آيا به فتواى حضرتعالى سجده چه در حال اختيار و چه در حال اضطرار بر همة آن سنگ ها صحيح است؟
صحيح است.
>سؤال 938< آيا اتّصال نماز در طبقة دوّم و پشت بام مسجدالنّبى و مسجدالحرام صحيح است و نماز جماعت در
آنجا كفايت از نماز واجب مى كند؟
رفتار طبق روش آن ها در هر چيز نماز صحيح است. ولى كلاً نماز با آن ها كه مستحب است كافى از نماز نيست و بايد اعاده كند.
>سؤال 939< آيا زائر مكّه و مدينه مى تواند در تمام شهر جديد و فعلى مكّه و مدينه، نماز خود را تمام بخواند؟ آيا مناطقى كه بعداً به اين دو شهر افزوده مى شود هم تابع همين فتوى است؟
كلاً مى تواند تمام بخواند.
>سؤال 940< آيا با غسل زيارت پيامبر گرامى مى شود نماز واجب خواند؟
با هر غسلى مى شود نماز خواند مگر غسل استحاضه كه وضو دارد.
>سؤال 941< آيا ثواب نماز در مسجدالحرام و مسجدالنّبى و كلّاًً احكام اين دو مسجد شريف، شامل مكان هاى توسعه يافته و جديد نيز مى شود؟
مى شود.
>سؤال 942< آيا مقلّد حضرتعالى مى تواند هنگام عزيمت به مكّه و مدينه در مورد نماز جماعت اهل تسنّن از مرجع تقليد ديگرى تقليد نمايد و به نماز جماعتى كه در مسجدالحرام و مسجدالنّبى مى خواند، اكتفا كند؟ يا بايد حتماً اعاده كند؟
نماز با آنها بسيار خوب است، حتّى امام صادق فرموده است نماز با آنها نظير نماز با پيامبر گرامى است. بنابر اين نماز را به طرز آنها بخوانيد؛ مثلاً احتياج به مهر ندارد و... ولى چون از جهاتى نماز آنها باطل است، بايد نماز خود را بخوانيد و تقاضا دارم در اين باره طفره نرويد و در اين مكان هاى مقدّس كه يك ركعت نماز ثواب بيش از هزار ركعت نماز را دارد، خود را از اين ثواب محروم نكنيد.
>سؤال 943< خواندن دو ركعت نماز به نيابت افراد زنده در مسجدالحرام و مسجدالنّبى چه حكمى دارد؟
اشكال ندارد.
>سؤال 944< شخصى جهت اقامة نماز به مسجدالحرام وارد شده
و مى بيند كه نماز جماعت تمام شده ولى صف هاى نماز به هم نخورده است، آيا اذان و اقامه از او ساقط مى شود؟
ساقط مى شود.
>سؤال 945< نماز حجّاج در عرفات و مشعر و منى قصر است يا تمام؟
قصر است.
>سؤال 946< آيا خواندن نماز واجب و مستحب در حجر اسماعيل اشكال دارد؟
اشكال ندارد.
>سؤال 947< خروج حجّاج ايرانى از مسجدالحرام يا مسجدالنّبى هنگام اقامة نماز جماعت چه حكمى دارد؟
اگر برداشت بد مى شود، حرام است.
>سؤال 948< گاهى اوقات ديده مى شود كه حجّاج هنگام اقامة نماز جماعت پشت درب مغازه ها مى نشينند تا صاحب مغازه از نماز برگردد، نظر حضرتعالى در اين خصوص چيست؟
جايز نيست.
>سؤال 949< نماز خواندن در حالى كه نمازگزار رو به قبله و پشت به قبر مبارك پيامبر گرامى باشد، چه حكمى دارد؟
اشكال ندارد، ولى اين كار را نكند خيلى بهتر است.
>سؤال 950< بعضى اوقات در راه رفتن يا برگشتن سفر حج، همة وقت نماز (مخصوصاً صبح) در هواپيما مى گذرد. در چنين حالتى بعضى از زوّار مى ايستند و اگر در راهِ رفتن باشند به سمت جلوى هواپيما و اگر در راه برگشت باشند به سمت عقب هواپيما نماز مى خوانند تا مراعات ايستادن و قبله را كرده باشند، ولى اين امر با مخالفت مهمانداران و مسئولين هواپيما مواجه مى شود. چون نظم و كنترل هواپيما در آن زمان به هم مى خورد. حال در صورت صلاحديد بفرمائيد زوّار چه وظيفه اى براى نماز خود دارند؟
روى صندلى نماز بخوانند كفايت مى كند، ولى مصيبت بزرگ اينجاست كه در جمهورى اسلامى چرا بايد چنين چيزها باشد كه متأسّفانه در هواپيما، در قطار، در اتومبيل ديده مى شود.
آموزش تصویری مرتبط با این حکم